Strona 1 z 3 Z1-PU7 Wydanie N1 KARTA PRZEDMIOTU (pieczęć wydziału) 1. Nazwa przedmiotu: GEOLOGIA OGÓLNA 2. Kod przedmiotu: SI-WG/11 3. Karta przedmiotu ważna od roku akademickiego: 2012/2013 4. Poziom kształcenia: studia pierwszego stopnia 5. Forma studiów: studia stacjonarne 6. Kierunek studiów: GÓRNICTWO I GEOLOGIA (RG) 7. Profil studiów: ogólnoakademicki 8. Specjalność: 9. Semestr: II 10. Jednostka prowadząca przedmiot: Instytut Geologii Stosowanej 11. Prowadzący przedmiot: prof. dr hab. inż. Krystian Probierz, dr h.c. 12. Przynależność do grupy przedmiotów: przedmioty wspólne 13. Status przedmiotu: obowiązkowy 14. Język prowadzenia zajęć: polski 15. Przedmioty wprowadzające oraz wymagania wstępne: nie ma takich 16. Cel przedmiotu: Nabycie podstawowej wiedzy na temat procesów geologicznych kształtujących sfery Ziemi i ich efektów, dziejów Ziemi, występowania złóż surowców mineralnych w Polsce a także nabycie umiejętności rozpoznawania podstawowych minerałów i interpretacji budowy geologicznej na podstawie map i przekrojów geologicznych. 17. Efekty kształcenia:1 Opis efektu kształcenia Nr 1. 2. 3. 4. 5. 6. Ma podstawową wiedzę ogólną z geologii w zakresie procesów geologicznych kształtujących sfery Ziemi i ich efektów, dziejów Ziemi, występowania złóż surowców mineralnych w Polsce i cech makroskopowych podstawowych minerałów Orientuje się w obecnym stanie oraz trendach rozwojowych z zakresu geologii Potrafi przygotować i opracować dokumentację dotyczącą realizacji zadania inżynierskiego z zakresu geologii Potrafi interpretować w stopniu podstawowym budowę geologiczną na podstawie map i przekrojów geologicznych oraz rozpoznawać podstawowe minerały i skały Ma świadomość ważności i zrozumienie pozatechnicznych aspektów i skutków działalności geologicznej, w tym jej wpływu na środowisko Rozumie znaczenie osiągnięć techniki w rozpoznawaniu budowy geologicznej i prospekcji złóż oraz rozumie potrzebę informowania społeczeństwa o tych zagadnieniach Metoda Forma Odniesienie do sprawdzenia efektu prowadzenia efektów dla kształcenia zajęć kierunku studiów egzamin ustny, wykład, K_W06 +++ sprawdzian pisemny laboratorium egzamin ustny wykład sprawdzian pisemny, projekt projekt laboratorium K_U03 + egzamin ustny wykład K_U02 + egzamin ustny wykład K_K07 + K_W10 + laboratorium K_U11 +++ 18. Formy zajęć dydaktycznych i ich wymiar (liczba godzin) Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium 30 - 30 - - 19. Treści kształcenia: (oddzielnie dla każdej z form zajęć dydaktycznych W./Ćw./L./P./Sem.) Wykład Pozycja Ziemi w Układzie Słonecznym. Geneza Układu Słonecznego. Kształt i budowa Ziemi. Temperatura wnętrza Ziemi. Ziemskie pole magnetyczne, paleomagnetyzm. Atmosfera. Hydrosfera. 1 należy wskazać ok. 5 – 8 efektów kształcenia Strona 2 z 3 Schemat obiegu wody w przyrodzie. Wiek bezwzględny i wiek względny skał oraz metody ich oznaczania. Tabela stratygraficzna. Dzieje Ziemi - paleogeografia, klimat, typowa flora i fauna, wielkie wymierania, ruchy orogeniczne, wulkanizm, charakterystyczne skały. Podział procesów geologicznych. Teoria tektoniki płyt litosfery. Magmatyzm. Intruzje. Wulkanizm i jego produkty. Budowa wulkanów. Zjawiska powulkaniczne. Diastrofizm. Ruchy orogeniczne i epejrogeniczne. Parametry ułożenia warstw w masywie skalnym. Deformacje tektoniczne. Fałdy – elementy i klasyfikacje. Uskoki – elementy i klasyfikacje. Tektonika salinarna. Glacitektonika. Trzęsienia Ziemi - ich rodzaje i występowanie. Tsunami. Wietrzenie minerałów i skał. Geologiczna działalność morza. Mechanizm falowania. Prądy morskie. Przypływy i odpływy. Erozja wybrzeża. Strefy mórz i oceanów. Osady morskie - pochodzenie, składniki, charakterystyka. Erozja rzeczna - formy i stadia. Przejawy akumulacji rzecznej. Geologiczna działalność