KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS

Załącznik nr 5b
do Uchwały nr 21/2013 Senatu
KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS
Wydział Nauk o Zdrowiu
Kierunek
Profil kształcenia
LOGOPEDIA Z FONOAUDIOLOGIĄ
□ ogólnoakademicki x praktyczny □ inny jaki……………………………………….
Nazwa jednostki realizującej
moduł/przedmiot:
Kontakt (tel./email):
Zakład Fonoaudiologii Klinicznej i Logopedii
15-295 Białystok, ul. Szpitalna 37
tel. 085 748 56 52, fax. 085 748 56 51, e-mail: [email protected]
Osoba odpowiedzialna za przedmiot:
Osoba(y) prowadząca(e)
Przedmioty wprowadzające wraz z
wymaganiami wstępnymi
Poziom studiów:
Prof. dr hab. n. med. Bożena Kosztyła-Hojna
Dr n. med. Joanna Kasperuk, Dr n. med. Diana Moskal, Mgr Anna Kraszewska, Mgr Dorota Halicka
Rodzaj studiów:
stacjonarne x niestacjonarne □
Rok studiów
Ix
Nazwa modułu/przedmiotu:
Neurologopedia
Typ modułu/ przedmiotu:
Rodzaj modułu/ przedmiotu:
Język wykładowy:
Miejsce realizacji :
Obowiązkowy x fakultatywny □
Kształcenia ogólnego □ podstawowy □
kierunkowy/profilowy □inny: specjalistyczny x
polski x obcy □
ZAJĘĆ PRAKTYCZNYCH
Poradnia Logopedyczna USK
I stopnia (licencjackie) □ II stopnia (magisterskie) x
II □ III □
Semestr studiów:
1x 2 x
ECTS
4
3 □ 4 □ 5□ 6 □
Kod modułu
Pracownia Logopedyczna Zakładu Fonoaudiologii Klinicznej i Logopedii
UMB
Klinika Neurologii USK
PRAKTYK ZAWODOWYCH
FORMA KSZTAŁCENIA
Wykład
Seminarium
Ćwiczenia
Liczba godzin
4
Samokształcenie
Laboratorium
E-learning
Zajęcia praktyczne
Praktyki zawodowe
Inne ……………………
RAZEM
Założenia i cel
przedmiotu:
Opis
przedmiotu:
65
35
104
Przyswojenie przez studenta wiedzy z zakresu :
- przyczyn, mechanizmów i charakterystyki zaburzeń mowy i komunikowania się wynikających z uszkodzenia i dysfunkcji
układu nerwowego,
- diagnozy i terapii logopedycznej osób z zaburzeniami mowy pochodzenia neurologicznego,
- związku budowy i funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego człowieka: przegląd koncepcji wyjaśniających
zależności mózg-zachowanie, funkcjonalne okolice kory mózgowej, integracja funkcjonalna o.u.n.,
- funkcjonowania behawioralnego (poznawczego i emocjonalnego) człowieka w normie i patologii: pojęcie funkcji
poznawczych, przyczyny dysfunkcji poznawczo-emocjonalnych, przejawy zaburzeń funkcjonowania behawioralnego.
- neuroplastyczności.
Metody dydaktyczne
Narzędzia
dydaktyczne
asymilacji wiedzy – dyskusja, wykład
samodzielnego dochodzenia do wiedzy – problemy, przypadki
praktyczne – ćwiczebne
rzutnik multimedialny, prezentacje multimedialne, nagrania pacjentów, kwestionariusz do badania mowy (A. Balejko)
kwestionariusz do badania motoryki artykulacyjnej (T. Woźniak, Z.Kurkowski), kwestionariusz badania mowy (G.Bilewicz,
B. Zioło), kwestionariusz do badania słuchu fonematycznego (I. Styczek), kwestionariusz do badania i rozumienia mowy
„Od obrazka do słowa” (H. Rodak), kwestionariusz do badania rozwoju mowy „Inwentarz Rozwoju Mowy i Komunikacji”
(M. Smoczyńska), „Test Sprawności Językowej” (Z.Tarkowski), historyjki obrazkowe, Zestaw prób do badania procesów
poznawczych u pacjentów z uszkodzeniami mózgu (W. Łucki), testy i próby własne wykorzystane w badaniu
neurologopedycznym, Program Specjalizacji w Neurologopedii (CMKP, 2010), programy komputerowe do rehabilitacji
afazji, inne pomoce dydaktyczne do oceny i rehabilitacji zaburzeń mowy i języka
MACIERZ EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA MODUŁU /PRZEDMIOTU W ODNIESIENIU DO KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA,
METOD WERYFIKACJI ZAMIERZONYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA ORAZ FORMY REALIZACJI ZAJĘĆ.
