Przedmiotowy system oceniania – Odkrywamy świat. Część 3 Temat

Przedmiotowy system oceniania – Odkrywamy świat. Część 3
Temat
Wymagania
konieczne ocena
dopuszczająca
Wymagania
Wymagania
podstawowe
rozszerzające
ocena dostateczna
ocena dobra
Uczeń potrafi:
Dział I. Europa – nasz kontynent
Wymagania
dopełniające
ocena bardzo dobra
Wymagania
wykraczające
ocena celująca
1. Nasza Europa.  opisać cechy położenia  scharakteryzować warunki  opisać cechy środowiska  opisać zmiany klimatu
 wskazać wpływ Oceanu
Położenie i
kontynentu na mapie
naturalne środowiska
naturalnego wybranych
i innych cech środowiska Atlantyckiego na
strefowość
świata.
Europy.
krain geograficznych
naturalnego wraz
kształtowanie się klimatu na
krajobrazów
Europy.
z przemieszczaniem się
kontynencie.
Europy
w Europie z zachodu na
wschód.
2. Piękno
 podać przykłady
 wymienić cechy środowiska  wskazać na mapach
 opisać cechy środowiska  przygotować trasę wycieczki
krajobrazów
zależności między
naturalnego mające wpływ tematycznych zmiany
naturalnego wybranej
krajoznawczej do wybranej
Europy. Budowa
elementami środowiska na kształtowanie się stref
środowiskowe zachodzące krainy geograficznej,
krainy geograficznej Europy.
geologiczna
naturalnego Europy.
krajobrazowych na Ziemi.
wraz z przemieszczaniem posługując się mapami
i ukształtowanie
się po Europie z południa tematycznymi i innymi
powierzchni
na północ i z zachodu na
źródłami informacji.
wschód.
3. Ciągłe zmiany  odczytać na mapie
 wymienić zmiany na mapie  określić, na podstawie
 opisać, na podstawie
 wskazać pozytywne
granic. Przemiany politycznej nazwy
politycznej Europy w drugiej różnych źródeł informacji, różnych źródeł informacji, i negatywne aspekty
polityczne
krajów powstałych
połowie XX wieku.
przyczyny zmian granic na zmiany, jakie dokonywały dokonujących się zmian na
w Europie
w ostatnim
mapie Europy w XX wieku. się w ostatnim
mapie politycznej Europy.
dwudziestoleciu.
dwudziestoleciu w krajach
sąsiadujących z Polską.
4. Jednocząca się  wskazać pozytywne
przedstawić,
na
podstawie
omówić
na


 opisać, na podstawie
 ocenić zagrożenia
Europa. Unia
strony procesów
informacji z różnych źródeł, schematycznych
danych statystycznych,
funkcjonowania struktur UE
Europejska
integracyjnych
drogę państw Europy do
rysunkach struktury
potencjał ekonomiczny
pojawiające się w różnych
w Europie.
integracji począwszy od
organizacyjne UE.
krajów zrzeszonych
krajach.
EWWiS po UE.
w UE;

 omówić etapy
dostosowywania polskiej
gospodarki do wymagań
wspólnotowych w czasie
poprzedzającym
przystąpienie do struktur
UE.
Temat
Wymagania
konieczne ocena
dopuszczająca
Wymagania
Wymagania
podstawowe
rozszerzające
ocena dostateczna
ocena dobra
Uczeń potrafi:
Wymagania
dopełniające
ocena bardzo dobra
Wymagania
wykraczające
ocena celująca

5. Mozaika
 scharakteryzować, na  wskazać na mapach regiony opisać zróżnicowanie
 wskazać przykłady
 określić główne przyczyny
kulturowa. Ludność podstawie map
w Europie sprzyjające
ludnościowe, językowe
społeczeństw młodych,
starzenia się ludności Europy.
Europy
tematycznych,
i utrudniające osiedlanie się i religijne krajów Europy.
stagnujących
rozmieszczenie ludności ludzi.
i starzejących się
na kontynencie
w Europie i porównać
europejskim.
z innymi krajami na
świecie.
6. Wielkie miasta  wskazać położenie
 podać cechy
 określić cechy miast
 podać funkcje, które
 zaplanować trasę wycieczki
Europy. Paryż
największych miast
charakteryzujące położenie sytuujące je w gronie
pełnią te miasta w swoich do jednego z tych miast.
i Londyn
w Europie.
Londynu i Paryża.
metropolii;
krajach i w regionie;
 wskazać zalety i wady
 podać nazwy obiektów
życia w wielkim mieście.
