Załącznik do Uchwały Nr 220/XVII/2004 Rady Miejskiej w Radzyminie z dnia 6 lipca 2004 r. Rada Miejska w Radzyminie Burmistrz Radzymina STRATEGIA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU GMINY RADZYMIN 2004 - 2015 1 Rada Miejska Przewodniczący Rady: Cezary Wnuk Zastępcy Przewodniczącego Rady: Radni: Paweł Dąbrowski Janusz Rasiński Jan Babik Marek Romuald Chrustowski Elżbieta Darka Paweł Zbigniew Dąbrowski Włodzimierz Adam Dąbrowski Teresa Gawrońska Tadeusz Jędrasik Grzegorz Koza Janusz Gabryel Rasiński Marcin Redlin Małgorzata Sadowska Helena Sajnóg Jadwiga Szubierajska Andrzej Jan Wardak Komisje Rady Miasta Komisja Oświaty, Kultury, Turystyki i Sportu Przewodniczący komisji Tadeusz Jędrasik Komisja Zdrowia, Opieki Społecznej i Porządku Publicznego Przewodniczący komisji Jadwiga Szubierajska Komisja Rolnictwa i Ochrony Środowiska Przewodniczący komisji: Włodzimierz Dąbrowski Komisja Budownictwa, Przemysłu, Handlu i Usług Przewodniczący komisji: Małgorzata Sadowska Komisja Budżetowo-Statutowa Przewodniczący komisji: Teresa Gawrońska 2 Komisja Rewizyjna Przewodniczący komisji: Andrzej Wardak Burmistrz Miasta i Gminy Radzymin: Zbigniew Piotrowski Zastępca Burmistrza: Andrzej Siarna Skarbnik Gminy: Stanisława Pachołowska Opracowanie dokumentu: W pracach nad opracowaniem ,,Strategii zrównoważonego rozwoju gminy Radzymin” brali udział pracownicy Urzędu Miasta i Gminy Radzymin. W skład, powołanego przez Burmistrza zespołu zadaniowego, weszli: mgr inż. Halina Grzelak mgr Małgorzata Klimkiewicz mgr inż. Joanna Kowalska Jan Wilczyński 3 SPIS TREŚCI Wprowadzenie ..................................................................................................... 5 Badania ankietowe mieszkańców dla potrzeb budowania strategii ...................... 6 Część I ................................................................................................................. 11 Ogólna charakterystyka Gminy Radzymin ......................................................... 11 Ludność ............................................................................................................... 12 Gospodarka .......................................................................................................... 17 Oświata ................................................................................................................ 18 Zagospodarowanie przestrzenne terenu gmina Radzymin.................................. 19 Turystyka ............................................................................................................. 21 Część II ............................................................................................................... 21 Analiza stanu Gminy ........................................................................................... 21 Analiza SWOT dla Gminy Radzymin................................................................. 21 Czynniki wewnętrzne .......................................................................................... 21 Czynniki zewnętrzne ........................................................................................... 23 Część III.............................................................................................................. 25 Strategia Zrównoważonego Rozwoju Miasta i Gminy Radzymin ..................... 25 Wstęp ................................................................................................................... 25 Podstawy formułowania celów rozwoju ............................................................ 26 Podsumowanie..................................................................................................... 28 Wizja ............................................................................................................. 28 Misja .............................................................................................................. 29 Kierunki rozwoju Miasta i Gminy Radzymin ..................................................... 30 Rozwój gospodarczy ........................................................................................... 30 Infrastruktura techniczna i społeczna .................................................................. 36 Mieszkalnictwo i usługi społeczne...................................................................... 39 Turystyka, sport i rekreacja ................................................................................. 44 Rozwój obszarów wiejskich i rolnictwa ............................................................. 46 Środowisko naturalne i kulturowe ...................................................................... 48 Edukacja i rozwój zasobów ludzkich .................................................................. 52 Realizacja strategii .............................................................................................. 53 4 WPROWADZENIE Władze GMINY RADZYMIN, podobnie jak wielu innych polskich gmin, stoją obecnie przed koniecznością skutecznego rozwiązywania istotnych problemów społeczno-gospodarczych i ekologiczno-przestrzennych. Do takich problemów należą, między innymi: znalezienie sposobu na skuteczne wykorzystanie szans i przeciwdziałanie zagrożeniom dla rozwoju gminy wynikających z procesów transformacji systemowej i integracji Polski z Unią Europejską, stworzenie dogodnych warunków dla lokalizowania się nowych podmiotów gospodarczych, instytucji i organizacji, a także dla dalszego rozwoju już istniejących – podnoszenie atrakcyjności lokalizacyjnej gminy, racjonalne wykorzystanie zasobów własnych, tj. kadrowych, organizacyjnych, finansowych oraz przestrzennych, ochrona środowiska i dziedzictwa kulturowego, ochrona interesu publicznego i przeciwdziałanie konfliktom pojawiającym się w procesie rozwojowym pomiędzy niezależnymi podmiotami gospodarczymi, funkcjonującymi na terenie gminy, pozyskiwanie zewnętrznych środków finansowych na realizację planowanych przedsięwzięć, w tym także środków pochodzących z Unii Europejskiej (fundusze strukturalne i Fundusz Spójności). Ta nowa sytuacja wymaga stosowania nowych metod zarządzania. Chcąc zapewnić skuteczną realizację zaplanowanych zadań Gmina musi podejmować decyzje w sposób systematyczny w oparciu o przemyślany, długofalowy plan uwzględniający potrzeby mieszkańców. Jest to również niezbędne w celu racjonalizacji i podnoszenia efektywności gospodarowania funduszami publicznymi (budżet gminy). Podstawowymi cechami tak rozumianego zarządzania są: wskazanie najważniejszych do rozwiązania problemów, mających strategiczny wpływ na jakość życia mieszkańców oraz skalę i tempo lokalnego rozwoju gospodarczego, a także stan środowiska przyrodniczego, kompleksowość rozwiązywania problemów i traktowanie gminy jako części otoczenia, które stanowi dla niej zbiór zarówno szans, jak i zagrożeń rozwojowych, a także determinuje osiąganie sukcesów lub porażek w działaniu (teraz i w przyszłości), rozwiązywanie dzisiejszych problemów przez pryzmat przyszłości, osiąganie celów poprzez systematyczną, skuteczną i efektywną realizację zaplanowanych wcześniej, konkretnych zadań realizacyjnych. 5 Członkostwo Polski w Unii Europejskiej (od 1 maja 2004 roku) stwarza realne szanse na skorzystanie z pomocy finansowej tej organizacji (fundusze strukturalne) w celu realizacji różnego rodzaju przedsięwzięć, w tym inwestycji komunalnych. Warunkiem wstępnym uzyskania pomocy finansowej jest posiadanie przez władze GMINY RADZYMIN, długoletnich programów i planów rozwoju, zawierających zestaw planowanych celów i zadań realizacyjnych, zmierzających do jak najlepszego zaspokajania potrzeb jej mieszkańców. W tym celu powstała niniejsza Strategia Rozwoju Gminy Radzymin, opracowana m. in. na podstawie analizy wyników ankiety przeprowadzonej wśród mieszkańców Gminy. BADANIA ANKIETOWE MIESZKAŃCÓW DLA POTRZEB BUDOWANIA STRATEGII - WNIOSKI Nie ma demokracji bez badań opinii publicznej Ze względu na zasadę włączania lokalnych środowisk w aktywne zarządzanie gminą, równolegle z rozpoczęciem prac nad strategią przeprowadzono okolicznościową kampanię informacyjną, która stanowiła wstępną część procesu opracowania lokalnego planu strategicznego. Kampania polegała na przeprowadzeniu, w miesiącach maj i czerwiec 2004 r., wśród, możliwie szerokiego grona mieszkańców, badania ankietowego na temat różnych sfer lokalnego życia społeczno – gospodarczego, ze szczególnym uwzględnieniem ogólnej oceny gminy jako miejsca mieszkania, pracy, prowadzenia działalności gospodarczej i wypoczynku. Głównym celem było uzyskanie wiarygodnych i możliwych do wykorzystania w praktyce informacji o pożądanych kierunków rozwoju miasta i gminy Radzymin oraz oczekiwanych działaniach, mających na celu jak najlepsze zaspokajanie zbiorowych potrzeb lokalnej społeczności. Powielono 800 egzemplarzy ankiety i rozprowadzono ją za pomocą sołtysów, radnych, w sklepach i w siedzibie gminy. Ankiety zbierane były głównie w tut. Urzędzie ( wyznaczeni pracownicy, specjalna skrzynka). Największe zaangażowanie pod tym względem wykazali sołtysi. Wyniki ankiety zostały zliczone, zestawione i przeanalizowane. Wnioski spisano i wykorzystano w trakcie dalszych prac. Mieszkańcy Radzymina po raz pierwszy mogli się w takiej formie wypowiedzieć w sprawie priorytetów rozwoju gminy. Ankieta pozwoliła również usystematyzować oczekiwania społeczne dotyczące przedsięwzięć prorozwojowych Analiza jej wyników dała istotne podstawy dla określenia kierunków strategii, zgodnej z potrzebami, oczekiwaniami i możliwościami lokalnej społeczności. 6 Wyznaczono również wykaz obszarów problemowych, którego wynik przedstawia się następująco: Rozwój gospodarczy; Pomoc w rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw; Infrastruktura; Promocja gminy; Ochrona środowiska; Rozwój rolnictwa Edukacja i kultura. Spośród nich określono tzw. obszary strategiczne czyli kierunki priorytetowe w rozwoju miasta i gminy Radzymin WYNIKI ANKIETY Przeprowadzona wśród mieszkańców ankieta obejmowała 25 pytań dotyczących warunków życia oraz gospodarki w gminie a także pracy UMiG w Radzyminie. Do opracowania niniejszej Strategii wykorzystano wyniki dotyczące kilku, naszym zdaniem, najważniejszych problemów. Pytanie 1 (nr 8 w ankiecie): Gdzie Pan(i) dostrzega przeszkody, które hamują rozwój Gminy? 