Symbol i numer
przedmiotowego
efektu
kształcenia
Student, który zaliczy moduł (przedmiot) wie/umie/potrafi:
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
Metody weryfikacji osiągnięcia
zamierzonych efektów
kształcenia:
Formujące
***
WIEDZA
Podsumowujące
**
Forma zajęć
dydaktycznych*
wpisz symbol
P_W01
Student posiada szczegółową wiedzę z zakresu anatomii i
fizjologii narządu głosu, potrafi omówić mechanizm tworzenia
głosu i wskazać przyczyny zmian organicznych i czynnościowych
zachodzących w krtani.
K_W01
Dyskusja
podczas
zajęć
Egzamin ustny
tradycyjny
ZP
P_W06
Student zna definicję SLI, charakteryzuje proces nabywania
języka przez dzieci z SLI, wymienia objawy SLI ze względu na
rodzaj deficytu, omawia podtypy SLI oraz kryteria diagnostyczne
w przypadku SLI.
Student omawia metody i techniki interwencji w SLI oraz
charakteryzuje etapy pracy z dzieckiem z SLI.
K_W06
Bieżąca
informacja
zwrotna
Test
ZP
K_W06
Bieżąca
informacja
zwrotna
Test
ZP
Student posiada szczegółową wiedzę dotyczącą zaburzeń
językowych, mowy i procesu komunikacji werbalnej, ich etiologii,
diagnostyki oraz strategii postępowania terapeutycznego w
zaburzeniach mowy osób z upośledzeniem umysłowym.
Student zna definicję autyzmu, omawia etiologię, klasyfikację,
diagnostykę i strategie postępowania terapeutycznego u dzieci z
autyzmem.
Student posiada szczegółową wiedzę dotyczącą przeprowadzenia
diagnozy neurologopedycznej w celu ustalenia zaburzeń mowy i
procesu komunikacji oraz zastosowania odpowiedniej strategii
terapeutycznej u dzieci z autyzmem.
Student zna definicję dyzartrii, omawia etiologię , klasyfikację,
diagnostykę i strategie postępowania terapeutycznego u osób z
dyzartrią.
K_W06
Dyskusja
podczas
zajęć
Test
ZP
K-W06
Dyskusja
podczas
zajęć
Dyskusja
podczas
zajęć
Egzamin ustny
tradycyjny
ZP
Egzamin ustny
tradycyjny
ZP
Obserwacja
pracy na
ćwiczeniach,
bieżąca
informacja
zwrotna
Test
W, ZP
Dyskusja
podczas
zajęć
Egzamin ustny
tradycyjny, test
W, ZP
Dyskusja
podczas
zajęć
Egzamin ustny
tradycyjny, test
W, ZP
P_W06
P_W06
P-W06
P-W06
P_W13
P-W13
P-W13
Student zna definicję afazji , omawia etiologię , klasyfikację,
diagnostykę i strategie postępowania terapeutycznego u osób z
afazją.
Student posiada szczegółową wiedzę dotyczącą przeprowadzenia
diagnozy neurologopedycznej w celu ustalenia zaburzeń mowy i
procesu komunikacji werbalnej oraz zastosowania odpowiedniej
strategii terapeutycznej u osób z afazją oraz dyzartrią.
K-W06
K_W13
K_W13
K_W13
UMIEJĘTNOŚCI
Student posiada pogłębioną umiejętność zastosowania wiedzy
językoznawczej w diagnostyce zaburzeń mowy u osób z
upośledzeniem umysłowym.
