HARMONIZACJA DANYCH PRZESTRZENNYCH JERZY GAŹDZICKI PODSTAWOWE POJĘCIA (1) 1. 2. 3. Dane przestrzenne (dane geoprzestrzenne) – dane bezpośrednio lub pośrednio odniesione do określonego położenia lub obszaru geograficznego Dane przestrzenne referencyjne (dane georeferencyjne) – dane przestrzenne określające w przestrzeni obiekty, do których odnoszone są dane aplikacyjne Dane przestrzenne aplikacyjne – dane przestrzenne odniesione do obiektów określonych danymi georeferencyjnymi Dane georeferencyjne tworzą wspólną kanwę przestrzenną dla różnorodnych danych aplikacyjnych stosowanych zgodnie z wymaganiami użytkowników. PODSTAWOWE POJĘCIA (2) 1. 2. Zbiór danych przestrzennych – rozpoznawalny zestaw danych przestrzennych Baza danych – a) w sensie prawnym zbiór danych lub jakichkolwiek materiałów i elementów zgromadzonych według określonej systematyki lub metody, indywidualnie dostępnych w jakikolwiek sposób, w tym środkami elektronicznymi, wymagający istotnego, co do jakości lub ilości, nakładu inwestycyjnego w celu sporządzenia, weryfikacji lub prezentacji jego zawartości b) w sensie informatycznym zasób (zbiór lub zbiory) danych, który odpowiada przyjętemu modelowi danych oraz jest zarządzany przez odpowiedni system PODSTAWOWE POJĘCIA (3) 1. Harmonizacja – doprowadzanie do zgodności, wzajemnego dopełniania się, zgodnego współdziałania 2. Harmonizacja danych przestrzennych (HDP) – zapewnienie dostępu do danych przestrzennych w reprezentacjach, które umożliwiają łączenie tych danych w sposób spójny z innymi zharmonizowanymi danymi, korzystając z usług sieciowych oraz stosując wspólne specyfikacje produktów danych¹ 3. Harmonizacja baz danych przestrzennych (HBDP) - harmonizacja danych przestrzennych oraz harmonizacja zarządzania tymi bazami (HZDP): HBDP = HDP + HZDP - doprowadzenie do interoperacyjności w zakresie baz danych przestrzennych ¹ INSPIRE GCM: Data harmonisation – providing access to spatial data through network services in a representation that allows for combining it with other harmonised data in a coherent way by using a common set of data product specifications. This includes agreements about coordinate reference systems, grids, classification systems, application schemes etc. HARMONIZACJA A INSPIRE Art. 7 Dyrektywy INSPIRE 2. … Komisja przeprowadza analizy w celu zapewnienia, by przepisy te (dotyczące harmonizacji) były wykonalne i współmierne w zakresie ich prawdopodobnych kosztów i zysków … 3. Państwa członkowskie zapewniają, aby wszystkie … (zharmonizowane) zbiory i usługi były dostępne w terminie … Zbiory zostają udostępnione przez dostosowanie lub przez usługi przekształcania … 4. Przepisy … obejmują definicję i klasyfikację obiektów przestrzennych … oraz sposób odniesienia geograficznego HARMONIZACJA A USTAWA O IIP Art. 23 Nowelizacja prawa geodezyjnego i kartograficznego 4. 1a. Dla obszaru całego kraju zakłada się i prowadzi w systemie teleinformatycznym zharmonizowane bazy danych … (11 pozycji) 1b. Dla terenów miast … zakłada się i prowadzi … bazy danych … 1:500–1:5000 zharmonizowane z bazami danych (1a) 5. 