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 podziały polityczne i brak ciągłości w ładzy brak inw estorów zew nętrznych brak programu rozw oju gospodarczego brak uzbrojonych terenów pod działalność gospodarczą polityka w ładz niesprzyjająca rozw ojow i przedsiębiorczości inne 7 Pytanie 2 (nr 9 w ankiecie): Które dziedziny mogą w przyszłości w zasadniczy sposób wpływać na ożywienie gospodarcze i rozwój gminy? 60 40 20 0 Turystyka i agroturystyka współpraca samorządu z organizacjami pozarządowymi i biznesowymi edukacja powszechna mała i średnia przedsiębiorczość rolnictwo inne Pytanie 3 (nr 11 w ankiecie): Jakimi działaniami należy zająć się w pierwszej kolejności, aby spowodować ożywienie gospodarcze? 60 50 40 30 20 10 0 zainwestować w infrastrukturę technicznąna terenach rekreacyjnych i turystycznych efektywnie pozyskiwać inwestorów zewnętrznych postawić na ochronę środowiska i edukację ekologiczną stworzyć system zachęt dla małej i średniej przedsiębiorczości efektywnie promować i reklamować Radzymin inne 8 Pytanie 4 (nr 14 w ankiecie): Które dziedziny uważa Pan(i) za najgorzej rozwinięte? 60 40 20 0 czystość i estetyka gospodarka odpadami wodociągi i kanalizacja życie kulturalne budowa i remonty dróg uprawianie sportu pomoc socjalna budownictwo mieszkaniowe zwalczanie bezrobocia rozwój zaplecza turystycznego wychowanie dzieci wspomaganie rozwoju gospodarczego ochrona środowiska funkcjonowanie służby zdrowia bezpieczeństwo i zwalczanie przestępczości oświata Pytanie 5 (nr 16 w ankiecie): Które dziedziny uważa Pan(i) za najlepiej rozwinięte? 25 20 15 10 5 0 czystość i estetyka sieć wod. I kan. kultura budowa i remonty dróg sport i rekreacja pomoc socjalna budownictwo mieszkaniowe zwalczanie bezrobocia oświata wspomaganie rozwoju gospodarczego ochrona środowiska funkcjonowanie służby zdrowia bezpieczeństwo i zwalczanie przestępczości 9 Pytanie 6 (nr 18 w ankiecie): Czym Pana(i) zdaniem należałoby się przede wszystkim zająć, czyli na co wydać pieniądze w pierwszej kolejności? 40 30 20 10 0 budowa i naprawa dróg budowa mieszkań poprawa funkcjonowania urzędu remonty domów komunalnych zwalczanie bezrobocia remonjty i rozbudowa szkół dostarczanie godziwej rozrywki młodzieży poprawa bezpieczeństwa sprzątanie ulic budowa sieci wod. I kan. organizacja dużych imprez budowa obiektów sportowych i rekreacyjnych ochrona środowiska naturalnego tworzenie lepszych warunków dla rozwoju gmin uzbrajanie terenów promocja i reklama gminy rozwijanie turystyki inne WNIOSKI Przedstawione powyżej wyniki obrazują odczucia mieszkańców dotyczące życia i gospodarki w gminie Radzymin. Jak widać największą bolączką gminy jest brak programu rozwoju gospodarczego gminy, zła jakość dróg oraz ciągle jeszcze słabo rozwinięta infrastruktura techniczna na terenie gminy. Mieszkańcy widzą natomiast przyszłość w rozwoju małej i średniej przedsiębiorczości, który może nastąpić w wyniku stworzenia systemu zachęt (niskie podatki, dogodne i uzbrojone tereny pod inwestycję, sprawnie działający Urząd Gminy). Wyniki ankiety zostały przeanalizowane i uwzględnione przy opracowywaniu niniejszej strategii rozwoju gminy. BILANS NAKŁADÓW I KORZYŚCI Wprowadzenie takiej procedury prac nad strategią nie powoduje praktycznie powstania finansowych kosztów, gdyż miały one w większości charakter 10 nakładu w postaci działań organizacyjnych i czasu pracy powołanego przez Burmistrza zespołu zadaniowego złożonego z pracowników gminy. W szczególności, do kosztów procesu po stronie gminy zaliczyć należy: - łączny czas poświęcony przez pracowników na prace organizacyjne, edytorskie, opracowanie profilu gminy oraz redakcję dokumentu strategii; - koszty materiałów biurowych, druku, kopiowania; Do korzyści związanych z samodzielnym opracowaniem strategii zaliczyć należy: 1. posiadanie użytecznego dokumentu strategii, 2. rozpoczęcie procesu partycypacji społecznej 3. eliminację wysokich opłat pobieranych przez firmy konsultingowe w przypadku zlecenia opracowania strategii; poza tym dokument opracowany w całości przez ekspertów zewnętrznych jest z reguły pozbawiony odniesień do lokalnej specyfiki i rzadko bywa powszechnie akceptowany. CZĘŚĆ I OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA GMINY RADZYMIN Radzymin leży 20 kilometrów na północny - wschód od Warszawy przy szosie Warszawa - Białystok. Już w średniowieczu przebiegał przez osadę a później miasto, szlak handlowy z centralnej Polski na Litwę. Współcześnie droga jest częścią, stale modernizowanej międzynarodowej trasy Via Baltica, łączącej państwa nadbałtyckie z Europą środkową i zachodnią. Atrakcyjność miasta podnosi bliskość Zalewu Zegrzyńskiego, z którym graniczy część radzymińskiej gminy. Okolice miasta, szczególnie położone nad Zalewem są atrakcyjne pod względem turystycznym. Kompleksy leśne poprzetykane wydmami oraz klimat podobny do rejonu otwockiego, sprzyjają budownictwu letniskowemu. Radzymin jest stolicą dużej, liczącej 131 km2, gminy województwa mazowieckiego, położoną centralnie w stosunku do wsi wchodzących w skład gminy. Miasto ma połączenie autobusowe z Warszawą, Wołominem, Tłuszczem i Legionowem. Bogata sieć utwardzonych dróg lokalnych umożliwia też dobrą komunikację autobusową z okolicznymi wsiami. U progu III Rzeczypospolitej Radzymin był miastem zapóźnionym w rozwoju, w każdej niemalże dziedzinie życia. Bez wodociągów, kanalizacji, sieci gazowej i telefonów. Przemiany jakie dokonały się w Polsce na przełomie lat dziewięćdziesiątych otworzyły nową kartę w dziejach miasta. Wybrany w 1990 r. w wolnych wyborach samorząd miejski rozpoczął nadrabianie zaległości jakie powstały na skutek dyskryminacyjnej polityki władz komunistycznych 11 wobec miasta. Podjęto śmiałe decyzje i pozyskano dla spraw miasta sojuszników. Rozpoczęto inwestycje, które warunkowały dalszy rozwój miasta. Większość z nich została już zakończona. Zbudowano sieć gazową obejmującą swoim zasięgiem miasto i 24 sołectwa, nowoczesną centralę telefoniczną, oczyszczalnię ścieków i stację uzdatniania wody. Te dwie ostatnie inwestycje są zdolne obsłużyć miasto w jego perspektywicznym rozwoju. Zostały poczynione również znaczące inwestycje w oświacie i służbie zdrowia. Oddano do użytku dwie szkoły we wsiach Słupno, Ciemne oraz nowoczesny Ośrodek Zdrowia. LUDNOŚĆ Poniżej przedstawiamy wykresy ukazujące liczbę ludności zamieszkującej miasto i gminę Radzymin oraz strukturę miejsc pracy i wielkość bezrobocia w gminie. Liczba ludności ogółem w latach 1989 – 2004 12 Liczba ludności miasta i gminy Radzymin w zależności od wieku w latach 1989 – 2004 14000 12000 0 - 6 lat 10000 7 - 15 lat 8000 16 - 19 lat 6000 20 - 65 lat 4000 2000 0 >65 lat M 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 0 - 6 lat 2049 2020 1969 1886 1848 1753 1761 1706 1647 1614 1578 1514 1430 1426 1400 1386 7 - 15 lat 2620 2675 2725 2752 2732 2722 2683 2674 2675 2648 2573 2527 2466 2411 2363 2331 16 - 19 lat 826 911 982 1056 1134 1160 1181 1206 1170 1186 1218 1252 1291 958 945 941 20 - 65 lat 8974 9117 9150 9115 8133 9178 9209 9318 9457 9647 9824 10001 10156 10712 11018 12076 >65 lat M 544 619 656 700 681 693 726 755 790 791 792 785 776 768 762 774 >60 lat K 1396 1520 1552 1573 1571 1580 1620 1618 1621 1655 1667 1682 1694 1694 1680 1678 13 >60 lat K Rozmieszczenie ludności w sołectwach gminy (w procentach) Borki Dybów Stary Janków Stary Mokre Rżyska Słupno Załubice Stare Cegielnia Emilianów Łąki Nadma Popielarze Wiktorów Zawady Ciemne Janków Nowy Łosie Ruda Sieraków Załubice Nowe Zwierzyniec Największa gęstość zaludnienia i największe skupiska funkcji produkcyjnych i usługowych występują w centralnej, zurbanizowanej części miasta oraz w sołectwach położonych wzdłuż głównych ciągów komunikacyjnych: Słupno, 14 Cegielnia, Ciemne, Nadma. W części północnej gminy zabudowa mieszkaniowa i usługowa skupia się we wsi Załubice Stare. Rozmieszczenie ludności w mieście i w gminie Radzymin 7287 10130 Miasto Gmina Powierzchnia miasta i gminy Radzymin 2332 10761 Miasto 15 Gmina Struktura miejsc pracy Zatrudnienie w mieście i gminie Radzymin wynosi 40% ogółu mieszkańców. 1440 1980 kobiety mężczyźni Bezrobocie w gminie Radzymin dane na koniec 2001 Liczba osób bezrobotnych ogółem 1400 1200 1000 800 600 1249 849 400 200 0 2000 2003 849 1249 16 Liczba osób bezrobotnych według wieku, wykształcenia, osób korzystających z zasiłków przedemerytalnych i świadczeń przedemerytalnych 350 328 318 300 250 200 229 205 150 125 100 75 50 0 9 2000 18 27 34 2003 wiek 18-24 lat wiek 45-54 lat wyksztalcenie wyzsze osoby korzystajace z zasilkow przedemerytalnych osoby korzystajace z swiadczen przedemerytalnych GOSPODARKA Dzięki korzystnemu położeniu komunikacyjnemu, niedaleko od aglomeracji warszawskiej istnieją bardzo duże możliwości gospodarcze rozwoju Gminy Radzymin. Obecnie funkcjonuje tu ponad 1300 podmiotów gospodarczych, większość to jednostki małe i średnie. Podstawę działalności stanowią przedsiębiorstwa produkujące materiały budowlane, - głównie cegłę (na bazie udokumentowanych złóż surowców ceramicznych), przedsiębiorstwa owocowo-warzywne, cukiernicze, produkcji napojów i wód mineralnych, artykułów z tworzyw sztucznych. Uzupełnieniem działalności są usługi głównie remontowo-budowlane, instalatorskie, stolarskie, transportowe itp. oraz działalność handlowa. Z większych przedsiębiorstw należy wymienić: 17 Zakład "Coca-Cola Beverages Polska" - największy w Europie środkowowschodniej Przedsiębiorstwo Przemysłu Cukierniczego „TAGO” Fabryka kosmetyków "SORAYA" Zakład poligraficzny "WINKOWSKI" Zakład Remontowo-Renowacyjny "CIAŁBUD" Zakład "BTB Produkty Betonowe" Skład Celny "RATPOL" Salon Samochodowy FIATA "STAR POL" DAEWOO MOTOR POLSKA Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe "WĘGLOPOL" Przedsiębiorstwo Handlu Artykułami Przemysłowymi "PROF.-MET-KOL" Wytwórnie cegły "PROVITUS" Na terenie Radzymina znajdują się wszystkie nieodzowne do prawidłowego funkcjonowania Gminy instytucje: szpital, banki, kancelaria notarialna, instytucje obsługi prawnej i placówki kultury. Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową w swoim rankingu średnich i małych miast - zaliczył Radzymin do grona miast najbardziej atrakcyjnych inwestycyjnie w skali kraju. Władze miasta i gminy stoją na stanowisku, iż do pełnego wykorzystania szansy rozwoju gospodarczego, konieczna jest realizacja takich postulatów jak: stworzenie odpowiednich instrumentów ekonomiczno-prawnych (np.: na aktualnym planie zagospodarowania przestrzennego wyznaczono nowe tereny pod przemysł, osiedla mieszkaniowo-usługowe, rekreację, rozszerzono pas zabudowy przy głównych drogach i ulicach) rozwój i modernizacja pełnej infrastruktury technicznej oraz skuteczna i profesjonalna promocja gminy. OŚWIATA Na terenie miasta i Gminy Radzymin działają następujące placówki oświatowe: Lp Obiekt 1. PRZEDSZKOLE NR 1 W RADZYMINIE 05-250 Radzymin ul. Batorego 8 2. PRZEDSZKOLE NR 2 W RADZYMINIE 05-250 Radzymin ul. Konstytucji 3 Maja 28 3. SZKOŁA PODSTAWOWA NR 1 im. ppłk pil. Mariana Pisarka 05-250 Radzymin ul. 11 Listopada 2 4. ZESPÓŁ SZKÓŁ 05-250 Radzymin ul. M. Konopnickiej 24 18 w skład ZS wchodzą: - Szkoła Podstawowa Nr 2 - Gimnazjum Nr 2 5. SZKOŁA PODSTAWOWA NR 1 im. M. Konopnickiej 05-250 Słupno al. Jana Pawła II 14 6. SZKOŁA PODSTAWOWA NR 2 05-250 Słupno ul. Szkolna 3 7. SZKOŁA PODSTAWOWA W NADMIE im. Prymasa Tysiąclecia 05-261 Nadma ul. Szkolna 7 8. ZESPÓŁ SZKOLNO-PRZEDSZKOLNY im. Janiny Januszewskiej Ciemne 113 05-250 Radzymin 9. GIMNAZJUM NR 1 W RADZYMINIE 05-250 Radzymin ul. 11 Listopada 2 10. ZESPÓŁ SZKÓŁ W ZAŁUBICACH - Szkoła Podstawowa im. Armii Krajowej - Gimnazjum 05-255 Załubice 11. GIMNAZJUM W SŁUPNIE 05-250 Słupno al. Jana Pawła II 14 12. II LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE im. C.K. Norwida 05-250 Radzymin ul. Konstytucji 3 Maja 26 13. ZESPÓŁ SZKÓŁ TERENÓW ZIELENI im.inż. Czesława Nowaka 05-250 Radzymin al. Jana Pawła II 18 14. LICEUM ZAWODOWE im. kpt. Stefana Pogonowskiego i ZASADNICZA SZKOŁA ZAWODOWA 05-250 Radzymin ul. Komunalna 6 ____________________________________________________________ ZAMIEJSCOWA SALA WYKŁADOWA WYŻSZEJ SZKOŁY SPOŁECZNO - EKONOMICZNEJ w Warszawie 05 – 250 Radzymin, ul. Komunalna 2 ZAGOSPODAROWANIE PRZESTRZENNE TERENU GMINA RADZYMIN W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego zostały określone możliwości zagospodarowania wolnego terenu w poszczególnych wsiach. 19 Lp. Nazwa miejscowości 1. Arciechów 2. Stare Załubice 3. Nowe Załubice 4. Łosie 5. Mokre 6. Ruda 7. Borki 8. 9. 10. 11. 12. Nadma Nowy Janków Zawady Zwierzyniec Dybów 13. Dybów Kolonia 14. 15. Wiktorów Ciemne 16. 17. Stary Janków Ciegielnia 18. 19. Rżyska Emilianów 20. Łąki 21. Słupno 22. 23. 24. Sieraków Popielarze Radzymin Powierzchnia w ha 8 58 10 22 10 25 7 58 10 8 10 20 10 25 15 8 5 5 10 5 6 3 2 12 20 4 16 20 3 3 5 29 12 35 32 8 75 40 20 35 49 20 Możliwość zagospodarowania zabudowa jednorodzinna zabudowa letniskowa zabudowa jednorodzinna zabudowa letniskowa zabudowa jednorodzinna zabudowa letniskowa zabudowa jednorodzinna zabudowa letniskowa zabudowa jednorodzinna zabudowa letniskowa zabudowa jednorodzinna zabudowa letniskowa zabudowa jednorodzinna zabudowa letniskowa zabudowa jednorodzinna zabudowa jednorodzinna zabudowa jednorodzinna zabudowa jednorodzinna zabudowa jednorodzinna usługi zabudowa jednorodzinna usługi zabudowa jednorodzinna zabudowa jednorodzinna usługi zabudowa jednorodzinna zabudowa jednorodzinna usługi zabudowa jednorodzinna zabudowa jednorodzinna usługi zabudowa jednorodzinna zabudowa letniskowa zabudowa jednorodzinna usługi zabudowa jednorodzinna zabudowa jednorodzinna miejska zabudowa jednorodzinna wiejska zabudowa wielorodzinna usługi przemysł TURYSTYKA Gmina Radzymin ze względu na swoje położenie oraz walory turystycznokrajoznawcze może stanowić atrakcyjne miejsce rekreacyjne dla mieszkańców Warszawy. Największy obszar, który może być wykorzystany w tym celu znajduje się w północno-zachodniej części gminy. Są to głównie leśne obszary krajobrazu chronionego. Rozległe piaszczyste równiny urozmaicają ciągi wzniesień wydmowych porośnięte lasem. Gmina Radzymin znajduje się w strefie oddziaływania dużych rzek i dolin rzecznych Bugu i Narwi, w pasie nizin środkowopolskich. Lasy pokrywają 23 % obszaru gminy. Największe kompleksy leśne znajdują się w południowo – zachodniej części gminy. Dominują bory świeże i bory suche, a lokalnie występują bory mieszane i tereny bagienne oraz łęgi i olsy. Na terenie gminy w planie przestrzennego zagospodarowania terenu, wyodrębniono obszary chronionego krajobrazu wchodzące w skład Warszawskiego Obszaru Chronionego oraz pomniki przyrody. CZĘŚĆ II ANALIZA STANU GMINY w aspekcie mocnych i słabych stron, jak również zewnętrznych szans i zagrożeń ( przeprowadzona techniką SWOT) ANALIZA SWOT DLA GMINY RADZYMIN Wszystkie czynniki, zjawiska i procesy wpływające na obecne i przyszłe uwarunkowania (możliwości) rozwoju każdej gminy można podzielić ze względu na miejsce powstawania na zewnętrzne i wewnętrzne oraz ze względu na sposób oddziaływania - na silne i słabe. CZYNNIKI WEWNĘTRZNE SILNE STRONY (atuty) – czynniki stymulujące i wspierające dalszy rozwój społeczno - gospodarczy 1. Dogodne położenie w układzie geograficzno - komunikacyjnym Polski wyjątkowa dostępność komunikacyjna, bliskie sąsiedztwo Warszawy, obwodnica miasta; Radzymin leży 20 km od Stolicy przy drodze Warszawa - Białystok, która jest częścią międzynarodowej trasy Via Baltica, łączącej państwa nadbałtyckie z Europą środkową i zachodnią. Istotne znaczenie mają również dobre połączenia 21 komunikacyjne z sąsiednimi miastami: Wyszkowem, Tłuszczem, Legionowem. Położenie Radzymina w bliskim sąsiedztwie Warszawy jest źródłem korzyści dla jego mieszkańców (Warszawa jako miejsce pracy i korzystania z szeroko rozumianych usług), jak i dla gminy ( bliskość Warszawy podnosi atrakcyjność inwestycyjną Radzymina). 2. Rezerwy atrakcyjnych i stosunkowo tanich terenów pod budownictwo mieszkaniowe, rekreacyjne, handel i różnego typu usługi oraz przemysł; W celu aktywizacji gospodarczej gminy przygotowano różnorodną ofertę terenów - od małych, położonych w mieście, do dużych, zlokalizowanych blisko głównych arterii komunikacyjnych. Do zagospodarowania są również nieruchomości zabudowane. Na terenie gminy istnieje także duży a niewykorzystany potencjał w zakresie usług rekreacyjnoturystycznych, głownie ukierunkowanych na wypoczynek sobotnio - niedzielny, szczególnie ważny w profilaktyce zdrowotnej wielkomiejskiej społeczności). 4.Duża powierzchnia - największa pod względem obszaru gmina w powiecie wołomińskim; 5. Silne tradycje gospodarcze (stosunkowo duża ilość małych i średnich przedsiębiorstw - MSP), dobry klimat dla przedsiębiorczości; 6. Intensywnie rozbudowywana podstawowa infrastruktura techniczna - wolne moce w mediach komunalnych; 7. Rozwinięte funkcje administracyjno - usługowe; 8. Bogate walory turystyczne; 9. Dobrze wykształcona i relatywnie tania siła robocza; 10.Wysoki odsetek ludności w wieku przedprodukcyjnym i niski w wieku poprodukcyjnym; 11.Dobra klasa części gleb, możliwość rozwoju wyspecjalizowanej produkcji rolniczej, występowanie bogactw naturalnych; 12. Polityka gminna sprzyjająca rozwojowi 13. Zabytki historyczne; 14. Aktywność społeczna, przedsiębiorczość i pracowitość mieszkańców; 15. Wysoki poziom oświaty w gminie, nauczyciele o dobrych kwalifikacjach, dobra baza lokalowa szkół podstawowych, bliskość ośrodków szkolnictwa średniego i wyższego; 16. Bogate zasoby intelektualne mieszkańców gminy; 17. Bogate tradycje kulturowe - dobra kulturalne o niekwestionowanych walorach poznawczych; 18. Dobry dostęp do oświaty - atrakcyjne oferty edukacyjne szkół wszystkich szczebli; 19. Rozwój bazy sportowej, aktywna działalność klubów sportowych; 20. Bezpieczeństwo publiczne. 21. Istnienie potencjału hydrogeotermalnego w rejonie gminy - możliwość wykorzystania wód geotermalnych do celów balneologicznych, rekreacyjnych i grzewczych. 22 SŁABE STRONY – czynniki ograniczające i hamujące dalszy rozwój społeczno - gospodarczy 1. Niezadowalający stan infrastruktury technicznej infrastruktura drogowa: zły stan (słaba nawierzchnia) dróg, zbyt wąskie drogi w stosunku do dużego natężenia ruchu, duży procent dróg o nawierzchni gruntowej wodociągi i kanalizacja sanitarna : słabo rozwinięta sieć wodno – kanalizacyjna, dysproporcje przestrzenne w zakresie wyposażenia poszczególnych terenów w sieć wodociągową i kanalizacyjną . Sukcesywna rozbudowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej nie skutkuje znaczącym przyrostem liczby odbiorców tych usług. kanalizacja deszczowa: znaczne niedobory w zakresie wyposażenia miasta w sieć kanalizacji deszczowej. 2. Słaba kondycja zakładów pracy przestarzałe technologie, nasycenie rynków zbytu, brak strategicznych inwestorów; 3. Znaczny niedobór mieszkań komunalnych, niewystarczające środki finansowe na remonty gminnych zasobów mieszkaniowych; 4. Zastój w rolnictwie; rozdrobnienie gospodarstw rolnych, częsty brak specjalizacji produkcji, trudny teren dla uprawy rolniczej - słabe gleby, brak rynków zbytu, liczne odłogi, brak motywacji do szkolenia/kształcenia w zawodach rolniczych, niskie kwalifikacje większości rolników, niski poziom specjalizacji, brak tradycji współpracy rolników, brak rozwiniętego przetwórstwa rolno – spożywczego, wysoki udział kosztów stałych w produkcji, brak wiedzy nt. funkcjonowania gospodarstw rolnych w UE. 5. Brak skutecznych narzędzi i form komunikacji społecznej oraz opracowanych kompleksowych informacji na temat możliwości inwestycyjnych na terenie gminy; 6. Wzrost kosztów produkcji – malejąca rentowność; 7. Brak kanałów dystrybucji dla gotowych towarów lokalnych firm; 8. Niewielki kapitał lokalny; 9. Rosnąca apatia społeczna, brak wiary w sukces - efekt rosnącego bezrobocia; (zmęczenie trudnościami np. szukania pracy, brak tanich mieszkań socjalnych ) CZYNNIKI ZEWNĘTRZNE SZANSE - tkwiące w otoczeniu Radzymina- czynniki stymulujące i wspierające rozwój społeczno – gospodarczy: 23 1. Dogodne ( strategiczne) położenie: w obrębie wpływów aglomeracji warszawskiej o silnych i różnorodnych powiązaniach funkcjonalno – przestrzennych ( jest to obszar najbardziej atrakcyjny w skali kraju pod względem lokalizacji inwestycji), przy trasach przelotowych (droga międzynarodowa); 2. Wykorzystanie rangi takich wydarzeń historycznych jak: Bitwa Warszawska 1920 roku, wizyta Papieża Jana Pawła II w 1999r. 3. Panujący w kraju trend na spędzanie wolnego czasu w formie wyjazdów z dużych aglomeracji do terenów podmiejskich; 4. Możliwość pozyskiwania tanich źródeł finansowania