Moduł – dział - temat L.p. Zakres treści Lekcja organizacyjna 1 Zrozumieć przeszłość 2 Prehistoria 3 Mezopotamia i jej dzieje 4 Cywilizacja egipska 5 Inne cywilizacje Bliskiego Wschodu 6 Cywilizacje Indii i Chin 7 - program nauczania - przedmiotowy system oceniana - podstawa programowa – historia jako nauka – chronologia w historii – epoki historyczne – sposoby datowania zabytków archeologicznych – źródła historyczne – pojawienie się i ewolucja człowieka – Karol Darwin i teoria ewolucji – Homo sapiens – chronologia pradziejów – człowiek w paleolicie – rewolucja neolityczna – sztuka prehistoryczna – najstarsze miasta – cywilizacje w dolinach wielkich rzek – powstanie cywilizacji – warunki naturalne Mezopotamii – skąd pochodzili Sumerowie? – cywilizacja Sumerów – imperium Akadów – Babilonia i jej dzieje – Kodeks Hammurabiego – Asyria i jej dzieje – społeczeństwa i państwa Mezopotamii – wierzenia religijne i osiągnięcia cywilizacyjne ludów Mezopotamii – pismo klinowe – architektura i sztuka Mezopotamii – warunki naturalne Egiptu – początki cywilizacji egipskiej – państwo faraonów i jego dzieje polityczne – ustrój społeczno-polityczny Egiptu – religia Egipcjan – wiara w życie pozagrobowe – kultura starożytnego Egiptu – piramidy – zabytki architektury i sztuki egipskiej – pismo – znaczenie cywilizacji egipskiej – imperium Hetytów – Fenicjanie – kolonizacja fenicka – Hebrajczycy w Palestynie – królestwo Izraela i jego upadek – judaizm i Stary Testament – Persowie i ich imperium – religia perska – powstanie cywilizacji doliny Indusu – okres wedyjski – system kast – imperium Maurjów – religie Indii – warunki naturalne starożytnych Chin – historia Chin – osiągnięcia cywilizacyjne Chińczyków – konfucjanizm Powtórzenie wiadomości – Sprawdzian wiadomości – Najstarsze dzieje Grecji 8 9 10 Świat poleis 11 Sparta 12 Ateny 13 - utrwalenie i usystematyzowanie wiadomości - sprawdzenie wiadomości i umiejętności uczniów – Grecja i jej warunki naturalne – transport i gospodarka – kultura minojska – Mykeńczycy i starożytne Mykeny – „wieki ciemne” – początki poleis – hoplici i falanga – jak powstały greckie poleis? – ustroje poleis – wielka kolonizacja Kultura antycznej Grecji 15 Grecja po wojnach perskich 16 Aleksander Wielki 17 Świat hellenistyczny 18 Powtórzenie wiadomości – starożytna Grecja Sprawdzian wiadomości – starożytna Grecja Etruskowie i początki Rzymu 19 – początki Sparty – działalność Likurga – społeczeństwo Sparty – ustrój polityczny Sparty – życie Spartan – wojownicy spartańscy – Ateny w okresie archaicznym – prawa Drakona, reformy Solona i Klejstenesa – społeczeństwo demokratycznych Aten – ustrój polityczny Aten – urzędy w demokracji ateńskiej – przyczyny wojen grecko-perskich – armie: grecka i perska – bitwa pod Maratonem i jej znaczenie – Filippides i bieg maratoński – wyprawa Kserksesa – bitwa pod Termopilami – Salamina i Plateje – literatura grecka – retoryka – teatr grecki – filozofia grecka – architektura i rzeźba grecka – sztuki plastyczne w okresie klasycznym – religia w starożytnej Grecji – sport w starożytnej Grecji – Związek Morski – wojna peloponeska i jej skutki – rywalizacja o hegemonię w Grecji – Macedonia przed Aleksandrem Wielkim – armia Macedonii – podboje Aleksandra Wielkiego – imperium Aleksandra Macedońskiego – rozpad imperium Aleksandra Wielkiego – cechy kultury hellenistycznej – ośrodki kultury hellenistycznej – literatura okresu hellenistycznego – filozofia epoki hellenistycznej – sztuki plastyczne – religia i kult władców – dziedzictwo epoki hellenistycznej - utrwalenie i usystematyzowanie wiadomości 20 - sprawdzenie wiadomości i umiejętności uczniów 21 – starożytna Italia Wojny grecko- -perskie 14 – pochodzenie Etrusków – Etruskowie i ich cywilizacja – legendarne i historyczne początki Rzymu – republika i jej społeczeństwo – władze republiki rzymskiej – urzędy i instytucje republikańskie – walka o prawa plebejuszy – Prawo XII tablic – podbój Italii – Italia po podbojach rzymskich – armia rzymska – legiony rzymskie – przyczyny, przebieg i skutki wojen punickich – podbój państw hellenistycznych – Imperium Romanum Republika rzymska 22 Powstanie Imperium Rzymskiego 23 Kryzys i upadek Republiki Rzymskiej 24 Powstanie cesarstwa 25 Pryncypat i dominat 26 Kultura antycznego Rzymu 27 Początki chrześcijaństwa 28 Upadek Imperium Rzymskiego 29 Powtórzenie wiadomości – starożytny Rzym Sprawdzian wiadomości – starożytny Rzym Barbarzyńska Europa 30 – kształtowanie się kultury rzymskiej – literatura rzymska – filozofia rzymska – prawo rzymskie – architektura i sztuka – osiągnięcia techniczne – religia w antycznym Rzymie – początki chrześcijaństwa – powstanie Kościoła powszechnego – prześladowania chrześcijan – chrześcijaństwo religią tolerowaną i państwową – kryzys wewnętrzy cesarstwa – podział imperium – kryzys cesarstwa zachodniorzymskiego – wielka wędrówka ludów – upadek cesarstwa zachodniorzymskiego i jego przyczyny – znaczenie terminów: latyfundia, kolonowie, Hunowie, Germanowie, Wizygoci, Ostrogoci, Wandalowie - utrwalenie i usystematyzowanie wiadomości 31 - sprawdzenie wiadomości i umiejętności uczniów 32 – plemiona germańskie – królestwa barbarzyńskie – skutki podbojów – reformy Grakchów – kryzys republiki – niewolnicy w starożytnym Rzymie – powstanie Spartakusa – I triumwirat – rządy Cezara – II triumwirat – powstanie cesarstwa – pryncypat – monarchia czy republika? – panowanie Oktawiana Augusta – dynastia julijsko-klaudyjska – podboje rzymskie w I w. n.e. – panowanie Flawiuszów i Antoninów – romanizacja i urbanizacja prowincji – wojny w okresie pryncypatu – limes i zagrożenie zewnętrzne imperium – dominat i tetrarchia Cesarstwo bizantyjskie 33 Świat islamu 34 Monarchia Franków 35 Imperium Karolingów 36 Kształtowanie się ustroju feudalnego 37 Europa Zachodnia w IX-X wieku 38 Słowianie i Węgrzy 39 Ziemie polskie do X wieku 40 – organizacja monarchii barbarzyńskich – upadek państw barbarzyńskich – Kościół na przełomie epok – religijna i cywilizacyjna rola klasztorów – chrystianizacja Irlandii i Brytanii – Bizancjum na przełomie epok – restauracja cesarstwa rzymskiego – polityka wewnętrzna Justyniana I – kultura i sztuka Bizancjum – Kodeks Justyniana – architektura w Bizancjum – kryzys Bizancjum – przemiany społeczne w Bizancjum – dynastia macedońska – Arabia przed Mahometem – powstanie islamu i jego rozwój – podboje arabskie – powstanie imperium Arabów – cywilizacja islamu i jej cechy charakterystyczne – podział imperium muzułmańskiego – powstanie państwa Franków – społeczeństwo w monarchii Merowingów – panowanie dynastii Merowingów – organizacja monarchii Franków – powstanie monarchii patrymonialnej – początki potęgi Karolingów – panowanie Pepina Krótkiego – powstanie imperium Karolingów – reformy karolińskie – reforma wojskowa – reforma edukacji – zmiany w języku łacińskim – renesans karoliński – odnowienie cesarstwa – kryzys imperium Karolingów – gospodarka i społeczeństwo we wczesnym średniowieczu – władztwo gruntowe – feudalizm – hołd lenny – rozwój systemu lennego – drabina feudalna – upadek dynastii Karolingów – początki królestwa francuskiego – powstanie Rzeszy – cesarstwo Ottonów – Skandynawia i Normanowie – najazdy wikingów – podboje Normanów – pochodzenie Słowian – organizacja plemion słowiańskich – pierwsze państwo Słowian – Wielkie Morawy – działalność Cyryla i Metodego – państwa słowiańskie na Bałkanach – Ruś Kijowska – powstanie monarchii węgierskiej – pierwsi mieszkańcy ziem polskich – Słowianie na ziemiach polskich – kultury archeologiczne na ziemiach polskich – organizacja społeczna Słowian Początki państwa polskiego 41 Kryzys monarchii piastowskiej 42 Państwo wczesnopiastowskie 43 Powtórzenie wiadomości – Wczesne Średniowiecze Sprawdzian wiadomości – Wczesne Średniowiecze Cesarstwo i papiestwo 44 – wierzenia Słowian – plemiona polskie – pierwsze państwa plemienne – początki państwa Polan – państwo Mieszka I – chrzest Polski – postępy w tworzeniu monarchii – panowanie Bolesława Chrobrego – misja św. Wojciecha – zjazd gnieźnieński – wojny polsko-niemieckie – Polska królestwem – panowanie Mieszka II – kryzys monarchii piastowskiej – powrót Kazimierza I Odnowiciela – odbudowa państwa piastowskiego – król Bolesław II Śmiały – biskup krakowski Stanisław – święty czy zdrajca? – panowanie Władysława Hermana – konflikt Bolesława Krzywoustego ze Zbigniewem – podbój i chrystianizacja Pomorza – Polska monarchią patrymonialną – drużyna monarsza i jej rola – struktura społeczna monarchii wczesnopiastowskiej – prawo rycerskie – dwór monarszy i urzędy dworskie – organizacja grodowa – ustrój prawa książęcego - utrwalenie i usystematyzowanie wiadomości 45 - sprawdzenie wiadomości i umiejętności uczniów 46 Wyprawy krzyżowe 47 Gospodarka średniowiecznej Europy 48 Narodziny monarchii stanowej 49 – papiestwo po upadku cesarstwa rzymskiego – feudalizacja Kościoła – ruch odnowy – wielka schizma wschodnia – reforma gregoriańska – spór o inwestyturę – odrodzenie prawa – pielgrzymki do Ziemi Świętej – świat muzułmański w XI w. – geneza wypraw krzyżowych – I krucjata – walka o Ziemię Świętą – armia krzyżowców – zakony rycerskie – IV krucjata – przyczyny klęski i skutki krucjat – templariusze – pobożni rycerze w habitach czy heretycy? – średniowieczna gospodarka – przemiany w rolnictwie – rozwój osadnictwa – odrodzenie ośrodków miejskich – rozwój miast – ludność miejska – rozwój handlu – Hanza – powrót gospodarki pieniężnej – przemiany społeczne – kształtowanie się stanów Kościół w średniowieczu 50 Kultura średniowiecznej Europy 51 Imperium mongolskie 52 Rozbicie dzielnicowe 53 Rozwój gospodarczy ziem polskich w XII i XIII wieku 54 Sąsiedzi Polski w XII i XIII wieku 55 Próby zjednoczenia Królestwa Polskiego 56 Powtórzenie i utrwalenie materiału – Europa i Polska w XI – XIV wieku Sprawdzian wiadomości – Europa i polska w XI – XIV wieku Odrodzenie Królestwa Polskiego 57 – powstanie i początki reprezentacji stanowej – monarchia stanowa w Anglii – Wielka karta swobód – Stany