Truskawkowe odmiany, truskawkowe choroby

uprawa
34
OWOCE MIĘKKIE. Ochrona truskawek przed chorobami grzybowymi
Truskawkowe odmiany, truskawkowe choroby
Truskawki to najbardziej oczekiwane sezonowe owoce.
Są produkowane masowo, ale i w przydomowych
ogródkach. Wzrost areału plantacji truskawek oraz
wprowadzanie do uprawy, na większą skalę, odmian
deserowych sprawia, że coraz trudniejsze staje się
zwalczanie truskawkowych chorób.
Zgodnie z warunkami uprawy oraz
przeznaczeniem, należy dokonać
wyboru odmiany odpornej na różne
choroby. Odporność poszczególnych odmian na choroby przedstawia tabela 1. Nowe odmiany sadzonek, sprowadzane zza granicy często trafiają do nas razem z nowymi
patogenami.
Pamiętajmy,
że intensywność
ochrony zależy od podatności odmiany na chorobę, warunków atmosferycznych, tempa rozwoju
kwiatów, a także od przeprowadzonego zabiegu fungicydowego.
Biała plamistość
Wśród
najniebezpieczniejszych
chorób grzybowych atakujących
truskawki jest biała plamistość.
Atakuje szczególnie odmiany deserowe, uprawiane pod osłonami. Przyczyną choroby jest grzyb
Mycosphaerella fragarie. Jego grzybnia zimuje na porażonych fragmentach liści. Choroba charakteryzuje
się niewielkimi szarokremowymi
plamami z brązowo-czerwoną obwódką, które z czasem mogą pokryć
całą powierzchnię blaszki liściowej,
doprowadzając do zamierania liści.
Zapobiegamy chorobie poprzez
sadzenie zdrowych roślin, kupowanych w sprawdzonych punktach
sprzedaży oraz wygrabienie i palenie liści po zbiorach owoców.
W przypadku uprawy truskawek
pod folią lub podczas stosowania
włókniny powinniśmy przed przykryciem wykonać oprysk jesienią
i wiosną lub tylko jesienią, gdy stopień porażenia jest niewielki.
Mączniak prawdziwy
Mączniak prawdziwy jest chorobą
liści i owoców truskawek. Jej nasi-
lenie zależy od warunków atmosferycznych i podatności odmiany.
Do odmian wrażliwych należą, np.
Elsanta, Honeoye oraz Marmolada.
Chorobę wywołuje patogen Oidium
fragariae, który zimuje na zielonych
liściach w postaci grzybni i rozwija się intensywnie przy ciepłej,
suchej i bezdeszczowej pogodzie
(temperatura 15-27 °C). Pierwsze
niepokojące oznaki można zauważyć już w połowie maja, w postaci
białoszarego, mączystego nalotu
na spodniej stronie blaszki liściowej.
W przypadku tej choroby zaatakowane mogą zostać również owoce
‒ szczególnie te, które zaczynają
usychać. Dochodzi również do deformacji zawiązków, które brunatnieją i zamierają. Opryski należy
wykonać na krótko przed kwitnieniem lub na początku kwitnienia.
Profilaktyka tak, jak w przypadku
każdej choroby polega na zakładaniu plantacji składających się
ze zdrowych sadzonek, które pochodzą z kwalifikowanych mateczników i są odporne na choroby
najczęściej występujące na naszym
polu.
aktualności
uprawa