inwestycji ekologicznych oraz związanych ze skojarzonym wytwarzaniem prądu i ciepła; 5. Możliwość z korzystania z polskich funduszy oraz funduszy unijnych strukturalnych i Funduszu Spójności; 6. Liczne możliwości przedstawiania potencjalnym inwestorom atrakcyjnych ofert ; 7. Rozbudowa infrastruktury towarzyszącej inwestycjom drogowym rangi krajowej i międzynarodowej; 8. Dynamiczny rozwój turystyki rekreacyjno – wypoczynkowej związany z wykorzystaniem walorów położenia gminy względem Warszawy i Zalewu Zegrzyńskiego; 9. Możliwość korzystania z doświadczeń innych ośrodków samorządowych; 10.Duże możliwości współpracy sektora samorządowego z organizacjami pozarządowymi na rzecz lokalnego rozwoju społeczno – gospodarczego. ZAGROŻENIA (trudności) – czynniki tkwiące w otoczeniu ograniczające i hamujące dalszy rozwój społeczno – gospodarczy: 1. Słaba kondycja zakładów pracy w regionie - wzrost bezrobocia; 2. Trudności w pozyskiwaniu funduszy na zakładanie, restrukturyzację itp. małych przedsiębiorstw; (między innymi: wysokooprocentowane kredyty, zawiłe i niestabilne przepisy prawne także bankowe, brak edukacji marketingowej); 3. Nieopłacalność produkcji rolnej; (między innymi: brak rynków zbytu dla produktów rolno - spożywczych, napływ „ konkurencyjnej ” żywności z Zachodu , niestabilna krajowa polityka rolna); 4. Niestabilność i zawiłość przepisów prawnych oraz brak wpływu gminy na rozwiązania z zakresu prawa podatkowego czy prawa pracy, mających ogromne znaczenie dla podejmowania decyzji inwestycyjnych; 5. Możliwość obniżenia się dochodów gospodarstw domowych wskutek pogarszającej się kondycji jednostek gospodarczych na terenie gminy; 6. Migracja wykształconej młodzieży; 7. Konkurencja ze strony innych gmin; 24 Po wnikliwym przeanalizowaniu wymienionych czynników widać jaki wpływ mogą mieć one na rozwój Gminy i w którym kierunku należy skierować działania aby zapewnić jak najlepszy rozwój gminy w przyszłości. Powyższa analiza społeczno-gospodarczych uwarunkowań i problemów rozwoju Gminy Radzymin doprowadziła do wytyczenia konkretnych celów operacyjnych w różnych dziedzinach życia gospodarczego. CZĘŚĆ III STRATEGIA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU MIASTA I GMINY RADZYMIN WSTĘP Ogólnie rzecz ujmując można stwierdzić, iż każdy rozwój jest zmianą dokonywaną w czasie, która ma przynieść określone efekty. W przypadku rozwoju lokalnego proces ten powinien mieć określony charakter , kierunek i natężenie. Warunkiem skuteczności podejmowanych działań jest znajomość lokalnego środowiska, jego istoty, charakteru i specyfiki. Istotą zrównoważonego rozwoju jest zapewnienie trwałej poprawy jakości życia współczesnych i przyszłych pokoleń poprzez kształtowanie właściwych proporcji między kapitałem ekonomicznym, ludzkim i przyrodniczym. Dla osiągnięcia zrównoważonego rozwoju konieczne jest, aby ochrona środowiska przyrodniczego stanowiła nieodłączną część procesów rozwoju społecznogospodarczego i zagospodarowania przestrzennego i nie była rozpatrywana w oderwaniu od nich. Innymi słowy, rozwój zrównoważony to nadanie postępowi cywilizacyjnemu kierunku zachowującego w sposób trwały zasoby i walory środowiska przyrodniczego oraz jego czynna ochrona. Celem zrównoważonego rozwoju jest stała poprawa jakości życia obywateli poprzez zaspokojenie obecnych potrzeb, bez szkody dla możliwości ich zaspokajania przez przyszłe pokolenia. Przez rzeczywisty rozwój Miasta i Gminy Radzymin należy więc rozumieć: 1. Rozwój gospodarczy jako siłę napędową wszelkiego rozwoju społeczności lokalnej ; 2. Rozwój jako zmianę w zasobności mieszkańców, wzrost dochodów, zmianę warunków ekonomicznych pozwalających na realizację indywidualnych aspiracji mieszkańców; 3. Rozwój środowiska naturalnego, ochronę dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego; 4. Rozwój kultury, zachowanie i pielęgnowanie tradycji, obyczajów i zwyczajów; 25 5. Rozwój lokalny to także dbałość o zmiany w mentalności i świadomości społeczeństwa, wzrost ich wiedzy, umiejętności i kwalifikacji ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ GMINY WYMAGA ZACHOWANIA RÓWNOWAGI MIĘDZY TYMI ELEMENTAMI Przedstawiona Strategia rozwoju Miasta i Gminy Radzymin jest dokumentem spełniającym podstawowe wymogi merytoryczne, niezbędne dla tego typu dokumentów. Postanowienia w niej zawarte porządkują problematykę zarządzania strategicznego w gminie a przyjęte priorytety rozwojowe odzwierciedlają aspiracje różnych podmiotów i środowisk. Strategia rozwoju gminy jest skutecznym narzędziem wspomagającym proces zarządzania w długim okresie czasu. Wytyczono w niej główne cele i ogólne kierunki działań dla osiągnięcia tych celów. Jako perspektywę strategii przyjęto okres do 2015 roku, uważając to za optymalny kompromis pomiędzy zdolnością racjonalnego przewidywania przyszłości a eliminacją zjawiska „kadencyjności” dokumentu strategii. W sytuacji 4 - letniej kadencji władz samorządowych, objęcie strategii perspektywą 2 - 3 kadencji uznane zostało za rozsądne rozwiązanie W ramach prac nad strategią określone zostały: wizja, misja, cele strategiczne i cele operacyjne (szczegółowe) oraz zadania, których realizacja służy osiąganiu założonych celów. Wizja rozwoju gminy oznacza opis stanu przyszłego, który odzwierciedla szeroko pojmowane oczekiwania i aspiracje lokalnej społeczności. Misja określa tzw. generalny cel kierunkowy Cele strategiczne należą do grupy celów kierunkowych i odpowiadają na pytanie: po co to robimy? Osiągnięcie celów strategicznych pozwala przybliżyć się do stanu opisywanego w wizji. Tego typu wyznaczone cele nie mają ściśle określonego czasu realizacji. Cele operacyjne (szczegółowe) zostają wyznaczone po określeniu celów strategicznych, dotyczą krótkiego horyzontu czasowego i zawierają różne zadania Należą do grupy celów konkretnych i odpowiadają na pytanie: jak to robimy? Zadania stanowią opisy ogólne planów do realizacji. PODSTAWY FORMUŁOWANIA CELÓW ROZWOJU - w perspektywie do 2015 roku Przystępując do formułowania strategicznych i operacyjnych celów rozwoju wzięto po uwagę: obecny poziom rozwoju społeczno- gospodarczego miasta, stopień zaspokojenia potrzeb społecznych, wyniki analizy SWOT, 26 bariery i ograniczenia w dalszym dynamicznym rozwoju miasta i gminy Radzymin (czyli problemy wymagające rozwiązania lub złagodzenia ich negatywnych skutków społecznych, gospodarczych, infrastrukturalnych i ekologicznych). Ponadto wykorzystano także wyniki, omówionych wcześniej, badań ankietowych, bowiem dotyczyło ono również oczekiwanych przez mieszkańców kierunków zmian. Opracowane wyniki wskazują, iż do preferowanych przez nich dziedzin, którym należy poświęcić najwięcej uwagi zaliczyć należy: drogi i ulice, budowę mieszkań komunalnych, rozbudowę sieci wodociągowej i kanalizacyjnej, poprawę bezpieczeństwa publicznego, ochronę środowiska. W związku z powyższym główne obszary problemowe w rozwoju miasta i gminy Radzymin. (czyli wymagające intensywnych działań) sformułowano w następujący sposób: Problemy do rozwiązania: Wspieranie rozwoju przedsiębiorczości mieszkańców i tworzenie jak najlepszych warunków dla rozwoju różnych form działalności gospodarczej na terenie miasta i gminy Radzymin, w tym sukcesywne uzbrajanie w podstawową infrastrukturę techniczną terenów, które są przeznaczone w planie zagospodarowania przestrzennego pod rozwój funkcji produkcyjnych, usług komercyjnych i budownictwa mieszkaniowego. Budowa i modernizacja dróg Rozbudowa i budowa sieci wodociągowej , sieci kanalizacyjnej, modernizacja i budowa sieci kanalizacji deszczowej, wdrożenie systemu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych Rozwój bazy materialnej kultury, sportu i rekreacji Rozwój różnych form budownictwa mieszkaniowego – budownictwo komunalne i socjalne Aktywna promocja Należy też podkreślić, iż w sytuacji ograniczonych, w stosunku do występujących potrzeb (infrastrukturalnych, gospodarczych, ekologicznych i społecznych), możliwości finansowych gminnego budżetu, dokonano wyboru priorytetowych kierunków działań poprzez określenie celów operacyjnych, a następnie zadań realizacyjnych. Po przyjęciu Strategii Gmina Radzymin będzie mogła przystąpić do opracowania a następnie realizacji projektów zgodnie z wytyczonymi celami. Koszty realizacji poszczególnych zadań zostaną wyliczone na etapie 27 szczegółowych planów (projektów) realizacyjnych (tzw. Planów Operacyjnych), w tym również Wieloletniego Planu Inwestycyjnego (WPI ). Formułując cele rozwoju nie poszukiwano w otoczeniu ani nowej roli dla Radzymina, ani też funkcji dominującej, lecz wskazano na konieczność umacniania jego dotychczasowej różnorodności i wielofunkcyjności, które są podstawą zrównoważonego rozwoju. PODSUMOWANIE „Strategia zrównoważonego rozwoju Gminy Radzymin” została opracowana jako jedno z narzędzi służących wspieraniu i koordynacji działań oraz aktywności samorządu lokalnego w zaspokajaniu potrzeb mieszkańców. Zostały w niej wskazane optymalne rozwiązania i kierunki strategiczne dla rozwoju miasta i gminy, które mają zdynamizować jego rozwój oraz spowodować, aby Radzymin był coraz bardziej przyjazny dla swoich mieszkańców, gości oraz inwestorów oferujących nowe miejsca pracy. Strategia wytycza kierunki rozwoju, zgodnie z oczekiwaniami różnych środowisk lokalnych. Strategia rozwoju gminy: 1. Formułuje cele i kierunki rozwoju społeczno – ekonomicznego, 2. Koordynuje i porządkuje działania burmistrza, rady i urzędu gminy, 3.Optymalnie pozwala wykorzystać zasoby ludzkie, infrastrukturę techniczną i społeczną gminy, 4. Pozwala na lepsze i skuteczniejsze zarządzanie budżetem gminy, 5. Zwiększa możliwość zdobywania finansowych środków zewnętrznych, 6.Integruje społeczność lokalną, 7.Dostarcza skutecznego instrumentu do długofalowego zarządzania gminą. WIZJA Wypracowana wizja rozwoju miasta i gminy Radzymin przybrała następującą treść: Radzymin – przedsiębiorczy, nowoczesny i zamożny oraz bezpieczny ekologicznie, a także w pełni wykorzystujący walory swego położenia względem Warszawy Radzymin to gmina dla Ciebie, dbająca o rozwój gospodarczy i dobrobyt mieszkańców, która działaniami promocyjnymi umacnia lokalny biznes oraz przyciąga gospodarczych partnerów z zewnątrz. Radzymin – przyjazny mieszkańcom, przedsiębiorcom i turystom. Radzymin - dbający o stan swojego środowiska naturalnego i racjonalne zagospodarowanie przestrzeni, zapewniający tym samym jak najlepsze warunki dla aktywnego wypoczynku i rekreacji. 