1. Zbiory danych gromadzone w bazach danych (1a 1b) stanowią podstawę krajowego systemu informacji o terenie będącego częścią składową IIP KOMPONENTY HARMONIZACJI DANYCH PRZESTRZENNYCH INSPIRE (1) A. B. C. D. E. F. G. H. I. J. Terminologia Zasady INSPIRE Model podstawowy Reguły dla schematów aplikacyjnych i katalogi danych Aspekty przestrzenne i czasowe Wielojęzyczność i adaptacja kulturowa Odniesienia przestrzenne za pomocą współrzędnych Odniesienia przestrzenne za pośrednictwem obiektów Model translacji danych Model obrazowania KOMPONENTY HARMONIZACJI DANYCH PRZESTRZENNYCH INSPIRE (2) K. L. M. N. O. P. Q. R. S. T. Zarządzanie identyfikatorami Rejestry Metadane Utrzymanie Jakość Transfer danych Spójność danych Wieloreprezentacja Zasady pozyskiwania danych Zgodność ze specyfikacjami Żródło: dokumenty INSPIRE KOMPONENTY HARMONIZACJI ZARZĄDZANIA DANYMI PRZESTRZENNYMI A. B. C. D. E. F. G. H. I. J. Podstawy prawne Zarządzanie bazami jedno i wielotematycznymi Zarządzanie bazami scentralizowanymi i rozproszonymi Struktura organizacyjna Realizowane procesy Procedury administracyjne Powiązania z innymi bazami i rejestrami Jakość, niezawodność, bezpieczeństwo, odpowiedzialność Aspekty ekonomiczne Rozwiązania technologiczne DODATKOWE ASPEKTY HARMONIZACJI DANYCH PRZESTRZENNYCH 1. • • 2. • • Poziomy harmonizacji danych przestrzennych: Harmonizacja ze zmianą schematu aplikacyjnego Harmonizacja bez zmiany schematu aplikacyjnego Transformacja danych bazy danych przestrzennych ze starego do nowego schematu aplikacyjnego: Transformacja pobieranego z bazy zestawu danych przestrzennych w zakresie określonym zamówieniem użytkownika (transformacja transakcyjna on the fly ) Transformacja wszystkich danych przestrzennych bazy (transformacja kompleksowa off line) PLANOWANIE HARMONIZACJI BAZ DANYCH PRZESTRZENNYCH 1. 2. 3. 4. 5. 6. Założenia wynikające z uwarunkowań prawnych, organizacyjnych, technicznych i ekonomicznych Opis zasobów istniejących (metadane, schematy aplikacyjne) Opis stanu projektowanego (schematy aplikacyjne, standardy, architektura) Studium wykonalności Przygotowanie realizacji (metodyka, środki techniczne, organizacja, finansowanie) Realizacja (wybór, pozyskanie i integracja danych, konwersja formatów, transformacja numeryczna i semantyczna) POTRZEBA POSZUKIWANIA OPTYMALNEJ HARMONIZACJI • TRUDNA • NIE SPEŁNIA WYMAGAŃ • MAŁO KORZYŚCI • ISTOTNE KORZYŚCI DLA NIELICZNYCH • KOSZTOWNA ZBYT PROSTA ZBYT ZŁOŻONA ZNACZENIE TESTOWANIA SPECYFIKACJI DANYCH INSPIRE 1. 2. Testowanie dotyczy specyfikacji danych tematów pierwszej grupy tematycznej i stanowi podstawę harmonizacji danych georeferencyjnych w kontekście wymagań INSPIRE Wkład testowania do projektu harmonizacji baz danych geofererencyjnych w Polsce obejmuje: Doświadczenia w zakresie metodyki i technologii transformacji zbiorów danych georeferencyjnych Ocenę istniejących zasobów danych georeferencyjnych z punktu widzenia ich harmonizacji w ramach Polskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej WNIOSKI 1. 2. 3. Projekt harmonizacji danych georeferencyjnych stanowi cenną i w pełni aktualną inicjatywę, która przyczyni się tworzenia Polskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej w ramach INSPIRE. Realizacja tego projektu powinna być dostosowana do przepisów ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej. Projekt powinien obejmować zadania wchodzące w zakres studium wykonalności, określając, analizując i porównując rozwiązania wariantowe w ich różnych aspektach, w tym użytkowych i ekonomicznych.