DOC - Instytut Psychiatrii i Neurologii

Postępy Psychiatrii i Neurologii 2013; 22(1): 5–26
Forum
Forum
© 2013 Instytut Psychiatrii i Neurologii
FORUM
KONSUMENCKIE MODELE ZDROWIENIA: PROBLEMY I PERSPEKTYWY
CONSUMER MODELS OF RECOVERY: ISSUES AND PERSPECTIVES
Problematyka i rozwój konsumenckiej koncepcji zdrowienia1
Issues and developments on the consumer recovery construct
ALAN S. BELLACK1, AMY DRAPALSKI2
1. Department of Psychiatry, University of Maryland School of Medicine, 737 W. Lombard St., Suite 551,
Baltimore, MD 21201
2. VISN 5 Mental Illness Research, Education and Clinical Center, Veterans Affairs Maryland Health Care
System, Baltimore, Maryland, MD 21201, USA
STRESZCZENIE
Konsumencki model powrotu do zdrowia wywiera coraz większy wpływ na praktykę w dziedzinie zdrowia
psychicznego Stanach Zjednoczonych, Europie Zachodniej i w kilku innych krajach. Przyjęcie tego modelu
wynikało jednak raczej z decyzji politycznych niż z empirycznych, naukowych dowodów trafności owego
modelu lub jego wartości dla świadczeń leczniczych. Konstrukt powrotu do zdrowia jest słabo zdefiniowany, a
do niedawna nie było rzetelnej i trafnej metody pomiaru, na której można by oprzeć program badawczy.
Opracowaliśmy empiryczną metodę pomiaru, która dobrze nadaje się do celów badawczych, a jednocześnie ma
zastosowania kliniczne: Maryland Assessment of Recovery in Serious Mental Illness (MARS, skala Maryland
do oceny powrotu do zdrowia w poważnych chorobach psychicznych). Krótko opisujemy skalę MARS i
przedstawiamy wstępne dane wskazujące, że powrót do zdrowia nie jest po prostu produktem ubocznym
tradycyjnych wymiarów wyników leczenia, lecz wydaje się odrębnym konstruktem, który może mieć istotne
implikacje dla naszego rozumienia konsumentów z poważną chorobą psychiczną i dla oceny wyników
uzyskanych w programach leczenia.
SUMMARY
The consumer recovery model has had increasing influence on mental health practices in the United States,
Western Europe, and several other countries. However, adoption of the model has reflected political decisions
rather than empirical evidence of the validity of the model or its value for treatment services. The recovery
construct is poorly defined, and until recently there has been no reliable and
valid measure with which to base a research program. We have developed an empirical measure that is wellsuited for both research and clinical applications: the Maryland Assessment of Recovery in Serious Mental
Illness (MARS). We briefly describe the MARS and present preliminary data demonstrating that recovery is not
a simple by-product of traditional outcome domains, but seems to be a distinct construct that may have important
implications for understanding consumers with serious mental illness and for evaluating the outcome of
treatment programs.
Słowa kluczowe: zdrowienie / poważna choroba psychiczna / ruch konsumencki / poczucie własnej
skuteczności / model społecznego uczenia się
Key words: recovery / serious mental illness / consumer movement / self-efficacy / social learning model
(World Psychiatry 2012;11:156-160)
1
Polskie wydanie artykułu z World Psychiatry 2012;11:156-160 za życzliwą zgodą redakcji i wydawcy. World Psychiatry jest organem
Światowego Stowarzyszenia Psychiatrycznego (World Psychiatric Association). Tłumaczenie: dr Barbara Mroziak.
Postępy Psychiatrii i Neurologii 2013; 22(1): 27–31
Artykuł specjalny
Special article
© 2013 Instytut Psychiatrii i Neurologii
Rodzina i terapeuta oczami pacjenta2
The family and therapist through the patient’s eyes
DOROTA DUŻYK-WYPICH
Stowarzyszenie Pacjentów „Otwórzcie Drzwi”, Kraków
STRESZCZENIE
Refleksja pacjentki dotycząca przeżyć psychotycznych oraz miejsca i roli, jakie grają w nich terapeuci i rodziny
(od red.).
