ZZA AŁŁO OŻŻEEN NIIA AD DO O PPLLA AN NU U ZZA AO OPPA ATTR RZZEEN NIIA AW WC CIIEEPPŁŁO O,, EEN NEER RG GIIĘĘ EELLEEK KTTR RY YC CZZN NĄ Ą II PPA ALLIIW WA AG GA AZZO OW WEE M MIIA ASSTTA AR RA AC CIIBBÓ ÓR RZZ-- A AK KTTU UA ALLIIZZA AC CJJA A Rozdział 12 Podsumowanie i wnioski Nr projektu: "ENERGOPROJEKT-KATOWICE" SA Str./str.: W-593.12 2/23 Spis treści: 12.1 Główne cele „Projektu założeń”.................................................................... 3 12.2 Ocena stanu bezpieczeństwa energetycznego miasta w zakresie stanu istniejącego jak również perspektywy bilansowej. ................................................ 4 12.3 Ocena dostosowania planów rozwojowych przedsiębiorstw energetycznych do strategii rozwoju społeczno-gospodarczego miasta ........... 8 12.4 Rozwój konkurencji na rynku energii ......................................................... 10 12.5 Optymalny model pokrycia potrzeb energetycznych na terenie miasta . 12 12.6 Zapewnienie odbiorcom energii pełnej dostępności usług energetycznych oraz ich racjonalnej ceny............................................................ 13 12.7 Minimalizacja kosztów usług energetycznych .......................................... 14 12.8 Zapewnienie zgodności rozwoju energetycznego miasta z „Polityką energetyczną Polski” .............................................................................................. 15 12.9 Rozwój gospodarki skojarzonej, oraz ocena potencjału paliw odnawialnych ze wskazaniem możliwości jej wykorzystania ............................. 17 12.10 Poprawa stanu środowiska naturalnego ................................................ 18 12.11 Uwiarygodnienie popytu na energię gwarancją uniknięcia nietrafionych inwestycji w zakresie wytwarzania, przesyłu i dystrybucji energii. ............................................................................................... 19 12.12 Zadania w zakresie zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe. .................................................................................. 20 Nr projektu: "ENERGOPROJEKT-KATOWICE" SA Str./str.: 3/23 W-593.12 12.1 Główne cele „Projektu założeń” „Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwo gazowe” to dokument, który na poziomie strategicznym określa i precyzuje politykę energetyczną miasta. Zawiera on pełną charakterystykę miasta w zakresie źródeł zasilania, sieci przesyłowych i dystrybucyjnych wraz z bilansem zużycia energii i paliw. Innymi słowy jest to dokument określający w założonym okresie, potrzeby energetyczne miasta oraz możliwości i sposób ich pokrycia. Główne cele „Projektu założeń”: 1) ocena stanu bezpieczeństwa energetycznego miasta w zakresie stanu istniejącego jak również perspektywy bilansowej, 2) ocena dostosowania planów rozwojowych przedsiębiorstw energetycznych do strategii rozwoju społeczno-gospodarczego miasta, 3) rozwój konkurencji na rynku energii, 4) zaproponowanie optymalnego modelu pokrycia potrzeb energetycznych na terenie miasta, 5) zapewnienie odbiorcom energii pełnej dostępności usług energetycznych oraz ich racjonalnej ceny, 6) minimalizacja kosztów usług energetycznych, 7) zapewnienie zgodności rozwoju energetycznego miasta z „Polityką energetyczną Polski”, 8) stworzenie warunków dla pełnego rozwoju gospodarki skojarzonej, oraz ocena potencjału paliw odnawialnych ze wskazaniem możliwości jej wykorzystania, 9) poprawa stanu środowiska naturalnego 10) lepsze zdefiniowanie przedsiębiorstwom energetycznym przyszłego, lokalnego rynku energii, uwiarygodnienia popytu na energię, a co za tym idzie uniknięcie nietrafionych inwestycji w zakresie wytwarzania, przesyłu i dystrybucji energii. Niniejszy rozdział został poświęcony ocenie realizacji powyższych zadań. Nr projektu: "ENERGOPROJEKT-KATOWICE" SA Str./str.: W-593.12 4/23 12.2 Ocena stanu bezpieczeństwa energetycznego miasta w zakresie stanu istniejącego jak również perspektywy bilansowej. Stan istniejący Dla wykonania pełnej oceny