28 Radzymin – bezpieczne, wygodne i tanie miejsce zamieszkania. Radzymin - pielęgnujący swoje tradycje kulturowe i dziedzictwo historyczne, a także umacniającym lokalne więzi społeczne. Radzymin to gmina, która poprzez różnorodne formy kształcenia dba o wysokie kwalifikacje swoich mieszkańców przygotowując ich do konkurencyjnego rynku pracy i podejmowania własnej działalności gospodarczej. MISJA Biorąc pod uwagę powyższe sformułowano misję , czyli generalny cel kierunkowy dla rozwoju , który został ujęty w następujący sposób: Wysoka jakość życia w Mieście i Gminie Radzymin KIERUNKI ROZWOJU MIASTA I GMINY RADZYMIN Prawidłowo zaplanowany i realizowany rozwój miasta i gminy RADZYMIN, powinien spełniać następujące cele: - wspieranie lokalnej przedsiębiorczości – firm działających i powstających, - przyciąganie nowych inwestorów, - stwarzanie warunków do stałych kontaktów pomiędzy sektorem publicznym, społecznym i prywatnym, - rewitalizacja środowiska naturalnego, społecznego, kulturowego i gospodarczego - podnoszenie kwalifikacji miejscowych zasobów zatrudnienia, - korzystanie z pozytywów integracji z Unią Europejską. Wyznaczone, w dalszej części niniejszego opracowania, kierunki i cele rozwoju umacniają jego dotychczasową różnorodność i wielofunkcyjność, stanowiących podstawę trwałego i zrównoważonego rozwoju pięknej Ziemi Radzymińskiej. Cele strategiczne są konkretyzacją misji rozwoju (generalnego celu kierunkowego). Razem z misją stanowią swoistą syntetyczną deklarację intencji władz samorządowych gminy, co do kierunków jej przyszłego rozwoju i stanowią podstawę do formułowania celów operacyjnych Należy podkreślić, iż celów strategicznych nie należy traktować w kategoriach wizji d o c e l o w e g o stanu Miasta i Gminy Radzymin, lecz w aspekcie ustawicznego procesu rozwojowego, przyczyniającego się w rezultacie do podnoszenia poziomu życia lokalnej społeczności i wzrostu rangi Radzymina w regionie. 29 Określone poniżej cele strategiczne są równorzędne względem siebie stąd ich uszeregowanie spełnia jedynie funkcję porządkującą. OBSZAR STRATEGICZNY - KIERUNEK PRIORYTETOWY : ROZWÓJ GOSPODARCZY Uzasadnienie: Rozwój gospodarczy jest procesem, w którym podstawową rolę odgrywa pełne wykorzystanie istniejących zasobów ludzkich i naturalnych. Jego dynamika zależy przede wszystkim od przedsiębiorczości społeczności lokalnej definiowanej jako zdolność do aktywnego działania nastawionego na osiągnięcie określonych efektów. Prawidłowo zaplanowany i realizowany rozwój gospodarczy zależy więc w bardzo dużej mierze od stanowiska lokalnej władzy, polegającego na konsekwentnym tworzeniu warunków dla kreowania i wzmacniania przedsiębiorczości. Trzeba podkreślić, iż samorząd gminny nie ma obowiązku tworzenia warunków rozwoju, które w sposób bezpośredni wpływałyby na wspieranie sektora małych i średnich przedsiębiorstw. Jednakże Władze samorządowe miasta i gminy Radzymin uważają ,że skoro spoczywa na nich odpowiedzialność za wszelkie sprawy całej społeczności lokalnej ,mają zatem – wprawdzie nie zapisany wprost – obowiązek polegający na kształtowaniu wszelkich możliwości dla rozwoju gminnych przedsiębiorstw, przeciwdziałaniu bezrobociu oraz tworzeniu i utrzymywaniu miejsc pracy. Trwały i dynamiczny rozwój gospodarczy jest podstawowym warunkiem realizacji wszystkich celów strategicznych i operacyjnych, gdyż w rezultacie wywołuje on takie pozytywne zjawiska społeczno - gospodarcze, jak: zmniejszenie się rozmiarów bezrobocia, wzrost zamożności mieszkańców, wzrost dochodów w budżecie gminy z tytułu różnego typu podatków i opłat lokalnych . Wzrost dochodów gminnego budżetu stwarzać będzie podstawy do coraz lepszego zaspokajania potrzeb społecznych w sferze edukacji, pomocy społecznej, w sporcie, rekreacji, bezpieczeństwa publicznego Z tym obszarem strategicznym wiąże się stymulowanie rozwoju gospodarczego, oznaczające podejmowanie przez władze lokalne wszelkiego typu działań wpływających na wzrost aktywności gospodarczej i w konsekwencji - na wzrost zatrudnienia. Z tego powodu zakres przedmiotowy obszaru rozumiany jest jako podejmowanie wszechstronnych inicjatyw bezpośrednio zorientowanych na rozwój. Realizacja wyznaczonych celów strategicznych polegać będzie na tworzeniu jak najlepszych warunków (głównie lokalizacyjnych) dla przedsiębiorców, aby byli oni zainteresowani inwestowaniem na terenie miasta i gminy Radzymin. Rozwój gospodarczy podporządkowany będzie wymogom ochrony środowiska naturalnego – zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju. 30 Cel strategiczny nr 1: TWORZENIE DOGODNYCH WARUNKÓW DLA LOKALNEJ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI I INWESTORÓW ZEWNĘTRZNYCH Uzasadnienie: W świetle obowiązującego prawa Władze gminy Radzymin mogą stosować następujące instrumenty wspierania lokalnego rozwoju gospodarczego: 1. Instrumenty o charakterze „prawa lokalnego” Podstawowa rolę odgrywa tu plan zagospodarowania przestrzennego, którego zadaniem jest dostosowywanie przeznaczenia gruntów i nieruchomości do aktualnych potrzeb. 2.Instrumenty o charakterze finansowym Jednym z podstawowych instrumentów, które gmina powinna stosować wobec przedsiębiorców są działania mające na celu tworzenie korzystnych warunków finansowych dla podejmowania i rozwijania działalności gospodarczej. Zaliczamy do nich w szczególności: stosowanie niższych stawek podatków stanowiących dochody gminy oraz stosowanie polityki ograniczonego wzrostu cen za usługi komunalne .Praktyka wskazuje, iż zwolnienia podatkowe są najbardziej sensowne, gdy prowadzą do wzrostu inwestycji, a taka sytuacja zachodzi, gdy dotyczą one określonego obszaru i obostrzone są obowiązkiem inwestowania lub są funkcją nakładów inwestycyjnych. Przy stosowaniu tego typu instrumentu ważne jest, aby przedsiębiorca planując określoną inwestycję miał pewność i jasność całego procesu.. Podatki powinna więc cechować stabilność, w żadnym wypadku nie powinny się one zmieniać koniunkturalnie. Warunkiem skuteczności instrumentów o charakterze finansowym jest ich przejrzystość, powszechność i trwałość. Cel operacyjny nr 1.1 Tworzenie instytucjonalnych warunków dla rozwoju przedsiębiorczości – organizacyjne i finansowe wspieranie rozwoju przedsiębiorczości i pobudzenie aktywności wśród miejscowej ludności. Zadanie I: Współdziałanie władz miasta i gminy z agencjami i fundacjami rozwoju w dziedzinie wspomagania przedsiębiorczości. Zadanie II: Wyznaczanie w planie zagospodarowania przestrzennego nowych terenów pod działalność gospodarczą, opracowywanie dla inwestorów – w 31 miarę zgłaszanych potrzeb - miejscowych planów przestrzennego. Realizacja: Rada Miejska, Burmistrz, prywatni inwestorzy; koszty: budżet gminy; termin: zadanie stałe. zagospodarowania Zadanie III: Opracowanie programu gminnej ,, polityki” wspierania przedsiębiorczości. Realizacja: Rada Miejska, Burmistrz; koszty: budżet gminy, termin: I kw / 2005. Zadanie IV: Opracowanie programu tworzenia i zagospodarowania lokalnej strefy przemysłowej przy obwodnicy Radzymina tzw. „Radzymińskiej strefy przemysłowej”. Utworzenie takiej strefy będzie miało istotne znaczenie dla ładu w przestrzennym zagospodarowaniu gminy. W sposób czytelny wyodrębnione zostaną grunty pod inwestycje przemysłowe. Ma to szczególne znaczenie w kontekście zarówno uwarunkowań dotyczących kompleksowej ochrony środowiska jak i funkcji rekreacyjno - turystycznych, które Radzymin pełni ze względu na swe walory przyrodniczo – krajobrazowo – historyczne. Utworzenie pierwszej w historii gminy ,,Radzymińskiej strefy przemysłowej” niewątpliwie będzie związane z zakrojonym na lata procesem prawno – geodezyjnym, który nie może być skutecznie realizowany wyłącznie przez kapitał prywatny tj. bez udziału gminy. Bowiem tylko aktywna postawa władz gminnych na rzecz zmiany struktury własności, uporządkowane statusu prawnego terenów( zarówno w zakresie praw własności, jak i przeznaczenia w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego) oraz ich sukcesywne uzbrajanie jest warunkiem koniecznym do zachęcania kapitału prywatnego do inwestowania. Wyróżnić można następujące etapy powstawania strefy: wyznaczenia w planie zagospodarowania przestrzennego ,,terenów przemysłu, składów i budownictwa”; scalanie gruntów połączone z częstym regulowaniem praw własności oraz ewentualnym wykupie ich części .Jest to bardzo potrzebna inicjatywa, gdyż władze gminne, będąc właścicielem terenów przemysłowych mają większą możliwość decydowania o rodzaju realizowanych inwestycji oraz ich doborze pod kątem wpływu na środowisko naturalne i gospodarkę gminy; doprowadzenie podstawowego uzbrojenia technicznego; różnorodna promocja strefy ( akcja informacyjno – promocyjna, polityka podatkowa wypracowanie nazwy strefy, logo itd.) Całość prac związana zarówno z wyjaśnieniem sytuacji prawnej gruntów, jak i wszystkie prace geodezyjne realizowane być mogą w ramach czynności 32 służbowych pracowników urzędu. Inwestorów zachęcać mają także niskie podatki lokalne. Bilans korzyści to: tworzenie nowych miejsc pracy, unormowanie kwestii ładu i zagospodarowania przestrzennego, skuteczniejsza ochrona środowiska naturalnego. Koordynator: Burmistrz, rozpoczęcie realizacji: IV kw./2004 Cel operacyjny nr 1.2 Tworzenie korzystnego klimatu współpracy samorządu i przedsiębiorców – podjęcie działań promocyjnych zmierzających do pozyskania partnerów gospodarczych i wspierania lokalnego biznesu Uzasadnienie: Rozwój przedsiębiorczości stanowi obszar dużego zainteresowania ze strony władz gminy. Takie jest też oczekiwanie ze strony mieszkańców i lokalnych biznesmenów, którzy często podkreślali znaczenie zarówno proinwestycyjnej polityki finansowej gminy (ulgi i zwolnienia podatkowe) jak i współpracy pomiędzy samorządem a przedsiębiorcami w zakresie informacji gospodarczej czy promocji.. Zespół opracowujący strategię określił również potrzebę pokazywania walorów gminy na zewnątrz w celu przyciągnięcia nowych inwestorów. Stwierdzono również, że ważnym elementem jest promowanie tych przedsiębiorców, którzy odnieśli sukces jako pozytywny przykład możliwości gospodarczych gminy. Za niezwykle istotny czynnik uznano nawiązanie stałej współpracy władz samorządowych