sredniowiecze-1

6
Zmierczak. Notatka składa się z 6 stron.
KLIMAT IDEOWY EPOKI Pluralizm kultur - Bizancjum - kultura hellenistyczno-chrześcijańska +
elementy kultury orientalnej
- kultura europejska - kultura hellenistyczno-łacińska + kultura chrześcijańska + kultura
społeczeństw „barbarzyńskich”
Podstawą ideologii epoki była chrześcijańska teoria świata.
- nadrzędność religijnej sfery życia nad świecką
- prawda została człowiekowi objawiona (święte teksty)
- prawdziwe jest tylko to co głoszą prawdy objawione
- papież, Kościół, hierarchia duchowna - wyjaśnianie treści wiary, ich wiążącej interpretacji
- poza Kościołem nie ma zbawienia (extra ecclesiam nulla est salus)
- nierówność praw i majątków zdeterminowana wolą bożą [podział „domu Bożego” na trzy części:
modlących się, walczących, pracujących]
- państwo jest tworem Boga - realizuje boże cele, ale suwerenem jest głowa Kościoła
WCZESNE ŚREDNIOWIECZE Cezaropapizm - bizantyjska doktryna imperialna:
- teza o rzymskości wschodniego cesarstwa
- cesarz bizantyjski jako władca Rzymian
- Konstantynopol - Nowy Rzym
- kodyfikacja Justyniana z VI w. - cesarz dysponuje pełnią władzy (twórca prawa, najwyższy sędzia,
naczelny wódz)
- CESARZ: * władca chrześcijański - zastępca Boga do spraw doczesnych, naśladowca Boga, jego
ziemskie odbicie
*tron - w dni uroczyste cesarz zasiadał po lewej stronie, zostawiając prawe miejsce dla Chrystusa
* insygnia: orzeł (ptak Jowisza), kula ziemska (jabłko monarsze), aureola (symbol tarczy
słonecznej)
* wszechobecność- obrazy, wizerunki
* stoi na czele wielkiej rodziny monarchów i książąt
* głowa Kościoła, wyższość nad pentarchią (kolegium pięciu patriarchów, które formalnie
sprawowało najwyższą władzę w Kościele)
- idea samowładztwa + teoria cesarskich obowiązków - działanie dla dobra poddanych, gwarancja
sprawiedliwość
Ideologia władzy w państwach „barbarzyńskich” - król jako „pomazaniec boży”
- zgromadzenia powołujące i usuwające monarchów jako instytucje sakralne
- przyjmowanie chrześcijaństwa
- rządy z „łaski bożej” (Dei gratia)
- biskup Sewilli Izydor - król, który grzeszy traci królestwo; granicą lojalności wobec władzy jest
przestrzeganie prawa bożego
Idea cesarska i postępy doktryny kościelnej - 800r. - koronacja Karola Wielkiego - wskrzeszenie
idei imperialnej
- obrońca i patron religii, zwierzchnik Koscioła
- teoria darowizny Konstantyna - IX w. - falsyfikat, który przytaczał decyzję Konstantyna Wielkiego
(z wdzięczności za wyleczenie z trądu przez zakonników) o odstąpieniu papieżowi władzy w
Rzymie, Italii i zachodnich prowincjach ce
patriarchami i kościołami chrześcijańskimi oraz nadanie cesarskiej godności papieżowi na
terytoriach byłego imperium
(…)
… papieskiej hegemonii tytułu historycznego
Hierokratyzm - skrajna wersja papalizmu; II poł XIII w. - papież jako źródło wszystkich władz
państwowych
- cesarze „administratorami z łaski Stolicy Apostolskiej”
- bulla „Unam sanctam”, 1302r., Bonifacy VIII - podniesienie uniwersalnej władzy do godności
dogmatu wiary: Ego sum papa - ego sum imperator (jestem papieżem, a więc jestem cesarzem)
Prawo kanoniczne i rzymskie w służbie papieskiej
- prawo kanoniczne i dualistyczna koncepcja prawa bożego i ludzkiego jako teoretyczny podkład
absolutyzmu papieża
- prawo kanoniczne - materiał biblijny + patrystyka + ustawodawstwo soborowe + prawo papieskie
(dekrety)
- prawo natury to prawo boże
- władza duchowna interpretatorem prawa bożego
UNIWERSALIZM CESARSKI
- tytuł prawny, uzasadnienie i ideologiczna oprawa…
… średnich
- załamanie się idei uniwersalizmu papieskiego
- osłabienie cesarstwa
- wzrost znaczenia młodych monarchii stanowych
- idee kacerskie - idee Kościoła soborowego, „republikańskiego” - koncyliaryzm (krytyka prymatu
papieskiego, najwyższą władzą kolegium biskupów, sobór); nieomylny jest tylko Kościół
powszechny, papież może być sądzony, warunkiem sprawowania władzy jest służba wspólnocie
wiernych…
…
- krytyka zepsucia w Kościele
Marsyliusz z Padwy (1275-1343) - idea suwerenności ludu
- sceptycyzm i radykalizm w sprawach wiary
- antyindywidualizm - interesy jednostek nie mogą być sprzeczne z interesami zbiorowości
- państwo płodem woli ludzi, najwyższą zbiorowością - zaspakajanie potrzeb obywateli, strażnik
bezpieczeństwa, gwarant harmonii
- podstawową treścią państwa jest władza (pars principans…
… cesarskiej (rex imperator in regno suo - król jest cesarzem w swoim królestwie)
- iura maiestatis - prawo do tworzenia i nadzorowania urzędów; prawo do sprawowania
najwyższego wymiaru sprawiedliwości; wyłączne prawo do prowadzenia wojny; prawo do
tworzenia prawa; prawo do skarbu publicznego i ściągania podatków; prawo do fundowania
uniwersytetów, znoszenia infamii, legitymowania dzieci nieślubnych itp…
Doktryny- zagadnienie papalizm
Doktryna uniwersalizmu papieskiego i cesarskiego
Uniwersalizm kultury średniowiecza
Cezaropapizm, papalizm, św. Augustyn, Dante
Doktryny- zagadnienie uniwersalizm papieski
Idee uniwersalne cezaropapizm
Reklama































Prawa autorskie
Reklama
Kontakt