PROGRAM NAUCZANIA PSYCHIATRII DLA VI ROKU WYDZIA£U LEKARSKIEGO Zajêcia odbywaj¹ siê w sali wyk³adowej Kliniki Psychiatrii. Rozpoczynaj¹ siê dwugodzinnym wyk³adem seminaryjnym, kontynuowane s¹ w formie osobistego kontaktu z pacjentami na oddzia³ach, pod opiek¹ asystentów. Cele kszta³cenia Celem kszta³cenia studentów Wydzia³u Lekarskiego jest zapoznanie z terminologi¹ psychopatologiczn¹, zdobycie umiejêtnoœci nawi¹zania kontaktu z pacjentem z zaburzeniami psychicznymi, prowadzenie dokumentacji medycznej leczenia psychiatrycznego, samodzielnego diagnozowania zaburzeñ psychicznych oraz planowania i monitorowania leczenia tych zaburzeñ, zarówno metodami farmakologicznymi, jak i niefarmakologicznymi. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Tematyka seminariów Miejsce psychiatrii wœród nauk medycznych i zasady relacji pacjent–lekarz. Wprowadzenie do zajêæ z psychiatrii, ogólne zasady postêpowania z pacjentem psychiatrycznym, rys historyczny. Udzia³ psychologa klinicznego w diagnostyce i terapii medycznej. Psychoterapia Metody diagnostyki psychologicznej stosowane w psychiatrii, rodzaje psychoterapii, wyjaœnienie podstawowych pojêæ i definicji. Zaburzenia osobowoœci, zachowania i dewiacje. Teorie osobowoœci, klasyfikacja zaburzeñ osobowoœci oraz dewiacji seksualnych wg ICD-10. Diagnostyka i postêpowanie. Zaburzenia lêkowe (nerwice i zaburzenia psychosomatyczne), cz. I. Podstawowe definicje, teorie psychologiczne i biologiczne lêku, zaburzenia lêkowe w klasyfikacji ICD-10. Zaburzenia lêkowe (nerwice i zaburzenia psychosomatyczne), cz. II. Zaburzenia reaktywne. Omówienie poszczególnych rodzajów zaburzeñ lêkowych i reaktywnych, farmakoterapia i psychoterapia poszczególnych zaburzeñ. Psychiatria wieku rozwojowego. Upoœledzenie umys³owe. Specyfika psychiatrii dzieci i m³odzie¿y, omówienie najczêstszych zaburzeñ i chorób psychicznych wieku rozwojowego. Organiczne zaburzenia psychiczne. Diagnostyka i klasyfikacja zespo³ów zaburzeñ psychicznych o pod³o¿u organicznym wg ICD-10. Otêpienia. 1 8. Schizofrenia, cz. I. Rys historyczny, klasyfikacja i koncepcje etiologiczne schizofrenii, kryteria diagnostyczne. 9. Schizofrenia, cz. II. Inne zaburzenia psychotyczne. Omówienie postaci schizofrenii z uwzglêdnieniem specyficznego leczenia i rokowania. Nieschizofreniczne zaburzenia psychotyczne. 10. Zaburzenia nastroju. Rys historyczny, epidemiologia, diagnostyka i podzia³ wg ICD-10. 11. Choroby afektywne, cz. II. Omówienie zaburzeñ afektywnych: zaburzenia depresyjne nawracaj¹ce i zaburzenia afektywne dwubiegunowe. Maski depresji. Przebieg i rokowanie w chorobach afektywnych. 12. Uzale¿nienia od œrodków psychoaktywnych, œrodki lecznicze i rehabilitacja. Problemy spo³eczne i zdrowotne zwi¹zane z u¿ywaniem œrodków psychoaktywnych. Pojêcie u¿ywania szkodliwego, uzale¿nienia, zespo³u abstynencyjnego. Podzia³ na grupy œrodków uzale¿niaj¹cych wg ICD-10. Postêpowanie z osobami u¿ywaj¹cymi szkodliwie i uzale¿nionymi od œrodków psychoaktywnych. 13. Zespó³ zale¿noœci od alkoholu, œrodki lecznicze i rehabilitacja. Definicje i typologia alkoholizmu, etiologia, epidemiologia, przebieg uzale¿nienia, powik³ania somatyczne i psychiatryczne. Sposoby leczenia farmakologicznego i psychoterapeutycznego. 14. Psychofarmakoterapia. Podzia³ œrodków psychofarmakologicznych. Charakterystyka neuroleptyków i leków przeciwdepresyjnych, dzia³ania uboczne, wskazania i przeciwwskazania do stosowania ww. grup leków. 15. Psychofarmakoterapia i inne metody leczenia w psychiatrii. Charakterystyka innych grup œrodków psychofarmakologicznych. Mechanizmy receptorowe dzia³ania leków psychotropowych. Biologiczne leczenie niefarmakologiczne w psychiatrii. 16. Prawne i etyczne aspekty psychiatrii. Organizacja lecznictwa psychiatrycznego. Orzecznictwo lekarskie w zaburzeniach i chorobach psychicznych. Rola lekarza psychiatry w postêpowaniu przed s¹dami: cywilnymi, karnymi, rodzinnymi i dla nieletnich. Zasady orzecznictwa w psychiatrii. Organizacja lecznictwa psychiatrycznego. 17. Postêpowanie lekarza w nag³ych (ostrych) zaburzeniach psychicznych (psychozy zewn¹trzpochodne). Wskazania do postêpowania lekarzy na oddzia³ach niepsychiatrycznych w razie wyst¹pienia zaburzeñ psychicznych u pacjenta. Rola psychiatrii konsultacyjnej. 2 Tematyka æwiczeñ 1. Wywiad i badanie psychiatryczne, metody badañ. 2. Œwiadomoœæ i jej zaburzenia. 3. Spostrzeganie, pamiêæ, uwaga. 4. Myœlenie i inteligencja. 5. Zaburzenia ¿ycia uczuciowego. 6. Sfera woli d¹¿eñ i dzia³ania. Napêd psychomotoryczny. 7. Zaburzenia czynnoœciowe, nerwice. 8. Zaburzenia osobowoœci. 9. Psychozy egzogenne – symptomatologia. 10. Psychozy schizofreniczne. 11. Psychozy afektywne. 12. Zaburzenia psychiczne na pod³o¿u organicznym. 13. Wybrane zagadnienia z orzecznictwa psychiatrycznego. 14. Alkoholizm i inne uzale¿nienia. 15. Zaburzenia reaktywne, symulacja. 16. Diagnostyka w chorobach psychicznych. 1. 2. 3. 4. 5. Zalecana literatura Bilikiewicz A., Strzy¿ewski W.: Psychiatria. Podrêcznik dla studentów medycyny. Wyd. PZWL. Bilikiewicz A., Landowski J., Radziwi³owicz P.: Psychiatria. Repetytorium. PZWL, Warszawa 1999. Bilikiewicz A., Pu¿yñski S., Rybakowski J., Wciórka J.: Psychiatria. T. I, II, III. Urban&Partner, Wroc³aw. Kaplan H.I., Sadock B.J. (polska red. Sidorowicz S.): Psychiatria kliniczna. Urban&Partner, Wroc³aw. Pu¿yñski S., Berêsewicz M: Zasady rozpoznawania i leczenia zaburzeñ psychicznych. Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa. 3