Student posiada pogłębioną umiejętność zastosowania wiedzy
językoznawczej w diagnostyce zaburzeń mowy o podłożu
neurologicznym używaną w badaniu neuropsychologicznym.
K_U06
P_U07
Student posiada umiejętność diagnozy i terapii dziecka z SLI.
K_U07
P_U07
Student potrafi samodzielnie zaplanować oraz przeprowadzić
proces postępowania logopedycznego u osób z zaburzeniami
głosu i mowy u osób z upośledzeniem umysłowym.
Student potrafi samodzielnie przeprowadzić diagnozę
neurologopedyczną oraz zastosować odpowiednią strategię
terapeutyczną u pacjenta z afazją.
Potrafi zaplanować i wdrożyć postępowanie logopedyczne u osób
ze schorzeniami neurogennymi (afazja, dyzartria).
K_U07
Student potrafi samodzielnie przeprowadzić diagnozę
neurologopedyczną oraz zastosować odpowiednią strategię
terapeutyczną u dziecka z autyzmem
Student potrafi prowadzić dokumentację medyczną procesu
diagnostyczno-terapeutycznego i stosowanych metod rehabilitacji,
służącą monitorowaniu efektów prowadzonej terapii zaburzeń
głosu i mowy u osób z upośledzeniem umysłowym.
Student potrafi prowadzić dokumentację medyczną procesu
diagnostyczno-terapeutycznego i stosowanych metod rehabilitacji,
służącą monitorowaniu efektów prowadzonej terapii zaburzeń
głosu i mowy u pacjentów z afazją i dzieci z autyzmem.
K_U13
P_U06
P_U06
P_U12
P_U12
P_U13
P_U17
P_U17
K_U06
K_U12
K_U12
K_U17
K_U17
Obserwacja
pracy studenta
podczas zajęć
Obserwacja
pracy na
zajęciach,
dyskusja w
czasie ćwiczeń
Ocena
aktywności
studenta w
czasie zajęć
Obserwacja
pracy studenta
podczas zajęć
Obserwacja
pracy studenta
podczas zajęć
Obserwacja
pracy studenta
podczas zajęć
Obserwacja
pracy studenta
podczas zajęć
Obserwacja
pracy studenta
podczas zajęć
Realizacja
zleconego zadania
ZP
Realizacja
zleconego zadania
ZP
Realizacja
zleconego zadania
ZP
Realizacja
zleconego zadania
ZP
Realizacja
zleconego zadania
ZP
Realizacja
zleconego zadania
ZP
Realizacja
zleconego zadania
ZP
Realizacja
zleconego zadania
ZP
Obserwacja
pracy studenta
podczas zajęć
Realizacja
zleconego zadania
ZP
KOMPETENCJE SPOŁECZNE / POSTAWY
P_K02
Student potrafi współpracować z foniatrą, audiologiem,
neurologiem i psychologiem klinicznym w celu uzyskania jak
najwyższych efektów prowadzonej terapii zaburzeń jakości głosu.
K_K02
Obserwacja
pracy studenta
P_K07
Przestrzega tajemnicy zawodowej, praw pacjenta, w tym prawa
do rzetelnej informacji na temat proponowanego postępowania
diagnostyczno-terapeutycznego.
