NIEDOKRWISTOŚCI WCZEŚNIAKÓW Justyna Tołłoczko Klinika Neonatologii I Intensywnej Terapii Noworodka WUM Niedokrwistość Obniżenie stężenia hematokrytu(Hct), hemoglobiny( Hb ) z lub bez obniżenia liczby krwinek czerwonych w porównaniu z normami przyjętymi dla określonego wieku rozwojowego Stężenie Hb w zależności od wieku płodowego 24 tc 28 tc 34 tc 40 tc 14 14,5 15 16,8 g/dL g/dL g/dL g/dL Niedokrwistość fizjologiczna Noworodki donoszone od 2. t.ż stężenia Hb – najniższe 6-12 t.ż Noworodki przedwcześnie urodzone od 5. d.ż stężenia Hb - najniższe 7. t.ż. Przyczyny niedokrwistości • Utrata krwi ( nagła , przewlekła) • Nasilony rozpad krwinek czerwonych • Zmniejszona produkcja erytrocytów Przyczyny niedokrwistości: Mniejsze zapasy żelaza z okresu życia płodowego u: • wcześniaków, • noworodków z ciąż wielopłodowych, • u dzieci matek z niedokrwistością, Przyczyny niedokrwistości po urodzeniu • • • • Choroba hemolityczna w układzie Rh Krwotok matczyno-płodowy Przetoczenie między bliźniętami Krwotok u płodu lub noworodka (uszkodzenie wątroby, krwotok śródczaszkowy, krwiak podokostnowy) • Talasemia, wrodzona niedokrwistość hipoplastyczna Niedokrwistość późna • • • • • • • Niedokrwistość wcześniaków Nasilona postać choroby hemolitycznej Wczesne odpępnienie Przewlekłe krwawienie Wrodzone nieprawidłowości krwinek czerwonych Leki Wrodzona aplazja szpiku kostnego lub białaczka Profilaktyka niedokrwistości • Opóźnione zaciśnięcie pępowiny • Ograniczenie jatrogennej utraty krwi • Właściwe zbezpieczenie kaloryczne I witaminowe, dawki profilaktyczne preparatów żelaza. Noworodki przedwcześnie urodzone późne odpępnienie • • • • • • 10 badań - 454 noworodków < 37 tc pH, ocena wg skali Apgar ciepłota ciała bez różnicy umieralności znaczące zmniejszenie IVH ( 7/10) mniej niedokrwistości i transfuzji uzupełniających Noworodki przedwcześnie urodzone 15 badań – 738 noworodków 24 – 36tc Późne odpępnienie - maks. 3min • koreluje z: mniejszą liczbą TU, niskim ciśnieniem tętniczym i IVH • bez różnicy : IVH 3-4 st, okołokomorowe leukomalacje, śmiertelność Noworodek – 80 ml krwi / kg m. c. mc. 3000g = (3 x 80) 240 ml mc. 700g = ( 0,7 x 80) 56 ml Aby zmniejszyć jatrogenną utratę krwi należy: • • • • • • stosować mikrometody planować badania korzystać z badań z krwi włośniczkowej. korzystać z pomiarów przezskórnych pobierać badania z krwi pępowinowej zapobiegać krwawieniom w czasie i po zabiegach ograniczenie objętości pobranej krwi mikrometody Mikrometody oznaczenie 1. parametru biochemicznego = 2- 5 µl aparat potrzebuje 20 µl aby pobrać w naczyniu musi być od 100-150 µl 1ml krwi pełnej = 1000 µl a ile to surowicy? Ht. krew pełna surowica % 60 % 1 ml 0,2 ml 20 50 % 1,5ml 0,5 ml 33 37 % 2 ml 1,5ml 75 Ograniczenie objętości pobieranej krwi na badania • Planowanie badań • Wykorzystywanie badań z krwi włośniczkowej • Wykorzystywanie pomiarów przezskórnych Wyeliminowanie błędów przedanalitycznych • staranne pobranie – unikanie wyciskania krwi • szybki transport do laboratorium Utrata krwi w czasie zabiegów • Odpępnienie – prawidłowe zaopatrzenie pępowiny • Zakładanie dostępów centralnych • Zakładanie dostępów obwodowych 5 Objawy kliniczne: • tachykardia, tachypnoe, apatia • zła tolerancja karmienia, męczliwość podczas karmienia • niedostateczny przyrost masy ciala • bladość • wzrost zapotrzebowania na tlen, napady bezdechów Leczenie • Preparaty żelaza: dawka lecznicza 4-6mg/kg/dobę dawka profilaktyczna 1-2mg/kg/d • witaminy B, kwas foliowy • Erytropoetyna ? Transfuzja uzupełniająca KKCz • wykładniki hematologiczne niedokrwistości • stan kliniczny • ocena parametrów wentylacji (FiO2, SaO2) u dzieci wymagających wspomagania oddechu Wskazania do TU wskazania wentylacja mechaniaczna CPAP oddech spontaniczny Hb 11,6 g/dl Hb 9,5 g/dl Hb 7,5 Hct 35% Hct 30% Hct 22% restrykcyjne Hb 15,6g/dl Hb 12,9 Hb Hct 45% Hct 35% Hct 8,5-12g/dl liberalne 30% Wskazania restrykcyjne do TU u noworodków mc < 1500g Wiek pourodzeniowy wentylacja mechaniczna Oddech spontaniczny Hb (g/dl) Hb (g/dl) Hct (%) Hct (%) 1t.ż 11,5 35 10,0 30 2 tż 10,0 30 8,5 25 3tż 8,5 25 7,5 23 Restrykcyjne vs liberalne wskazania do TU Brak różnic w zachorowalności na: NEC ROP BPD DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