Generalne we Francji – duchowość monastyczna – średniowieczne klasztory – przemiany życia religijnego – cystersi – pojawienie się herezji – waldensi i katarzy – krucjaty przeciwko albigensom – zakony żebracze – papiestwo – od kryzysu do potęgi – kultura w czasach karolińskich i ottońskich – cechy kultury średniowiecznej – znaczenie symboli i rytuałów – rozwój piśmiennictwa i czytelnictwa – siedem sztuk wyzwolonych – uniwersytety – architektura średniowiecza – sztuka średniowiecza – kultura miejska – filozofia średniowieczna – czy w średniowieczu dominowała łacina? – literatura świecka – zjednoczenie plemion mongolskich – podboje Czyngis-chana – Europejczycy w Chinach – dalsza ekspansja Mongołów – armia mongolska – podbój Rusi – inwazja mongolska na Węgry i Polskę – rozpad imperium mongolskiego – testament Bolesława Krzywoustego – walki o władzę po śmierci Bolesława Krzywoustego – upadek zasady senioratu – apogeum rozbicia dzielnicowego – Pomorze w okresie rozbicia dzielnicowego – przyczyny ożywienia gospodarczego – kolonizacja na prawie niemieckim – lokowanie wsi – powstanie miast i prawa lokacyjne – początki społeczeństwa stanowego – Marchia Brandenburska – Polska i Bałtowie w XIII w. – powstanie zakonu krzyżackiego – państwo krzyżackie w Prusach – rozpad Rusi Kijowskiej – Czechy w XIII w. – ziemie polskie w poł. XIII w. – przesłanki zjednoczenia państwa polskiego – walki o tron krakowski – koronacja Przemysła II – Przemyślidzi na tronie polskim – kto odnowił Królestwo Polskie? Utrwalenie i usystematyzowanie wiadomości 58 - sprawdzenie wiadomości i umiejętności uczniów 59 – początek rządów Władysława Łokietka Monarchia Kazimierza Wielkiego 60 Europa Zachodnia w XIV i XV wieku 61 Kryzys schyłku średniowiecza 62 Początki rządów Jagiellonów 63 Wojny z zakonem krzyżackim 64 Europa Środkowa i Wschodnia w XV wieku 65 Monarchia polska w XIV i XV wieku 66 – utrata Pomorza Gdańskiego – walka o zjednoczenie kraju – odrodzona monarchia polska – konflikt z Krzyżakami i Czechami – Krzyżacy – najeźdźcy czy krzewiciele cywilizacji? – początek rządów Kazimierza Wielkiego – zawarcie pokoju z Czechami – rozstrzygnięcie sporu z Krzyżakami – podbój Rusi Halickiej – polityka gospodarcza – polityka wewnętrzna – założenie uniwersytetu w Krakowie – sprawa sukcesji – ocena panowania Kazimierza Wielkiego – ugruntowanie potęgi Francji – geneza konfliktu Anglii z Francją – wojna stuletnia – wojna „Dwóch Róż” w Anglii – monarchia burgundzka – cesarstwo niemieckie w XIII w. – panowanie Luksemburgów – wojny szwajcarskie – rekonkwista na Półwyspie Iberyjskim – „czarna śmierć” – kryzys gospodarczy – bunty społeczne – upadek rycerstwa – niewola awiniońska papieży – spory o istotę Kościoła – ruchy reformatorskie w Kościele – Andegawenowie na tronie polskim – pogańska Litwa – unia Polski z Litwą w Krewie – współpraca polsko-litewska – unia w Horodle – polityka dynastyczna Jagiełły – Jagiellonowie – władcy dynastyczni czy państwowi? – stosunki z Krzyżakami – przyczyny konfliktu polsko-krzyżackiego – wielka wojna z zakonem krzyżackim – bitwa pod Grunwaldem – I pokój w Toruniu – spór polsko-krzyżacki na soborze w Konstancji – dalsze walki z Krzyżakami – opozycja stanowa w państwie zakonnym – wojna trzynastoletnia – Czechy w czasach panowania Luksemburgów – pojawienie się husytyzmu – wojny husyckie – armia husycka – powstanie imperium osmańskiego – Węgry w XV w. – uniezależnienie się Rusi od Mongołów – zmiany w administracji polskiej w XIII w. – władza monarsza i urzędy centralne – dwór monarszy – podział administracyjny – administracja lokalna – rozwój reprezentacji stanowej – przywileje szlacheckie Kultura polska w średniowieczu 67 Powtórzenie i utrwalenie wiadomości – Schyłek średniowiecza Sprawdzian wiadomości – Schyłek średniowiecza Cywilizacja pozaeuropejskie 68 – cechy polskiej monarchii stanowej – początki gospodarki folwarcznej – początki kultury łacińskiej – pierwsze zabytki kultury polskiej – ośrodki życia kulturalnego – początki polskiego dziejopisarstwa – rozwój cywilizacyjny Polski w XIII w. – rola Akademii Krakowskiej – literatura w późnym średniowieczu – architektura i sztuka romańska oraz gotycka na ziemiach polskich Utrwalenie i usystematyzowanie wiadomości 69 - sprawdzenie wiadomości i umiejętności uczniów 70 – pierwsi mieszkańcy Ameryki – najstarsze cywilizacje Mezoameryki – cywilizacja Majów, Azteków i Inków – cywilizacje Azji – cywilizacje Afryki Wielkie odkrycia geograficzne 71 – średniowieczna wiedza o świecie – stare i nowe wyobrażenia na temat kształtu Ziemi – przyczyny odkryć geograficznych – rozwój żeglugi i nawigacji – pierwsze wyprawy Portugalczyków – odkrycie Ameryki – w drodze do Indii i Nowego Świata – opłynięcie Ziemi – znaczenie wielkich odkryć geograficznych Ekspansja kolonialna 72 Europa w epoce wielkich odkryć 73 Kultura renesansu 74 Reformacja i jej skutki 75 – początek kolonizacji Nowego Świata; podział stref wpływów – podbój Meksyku – kolonizacja Ameryki Południowej – organizacja imperium