K_K07
Obserwacja
pracy studenta
Przedłużona
obserwacja przez
nauczyciela
prowadzącego
Przedłużona
obserwacja przez
nauczyciela
prowadzącego
ZP
ZP
* FORMA ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH
W- wykład; S- seminarium; Ć- ćwiczenia; EL- e-learning; ZP- zajęcia praktyczne; PZ- praktyka zawodowa;
METODY WERYFIKACJI OSIĄGNĘCIA ZAMIERZONYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA
**przykłady metod PODSUMOWUJĄCYCH
metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie wiedzy:
Egzamin ustny (niestandaryzowany, standaryzowany, tradycyjny, problemowy)
Egzamin pisemny – student generuje / rozpoznaje odpowiedź (esej, raport; krótkie strukturyzowane pytania /SSQ/; test wielokrotnego wyboru /MCQ/; test wielokrotnej odpowiedzi
/MRQ/; test dopasowania; test T/N; test uzupełniania odpowiedzi)
Egzamin z otwartą książką
Metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie umiejętności:
Egzamin praktyczny
Obiektywny Strukturyzowany Egzamin Kliniczny /OSCE/ - egzamin zorganizowany w postaci stacji z określonym zadaniem do wykonania /stacje z chorym lub bez chorego, z
materiałem klinicznym lub bez niego, z symulatorem, z fantomem, pojedyncze lub sparowane, z obecnością dodatkowego personelu, wypoczynkowe/
Mini-CEX (mini – clinical examination)
Realizacja zleconego zadania
Projekt, prezentacja
Metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie kompetencji społecznych / postaw:
Esej refleksyjny
Przedłużona obserwacja przez opiekuna / nauczyciela prowadzącego
Ocena 360° (opinie nauczycieli, kolegów/koleżanek, pacjentów, innych współpracowników)
Samoocena ( w tym portfolio)
***PRZYKŁADY METOD FORMUJĄCYCH
Obserwacja pracy studenta
Test wstępny
Bieżąca informacja zwrotna
Ocena aktywności studenta w czasie zajęć
Obserwacja pracy na ćwiczeniach
Zaliczenie poszczególnych czynności
Zaliczenie każdego ćwiczenia
Kolokwium praktyczne ocena w systemie punktowym
Ocena przygotowania do zajęć
Dyskusja w czasie ćwiczeń
Wejściówki na ćwiczeniach
Sprawdzanie wiedzy w trakcie ćwiczeń
Zaliczenia cząstkowe
Ocena wyciąganych wniosków z eksperymentów
Zaliczenie wstępne
Opis przypadku
Próba pracy
NAKŁAD PRACY STUDENTA (BILANS PUNKTÓW ECTS)
Forma nakładu pracy studenta
Obciążenie studenta (h)
(udział w zajęciach, aktywność, przygotowanie sprawdzenie, itp.)
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim (wg planu studiów)
Udział w wykładach (wg planu studiów)
Udział w ćwiczeniach(wg planu studiów)
Udział w seminariach (wg planu studiów)
4
Udział w konsultacjach związanych z zajęciami
Obciążenie studenta na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich (zajęcia praktyczne)
(wg planu studiów)
35
Samodzielna praca studenta (przykładowa forma pracy studenta)
Samodzielne przygotowanie do ćwiczeń
Samodzielne przygotowanie do seminariów
Wykonanie projektu, dokumentacji, opisu przypadku, samokształcenia itd……………………………….
Przygotowanie do zajęć praktycznych
Obciążenie studenta związane z praktykami zawodowymi (wg planu studiów)
Przygotowanie do egzaminu/ zaliczenia i udział w egzaminie
Sumaryczne obciążenie pracy studenta
35
30
104
Godziny ogółem
Punkty ECTS za moduł/przedmiotu
4
TREŚĆ PROGRAMOWE POSZCZEGÓLNYCH ZAJĘĆ:
Liczba godzin
WYKŁADY
ĆWICZENIA
SEMINARIA
ZAJĘCIA
PRAKTYCZNE
1.
2.
3.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Zarys koncepcji neurologopedii
Zaburzenia dyzartryczne i zespoły afazji – wprowadzenie w zagadnienie
Mutyzm akinetyczny, adynamia mowy, apraksja mowy, zaburzenia mowy i języka towarzyszące
uszkodzeniom prawej półkuli mózgu – wprowadzenie w zagadnienie – wprowadzenie w zagadnienia
Diagnoza i terapia rozwojowych zaburzeń mowy: SLI – specyficzne zaburzenie językowe.
Mowa osób upośledzonych umysłowo i jej zaburzenia.
