klimat polarny
advertisement
STREFY KLIMATYCZNE I TYPY KLIMATÓW Przedstawiona klasyfikacja klimatów opiera się na podziale Wincentego Okołowicza. Wyróżnionych zostało 5 stref klimatycznych, które związane są z szerokościami geograficznymi. Każda ze stref obejmuje po kilka typów klimatu STREFA RÓWNIKOWA – obejmuje trzy typy: podrównikowy suchy, podrównikowy wilgotny, równikowy wybitnie wilgotny; przez cały rok średnie miesięczne temperatury przekraczają 20°C; klimat podrównikowy suchy występuje na sawannach (suchych); charakteryzuje się jedną porą deszczową (w okresie górowania Słońca w zenicie), która jednak nie jest długa – suma rocznych opadów nie przekracza 1000 mm; klimat podrównikowy wilgotny cechują dwie pory deszczowe (w okresie górowania Słońca w zenicie nad Równikiem) i dwie pory suche (w okresie górowania Słońca w zenicie nad Zwrotnikami); roczne opady wynoszą około 1500 mm; klimat równikowy wybitnie wilgotny swą nazwę zawdzięcza m.in. codziennym deszczom zenitalnym; występują one przez cały rok (ze szczególnym nasileniem w okresach równonocy) i sprawiają, że sumy opadów dochodzą do 3000 mm. STREFA ZWROTNIKOWA – składa się z typu suchego i wilgotnego klimat suchy występuje na pustyniach; notuje się tam najwyższe temperatury na Ziemi (>50°C); bardzo wysokie są również amplitudy dobowe (kilkadziesiąt °C); opady pojawiają się sporadycznie; klimat wilgotny panuje głównie w Azji Południowo-Wschodniej odmiana monsunowa — i na wąskich pasach wybrzeży; temperatury przez cały rok nie spadają poniżej 15°C, a opady są bardzo duże. STREFA PODZWROTNIKOWA – obejmuje typ suchy i wilgotny; klimat suchy cechuje się długimi, upalnymi latami (temperatura dochodzi do 40°C) i krótkimi ostrymi zimami, opady są niewielkie – nie przekraczają 500 mm; klimat wilgotny ma lato nieco tylko chłodniejsze niż typ suchy, ale za to zimy są znacznie bardziej łagodne i z dużą ilością opadów (nawet do 2000 mm); typ podzwrotnikowy wilgotny znany jest w Europie jako klimat śródziemnomorski. STREFA UMIARKOWANA – ze względu na różnice w średnich rocznych temperaturach (~5°C) wydzielono tu dwie podstrefy: chłodną i ciepłą; każda z nich obejmuje po trzy typy klimatu: lądowy, morski i przejściowy; klimaty lądowe mają bardzo dużą roczną amplitudę temperatur (nawet 60°C) i niewielkie opady (< 300 mm rocznie); lata często bywają upalne (zwłaszcza w podstrefie ciepłej), a zimy mroźne i długie (w podstrefie chłodnej); klimaty morskie charakteryzują się małymi amplitudami temperatur (kilkanaście °C) w ciągu roku i dosyć dużymi opadami (do 1500 mm rocznie); zarówno lata, jak i zimy są łagodne (wpływ oceanu); klimaty przejściowe – jak sama nazwa wskazuje – mają cechy pośrednie między typami lądowymi i morskimi; możemy przekonać się o tym na własnej skórze, gdyż Polska w całości leży w klimacie umiarkowanym ciepłym przejściowym. STREFA OKOŁOBIEGUNOWA – występują tu dwa typy klimatu: polarny i subpolarny; klimat polarny jest bardzo surowy – średnia temperatura przez cały rok nie przekracza 0°C, a często spada poniżej –60°C; opadów jest mało (<300 mm rocznie) i występują wyłącznie w postaci śniegu; klimat subpolarny jest nieco łagodniejszy – temperatury w miesiącach letnich nieznacznie przekraczają 0°C, a opady są nieco wyższe (do 500 mm rocznie). KLIMATY ASTREFOWE to przede wszystkim górska i monsunowa odmiana różnych typów klimatu. Klimaty górskie charakteryzują się obniżonymi temperaturami w stosunku do sąsiednich terenów nizinnych. Opady są większe, ale tylko do pewnej wysokości, powyżej której następuje inwersja, czyli w tym przypadku zmniejszanie ilości opadów. W Himalajach wysokość ta wynosi około 1300 m n.p.m., w Alpach ok. 2000 m, a w Tatrach 1800-2000 m n.p.m. (w zimie niżej). Klimat monsunowy obejmuje swym zasięgiem południowe i wschodnie wybrzeża Azji (niekiedy jego wpływy docierają też do północnych krańców Australii i Półwyspu Somalijskiego w Afryce). Oddziałuje praktycznie tak samo na każdy typ klimatu (od umiarkowanego chłodnego morskiego po zwrotnikowy wilgotny) - latem przynosi duże opady, a zimą w znacznym stopniu je ogranicza.
