JAK RADZIMY SOBIE Z DYSKRYMINACJĄ ZE WZGLĘDU NA WIEK? Konferencja międzynarodowa w Sörmland „Demokracja i równość w perspektywie Unii Europejskiej” 19 wrzesień 2013r. 1 ADULTYZM I AGEIZM O dyskryminacji ze względu na wiek mówimy wówczas, gdy określonej grupie ludzi odmawia się zaspokojenia jakiejś ważnej potrzeby, a głównym tego powodem jest ich wiek. Granica wieku, powyżej której – zdaniem osób dopuszczających się dyskryminacji – jest się już „za starym” lub poniżej której jest się „za młodym”, by realizować daną potrzebę, jest zróżnicowana. Na rynku pracy w szczególnie trudnej sytuacji są osoby młode (bez doświadczenia, wchodzące dopiero na rynek pracy) oraz pracownicy, którzy przekroczyli 50. rok życia. 2 Osoby będące w szczególnej sytuacji na rynku pracy w powiecie wodzisławskim – stan na 30.06.2013r. 4943 5000 4500 4000 3500 3100 3000 kobiety 2500 razem 2000 1240 1500 1000 1013 797 499 500 0 do 25 roku życia powyżej 50 roku życia osoby w szczególnej syt. na rynku pracy 3 Podłoże i przejawy dyskryminacji ze względu na wiek Podłożem dyskryminacji osób dojrzałych mogą być różne zjawiska, spośród których na szczególną uwagę zasługują: negatywne stereotypy dotyczące starości, kult młodości, brak rzetelnej wiedzy o wieku dojrzałym czy starości wśród pracodawców, decydentów i wśród osób świadczących różnorodne usługi osobom w wieku dojrzałym i starszym, bezrobocie nasilające konkurencję na rynku pracy, niedostatek środków w gospodarstwach domowych i w polityce społecznej, procedury dzielenia środków finansowych pomiędzy instytucje polityki społecznej. 4 Etapy zatrudnienia pracownika, na których można się spotkać ze zjawiskiem dyskryminacji 5 Formy dyskryminacji Dyskryminacja bezpośrednia ma miejsce wówczas, gdy ze względu na kryterium dyskryminacyjne (tj. wiek) pracownik jest traktowany mniej korzystnie niż inny pracownik był, jest lub mógłby być traktowany w porównywalnej sytuacji. Dyskryminacja pośrednia ma miejsce w sytuacji, gdy na skutek pozornie neutralnego postanowienia, zastosowanego kryterium lub podjętego działania występują dysproporcje w sytuacji jakiejś osoby lub grupy osób o określonych cechach i różnic tych nie da się uzasadnić żadnymi obiektywnymi przesłankami (np. zaniżanie stawki godzinowego wynagrodzenia osobom pracującym w niepełnym wymiarze czasu, jeśli starsi wiekiem pracownicy dominują w tej grupie zatrudnionych). 6 Jak dochodzić swoich praw w obliczu dyskryminacji? Regulacje prawne. Należy znać swoje prawa i podejmować kroki w celu ich egzekwowania! Powszechna Deklaracja Praw Człowieka; Konwencja Nr 111 Międzynarodowej Organizacji Pracy; Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych; Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych; Konwencja w Sprawie Likwidacji Wszelkich Form Dyskryminacji Kobiet; Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności – omówienie warunków złożenia skargi do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu; Europejska Karta Społeczna. Kodeks Pracy: Rozdział II a. Równe traktowanie w zatrudnieniu -Art. 183a. Zasada zakazu dyskryminacji pracowników Rządowy Program 50+ „Solidarność pokoleń. Działania dla zwiększenia aktywności zawodowej osób w wieku 50+” 7 Bezrobotni będący w szczególnej sytuacji na rynku pracy w powiecie wodzisławskim - według stażu pracy– 30.06.2013r. 1200 1000 800 bezrobotni oółem w szcz.syt. 600 do 25 roku życia powyżej 50 roku życia 400 200 0 do 1 roku od 1 