Anoreksja (jadłowstręt psychiczny) Wprowadzenie Anoreksja (zaburzenie łaknienia) to zaburzenie odżywiania, dotyczące przede wszystkim młodych kobiet. Osoby chore na anoreksję odczuwają silny strach przed przybraniem na wadze i utratą kontroli nad swoją figurą. Brak odpowiedniego odżywiania może spowodować fizyczne i psychiczne problemy ze zdrowiem, anoreksję należy więc jak najszybciej leczyć. Anoreksja często pojawia się między 15. a 25. rokiem życia, może jednak występować nawet u 10-letnich dzieci i osób starszych. Choć 90% chorych na anoreksję to kobiety, choroba ta może także dotyczyć mężczyzn. Ocena częstości występowania anoreksji jest trudna, ale badania sugerują, że choruje na nią 1% dziewcząt i młodych kobiet (od 15 do 25 lat). Objawy Głównym fizycznym objawem anoreksji jest spadek wagi spowodowany przyjmowaniem małej ilości pożywienia. Dzieci chore na anoreksję mogą nadal przybierać na wadze, ale wolniej, niż wskazuje norma dla dzieci w ich wieku. Do innych objawów należą bóle brzucha, zaparcia lub biegunki; omdlenia lub zawroty głowy; sucha, szorstka lub odbarwiona skóra; cienkie, łamiące się i wypadające włosy; problemy z zębami spowodowane przez kwas żołądkowy niszczący szkliwo podczas częstych wymiotów, a także bezsenność lub zmęczenie. U kobiet chorych na anoreksję często występuje zatrzymanie miesiączki. U dzieci i nastolatków anoreksja może opóźnić osiągnięcie dojrzałości płciowej i powodować problemy związane z rozwojem fizycznym. Anoreksja może także powodować zmiany osobowości i zachowania. Osoba chora na anoreksję może bardzo obawiać się przybrania na wadze i w zaburzony sposób postrzegać swoją figurę: normalna, zdrowa waga ciała powoduje u takich osób napięcie i panikę. Anoreksja może powodować depresję, introwertyzm lub niepokój; zmiany nastrojów; utratę zainteresowania normalnymi czynnościami; zbyt intensywne uprawianie ćwiczeń; potajemne wymioty lub przyjmowanie środków przeczyszczających lub stosowanie środków tłumiących apetyt albo moczopędnych. Przyczyny Page 1 of 4 Anorexia nervosa | Polish | Translated 04/08 © Queen’s Printer and Controller of HMSO 2008 Dokładna przyczyna anoreksji nie jest znana. To złożona choroba, powodowana prawdopodobnie przez połączenie czynników biologicznych i społecznych, obejmujących: presję społeczną, wiążącą szczupłość z atrakcyjnością seksualną, historię rodzinną (czynniki genetyczne), typ osobowości i stosunki w rodzinie. Badania sugerują, że stres, trudne doświadczenia życiowe i dezorientacja związana z dojrzewaniem płciowym także mogą wiązać się z zachorowaniami na anoreksję. Diagnoza Osoba chora na anoreksję waży zwykle co najmniej 15% mniej, niż wynosi oczekiwana waga osoby tego wzrostu i w tym wieku. Diagnoza wiąże się z oceną czynników psychologicznych i fizycznych. Może wymagać zbadania podejścia do wagi, jedzenia, diet i obrazu własnego ciała. Diagnozowanie anoreksji może być trudne, ponieważ większość pacjentów zaprzecza chorobie i zwykle jest przyprowadzana na leczenie przez członka rodziny. Anoreksja różni się także ciężkością u różnych osób. Osoba chora na anoreksję może zwrócić się do lekarza z objawami takimi jak zatrzymanie miesiączki, ból brzucha, wzdęcia lub zatwardzenie. Leczenie Anoreksja to poważna, złożona choroba i zwykle wymaga specjalistycznej opieki medycznej. Leczenie jest zwykle ambulatoryjne i odbywa się w szpitalu. Celem leczenia jest zwiększenie masy ciała, powrót zdrowych nawyków żywieniowych i eliminacja fałszywych przekonań na temat jedzenia, wagi i obrazu ciała. Zwykle oferuje się leczenie psychologiczne, takie jak kognitywna terapia behawioralna. Dostępne są także specjalne telefony zaufania dla cierpiących na zaburzenia odżywiania, oferujące wsparcie i doradztwo. Czasem zdarza się, że osoba chora na anoreksję jest tak słaba, że wymaga hospitalizacji. W takim przypadku szpital zajmuje się dawkowaniem jedzenia i płynów. Inne choroby, pojawiające się w następstwie anoreksji, mogą wymagać leczenia farmaceutycznego. W niektórych przypadkach zaleca się leki przeciwdepresyjne. Powikłania Kobiety chore na anoreksję mogą mieć problemy z zajściem w ciążę i objęte są większym ryzykiem urodzenia wcześniaków lub dzieci z niską wagą urodzeniową. Page 2 of 4 Anorexia nervosa | Polish | Translated 04/08 © Queen’s Printer and Controller of HMSO 2008 Zachorowanie na anoreksję w okresie dojrzewania lub wcześniej może opóźnić niektóre zmiany związane z dojrzewaniem lub prowadzić do zahamowania rozwoju. Page 3 of 4 Anorexia nervosa | Polish | Translated 04/08 © Queen’s Printer and Controller of HMSO 2008 Osoby chore na anoreksję są bardziej narażone na osteoporozę (kruchość kości) w późniejszym okresie życia. Anoreksja może także powodować utratę siły mięśni – w tym mięśnia sercowego – co prowadzi do większego zagrożenia chorobą serca. Poufna usługa tłumaczenia NHS Direct może zapewnić poufne usługi tłumaczy wielu języków w ciągu paru minut od wizyty pacjenta. Wystarczy wykonać 3 proste kroki: Krok 1 – Zadzwonić na numer NHS Direct, 0845 4647. Krok 2 – Kiedy rozmowa zostanie odebrana, powiedzieć po angielsku, jakiego języka chce się używać. Poczekać przy telefonie na połączenie z tłumaczem, który pomoże NHS Direct w podaniu niezbędnych informacji i porad medycznych. Krok 3 – Można także poprosić osobę spokrewnioną lub znajomą o przeprowadzenie rozmowy w imieniu pacjenta. Przed objaśnieniem powodu rozmowy należy poczekać na połączenie z tłumaczem. Page 4 of 4 Anorexia nervosa | Polish | Translated 04/08 © Queen’s Printer and Controller of HMSO 2008