SUMMARY
The patient’s reflections on her psychotic experiences, on the place of therapists and families and the role they
play in those experiences (Eds.).
Słowa kluczowe: doświadczenie psychozy / terapeuci / rodzina
Key words: experience of psychosis / therapists / family
Postępy Psychiatrii i Neurologii 2013; 22(1): 33–40
Praca oryginalna
Original paper
© 2013 Instytut Psychiatrii i Neurologii
Związek czynników demograficzno-społecznych oraz klinicznych z siecią społeczną osób
chorujących na psychozy schizofreniczne3
Relationship of socio-demographic and clinical predictors with social networks in people suffering
from schizophrenic psychoses
ANDRZEJ CECHNICKI1, ANNA WOJCIECHOWSKA2, ANETA KALISZ3, PIOTR BŁĄDZIŃSKI1,
MICHAŁ SKALSKI4
1.
2.
3.
4.
Zakład Psychiatrii Środowiskowej Katedry Psychiatrii UJ CM, Kraków
Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Psychiatrii i Opieki Środowiskowej, Kraków
Oddział Dzienny Leczenia Psychoz, Klinika Psychiatrii Dorosłych, Dzieci i Młodzieży, Szpital
Uniwersyteckiego, Kraków
Dzienny Oddział Rehabilitacji Psychiatrycznej, Klinika Psychiatrii Dorosłych, Dzieci i Młodzieży, Szpital
Uniwersytecki, Kraków
STRESZCZENIE
Cel. Badania są częścią krakowskich, prospektywnych badań przebiegu schizofrenii. Oceniono związki
czynników demograficzno-społecznych oraz klinicznych ze wskaźnikami sieci społecznej po siedmiu i dwunastu
latach chorowania oraz stabilność obserwowanych zależności.
Wykład wygłoszony na VII Konferencji z cyklu „Schizofrenie – różne konteksty, różne terapie’ pt. „Trójprzymierze”, 16-17 listopada 2012
roku w Krakowie.
2
Praca powstała w „Krakowskiej Grupie Badawczej nad Przebiegiem Schizofrenii” w Zakładzie Psychiatrii Środowiskowej Katedry
Psychiatrii CMUJ.
3
Metoda. Zbadano 47 osób chorujących na schizofrenię według klasyfikacji DSM-IV w dwóch punktach
pomiarowych w siedem i dwanaście lat po pierwszej hospitalizacji. Do oceny wskaźników sieci społecznej
(zakres sieci, wielkości sieci pozarodzinnej, poziom oparcia - ogólnego, poza rodziną, instrumentalnego i
emocjonalnego) użyto „Kwestionariusza oparcia społecznego” Bizonia. Istotne demograficzno-społeczne
predyktory zapisano za pomocą „Skali prognostycznej” (modyfikacja Skali Straussa- Carpentera). Do oceny
wskaźnika ujawnianych uczuć wykorzystano Camberwell Family Interview (CFI), a skalę Brief Psychiatric
Rating Scale (BPRS) do oceny nasilenia objawów. W analizie wpływu posłużono się metodą krokowej, liniowej
analizy regresji.
Wyniki. Zakres sieci społecznej po siedmiu latach trwania choroby wyjaśniany jest przez badaną konstelację
czynników demograficzno-społecznych oraz klinicznych w 46% (p<0,001) a po dwunastu w 32% (p<0,001) a
zakres sieci społecznej pozarodzinnej odpowiednio: w 25% (p=0,003) i w 24% (p=0,005). Ogólny wysoki
poziom oparcia społecznego wyjaśniany jest w 36% (p<0,001) i w 33% (p=0,001), wysoki poziom oparcia
instrumentalnego odpowiednio: w 31% (p<0,001) i w 38% (p<0,001), wysoki poziom oparcia emocjonalnego w
31% (p<0,001) i w 28% (p=0,001), wysoki poziom oparcia społecznego poza rodziną w 17% (p=0,012) i 19 %
(p=0,016).