35
Tabela 1. Zalecenia stosowania środków ochrony roślin przed chorobami występującymi
w uprawie truskawek
Choroba
Sugerowany
þURGHNRFKURQ\
URþOLQ
'DZND
na ha
'RPDUN(&
Ġ,3
O
7
6DGRSORQ:3Ġ
,3
NJ
7
6LJQXP:*Ġ,3
NJ
%LDêD
SODPLVWRþÈ
OLþFLWUXVNDZNL
0ÆF]QLDN
SUDZG]LZ\
WUXVNDZNL
6]DUDSOHþì
.ODVD
WRNV\F]QRþFL
.DUHQFMD
ZGQLDFK
6]NRGOLZH
GODOXG]L
=DWR:*Ġ,3
NJ
'RPDUN(&
Ġ,3
O
7
1LPURG(&Ġ,3
O
6LJQXP:*Ġ,3
NJ
=DWR:*,3
NJ
0\WKRV6&Ġ
,3
O
7
3RO\YHUVXP:3Ġ
,3
J
3RPDUVRO)RUWH
:*Ġ,3
NJ
6DGRSORQ:3
Ġ,3
NJ
6LJQXP:*Ġ,3
NJ
6ZLWFK:*
,3
NJ
7HOGRU6&Ġ
,3
7KLUDP*UDQXņR
:*,3
NJ
7
6]NRGOLZH
GODOXG]L
7
7
6]NRGOLZH
GODOXG]L
8ZDJL
2SU\VNLZDÈSODQWDFMHRGPLDQ
QDNW´U\FKZ\VWÔSXMÆREMDZ\FKRU´E
1RZR]DêRēRQHSODQWDFMHRSU\VNLZDÈ
SRSRVDG]HQLXOXEZF]HVQÆZLRVQÆ
3ODQWDFMHRZRFXMÆFHZ]DOHēQRþFL
RGSRWU]HE\RSU\VNLZDÈ
SU]HGNZLWQLHQLHPSRNZLWQLHQLX
OXESR]ELRUDFK
.RV]HQLHOLþFLZ\NRQDÈW\ONR
QDSODQWDFMDFKEÔGÆF\FKZGREUHM
NRQG\FMLQDMS´đQLHMW\JRGQLH
SR]ELRU]H
RJUDQLF]DQDVLOHQLHFKRURE\
1DSODQWDFMDFKQDNW´U\FK
SURZDG]RQHMHVWELRORJLF]QH
]ZDOF]DQLHSU]ÔG]LRUN´ZRJUDQLF]\È
VWRVRZDQLHþURGNDGR]DELHJ´Z
ZVH]RQLHLQLHEH]SRþUHGQLR
SRVRELH
2SU\VNLZDÈSRGDWQHRGPLDQ\
SU]HGNZLWQLHQLHPMHþOLZ\VWÔSXMÆ
REMDZ\FKRURE\
'DOV]H]DELHJLSRNZLWQLHQLX
UD]\LSR]ELRUDFKUD]\
'RPDUN(&6LJQXP:*
L=DWR:*QLHVWRVRZDÈF]ÔþFLHM
QLēUD]\ZVH]RQLH
'RPDUN(&VWRVRZDÈ
ZWHPSHUDWXU]HSRZ\ēHMo&
2SU\VNLZDÈRGSRF]ÆWNXNZLWQLHQLD
FRGQLZ]DOHēQRþFLRGSU]HELHJX
ZDUXQN´ZDWPRVIHU\F]Q\FK
]DELHJLþURGNLHP3RO\YHUVXP:3
UR]SRF]ÆÈRGSRF]ÆWNXZHJHWDFML
6DGRSORQ:3QLHVWRVRZDÈ
RGRVWDWQLHJR]DELHJX
QLHVWRVRZDÈF]ÔþFLHMQLēUD]\
ZVH]RQLH7HOGRU6&VWRVRZDÈ
WXēSU]HGLSRPLÔG]\]ELRUDPL
MHþOLLVWQLHMHWDNDNRQLHF]QRþÈ
:VDGDFKZNW´U\FKSURZDG]RQH
MHVWELRORJLF]QH]ZDOF]DQLH
SU]ÔG]LRUN´ZRJUDQLF]\ÈVWRVRZDQLH
þURGNDGR]DELHJ´ZZVH]RQLH
LQLHEH]SRþUHGQLRSRVRELH
IP - Środek zalecany do stosowania w integrowanej produkcji
źródło: Instytut Ochrony Roślin Państwowy Instytut Badawczy
05/2014 twój doradca ROLNICZY RYNEK
aktualności
uprawa
3636
Tabela 2. Wybrane odmiany truskawek
$OELRQ
SRZWDU]DMÆFD
GHVHURZD
2GPLDQDRGSRUQDQDYHUWLFLOOLXPLSK\WRSKRUÔRUD]XPLDUNRZD
QLHRGSRUQDQDDQWUDNQR]Ô
'XNDW
þUHGQLR
ZF]HVQD
GHVHURZD
SU]HWZ´UVWZR
2GPLDQD EDUG]R RGSRUQD QD F]HUZRQÆ L ELDêÆ SODPLVWRþÈ OLþFL
FKRURE\ V\VWHPX NRU]HQLRZHJR Z\WU]\PDêH QD MHVLHQQH SU]\
PUR]NLRUD]QDSU]HPDU]DQLH]LPÆ2GPLDQDEDUG]RSOHQQD
(ONDW
þUHGQLR
ZF]HVQD
GHVHURZD
2GPLDQDSROHFDQDGODRV´EUR]SRF]\QDMÆF\FKXSUDZÔWRZDUR
ZÆ=HZ]JOÔGXQDPQLHMV]ÆSRGDWQRþÈQDFKRURE\LZ\WU]\PD
êRþÈQDSU]HPDU]DQLHXSUDZLDQDMHVWMDNRRGPLDQDDOWHUQDW\ZQD
ZVWRVXQNXGR(OVDQW\
(OVDQWD
þUHGQLR
ZF]HVQD
GHVHURZD
2GPLDQD GRþÈ RGSRUQD QD ELDêÆ L F]HUZRQÆ SODPLVWRþÈ OLþFL
:UDēOLZD QD PÆF]QLDND SUDZG]LZHJR :\PDJD LQWHQV\ZQHM
RFKURQ\SU]HFLZNRPÆF]QLDNRZLZêDþFLZHPXLELDêHMSODPLVWRþFL
OLþFL
+RQHR\H
EDUG]R
ZF]HVQD
GHVHURZD
SU]HWZ´UVWZR
2GPLDQD EDUG]R RGSRUQD QD SROVNLH ZDUXQNL NOLPDW\F]QH
