Maria Sk*adowska

Maria
Skłodowska –Curie
kobieta
wyprzedzająca
epokę
Źródło zdjęcia: Wikimedia Commons (domena
publiczna)
http://www.mlahanas.de/Physics/Bios/MarieCuri
e.html
Badania
W roku ślubu Marii i Piotra Curie, Wilhelm Roentgen odkrył
promienie X, a wkrótce potem francuski
uczony Henri Becquerel stwierdził, że
równie dziwne promieniowania wysyłają
substancje zawierające uran.
Maria Skłodowska-Curie spędziła całe
życie na badaniu substancji radioaktywnych
i zgłębianiu zjawiska promieniotwórczości.
Zbudowała ona przyrząd do pomiaru
Henri Becquerel
promieniotwórczości. Odkryła, że minerał zwany blendą smolistą
jest tysiąckroć bardziej aktywny niż sam uran. Wyjaśnienie, dlaczego
tak się dzieje, zajęło jej kilka lat pracy. I udało się. Udowodniła, że
blenda, oprócz uranu, zawiera jeszcze dwa, nieznane wówczas
pierwiastki: polon i rad. Za ich odkrycie Maria otrzymała dwie
Nagrody Nobla (pierwszą wraz z mężem).
Źródło zdjęcia: Wikimedia Commons CC
Nagroda Nobla z fizyki 1903
Połowę nagrody przyznano Henriemu Becquerelowi za odkrycie
promieniotwórczości, a drugą połowę Marii i Piotrowi Curie za ich
wspólne badania zjawisk promieniowania odkrytych przez profesora
Henriego Becquerela.
Dyplom Nagrody Nobla z 1911 roku
za rozwój chemii dzięki odkryciu polonu i radu oraz za
zbadanie metalicznego radu i jego związków
chemicznych.
Źródło zdjęcia: Wikimedia Commons CC
Wykorzystanie
promieniotwórczości
w medycynie i ochrona
radiologiczna.
 Zasługi Marii Skłodowskiej-Curie w leczeniu raka są nie do opisania
– od samej możliwości leczenia się promieniami do instytutów
radowych jej imienia, gdzie miała miejsce radioterapia.
 Od promieniotwórczości zrodziła się radiodiagnostyka
i radioterapia, dwie ogromnie ważne dziedziny medycyny
nieodzowne w walce z rakiem.
 Bardzo ważne miejsce w dzisiejszym świecie zajmuje zastosowanie
promieniowania jonizującego w medycynie (np. zdjęcia
rentgenowskie przy zwichnięciach czy złamaniach). Jednym
z ważniejszych osiągnięć techniki rentgenowskiej jest tomografia
komputerowa. Sterowany komputerem proces wykonywania
kolejnych zdjęć badanego narządu w różnych płaszczyznach i pod
różnym kątem pozwala uzyskać warstwowy obraz, przedstawiający
bardzo dokładnie nawet niewielkie zmiany chorobowe.
Negatywne skutki promieniowania
Każdy rodzaj
promieniowania może być
szkodliwy dla organizmu.
Może porozrywać na
mniejsze części cząstki
związków chemicznych, które
są ważne dla prawidłowego
funkcjonowania
organizmów. Może to
powodować śmierć
komórek lub ich
niekontrolowany wzrost,
czyli zmiany nowotworowe,
wady genetyczne.
Źródło zdjęcia: Scholaris CC
Promieniowanie
Maria Skłodowska-Curie przez całe życie
cierpiała na poparzenia skóry. Została
pochowana w ołowianej trumnie
umieszczonej następnie w trumnie
drewnianej. W czasie przenosin jej ciała
w 1995 do paryskiego Panteonu ( jest tam
jedyną kobietą) zmierzono poziom
promieniowania wewnątrz trumien. Jest on
20 razy niższy niż przyjęty dziś jako
bezpieczny dla zdrowia człowieka.
Czas półtrwania radu wynosi 1620 lat, więc
lekarze są pewni,że Maria Skłodowska nie
była wystawiona na działanie
śmiertelnych dawek izotopu.
źródło zdjęć: Wikimedia Commons,
autor: Jean-Christophe BENOIST CC
Wizyta w Instytucie Fizyki na
Uniwersytecie Jana Kochanowskiego
w Kielcach
Zakład Fizyki Atomowej UJK
prowadzi badania dotyczące
fizyki zderzeń atomowych
i zastosowań spektroskopii
rentgenowskiej.
Tomograf
Źródło zdjęć: Jakub Cedro
Urządzenia służące do
rozszczepiania jonów
Źródło zdjęć: Jakub Cedro
SPEKTROSKOP
RENTGENOWSKI
Źródło zdjęć: Jakub Cedro
Świętokrzyskie Centrum
Onkologii w Kielcach
Działalność Zakładu Fizyki Medycznej (ZFM)
związana jest z zastosowaniami promieniowania
jonizującego w medycynie, w szczególności
w szeroko rozumianej diagnostyce oraz w leczeniu
nowotworów (radioterapia).
