Warszawa, dnia lutego 2006r. MINISTER ŚRODOWISKA Jan Szyszko BKiAWkr-094/15/ /05/06jch Pan Jan Szramka Dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Gdańsku W okresie od 28 grudnia 2005r. do 13 stycznia 2006r. zespół kontrolny Ministerstwa Środowiska z udziałem inspektora Lasów Państwowych przeprowadził kontrolę problemową w Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Gdańsku, zgodnie z upoważnieniem nr 15/2005 z dnia 21.12.2005r. Kontrola dotyczyła wybranych zagadnień dotyczących obrotu drewnem i gospodarki gruntami w 2005r. I. W zakresie sprzedaży drewna w Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych oraz dwóch kontrolowanych Nadleśnictwach (Elbląg i Lębork), kontrolujący nie stwierdzili większych nieprawidłowości, poza drobnymi odstępstwami od przyjętych zasad. 1. Organizacja sprzedaży drewna na rynku regionalnym i lokalnym. Dyrektor RDLP jak i Nadleśniczowie kontrolowanych Nadleśnictw wydali w formie decyzji odpowiednie akty prawne określające zasady i formy sprzedaży drewna we wszystkich sektorach rynku drzewnego. Zastrzeżenia kontroli budzi zbyt głęboka ingerencja Dyrektora RDLP zawarta w zarządzeniu nr 28 z dnia 15.11.2004r. w sprawie sprzedaży drewna na rynku regionalnym i lokalnym w 2005 roku polegająca na: - ustalaniu przez RDLP wykazu firm objętych negocjacyjną formą sprzedaży na rynku lokalnym, - ustalaniu cen wyjściowych do negocjacji na rynku lokalnym. Zastrzeżenia powyższe wynikają z Zarządzenia Dyrektora Generalnego LP nr 91 z 30.11.2001r., które stanowi: - w § 2 p-kt 4 – sprzedaż na rynku lokalnym prowadzi nadleśniczy, - w § 4 p-kt 4 – ceny wyjściowe na drewno na rynku lokalnym i ceny detaliczne ustala nadleśniczy. Oceniając realizacje ustaleń zawartych w „zasadach sprzedaży ..” i „regulaminach..” stwierdzono, że na rynku regionalnym komisja negocjacyjna nie posiadała, w swoich materiałach, udokumentowania stanu należności przeterminowanych na dzień negocjowania warunków kupna drewna. Ponadto nie posiadała uzasadnienia zwiększenia puli drewna dla 9 firm. W kontrolowanych nadleśnictwach: - Elbląg - do negocjacji dopuszczono dwie firmy, których należności przekraczały 0,5% wartości sprzedaży i zawarto z nimi umowę kupna sprzedaży mimo, iż w dniu podpisania miały nierozliczone niewielkie należności przeterminowane, które Nadleśniczy uznał za nieistotne. Trzem firmom przydzielono masy drewna większe od określonych zasadami sprzedaży – co uzasadniono ustaleniem przez RDLP zwiększonego wskaźnika przydziału. - Lębork - do negocjacji dopuszczono jedną firmę, której należności przekraczały 0,5% wartości sprzedaży, uzasadniając ten fakt specyfiką zakupu i pozycją na rynku lokalnym. Trzem firmom przydzielono masy drewna większe od określonych zasadami sprzedaży tłumacząc ten fakt, w przypadku 1 firmy udziałem w restrukturyzacji zadłużenia, a w dwóch przydziałem masy w oparciu o zakupy w skali RDLP. 2. Polityka cenowa drewna (podstawa i sposób ustalania cen). Dyrekcja RDLP ustaliła: - na rynku regionalnym podstawą do utworzenia cen wyjściowych do negocjacji na rok 2005 było zestawienie tych cen z roku 2004 z uwzględnieniem cen uzyskanych w RDLP za 10 miesięcy 2004 roku korygowane obecną koniunkturą rynkową oraz uwagami i koncepcjami z narad organizowanych przez DGLP, - tabelę cen wyjściowych do negocjacji na rynku lokalnym utworzono poprzez powiększenie maksymalnych cen uzyskanych w negocjacjach regionalnych o 1%, zaokrąglając do pełnych złotych – podczas gdy zgodnie z zarządzeniem Dyrektora Generalnego LP, ceny wyjściowe na rynku lokalnym ustala nadleśniczy. Kontrolowane Nadleśnictwa. Do poprawności działań w tym zakresie nie zgłaszano zastrzeżeń, Wszystkie wymagane ceny wyjściowe do negocjacji i przetargów oraz cenniki detaliczne zostały opracowane. 3. Umowy kupna-sprzedaży i ich realizacja. Umowy zawarte pomiędzy Regionalną Dyrekcja Lasów Państwowych w Gdańsku i kontrahentami oraz pomiędzy Nadleśnictwami i kontrahentami zawierały poprawne części składowe w swej treści. Sporządzane były harmonogramy sprzedaży drewna, które były wykonywane zgodnie z założeniami. W kontrolowanych umowach stwierdzono następujące niedociągnięcia: - nie parafowano poszczególnych stron we wszystkich umowach, - braku zabezpieczenia kontraktu w jednej umowie, - zdublowania numeracji umów w 1 przypadku. 