hiszpańskiego w Nowym Świecie – kolonizacja Ameryki Północnej – ekspansja kolonialna w Afryce i Azji – znaczenie ekspansji kolonialnej – niewolnictwo – rozwój demograficzny Europy – rozwój miast – postęp techniczny i organizacja produkcji – rozwój handlu – kredyty, banki i giełdy – inflacja i dualizm gospodarczy Europy – podstawy przełomu kulturalnego – zainteresowanie antykiem i humanizm – literatura odrodzenia – teatr w epoce odrodzenia – sztuka i architektura renesansu – wielcy twórcy renesansu – nauka w epoce odrodzenia – przyczyny reformacji – wystąpienie Marcina Lutra – reformacja w Niemczech – działalność reformatorów w Szwajcarii – powstanie Kościoła anglikańskiego – reformacja w innych krajach europejskich – społeczne skutki reformacji Kontrreformacja i wojny religijne 76 – Kościół wobec reformacji – reformy soboru trydenckiego i walka z reformacją – powstanie i działalność Towarzystwa Jezusowego – walka władców Francji z hugenotami – rewolucja w Niderlandach Europa Zachodnia w XVI wieku 77 Państwa Europy Wschodniej i Północnej 78 – kryzys monarchii stanowych – imperium Habsburgów – rywalizacja o hegemonię w Europie Zachodniej – wojny włoskie – rywalizacja hiszpańsko-angielska – zmiany w sztuce wojennej – ekspansja turecka – walki na Morzu Śródziemnym – państwo moskiewskie – Szwecja w XVI w. Powtórzenie i utrwalenie wiadomości – Europa i świat w epoce Odrodzenia Sprawdzian wiadomości – Europa i świat w epoce odrodzenia Społeczeństwo i gospodarka Rzeczypospolitej w XVI wieku 79 Utrwalenie i usystematyzowanie wiadomości 80 - sprawdzenie wiadomości i umiejętności uczniów 81 Rozwój demokracji szlacheckiej 82 Kultura i sztuka renesansu w Polsce 83 Panowanie ostatnich Jagiellonów 84 Reformacja i kontrreformacja w Rzeczypospolitej 85 Rzeczpospolita Obojga Narodów 86 Pierwsi władcy elekcyjni 87 – społeczeństwo Rzeczypospolitej – wieloetniczna Rzeczpospolita – gospodarka folwarczno- pańszczyźniana – sytuacja chłopów w Rzeczypospolitej w XVI w. – Gdańsk – główny port Rzeczypospolitej – miasta Rzeczypospolitej – handel lokalny i międzynarodowy – pieniądz w Rzeczypospolitej – pozycja prawna szlachty w Rzeczypospolitej – liczebność i zróżnicowanie szlachty – polski parlamentaryzm; sejmiki i sejm walny – narodziny ruchu egzekucyjnego – egzekucja praw i dóbr – humanizm w Polsce – rozwój nauk ścisłych i medycznych – geografia i historiografia polska – myśl społeczna i polityczna – literatura polskiego renesansu – architektura i sztuka renesansowa w Polsce – wojny z państwem moskiewskim – stosunki z Habsburgami i polityka węgierska – polityka dynastyczna ostatnich Jagiellonów – wojny o Mołdawię i stosunki z państwem tureckim – zakończenie problemu krzyżackiego – hołd pruski i jego ocena – walka o wpływy nad Bałtykiem i Inflanty – przyłączenie Mazowsza do Korony – początki reformacji w Polsce – bracia polscy i bracia czescy – próby zjednoczenia protestantów i walka o tolerancję – kontrreformacja w Polsce – Kościół prawosławny i unia brzeska – unia polsko-litewska w XV w. – dwa państwa i jeden władca – przemiany na Litwie przed unią lubelską – unia lubelska i jej znaczenie – Rzeczpospolita Obojga Narodów – cechy charakterystyczne – Prusy Królewskie w XVI w. – pierwsze bezkrólewie Powtórzenie i utrwalenie wiadomości – „Złoty wiek” Rzeczypospolitej szlacheckiej Sprawdzian wiadomości – „Złoty wiek” Rzeczypospolitej szlacheckiej Angielska wojna domowa 88 – pierwsza wolna elekcja; Artykuły henrykowskie i pacta conventa – krótkie rządy Henryka Walezego i drugie bezkrólewie – początki rządów Stefana Batorego – wojna z Gdańskiem – wojna z Moskwą – konflikt Stefana Batorego ze szlachtą Utrwalenie i usystematyzowanie wiadomości 89 - sprawdzenie wiadomości i umiejętności uczniów 90 Wojna trzydziestoletnia 91 Absolutyzm we Francji 92 Zmiany polityczne w Europie w XVII wieku 93 Kultura baroku 94 Powtórzenie i utrwalenie wiadomości – Europa w XVII wieku Sprawdzian wiadomości – Europa w XVII wieku Początki rządów Zygmunta III Wazy 95 – przemiany społeczne i konflikty religijne w Anglii – spór króla z parlamentem – początek rewolucji angielskiej – wojna domowa i powstanie republiki – protektorat Olivera Cromwella – od restauracji do monarchii parlamentarnej – Rzesza Niemiecka na początku XVII w. – defenestracja praska – początek wojny trzydziestoletniej – działania wojenne w latach 1624–1635 – wojna europejska – francuski okres wojny trzydziestoletniej – armie okresu wojny trzydziestoletniej – pokój westfalski i skutki wojny – Ludwik XIII i kardynał Richelieu – rządy kardynała Mazarina – władza absolutna Ludwika XIV – gospodarka podporządkowana państwu – polityka zagraniczna Ludwika XIV – armia Ludwika XIV – upadek potęgi Hiszpanii – polityka obronna Holandii; wojny angielsko-holenderskie – wzrost znaczenia Brandenburgii – potęga i ekspansja Szwecji – Węgry i ekspansja turecka w Europie – od renesansu do baroku – sztuka i architektura baroku – malarstwo barokowe – nauka i filozofia epoki baroku – teatr, literatura i muzyka Utrwalenie i usystematyzowanie wiadomości 96 - sprawdzenie wiadomości i umiejętności uczniów 97 Walka o koronę carów 98 Kozaczyzna i konflikty z Turcją 99 – podwójna elekcja – Zygmunt III Waza na tronie polskim – król i hetman – relacje między Zygmuntem III Wazą a Janem Zamojskim – walka o szwedzki tron i wojna ze Szwecją – rokosz Zebrzydowskiego – wojna w Inflantach i Prusach – kryzys państwa rosyjskiego w II połowie XVI i na początku XVII w. – dymitriady i ich skutki – początek wojny z Moskwą i walki o koronę carów – wojna smoleńska – Turcja i księstwa naddunajskie – najazdy tatarskie na Rzeczpospolitą ich skutki – polskie wyprawy na Mołdawię – narodziny Kozaczyzny – rejestr i pierwsze powstania kozackie Powstanie Chmielnickiego 100 Potop szwedzki 101 Wojna domowa i król „Piast” 102 Rządy Jana III Sobieskiego 103 Kryzys Rzeczypospolitej 104 Barok i sarmatyzm 105 Powtórzenie i utrwalenie wiadomości – Wojny i kryzys Rzeczypospolitej w XVII wieku Sprawdzian wiadomości – Wojny i kryzys Rzeczypospolitej w XVII wieku Gospodarka i społeczeństwo w XVIII wieku 106 – wojna z Turcją: klęska pod Cecorą i oblężenie Chocimia – plany kolejnej wojny z Turcją i ich konsekwencje – problem kozacki w I poł. XVII w. – wojsko zaporoskie i jego militarne znaczenie – przyczyny powstania Chmielnickiego – wybuch powstania na Ukrainie – walki w latach 1649–1653 – Moskwa i Kozacy – przyczyny najazdu szwedzkiego – początek potopu szwedzkiego – wojna o wyzwolenie Rzeczypospolitej – zmiana sytuacji międzynarodowej Rzeczypospolitej – traktat rozbiorowy w Radnot i jego konsekwencje – koniec wojny i pokój w Oliwie – zmiany w polskiej armii – prześladowania protestantów – Rzeczpospolita po potopie szwedzkim – plany reform Jana Kazimierza i problem następstwa tronu – rokosz Lubomirskiego – elekcja Michała Korybuta Wiśniowieckiego – konflikt króla z malkontentami – początek konfliktu z Turcją – elekcja Jana III Sobieskiego – wojna z Turcją; pokój w Żurawnie – polityka zagraniczna Jana III Sobieskiego – zmiany sojuszów i ich konsekwencje – bitwa pod Wiedniem i jej znaczenie – zakończenie walk z Turcją – ostatnie lata panowania Jana III Sobieskiego – zniszczenia wojenne – społeczne skutki wojen – wzrost roli magnaterii – przemiany ustrojowe i polska skarbowość – sytuacja wyznaniowa w XVII w. – początki baroku w Polsce – architektura barokowa w Polsce – rzeźba i malarstwo – kultura barokowa na dworach magnackich – literatura barokowa – nauka i oświata w XVII-wiecznej Rzeczypospolitej – sarmatyzm i jego cechy charakterystyczne Utrwalenie i usystematyzowanie wiadomości 107 - sprawdzenie wiadomości i umiejętności uczniów 108 Oświecenie 109 Budowa imperium rosyjskiego 110 – eksplozja demograficzna w Europie – rewolucja agrarna – rewolucja przemysłowa w Anglii – skutki społeczne i gospodarcze rewolucji przemysłowej – nowe koncepcje ekonomiczne – wiek XVIII – stulecie rozumu – filozofia i myśl społeczno-polityczna oświecenia – Wielka encyklopedia francuska i jej znaczenie – rozwój nauki – rozwój edukacji i ośrodków naukowych – literatura oświeceniowa – rokoko i klasycyzm – Rosja a Europa w XVII w. Absolutyzm oświecony w Prusach i w Austrii 111 Rzeczpospolita w pierwszej połowie XVIII wieku 112 Pierwsze lata rządów Stanisława Augusta 113 Oświecenie w Rzeczypospolitej 114 Powtórzenie i utrwalenie wiadomości – Oświecenie w Europie i w Polsce Sprawdzian wiadomości – Oświecenie w Europie i w Polsce Rewolucja amerykańska 115 – początki rządów Piotra I – reformy Piotra I – wielka wojna północna i jej następstwa – walka o władzę w Rosji po śmierci Piotra I – rządy Katarzyny II – powstanie rosyjskiego mocarstwa – absolutyzm oświecony – budowa potęgi Prus – absolutyzm oświecony Fryderyka II – Austria w czasie wielkich wojen – wojna siedmioletnia – reformy Marii Teresy i Józefa II w Austrii – pierwsze lata unii polsko-saskiej – Rzeczpospolita w czasie wojny północnej – ostatnie lata rządów Augusta II – wojna o sukcesję polską – polityczna anarchia i próby reform w czasach Augusta III – reformy oświaty i ożywienie gospodarcze w Polsce – elekcja Stanisława Augusta Poniatowskiego i pierwsze reformy – sprawa dysydentów i prawa kardynalne – konfederacja barska – przyczyny, przebieg, skutki i ocena – I rozbiór Polski – sejm rozbiorowy i jego reformy – początki oświecenia w Polsce – mecenat Stanisława Augusta Poniatowskiego – architektura i sztuka polskiego oświecenia – literatura oświeceniowa – edukacja i nauka Utrwalenie i usystematyzowanie wiadomości 116 - sprawdzenie wiadomości i umiejętności uczniów 117 Wybuch rewolucji we Francji 118 Republika Francuska 119 Rzeczpospolita w dobie Sejmu Wielkiego 120 Upadek polskiej państwowości 121 Francja od konsulatu do cesarstwa 122 – kolonizacja Ameryki Północnej – konflikt między osadnikami a metropolią – wojna o niepodległość – ustrój Stanów Zjednoczonych – Francja Ludwika XVI – Stany Generalne i ich rola – rewolucja ludowa – zmiana ustroju we Francji – wprowadzenie monarchii konstytucyjnej – rewolucja burżuazyjna – proklamowanie republiki francuskiej – wojna w obronie republiki – dyktatura jakobinów – przewrót termidoriański i rządy dyrektoriatu – znaczenie Wielkiej Rewolucji Francuskiej – sytuacja polityczna Rzeczypospolitej po I rozbiorze – zwołanie Sejmu Wielkiego – reformy Sejmu Wielkiego – Konstytucja 3 maja – wojna w obronie suwerenności – II rozbiór Polski – Polska po II rozbiorze – wybuch powstania kościuszkowskiego – przebieg insurekcji – walki powstańcze i decyzje polityczne – koniec insurekcji kościuszkowskiej – III rozbiór Polski i upadek Rzeczypospolitej – rządy dyrektoriatu Legiony Polskie we Włoszech 123 Ekspansja i klęska Napoleona 124 Księstwo Warszawskie 125 Powtórzenie i utrwalenie wiadomości – Świat i Rzeczpospolita w końcu XVIII wieku Sprawdzian wiadomości – Świat i Rzeczpospolita w końcu XVIII wieku Kongres wiedeński 126 – walki z I koalicją antyfrancuską – początki kariery Napoleona Bonaparte – wyprawa Napoleona do Egiptu – zamach stanu 18 brumaire’a i rządy konsulatu – walki z II koalicją antyfrancuską – reformy Napoleona – Napoleon cesarzem Francuzów – losy Polaków po III rozbiorze – polska konspiracja niepodległościowa – powstanie Legionów Polskich – walki Legionów we Włoszech – kryzys idei legionowej – znaczenie Legionów Polskich we Włoszech – wojna z III koalicją antyfrancuską; bitwa pod Austerlitz – armia Napoleona – walki z Prusami i Rosją (IV koalicja antyfrancuska) – apogeum francuskiej dominacji – wyprawa na Moskwę i jej skutki – wojna z wielką koalicją; „bitwa narodów” pod Lipskiem – „sto dni” Napoleona – ziemie Rzeczypospolitej po III rozbiorze – powstanie Księstwa Warszawskiego – ustrój Księstwa Warszawskiego – wojna z Austrią – okupacja Księstwa Warszawskiego Utrwalenie i usystematyzowanie wiadomości 127 - sprawdzenie wiadomości i umiejętności uczniów 128 – okoliczności zwołania kongresu wiedeńskiego i jego główni uczestnicy – przebieg obrad kongresowych – najważniejsze decyzje kongresu – powstanie Świętego Przymierza Europa po kongresie wiedeńskim 129 Rewolucja przemysłowa 130 – przeciwnicy ładu wiedeńskiego – bunty w państwach włoskich – państwa niemieckie po kongresie wiedeńskim – Francja w okresie restauracji – rewolucja lipcowa we Francji – Hiszpania po wojnach napoleońskich – Belgia – narodziny królestwa – przyczyny rewolucji przemysłowej – postęp techniczny i rozwój przemysłu – Wielka Brytania w pierwszej połowie XIX w. – rewolucja przemysłowa poza Wielką Brytanią – rozwój transportu – przemiany społeczne i polityczne – wynalazki pierwszej połowy XIX w. Nowe idee 131 Kultura pierwszej połowy XIX wieku 132 Ameryka w pierwszej połowie XIX wieku 133 Wiosna Ludów 134 – liberalizm – ideologia konserwatywna – początki ruchu robotniczego – działalność czartystów – socjalizm utopijny – narodziny komunizmu – budzenie się świadomości narodowej – klasycyzm – romantyzm – duch epoki – literatura okresu romantyzmu – nowe mody i styl życia – muzyka i sztuki plastyczne – Ameryka Łacińska na początku XIX w. – początki walki o niepodległość w Ameryce Łacińskiej – dekolonizacja Ameryki Południowej – niepodległość Brazylii – Meksyk i Ameryka Środkowa – Stany Zjednoczone na początku XIX w. – wojny amerykańsko-meksykańskie – walki Amerykanów z Indianami – Europa w przededniu Wiosny Ludów – rewolucja lutowa we Francji – rewolucje w Rosja i Turcja w połowie XIX wieku 135 Powtórzenie i utrwalenie wiadomości – Europa i świat po 1815 roku Sprawdzian wiadomości – Europa i świat po 1815 roku Ziemie polskie w latach 1815–1830 136 krajach niemieckich – rewolucja w Wiedniu i powstanie węgierskie – Wiosna Ludów we Włoszech – bilans Wiosny Ludów – Bałkany na początku XIX wieku – wojna Greków o niepodległość – imperium carów „żandarmem Europy” – powstanie dekabrystów – wojna krymska – odwilż posewastopolska w Rosji Utrwalenie i usystematyzowanie wiadomości 137 - sprawdzenie wiadomości i umiejętności uczniów 138 Geneza powstania listopadowego 139 Powstanie listopadowe 140 – sprawa polska na kongresie wiedeńskim – podział ziem polskich po kongresie wiedeńskim – Królestwo Polskie – ziemie polskie pod panowaniem Prus – Królestwo Galicji i Lodomerii – Rzeczpospolita Krakowska – rozwój gospodarczy Królestwa Polskiego – gospodarka w zaborze pruskim i austriackim – kultura i oświata na ziemiach polskich w latach 1815–1830 r. – konstytucja a realna władza w Królestwie Polskim – legalna opozycja polityczna – początki działalności spiskowej – Wolnomularstwo Narodowe i Towarzystwo Patriotyczne – Królestwo Polskie w przededniu powstania – wybuch powstania Wielka Emigracja 141 Ziemie polskie w latach 1831–1846 142 Wiosna Ludów i odwilż posewastopolska 143 Powstanie styczniowe 144 – od prób porozumienia do detronizacji – wojna polsko-rosyjska – powstanie listopadowe na arenie międzynarodowej – walki na ziemiach zabranych – upadek powstania – czy powstanie listopadowe miało szanse powodzenia? – udział kobiet w powstaniu listopadowym – emigracja popowstaniowa – życie polityczne