z miejscowym biznesem, a następnie wspólne przygotowanie działań promocyjnych. Zadanie I: Opracowanie wewnętrznych procedur umożliwiających sprawną życzliwą i szybką obsługę inwestorów i przedsiębiorców w Urzędzie Gminy Realizacja: Burmistrz, Rada Miasta, termin: jak najszybciej Efekty: Wdrożenie takich procedur pozwoli na intensyfikację wszelkich procesów inwestycyjnych i gospodarczych w gminie. Zadanie II: Opracowanie banku informacji gospodarczych w celu rozwoju i promocji przedsiębiorczości. Odpowiedzialność: Urząd Gminy - pracownicy Termin: I kw./2005 Finansowanie: w ramach zadań służbowych Efekty: Możliwość udzielania szybkiej i aktualnej informacji Cel operacyjny nr 1.3 Opracowanie programu wspierania lokalnego biznesu Uzasadnienie: Uznano, że bardzo ważnym czynnikiem wspierania i promocji lokalnego biznesu jest nawiązanie współpracy z przedsiębiorstwami a następnie wspólne przygotowanie działań promocyjnych. Należy także prezentować na 33 terenie gminy tych przedsiębiorców, którzy przyczyniają się do budowania jej pozytywnego wizerunku. Koordynator : burmistrz, Zadanie I: Prezentacja miejscowych firm na lokalnych imprezach okolicznościowych; zorganizowanie konkursów dla przedsiębiorców i placówek handlowych. Realizacja: Burmistrz, ROKiS, Izba Gospodarcza Partnerzy: lokalne środowisko, ewentualnie komercyjne firmy usługowe Termin: przynajmniej raz w danym roku Finansowanie: sponsorzy, budżet Gminy Efekty: prezentacja udanych przedsięwzięć gospodarczych z terenu gminy, aktywizacja i integracja środowiska, poprawa wizerunku gminy wśród mieszkańców. Pozytywny aspekt „rywalizacji ”w środowisku biznesu, aktywizacja lokalnych przedsiębiorców Cel operacyjny nr 1.4 Opracowanie kompleksowego programu promocji miasta i gminy i doskonalenie systemu komunikacji społecznej Uzasadnienie: Program promocji określi i usystematyzuje działania promocyjne realizowane przez instytucje z terenu gminy, a wspólne przedsięwzięcia zintegrują środowisko i je zaktywizują. Program określi również wszelkiego typu działania ukierunkowane na przyciągnięcie nowych partnerów gospodarczych. Ponadto uznano, że aktualny system komunikacji społecznej (pomiędzy instytucjami samorządowymi a mieszkańcami, w tym przedsiębiorstwami) koniecznie wymaga udoskonalenia i uzupełnienia o nowe elementy np. o wydawanie pisma gminnego. Niezbędna jest także lepsza prezentacja osiągnięć gminy w lokalnych mediach. Zadanie I: W ramach „Programu promocji”: 1. Cykliczne wydawanie weryfikowanego i uaktualnianego informatora ( folderu promocyjnego) dla inwestorów zewnętrznych, zawierającego informacje o gminie, infrastrukturze, terenach inwestycyjnych itp., podkreślającego jej atrakcyjność osadniczą i inwestycyjną 2. Opracowanie komputerowej bazy danych, zawierającej podstawowe informacje o gminie 3. Ciągła aktualizacja strony WWW 4. Utworzenie gminnego biuletynu - samorządowego pisma gminnego Odpowiedzialność: Burmistrz i powołany przez niego zespół ( w przypadku biuletynu docelowo Zespół redakcyjny) Partnerzy: przedsiębiorcy, organizacje społeczne i pozarządowe, jednostki organizacyjne Gminy Termin: I kwartał 2005 r. 34 Finansowanie: Budżet Gminy, sponsorzy; w przypadku biuletynu - w założeniach wydawnictwo samofinansujące się. Efekty: Skupienie wokół „problemu promocji” ludzi znających potrzeby gminy i dostrzegających realne możliwości ich realizacji. Posiadanie konkretnego planu działania z zakresu promocji, co stanowi gwarancję realizacji przedsięwzięć. Niezwykle ważna jest wiedza mieszkańców o działaniach władz gminy Zadanie II: Nawiązanie stałej współpracy z lokalnymi mediami (prasa, radio, telewizja). Odpowiedzialność: Burmistrz bądź wyznaczona przez niego osoba Partnerzy: Media Termin: Działania stale Finansowanie: Nie wymaga dodatkowych nakładów finansowych Efekty: Poprawa wizerunku Gminy, częsta prezentacja problematyki gminy w mediach. Zadanie III: Opracowanie informatora dla mieszkańców o typowych procedurach spraw załatwianych w urzędzie Gminy. Realizacja: pracownicy UMiG Finansowanie: Budżet Gminy Efekty: Ułatwienie i usprawnienie załatwiania spraw w tut. Urzędzie Zadanie IV: Promocja rodzinnych firm z lokalnym produktem Odpowiedzialność: Pracownicy Urzędu odpowiedzialni za promocję Cel operacyjny nr 1.5 Podejmowanie działań na rzecz pozyskiwania dodatkowych (zewnętrznych) środków finansowych Zadanie I: Rozwój partnerskiej współpracy z władzami powiatu wołomińskiego i poszczególnych gmin wchodzących w jego skład przy rozwiązywaniu wspólnych problemów w sferze społecznej, infrastruktury transportowej, ochrony środowiska , bezpieczeństwa publicznego itd. Nawiązanie partnerskiej współpracy w ramach podregionu warszawskiego w sferze: rozwoju i modernizacji systemu transportowego, ochrony środowiska przyrodniczego, edukacji, ochrony zdrowia , kultury i sztuki, bezpieczeństwa publicznego itp. oraz ubieganie o środki unijne i pochodzące z innych źródeł zewnętrznych na realizację wspólnych przedsięwzięć: 35 OBSZAR STRATEGICZNY - KIERUNEK PRIORYTETOWY: INFRASTRUKTURA TECHNICZNA I SPOŁECZNA Cel strategiczny nr 2 TWORZENIE WARUNKÓW DLA WSZECHSTRONNEGO ROZWOJU SPOŁECZNO - GOSPODARCZEGO MIASTA I GMINY RADZYMIN Uzasadnienie: Inwestycje w infrastrukturze podnoszą poziom życia mieszkańców i są podstawowym warunkiem przyciągania inwestorów. Ułatwiają podejmowanie, prowadzenie bądź rozszerzenie działalności gospodarczej, która tworzy nowe miejsca i jest skuteczną bronią w walce z bezrobociem. Cel operacyjny nr 2.1 Stworzenie dogodnych warunków dla inwestorów Zadanie I : Sukcesywne uzbrajanie terenów przeznaczonych pod rozwój w podstawowe urządzenia infrastruktury technicznej – partycypacja w kosztach budowy infrastruktury na terenach inwestycyjnych. Uzasadnienie : Dla pozyskania inwestorów strategicznych władze samorządowe określiły konieczność wspierania inwestorów uzbrajaniem terenów przeznaczonych pod inwestycje priorytetowe. Warunkiem takiego działania jest własne prawo zawierające zasady wspierania inwestorów. Koordynator i realizacja: burmistrz; koszty: budżet gminy- w zależności od inwestora; termin: zadania stale Cel operacyjny nr 2.2. Rozwój infrastruktury drogowej ( budowa, modernizacja, renowacja, odwodnienie i oświetlenie) oraz podniesienie stopnia bezpieczeństwa wszystkich użytkowników dróg. Uzasadnienie: System transportowy na terenie miasta i gminy Radzymin ( sieć drogowo uliczna), ma ogromny wpływ na warunki życia mieszkańców, jak również na atrakcyjność lokalizacyjną miasta dla inwestorów zewnętrznych. Istniejący stan dróg jest niemal powszechnie oceniany jako wysoce niezadowalający. Dotyczy to dróg gminnych, powiatowych, wojewódzkich Inwestycje w infrastrukturę drogową są niezbędne dla rozwoju budownictwa i działalności gospodarczej oraz zrównoważenia rozwoju gminy. Zadanie I: Modernizacja dróg na terenie miasta i gminy Radzymin termin realizacji: 2005 - 2011, 36 Realizacja: Gmina Radzymin; źródło finansowania: środki własne, fundusze UE (strukturalne), środki budżetu państwa.. Zadanie II: Budowa nowych dróg na terenie miasta i gminy Radzymin termin realizacji: 2005 - 2011, Realizacja: Gmina Radzymin, źródło finansowania j.w. Zadanie III: Inwentaryzacja istniejącej kanalizacji deszczowej termin realizacji; 2005 - 2006 Realizator: Gmina Radzymin źródło finansowania: środki własne Zadanie IV: Opracowanie koncepcji gospodarki ściekami deszczowymi na terenie miasta Radzymin. termin realizacji: 2005 - 2006, realizator: Gmina Radzymin źródło finansowania: środki własne Zadanie V: Renowacja istniejącej kanalizacji deszczowej i urządzeń odwadniających termin wykonania: 2004 - 2011; realizator : UMiG Radzymin źródło finansowania: środki własne Zadanie VI: Budowa nowej sieci kanalizacji deszczowej na terenie Radzymina termin realizacji: 2006 - 2011; realizator UMiG Radzymin, źródło finansowania: środki własne, FOŚiGW, kredyty Cel operacyjny nr 2.3 Budowa sieci wodociągowych Zadanie I: Budowa wodociągów - miasto Radzymin termin realizacji 2004 - 2006 realizator: UMiG Radzymin źródła finansowania: środki własne, kredyty Zadanie II : Budowa wodociągu - Gmina Radzymin termin realizacji: 2004 - 2010 realizator: UMiG Radzymin 37 źródła finansowania: środki własne, fundusze strukturalne UE, WFOŚ i GW, kredyty produkt (efekt) 80 km sieci wodociągowej Zadanie III: Modernizacja stacji uzdatniania wody w Aleksandrowie termin realizacji : 2004 - 2006 realizator: UMiG Radzymin źródła finansowania: środki własne, fundusze strukturalne produkt: modernizacja chlorowni, efekt :zwiększenie wydajności Zadanie IV: Wykonanie drugiej nitki wodociągu zasilającego sieć wodociągowa SUW przy ul. gen. Maczka w Radzyminie termin wykonania 2004 r. realizacja: UMiG Radzymin, źródło finansowania - środki własne. Cel operacyjny nr 2.4 Budowa kanalizacji sanitarnej. Zadanie I: Modernizacja miejskiej oczyszczalni ścieków termin realizacji: 2004 - 2008 realizator: UMiG Radzymin źródło finansowania: środki własne ,fundusze strukturalne, WFOŚiGW, kredyty produkt - efekt: zwiększenie wydajności instalacji do odwadniania osadu, modernizacja układów pomiarowych, modernizacja stacji zlewnej, modernizacja stacji dmuchaw i komór napowietrzania, budowa hali sita. ZadanieII: Budowa drugiego ciągu miejskiej oczyszczalni ścieków termin realizacji: 2009 - 2011 realizator: UMiG Radzymin źródło finansowania: środki własne, fundusze strukturalne, FOŚiGW, kredyty Zadanie III: Budowa kanalizacji - miasto Radzymin termin realizacji: 2004 - 2012 realizator: UMiG Radzymin źródło finansowania: środki własne, kredyty produkt: 50 km sieci kanalizacyjnej 38 Zadanie IV: Budowa kanalizacji - gmina Radzymin termin realizacji: 2008 - 2015 realizator: UMiG Radzymin źródła finansowania; j.w produkt: 70 km sieci Zadanie V: Zagospodarowanie osadów ściekowych termin realizacji: 2005 r.; realizacja UMIG Radzymin, źródło finansowania: środki własne, kredyty FOŚiGW Cel operacyjny nr 2.5 Modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej z dostosowaniem do potrzeb mieszkańców. Zadanie I: Rozwój infrastruktury społecznej na terenie miasta Radzymina (budowa placów zabaw, terenów rekreacyjnych, zakładanie zieleni miejskiej, chodników i parkingów). OBSZAR STRATEGICZNY- KIERUNEK PRIORYTETOWY : MIESZKALNICTWO I USŁUGI SPOŁECZNE Uzasadnienie: Przeprowadzona analiza stanu istniejącego oraz słabych stron miasta wskazała na występowanie szeregu niezaspokojonych potrzeb społecznych, wśród których tzw.