Imię i nazwisko ucznia: .……………………………………………………… Klasa: ………. Niezwykły jod „Kilka kropel hormonu tarczycy może być przyczyną różnicy pomiędzy idiotą……………… i Einsteinem..” Jod, łac. iodum [grec. ioeides = fiołkowy] jest mikroelementem, którego niedobór wywołuje m. in. zmiany chorobowe tarczycy, osłabienie układu immunologicznego i niedorozwój umysłowy. Jod jest ciałem stałym o szaro-grafitowej barwie, słabo rozpuszczalnym w wodzie. Dobrze rozpuszcza się w etanolu tworząc jodynę i wodnym roztworze jodku potasu (powstają jony I 3 ). W nadmiarze drażni błony śluzowe, uszkadza nerki i ściany żołądka. Funkcje ochronne dla hormonów tarczycy pełni kwas askorbinowy (witamina C), antyoksydant o silnych właściwościach redukcyjnych. Źródłem witaminy C są świeże owoce i warzywa. Rozpowszechniony jest pogląd, że związki biologicznie lub farmakologicznie czynne pochodzenia naturalnego są znacznie bardziej skuteczne, także jako antyoksydanty, niż ich syntetyczne odpowiedniki. Porównanie ilości witaminy C w wybranych produktach Średnia zawartość witaminy C Produkt [mg / 100g] Witamina C 553 Owoc dzikiej róży 250 Kiwi 100 Pomarańcza 60 Cytryna 50 Papryka zielona 150 Pomidory 25 Ogórki, banany 10 Jabłka 15 Kwas askorbinowy wykazuje silne własności redukujące. Na przykład jod reaguje z witaminą C odrywając od niej wodór i tworząc kwas jodowodorowy: kwas askorbinowy + jod kwas dehydroaskorbinowy + kwas jodowodorowy Na podstawie: http://www.health-science-spirit.com, Chemia w Szkole 3 lipiec / wrzesień 2002 s. 130-131, wyd. WSiP; "Diety, czyli jedz na zdrowie", W. Szostak, B. Cybulska, Wydawnictwo Współczesne, 1988; ,,Pasjans chemiczny” Zbigniew Węglowski, Krystyna Przeździecka, WSiP, Warszawa 1988; ,,Tablice chemiczne” Adamantan 2008 Uwaga: Eksperymenty chemiczne wykonujemy w ubraniu ochronnym! Na stole masz przygotowany sprzęt, odczynniki i materiał badawczy: materiał badawczy i kontrolny: dzika róża, kiwi, pomarańcza, grapefruit, cytryna, tabletka witaminy C, kwas askorbinowy; odczynniki: jodyna, płyn Lugola, roztwór skrobi w wodzie, woda destylowana; sprzęt laboratoryjny: statyw, probówki, bagietka, zlewki (100-150 ml), moździerz porcelanowych z tłuczkiem, pipety Pasteura, waga, naczynko moczowe, łyżka porcelanowa. Przyjrzyj się zgromadzonym substancjom oraz sprzętowi i: Zaproponuj problem badawczy/problemy badawcze, które możesz rozwiązać za pomocą zgromadzonego sprzętu i materiału; Sformułuj badawczych; możliwą hipotezę/hipotezy do problemu badawczego/problemów Zapisz czynności, jakie będziesz wykonywać, uwzględniając opis próby kontrolnej i badanej, by zrealizować doświadczenie w celu weryfikacji hipotezy/hipotez: Zrealizuj doświadczenie wg własnego planu. Udokumentuj doświadczenie: Dokonaj analizy wyników: Sformułuj wniosek/wnioski z doświadczenia: Dokonaj ewaluacji (oceny) realizacji i efektów własnego działania: