TD wyklad 2

advertisement
Wykład 2
Ciepło i praca
I zasada termodynamiki
Mechanizmy przekazywania ciepła
1
Ciepło i praca
 
dW  F  d s 
pS  ds   pdV
W   dW 
Vkońo
 pdV
Vpocz
Copyright 2005 John Wiley and Sons, Inc
Gaz zamknięty w cylindrze z ruchomym
tłokiem. Ciepło można dostarczać do
gazu lub odbierać od gazu, zmieniając
temperaturę T zbiornika cieplnego.
Praca W jest wykonywana dzięki
podnoszeniu lub opuszczaniu tłoka
2
Copyright 2005 John Wiley and Sons, Inc
Sprawdzian
Copyright 2005 John Wiley and Sons, Inc
Zamieszczony wykres p-V przedstawia sześć krzywych (połączonych pionowymi
odcinkami), opisujących przemiany, którym poddawany jest gaz. Którą parę krzywych
należy wybrać, aby praca wykonana przez gaz w cyklu miała największą wartość dodatnią?
3
Pierwsza zasada termodynamiki
Q  W  Ew  Ew , końo  Ew ,pocz
Energia wewnętrzna układu rośnie gdy do układu dostarczamy ciepło i maleje,
gdy układ wykonuje pracę
Sprawdzian
Na rysunku przedstawiono we współrzędnych p-V cztery
krzywe opisujące przemiany gazu od punktu i do f.
Uszereguj krzywe według odpowiadającej im:
a)
Zmiany energii wewnętrznej
b)
Wartości pracy W wykonanej przez gaz
c)
Wartości ciepła Q przekazanego do układu
Zacznij od wartości największej
Copyright 2005 John Wiley and Sons, Inc
4
Szczególne przypadki pierwszej zasady termodynamiki
E w  Q  W
Przemiana
warunek
Adiabatyczna
stała objętość
cykl zamknięty
rozprężanie
swobodne
Q=0
W=0
E w  0
Q=W=0
wynik
E w   W
E w  Q
Q=W
E w  0
Realizacja
przemiany
adiabatycznej
Swobodne
rozprężanie gazu
Copyright 2005 John Wiley and Sons, Inc
5
Sprawdzian
Copyright 2005 John Wiley and Sons, Inc
Pokazany na rysunku wykres p-V przedstawia pewną przemianę cykliczną. Czy w jednym
pełnym cyklu:
a)
Zmiana energii wewnętrznej układu i
b)
Wypadkowa energia wymieniana w postaci ciepła Q przez układ z otoczeniem
mają wartość dodatnią, ujemną, czy równą zeru?
6
Przykład
Copyright 2005 John Wiley and Sons, Inc
Zamieniamy 1 kg wody o temperaturze 100oC w
parę o temperaturze również 100oC, pozwalając
wodzie wrzeć pod normalnym ciśnieniem
atmosferycznym (1 atm, czyli 1,01x105 Pa) w
układzie przedstawionym na rysunku. Objętość
wody zmienia się od wartości początkowej 1x10-3
m3 dla cieczy do 1,671 m3, kiedy ma ona postać
pary.
a) Jaką pracę wykonuje układ w tym procesie?
b) Jaką energię otrzymuje układ podczas
ogrzewania?
c) Ile wynosi zmiana energii wewnętrznej układu
w rozważanym procesie?
W
Vkońo




5
3
3
5
pdV

p
V

V

1
,
01

10
Pa

1
,
671
m

0
,
001
m

1
,
69

10
J
końo
pocz

Vpocz
Q  cpar  m  2256 kJ kg  1kg  2256kJ
Ew  Q  W  2256kJ  169kJ  2087kJ  2,09MJ
7
Mechanizmy przekazywania ciepła
Copyright 2005 John Wiley and Sons, Inc
1) Przewodnictwo cieplne
S
Pprzew