„głód mieszkaniowy” w sferze budownictwa komunalnego i socjalnego (a więc tanich mieszkań) – wysuwa się na pierwsze miejsce. Jest to więc z punktu widzenia warunków życia mieszkańców dziedzina o kluczowym znaczeniu. Jednak skala i tempo rozwiązywania tych problemów zależą w bezpośrednim stopniu od zasobności budżetu miasta. Im wyższe dochody będzie osiągać gmina, tym więcej środków będzie mogła przeznaczyć na ten cel. Cele strategiczne i programy z tego obszaru można merytorycznie podzielić na programy strategiczne z zakresu rozwoju budownictwa mieszkaniowego oraz programu remontowo – modernizacyjnego już istniejących zasobów mieszkaniowych Najważniejsze problemy w dziedzinie mieszkalnictwa to: niski standard w istniejącym zasobie mieszkaniowym, ograniczone możliwości 39 gospodarstw domowych w uzyskaniu mieszkań z nowego budownictwa, realizowanego na warunkach rynkowych. Jednocześnie należy zwrócić uwagę na atrakcyjność lokalizacji Radzymina dla ludności związanej zawodowo z miejscowościami położonymi wzdłuż głównych linii komunikacyjnych w kierunku Warszawy, ze stolicą włącznie. Ten czynnik może być decydujący w realizowaniu przedmiotowego priorytetu strategicznego Założenia strategiczne w dziedzinie mieszkalnictwa – z uwzględnieniem różnych jego form i celów - są następujące: rozwój budownictwa mieszkaniowego realizowanego na warunkach preferencyjnych, zapewnienie warunków rozwoju budownictwa prywatnego na zasadach rynkowych, z uwzględnieniem potrzeb ludności napływowej, konieczność poprawy standardu zasobów mieszkaniowych (poprawa stanu technicznego i modernizacja budynków mieszkalnych oraz ich otoczenia), rewitalizacja centrum miasta celem ochrony jego dorobku kulturowego. Rozwój budownictwa mieszkaniowego warunkują następujące czynniki (według przeprowadzonej analizy SWOT): Mocne strony: znaczne zasoby gruntowe przeznaczone pod budownictwo mieszkaniowe, duże zainteresowanie rodzin pozyskaniem mieszkania z nowego budownictwa, stosunkowo niskie ceny gruntów w relacji do cen warszawskich. Słabe strony: stagnacja na rynku budowlanym i słaby realny popyt na mieszkania, brak długoletniej, spójnej polityki zbywania działek budowlanych w stosunku do inwestorów budownictwa mieszkaniowego. Szanse: posiadanie dużego zasobu gruntów umożliwia gminie prowadzenie polityki preferującej inwestorów taniego budownictwa mieszkaniowego w celu zaspokajanie potrzeb społecznych, lokalizacja miasta i jego ponadlokalne funkcje sprzyjają rozwojowi budownictwa komercyjnego dla ludności napływowej. Zagrożenia: możliwości finansowania budowy mieszkań przez zainteresowane rodziny są słabe – budownictwo natrafia na barierę popytu realnego, obecnie niskie koszty utrzymania mieszkań ograniczą atrakcyjność oferty mieszkań na wynajem. Wobec obserwowanych problemów w pozyskaniu przez mieszkańców Radzymina mieszkania na dogodnych warunkach, czołowym zadaniem wyznaczonego celu strategicznego jest pobudzenie budownictwa realizowanego na preferencyjnych zasadach .Możliwe to jest przez sformułowanie polityki gminy w zakresie wykorzystania gruntów budowlanych, która określi główne 40 zasady zbywania działek budowlanych, szczególnie w kontekście udziału gminy w ich uzbrojeniu w zależności od formy zabudowy i rodzaju inwestora. W warunkach miasta i gminy Radzymin rozwój budownictwa mieszkaniowego opiera się na określonych standardach. Popieranie jednak inwestycji o mieszkaniach luksusowych nie znajduje uzasadnienia z punktu widzenia wydatkowania środków publicznych, sprzyjanie natomiast budownictwu zbyt skromnemu jest ryzykowne z uwagi na niebezpieczeństwo ich szybkiej degradacji. Dlatego też przyjmuje się uwzględnianie w procesie inwestycyjnym przeciętnych standardów mieszkaniowych. Cel strategiczny nr 3 ZASPOKOJENIE POTRZEB RODZIN OCZEKUJĄCYCH NA MIESZKANIE Z ZASOBU GMINY ORAZ ROZWÓJ BUDOWNICTWA W OPARCIU O KAPITAŁ PRYWATNY DLA LUDNOŚCI OSIADŁEJ I NAPŁYWOWEJ Cel operacyjny nr 3.1 Rozwój komunalnego budownictwa mieszkaniowego ZadanieI: budowa bloku komunalnego przy ul. Ogrodowej w Radzyminie jako I etap realizacji Osiedla „ Piotrówek ” (nazwa „robocza ”ustalona w I fazie prac projektowych). Odpowiedzialność: Burmistrz Źródła finansowania: środki własne, kredyty komercyjne; termin realizacji: 2004 – 2005 r. Cel operacyjny nr 3.2 Rozwój budownictwa realizowanego na zasadach rynkowych. Wykonawca: firmy prywatne, osoby fizyczne. Źródła finansowania: kapitał prywatny. ZadanieI: Promocja programu Koordynator: Burmistrz, UMiG, zadanie stałe. Cel strategiczny nr 4 PODNIESIENIE STANDARDU TECHNICZNEGO GMINNYCH ZASOBÓW MIESZKANIOWYCH ŁĄCZNIE Z REWITALIZACJĄ OBSZARÓW ZABUDOWY HISTORYCZNEJ MIASTA 41 Realizacja celu przyczyni się również w znacznym stopniu wizerunku miasta. do poprawy Cel operacyjny nr 4.1 Remonty i modernizacja gminnych zasobów mieszkaniowych Zadanie I: Remonty i modernizacja komunalnych budynków mieszkalnych według opracowanego programu gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy oraz wynajmu lokali użytkowych. Wykonawca i finansowanie – jednostka budżetowa gminy: Zakład Wodociągów, Kanalizacji i Administracji Budynków Komunalnych. Zadanie II: Sukcesywne wdrażanie w zasobach komunalnych polityki czynszowej zmierzającej do urealnienia czynszów. Cel operacyjny nr 4.2 Poprawa wizerunku i estetyki miasta Zadanie I: Pełne wykorzystanie i wyeksponowanie walorów obiektów zabytkowych ZadanieII: Rewitalizacja zabytkowego zespołu dworsko – parkowego założonego przez Dziedziczkę Radzymina Ks. Eleonorę Czartoryską; lokalizacja: przy ul.Żeligowskiego w Radzyminie. Realizacja zadania obejmuje: - Renowację zbiornika (stawu); termin realizacji:2005 – 2006; - remont budynku dawnego domu administratora z docelowym jego zagospodarowaniem na cele społeczne (użytkowe) źródło finansowania: środki własne; szacunkowy koszt 100.000 zł. II etap Cel strategiczny nr 5 PODNOSZENIE POZIOMU USŁUG SPOŁECZNYCH Cel operacyjny nr 5.1. Stała poprawa warunków funkcjonowania przedszkoli i szkół gminnych 42 Zadanie I: Opracowanie i wdrożenie systemu promującego osiągnięcia uczniów, nauczycieli i szkół (dla nauczycieli i szkół – system nagród, dla uczniów – stypendia naukowe, sportowe). Zadanie II: Dostosowanie sprzętu szkolnego i pomocy dydaktycznych do wymogów współczesnej szkoły, w tym bibliotek. Zadanie III: Zagospodarowanie czasu wolnego ucznia w formie zajęć pozalekcyjnych. Zadanie IV: Modernizacja i remonty przedszkoli i szkół Zadanie V: Modernizacja kotłowni szkoły w Starych Załubicach Termin realizacji 2005r.; realizacja: UMiG w Radzyminie; źródło finansowania: środki własne, FOŚ i GW. Zadanie VI: Termomodernizacja szkół na terenie gminy Radzymin Termin realizacji: 2006 – 2010; realizacja: UMiG; źródło finansowania: j.w. Cel operacyjny nr 5.2 Podniesienie poziomu świadczonych usług medycznych i rozwój profilaktyki zdrowotnej . Zadanie I: Powiększanie i unowocześnianie bazy diagnostycznej Zadanie II: Modernizacja i remont gminnej placówki usług medycznych – „Centrum Medycznego im. Bitwy Warszawskiej 1920 r.” Cel operacyjny nr 5.3 Poprawa świadczenia usług i funkcjonowania placówek opieki społecznej Zadanie I. Wsparcie środowiskowe dla osób chorych, starszych lub znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej poprzez utworzenie Środowiskowego Domu Dziennego Pobytu. ZadanieII: Utworzenie warsztatów terapii zajęciowej dla osób z chorobą psychiczną. Zadanie III: Utworzenie jadłodajni dla osób uzależnionych chorobą alkoholową i innymi nałogami, funkcjonującej w oparciu o przekazywane przez klienta środki pieniężne. Cel operacyjny nr 5.4 Tworzenie warunków do upowszechnienia oraz rozwoju sportu i kultury fizycznej ZadanieI: Rozbudowa kompleksu sportowo – rekreacyjnego na terenie miasta, a w jej ramach budowa basenu krytego z zapleczem do prowadzenia 43 specjalistycznych usług z zakresu profilaktyki zdrowotnej i rehabilitacji (z prawdopodobnym wykorzystaniem wód geotermalnych). Koordynacja: Burmistrz; źródła finansowania :środki prywatne i pochodzące ze źródeł zewnętrznych, głównie funduszy UE. Zadanie II:Budowa hali sportowej przy Szkole Podstawowej w Starych Załubicach Realizacja: Burmistrz; źródła finansowania: własne i zewnętrzne. ZadanieII: Rozbudowa, modernizacja, remonty i racjonalizacja obiektów edukacyjno – sportowych, celem tworzenia jak najlepszych warunków do upowszechniania oraz rozwoju sportu i kultury fizycznej. Zadanie III: Budowa nowych sal gimnastycznych (hal sportowych) zgodnie z gminną polityką upowszechniania oraz rozwoju sportu i kultury fizycznej – przy każdej szkole –obiekt sportowy Zadanie IV: Budowa boisk szkolnych, boisk treningowych, kortów tenisowych, bieżni. ZadanieV: Rozwój sportu szkolnego i wspieranie klubów sportowych w zakresie szkolenia dzieci i młodzieży. Zadanie VI: Budowa na terenie miasta i gminy ścieżek rowerowych w połączeniu z sąsiednimi gminami. Cel operacyjny nr 5.5 Poprawa stanu bezpieczeństwa i porządku publicznego Zadanie I: Realizacja programu „ Bezpieczna droga do szkoły” Podmioty odpowiedzialne i współodpowiedzialne za realizację zadania to: UMiG w Radzyminie, komisariat policji, straż miejska, szkoły. Zadanie II: Budowa systemu monitorowania miasta , w szczególności miejsc najbardziej zagrożonych przestępczością Realizacja: Burmistrz, Przedsiębiorcy, Towarzystwa Ubezpieczeniowe. Zadanie III: Zapobieganie przestępczości i demoralizacji nieletnich oraz zapobieganie patologii rodzin Podmioty odpowiedzialne: UMiG, Komisariat Policji, Straż Miejska, szkoły, organizacje pozarządowe Zadanie IV. Poprawa bezpieczeństwa w ruchu drogowym. OBSZAR STRATEGICZNY - KIERUNEK PRIORYTETOWY: TURYSTYKA, SPORT I REKREACJA Cel strategiczny nr 6 ROZWÓJ TURYSTYKI I REKREACJI, UWZGLĘDNIAJĄCY POTRZEBĘ OCHRONY ŚRODOWISKA NATURALNEGO 44 Cel operacyjny nr 6.1. Zagospodarowanie rekreacyjno - turystyczne Zalewu Zegrzyńskiego Uzasadnienie: Atutem Gminy Radzymin jest bezpośrednie sąsiedztwo z Zalewem Zegrzyńskim. Wykorzystanie tych terenów o dużym potencjale rekreacyjno- wypoczynkowym jest dalece niewystarczające i niezadowalające. Dlatego też należy opracować plan zagospodarowania składający się z realnych możliwości w tym zakresie. Przedmiotem szczególnej troski jest również jak najszybsza poprawa