Wnioski. (1) W odniesieniu do bliskich i odległych wyników leczenia, czynniki demograficzno-społeczne i
kliniczne wyjaśniają 17-46% zmienności wskaźników sieci społecznej. (2) Czynniki demograficzno-społeczne
oraz kliniczne w największym stopniu wyjaśniają zmienność w zakresie sieci, a w najmniejszym stopniu zmienność korzystnego poziomu oparcia poza rodziną. (3) Wyższe wykształcenie, głębokie i satysfakcjonujące
pozarodzinne kontakty społeczne przed wybuchem choroby, oraz późniejszy wiek zachorowania w różnych
konstelacjach mają największy wpływ na wyjaśnianie korzystnych wskaźników sieci społecznej. (4) Zakres
wyjaśnianej zmienności pomiędzy siódmym i dwunastym rokiem chorowania jest względnie stabilny.
SUMMARY
Objectives. This report is a part of the Cracow prospective study on the course of schizophrenia. Links between
socio-demographic and clinical factors on the one hand and the patient social network indicators on the other, as
well as stability of the relationships found were examined at seven and twelve years of living with illness.
Methods. The study sample comprised 47 patients with the DSM-IV diagnosis of schizophrenia, assessed at two
time points: at seven and twelve years from their index hospitalization. Social network indicators including the
network scope, size of extrafamilial networks, and overall level of instrumental and emotional support outside
the family were measured using the Bizoń Social Support Questionnaire. Major socio-demographic predictors of
the future course of illness were assessed with a Prognostic Scale (modified from the Strauss-Carpenter Scale).
The Expressed Emotion indicator was evaluated during the index hospitalization using the Camberwell Family
Interview, and the Brief of Psychiatric Rating Scale was employed to rate symptom severity. Impact assessment
was carried out using linear stepwise regression analysis.
Results. The constellation of socio-demographic and clinical factors under study explained 46% of the scope of
the patient’s social network after 7 years of illness, and 32% after 12 years (both significant at p < 0.001). The
figures for the scope of the extrafamilial social network were 25% (p = 0.003) and 24% (p = 0.005) at the 7- and
12-year follow-ups, respectively. High levels of social support were explained as follows: overall social support
36% and 33%, instrumental support 31% and 38%, emotional support 31% and 28%, respectively; all the values
significant at p = 0.001. Finally, the predictors explained 17% (p = 0.012) and 19% (p = 0.016) of high levels of
social support outside the family.
Conclusions. 1) Socio-demographic and clinical predictors explain between 17% and 46% of variability in
social network indicators in short-term and long-term treatment outcomes. 2) Socio-demographic and clinical
predictors offer the highest degree of explanation for the scope of the network, and the lowest degree of
explanation for the scope of support outside the family. 3) It is most usually a higher education level, profound
and satisfying social contacts outside the family prior to the onset of illness, and later age of onset in various
configurations that contribute most to the explanation of positive social network indicators. 4) The amount of
variability explained between the 7th and 12th years of illness is relatively stable.
Słowa kluczowe: schizofrenia / sieć społeczna / czynniki rokownicze
Key words: schizophrenia / social network / predictors
Postępy Psychiatrii i Neurologii 2013; 22(1): 41–50
Praca oryginalna
Original paper
© 2013 Instytut Psychiatrii i Neurologii
Zgodność rozpoznań określanych za pomocą Złożonego Międzynarodowego Kwestionariusza
Diagnostycznego (CIDI) z rozpoznaniami klinicznymi stawianymi przez lekarzy psychiatrów4
Concordance between diagnoses based on the Composite International Diagnostic Interview (CIDI)
and clinical diagnoses made by psychiatrists
MARTA WELBEL1, JOANNA MIKULSKA2, GRAŻYNA ŚWIĄTKIEWICZ1
1.
2.
Zakład Badań nad Alkoholizmem i Toksykomaniami, Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa
I Klinika Psychiatryczna, Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa
STRESZCZENIE
Cel. Wstępne określenie zgodności wyników uzyskanych za pomocą polskiej adaptacji Złożonego
Międzynarodowego Kwestionariusza Diagnostycznego (CIDI) z rozpoznaniami stawianymi przez lekarzy
psychiatrów.