lodowców. Typy lodowców i ich budowa. Erozja i akumulacja lodowcowa. Pochodzenie i podział wód podziemnych. Porowatość i przepuszczalność skał. Źródła i ich podział. Zjawiska krasowe. Erozja i akumulacja eoliczna. Powierzchniowe ruchy masowe. Minerał. Skała. Kryształ, układy krystalograficzne. Najważniejsze własności fizyczne minerałów. Chemizm minerałów. Etapy procesu magmowego. Minerały skałotwórcze skał magmowych. Szereg Bowena. Skały magmowe i ich podział. Występowanie skał magmowych w Polsce. Minerały skałotwórcze skał osadowych. Pochodzenie i klasyfikacja skał osadowych. Skały okruchowe - charakterystyka, występowanie. Skały chemiczne i organogeniczne - charakterystyka, występowanie w Polsce. Ewaporaty. Kaustobiolity stałe. Torf. Typy torfowisk. Stadia rozkładu materii organicznej. Roślinność węglotwórcza na przestrzeni dziejów. Węgiel brunatny, węgiel kamienny - charakterystyka. Ropa naftowa i gaz ziemny. Czynniki i rodzaje metamorfizmu. Najważniejsze skały metamorficzne. Podstawowe pojęcia z geologii złóż. Podział złóż. Złoża węgla brunatnego i kamiennego w Polsce. Złoża węglowodorów – konwencjonalne i niekonwencjonalne. Złoża rud cynku i ołowiu oraz miedzi w Polsce. Złoża soli kamiennej oraz siarki rodzimej. Podstawowe informacje o budowie geologicznej Polski. Laboratorium Określanie położenia warstw w przestrzeni. Pomiary kompasem geologicznym. Określanie położenia warstw z mapy. Intersekcja geologiczna warstw. Czytanie map - deformacje ciągłe i nieciągłe. Czytanie map - intruzje, niezgodności. Przekrój geologiczny na podstawie mapy. Makroskopowe rozpoznawanie minerałów skałotwórczych. Makroskopowe rozpoznawanie skał magmowych. Makroskopowe rozpoznawanie skał okruchowych. Makroskopowe rozpoznawanie skał organicznych i chemicznych. 20. Egzamin: TAK 21. Literatura podstawowa: 1. Gabzdyl W.: Geologia ogólna. Skrypt Pol. Śl. nr 2130, Gliwice 1998. 2. Mizerski W.: Geologia dynamiczna. PWN, Warszawa 2006. 3. Labus M., Krzeszowska E.: Praktyczne podstawy geologii ogólnej i paleontologii. Wyd. Pol. Śl., Gliwice 2006. 4. Labus M., Labus K.: Podstawy geologii strukturalnej i kartografii geologicznej. Wyd. Pol. Śl., Gliwice 2003. 5. Czubla P., Mizerski W., Świerczewska-Gładysz E.: Przewodnik do ćwiczeń z geologii. PWN, Warszawa 2007. 22. Literatura uzupełniająca: 1. Gabzdyl W.: Geologia złóż. Wyd. Pol. Śl., Gliwice, 1999. 2. Książkiewicz M.: Geologia dynamiczna. Wyd. Geol., Warszawa 1979. 3. Chodyniecka Lidia, Gabzdyl Wiesław, Kapuściński Tadeusz: Mineralogia i petrografia dla górników. Wyd. Śląsk, Katowice 1988. 4. Mizerski W.: Słownik geologiczny. PWN, Warszawa 2002. 5. Słownik geologii dynamicznej. Red. W.Jaroszewski. Wyd. Geol., Warszawa 1985. 6. Macdougall J.D.: Krótka historia Ziemi. Prószyński i S-ka 1998. 7. Stanley S.M.: Historia Ziemi. PWN, Warszawa 2005. 23. Nakład pracy studenta potrzebny do osiągnięcia efektów kształcenia Lp. Liczba godzin kontaktowych / pracy studenta Forma zajęć 1. Wykład 30/60 – w tym: zapoznanie się z podaną literaturą (30), przygotowanie się do egzaminu (30) 2. Ćwiczenia / 3. Laboratorium 30/60 – w tym: samodzielne wykonanie części projektów (40), przygotowanie się do sprawdzianów (20) 4. Projekt / 5. Seminarium / 6. Inne / Strona 3 z 3 Suma godzin: 60/120 180 24. Suma wszystkich godzin: 2 25. Liczba punktów ECTS: 6 26. Liczba punktów ECTS uzyskanych na zajęciach z bezpośrednim udziałem nauczyciela akademickiego: 2 27. Liczba punktów ECTS uzyskanych na zajęciach o charakterze praktycznym (laboratoria, projekty): 3 28. Uwagi: Zatwierdzono: ………………………….…. (data i podpis prowadzącego) 2 1 punkt ECTS – 30 godzin ………………………………………………….... (data i podpis Dyrektora Instytutu/Kierownika Katedry/ Dyrektora Kolegium Języków Obcych/Kierownika lub Dyrektora Jednostki Międzywydziałowej)