LCH 1 Zajęcia nr 54 Rola glukozy w przyrodzie. 1. Występowanie w
advertisement
LCH 1 Zajęcia nr 54 Rola glukozy w przyrodzie. 1. Występowanie w przyrodzie a. Glukoza jest najbardziej rozpowszechnionym cukrem prostym występującym w przyrodzie, występuje w owocach, miodzie b. Jest składnikiem dwucukrów np. sacharoza, laktoza, maltoza, oraz podstawową jednostką w polisacharydach np.: skrobi, celulozie, glikogenie. 2. Glukoza pod wpływem bakterii obecnych w środowisku ulega procesom fermentacji: a. Alkoholowa znajduje zastosowanie podczas produkcji wina i piwa. Mocniejsze alkohole uzyskuje się po rektyfikacji (rodzaj destylacji) i uszlachetnieniu wydestylowanego produktu. b. Mlekowa C6H12O6 2 CH3 CH COOH OH Kwas 2-hydroksypropanowy występuje podczas kwaszenia kapusty, ogórków czy mleka. Ten sam rodzaj fermentacji służy do kwaszenia karmy dla bydła. W organizmach zwierzęcym energia uzyskiwana jest w procesie przekształcania glukozy w kwas pirogronowy (beztlenowo). Kwas ten przy małym dostępie tlenu przekształca się w kwas mlekowy – będący przyczyną zmęczenia mięśni. Natomiast przy dobrym dostępie tlenu przekształca się w CO2 i wodę. Całkowite utlenienie glukozy pozwala organizmom zwierzęcym przekształcid około 40% energii chemicznej w kinetyczną tzn. uzyskad około 1100kJ energii na mol glukozy c. Masłowa C6H12O6 CH3 CH2 CH2 COOH + 2H2 + 2CO2 Kwas masłowy zachodzi między innymi podczas kwaszenia karmy dla bydła w momencie gdy masa kwaszona nie jest ściśle ułożona k trakcie kwaszenia, powietrze dostaje się w głąb kiszonki i tworzy się kwas masłowy. Taka karma nie nadaje się do wykorzystania. 3. Zastosowanie glukozy a. Ponieważ glukoza jest łatwo przyswajalna przez organizm, stosuje się ją w medycynie jako środek wzmacniający (roztwór w postaci kroplówki) b. W przemyśle cukierniczym do przygotowywania dżemów, cukierków i innych słodyczy. c. W przemyśle farmaceutycznym jako dodatek do leków (dla poprawienia smaku). 4. Chityna – substancja szkieletowa owadów i skorupiaków – ma budowę zbliżoną do celulozy – jedna z grup hydroksylowych glukopiranozy została zastąpiona przez grupę aminową. Skutkiem tego jest znaczny wzrost wytrzymałości mechanicznej chityny w stosunku do celulozy. 5. Miód pszczeli – to nasycony lub przesycony roztwór cukrów, zawierający maksymalnie około 20% wody. Składnikami stałymi tej mieszaniny są przede wszystkim glukoza i fruktoza, a także niewielka ilośd kwasu glukonowego. Stąd niskie pH miodu, wahające się od 3,2 do 4,5. Przy tak niskim pH rozwój drobnoustrojów i bakterii chorobotwórczych jest zahamowany, gdyż optymalna kwasowośd potrzebna dla ich rozwoju wynosi prawie 7. Małe wartości pH wzmagają działanie bakteriobójcze białych krwinek obecnych w organizmie. Ustalono, że działanie bakteriobójcze miodu jest spowodowane obecnością przede wszystkim nadtlenku wodoru. Związek ten powstaje w miodzie w wyniku przemian enzymatycznych, które mogą byd zapisane w formie uproszczonej: COOH C6H12O 6 + H 2O + O 2 enzymy H C OH + H 2O 2 HO C H H C OH H C OH CH2OH Kwas glukonowy Produkty tej reakcji konserwują miód. Nadtlenek wodoru ulega jednak dośd szybko rozkładowi, nie jest więc jedynym czynnikiem powodującym antybakteryjne działanie. Do czynników antybakteryjnych zalicza się między innymi pinocembriny, które występują w propolisie – substancji zbieranej przez pszczoły z pąków niektórych gatunków drzew. Inne antybakteryjne składniki w zależności od pochodzenia miodu to: Benzeno-1,4-diol Kwas 3-fenylo-2hydroksypropionowy Kwas 3,5-dimetoksybenzoesowy Kwas salicylowy Miody mają zróżnicowane właściwości bakteriobójcze. Najwyraźniej właściwości te zaznaczają się w przypadku miodu z manuka (dziko rosnącego drzewa w Nowej Zelandii). Badania laboratoryjne i kliniczne wykazały, że miód ten może byd stosowany w ok. 5% roztworze jako skuteczny lek przy owrzodzeniach żołądka i dwunastnicy. Ponadto przyspiesza on gojenie się ran po oparzeniach.