emigrantów – działania międzynarodowe Hotelu Lambert – pozostałe ośrodki życia emigracyjnego – kultura polska na emigracji – emigracja po Wiośnie Ludów – ucisk popowstaniowy w Królestwie Polskim – likwidacja odrębności Królestwa Polskiego – międzynarodowe reperkusje powstania listopadowego – sytuacja na ziemiach zabranych i pod zaborem austriackim – początki pracy organicznej – konspiracja na ziemiach polskich – powstanie krakowskie 1846 r. – rabacja galicyjska – Wiosna Ludów w zaborze pruskim – powstanie wielkopolskie 1848 r. – działalność Polaków w Królestwie Pruskim, na Śląsku i Pomorzu po 1848 r. – Wiosna Ludów w zaborze austriackim – skutki Wiosny Ludów w Galicji – początki ukraińskiego ruchu narodowego – Polacy podczas europejskiej Wiosny Ludów – odwilż posewastopolska w Królestwie Polskim – demonstracje patriotyczne i „polskie czasy” – próba kompromisu i przygotowania do powstania – wybuch powstania Powtórzenie i utrwalenie wiadomości – Polacy po okresie powstań narodowych Sprawdzian wiadomości – Polacy po okresie powstań narodowych Stany Zjednoczone w drugiej połowie XIX wieku 145 styczniowego – przebieg walk powstańczych – sprawa polska na arenie międzynarodowej – bilans zmagań powstańczych – powstanie styczniowe na ziemiach zabranych Utrwalenie i usystematyzowanie wiadomości 146 - sprawdzenie wiadomości i umiejętności uczniów 147 Zjednoczenie Włoch 148 Zjednoczenie Niemiec i powstanie Austro-Węgier 149 Kolonializm 150 Nowy podział polityczny świata 151 – dualizm społeczno-ekonomiczny Stanów Zjednoczonych – problem niewolnictwa – wybuch wojny domowej – wojna secesyjna – skutki wojny secesyjnej – USA w drugiej połowie XIX wieku – różne koncepcje zjednoczenia Włoch – polityka Camillo Cavoura wobec Francji – polityka zagraniczna II Cesarstwa Francuskiego – wojna z Austrią – zjednoczenie kraju – powstanie Królestwa Włoch – koncepcje zjednoczenia Niemiec – wojny z Danią i Austrią – wojna francusko-pruska – powstanie II Rzeszy – powstanie dualistycznej monarchii austro-węgierskiej – nowa fala kolonializmu – kolonizacja Afryki – konflikty kolonialne w Afryce – posiadłości europejskie w Azji – potęga imperium brytyjskiego – walki o wpływy w Chinach – światowe szlaki handlowe – Europa pod koniec XIX w. – wojna rosyjsko-turecka – kongres berliński – Stany Zjednoczone na przełomie wieków – Japonia – mocarstwo Epoka węgla i stali 152 Przemiany ustrojowe i nowe ideologie 153 Piękna epoka 154 Powtórzenie i utrwalenie wiadomości – Świat w latach 1860 - 1914 Sprawdzian wiadomości – Świat w latach 1860 - 1914 Ziemie polskie po powstaniu styczniowym 155 azjatyckie – wojny burskie – wojna rosyjsko-japońska – przemiany w rolnictwie – rozwój nauk przyrodniczych – rozwój przemysłu – zmiany w transporcie i komunikacji – era elektryczności – rozwój telekomunikacji – stare i nowe potęgi gospodarcze – migracje – upowszechnienie się systemów demokratycznych – rozwój partii politycznych i podział ideologiczny systemów partyjnych – anarchiści i syndykaliści – I Międzynarodówka – Komuna Paryska – socjaldemokracja i komunizm – chrześcijańska demokracja – nacjonalizm – syjonizm – rozwój cywilizacyjny i zmiany w życiu codziennym – zmiany w miastach – rozwój medycyny i higieny – emancypacja kobiet – upowszechnienie oświaty – rozwój czytelnictwa i literatury – malarstwo i architektura przełomu wieków – kultura masowa i upowszechnienie sportu Utrwalenie i usystematyzowanie wiadomości 156 - sprawdzenie wiadomości i umiejętności uczniów 157 – represje po upadku powstania styczniowego – prześladowania Kościoła katolickiego i unickiego – Kulturkampf w zaborze pruskim – Germanizacja – Hakata i ustawa kagańcowa – autonomia galicyjska Przemiany społeczne i gospodarcze na ziemiach polskich 158 Nowe nurty polityczne 159 Rewolucja 1905 r. 160 Pozytywizm i Młoda Polska 161 Powtórzenie i utrwalenie wiadomości – ziemie polskie w latach 1864-1914 Sprawdzian wiadomości – ziemie polskie w latach 1864-1914 Świat u progu I wojny światowej 163 – system polityczny Galicji w dobie autonomii – pozytywizm – pozytywizm warszawski – rozwój przemysłu na ziemiach polskich – przemiany na wsi – sytuacja Polaków w poszczególnych zaborach – powstanie partii masowych – początki ruchu socjalistycznego – socjalizm niepodległościowych – socjaliści w Galicji i zaborze pruskim – ruch narodowy – ruch ludowy – wybuch rewolucji w Rosji – Polacy wobec rosyjskiej rewolucji – rewolucja na ziemiach polskich – polityka władz carskich – skutki rewolucji – zmiany na polskiej scenie politycznej – kultura w drugiej połowie XIX . – twórcy pozytywistyczni – Żydzi polscy – między asymilacją a odrębnością – nauka ponad zaborami – rola historii – malarstwo historyczne ku pokrzepieniu serc – kultura Młodej Polski – teatr, kabaret, film Utrwalenie i usystematyzowanie wiadomości 164 - sprawdzenie wiadomości i umiejętności uczniów 164 Na frontach Wielkiej Wojny 165 – rywalizacja mocarstw na Bliskim Wschodzie – antagonizmy na arenie międzynarodowej – „kocioł bałkański” i jego