Metoda. Ocenę przeprowadzono w grupie 139 pacjentów z warszawskich poradni zdrowia psychicznego oraz
152 osobowej grupie z populacji ogólnej. Rozpoznania uzyskane przy pomocy CIDI porównano z diagnozami
zawartymi w dokumentacji medycznej pacjentów oraz - w grupie osób z populacji ogólnej - z diagnozami
określonymi przez lekarzy psychiatrów na podstawie Krótkiego Międzynarodowego Wywiadu
Neuropsychiatrycznego (MINI).
Wyniki. Porównano rozpoznania dotyczące grup: zaburzeń nastroju (afektywnych) oraz zaburzeń nerwicowych
i związanych ze stresem (zaburzeń lękowych). Zarówno w grupie pacjentów, jak i osób z populacji ogólnej,
dominowała zgodność na poziomie średnim. W grupie z populacji ogólnej, określenie poziomu zgodności dla
niektórych innych grup zaburzeń nie było możliwe ze względu na niewielką liczbę rozpoznań.
Wnioski. Zwracając uwagę na wstępny charakter badań, uzyskane wyniki można uznać za obiecujące i
skłaniające do podejmowania dalszych, bardziej szczegółowych badań.
SUMMARY
Objectives. The aim of the study was to preliminarily assess concordance between diagnoses based on the Polish
adaptation of the Composite International Diagnostic Interview (CIDI) and diagnoses made by clinicianspsychiatrists.
Method. Participants in the study were 139 patients of Mental Health Outpatient Clinics in Warsaw, and 152
subjects from the general population. Diagnoses produced using the CIDI were compared with these from the
patients’ medical records, or – in the general population sample – with diagnoses made by psychiatrists using the
Mini International Neuropsychiatric Interview (MINI).
Results. Diagnoses concerning categories of mood (affective) disorders as well as neurotic and stress-related
disorders were compared. Moderated concordance prevailed both in the patient group and in the general
population sample. In the latter group it was not possible to establish concordance levels for some disorder
categories due to too few relevant diagnoses.
Conclusions. Considering a preliminary character of the study its findings seem promising and warranting
further more detailed research in this area.
Słowa kluczowe: Złożony Międzynarodowy Kwestionariuszy Diagnostyczny CIDI / kwestionariusze
diagnostyczne / walidacja / zgodność diagnoz / badania epidemiologiczne
Key words: Composite International Diagnostic Interview CIDI / diagnostic interviews / validation /
concordance of diagnoses / epidemiological research
Praca wykonana w ramach projektu EZOP (www.ezop.edu.pl), współfinansowanego przez norweskie mechanizmy finansowe (grant
PL0256) oraz Ministerstwo Zdrowia.
4
Postępy Psychiatrii i Neurologii 2013; 22(1): 51–59
Praca oryginalna
Original paper
© 2013 Instytut Psychiatrii i Neurologii
Dotychczasowy wpływ ustawy refundacyjnej na zachowania terapeutyczne i koszty
farmakoterapii w psychiatrii na przykładzie wybranych grup leków
The effect of the Reimbursement Act on therapeutic management and pharmacotherapy costs
in psychiatry to date as exemplifi ed by selected drug groups
ALEKSANDRA KOMOROWSKA, PIOTR GRZYBAŁA, BOGDAN FALKIEWICZ, ANNA SMAGA
Sequence HC Partners, Warszawa
STRESZCZENIE
Cel. Zmiany regulacyjne wprowadzone w 2012 roku wpłynęły istotnie na rynek ochrony zdrowia w Polsce.
Celem artykułu jest wskazanie wpływu tych zmian na pacjentów, lekarzy oraz Narodowy Fundusz Zdrowia ze
szczególnym uwzględnieniem terapii stosowanych przez psychiatrów: leków przeciwpsychotycznych oraz
przeciwpadaczkowych.
Metoda. Dane na temat preskrypcji pochodzą z serwisu RECEPTometr fi rmy Sequence, który się opiera na
próbie prawie 10% recept zrealizowanych w aptekach. Obecnie obejmuje on ok. 44 mln preskrypcji
produktowych. Drugim źródłem danych liczbowych były raporty Narodowego Funduszu Zdrowia dotyczące
wartości i liczby zrefundowanych opakowań leków publikowane na stronach internetowych NFZ.