bezpieczeństwa energetycznego miasta została wykonana szczegółowa analiza stanu istniejącego systemów energetycznych w tym między innymi: ciepłowniczego, gazowniczego i elektroenergetycznego. W zakresie systemu ciepłowniczego szczegółowej ocenie stanu technicznego poddano system zarządzany przez Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Jastrzębie Zdrój. Zakład Cieplny Racibórz. W ramach oceny stanu technicznego analizowano źródła ciepła tj.: Ciepłownia Miejska zlokalizowana przy ul. Studziennej 3, Ciepłownia Rejonowej zlokalizowana przy ul. Nad Koleją. wraz, z układami sieciowymi. Stan techniczny źródeł ciepła jest zbliżony, jednak Ciepłownia Miejska charakteryzuje się wyższą sprawnością wytwarzania ciepła oraz znacznie mniejszym zużyciem energii elektrycznej na produkcję 1GJ. Ciepłownia ta emituje również mniej zanieczyszczeń do atmosfery. Od strony bezpieczeństwa produkcji ciepła oba źródła zapewniają wystarczający poziom bezpieczeństwa. Ogólny stan techniczny sieci ciepłowniczej Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej Jastrzębie Zdrój - Zakład Cieplny Racibórz ocenia się jako dobry i nie stanowiący zagrożeń dla sprawnego przesyłu medium grzewczego. Układ rurociągowy magistralnych składa się z sieci napowietrznych, kanałowych i preizolowanych. Stan techniczny tych sieci jest mocno zróżnicowany. Sieci ciepłownicze wychodzące z Ciepłowni Miejskiej charakteryzują się dobrym stanem technicznym a notowane straty Nr projektu: "ENERGOPROJEKT-KATOWICE" SA W-593.12 Str./str.: 5/23 ciepła wynoszące 11% należy uznać za nie odbiegające od normy. Krotność wymian wody sieciowej wynosząca około 5 należy uznać za zadawalające. Sieci ciepłownicze wychodzące z Ciepłowni Rejonowej charakteryzują się znacznie gorszym stanem technicznym. Notowane straty ciepła wynoszące 19% należy uznać za zbyt wysokie. Duże straty ciepła wynikają ze złego stanu izolacji cieplnej rurociągów kanałowych, co jest wynikiem powodzi, która miała miejsce kilka lat temu. Oprócz stanu technicznego istotne są również istniejące rezerwy mocy cieplnej tak w źródle jak również na sieciach przesyłowych. Wykonana analiza wykazała występowanie rezerw dla: o Ciepłownia Miejska 22MW o Ciepłownia Rejonowej 3MW System przesyłowy posiada rezerwy, które umożliwiają dalszy rozwój systemu praktycznie w dowolnym kierunku. Szczegółowe dane przedstawiono w Rozdziale 07. W zakresie systemu gazowniczego analizie poddano sieci wysokiego ciśnienia, stacje redukcyjno pomiarowe I-go stopnia, sieci średniego ciśnienia, stacje redukcyjno pomiarowe II-go stopnia oraz sieci niskiego ciśnienia. Przez obszar miasta Racibórz przebiega kilka gazociągów wysokiego ciśnienia zasilających dwanaście stacji redukcyjno – pomiarowych I-go stopnia. Gazociągi wysokiego ciśnienia nie stwarzają zagrożenia zasilania odbiorców. Stacje redukcyjno pomiarowe I i II stopnia nie stwarzają zagrożenia zasilania odbiorców, są w dobrym stanie technicznym a rezerwy przesyłowe w stacjach redukcyjno pomiarowych pozwalają na podłączenia nowych odbiorców do systemu oraz gazyfikację nowych terenów. Nr projektu: "ENERGOPROJEKT-KATOWICE" SA Str./str.: W-593.12 6/23 W zakresie systemu elektroenergetycznego analizie poddano linie wysokiego napięcia 400 i 110 kV, stację GPZ, linie średniego napięcia oraz stacje transformatorowe. Sieć 110 kV i stacje GPZ Przez teren miasta przebiega pięć napowietrznych linii wysokiego napięcia 110 kV relacji: - Rydułtowy – Brzezie - długość linii na terenie miasta Racibórz – 1,7 km. - Rydułtowy – Piaskowa, odczep Plania - długość linii na terenie miasta Racibórz – 6,4 km. - Piaskowa – Studzienna - długość linii na terenie miasta Racibórz – 4,1 km. - Plania – Studzienna - długość linii na terenie miasta Racibórz – 4,3 km. Studzienna – Polska Cerkiew - długość linii na terenie miasta Racibórz – 4,2 km. Studzienna – Kietrz, własność EnergiaPro Koncern Energetyczny SA Oddział w Opolu które zasilają trzy stacje GPZ 110/15 kV, będące własnością firmy Vattenfall oraz