PRZEGLĄD KWASÓW 1. KWASY W GOSPODARSTWIE DOMOWYM a) b) c) CYTRYNA – ZAWIERA KWAS CYTRYNOWY OCET – KWAS OCTOWY KWASZONE OGÓRKI, KAPUSTA, ZEPSUTE MLEKO – KWAS MLEKOWY JEST ON WYTWARZANY PODCZAS WYSIŁKU W MIĘŚNIACH TZW. ZAKWASY d) POKRZYWA – KWAS MRÓWKOWY, WYTWARZAJĄ GO PSZCZOŁY, MRÓWKI e) SZCZAW – KWAS SZCZAWIOWY f) WITAMINA C I POLOPIRYNA NALEŻĄ TAKŻE DO KWASÓW 2. RODZINA KWASÓW: DO KWASÓW ORGANICZNYCH, BĄDŹ TEŻ NIEORGANICZNYCH NALEŻY WIELE KWASÓW. MY ZAINTERESUJEMY SIĘ TYLKO KILKOMA. KWAS CHLOROWODOROWY HCl Najważniejszym kwasem beztlenowym jest kwas chlorowodorowy HCl nazywany również kwasem solnym. Cząsteczka kwasu chlorowodorowego składa się z jednego atomu wodoru i jednego atomu Kwas chlorowodorowy występuje w soku żołądkowym człowieka i pozostałych ssaków, odgrywając ważną rolę w procesach trawiennych. Jest substancją o nieprzyjemnym zapachu, żrącą. Kwas chlorowodorowy otrzymujemy w reakcji spalania wodoru w chlorze a następnie rozpuszczenie otrzymanego gazowego HCl w wodzie. H2 + Cl2 ---> 2HCl ZASTOSOWANIE: KWAS SIARKOWODOROWY H2S Kwas siarkowodorowy w postaci gazowej jest bezbarwnym gazem o nieprzyjemnym zapachu zgniłych jaj. Wchłaniany drogami oddechowymi jest bardzo niebezpieczny dla zdrowia. Sam siarkowodór można otrzymać w reakcji spalania wodoru w oparach siarki: H2 + S ---> H2S KWAS SIARKOWY (IV) H2SO3 Istnieje jedynie w roztworze wodnym. Tworzy sole o nazwie siarczany (IV). Ogrzewany ulega rozkładowi zgodnie z reakcją. H2SO3 <=> H2O + SO2 POWSTAWANIE KWASU: S SO2 + + O2 H2 O = SO2 = H2SO3 KWAS SIARKOWY (VI) H2SO4 Kwas siarkowy jest bezbarwną, żrącą, oleistą cieczą, miesza się z wodą we wszystkich stosunkach. Stężony kwas siarkowy jest silnie higroskopijny (dlatego jest stosowany jako środek suszący i odciągający wodę), powoduje zwęglanie substancji organicznych zawierających tlen i wodór. Stężony kwas siarkowy działa utleniająco, zwłaszcza w podwyższonej temperaturze. SO3 + H 2O = H2SO4 ZASTOSOWANIE: KWAS AZOTOWY (V) HNO3 Bezbarwna ciecz, silnie dymiąca na wilgotnym powietrzu. Występuje w znikomych ilościach w powietrzu. Miesza się z wodą we wszystkich stosunkach. Służy do wykrywania białka (metoda ksantoproteinowa). N2O5 + H2O ---> 2 HNO3 ZASTOSOWANIE: KWAS FOSFOROWY (V) H3PO4 Inna nazwa to kwas ortofosforowy, lub barwnik E338. Kwas fosforowy jest w odróżnieniu od wcześniej opisanych kwasów znacznie słabszy. W warunkach normalnych jest substancją krystaliczną rozpływającą się na powietrzu. P2O5 + 3 H2O ---> 2 H33PO4 Zastosowanie: Przede wszystkim w produkcji ????????????????? KWAS WĘGLOWY (IV) H2CO3 Kiedy dwutlenek węgla rozpuszcza sie w wodzie, część jego reaguje z wytworzeniem kwasu węglowego. CO2 + H2O ---> H2CO3 W taki sam sposób otrzymuje się wody gazowane dostępne w handlu, czyli możemy wnioskować, że woda gazowana jest kwasem węglowym, bo tak faktycznie jest. CYJANOWODÓR HCN Nazwa zwyczajowa kwas pruski, jest bezbarwną, łatwo parującą. Ciecz o intensywnym zapachu gorzkich migdałów. Cyjanowodór jest silną trucizną. DNA Kwas deoksyrybonukleinowy (od ang. deoxyribonucleic acid), dawniej używano w Polsce nazwy kwas dezoksyrybonukleinowy - w skrócie DNA - występujący w chromosomach nośnik informacji genetycznej. Autorami modelu podwójnej helisy DNA są James Watson i Francis Crick PAMIĘTAJ !!!!! ZAD. DOM. ĆW. 8, 9, 16, 20 STR. 81 – 87 ĆWICZENIA