Wyniki. Wprowadzenie przez Ustawę o refundacji leków [1] zaostrzonych mechanizmów kontrolnych i realny
wzrost zagrożenia karami za błędy refundacyjne spowodowały zmianę zachowań lekarzy w zakresie
wypisywania recept (głównie refundowanych). Jest to jednym z czynników, dzięki którym NFZ ograniczył
wydatki w analizowanym obszarze. Oszczędności te są w głównym stopniu okupione niższą dostępnością terapii
dla pacjentów, w związku ze zmianami kategorii odpłatności w grupach limitowych, nowymi (niższymi)
limitami refundacji i penalizacją nieuprawnionej refundacji. Wprowadzone zmiany jednocześnie mogą
spowodować większą staranność w podejmowaniu decyzji o refundowanej farmakoterapii niż miało to miejsce
do tej pory.
Wnioski. W roku 2012, w porównaniu do roku 2011, wzrosła średnia odpłatność pacjenta za leki z
analizowanych grup. Wzrost odpłatności wynika bezpośrednio z zapisów Ustawy wprowadzających zmiany
kategorii odpłatności czy nowe algorytmy obliczania limitów finansowania, a także jest wynikiem zmian
zachowań preskrypcyjnych lekarzy, którzy w obawie przed karami, dużo częściej decydują się na przepisywanie
leków ze 100% odpłatnością pacjenta.
SUMMARY
Objectives. Regulations introduced in 2012 have signifi cantly infl uenced the health care market in Poland. The
aim of the paper was to outline the effects of these changes on patients, physicians and the National Health Fund
(NFZ), and particularly on therapies administered by psychiatrists, i.e. on antipsychotic and antiepileptic
medications.
Method. Prescription data are derived from the RECEPTometr Sequence service database including almost 10%
of prescription drugs sold by pharmacies. At present this amounts to about 44 million product prescriptions.
Another source of quantitative data were NFZ reports concerning the value and number of packages of
reimbursed drugs, published on NFZ websites.
Results. The more strict control mechanisms introduced by the Reimbursement Act [1] and the actually
increased risk of being fi ned for prescription drug reimbursement errors resulted in alteration of physicians’
medication prescribing behavior (mostly as regards reimbursed drugs). This is one of factors contributing to
reduced NFZ expenditures in the area under study. These NFZ savings are mostly paid for by a lower availability
of medication to patients due to a number of changes: altered co-payment categories in limit groups, new (lower)
reimbursement limits, and penalization of unwarranted reimbursement. At the same time the changes introduced
by the Act may lead to a more careful than before decision making about reimbursed pharmacotherapy.
Conclusions. In the year 2012 as compared to 2011 the mean patient drug payments have increased in the
medication categories under study. The increased patient charges result directly from the Reimbursement Act
provisions (i.e. from altered co-payment categories or from new algorithms for the calculation of reimbursement
limits), but also from a change in physicians’ drug-prescribing behavior. Afraid of being fined, physicians much
more often decide to prescribe drugs fully covered by the patient.
Słowa kluczowe: ustawa o refundacji leków / leki przeciwpsychotyczne / leki przeciwpadaczkowe / refundacja /
odpłatność pacjenta za leki/dostępność farmakoterapii
Key words: Reimbursement Act / antipsychotic drugs / antiepileptic drugs / reimbursement / patient co-payment
/ accessibility of pharmacotherapy
Postępy Psychiatrii i Neurologii 2013; 22(1): 61–66
Praca poglądowa
Review
© 2013 Instytut Psychiatrii i Neurologii
Wybrane zagadnienia z medycyny snu dzieci i młodzieży
Sleep disorders among children and adolescents – selected issues
BOGNA ANDRZEJCZAK1, AGNIESZKA GMITROWICZ2
1. Miejskie Centrum Zdrowia Publicznego, Łódź
2. Klinika Psychiatrii Młodzieżowej, I Katedra Psychiatrii, Uniwersytet Medyczny, Łódź
STRESZCZENIE
Cel. Celem pracy jest przybliżenie tematyki dotyczącej zaburzeń snu występujących w populacji dziecięcomłodzieżowej.
