Anoreksja i bulimia

ANOREKSJA I BULIMIA
Jadłowstręt psychiczny (anorexia nervosa) jest zaburzeniem charakteryzującym się celową
utratą wagi podtrzymywaną przez osobę chorą.
1. Objawia się znacznym spadkiem wagi lub brakiem przyrostu wagi spowodowanym
odchudzaniem się. Spadek wagi ciała wynosi co najmniej 15% poniżej wagi
prawidłowej. Osoba cierpiąca na anoreksję może ważyć, np. około 40 kg przy
przeciętnym wzroście i nadal odchudzać się w przekonaniu, że jest otyła.
2. U osoby cierpiącej na anoreksję występuje silny lęk przed przybraniem na wadze. Boi się
utyć choć waży zdecydowanie za mało.
3. Występuje zaburzony obraz własnego ciała, wymiarów, sylwetki. Osoba wierzy, że jest
gruba, pomimo znacznego wychudzenia.
4. Osoba cierpiąca na anoreksję może okresowo odmawiać przyjmowania pokarmów,
spożywać głównie owoce lub chude jogurty i płatki, przesadnie unikać kalorycznego
pożywienia. Poza unikaniem kalorycznego pożywienia osoba chora na anoreksje może
stosować prowokowanie wymiotów, przeczyszczanie, wyczerpujące ćwiczenia fizyczne
oraz nadużywać leków tłumiących łaknienie lub środków moczopędnych.
5. Występuje zatrzymanie miesiączki.
WYSTĘPOWANIE:
Anoreksja zdecydowanie przeważa wśród płci żeńskiej – 95% jej ofiar to dziewczęta i
kobiety. Choroba zazwyczaj pojawia się w wieku dojrzewania, choć zdarza się też u dzieci
poniżej 10 roku życia. i u kobiet w trzeciej dekadzie życia.
SKUTKAMI ANOREKSJI SĄ POWIKŁANIA MEDYCZNE WYNIKAJĄCE Z
NIEDOŻYWIENIA ORGANIZMU m.in.:
 Niskie, nieregularne tętno i niskie ciśnienie krwi. Anoreksja może doprowadzić do
zwiotczenia lewej przegrody serca i zmniejszenia jego komór, czemu towarzyszy
obniżenie ciśnienia krwi i mniejsza wydolność serca.
 Hipoglikemia, czyli niski poziom cukru we krwi, w wyniku ubytków glikogenu i zapasów
tłuszczu w organizmie.
 Hipotermia, czyli obniżenie temperatury ciała. Chora często odczuwa zimno, więc ubiera
się bardzo grubo. Niezdolność utrzymywania stałej temperatury ciała jest rezultatem
ubytków tłuszczu.
 Zatrzymanie miesiączkowania.
 Niedobór estrogenu, towarzyszący zatrzymaniu miesiączki, przyczynia się do
zrzeszotowacenia kości zwiększającego ryzyko złamań.
 Zaburzenia pracy nerek, odwodnienie.
 Zaburzenia w pracy układu pokarmowego, objawiające się bólami brzucha,
zatwardzeniem lub uczuciem przepełnienia. Czasami osoby cierpiące na anoreksję
nadużywają środków przeczyszczających w celu zbicia wagi lub przeciw zatwardzeniu.
Pojawiająca się wówczas biegunka zwiększa jeszcze odwodnienie i zaburzenie
równowagi elektrolitycznej.
 Skórę pokrywa meszek.
 Choroba wypacza psychikę człowieka. Pogodna, kochająca osoba zmienia się w krnąbrną,
nierzadko arogancką i coraz bardziej nieustępliwą. Potrafi z gorączką w oczach
awanturować się o ilość pożywienia, jakie zjadła albo nie.
 Niedożywienie powoduje zmiany biochemiczne, które oddziałują na myśli, uczucia i
zachowania.
 W niektórych wypadkach wyniszczenie organizmu może prowadzić do śmierci.
1
Żarłoczność psychiczna (bulimia nervosa) jest zespołem charakteryzującym się okresowymi
napadami obżarstwa i nadmierną koncentracją na kontroli masy ciała.
1. Osoba cierpiąca na bulimię może spożywać w pośpiechu ogromne ilości pokarmu, np.
chipsy, słodycze, niekiedy nawet pokarmy niedogotowane lub nierozmrożone (potrafi
przyjąć 1000–6000 kalorii na raz), a następnie prowokować wymioty. W ten sposób może
na przemian objadać się i wymiotować nawet kilka razy dziennie.
2. Zamiast lub oprócz wymiotowania może przeciwdziałać tyciu stosując leki obniżające
łaknienie, przeczyszczające, okresowe głodówki lub intensywne ćwiczenia fizyczne.
3. Charakterystyczne u osób cierpiących na bulimię jest poczucie braku kontroli podczas
objadania się.
WYSTĘPOWANIE:
Podczas gdy anoreksja zaczyna się w młodym wieku, bulimia zyskuje cechy trwałych
zaburzeń dopiero u kobiet około 20 roku życia, może trapić osoby w trzeciej i czwartej
dekadzie życia.
SKUTKAMI BULIMII SĄ POWIKŁANIA MEDYCZNE m.in.:
 Arytmia serca.
 Powiększone gruczoły szyjne.
 Rany na przełyku.
 Przepuklina.
 Zakażenie gruczołów ślinowych.
 Blizny na grzbiecie dłoni od częstego wkładania do gardła w celu wywołania wymiotów.
 Zniszczone szkliwo po zewnętrznej stronie zębów, w wyniku działania kwasów
żołądkowych podczas częstych wymiotów.
 Liczne zmiany próchniczne w zębach.
 Ubytki zębów.
 Poważne schorzenia dziąseł.
 Zawroty głowy, omdlenia.
 Skargi na zmęczenie, bóle mięśni i gardła.
Jeżeli bulimia nie jest leczona może prowadzić do poważnych powikłań:
 Odwodnienie i brak równowagi elektrolitycznej.
 Zaburzenie pracy serca.
 Postępujące uszkodzenie nerek.
 Odwrócenie perystaltyki układu pokarmowego.
Czynniki ryzyka zachorowania na zaburzenia jedzenia
CZYNNIKI KULTUROWE:
- ideał szczupłej sylwetki,
- społeczne oczekiwanie atrakcyjności formułowane wobec kobiet.
CZYNNIKI RODZINNE:
- występowanie zaburzeń jedzenia w rodzinie,
- występowanie chorób afektywnych lub alkoholizmu,
- relacje rodzinne, które utrudniają osiąganie autonomii w okresie dorastania.
CZYNNKI INDYWIDUALNE:
- zaburzony obraz siebie,
- trudności w autonomicznym funkcjonowaniu,
- silna potrzeba osiągnięć,
- otyłość,
- doświadczenie nadużycia seksualnego.
Sporządziła: psycholog Ewa Rubaj – Biskupska
2
3