(np. zabytków, budowli,
muzeów) ściśle
kojarzących się z tymi
miastami.
7. Kolebka
 podać przykłady
 wskazać na mapach
 określić, na podstawie
 wskazać na mapach
 omówić na przykładach
przemysłu. Rozwój tradycyjnych
tematycznych miejsca
informacji z różnych
rozmieszczenie
procesy restrukturyzacji
przemysłu
i nowoczesnych gałęzi
występowania i wydobycia źródeł, które gałęzie
największych okręgów
przemysłu w Europie.
w Europie
przemysłu.
podstawowych surowców
przemysłu rozwijały się
przemysłowych Europy,
mineralnych w Europie.
najwcześniej w Europie.
które rozwinęły się na
bazie surowców
mineralnych.
8. Technologia
 podać różnice między  określić warunki wymagane  wskazać przykłady
 wskazać położenie
 omówić, na podstawie
XXI w. Nowoczesny tradycyjną
przy inwestycjach hi-tech.
zakładów i produktów
w Europie nowoczesnych informacji z różnych źródeł,
przemysł
a nowoczesną
nowoczesnych technologii. okręgów przemysłowych. kierunki rozwoju
produkcją przemysłową.
nowoczesnych gałęzi
przemysłu.
9. Surowe piękno  określić cechy położenia scharakteryzować elementy  opisać na przykładzie
 określić poziom rozwoju  wskazać na przykłady
północy. Kraje
krajów Europy
środowiska naturalnego
Islandii podstawowe
gospodarczego krajów
specjalizacji gospodarczej
skandynawskie
Północnej;
krajów na Półwyspie
procesy zachodzące na
skandynawskich na
krajów skandynawskich.
Jutlandzkim
granicach płyt litosfery
podstawie wskaźników
 scharakteryzować
elementy środowiska
i Skandynawskim.
i określić ich wpływ na
ekonomicznych.
naturalnego krajów na
życie ludzi;
Półwyspie Jutlandzkim
 omówić cechy gospodarki
i Skandynawskim.
krajów tego regionu.
Temat
Wymagania
konieczne ocena
dopuszczająca
Wymagania
Wymagania
podstawowe
rozszerzające
ocena dostateczna
ocena dobra
Uczeń potrafi:
Wymagania
wykraczające
ocena celująca
 podać przykłady
 przygotować trasę podróży
zagospodarowania
krajoznawczej po wybranym
turystycznego regionu;
regionie Alp.
 wskazać przykłady
różnych form
gospodarowania
w krajach alpejskich.
11. Morskie
 określić położenie
 opisać i wskazać na
 scharakteryzować cechy  ocenić, na podstawie
 wskazać przykłady
bogactwo. Basen
Morza Śródziemnego
mapach interesujące
klimatu, ukształtowania
danych statystycznych,
specjalistycznej działalności
Morza
oraz obszarów do niego obiekty przyrodnicze
powierzchni i szaty
atrakcyjność turystyczną rolniczej i przemysłowej
Śródziemnego
przyległych.
i historyczne w regionie
roślinnej regionu.
krajów leżących nad
w regionie
śródziemnomorskim.
Morzem Śródziemnym.
śródziemnomorskim.
12. Słoneczna
 określić położenie
 podać cechy środowiska
 opisać, na podstawie
 podać przykłady obiektów  przygotować trasę podróży do
Italia. Włochy
Półwyspu Apenińskiego naturalnego Włoch.
wskaźników
dziedzictwa kulturowego wybranego regionu lub
na mapie Europy.
statystycznych, cechy
kraju w kontekście atrakcji miejsca we Włoszech.
gospodarki Włoch.
turystycznych.
13. Różnorodność  określić położenie
 wskazać cechy środowiska  scharakteryzować różne  określić poziom rozwoju  przygotować plan wycieczki
przyrodnicza i
Francji na mapie
naturalnego różnych
formy działalności
gospodarczego kraju na
turystycznej w wybrany region
gospodarcza.
Europy.
regionów Francji (region
gospodarczej we Francji.
podstawie wskaźników
kraju.
Francja
śródziemnomorski,
ekonomicznych;
środkowa Francja,
 podać przykłady walorów
wybrzeże Atlantyku, Alpy).
środowiska
geograficznego i obiektów
kultury sprzyjających
rozwojowi turystyki.
14. Turystyczny raj.  wskazać przykłady
 wskazać elementy
 podać przykłady obiektów  podać, na podstawie
 przygotować trasę podróży
Turystyka
różnorodności
zagospodarowania
dziedzictwa kulturowego
danych statystycznych,
lub wypoczynku w wybranym
w Europie
środowiskowej
turystycznego niezbędne
w kontekście atrakcji
przykłady krajów
regionie Europy.
kontynentu
dla rozwoju turystyki.
turystycznych.
o zróżnicowanym ruchu
europejskiego.
turystycznym.
10. Magia
najwyższych gór
Europy. Alpy
 opisać położenie Alp na  opisać cechy krajobrazu
mapie kontynentu.
i środowiska naturalnego
Alp.
Wymagania
dopełniające
ocena bardzo dobra
 omówić genezę gór,
korzystając z informacji
z różnych źródeł.
Dział II. Azja – kontynent kontrastów
15. Azjatyckie naj...  wskazać cechy
 obliczyć rozciągłość
Kontrasty
położenia kontynentu na równoleżnikową
geograficzne Azji
mapie świata.
i południkową kontynentu.
16. Nowy gigant
 wskazać położenie kraju scharakteryzować cechy
 obliczyć różnice czasu
słonecznego.
 analizować cechy
 wskazać konsekwencje
przyrodnicze dużej
rozległości kontynentu
azjatyckiego.
 wskazać, na podstawie
 opisać na przykładach
kontrasty i rekordy
geograficzne kontynentu.
 opisać przykłady przemian
Temat
Wymagania
konieczne ocena
dopuszczająca
gospodarczy. Chiny na mapie świata
i kontynentu.
Wymagania
Wymagania
podstawowe
rozszerzające
ocena dostateczna
ocena dobra
Uczeń potrafi:
Wymagania
dopełniające
ocena bardzo dobra
Wymagania
wykraczające
ocena celująca
położenia i różnorodności
środowiska naturalnego.
rozmieszczenia ludności
danych statystycznych,
społecznych i ekonomicznych
we wschodniej i zachodniej cechy dynamicznie
w Chinach.
części kraju.
rozwijającej się
gospodarki Chin.
17. Kraj
 opisać cechy położenia  obliczyć różnicę czasu
 analizować warunki
 scharakteryzować cechy  wskazać wpływ Japonii na
Wschodzącego
i budowy geologicznej
słonecznego.
naturalne rozwoju
gospodarki kraju i rodzaje gospodarkę współczesnego
Słońca. Japonia
regionu.
rolnictwa.
produkcji przemysłowej.
świata.
18. Biedne
 analizować cechy
 scharakteryzować strukturę  opisać przykłady
 porównać poziom rozwoju wskazać czynniki sprzyjające
atomowe
środowiska Półwyspu
narodowościową Indii.
kontrastów społecznych
gospodarczego Indii
rozwojowi nowoczesnych
mocarstwo. Indie
Indyjskiego.
i gospodarczych w Indiach. z innymi krajami na
technologii w Indiach.
podstawie wskaźników
ekonomicznych.
19. Kultura ryżu.  wskazać na mapie
 podać przykłady krajów
 opisać roczny cykl
 podać przykłady innych  określić możliwości rozwoju
Azja Południowohipsometrycznej region leżących w tym regionie
produkcji żywności
upraw związanych z tym gospodarczego krajów tego
Wschodnia
Azji Południowoświata.
związany z cyrkulacją
regionem.
regionu.
Wschodniej.
monsunową.
20. Bogactwo
 wskazać na mapie
 wskazać na mapach
 określić cechy gospodarki  wskazać cechy
 określić, na przykładach,
dzięki ropie
politycznej kraje leżące tematycznych miejsca
krajów naftowych.
narodowościowe
przyczyny konfliktów
naftowej. Bliski
w regionie południowo- występowania i wydobycia
i religijne ludności
zbrojnych w regionie.
Wschód
zachodniej Azji.
surowców mineralnych
zamieszkującej ten
w regionie.
region.
Dział III. Afryka – po dwóch stronach równika
21. Bogactwo
 określić położenie
przyrodnicze.
kontynentu na mapie
Środowisko
świata.
przyrodnicze Afryki
 opisać, na podstawie map  wykazać konsekwencje
 ocenić walory
 przygotować trasę wycieczki
tematycznych, cechy
środowiskowe rozciągłości przyrodnicze kontynentu krajoznawczej w wybrany
środowiska różnych
kontynentu po obu
pod kątem rozwoju
region Afryki.
regionów kontynentu.
stronach równika; strefy
turystyki;
klimatyczno-glebowo wskazać przykłady
roślinne.
obszarów chronionych
w Afryce.
