Wolfram Opracowała: Justyna Raszkiewicz kl. II e Wolfram (W, łac. wolframium) - pierwiastek chemiczny z grupy metali przejściowych w układzie okresowym. Dawną nazwą wolframu jest "tungsten". Istnienie tego nieznanego pierwiastka zasugerował jako pierwszy irlandzki chemik i mineralog Peter Woulfe w 1779r., który badał minerał wolframit. Analogiczne sugestie zostały w 1781 r. opublikowane przez szweckiego chemika Carla Scheelego. W stanie czystym pierwiastek ten jako pierwszy wydrębnili w roku 1783 hiszpańscy bracia chemik i mineralog Juan José i Fausto Elhuyarowie. Występowanie: Wolfram występuje w skorupie ziemskiej w stężeniu roztworów związków chemicznych. Najważniejszymi minerałami wolframu są: szelit CaWO4 wolframit (Fe,Mn)WO4 Wolfram jest dość często występującym pierwiastkiem w przyrodzie. Występuje głównie z rudami innych pierwiastków w postaci wolframitu (Fe, Mn)WO4 i Scheelitu CaWO4. Największe złoża wolframu występują w Australii, Austrii, Korei Południowej i Portugalii. Zajmuje on pod względem rozpowszechnienia w skorupie ziemskiej 25 miejsce (procenty wagowe). Czysty wolfram jest srebrzystobiałym i kowalnym metalem. Zanieczyszczony, techniczny wolfram jest stalowoszary, kruchy i twardy. Pierwiastek ten ma najwyższą temperaturę topnienia ze wszystkich metali. Właściwości chemiczne : Wolfram - jest metalem mało aktywnym chemicznie. W wysokiej temperaturze reaguje z tlenem, wodorem, azotem, węglem i parą wodną. Z powietrzem w temperaturze pokojowej nie reaguje zaś silnie podgrzany pokrywa się warstwą tlenku. Nie rozpuszcza się w kwasie siarkowym i solnym ani na zimno ani na gorąco. W bardzo małym stopniu ulega działaniu wody królewskiej czyli stężonego kwasu solnego i azotowego. Właściwości fizyczne : Stan skupienia Gęstość Temperatura topnienia Temperatura wrzenia Objętość molowa Ciepło parowania Ciepło topnienia Ciśnienie pary nasyconej Prędkość dźwięku stały 19250 kg/m³ 3695 K, 3421,85 °C 5828 K, 5554,85 °C 9,47×10-6 m³/mol 824 kJ/mol 35,4 kJ/mol 4,27 Pa (3680 K) 5174 m/s (293,15K) Zastosowanie: Wolfram znalazł zastosowanie w: Przemyśle elektrycznym i oświetleniowym - z czystego wolframu wykonuje się włókna jarzeniowe do żarówek elektrycznych, katody w lampach dużej mocy i antykatody w lampach rentgenowskich. Przemyśle metalurgicznym jako dodatek stopowy poprawiający twardość, odporność na ścieranie i wytrzymałość mechaniczną stali. Węglik wolframu WC - posiada twardość zbliżoną do diamentu. Wolfram wykorzystywany jest przede wszystkim w przemyśle elektrycznym jako podstawowy budulec drutów żarzących w piecach elektrycznych, kontaktach. Stosowany jest również jako składnik stopów z żelazem (daje stali wytrzymałość). Stale w wolframem służą do produkcji m.in. narzędzi tnących. Ze względu na wysoką twardość i gęstość jest używany do produkcji rdzeni podkalibrowych pocisków przeciwpacernych oraz kompozytowych pocisków pełnokalibrowych, rzutek (lotek) do darta, a konkretnie do odlewu barreli (beczek), gdzie w najlepszych lotkach występuje w 95-97%. Ciekawostki: Wolfram posiada ze wszystkich czystych metali najwyższą temperaturę topnienia i drugą pod względem wielkości najwyższą temperaturę wrzenia. Stąd jego najbardziej znanym zastosowaniem są włókna żarówek w żarówkach.