jedna stacja GPZ nie będąca własnością firmy Vattenfall. W stacji GPZ występują rezerwy mocy na poziomie 45-70%, które mogą być wykorzystane do zasilania odbiorców z Miasta Racibórz. Nr projektu: "ENERGOPROJEKT-KATOWICE" SA Str./str.: W-593.12 7/23 Sieć 15kV i niskiego napięcia. W celu poprawy zasilania istniejących odbiorców oraz przewiduje się rozbudowę sieci średniego i niskiego napięcia na potrzeby budownictwa mieszkaniowego. Ocena bezpieczeństwa energetycznego miasta pod kątem dostaw poszczególnych nośników energii. Wykonana w rozdziale 04 analiza struktury paliwowej miasta Racibórz wykazała jej duże zróżnicowanie, co pozytywnie wpływa na zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego miasta od strony dostaw nośników ciepła. Istnieją wprawdzie realne zagrożenia zmniejszenia dostaw na przykład gazu sieciowego (co miało miejsce w roku obecnym tj 2006) ale dotykają one wyłącznie dużych odbiorców (w skali kraju) i są zazwyczaj krótkotrwałe. Nie widzi się zagrożeń dostawy paliwa węglowego. Dla zwiększenie konkurencyjności systemu ciepłowniczego zaleca się stworzenie jednego niezależnego systemu ciepłowniczego poprzez wykonanie połączenie pomiędzy istniejącymi systemami. Nr projektu: "ENERGOPROJEKT-KATOWICE" SA Str./str.: 8/23 W-593.12 12.3 Ocena dostosowania planów rozwojowych przedsiębiorstw energetycznych do strategii rozwoju społeczno-gospodarczego miasta Wykonany bilans potrzeb energetycznych miasta, które pojawią się w perspektywie bilansowej stanowił podstawę dla oceny dostosowania planów rozwojowych przedsiębiorstw energetycznych do strategii rozwoju społeczno-gospodarczego miasta. Na etapie prognozowania przyszłego zapotrzebowania na ciepło i energię elektryczną przeanalizowano obszary, które charakteryzują się największymi potrzebami energetycznymi w perspektywie bilansowej. Następnie wyniki porównano z planami rozwojowymi poszczególnych przedsiębiorstw energetycznych. Porównanie to pozwoliło na sformułowanie następujących wniosków: zamierzenia systemu ciepłowniczego – proponowane przez Zakład Cieplny Racibórz działania modernizacyjno-inwestycyjne dotyczące sfery wytwarzania ciepła i jego dystrybucji są spójne z niniejszym „Projektem założeń”. Jednak w zakresie nowych terenów rozwojowych konieczne jest wykonanie przez PEC Jastrzębie Zdrój - Zakład Cieplny Racibórz aktualizacji planu rozwoju, który będzie spójny z niniejszymi założeniami. W przypadku komunalizacji systemu ciepłowniczego konieczne będzie wykonanie przez Urząd Miasta „Projektu planu”. Planowane przez PEC Jastrzębie Zdrój działania modernizacyjno-inwestycyjne podane w Części 07 zapewnią właściwy poziom bezpieczeństwa dostaw ciepła z możliwością obniżenia ceny jednostkowej i podłączenia nowych odbiorców. Inwestycję połączenia obu źródeł ciepła należy ocenić jako zadanie znacznie podnoszące efektywność całego układu ciepłowniczego. zamierzenia systemu gazowniczego – proponowane przez Zakład Gazowniczy Zabrze działania w zakresie sieci wysokiego, średniego i niskiego ciśnienia są spójne z niniejszym „Projektem założeń”. W odniesieniu do nowych terenów rozwojowych konieczne jest wykonanie przez Zakład Gazowniczy aktualizacji obecnego planu rozwoju. Należy podkreślić, iż obecny układ sieci gazowniczej w pełni pokryje zwiększone zapotrzebowanie na gaz systemowy. Planowane zadanie inwestycyjne podane w Części 09 poprawią bezpieczeństwo dostaw paliwa gazowego oraz pozwolą na zwiększenie przepustowości Nr projektu: "ENERGOPROJEKT-KATOWICE" SA Str./str.: W-593.12 9/23 modernizowanych sieci, a tym samym stworzą możliwości do podłączenia nowych odbiorców. Zadania podane przez Zakład Gazowniczy oceniono jako wystarczające. zamierzenia systemu elektroenergetycznego – proponowane przez Firmę Vattenfall działania w zakresie sieci wysokiego, średniego i niskiego napięcia są spójne z niniejszym „Projektem założeń”. W odniesieniu do nowych terenów rozwojowych konieczne jest wykonanie przez Firmę Vattenfall aktualizacji obecnego planu