Laryngologia

PROGRAM NAUCZANIA LARYNGOLOGII
DLA V ROKU WYDZIA£U LEKARSKIEGO
Zajêcia prowadzone s¹ w Klinice Otolaryngologii i Onkologii Laryngologicznej PAM, w formie wyk³adów seminaryjnych i æwiczeñ.
Seminaria odbywaj¹ siê w sali wyk³adowej SPSK-1, æwiczenia w pomieszczeniach kliniki (sala badañ, blok operacyjny, pracownia audiologiczna, ambulatorium przykliniczne, izba przyjêæ).
Cele kszta³cenia
Celem zajêæ z laryngologii jest praktyczne i teoretyczne przygotowanie w zakresie: postêpowania w stanach zagro¿enia ¿ycia (krwotoki,
dusznoœæ krtaniowa, cia³a obce), diagnostyki i leczenia schorzeñ zapalnych oraz nowotworowych w zakresie ORL. Zwrócona te¿ jest uwaga
na interdyscyplinarny charakter niektórych zagadnieñ (urazy, powik³ania wewn¹trzczaszkowe, bóle i zawroty g³owy).
Tematyka seminariów
1. Guzy szyi – diagnostyka i leczenie.
Diagnostyka guzów szyi. Guzy zapalne (swoiste, nieswoiste). Guzy
uk³adu ch³onnego szyi (pierwotne i wtórne). Przerzuty do wêz³ów
ch³onnych szyi z nieznanego ogniska pierwotnego. Guzy rozwojowe
(torbiele, guz zarodkowy, struniak, rak skrzelopochodny). Guzy
pochodzenia gruczo³owego (guzy œlinianek, tarczycy i przytarczyc).
Guzy pochodzenia nerwowego. Guzy pochodzenia naczyniowego.
2. Nowotwory z³oœliwe w otolaryngologii.
Rak skóry. Rak wargi. Nowotwory z³oœliwe nosogard³a, gard³a œrodkowego i krtani – dane epidemiologiczne, objawy kliniczne, drogi
szerzenia, TNM, metody leczenia. Zastosowanie lasera w leczeniu nowotworów g³owy i szyi.
3. Bóle gard³a.
Definicja, dane statystyczne dotycz¹ce wystêpowania bólów gard³a.
Podzia³ bólów gard³a w zale¿noœci od czynników wywo³uj¹cych (wady
rozwojowe, zapalne, urazy, nowotwory). Diagnostyka bólów gard³a
(wywiad, badanie kliniczne, badania bakteriologiczne, badania obrazowe, inne). Terapia bólów gard³a.
4. Schorzenia zapalne zatok przynosowych, powik³ania zatokopochodne. Zagadnienia w chirurgii odtwórczej.
Diagnostyka schorzeñ zatok przynosowych. Schorzenia zapalne
zatok przynosowych. Leczenie zachowawcze zapaleñ zatok przynoso1
wych. Leczenie operacyjne zapaleñ zatok przynosowych. Powik³ania
oczodo³owe i wewn¹trzczaszkowe zatokopochodne.
Podstawowe metody operacyjne w chirurgii odtwórczej. Chirurgia
odtwórcza w operacjach nosa. Metody operacyjne w rekonstrukcji
warg i policzka. Leczenie operacyjne wad wrodzonych. Chirurgia
odtwórcza po operacjach onkologicznych gard³a i krtani.
5. Patomechanizm ostrych i przewlek³ych schorzeñ ucha œrodkowego.
Anatomia i fizjologia tr¹bki s³uchowej. Patomechanizm, objawy kliniczne i leczenie wysiêkowego zapalenia ucha œrodkowego. Ostre zapalenie ucha œrodkowego u dzieci i doros³ych: etiologia, objawy,
leczenie. Patomechanizm przewlek³ych zapaleñ ucha œrodkowego.
Proste i perlakowe zapalenie ucha œrodkowego. Powik³ania usznopochodne: wewn¹trzskroniowe i wewn¹trzczaszkowe. Leczenie przewlek³ego zapalenia ucha œrodkowego – wskazania do operacji. Barotrauma
ucha œrodkowego.
6. Rozpoznanie i leczenie g³uchoty typu przewodzeniowego i odbiorczego.
Anatomia i fizjologia drogi s³uchowej: uk³ad przewodzeniowy i odbiorczy. Klasyfikacja g³uchot. Metody badania s³uchu: kliniczne, instrumentalne, subiektywne i obiektywne. Profilaktyka g³uchot. Etiologia
g³uchot przewodzeniowych (wrodzone i nabyte schorzenia ucha zewnêtrznego i œrodkowego). Etiologia g³uchot odbiorczych – choroby
œlimaka, nerwu s³uchowego, oœrodków centralnych. Leczenie g³uchot
przewodzeniowych i odbiorczych (leczenie farmakologiczne, operacyjne, aparatowanie, wszczepy œlimakowe.