22. Tam, gdzie brak wskazać na mapie
 określić zasięg pustyni
 określić problemy
 wskazać sposoby
 podać przykłady
wody. Sahara
hipsometrycznej główne Sahary oraz strefy Sahelu. związane
poprawy zaopatrzenia
międzynarodowej pomocy
i Sahel
krainy geograficzne
z gospodarowaniem wodą w wodę ludności tych
biednym krajom Afryki.
Afryki.
na terenach suchych
regionów.
i ubogich w wodę.
23. Biedny
 opisać rozmieszczenie  podać cechy środowiska
 wskazać przyczyny
 wskazać przykłady
 ocenić możliwości poprawy
kontynent napięć
ludności na
naturalnego wybranych
występowania
chorób o charakterze
sytuacji materialnej
Temat
społecznych.
Problemy
społeczne
i gospodarcze
Wymagania
konieczne ocena
dopuszczająca
Wymagania
Wymagania
podstawowe
rozszerzające
ocena dostateczna
ocena dobra
Uczeń potrafi:
regionów nie sprzyjające
życiu i działalności
gospodarczej człowieka.
kontynencie.
niedożywienia ludności
i klęsk głodu w różnych
częściach Afryki.
Wymagania
dopełniające
ocena bardzo dobra
epidemiologicznym,
dotykających
mieszkańców
najbiedniejszych krajów
Afryki.
Wymagania
wykraczające
ocena celująca
i zdrowotnej mieszkańców
tego kontynentu przy udziale
innych krajów świata.
Dział IV. Ameryka – Nowy Świat
24. Dziedzictwo
 wskazać położenie
 scharakteryzować, na
 opisać, na podstawie
 wskazać, na podstawie  opisać, na podstawie
kolonializmu.
Ameryki Północnej
podstawie map
informacji z różnych
map tematycznych,
dostępnych źródeł, informacji
Zróżnicowanie
i Południowej na mapie tematycznych, cechy
źródeł, etapy odkrywania
zróżnicowanie
zróżnicowanie językowe
kulturowe, etniczne świata.
środowiska naturalnego obu i zasiedlania Ameryk.
narodowościowe
i kulturowe mieszkańców
i gospodarcze
kontynentów.
i etniczne współczesnych wybranych krajów Ameryk.
Ameryki
mieszkańców obu
kontynentów.
25. Zielone płuca  opisać cechy położenia  wskazać przykłady
określać
cechy
gospodarki

 analizować wskaźniki
 ocenić ekologiczne skutki
Ziemi. Brazylia
kraju na podstawie map zróżnicowania środowiska
Brazylii na podstawie
demograficzne Brazylii
wycinania lasów
i Puszcza
tematycznych.
geograficznego Brazylii.
wskaźników
i uzasadnić wysoki
amazońskich.
Amazońska
ekonomicznych;
wskaźnik urbanizacji
w tym kraju;
 wskazać problemy życia
ludzi w wielkich miastach.  wskazać przyczyny
wylesiania Puszczy
Amazońskiej.
26. Światowe
 określić położenie kraju  opisać, na podstawie map,  odczytać na mapach
 analizować wskaźniki
 wskazać przykłady
mocarstwo. Stany na mapie świata
cechy środowiska
tematycznych miejsca
produkcji przemysłowej;
mocarstwowej roli Stanów
Zjednoczone
i kontynentu.
naturalnego wybranych
występowania i wydobycia  ocenić wykorzystanie
Zjednoczonych Ameryki we
Ameryki
regionów Stanów
surowców mineralnych.
różnych rodzajów
współczesnym świecie.
Zjednoczonych Ameryki.
transportu do przewozu
towarów i osób;
 analizować strukturę
narodowościową ludności
Stanów Zjednoczonych
Ameryki.
Dział V. Australia, Antarktyda, Arktyka – podróż na krańce świata
27. Życiodajne
 opisać, na podstawie
wybrzeża. Związek map tematycznych,
 obliczyć rozciągłość
równoleżnikową
 obliczyć różnice czasu
słonecznego;
 opisać znaczenie
 opisać rolę Australii w regionie
basenów artezyjskich dla i na świecie.
Temat
Australijski
28. Czysty
kontynent.
Antarktyda
Wymagania
konieczne ocena
dopuszczająca
cechy fizycznogeograficzne
kontynentu.
 określić położenie
kontynentu na mapie
świata.
28. Zmiany na
 określić położenie
biegunie
Arktyki wokół bieguna
północnym. Arktyka północnego.
Wymagania
Wymagania
podstawowe
rozszerzające
ocena dostateczna
ocena dobra
Uczeń potrafi:
i południkową kontynentu.
 podać cechy środowiska
geograficznego
wyróżniające kontynent.
 opisać cechy środowiska
naturalnego Arktyki.