rozwoju. Należy podkreślić, iż obecny system elektroenergetyczny w pełni pokryje zwiększone zapotrzebowanie na energię elektryczną, a planowane inwestycje podane w Części 08 zwiększą niezawodność pracy sieci elektroenergetycznych na wszystkich poziomach. Zadania podane przez Firmę Vattenfall oceniono jako wystarczające. Nr projektu: "ENERGOPROJEKT-KATOWICE" SA W-593.12 Str./str.: 10/23 12.4 Rozwój konkurencji na rynku energii Najważniejszym problemem do rozważenia na etapie „Projektu założeń” w zakresie terenów rozwojowych jest określenie sposobu pokrycia potrzeb cieplnych dla nowo powstających obiektów na danym obszarze. Generalnie istnieją dwa modele pokrycia nowych potrzeb cieplnych dla poszczególnych terenów: ład energetyczny, pełna konkurencja. Zaproponowany wyżej model tzw. ładu energetycznego stoi w sprzeczności z Art. 1 pkt. 2, który stanowi, że „Celem ustawy jest tworzenie warunków do zrównoważonego rozwoju kraju, zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego, oszczędnego i racjonalnego użytkowania paliw i energii, rozwoju konkurencji, przeciwdziałania negatywnym skutkom naturalnych monopoli, uwzględniania wymogów ochrony środowiska, zobowiązań wynikających z umów międzynarodowych oraz równoważenia interesów przedsiębiorstw energetycznych i odbiorców paliw i energii. Z drugiej jednak strony należy zacytować jedną z najistotniejszych doktryn „Polityki energetycznej kraju”, która mówi, że „Podstawowymi mechanizmami funkcjonowania energetyki są mechanizmy rynku konkurencyjnego, z niezbędną administracyjną regulacją w tych jego obszarach, gdzie zaistnienie konkurencji jest obecnie znacznie ograniczone”. Ponadto należy pamiętać o innym zapisie „Polityki energetycznej kraju”, a mianowicie „Umacnianie lokalnego charakteru zaopatrzenia w ciepło”. Tak, więc istnieje prawne uzasadnieni dla wskazania jednego z proponowanych modeli pokrycia nowych potrzeb cieplnych w sytuacji, gdy taka konieczność będzie uzasadniona. Nr projektu: "ENERGOPROJEKT-KATOWICE" SA Str./str.: W-593.12 11/23 Po przeanalizowaniu wielu czynników zaproponowano następujący wniosek: W związku z dużymi rezerwami przesyłowymi występującymi na sieciach magistralnych i rozdzielczych należy podjąć działania zmierzające do dociążenia tak źródła ciepła jak i poszczególnych rurociągów. Zadanie to można zrealizować poprzez zasilanie wyspecyfikowanych w opracowaniu terenów rozwojowych jak również istniejących obszarów zabudowanych bądź dopiero planowanych do zabudowy (szczegóły podano w rozdziale 07). Podjęcie tych działań wzmocni układ ciepłowniczy, który umocni swoją pozycję na rynku ciepła, co pozwoli na rozwój konkurencji pomiędzy systemem ciepłowniczym a systemem gazowniczym. Nr projektu: "ENERGOPROJEKT-KATOWICE" SA Str./str.: W-593.12 12/23 12.5 Optymalny model pokrycia potrzeb energetycznych na terenie miasta Pomimo faktu, że w niniejszym opracowaniu przyjęto jako główne założenie rozwój konkurencji na rynku ciepła zdecydowano się na stworzenie warunków dla określenia sugerowanego sposobu zasilania poszczególnych terenów rozwojowych w oparciu o jeden system (ciepłowniczy bądź gazowniczy). Główne powody takiego podejścia to: 1. Rozwój systemu ciepłowniczego stwarza także możliwości dla szerszego wykorzystania paliwa odnawialnego głównie biomasy, która może być spalana z wykorzystaniem różnych technologii w systemowym źródle ciepła. 2. Stworzenie warunków dla optymalnego i harmonijnego rozwoju układu sieciowego, którego głównym celem będzie dociążenie sieci ciepłowniczych i źródła ciepła co pozwoli na ograniczenie jednostkowych kosztów stałych, a tym samym „ochronę” odbiorców ciepła już podłączonych do systemu ciepłowniczego. 