Użycie wkłuć doszpikowych Przygotowane przez: rat. med. Mateusz Wszół Po odbyciu tego kursu uczestnik powinien umieć: • Omówić wskazania do założenia dojścia doszpikowego. • Omówić przeciwwskazania oraz możliwe powikłania w wykonaniu dostępu doszpikowego. • Wskazać orientacyjne punkty anatomiczne wykonania wkłucia. • Znać podstawowy sprzęt potrzebny do założenia dostępu doszpikowego . Przygotowane przez: rat. med. Mateusz Wszół Historia wkłuć doszpikowych Technika dojścia doszpikowego została po raz pierwszy opisana w 1922 r. Była szeroko stosowana w latach 30- tych, 40- tych ubiegłego wieku podczas dożylnych przetoczeń krystaloidów, leków i krwi. Przygotowane przez rat. med. Mateusz Wszół Kiedy stosujemy metodę wkłuć doszpikowych? Dostęp doszpikowy jest szybką i skuteczną drogą podawania leków, płynów i uzyskiwania materiału do badań laboratoryjnych • Stosowana niezależnie od wieku pacjenta. • W stanach nagłego zagrożenia życia. • Podczas konieczności szybkiego podania leków i płynów infuzyjnych gdy niemożliwe jest uzyskanie dostępu żylnego. Przygotowane przez: rat. med. Mateusz Wszół W jamie szpikowej znajduje się szpik kostny, którego zadaniem jest produkcja komórek krwi. Szpik kostny produkowany jest w: • nasadach kości długich, • kościach płaskich, • niektórych kościach różnokształtnych. Przygotowane przez rat. med. Mateusz Wszół Wskazania do założenia dojścia doszpikowego: • Brak możliwości szybkiego założenia obwodowego wkłucia dożylnego. • W praktyce podczas resuscytacji krążeniowo oddechowej gdy w ciągu kilku pierwszych minut nie uda się uzyskać dostępu dożylnego. • U poszkodowanych z hipowolemią u których nie można założyć szybkiego dostępu dożylnego. Przygotowane przez rat. med. Mateusz Wszół Przeciwwskazania do założenia dojścia doszpikowego: • Przeciwwskazaniem bezwzględnym do nakłucia jest złamanie kończyny • Osteoporoza • Wstrząs septyczny • Zmiany zapalne, oparzenie Przygotowane przez: rat. med. Mateusz Wszół Powikłania dotyczące założenia dostępu doszpikowego: • Wlew podokostny w wyniku nieprawidłowego założenia • Zapalenia szpiku • Posocznica • Zator tłuszczowy • Uszkodzenie szpiku • Złamanie piszczeli jeśli igła jest za gruba Przygotowane przez: rat. med. Mateusz Wszół Sprzęt niezbędny do założenia wkłucia IO • • • • • • • • Jałowe rękawiczki Płyn dezynfekcyjny Pojemniki na odpady medyczne Waciki Zestaw do wkłucia doszpikowego [np. EZ-IO Vidacare ® , BIG ® , Jamshidi® itp.] Plaster bez opatrunku Zestaw do infuzji Aparat do podawania płynów pod ciśnieniem Przygotowane przez: rat. med. Mateusz Wszół Automat BIG – Bone Injection Gun® Przygotowane przez: rat. med. Mateusz Wszół Igła doszpikowa Jamshidi® A – Mandryn B – Igła C – Wskaźnik głębokości D – Nakrętka Przygotowane przez: rat. med. Mateusz Wszół Przykłady zestawów EZ-IO Vidacare® Przygotowane przez: rat. med. Mateusz Wszół Miejsca wkłucia - 1 1-2 cm przyśrodkowo i 1 cm proksymalnie w stosunku do guzowatości piszczelowej. U dzieci poniżej 6 roku życia i u starszych kobiet rekomendowane miejsce znajduje się 1-2 cm przyśrodkowo i 1-2 cm dystalnie do guzowatości. Miejsce wkłucia - dorosły Przygotowane przez: rat. med. Mateusz Wszół Miejsce wkłucia - dziecko Miejsca wkłucia - 2 1-2 cm proksymalnie do podstawy kostki przyśrodkowej (4-5 cm powyżej końca kostki przyśrodkowej). Przygotowane przez: rat. med. Mateusz Wszół Miejsca wkłucia - 3 Przednia powierzchnia głowy kości ramiennej. Orientacja ramienia przed wyznaczeniem miejsca wkłucia Przygotowane przez: rat. med. Mateusz Wszół Bibliografia: • Wytyczne Resuscytacji 2010 Europejskiej Rady Resuscytacji (www.erc.edu) • www.prc.krakow.pl • www.vidacare.com • International Trauma Life Support Ratownictwo przedszpitalne w urazach John Emory Campbell Przygotowane przez: rat. med. Mateusz Wszół