do 5 lat od 5 do 10 lat od 10 do 20 lat od 20 do 30 lat 30 lat i więcej bez stażu 8 Jak zapobiegamy dyskryminacji ze względu na wiek na terenie powiatu wodzisławskiego Projekty i działania skierowane do grup znajdujących się w szczególnej sytuacji na rynku pracy: Partnerstwo na Rzecz Rozwoju „Pomysł na sukces” Starostwo Powiatowe EFS - PIW EQUAL „Kariera po 50-tce” Powiatowy Urząd Pracy- EFS „Dobry Start” Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie – EFS „Nowe technologie dla rynku pracy” Starostwo Powiatowe – EFS „Młodość w cenie” Powiatowy Urząd Pracy- EFS Staże Środki na rozpoczęcie działalności gospodarczej Prace interwencyjne Roboty Publiczne 9 Partnerstwo na Rzecz Rozwoju „Pomysł na sukces”-1/1 Cele szczegółowe projektu Wypracowanie sprawnych mechanizmów pokonywania barier u pracowników i pracodawców z sektora MSP z branży transportowo-motoryzacyjnej i przetwórstwa spożywczego. Wypracowanie skutecznych metod kształcenia ustawicznego w zakładach pracy w sektora MSP w oparciu o metodę nauczania za pomocą e-learningu oraz nauczanie tradycyjne. Wypracowanie skutecznych metod testowania kompleksowego podejścia do procesu podnoszenia kwalifikacji pracowników i pracodawców z wykorzystaniem najnowszych technologii informatycznych w firmach z sektora MSP. 10 10 Partnerstwo na Rzecz Rozwoju „Pomysł na sukces”-1/2 Korzyści dla pracowników z udziału w projekcie udział w szkoleniach prowadzonych innowacyjną metodą e-learningu, utrzymanie aktywności zawodowej przez pracowników po 50 roku życia bez konieczności korzystania z wcześniejszych świadczeń emerytalnych, przekazanie doświadczeń młodym pracownikom i pomoc w adaptacji do nowych warunków, realizacja potrzeby atrakcyjności zawodowej po 50 roku życia, możliwości udziału w szkoleniach oraz odbycia praktyki zawodowej w kraju partnera zagranicznego. 11 „Kariera po 50-tce” Powiatowy Urząd Pracy-1/1 „Kariera po 50-tce” projekt realizowany w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet VI „Rynek pracy otwarty dla wszystkich” Projekt realizowany jest od dnia 01.03.2013 r. do dnia 31.07.2014 r. Cel główny Projektu: Łagodzenie skutków bezrobocia poprzez aktywizację społecznozawodową 50 bezrobotnych w wieku powyżej 50 roku życia (minimum 25 kobiet) z powiatu wodzisławskiego. 12 „Kariera po 50-tce” Powiatowy Urząd Pracy-1/2 Formy wsparcia: Usługa poradnictwa zawodowego i pośrednictwa pracy; Wsparcie psychologiczno-doradcze w formie 3 dniowych zajęć motywująco - aktywizacyjnych „Wszystko zaczyna się po 50-tce”; Staż zawodowy; Szkolenie zawodowe „Magazynier z obsługą wózka jezdniowego” z modułami podstaw obsługi komputera i kasy fiskalnej; Zaplanowane w Projekcie działania mają charakter kompleksowy. Uczestnicy szkolenia i/lub stażu otrzymają stypendium. 13 „Dobry Start” Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie W ramach projektu wsparciem objęte są kobiety zarejestrowane w urzędzie pracy, w wieku aktywności zawodowej 50 – 64 lat. Formy aktywizacji społeczno- zawodowej: indywidualne zajęcia z doradcą zawodowym, warsztaty z psychologiem, doradcą zawodowym, prawnikiem, warsztaty komputerowe, kurs zawodowy zgodny z kwalifikacjami uczestników oraz w oparciu o analizę lokalnego rynku pracy. Obecnie kobiety 50+ biorą udział w nast. kursach: • kurs gastronomiczny z elementami cateringu • kurs obsługi kasy fiskalnej wraz z fakturowaniem • kurs komputerowy z zakresu podstaw obsługi komputera i Internetu 