3. Podjęcie decyzji, co do sposobu zasilania danego obszaru zapewni wybranemu systemowi bezpieczeństwo ekonomiczne czyli ograniczy ryzyko inwestycyjne. Podsumowując powyższe zapisy zaleca się kierować zasadą racjonalnego wyboru sposobu pokrycia potrzeb energetycznych, przy uwzględnieniu stosownych dyrektyw UE w zakresie strategii promocji energii odnawialnych, wspierania kogeneracji, jednolitego rynku energii elektrycznej i gazu, szczególnie na etapie sporządzania MPZP, w celu zapewnienia warunków konkurencyjności dostępnych nośników energii. Sugerowany sposób pokrycia potrzeb cieplnych precyzuje zaopatrzenia w ciepło dla poszczególnych terenów rozwojowych i tak: wskazano tereny rozwojowe sugerowane do zaopatrzenia w ciepło z systemów ciepłowniczych, wskazano tereny rozwojowe sugerowane do zaopatrzenia w ciepło z systemu gazowniczego. Nr projektu: "ENERGOPROJEKT-KATOWICE" SA Str./str.: 13/23 W-593.12 Przedstawiony sposób zaopatrzenia w ciepło powinien być realizowany dla różnych wariantów rozwoju społeczno-gospodarczego miasta. Jest on bowiem „narzędziem” dla realizacji zadań postawionych w „Polityce energetycznej kraju” i „Prawie energetycznym”, oraz stwarza warunki dla pełnego i harmonijnego rozwoju systemów energetycznych z jednoczesnym ograniczeniem ryzyka inwestycyjnego. 12.6 Zapewnienie odbiorcom energii pełnej dostępności usług energetycznych oraz ich racjonalnej ceny Dostępności usług energetycznych Jednym z podstawowych zadań „Projektu założeń” jest spełnienie Art. 7 ust. 5 „Prawa energetycznego”, który mówi, że: „Przedsiębiorstwa energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją paliw gazowych lub energii jest obowiązane zapewnić realizację i finansowanie budowy i rozbudowy sieci, w tym na potrzeby przyłączania podmiotów ubiegających się o przyłączenie, na warunkach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 9 ust.1-4, 7 i 8 i art. 46 oraz w założeniach lub planach, o których mowa w art. 19 i 20”. Powyższe zapisy dotyczące budowy i rozbudowy sieci są odnoszone do terenów rozwojowych wyznaczonych w „Miejscowych Planach Zagospodarowania Przestrzennego”. Zatem przyłączanie wszystkich odbiorców z poszczególnych terenów rozwojowych do sieci elektroenergetycznej, gazowej i ciepłowniczej będzie się odbywać w sposób taryfowy zgodnie z art. 7 ust. 8 pkt. 2 „Prawa energetycznego”, a zawarcie umowy nastąpi, jeżeli zgodnie z art. 7 ust.1 w/w ustawy spełnione będą „...techniczne i ekonomiczne warunki przyłączania do sieci i dostarczania tych paliw lub energii, a żądający zawarcia umowy spełnia warunki przyłączenia do sieci i odbioru...". Racjonalna cena poszczególnych nośników energetycznych Podstawowymi elementami gwarantującymi racjonalną cenę poszczególnych nośników energetycznych jest rozwój konkurencji oraz ograniczenie ryzyka inwestycyjnego. Wykonane opracowanie w pełni spełnia ww elementy. Z jednej strony zachowany został rozwój konkurencji, a z drugiej stworzono możliwość na etapie MPZP wyboru Nr projektu: "ENERGOPROJEKT-KATOWICE" SA Str./str.: 14/23 W-593.12 jednego nośnika energetycznego dla zasilania konkretnego obszaru czy grupy obszarów, co w sposób istotnych wpłynie na ograniczenie ryzyka inwestycyjnego. 12.7 Minimalizacja kosztów usług energetycznych Podstawowe elementy „Projektu założeń”, które wpływają na minimalizację kosztów usług energetycznych: 1. Przedsiębiorstwa energetyczne otrzymują szczegółowy bilans potrzeb energetycznych miasta z podziałem na poszczególne tereny rozwojowe. Bilans ten wskazuje również na główne kierunki rozwoju miasta. Zatem przedsiębiorstwa energetyczne planując rozbudowę lub modernizację urządzeń energetycznych powinny już na etapie planowania uwzględnić przyszłe potrzeby energetyczne. 2. Sugerowany sposób zaopatrzenia w ciepło pozwoli na ograniczenie ryzyka inwestycyjnego. 3. Wprowadzenie szerszego wykorzystania energii „zielonej” - jako gwarancja stabilizacji ceny na poziomie źródeł. 4. Maksymalne wykorzystanie istniejących rezerw i nadwyżek w poszczególnych systemach energetycznych. 