Trzeci rok realizacji projektu Grundtvig 2 DYDAKTYCZNY EKSPERYMENT – PODEJŚĆIE TYPOLOGICZNE materiał dla nauczyciela Nauczyciel………………………………………………………………………………….... Szkoła………………………………………………………………………………………… Poziom biegłości językowej…………………………………………………………………. Problem gramatyczny……………………………………………………………………….. Wszystkie języki reprezentowane w klasie…………………………………………………. Języki wybrane do analizy …………………………………………………………………. Przebieg zajęć 1 lekcja: czas trwania ok. 2 godziny 1. Prezentacja tekstu, będącego wybranym fragmentem artykułu zamieszczonego w popularnej gazecie „Metro”( tekst może być napisany na tablicy) 2. Uczniowie otrzymują polecenie wyszukania w tekście wszystkich czasowników i wpisanie do swoich formularzy. 3. Uczniowie wyszukują w tekście wszystkie czasowniki w formie czasu przeszłego. 4. Nauczyciel pisze na tablicy jedno, wybrane z tekstu zdanie (1), zawierające czasownik w czasie przeszłym. Identyfikuje: podmiot, orzeczenie i część zdania, która występuje po orzeczeniu. 5. Uczniowie są poproszeni o przetłumaczenie tego zdania na własny język. 6. Ćwiczenie zostaje powtórnie wykonane, z wykorzystaniem drugiego, wybranego przez nauczyciela zdania (2). 2 lekcja: czas trwania ok. 2 godziny 1. Uczniowie otrzymują polecenie przetłumaczenia kilku podanych czasowników w formie czasu przeszłego (wybranych z zadanego tekstu) na swój język: w czasie przeszłym i teraźniejszym 2. Uczniowie wspólnie analizują budowę zdania (1) w czasie przeszłym , a następnie w czasie teraźniejszym (tablica) Podobnej analizy dokonują dla obu zdań, po przetłumaczeniu ich na swój język. 3. „W jaki sposób tworzymy czas przeszły w naszym narodowym języku ?” Spośród podanych w tabelce wielu możliwości ,uczniowie wybierają i zaznaczają te, które funkcjonują w ich języku. 3 lekcja: czas trwania ok. 2 godziny 1. Słuchacze podzieleni są na grupy dwujęzyczne. Nauczyciel przygotowuje tabelę, w której zdanie z tekstu (1), a następnie zdanie (2) będzie tłumaczone na wybrane 2 języki, reprezentowane w grupie słuchaczy. 2. Każda z grup słuchaczy przeprowadza analizę zdań, korzystając z pytań pomocniczych zawartych w tabeli: w jaki sposób tworzy się czas przeszły w wybranych językach ? 3. Każda grupa uczniów przygotowuje tekst, opisujący sposoby tworzenia czasu przeszłego w wybranych językach. Analizuje wszystkie formy czasownika w czasie przeszłym dla poszczególnych zaimków osobowych. 4 lekcja: czas trwania ok. 2 godziny 1. Nauczyciel przygotowuje tabelę z czasownikami w formie czasu przeszłego występującymi w wybranym fragmencie tekstu. (język polski) Uczniowie otrzymują polecenie utworzenie form czasu teraźniejszego i bezokolicznika każdego czasownika. 2. Słuchacze podzieleni na mieszane grupy odpowiadają na pytania zawarte w kolejnej tabeli: jak tworzymy czas przeszły w języku polskim ? 3. Każda grupa przygotowuje opis, zawierający sposoby tworzenia czasu przeszłego w języku polskim. 4. Pod kierunkiem nauczyciela wszyscy słuchacze prezentują i porównują na tablicy swoje wnioski. 5. Zostaje sformułowana reguła tworzenia czasu przeszłego w języku polskim. Dodatkowe ćwiczenia, mające na celu przeprowadzone na kolejnych lekcjach. utrwalenie zasad gramatycznych, 1. „Ćwiczenie łańcuchowe” ( chain- exercise): zamiana form czasownika - z teraźniejszej na przeszłą. 2. Łączenie zdań w czasie przeszłym w pary: pytanie- odpowiedź (matching exercise) 3. Nauczyciel podaje określenie czasu np. wczoraj, 2 dni temu itp.,uczeń kończy zdanie używając formy dowolnego czasownika w czasie przeszłym. 4. Uczeń otrzymuje polecenie napisania kilku zdań na temat: Co zrobiłeś wczoraj ? 5. Odgrywanie scenek (roleplay), rozmowy w parach na temat czynności wykonanych w określonym czasie w przeszłości.