Wymagania
dopełniające
ocena bardzo dobra
Wymagania
wykraczające
ocena celująca
 scharakteryzować, na
podstawie map
tematycznych, cechy
rozmieszczenia ludności
Australii.
gospodarki rolnej kraju;
 podać, na podstawie
wskaźników
ekonomicznych, cechy
produkcji przemysłowej
kraju.
 opisać, na podstawie map,  opisać, na podstawie
cechy środowiska
różnych źródeł, historię
naturalnego kontynentu.
odkryć i badań
Antarktydy.
podać
przykłady
arktycznej

 wskazać przykłady
fauny i flory.
działalności człowieka,
które nie wpływają
negatywnie na warunki
naturalne.
 ocenić działania
międzynarodowe na rzecz
zachowania środowiska
naturalnego Antarktydy.
 określić przykłady zmian
klimatycznych wpływające na
zmniejszanie się stałej
pokrywy lodowej.
Dodatkowo 2 lub 3 lekcje na początku roku szkolnego z zagadnień dotyczących sąsiadów Polski.
klasa 3a: Kraj nad Wełtawą.
Klasa 3b: Izolacja utrudniająca rozwój. Kraj nadbałtycki nad Niemnem. Kraj nad Wełtawą.
Klasa 3c: Trudny czas reform. Izolacja utrudniająca rozwój. Kraj nadbałtycki nad Niemnem. Kraj nad Wełtawą.
Przedmiotowy system oceniania – Odkrywamy świat. Część 2
Wymagania
Wymagania
Zagadnienia
konieczne ocena
podstawowe
dopuszczająca
ocena dostateczna
Trudny czas
reform.
Izolacja
utrudniająca
rozwój.
Kraj nadbałtycki
 scharakteryzować cechy porównać wielkość kraju
położenia i środowiska i liczbę ludności z innymi
naturalnego Ukrainy.
państwami.
Wymagania
rozszerzające
ocena dobra
Wymagania
dopełniające
ocena bardzo dobra
Wymagania
wykraczające
ocena celująca
 określić możliwości
 wskazać przykłady
 przedstawić zmiany
rozwoju rolnictwa Ukrainy; przemian gospodarczych w gospodarce Ukrainy, które
na Ukrainie w XXI wieku. pozwolą na wejście do
 określić przyczyny
ujemnego przyrostu
struktur UE.
naturalnego.
 określić położenie kraju  wskazać cechy środowiska  podać, na podstawie
 podać cechy gospodarki  przygotować propozycje
na mapie Europy.
naturalnego kraju.
danych statystycznych,
kraju wskazujące na brak koniecznych działań
główne wskaźniki
widocznych przemian
umożliwiających rozwój
demograficzne Białorusi.
gospodarczych.
gospodarczy kraju.
 wskazać położenie kraju opisać cechy środowiska  omówić, na podstawie
 wskazać przykłady
 wskazać walory przyrodnicze
Zagadnienia
Wymagania
konieczne ocena
dopuszczająca
Wymagania
podstawowe
ocena dostateczna
Wymagania
dopełniające
ocena bardzo dobra
Wymagania
wykraczające
ocena celująca
 określić możliwości
 wskazać przykłady
 przedstawić zmiany
rozwoju rolnictwa Ukrainy; przemian gospodarczych w gospodarce Ukrainy, które
na Ukrainie w XXI wieku. pozwolą na wejście do
 określić przyczyny
ujemnego przyrostu
struktur UE.
naturalnego.
nad Niemnem.
i jego sąsiadów na
naturalnego kraju.
danych statystycznych,
przemian gospodarczych i kulturowe kraju ważne
mapie Europy.
cechy produkcji rolniczej
w przemyśle i rolnictwie
z punktu widzenia rozwoju
i przemysłowej Litwy.
Litwy.
turystyki.
Kraj nad Wełtawą.  scharakteryzować cechy omówić cechy środowiska  wskazać przykłady
 wskazać przykłady
 podać argumenty za i przeciw
położenia kraju
naturalnego Czech.
działalności przemysłowej walorów kulturowych
rozdzieleniu Czech i Słowacji
w Europie.
i główne ośrodki produkcji i przyrodniczych kraju
w latach 90. XX wieku.
przemysłowej;
interesujących dla
 podać przykłady produktów turystów.
rolnych pochodzących
z Czech.
Trudny czas
reform.
 scharakteryzować cechy porównać wielkość kraju
położenia i środowiska i liczbę ludności z innymi
naturalnego Ukrainy.
państwami.
Wymagania
rozszerzające
ocena dobra