2GSRUQDQDJQLFLHRZRF´ZPLQQDV]DUÆSOHþìRUD]GRþÈRG
SRUQDQDFKRURE\OLþFL:\PDJDLQWHQV\ZQHMRFKURQ\SU]HFLZNR
PÆF]QLDNRZLZêDþFLZHPXLELDêHMSODPLVWRþFLOLþFL
.DPD
EDUG]R
ZF]HVQD
GHVHURZD
SU]HWZ´UVWZR
5RþOLQ\RGSRUQHQDFKRURE\V\VWHPXNRU]HQLRZHJR6]F]HJ´O
QLHSROHFDQDGRSU]\GRPRZ\FKRJU´GN´ZLQDG]LDêNL
.HQW
ZF]HVQD
GHVHURZD
2GPLDQDZUDēOLZDQDZHUW\F\OLR]Ô
3DQGRUD
EDUG]RS´đQD
GHVHURZD
2GPLDQD Z\ND]XMH RGSRUQRþÈ JHQHW\F]QÆ QD FKRURE\ NRU]HQL
2GSRUQDQDPU´]LQDSRUDēHQLHSU]H]JU]\E\9HUWLFLOOLXP'RþÈ
RGSRUQDQDV]DUÆSOHþì
3ROND
þUHGQLRS´đQD
GHVHURZD
SU]HWZ´UVWZR
%DUG]RSOHQQDRGPLDQDPDêRSRGDWQDQDFKRURE\OLþFLLV]F]H
J´OQLHRGSRUQDQDPU´]XSUDZLDQDZNOLPDFLHRRVWU\FK]LPDFK
'XēRPQLHMZUDēOLZDQDV]DUÆSOHþì
GHVHURZD
2ZRFH GXēH RGSRUQH QD V]DUÆ SOHþì 5RþOLQ\ PDêR SRGDWQH
QDFKRURE\V\VWHPXNRU]HQLRZHJRWZRU]ÆEDUG]RGXēRNZLDWR
VWDQ´ZG]LÔNLF]HPXSU]\]DSHZQLHQLXRGSRZLHGQLHMLORþFLZLO
JRFLPRēQDX]\VNDÈZ\VRNLSORQ
SU]HWZ´UVWZR
5RþOLQ\ EDUG]R RGSRUQH QD FKRURE\ V\VWHP\ NRU]HQLRZHJR
QD QLFLHQLH JOHERZH PÆF]QLDND SUDZG]LZHJR RUD] Z\WU]\PDêH
QDPU´]LVXV]Ô&KÔWQLHDWDNRZDQHSU]H]UR]WRF]DWUXVNDZNR
ZHJR1DMEDUG]LHMZUDēOLZD]RGPLDQQDV]DUÆSOHþì
6HOYD
SRZWDU]DMÆFD
6HQJD
6HQJDQD
þUHGQLRS´đQD
6RQDWD
þUHGQLRS´đQD
Nawożenie azotowe, dostosowane
do potrzeb roślin, również ogranicza występowanie choroby. Objawów chorobowych nie należy
ignorować. Przystępujemy do zwalczania chemicznego, po zaobserwowaniu pierwszych objawów.
Szara pleśń
Najgroźniejszą chorobą truskawek
jest szara pleśń, której grzybnia zimuje na martwych częściach porażonych roślin. W czasie wegetacji
choroba atakuje rośliny podczas występowania wysokiej wilgotność powietrza i temperatury w granicach
2GPLDQDZUDēOLZDQDZLÔGQLÔFLH9HUWLFLOOLLXP]JQLOL]QÔNRURQ\
WUXVNDZNLLJQLFLHNRURQ5KL]RFWRQLD:SRU´ZQDQLXGR(OVDQW\
MHVWPQLHMSRGDWQDQDPÆF]QLDND
18-25 °C. Choroba rozprzestrzenia
się na całą roślinę, zarówno na liście, kwiaty oraz owoce, w postaci
brązowych plam na zdrowej tkance.
Powierzchnia plam szybko rośnie,
a porażone części rośliny brązowieją i zasychają. W sprzyjających warunkach, w czasie kwitnienia i dojrzewania owoców, porażeniu może
ulec ponad połowa truskawek.
Zwalczanie szarej pleśni najlepiej
zacząć od wyeliminowania chwastów oraz od prawidłowego nawożenia, szczególnie azotem. Należy
pamiętać o obowiązkowym usu-
05/2014 twój doradca ROLNICZY RYNEK
waniu wiosną starych, porażonych
liści i całych roślin oraz o konieczności koszenia liści i ich usunięcia
po zbiorach. Są one bowiem źródłem infekcji. Jeśli podejmujemy
decyzję o ochronie chemicznej z zastosowaniem fungicydów, zapobiegających wystąpieniu choroby, zabiegi można stosować na początku
kwitnienia, kiedy mamy 10% rozwiniętych kwiatów, w pełni kwitnienia
oraz przed samymi zbiorami.
Małgorzata Stempniak
DODR we Wrocławiu
Fot. Ewa Kutkowska DODR we Wrocławiu