TH  TC 
Q
  k S
t
L
Energia przepływa w postaci
ciepła od zbiornika o
temperaturze TH do zbiornika o
niższej temperaturze TC przez
przewodzącą ciepło płytkę o
grubości L, przekroju S i
przewodności cieplnej właściwej k
dQ
dT
Pprz e w 
 k  S 
dt
dz
Przewodność cieplna właściwa (przewodnictwo cieplne) k to stosunek ilości
energii cieplnej przenoszonej w jednostce czasu przez jednostkową powierzchnię
do gradientu temperatury
8
Przewodność cieplna właściwa k
wybranych substancji
Opór cieplny
Pprzew
Q 1
   TH  TC 
t R
L
R
k S
Opór cieplny, analogia z oporem
elektrycznym. Różnica temperatur
gra rolę napięcia, moc przewodzona
rolę gęstości prądu. Jednostką oporu
cieplnego jest kelwin/wat [K/W]
k [W/m.K]
metale
stal nierdzewna
ołów
aluminium
miedź
srebro
14
35
235
401
428
gazy
powietrze (suche)
hel
wodór
0,026
0,15
0,18
materiały budowlane
pianka poliuretanowa
wełna mineralna
wata szklana
drewno sosnowe
beton komórkowy
szkło okienne
cegła
beton zwykły
granit
0,024
0,043
0,048
0,11
0,16
1,0
0,8
1,5
3,2
9
Przewodzenie ciepła przez płytkę wielowarstwową
Copyright 2005 John Wiley and Sons, Inc
Strumień cieplny przepływający przez
obie warstwy musi być taki sam:
Q k 2S
kS

 TH  TX   1  TX  TC 
t
L2
L1
Pprzew 
k2
k
 TH  TX   1  TX  TC 
L2
L1
Stacjonarny strumień ciepła przez płytkę
wykonaną z dwóch różnych materiałów, o
tym samym przekroju ale o różnej
grubości. W stanie stacjonarnym
temperatura TX na granicy pomiędzy
dwoma materiałami ma ustaloną wartość
zależną od wypadkowego oporu cieplnego
Pprzew 
k 2L1TH  k 1L 2TC
TX 
k 1L2  k 2L1 
Pprzew 
1
 TH  TC 
R1  R 2
k 2S
S
 TH  TX  
 TH  TC 
L
L
L2
1
 2
k1 k 2
R  R1  R 2
10
Sprawdzian
Copyright 2005 John Wiley and Sons, Inc
Ośrodek przewodzący składa się z czterech warstw o jednakowej
grubości i przekroju, wykonanych z czterech różnych materiałów. Na
rysunku podano temperatury na powierzchniach bocznych i
granicznych pomiędzy warstwami, zmierzone dla stacjonarnego
strumienia cieplnego. Uszereguj warstwy według ich przewodności
cieplnej właściwej, zaczynając od największej wartości
11
Przykład
Copyright 2005 John Wiley and Sons, Inc
Na rysunku przedstawiono przekrój ściany
wykonanej z warswy drewna sosnowego o grubości
La i muru ceglanego o o grubości Ld (= 2 La),
rozdzielonych dwiema warstwami o jednakowej
grubości i takiej samej przewodności właściwej,
wykonanymi z nieznanego materiału.
Przewodność cieplna właściwa drewna sosnowego
jest równa ka a cegieł kd (= 5ka). Strumień ciepła
przechodzący przez ścianę osiągnął stan
stacjonarny. Jedyne znane temperatury na
powierzchniach granicznych to T1 = 25oC, T2 =
20oC i T5 = -10oC. Jaką wartość ma temperatura
T4 ?
k aS
Pa 
 T1  T2 
La
k L
T4  a d  T1  T2   T5
k d La
k dS
Pd 
 T4  T5 
Ld
Pa  Pd , k d  5k a , Ld  2La
T4  8C
12
Mechanizmy przekazywania ciepła
2) Konwekcja i
Pprom      S  T4
3) promieniowanie cieplne
http://aneksy.pwn.pl/podstawy_fizyki/?id=805
Pprom – moc promieniowania cieplnego emitowanego przez ciało w postaci fal
elektromagnetycznych,

= 5,6703x10-8 W/m2K4 – stała Stefana – Boltzmanna

– zdolność emisyjna powierzchni ciała
S
– powierzchnia ciała
T
– temperatura ciała
Pabs      S  T
4
otocz
moc promieniowania cieplnego
absorbowanego przez ciało z otoczenia

4
4
Pwyp  Pabs  Pprom      S  Totocz
 Tprom

13
Download