Informacja o zachorowaniach na leptospirozę w związku z sezonowymi pracami przy zbieraniu truskawek w Niemczech 1. Okoliczności narażenia Zgodnie z informacjami przekazanymi do Głównego Inspektoratu Sanitarnego przez niemieckie służby epidemiologiczne, w Dolnej Saksonii doszło do zachorowań u osób narodowości polskiej zbierających truskawki. Mniejsze ognisko, w którym zachorowało dwóch Polaków wystąpiło w powiecie Cloppenburg, natomiast większe, które objęło 31 osób, wystąpiło w sąsiednim powiecie Oldenburg. Zgodnie z otrzymanymi informacjami, sezon zbierania truskawek zakończył się 31 lipca, w związku z czym osoby zatrudnione przy zbiorach (około 1000 osób) wróciły już do Polski. 2. Podstawowe informacje o leptospirozie Leptospiroza jest chorobą bakteryjną, tzw. zoonozą, czyli chorobą, która przenosi się poprzez bezpośredni lub pośredni kontakt z chorymi zwierzętami. Do zakażenia najczęściej dochodzi poprzez kontakt z moczem zakażonych zwierząt, głównie gryzoni (przez uszkodzoną skórę, błony śluzowe nosa, rzadziej spojówki), spożycie skażonej wody lub rzadziej żywności. Okres wylęgania leptospirozy (tzn. od kontaktu z zarazkiem do wystąpienia pierwszych objawów choroby) wynosi najczęściej ok. 10 dni, maksymalny okres wylęgania wynosi 26 dni. Choroba przebiega najczęściej w postaci dwóch następujących po sobie fazach: w pierwszej trwającej średnio od 4 do 9 dni można zaobserwować na początku nieswoiste objawy tj. dreszcze, gorączkę, bóle głowy i mięśni. Po paru dniach mogą pojawić się charakterystyczne dla choroby wybroczyny na spojówkach (efekt „czerwonych oczu”). W drugiej fazie, w zależności od stopnia uszkodzeń narządów (głównie nerek i wątroby) mogą pojawić się: żółtaczka, ból brzucha, powiększenie węzłów chłonnych, objawy zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. W zależności od stopnia uszkodzenia narządów, można wyróżnić następujące postacie kliniczne leptospirozy: - postać lekka ze słabo wyrażonymi objawami, po kilku dniach następuje powrót do zdrowia, - postać żółtaczkowa o ciężkim przebiegu (tzw. choroba Weila), z mocznicą, niedokrwistością, zaburzeniami świadomości i gorączką; w przypadku niepodjęcia leczenia, postać ta może doprowadzić do trwałych uszkodzeń, a nawet zgonu, -postać oponowa z zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych. U kobiet w ciąży, zakażenie może doprowadzić do poronienia, przedwczesnego porodu, lub leptospirozy wrodzonej u noworodków. Leptospiroza jest chorobą bakteryjną, w związku z czym lekami z wyboru stosowanymi w leczeniu choroby są antybiotyki, najczęściej penicylina. Leczenie powinno zostać rozpoczęte jak najszybciej, najlepiej w ciągu pierwszych 2-4 dni choroby. 3. Zalecenia Należy zwrócić szczególną uwagę na objawy wskazujące na leptospirozę, tj. dreszcze, gorączkę, bóle głowy, bóle mięśni i stawów, wymioty, ogólne wyczerpanie, zaczerwienienie spojówek, nadwrażliwość na światło, plamkową wysypkę na skórze. W takiej sytuacji, należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem pierwszego kontaktu i poinformować o możliwym narażeniu na kontakt z zarazkiem.