Poglądy. W praktyce klinicznej z zaburzeniami snu spotykają się lekarze różnych specjalności, również
psychiatrzy dziecięco-młodzieżowi, ponieważ początek niektórych zaburzeń przypada na okres dzieciństwa i
adolescencji. W artykule przedstawiono podział zaburzeń snu według Międzynarodowej Klasyfikacji Zaburzeń
Snu ICSD-2. Szczegółowo opisano wybrane kategorie diagnostyczne najczęściej występujące w omawianej
populacji, jak zespół obturacyjnego bezdechu sennego, upojenie przysenne, somnambulizm, lęki nocne, zespół
opóźnionej fazy snu, narkolepsję oraz zaburzenia snu związane z zaburzeniami psychicznymi.
Wnioski. Zaburzenia snu wpływają na funkcjonowanie dzieci i młodzieży, często pogarszając jakość życia osób
młodych. Wiedza dotycząca problematyki snu, a w szczególności diagnostyki specyficznych zaburzeń snu u
dzieci i młodzieży powinna zyskiwać coraz szersze zainteresowanie wśród lekarzy, ponieważ nieleczone lub źle
diagnozowane zaburzenia snu prowadzą do utrwalenia zaburzeń snu, co może skutkować przewlekaniem się
tych problemów w życiu dorosłym.
SUMMARY
Objectives. The aim of this paper is to briefly review sleep disorders occurring among children and adolescents.
Review. In clinical practice sleep disorders are seen by doctors of various specialties, including child and
adolescent psychiatrists, since the onset of some sleep problems may occur in this age group. This paper presents
sleep disturbances according to the International Classification of Sleep Disorders (ICSD-2). Some diagnostic
categories most prevalent in this population are described in more detail, e.g. the obstructive sleep apnea
syndrome, confusional arousals, sleepwalking, sleep terrors, delayed sleep-phase syndrome, narcolepsy and
sleep disorders associated with mental disorders.
Conclusions. Sleep disorders affect the functioning of children and adolescents, often impairing their quality of
life. Understanding of sleep problems, and in particular diagnostics of specific sleep disorders in children and
adolescents should elicit increasing interest among physicians, since these conditions - if left untreated or
misdiagnosed - may become consolidated and persist in adulthood.
Słowa kluczowe: sen / zaburzenia psychiczne / dzieci / młodzież
Key words: sleep / mental disorders / children / adolescents
Postępy Psychiatrii i Neurologii 2013; 22(1): 67–74
Praca poglądowa
Review
© 2013 Instytut Psychiatrii i Neurologii
Leon Wernic jako zwolennik i propagator eugeniki
Leon Wernic as a supporter and promoter of eugenics
TERESA RZEPA1, RYSZARD ŻABA2
1. Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej, Wydział Zamiejscowy, Poznań
2. Katedra i Klinika Dermatologii, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego, Poznań
STRESZCZENIE
Cel. W artykule przedstawiono działalność znanego w Polsce i za granicą wenerologa i propagatora eugeniki, dr
Marka Leona Wernica.
Poglądy. Dr M. L. Wernic był znanym polskim dermatologiem i wenerologiem, który propagował zdrowy styl
życia i zasady eugeniki. Główne osiągnięcia naukowe Dr Wernica dotyczyły trzech obszarów a mianowicie
wenerologii, eugeniki oraz organizacji opieki zdrowotnej. Wierzył, że eugenika jest wygodną metodą
rozwiązywania takich problemów społeczeństwa, jak choroby dziedziczne, prostytucja, przestępczość.
Opublikował wiele prac naukowych między innymi w „Gazecie Lekarskiej”, „Przeglądzie Chorób Skórnych i
Wenerycznych”, „Medycynie”, „Eugenice Polskiej”. Był członkiem zarządu Międzynarodowego Związku
Przeciwwenerycznego oraz prezesem Oddziału Warszawskiego Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego,
wiceprezesem Międzynarodowego Związku Eugenicznego, współzałożycielem i prezesem Polskiego
Towarzystwa Eugenicznego oraz członkiem honorowym Oddziału Kaliskiego Towarzystwa Higienicznego. Był
bardzo zaangażowany w uchwalenie polskich ustaw eugenicznych i we wdrożenie obowiązkowych badań w
kierunku kiły dla osób pragnących wstąpić w związek małżeński, kobiet ciężarnych i dzieci a także bezpłatnych
badań i leczenia chorych na choroby przenoszone drogą płciową.