Przygotowanie radioterapii jest procesem dość
złożonym. W przygotowaniu leczenia uczestniczą
lekarze, radioterapeuci, fizycy medyczni, technicy
radioterapii. Często proces przygotowania leczenia
jest określany terminem „planowanie leczenia”.
Wizyta w modelarni
Modelarnia to miejsce w szpitalu, w którym
podejmuje się działania mające na celu zapewnienie
komfortowej i powtarzalnej pozycji pacjenta w czasie
napromieniania. Uzyskanie takiej komfortowej
i powtarzalnej pozycji ma niezwykle istotne znaczenie
w bezpiecznym przeprowadzeniu leczenia. Leczenie
promieniowaniem jonizującym trwa niekiedy nawet
6 tygodni, 5 razy w tygodniu. W zależności od części
ciała, która jest zaatakowana przez nowotwór
wykonywane są różne, jak to jest nazywane w języku
radioterapii, unieruchomienia.
Urządzenie do
przygotowywania
form przeznaczonych
do precyzyjnego
skierowania wiązki
napromieniania
Napełnienie
wcześniej wyciętej
formy ciekłym
ołowiem, który nie
przepuszcza
promieniowania
Źródło zdjęć: Jakub Cedro
Przygotowania do
unieruchomienia
pacjenta
Źródło zdjęć: Jakub Cedro
Maszyna służąca do
podgrzania materiału,
z którego wykonana
została maska
Uformowanie maski,
która będzie służyła
do unieruchomienia
pacjenta, podczas
napromieniania
Źródło zdjęć: Jakub Cedro
Badanie tomograficzne
Badanie tomograficzne jest wykonywane w celu
uzyskania dokładnej informacji o położeniu
nowotworu względem narządów wewnętrznych.
Jest ono wykonywane przez fizyków medycznych
i techników elektroradiologii. Istotne jest, aby
pacjent w czasie badania tomograficznego ułożył
się na stole od tomografu w takiej samej pozycji
jak w modelarni. Oczywiście w uzyskaniu
właściwego ułożenia ogromnie pomocne są
systemy unieruchomień, które zostały wykonane
w modelarni.
TOMOGRAF
Źródło zdjęć: Jakub Cedro
Planowanie leczenia
Po otrzymaniu danych z tomografii komputerowej
rozpoczyna się stosunkowo długa procedura
przygotowania techniki napromieniania. Zasadniczym
celem realizowanych działań jest uzyskanie takiego
rozkładu dawki w ciele pacjenta, aby podać
pełną dawkę terapeutyczną w obszarze objętym
procesem nowotworowym i równocześnie podać jak
najmniejszą dawkę w pozostałych tkankach
znajdujących się w napromienianej objętości.
Przygotowanie techniki napromieniania rozpoczyna się
od starannego określenia obszaru objętego procesem
nowotworowym. To bardzo odpowiedzialne i trudne
zadanie jest realizowane przez lekarza radioterapeutę.
Źródło zdjęć: Jakub Cedro
MIEJSCE PRACY FIZYKA
AKCELERATOR
Źródło zdjęć: Jakub Cedro
Urządzenie służące do
precyzyjnego
napromieniania chorych
komórek
Źródło zdjęć: Jakub Cedro
Miejsce monitorowania przebiegu napromieniania pacjenta
Źródło zdjęć: Jakub Cedro CCO
Moneta 10 złotowa
upamiętniająca stulecie urodzin
Marii Curie przypadające
w 1967 roku
Źródło zdjęcia: Wikimedia Commons CC
Największym marzeniem
Marii
Skłodowskiej-Curie
było powstanie
Instytutu Radowego
w Polsce.
Mural na dawnym budynku Instytutu Radowego
przy ulicy Wawelskiej w Warszawie
Źródło zdjęcia: Wikimedia Commons CC
Maria Curie-Skłodowska (1867-1934)
medallion at the Polish School of Paris.
Awers medalu Maria Skłodowska
Curie 1867-1967. Wielkiej uczonej
w stulecie urodzin.
Wykonany przez Wandę Gosławską.
Źródło zdjęć: Wikimedia Commons CC
Podziękowanie
dla:
Dr Aldony Kubali – Kukuś
Dr Dariusza Banasia
z Zakładu Fizyki Atomowej UJK
Mgr Tomasza Kuszewskiego
z Zakładu Fizyki Medycznej ŚCO
za pomoc w pozyskaniu informacji
do naszego projektu.
Prezentację przygotowali:
Jakub Cedro,
Janusz Buras,
Kacper Janyst,
Sylwia Jedynak
Źródła(strony):
Scholaris
http://pl.wikipedia.org/wiki/Maria_Sk%C5%82odowska-Curie
Zdjęcia: Jakub Cedro