14 „Nowe technologie dla rynku pracy” Starostwo Powiatowe- 1/1 Program Operacyjny Kapitał Ludzki, Priorytet VI „Rynek pracy otwarty dla wszystkich”, Poddziałanie 6.1.1Wsparcie osób pozostających bez zatrudnienia na regionalnym rynku pracy realizacja: 01.01.2014 – 30.04.2015 Grupa docelowa - 30 osób bezrobotnych w wieku 18-24 lat zagrożonych wykluczeniem społecznym, będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy- zarejestrowanych w PUP z wykształceniem co najmniej średnim, które otrzymają wsparcie szkoleniowe i doradcze , możliwość odbycia 6 miesięcznych płatnych praktyk w zakresach tematycznych określonych w Programie Rozwoju Technologii Województwa Śląskiego na lata 2010-2020 15 „Nowe technologie dla rynku pracy” Starostwo Powiatowe- 1/2 Wsparcie dla osób bezrobotnych w wieku 18 – 24 lat w ramach projektu: Trening umiejętności kluczowych Szkolenie z zakresu technik aktywnego poszukiwania pracy Szkolenia specjalistyczne: 1.Telemedycyna jako najnowsza forma świadczenia usług medycznych; 2. Rozwój polskiej telekardiologii; 3. Tele -EKG: stosowanie badania tele-EKG w codziennym życiu, samodzielna obsługa pacjenta; 4. Obsługa Platformy medyczno-administracyjnej; 5.Obsługa aplikacji modułowej dla sprawnego funkcjonowania przedsiębiorstwa; 6. Sprawne posługiwanie się ECDL GIS(Geographic Information System). Prowadzenie e-edukacji dla uczestników projektu na portalu Powiatu "Inteligentne technologie dla rynku pracy"., biuletyny doradczo-edukacyjne związane z nowymi technologiami, dobre praktyki, itp. Przyznanie stypendiów szkoleniowych3 Przyznanie stypendiów dla osób odbywających praktyki 16 „Młodość w cenie” Powiatowy Urząd Pracy Grupa docelowa: 45 osób do 30 roku życia zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Wodzisławiu Śląskim. Cel główny projektu: łagodzenie skutków bezrobocia poprzez aktywizację społeczno-zawodową 45 młodych bezrobotnych. Formy wsparcia: • usługa poradnictwa zawodowego, • organizacja 3 dniowych warsztatów oraz 3 –tygodniowych szkoleń z zakresu technik aktywnego poszukiwania pracy oraz nabywania kompetencji kluczowych, • wsparcie psychologiczno – doradcze, • staże 17 Wsparcie dla osób bezrobotnych realizowane przez Powiatowy Urząd Pracy STAŻ - oznacza nabywanie umiejętności praktycznych do wykonywania pracy poprzez wykonywanie zadań w miejscu pracy, bez nawiązania stosunku pracy z pracodawcą. Odbywa się na podstawie umowy zawartej pomiędzy Powiatowym Urzędem Pracy a pracodawcą, według programu określonego w umowie. 18 Wsparcie dla osób bezrobotnych realizowane przez Powiatowy Urząd Pracy -staż Czas trwania: do 12 miesięcy do 6 miesięcy Uczestnicy: - bezrobotnych do 25 roku życia; - bezrobotnych, którzy nie ukończyli 27 roku życia i zarejestrowali sie w ciągu 12 miesięcy od dnia ukończenia szkoły wyższej; - bezrobotni długotrwale albo po realizacji kontraktu socjalnego, o którym mowa w art. 50 ust. 2 pkt 2, albo kobiet, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka; - bezrobotni powyżej 50 roku życia; - bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych, bez doświadczenia zawodowego lub bez wykształcenia średniego; - bezrobotni samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do 18 roku życia; - bezrobotni, którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia; - bezrobotni niepełnosprawni 19 Wsparcie dla osób bezrobotnych realizowane przez Powiatowy Urząd Pracy – własna działalność gospodarcza ŚRODKI NA ROZPOCZĘCIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ 1/1 Starosta, ze środków Funduszu Pracy, może przyznać jednorazowo środki na podjęcie działalności gospodarczej, w tym na pokrycie kosztów pomocy prawnej, konsultacji i doradztwa związane z podjęciem tej działalności, bezrobotnemu który złoży wniosek w Powiatowym Urzędzie Pracy, Maksymalna kwota pomocy to 6-krotność przeciętnego wynagrodzenia. 