Wnioski. Wydaje się, że debata na temat niektórych metod eugeniki służących poprawie jakości życia
społeczeństwa jest ciągle aktualna.
SUMMARY
Objective. In this article we present the work of Marek Leon Wernic, MD, well-known in Poland and abroad as
a venereologist and popularizer of eugenics.
Review: M.L. Wernic (1870-1953) was a Polish physician specialist in dermatology and venereology who
advocated the principles of eugenics and healthy lifestyle. The major scientific achievements of Dr. Wernic were
in the following three fields: venereology, eugenics and health system organization in Poland. He believed
eugenics to be a convenient method of solving such social problems as hereditary diseases, prostitution, and
crime. He published many scientific papers in Polish professional journals including “The Medical Journal”,
“Review of Dermatology and Venereology”, “Medicine”, “Eugenics in Poland”. He was a Board Member of the
International Union Against Venereal Diseases, President of the Polish Dermatological Society Warsaw Branch,
Deputy President of the International Eugenics Union, co-founder and President of the Polish Eugenics Society,
a honorary member of the Kalisz Hygiene Society. He was deeply committed to introducing in Poland legislation
targeted on eugenics, and to requirement of mandatory serologic tests for syphilis in the case of marriage
planning couples, pregnant women, and children. He also strived to implement generally available free of charge
STD testing and treatment in Poland.
Commentary. Debate on some eugenics methods serving to improve the quality of life in the community seems
to be still valid.
Słowa kluczowe: eugenika / wenerologia / organizacja opieki zdrowotnej w Polsce
Key words: eugenics / venereology / health care organization in Poland
Postępy Psychiatrii i Neurologii 2013; 22(1): 75–85
Praca oryginalna
Original paper
© 2013 Instytut Psychiatrii i Neurologii
Klasyfikacje chorób umysłowych Adolfa Rothego (1832-1903)
Classifications of mental disorders by Adolf Rothe (1832-1903)
RYSZARD KUJAWSKI
Wojewódzki Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych, Świecie
STRESZCZENIE
Cel. W artykule przedstawiono klasyfikacje zaburzeń psychicznych, opublikowane przez polskiego psychiatrę
Adolfa Rothego (1832-1903).
Poglądy. Rothe zaproponował trzy klasyfikacje: dla celów statystycznych (publikowane latach sześćdziesiątych,
siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XIX wieku), opiniowania sądowo-psychiatrycznego (1879) oraz
zastosowania w praktyce klinicznej (1885).
Wnioski. Klasyfikacje Rothego były wzorowane na rozwiązaniach stosowanych w Niemczech przez Wilhelma
Griesingera oraz Heinricha Schülego. Rothe dostosował klasyfikacje do polskiej tradycji oraz nomenklatury
psychiatrycznej. Opisywały podziały chorób psychicznych zgodnie z ówczesną praktyką psychiatryczną.
Opisano powstanie polskiej wersji klasyfikacji Griesingera z 1861 roku, dla której autor artykułu zaproponował
nazwę „klasyfikacji warszawskiej”.
SUMMARY
Objective. The article presents classifications of mental disorders published by a Polish psychiatrist, Adolf
Rothe (1832-1903).
Review. Rothe proposed three classifications for the following purposes: statistic reports (published in the
1860s, 1870s and 1880s), forensic psychiatric expert opinions (1879), and to be used by psychiatrists in clinical
practice (1885).
Commentary. Rothe’s classifications were modeled on the solutions applied in Germany by Wilhelm Griesinger
and Heinrich Schüle. Adolf Rothe adapted them to the Polish tradition and psychiatric nomenclature. His
classifications described categorization of mental disorders in accordance with psychiatric practice in that period.
The development of the Polish version of the Griesinger classification in 1861 is described in the paper. The
present author proposed to name the adaptation „The Warsaw Classification”.
Słowa kluczowe: klasyfikacje zaburzeń psychicznych / historia polskiej psychiatrii
Key words: classifications of mental disorders / history of Polish psychiatry