5. Dostosowanie zakresu modernizacji poszczególnych urządzeń energetycznych do rzeczywistych potrzeb. Nr projektu: "ENERGOPROJEKT-KATOWICE" SA W-593.12 Str./str.: 15/23 12.8 Zapewnienie zgodności rozwoju energetycznego miasta z „Polityką energetyczną Polski” Wybrane elementy „Polityki energetycznej Polski” mające wpływ na kształt „Projektu założeń”: a) bezpieczeństwo energetyczne W opracowaniu zawarto ocenę stanu istniejącego w zakresie źródeł ciepła, stacji redukcyjno-pomiarowych, stacji GPZ oraz sieci przesyłowych pod kątem możliwości zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na energię. Wykonana ocena stwierdza, że systemy energetyczne na terenia miasta zapewniają wysoki stopień bezpieczeństwa energetycznego pod kątem możliwości zaspokojenia obecnych i przyszłych potrzeb energetycznych. b) mechanizmy rynku konkurencyjnego, z niezbędną administracyjną regulacją w tych jego obszarach, gdzie zaistnienie konkurencji jest obecnie znacznie ograniczone. Opracowany „Projekt założeń” stwarza możliwości dla harmonijnego rozwoju konkurencji na rynku energii z uwzględnieniem stanu istniejącego, oraz koniecznych działań dla zrównoważenia szans (pamiętając, że systemy te były projektowane w innych warunkach ekonomicznych szczególnie chodzi tutaj o system ciepłowniczy). Ponadto możliwe będzie wprowadzenie w wybranych obszarach ograniczeń w rozwoju pełnej konkurencji. c) wzrost efektywności systemów energetycznych (w tym zmniejszenie strat energii w przesyle i dystrybucji) między innymi poprzez działanie nakierowane na redukcję kosztów funkcjonowania energetyki, zapewnienie odbiorcom racjonalnych cen energii i paliw. Wzrost efektywności systemów energetycznych poprzez maksymalne wykorzystanie istniejących rezerw w źródłach ciepła, stacjach redukcyjno-pomiarowych, stacjach GPZ oraz systemach przesyłowych z zachowaniem uzasadnienia ekonomicznego. W „Projekcie założeń” zdefiniowano istniejące i przyszłe potrzeby energetyczne, a następnie porównano je z istniejącymi rezerwami, co pozwoliło na wskazanie optymalnego sposobu ich pokrycia. Działania takie pozwolą w połączeniu z rozwojem konkurencji na optymalizację ceny energii dla końcowego odbiorcy. Nr projektu: "ENERGOPROJEKT-KATOWICE" SA W-593.12 Str./str.: 16/23 d) wspomaganie rozwoju odnawialnych źródeł energii i pracujących w skojarzeniu, w tym generacji rozproszonej Rozwój źródeł odnawialnych jest kolejnym punktem optymalizacji funkcjonowania systemów energetycznych, w związku z tym dokonano oceny stanu aktualnego w wyżej wymienionym zakresie jak również ocenę potencjału możliwości rozwoju gospodarki w oparciu o paliwo odnawialne. e) umacnianie lokalnego charakteru zaopatrzenia w ciepło Stworzono optymalne warunki dla rozwoju istniejących systemów przesyłowych w tym głównie systemu ciepłowniczego. Przewidziano konieczne działania rozwojowe dla pozyskania nowych rynków ciepła, jak również podjęcie działań modernizacyjnych dla zwiększenia konkurencji układu ciepłowniczego. Wskazano zatem sugerowany sposób rozwoju lokalnego rynku energetycznego, który ujmuje stan obecny jak również planowane kierunki rozwoju społeczno-gospodarczego Miasta. Takie działania pozwolą na spełnienie kolejnego zadania wynikającego z „Polityki energetycznej Polski”, jakim jest stworzenie warunków dla obniżenia energochłonności wytwarzania i przesyłu energii. Nr projektu: "ENERGOPROJEKT-KATOWICE" SA W-593.12 Str./str.: 17/23 12.9 Rozwój gospodarki skojarzonej, oraz ocena potencjału paliw odnawialnych ze wskazaniem możliwości jej wykorzystania Rozwój gospodarki skojarzonej Na terenie miasta wprowadzenie gospodarki skojarzonej jest uzależnione od stworzenia silnego i stabilnego jednolitego układu ciepłowniczego. Niniejsze opracowanie stwarza warunki do stworzenia takiego właśnie systemu. Możliwość wykorzystania zasobów energii z biopaliw na terenie miasta. Rozważając potencjalne możliwości wykorzystania energii biopaliw należy zwrócić szczególną uwagę na nośniki najbardziej popularne tj. drewno i słomę, które jednocześnie mogą mieć znaczący udział w ogólnym bilansie paliwowym. Paliwa te mogą być wykorzystywane w większym lub mniejszym stopniu w ciepłowni systemowej oraz w kotłowniach analizowanych w rozdziale 05. Możliwość wykorzystania