20 Wsparcie dla osób bezrobotnych realizowane przez Powiatowy Urząd Pracy ŚRODKI NA ROZPOCZĘCIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ -1/2 Z przyznanego dofinansowania może być finansowane uruchomienie działalności produkcyjnej, usługowej lub handlowej. Dofinansowanie może być przeznaczone w szczególności na: 1) zakup maszyn, urządzeń i sprzętu niezbędnego do podjęcia działalności; 2) koszty oprogramowania; 3) koszty reklamy (w tym strony internetowej); 4) zakup towaru handlowego do wysokości 50 % wartości dofinansowania; 5) remont lokalu, pomieszczenia lub stanowiska pracy bezpośrednio związanego z zakresem prowadzenia działalności gospodarczej, w wysokości nieprzekraczającej 30 % wartości dofinansowania; 6) zakup samochodu ciężarowego (do wysokości 50 % wartości dofinansowania); 7) koszty pomocy prawnej, konsultacji i doradztwa związane z podjęciem działalności gospodarczej. 21 Wsparcie dla osób bezrobotnych realizowane przez Powiatowy Urząd Pracy Prace interwencyjne - to refundacja części kosztów wynagrodzenia i składek ZUS za zatrudnioną osobę bezrobotną. Zatrudnienie przez pracodawcę, które nastąpiło w wyniku umowy zawartej z PUP ma na celu wsparcie osób bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy. Osoba bezrobotna musi spełniać jeden z warunków: • bezrobotni do 25 roku życia; • bezrobotni długotrwale albo po realizacji kontraktu socjalnego, o którym mowa w art. 50 ust. 2 pkt 2, albo kobiet, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka; • bezrobotni powyżej 50 roku życia; • bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych, bez doświadczenia zawodowego lub bez wykształcenia średniego; • bezrobotni samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do 18 roku życia; • bezrobotni, którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia; 22 • bezrobotni niepełnosprawni; Wsparcie dla osób bezrobotnych realizowane przez Powiatowy Urząd Pracy Roboty Publiczne • zatrudnienie bezrobotnego w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy przy wykonywaniu prac organizowanych przez gminy, organizacje pozarządowe statutowo zajmujące się problematyką: ochrony środowiska, kultury, fizycznej i turystyki, opieki zdrowotnej, bezrobocia oraz pomocy społecznej Do wykonywania robót publicznych mogą być kierowane osoby: • dłużnicy alimentacyjni, • bezrobotne długotrwale albo po zakończeniu realizacji kontraktu socjalnego, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka, • bezrobotne powyżej 50 roku życia, • Bezrobotne bez kwalifikacji zawodowych, bez doświadczenia zawodowego lub bez wykształcenia średniego, • bezrobotne samotnie wychowujących co najmniej jednego dziecka do 18 roku życia, • bezrobotne, którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęły zatrudnienia, • bezrobotne niepełnosprawne 23 POWIAT WODZISŁAWSKI DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ DONATA MALIŃSKA Naczelnik Wydziału Strategii i Rozwoju Powiatu www.powiatwodzislawski.pl [email protected] 24