4. Stan należności za drewno, w tym należności przeterminowane oraz windykacja tych należności. Należności ogółem za drewno w RDLP, po uwzględnieniu korekt, wynoszą na 30.11.2005 roku 13309.392,- zł. Należności przeterminowane wynoszą 725.382,- zł co stanowi 5% należności ogółem i 0,5% wartości sprzedaży na 30.11.2005 rok. Z kwoty 725.382,- zł należności przeterminowane powstałe w 2005 roku wynoszą 292.192,- zł, z czego należności firmy SEEGER-DACH Łebieniec to 56% tej kwoty. Firma ta jest kontrahentem rynku regionalnego a wielkość jej zadłużenia w Lasach Państwowych sięga kwoty 6,6 mln zł. Windykacja należności od firmy SEEGER-DACH Łebieniec (ustalenia w oparciu o wyniki kontroli N-ctwa Lębork) dokonywana jest w oparciu o uzgodnienie przedstawicieli zainteresowanych RDLP, zawarte w dniu 17.03.2005 roku. Zastrzeżenia kontrolującego w tym zakresie windykacji dotyczyły: - powielania w dłuższym okresie w informacji dotyczących należności, w tym przeterminowanych, błędu dotyczącego kwoty ponad 100 tys. zł, - braku formalnego postępowania ugodowego z największym dłużnikiem, którego wielkość zadłużenia przekracza kompetencje dyrektora RDLP. 2 II. W zakresie gospodarki gruntami ustalono, co następuje: 1. Zamiana gruntów. Należy stwierdzić, że od strony formalnej wszystkie sprawdzone zamiany były dokonane zgodnie z obowiązującymi zasadami, to znaczy zawsze za zgodą Dyrektora RDLP, a wyceny wartości zamienianych gruntów były wykonane przez uprawnionych rzeczoznawców majątkowych, z których wynikało, że pod względem wartości przejmowane grunty miały zawsze większą wartość od gruntów przekazywanych. Z analizy dokumentów dotyczących zamiany gruntów wynika, że stroną inicjującą zawsze były osoby fizyczne lub prawne, nigdy natomiast nadleśnictwa. Podmioty te miały sprecyzowane poglądy co do położenia gruntów, które chciały pozyskać. W przypadku gruntów przejmowanych przez nadleśnictwa, można stwierdzić brak określonych zasad, z których wynikało przejęcie zamienianych gruntów. Dokonane zamiany, niekorzystne w ocenie kontroli wystąpiły w Nadleśnictwie Kwidzyn, a mianowicie: - Zamiana nr 1 obojętna dla gospodarki leśnej. Niezrozumiałe było przy okazji tej zamiany wpisanie służebności drogi na rzecz zupełnie innej działki, nie należącej do Nadleśnictwa. - Zamiana nr 2- niekorzystna dla gospodarki leśnej, ponieważ przejęta działka położona jest na granicy terenu gęsto zabudowanej wsi i cmentarza. Należy zwrócić uwagę, że w przypadku Nadleśnictwa Starogard oddano grunt jako nieprzydatny dla gospodarki leśnej ze względu na sąsiedztwo trasy krajowej A1 i zajazdu. W oparciu o dokumentację zgromadzoną w RDLP, w przypadku pozostałych zamian w nadleśnictwach Choczewo, Gdańsk, Kartuzy, Kolbudy, Starogard i Wejherowo dokonane zamiany lasów i gruntów były obojętne lub korzystne dla gospodarki leśnej. 2. Sprzedaż gruntów wraz z lokalami mieszkalnymi (art.40a ustawy o lasach). W kontrolowanych nadleśnictwach, nie stwierdzono nieprawidłowości związanych z wielkością wydzielonych działek związanych ze sprzedawanymi lokalami. W trzech przypadkach2 w N-ctwie Kolbudy i 1 w N-ctwie Gdańsk- zastrzeżenia budził przyjęty sposób podziału nieruchomości gruntowej oraz budynków. Z wyjaśnień Nadleśniczych wynika, że podział ten został zakwestionowany przez Wydział Ewidencji Gruntów w Starostwach i będzie dokonany powtórnie. Biorąc pod uwagę ustalenia kontroli i konieczność usunięcia stwierdzonych niedociągnięć, wnoszę o: 1. Przestrzeganie zarządzeń Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych w sprawie prowadzenia sprzedaży drewna w Lasach Państwowych, szczególnie w zakresie organizacji rynku lokalnego i regionalnego oraz kompetencji nadleśniczych w tym zakresie. 2. Szczegółowe informowanie komisji negocjacyjnych powołanych dla rynku regionalnego i lokalnego o stanie należności przeterminowanych poszczególnych odbiorców drewna, na dzień negocjowania warunków umowy kupna- sprzedaży tego surowca. 3. Właściwe sporządzanie umów kupna- sprzedaży drewna, pod względem formalno- prawnym. 4. Zwiększenie nadzoru w zakresie przedkładanych wniosków nadleśniczych dotyczących proponowanych zamian gruntów i innych nieruchomości, szczególnie w aspekcie potrzeb i celów gospodarki leśnej oraz poprawy warunków tej gospodarki. 5. Zwrócenie uwagi nadleśniczym na dokonywanie prawidłowego podziału nieruchomości gruntowych i budynków przy ich przy sprzedaży, wynikającej z art. 40a ustawy o lasach. 3 Przedstawiając powyższe wystąpienie pokontrolne proszę Pana Dyrektora o złożenie pisemnej informacji nt. sposobu wykorzystania wyników kontroli zawartych w protokóle oraz o podjętych działaniach zmierzających do usunięcia stwierdzonych niedociągnięć i realizacji zaleceń zawartych w tym wystąpieniu w terminie 1 miesiąca od daty otrzymania niniejszego pisma. Do wiadomości: - Pan Andrzej Matysiak Dyrektor Generalny Lasów Państwowych. - Pani Zofia Chrempińska Dyrektor Departamentu Leśnictwa. 4