Neurologopedyczna diagnoza zaburzeń mowy : planowanie, dobór metod, terapia
Afazja - obraz kliniczny, diagnoza neurologopedyczna i terapia
Autyzm - obraz kliniczny, diagnoza neurologopedyczna i terapia
Dokumentacja medyczna w postępowaniu diagnostyczno-terapeutycznym
Diagnoza zaburzeń mowy, języka i komunikowania się
Diagnoza różnicowa zaburzeń mowy i języka
Podstawowe metody diagnostyczne – dobór metod
Planowanie terapii zaburzeń mowy i języka
Współpraca logopedy z neurologiem i psychologiem klinicznym w procesie diagnozy i terapii zaburzeń
mowy i języka
Praca z rodziną chorego
PRAKTYKI
ZAWODOWE
SAMOKSZTAŁCE
NIE
Przygotowanie do zajęć praktycznych.
Przygotowanie do egzaminu i udział w egzaminie (egzamin ustny i testowy)
LITERATURA
PODSTAWOWA
2
1
1
2,5
2,5
8
6
6
1
2
2
1
2
1
1
35
30
1. L. Bobkowicz-Lewartowska: Autyzm dziecięcy. Zagadnienia diagnozy i terapii, IMPULS, Kraków,
2000
2. M. Fawcus, J Kerr., S.Whitehead, R Williams : Terapia afazji w praktyce, Wydawnictwo Polskiej
Fundacji Mowy, Lublin 1996
3. T. Gałkowski, E. Szeląg, G. Jastrzębowska (red.): Podstawy neurologopedii. Podręcznik akademicki.
Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego. Opole 2005.
4. W. Jakimowicz: Neurologia kliniczna w zarysie. Podręcznik dla studentów medycyny, PZWL,
Warszawa, 1981
5. G. Krasowicz-Kupis „SLI i inne zaburzenia językowe. Od badań mózgu do praktyki”. Wydawnictwo
GWP. Gdańsk 2006.
6. Laurence B. Leonard. „SLI- specyficzne zaburzenia rozwoju językowego”. Wydawnictwo GWP. Gdańsk
2012.
7. A. Obrębowski (red): Wprowadzenie do neurologopedii. Termedia 2012.
8. M Pąchalska.: Afazjologia, PWN, Kraków, 1999
9. E. Pisula: Autyzm u dzieci - diagnoza, etiologia i klasyfikacja, PWN, Warszawa, 2001
10. E. Pisula.: Autyzm. Przyczyny, symptomy, terapia, Harmonia, Gdańsk, 2010.
11. E. Stecko: Zaburzenia mowy u dzieci-wczesne rozpoznawanie i postępowanie logopedyczne,
Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, 2002
12. I. Szumska.: Metody badania afazji, PZWL, Warszawa, 1980
13. I. Szumska : Metody rehabilitacji afazji, PZWL, Warszawa, 1980
14. Z. Tarkowski : Mowa upośledzonych umysłowo. Biuletyn Polskich Terapeutów Mowy, 1997, nr 5 , s. 846.
15. A. Twardowski: Kompetencja komunikacyjna dzieci upośledzonych umysłowo – zarys problematyki
badawczej. Psychologia Wychowawcza, 1991, nr 3, s. 245-251.
UZUPEŁNIAJĄCA
1. J. Błeszyński.: Mowa i język dzieci z autyzmem. Wybrane zagadnienia, Słupsk, 1998
2. A. Borkowska, M. Szepietowska: Diagnoza neuropsychologiczna. Metodologia i metodyka.
Wydawnictwo UMCS. Lublin 2000.
3. E. Diling-Ostrowska: Zaburzenia mowy, w: Neurologia Dziecięca, red. J. Czochańska, PZWL,
Warszawa, 1990
4. U. Frith : Autyzm. Wyjaśnienie tajemnicy. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Sopot, 2008.
5. T. Gałkowski : Dziecko autystyczne w środowisku rodzinnym i szkolnym, WSiP, Warszawa, 1995
6. T. Gałkowski, E. Pisula : Przystosowanie społeczne dzieci z autyzmem, Warszawa, 2004
7. I. Gatkowska: Diagnoza dyzartrii u dorosłych w neurologii klinicznej. Wydawnictwo Uniwersytetu
Jagiellońskiego 2012.
8. O. Jauer-Niworowska: Dyzartria nabyta. Diagnoza logopedyczna i terapia osób dorosłych.
Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej 2009.
9. O. Jauer-Niworowska, J. Kwasiborska: Dyzartria. Wskazówki do diagnozy różnicowej poszczególnych
typów dyzartrii. Komlogo 2009.
10. M. Litwin: Logopedyczna terapia zaburzeń połykania w chorobach neurologicznych. Logopeda
1(7)/2009.
11. M. Litwin, J. Seniów, S. Iwański: Izolowana apraksja mowy – diagnoza i terapia. W: Interwencje
logopedyczne. Zagadnienia ogólne i praktyka. Z prac Towarzystwa Kultury Języka. Tom VIII. 2012.
12. E. Minczakiewicz: Zaburzenia mowy u upośledzonych umysłowo, w: Diagnoza i terapia zaburzeń
mowy, T. Gałkowski, Z. Tarkowski, T. Zaleski (red.) Lublin 1993.
13. L. McLean, N. Brady, J. McLean: Reported communication abilities of individuals with severe mental
retardation. American Journal on Mental Retardation 1996, vol. 6, s. 580-591.
14. A. Rakowska : Język, komunikacja, niepełnosprawność. Wybrane zagadnienia. Kraków 2003.
15. J. Seniów: Proces zdrowienia chorych z afazją poudarową w kontekście współwystępujących
nielingwistycznych dysfunkcji poznawczo-behawioralnych. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu
Psychiatrii i Neurologii 2009.
16. M. Szepietowska: Badanie neuropsychologiczne. Procedura i ocena. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii
Curie-Skłodowskiej. Lublin 2000.
17. J. Spradlin: Language and communications of mental defectives In: Handbook of mental defectives ,
red. E. Ellis, New York 1963.
18. A. Twardowski, Kształcenie dialogowej kompetencji komunikacyjnej u uczniów niepełnosprawnych
intelektualnie, Kalisz-Poznań 2002.
19. K. Walsh , D. Darby: Neuropsychologia kliniczna Walsha. Gdańsk 2008.
KRYTERIA OCENY OSIĄGNIĘTYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA
(opisowe, procentowe, punktowe, inne ……………………..formy oceny do wyboru przez wykładowcę)
EFEKTY
NA OCENĘ 3
KSZTAŁCENIA
Wyżej wymienione
≥60% i <68%
formujące metody
weryfikacji osiągnięcia
zamierzonych efektów
kształcenia oceniono
systemem
procentowym.
NA OCENĘ 3.5
NA OCENĘ 4
NA OCENĘ 4.5
NA OCENĘ 5
≥68% i <75%
≥75% i <82%
≥82% i <90%
≥90%
WARUNKI UZYSKANIA ZALICZENIA PRZEDMIOTU: obecność na wykładach i zajęciach praktycznych, aktywność na zajęciach praktycznych,
pozytywny wynik końcowego egzaminu
OSIĄGNIĘCIE ZAŁOŻONYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA I
x pozytywny wynik końcowego egzaminu
□ egzamin teoretyczny pisemny
□ egzamin teoretyczny ustny
□ egzamin praktyczny
□ zaliczenie
Oświadczenie i podpis prowadzącego zajęcia
Oświadczam, że treści programowe zawarte w niniejszym sylabusie są rezultatem mojej indywidualnej pracy twórczej wykonywanej w ramach stosunku pracy
/współpracy wynikającej z umowy cywilnoprawnej oraz że osobom trzecim nie przysługują z tego tytułu autorskie prawa majątkowe
Data
25.09.2013
Dr n. med. Joanna Kasperuk, Dr n. med. Diana Moskal, Mgr Anna Kraszewska, Mgr Dorota Halicka
PODPIS KIEROWNIKA JEDNOSTKI PROWADZĄCEJ ZAJĘCIA
………………………………………………………………………………………………………….
Data sporządzenia sylabusa
25.09.2013
AKCEPTACJA DZIEKANA WYDZIAŁU
Data
……………………………………………
……………………………………………………………….