istniejących zasobów energii wodnej Rzeka Odra występująca na obszarze gminy posiada potencjał hydroenergetyczny do wykorzystania w elektrowni wodnej małej mocy przy budowanym zbiorniku wodnym RACIBÓRZ Możliwości rozwoju energetyki wiatrowej na terenie miasta Racibórz Nie przewiduje się rozwoju elektrowni wiatrowych na terenie miasta Racibórz. Możliwości wykorzystania zasobów geotermalnych Nie przewiduje się wykorzystania zasobów geotermalnych dla potrzeb systemu ciepłowniczego. Nr projektu: "ENERGOPROJEKT-KATOWICE" SA Str./str.: W-593.12 18/23 Możliwości wykorzystania energii słonecznej Po analizie możliwości wykorzystania energii słonecznej należy jednoznacznie stwierdzić, iż zakres rozwoju energetyki odnawialnej z wykorzystaniem promieniowania słonecznego jest bardzo wąski i w zasadzie będzie się tyczył jedynie wybranych obiektów w mieście i powinien być rozwijany na poziomie odbiorców indywidualnych. 12.10 Poprawa stanu środowiska naturalnego W mieście Racibórz emisja do atmosfery powodowana jest przede wszystkim przez lokalne kotłownie węglowe oraz indywidualne ogrzewanie mieszkań z zastosowaniem paliwa węglowego. Źródła ciepła systemów ciepłowniczych również pracują na paliwie węglowym. Analiza struktury paliwowej pokrycia potrzeb cieplnych miasta wykazała, że 73 % potrzeb cieplnych miasta zabezpieczana jest w oparciu o paliwo węglowe, ale znaczny jest również udział w produkcji ciepła gazu ziemnego - 25%. Planowane działania modernizacyjno-organizacyjne ciepłowniczego zakresie systemów ciepłowniczych w tym (stworzenie jednolitego systemu ciepłowniczego), działania termomodernizacyjne w obiektach na terenie miasta oraz uporządkowana zgodnie z „Założeniami do planu zaopatrzenia...” gospodarka energetyczna, pozwalają przewidywać, że struktura paliwowa pokrycia potrzeb cieplnych miasta będzie się stopniowo zmieniać na korzyść zwiększenia udziału paliw ekologicznych w tym odnawialnych w produkcji ciepła. Prowadzona proekologiczna polityka miasta ukierunkowana na ochronę środowiska pozostaje w zgodności z polityką energetyczną państwa. Nr projektu: "ENERGOPROJEKT-KATOWICE" SA Str./str.: W-593.12 19/23 12.11 Uwiarygodnienie popytu na energię gwarancją uniknięcia nietrafionych inwestycji w zakresie wytwarzania, przesyłu i dystrybucji energii. Wiarygodne dane dotyczące popytu na energię w poszczególnych terenach rozwojowych są podstawowym elementem dla ograniczenia ryzyka inwestycyjnego. Uwiarygodnienie popytu na energię uzyskano dzięki współpracy z Urzędem Miasta, który przekazał precyzyjne dane dotyczące prognozy w zakresie kierunków rozwoju miasta. Bazując na opracowanych prognozach rozwoju budownictwa sporządzono bilanse zmian zapotrzebowania na moc cieplną budownictwa, co w konsekwencji było podstawą do zbudowania bilansu energetycznego dla całego miasta. Bilanse uwzględniają przyrost zapotrzebowania na moc cieplną wynikający z realizacji nowego budownictwa jak również zmniejszenie zapotrzebowania na moc cieplną istniejącego budownictwa związane z prowadzeniem działań termomodernizacyjnych. Nr projektu: "ENERGOPROJEKT-KATOWICE" SA Str./str.: 20/23 W-593.12 12.12 Zadania w zakresie zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe. Zadania w zakresie systemów ciepłowniczych Zakład Cieplny Racibórz Urząd Miasta 1. Rozbudowa Ciepłowni Miejskiej o kolejny 1. Określenie obszarów miasta, dla których kocioł, który będzie pokrywał potrzeby przewiduje się wypełnianie terenów w ciepłej wody użytkowej. pierwszej kolejności. 2. Połączenie zasilanego systemu z ciepłowniczego 2. Współpraca Urzędu Miasta z Zakładem Ciepłowni Miejskiej z systemem Ciepłowni Rejonowej. Cieplnym Racibórz na etapie opracowywania przez Zakład strategii marketingowej. 3. Likwidacja Ciepłowni Rejonowej. systemu 3. Opracowanie projektu zarządzania energią w mieście i wskazanie budynków sieciowego w szczególności w rejonie możliwych do podłączenia do sieci Ciepłowni Rejonowej. 4. Modernizacja 5. Stopniowa istniejącego przebudowa węzłów ciepłowniczej. grupowych na indywidualne. 