znaczenie – wyścig zbrojeń i rywalizacja na morzach – powstanie przymierzy polityczno-militarnych – zamach w Sarajewie i wybuch wojny – ofensywa niemiecka na Zachodzie – działania wojenne w latach 1915-1916 – zmagania na morzach i oceanach – walki na froncie wschodnim Rewolucje w Rosji 166 Polacy podczas I wojny światowej 167 Klęska państw centralnych 168 Powtórzenie i utrwalenie wiadomości – I wojna światowa Sprawdzian wiadomości – I wojna światowa Porządek wersalski 169 – działania wojenne na południu Europy – walki poza Europą – przyczyny wybuchu rewolucji – rewolucja lutowa – Rząd Tymczasowy – rewolucja październikowa – II Międzynarodówka – wojna domowa w Rosji – orientacje polityczne Polaków przed rokiem 1914 r. – Legiony Polskie – wojsko polskie u boku ententy – umiędzynarodowienie sprawy polskiej – stanowisko aliantów zachodnich w sprawie polskiej – nieograniczona wojna podwodna – przystąpienie USA do wojny – zakończenie walk na froncie zachodnim – zakończenie walk na innych frontach – bilans strat wojennych Utrwalenie i usystematyzowanie wiadomości 170 - sprawdzenie wiadomości i umiejętności uczniów 171 Kryzys demokracji i gospodarki 172 – paryska konferencja pokojowa – nowy układ sił w Europie – traktat wersalski – traktaty z sojusznikami Niemiec – reakcja państw pokonanych – powstanie i funkcjonowanie Ligi Narodów – konferencja waszyngtońska – powojenne problemy Europy – odwrót od demokracji – narodziny włoskiego faszyzmu – dyktatura Mussoliniego – totalitaryzm i autorytaryzm – początek wielkiego kryzysu – polityka nowego ładu Powstanie III Rzeszy 173 Państwo Stalina 174 Afryka i Azja w okresie międzywojennym 175 Na drodze ku wojnie 176 Kultura i nauka dwudziestolecia międzywojennego 177 Powtórzenie i utrwalenie wiadomości – Dwudziestolecie międzywojenne Sprawdzian wiadomości Dwudziestolecie międzywojenne Odzyskanie niepodległości 178 – Republika Weimarska – Niemcy w latach 20. XX w. – powstanie i rozwój NSDAP – naziści u władzy – społeczeństwo III Rzeszy – prześladowania Żydów – gospodarka i kultura III Rzeszy – powstanie Związku Radzieckiego – przejęcie władzy przez Stalina – przemiany gospodarcze epoki stalinowskiej – terror państwowy w ZSRR – sowiecki totalitaryzm – początek kryzysu kolonializmu – ekspansja włoska w Afryce – Turcja po I wojnie światowej – powstanie państw arabskich – problem palestyński – proces budzenia się świadomości narodowej Hindusów – ekspansja Japonii w Azji i jej agresja na Chiny – wojna japońsko-radziecka – Europa na początku lat 30. XX wieku – remilitaryzacja Nadrenii i zbrojenia Niemiec – wojna domowa w Hiszpanii – Anschluss Austrii i kryzys sudecki – powstanie „osi” – układ monachijski – wojenne plany Stalina – ostatnie dni pokoju – powojenny kryzys wartości – sekularyzacja społeczeństwa – rozwój techniki – początki telewizji – nauka w dwudziestoleciu międzywojennym – kultura masowa – moda lat 20. XX w. – rozwój sztuki filmowej – sztuka i architektura okresu międzywojennego – sztuka w służbie ideologii Utrwalenie i usystematyzowanie wiadomości 179 - sprawdzenie wiadomości i umiejętności uczniów 180 – sytuacja międzynarodowa w 1918 r. Walki o granicę wschodnią 181 Rządy parlamentarne 182 Przewrót majowy i rządy sanacji 183 Społeczeństwo i gospodarka II Rzeczypospolitej 184 Nauka i kultura międzywojennej Polski 185 – pierwsze ośrodki niepodległej władzy – odzyskanie niepodległości – powstanie wielkopolskie – ententa a sprawa polska – powstania śląskie – spór o Śląsk Cieszyński – plebiscyt na Warmii, Mazurach i Powiślu – koncepcja granicy wschodniej – konflikt polsko-ukraiński – początek walk z bolszewikami i wyprawa kijowska – kontrofensywa bolszewicka i bitwa warszawska – traktat ryski – sprawa Wileńszczyzny – Sejm Ustawodawczy i mała konstytucja – konstytucja marcowa – reforma rolna – wybory parlamentarne i prezydenckie – zabójstwo Gabriela Narutowicza – reforma walutowa Władysława Grabskiego – kryzys rządów parlamentarnych – przewrót majowy – przyczyny, przebieg walk i skutki – rządy sanacyjne – represje wobec opozycji – proces brzeski – konstytucja kwietniowa – sanacja po śmierci Piłsudskiego – opozycja pod koniec lat 30. XX w. – stosunki ludnościowe w II RP – mniejszości narodowe w II RP – struktura zawodowa ludności II RP – kraj z trzech połówek – spadek po zaborach – odbudowa gospodarcza – budowa COP – oświata w II RP i reforma jędrzejowiczowska – rozwój Polska w przededniu wojny 186 Powtórzenie i utrwalenie wiadomości – II Rzeczpospolita Sprawdzian wiadomości II Rzeczpospolita 187 szkolnictwa wyższego i nauki – kultura i sztuka międzywojenna – literatura międzywojnia – rozwój kinematografii – polityka Niemiec i ZSRR wobec Polski w latach 20. XX w. – polska polityka zagraniczna w latach 20. – stosunki polsko-litewskie w dwudziestoleciu międzywojennym – polityka równowagi – zajęcie Zaolzia – pakt Ribbentrop-Mołotow – mobilizacja polskiego społeczeństwa Utrwalenie i usystematyzowanie wiadomości 188 - sprawdzenie wiadomości i umiejętności uczniów