7. Zawroty g³owy: diagnostyka i leczenie.
Uk³ad równowagi u cz³owieka. Anatomia i fizjologia czêœci obwodowej i oœrodkowej narz¹du przedsionkowego. Zawroty g³owy: etiologia,
klasyfikacja, charakterystyka, ró¿nicowanie. Ostre zaburzenia b³êdnikowe. Etiologia zaburzeñ narz¹du przedsionkowego (stany zapalne,
urazy mechaniczne i akustyczne, choroby naczyniowe, ototoksycznoϾ,
ch. Meniera). Guzy nerwu VIII – aspekt otologiczny. Leczenie zaburzeñ narz¹du równowagi.
8. Wybrane zagadnienie foniatryczne w ORL.
Fizjologiczny rozwój mowy. OpóŸniony rozwój mowy: w nastêpstwie
uszkodzenia obwodowego narz¹du mowy, na skutek anomalii rozwojowych narz¹dów artykulacyjnych, spowodowany niedorozwojem umys³owym, spowodowany s³uchoniemot¹. Zaburzenia g³osu i mowy na pod³o¿u
schorzeñ oœrodkowego uk³adu nerwowego (dyzartria, dysfonia). Za2
burzenia g³osu na pod³o¿u anomalii rozwojowych i zmian morfologicznych krtani. Zaburzenia g³osu i mowy w dysfunkcjach hormonalnych,
metabolicznych. Zaburzenia artykulacji – postêpowanie. J¹kanie – patogeneza. Mutacja – fizjologiczny i patologiczny przebieg. Afonia –
diagnostyka, metody wyprowadzania. Pora¿enie nerwów zwrotnych –
przyczyny obwodowe i centralne (diagnostyka i postêpowanie). Chirurgia funkcjonalna w raku krtani.
9. Ostra dusznoϾ krtaniowa.
Wybrane zagadnienia z anatomii górnych dróg oddechowych. Definicja ostrej dusznoœci krtaniowej. Podzia³ dusznoœci krtaniowej w zale¿noœci od lokalizacji procesu chorobowego (nadg³oœniowa, g³oœniowa,
podg³oœniowa). Etiologia dusznoœci krtaniowej: wady rozwojowe, zapalenia, urazy, cia³a obce, nowotwory. Postêpowanie w dusznoœci krtaniowej.
10. Urazy w otolaryngologii (termiczne, chemiczne, mechaniczne).
Urazy gard³a, krtani i prze³yku (epidemiologia, diagnostyka, postêpowanie). Urazy ucha zewnêtrznego. Z³amanie piramidy koœci skroniowej pod³u¿ne i poprzeczne – diagnostyka, postêpowanie. Z³amanie
koœci nosa – postêpowanie. Urazy zatok przynosowych – objawy, leczenie. P³ynotok uszny i nosowy (aspekt laryngologiczny) – diagnostyka,
postêpowanie. Urazy jatrogenne w otolaryngologii.
Tematyka æwiczeñ
1. Technika badania laryngologicznego (laryngoskopia, pharyngoskopia, rynoskopia, otoskopia).
2. Technika badania laryngologicznego – powtórzenie, film. Prezentacja chorych ze schorzeniami nowotworowymi.
3. Stany zapalne gard³a i migda³ków podniebiennych, powik³ania. Przerost uk³adu ch³onnego gard³a. Wskazania do adenotomii i tonsillectomii.
4. Nie¿yty nosa. Czyrak przedsionka nosa. Postêpowanie w krwawieniach z nosa – praktyczna nauka tamponady.
5. Schorzenia ucha zewnêtrznego.
6. Metody badania s³uchu.
7. Badanie narz¹du równowagi. Testy pobudliwoœci b³êdnika.
8. Metody badania foniatrycznego. Rodzaje mowy zastêpczej (rehabilitacja).
9. Diagnostyka dusznoœci krtaniowej (wywiad, badanie kliniczne, badania obrazowe). Prezentacja video – konikotomia, intubacja, tracheotomia. Powik³ania po intubacji i tracheotomii.
10. Zaliczenie
3
Zalecana literatura
1. Iwankiewicz S.: Otolaryngologia. PZWL, Warszawa 1991.
2. Latkowski B.: Otorynolaryngologia. PZWL, Warszawa.
3. Janczewski G., GoŸdzik-¯o³nierkiewicz T.: Konsultacje otolaryngologiczne. PZWL, Warszawa 1990.
4