6. Opracowanie strategii marketingowej promującej system ciepłowniczy. 7. Podłączanie istniejących odbiorców ciepła. 8. Uzbrajanie terenów rozwojowych w miarę ich wypełniania. Przedstawione wyżej zadania inwestycyjne Zakład Cieplny Racibórz powinien wykonać do końca roku 2013. Nr projektu: "ENERGOPROJEKT-KATOWICE" SA Str./str.: 21/23 W-593.12 Zadania w zakresie systemu gazowniczego Oddział Zakład Gazowniczy w Zabrzu 1. W ulicy 1-go Urząd Miasta Maja przebudowa 1. Określenie obszarów miasta, dla których i modernizacja sieci gazowej niskiego przewiduje się wypełnianie terenów w ciśnienia o długości 1430 metrów pierwszej kolejności. o średnicy DN225 w technologii PE oraz 2. Wykonanie wstępnej szacunkowej analizy 8 przyłączy o łącznej długości 120 metrów opłacalności inwestycji pt. gazyfikacja i średnicy DN63. obszarów Miedonia, Markowice, 2. W ulicy Głubczyckiej przebudowa sieci gazowej niskiego ciśnienia o długości 840 metrów o średnicy DN315 w technologii PE oraz 12 przyłączy o łącznej długości 44 metrów i średnicy DN63. niskiego ciśnienia w tym: - odcinek o średnicy DN315 długości 310 metrów, - odcinek o średnicy DN225 długości 225 metrów, - odcinek o średnicy DN160 długości 80 metrów, w technologii PE oraz 13 przyłączy o średnicy DN63. 4. W ulicy Źródlanej przebudowa sieci gazowej niskiego ciśnienia o długości 1410 metrów o średnicy DN225 oraz 290 w technologii PE oraz 13 przyłączy o łącznej długości 290 metrów i średnicy DN63. 5. Opracowanie koncepcji zasilania gazem sieciowym obszarów 3. Zaleca się podjęcie działań zmierzających do opracowania projektu zarządzania energią w mieście i wskazanie budynków możliwych 3. W ulicy Opawskiej przebudowa sieci gazowej ul. Górna. Miedonia, gazowniczej. do podłączenia do sieci Nr projektu: "ENERGOPROJEKT-KATOWICE" SA Str./str.: 22/23 W-593.12 Markowice, ul. Górna. 6. Bieżąca modernizacja istniejącego układu gazowniczego. 7. Podłączanie istniejących odbiorców ciepła. 8. Uzbrajanie terenów rozwojowych w miarę ich wypełniania. Przedstawione wyżej zadania inwestycyjne Zakład Gazowniczy w Zabrzu powinien wykonać do końca roku 2009. Zadania w zakresie systemu elektroenergetycznego Urząd Miasta Firma Vattenfall 1. Budowa nowego dwutorowego odcinka 1. Określenie obszarów miasta, dla których linii przewiduje się wypełnianie terenów w 110kV „Piaskowa”, 2. w kierunku która stacji połączy zmodernizowaną już linię dwutorową od 2. strony stacji „Rydułtowy” ze stacją Zaleca się podjęcie działań zmierzających „Piaskowa”. Powodem budowy tej linii energią w mieście i wskazanie budynków, jest zły stan techniczny linii odczepowej w których ogrzewanie będzie realizowane 110kV do stacji „Brzezie” oraz linii od z systemu elektroenergetycznego. strony stacji „Rydułtowy” do stacji 3. „Piaskowa” na odcinku od słupa nr 58 do Inwentaryzacja stanu istniejącego oraz 68. ulicznego. Modernizacja sieci SN na odcinku GPZ Brzezie – kierunek Kobyla – Żytna, 3. Racibórz Studzienna – kontynuacja modernizacji sieci Nn polegającej na wymianie istniejących przewodów na przewody izolowane, 4. Racibórz Proszowice – kontynuacja modernizacji sieci Nn, 5. pierwszej kolejności. Racibórz Ocice – modernizacja sieci Nn do opracowania projektu zarządzania opracowanie programu oświetlenia Nr projektu: "ENERGOPROJEKT-KATOWICE" SA W-593.12 Str./str.: 23/23 na ul. Wesołej, Kołątaja, Tuwima, 6. Racibórz Miedonia – modernizacja sieci nN przy ul. Sępołowskiej, Kwiatowej, Podmiejskiej, 7. Modernizacja sieci oświetlenia ulicy Słowackiego, Ogrodowej, Staszica (wymiana słupów, opraw oświetleniowych). 8. Wymiana istniejących wieżowych stacji transformatorowych SN/nN na nowe stacje słupowe: - Racibórz Markowice ul. Gliwicka, - Racibórz Brzezie ul. Pogrzebieńska, - Racibórz Ocice – Stankowiec. 9. Podłączanie istniejących odbiorców ciepła. 10. Uzbrajanie terenów rozwojowych w miarę ich wypełniania. Przedstawione wyżej zadania inwestycyjne Firma Vattenfall powinna wykonać do końca roku 2009.