Inwestycje w przedsięwzięcia o dużym potencjale wzrostu Michał Olszewski Szef LBA Agenda Geneza Zasady działania Inwestorzy LBA Doświadczenia Przyszłość 2/18 Geneza projektu - warunkowania Trudny dostęp do kapitału jest główną barierą powstawania innowacyjnych firm Liczne przypadki projektów o dużym potencjale wzrostu Rosnąca grupa polskich biznesmanów sprzedających założone przez siebie firmy Potwierdzona skuteczność aniołów biznesu we wspieraniu rozwoju innowacyjnych biznesów 3/18 1 Sponsorzy projektu POLSKA KONFEDERACJA PRACODAWCÓW PRYWATNYCH LEWIATAN Wiodąca organizacja biznesowo-lobbingowa w Polsce Skupia 51 związków pracodawców ze wszystkich regionów w Polsce oraz nowoczesnych branż, w tym medialnej, firm konsultingowych i instytucji finansowych Związki Konfederacji zrzeszają ponad 3 tys. firm dużych i średnich Silna działalność PR pozawala Konfederacji skutecznie i szybko docierać z informacją o podejmowanych inicjatywach do różnych odbiorców EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO Projekt uzyskał dofinansowanie w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw 1.1.2 4/18 Lewiatan Business Angels – podstawowe dane Grupa nieformalnych inwestorów działająca przy PKPP Lewiatan (52 obecnie, docelowo max. 70) z różnych branż: Oprogramowanie, internet, aplikacje mobilne, hardware, biotechnologia Media i marketing, dystrybucja, gastronomia, rozrywka Pośrednictwo finansowe, przetwórstwo żywności Produkcja i inne branże (istniejące firmy, start-upy raczej nie) Wielkość typowej inwestycji – między 200 tys. zł a 5 mln zł (w wyjątkowych przypadkach więcej) Ma na celu kojarzenie właścicieli firm o dużym potencjale wzrostu z inwestorami Specjalnością są firmy we wczesnej fazie rozwoju 5/18 Inwestorzy LBA Business Angel (Inwestor LBA) to: majętna osoba fizyczna z doświadczeniem w biznesie gotowa do podejmowania ryzyka związanego z inwestycjami w małe, startujące spółki (kilkaset tys. – 5 mln zł) najczęściej – były przedsiębiorca aktywnie wspierająca rozwój spółki, w którą inwestuje Anioł nie jest filantropem - oczekuje wysokiej stopy zwrotu z zaangażowanego kapitału! Inwestorzy LBA odnieśli jedne z najbardziej spektakularnych sukcesów na polskim rynku w budowaniu firm typu start-up Podobnie jak w innych krajach chronią prywatność 6/18 Źródło: Lund University 2 Business angels a banki i fundusze venture capital Inwestorzy kapitałowi Wysoka stopa zwrotu Innowacja jako źródło przewagi konkurencyjnej Finansowanie przedsięwzięć bliskich rynkowi („close to market”) Jasna opcja wyjścia Osobiste zaangażowanie kadry menedżerskiej VENTURE CAPITAL FUNDS Etatowi menedżerowie zarządzający Procedury Wysokie koszty transakcyjne – możliwość sfinansowania jedynie większych przedsięwzięć BANKI Możliwość uzyskania zabezpieczeń Zdolność kredytowa Historia firmy Rating Kompetencje kadry zarządzającej BUSINESS ANGELS Inwestują własne pieniądze Koncentracja (branża, lokalizacja) Mniej formalne kryteria oceny Poza finansowe motywacje 7/18 Rodzaj projektów finansowanych przez business angels Anioły biznesu finansują jeden z etapów rozwoju firm. Inwestycja anioła to początek drogi. Wzrost Potrzeby kapitałowe Wysokie ryzyko Giełda Fundusze Venture Capital Business Angels Niskie ryzyko Przyjaciele, rodzina Zasiew Czas Start-up Wczesny faza rozwoju Podtrzymanie wzrostu 8/18 Korzyści współpracy z aniołem biznesu Efekty synergii wynikające ze współpracy z inwestorem mogą być bardzo duże a ich osiągnięcie nie jest obarczone dużym ryzykiem W przypadku realizacji inwestycji: Pieniądze – i elastyczność ich wykorzystania (aniołów nie wiążą sztywne zasady jak w programach UE czy rządowych) Doświadczenie w rozwijaniu biznesu; na ogół znajomość danej branży Kontakty Na ogół: zaangażowanie w tworzenie i realizację strategii wzrostu wartości biznesu Jeśli do transakcji nie dochodzi: Darmowy konsulting 9/18 3 Kryteria wyboru projektów Podstawowym kryterium wyboru spółki jest oczekiwana stopa zwrotu w relacji do ryzyka. Hierarchia : Kompetencje zespołu zarządzającego Duży potencjał wzrostu firmy Działanie na wzrostowym rynku lub w atrakcyjnej niszy Posiadanie przewagi konkurencyjnej, najlepiej w postaci patentu Zaangażowanie założycieli (też finansowe) Etap rozwoju firmy (preferowane firmy już funkcjonujące) Zidentyfikowana możliwość wyjścia z inwestycji Nie są potrzebne zabezpieczenia majątkowe Biznes plan – zwięzły, ale dobrze przemyślany. Naukowcom z patentami o jasnym potencjałem rynkowym anioł pomoże także w tym zakresie 10/18 Business plan Biznes plan to zwięzły, jasny opis firmy i planowanego biznesu, który określa plany firmy pokazuje, że plany te są możliwe do zrealizowania dowodzi, że efekty spełniają oczekiwania adresata określa aktualny stan, perspektywy, potrzeby opisywanego przedsięwzięcia. Pełni rolę: źródło oceny przedsięwzięcia narzędzie planistyczne podstawa do ubiegania się o zewnętrzne finansowanie 11/18 Zasady działania LBA LBA ma na celu ułatwianie dokonywania inwestycji w małe przedsięwzięcia o wysokiej stopie zwrotu przez członków LBA; LBA stoi na straży przestrzegania regulaminu. Przedsię Przedsiębiorca Business Angel Kontakt z LBA, nadesł nadesłanie biznes planu Zestawienie „podaż podaży” projektó projektów z „popytem” popytem” Wypełnienie formularza (podsumowania) Ocena biznes planu przez LBA Przepł Przepływ biznes planó planów Transakcja Rekrutacja przez LBA i dział działają ających BA Wprowadzenie w zasady dział działania LBA Ustalenie rodzajó rodzajów projektó ów, w jakie BA projekt chciał chciałby inwestować inwestować Dodanie BA do bazy danych Stymulowanie rozwoju rynku 12/18 4 Aspekty prawne Umowa o zachowaniu poufności Ogólne warunki umowy Due dilligence Umowa inwestycyjna 13/18 Propozycja dla przedsiębiorców i inwestorów Unikalna pozycja PKPP Lewiatan w polskim biznesie, wsparcie środkami UE oraz pełne zaangażowanie zespołu w proces kojarzenia przedsiębiorców z inwestorami zapewnia szybkie osiągnięcie masy krytycznej Korzyści z udziału w LBA Dla przedsiębiorcy Kontakt do właściwego inwestor-a/ów Wskazówki dot. zasad finansowania projektów inw. Wspieranie procesu kojarzenia z inwestorami Dostęp do firm doradczych Dla Business Angels Dopływ atrakcyjnych projektów inwestycyjnych Oszczędność czasu Możliwość zachowania poufności Baza menedżerów gotowych do zaangażowania się w startup 14/18 Rozwój LBA Miarą sukcesu LBA będzie liczba przedsięwzięć uruchomionych/rozwiniętych dzięki pozyskaniu inwestora za pośrednictwem LBA. Celem pośrednim jest dotarcie do dużej liczby atrakcyjnych projektów i inwestorów Źródła projektów inwestycyjnych Rekrutacja business angels Regionalne organizacje PKPP Bezpośrednie kontakty z przedsiębiorcami Fundusze venture capital (projekty o wysokim IRR nie spełniające kryteriów funduszy) Firmy doradcze, brokerzy „Poczta pantoflowa” Środowiska konstruktorów i naukowców PR adresowany do określonych grup Osoby współpracujące z PKPP oraz innymi organizacjami biz. Przedsiębiorcy i byli przedsiębiorcy z regionalnych organizacji PKPP „Poczta pantoflowa” PR (w II fazie rozwoju) Oczekiwana liczba projektów inwestycyjnych – 200 15/18 5 LBA – dotychczasowa działalność LBA zrealizował cele postawione na okres rozruchu; posiada właściwą liczbę aktywnych aniołów biznesu i pierwsze sukcesy inwestycyjne 350 Wśród inwestorów LBA są osoby, które odniosły jedne z najbardziej spektakularnych sukcesów w tworzeniu firm „od zera”. Przyjętych biznesplanów Spotkań z autorami 45 Projektów przedłożonych inwestorom 25 LEGIC 5 Zrealizowanych transakcji 16/18 Przyszłość Znaczenie aniołów biznesu w finansowaniu innowacyjnych start-upów w Polsce dopiero zaczyna nabierać znaczenia adekwatnego do możliwości i potrzeb Wzrost liczby przedsiębiorców po udanym wyjściu (IPO, M&A); hossa, Nowy Rynek i dobre perspektywy wyjścia więcej aniołów biznesu Fundusze UE na rozwój sieci aniołów biznesu profesjonalizacja, zwiększenie transparentności Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka poprawa po stronie popytowej (sektor B+R) i podażowej (wymiana doświadczeń inwestorów) Powstawanie funduszy kapitału zalążkowego aniołów biznesu gotowość do angażowania się w najbardziej ryzykowne biznesy W nadchodzących latach czeka nas dynamiczny wzrost znaczenia aniołów biznesu na rynku kapitałowym. 17/18 Dziękuję za uwagę Michał Olszewski LEWIATAN BUSINESS ANGELS E-mail: [email protected] Tel: 022 845 95 96, 845 95 50 Fax: 022 845 95 51 6