stanu czystości wód Zalewu Zegrzyńskiego. Jezioro to stanowi główny rejon wypoczynku podmiejskiego Warszawy i łącznie z sąsiadującymi odcinkami Bugu i Wisły zaliczane jest do głównych w skali kraju kompleksów wypoczynkowo - turystycznych . ZadanieI: Opracowanie koncepcji opaski kanalizacyjnej wokół Zalewu Zegrzyńskiego na terenie gminy Radzymin termin realizacji: 2007 - 2009, realizacja: Celowy związek gmin ; źródło finansowania: środki własne, fundusze zewnętrzne , głównie UE ZadanieII: Zagospodarowanie turystyczne Zalewu Zegrzyńskiego na zasadzie partnerstwa publiczno - prywatnego ( budowa bazy turystycznej o charakterze rekreacyjno - wypoczynkowym), Koordynator: Burmistrz Radzymina,Termin: bezterminowo, Potencjalni partnerzy: Sąsiadujące Gminy - Nieporęt, Wieliszew, Dąbrówka, Serock., Reginalna Izba Gospodarcza, organizacje turystyczne, Finansowanie: na zasadzie partycypacji - środki publiczne i prywatne, fundusze unijne. Realizację zadania można podzielić na następujące etapy: zawarcie wstępnego porozumienia i określenie formy prawnej działania, przygotowanie koncepcji i planu zagospodarowania terenów inwestycyjnych, opracowanie planu rozwoju projektowanej bazy rekreacyjno - wypoczynkowej, uzgodnienie koncepcji rozwoju, realizacja inwestycji. Efekty: Rozwój turystyki i różnych innych form działalności gospodarczej związanych z powstaniem bazy rekreacyjnej i wypoczynkowej. Cel operacyjny nr 6.2 Stworzenie warunków dla rozwoju turystyki (tzw. weekendowej i kwalifikowanej) Zadania I - IX: Stworzenie infrastruktury turystycznej, sportowej i rekreacyjnej: 45 budowa bazy noclegowej i gastronomicznej, poprawa dostępności komunikacyjnej gminy poprzez wspieranie usług transportu zbiorowego – pomoc w uruchamianiu nowych linii autobusowych, Budowa: pola namiotowego przystani wodnej, ścieżek rowerowych, ścieżek spacerowych, boisk sportowych, kortów tenisowych, wypożyczalni sprzętu sportowego. OBSZAR STRATEGICZNY- KIERUNEK PRIORYTETOWY: ROZWÓJ OBSZARÓW WIEJSKICH I ROLNICTWA Uzasadnienie: W celu rewitalizacji obszarów wiejskich należy podjąć następujące działania długoterminowe: rozwój infrastruktury, w tym intensyfikacja działań związanych z tworzeniem infrastruktury proekologicznej (np. oczyszczalnie ścieków), eliminacja zagrożeń dotyczących stanu środowiska naturalnego (np. „dzikie wysypiska śmieci”), rozwój pozarolniczych źródeł utrzymania, zwiększenie dostępu mieszkańców obszarów wiejskich do dóbr cywilizacyjnych - wyrównywanie szans, promocja regionu, stworzenie efektywnych narzędzi wykorzystania funduszy UE, rozwój i promocja bazy turystycznej obszarów wiejskich, wspieranie rozwoju agroturystyki i turystyki wiejskiej, a także edukacja młodzieży i ustawiczne kształcenie dorosłych. Cel strategiczny nr 7 POPRAWA WARUNKÓW ŻYCIA I EFEKTYWNOŚCI DZIAŁALNOŚCI ROLNICZEJ Uzasadnienie: Zespół opracowujący strategię określił, że gmina Radzymin dysponuje naturalnymi warunkami dla rozwoju kierunku mleczarskiego i produkcji warzyw. Ze względu na zmniejszając się zatrudnienie w zakładach przemysłowych, w których pracowali mieszkańcy wsi powstała duża nadwyżka zasobów ludzkich w gminie. Cele z zakresu wsparcia dla rolnictwa to przede wszystkim zamierzenia o charakterze edukacyjnym, informacyjnym i promocyjnym. Realizacja tych celów to zadanie nie tylko Urzędu Gminy, ale przede wszystkim organizacji 46 działających w otoczeniu rolnictwa takich jak Ośrodek Doradztwa Rolniczego i organizacje rolnicze. Poprawa warunków życia na wsi realizowana jest poprzez sukcesywny rozwój infrastruktury technicznej i społecznej, rozwój lokalnych rynków pracy, wzrost poziomu wykształcenia mieszkańców oraz efektywne wykorzystanie zewnętrznych źródeł finansowania wsi. Cel operacyjny nr 7.1 Poprawa efektywności działalności rolniczej poprzez intensyfikację produkcji, tworzenie warunków do rozwoju przetwórstwa oraz działania dostosowawcze. Zadanie I : Szkolenia i informacja zawodowa dla rolników. Realizacja zadania odbywa się poprzez: Analizę potrzeb szkoleniowych, opracowywanie planów szkoleń, inicjowanie i upowszechnianie współpracy pomiędzy rolnikami a firmami doradczymi , organizację wspólnych spotkań. Odpowiedzialność: ODR, odpowiedni ref. UMiG Termin: w odpowiedzi na potrzeby zgłaszane przez rolników Partnerzy: Rolnicy, Izba Rolnicza, ARiMR, Komisja Rolna RM; Finansowanie: Środki finansowe ODR, inne Efekty: Szkolenia tak przygotowane umożliwią podniesienie zawodowych kwalifikacji oraz dopływ bieżących informacji do rolników - poprawa działania gospodarstw poprzez działania dostosowawcze. W końcowym efekcie działania tego typu korzystnie wpłyną na ekonomiczne funkcjonowanie gospodarstw rolnych Zadanie II: Wspieranie wspólnych inicjatyw i działań rolników poprzez pomoc organizacyjno – finansową dla organizacji szkoleń i doradztwa z tego zakresu oraz pomoc w organizacji grup producenckich. Realizacja: Burmistrz : komisja rolna, pracownicy UMiG, Termin: na bieżąco, zgodnie z potrzebami rolników Partnerzy: ODR, Izba Rolnicza, organizacje pozarządowe, Firmy doradcze Finansowanie: Budżet gminy, uczestnicy szkoleń, sponsorzy, programy spójności i strukturalne UE, Efekty: stała diagnoza potrzeb rolników oraz wymierne wsparcie dla inicjatyw oraz utworzenie związków i zrzeszeń rolników w gminie Cel operacyjny nr 7.2 Dodatkowe źródła dochodów dla gospodarstw rolnych Uzasadnienie: Ze względu na duże umiejętności wielu właścicieli gospodarstw rolnych istnieje możliwość podejmowania przez nich dodatkowych zajęć, które podniosą dochody rodzin. Należy wspierać te, wypływające z lokalnych zasobów, działania 47 Koordynator: Burmistrz ZadanieI: Prezentowanie możliwości rozwoju usług rekreacyjnych i turystyki wiejskiej - agroturystyki oraz analiza potrzeb rozwoju usług w bezpośrednim otoczeniu rolnictwa Odpowiedzialność: Wyznaczeni pracownicy UMiG Termin: zgodnie z planem promocji i informacji społecznej Partnerzy: Samorządy Sołectw, Firmy doradcze, Komisja Rolna RM, ODR Finansowanie: W ramach środków przyznawanych na stanowiska pracy Efekty: wykorzystanie położenia gminy, dziedzictwa kulturowego i rozdrobnienia gospodarstw do rozwoju agroturystyki , turystyki wiejskiej i tzw. weekendowej Zadanie II: Organizacja szkoleń z zakresu przedsiębiorczości i mikroprzedsiębiorczości wiejskiej Odpowiedzialność: j.w.; termin: zgodnie z zapotrzebowaniem; partnerzy: Izba gospodarcza, firmy doradcze i szkoleniowe; finansowanie: środki własne, środki zewnętrzne (fundusze unijne), Efekty: Wiarygodna informacja na temat możliwych form przedsiębiorczości w środowisku wiejskim, promocja przedsiębiorczości i mikroprzedsiębiorczości wśród mieszkańców wsi; stałe przeszkolenie w zakresie prowadzenia firmy. Cel operacyjny nr 7.3 Wsparcie działań związanych z produkcją i wykorzystaniem biomasy na cele energetyczne Zadanie I: Organizacja szkoleń na temat praktycznych aspektów zakładania i użytkowania plantacji roślin energetycznych (ślazowca pensylwańskiego, wierzby energetycznej) oraz możliwości zagospodarowania pozyskanej biomasy. OBSZAR STRATEGICZNY - KIERUNEK PRIORYTETOWY: ŚRODOWISKO NATURALNE I KULTUROWE Uzasadnienie: Ochrona zasobów przyrodniczych przed zabudową i degradacją oraz poprawa stanu środowiska przyrodniczego jest istotnym czynnikiem wpływającym na jakość życia mieszkańców miasta i gminy Radzymin. Obecny stan wyposażenia 48 miasta i gminy w urządzenia służące ochronie środowiska jest wysoce niezadowalający – pomimo licznych inwestycji w tym zakresie. Sprawia to, że nadal istnieje duże zanieczyszczenie wód podziemnych związkami azotu, w tym azotanami oraz amoniakiem, których głównym źródłem są ścieki bytowe. Znacząca poprawa stanu środowiska przyrodniczego nastąpi jedynie wówczas, gdy: zlikwiduje się niedobory w zakresie sieci sanitarnej, coraz szerzej będą stosowane proekologiczne nośniki pozyskiwania energii (gaz, źródła odnawialne), nastąpi wdrożenie programu selektywnej zbiórki odpadów oraz ich bezpieczne składowanie i utylizacja. Ochrona naturalnego środowiska przyrodniczego wiąże się również z racjonalnym zagospodarowaniem przestrzeni, co jest szczególnie ważne w kontekście dużej intensywności zabudowy i presji urbanistycznej. Dlatego konieczna jest właściwa gospodarka terenami (także na etapie ustaleń i decyzji planistycznych), którą powinno cechować: kryterium racjonalności ekologicznej, polegające na ochronie zasobów przyrodniczych przed ich zabudową i degradacją, kryterium funkcjonalności, polegające na optymalnym rozmieszczeniu różnorodnych funkcji względem siebie w przestrzeni, kryterium atrakcyjności lokalizacyjnej – teren odpowiednio wyposażony w infrastrukturę techniczną. Należy w pierwszej kolejności dążyć do wykorzystania terenów już uzbrojonych lub o niskim koszcie ich uzbrojenia .Takie postępowanie przyczyni się w konsekwencji do zmniejszenia nakładów finansowych z budżetu gminy (oszczędności). Cel strategiczny nr 8: ROZWÓJ I OCHRONA WALORÓW ŚRODOWISKA NATURALNEGO I RODZIMEJ KULTURY Cel operacyjny nr 8.1 Ochrona środowiska naturalnego poprzez powszechne wdrożenie programu gospodarki odpadami stałymi i ciekłymi ze szczególnym uwzględnieniem segregacji odpadów „u źródła”. ZadanieI: Intensyfikacja selektywnej zbiórki odpadów ( zakup pojemników i worków), termin wykonania: 2004 - 2008; realizacja: UMiG Radzymin, źródła finansowania: środki własne, FOŚiGW ZadanieII: Likwidacja dzikich wysypisk 49 termin realizacji: 2004 - 2010, wykonawca: UMiG Radzymin, źródło finansowania: środki własne, FOŚiGW. ZadanieIII: Organizacja i budowa gminnych punktów zbiórki odpadów niebezpiecznych. termin realizacji: 2004 - 2006, realizacja: UMiG Radzymin, źródło finansowania: środki własne FOŚi GW. Zadanie IV: Organizacja zbiórki odpadów niebezpiecznych wyodrębnionych z odpadów komunalnych, odpadów wielkogabarytowych, surowców wtórnych termin realizacji: 2004 - 2008; realizuje: UMiG Radzymin źródło finansowania: środki własne, FOŚiGW Zadanie V: Inwentaryzacja odpadów zawierających azbest na terenie miasta i gminy, termin wykonania : 2004- 2005 realizacja: UMiG Radzymin, źródło finansowania: środki własne Zadanie VI : Opracowanie harmonogramu usuwania azbestu. termin realizacji 2005 r.; realizacja UMiG Radzymin, źródło finansowania: środki własne ZadanieVII: Unieszkodliwianie odpadów zawierających azbest - usuwanie eternitu z budynków na terenie gminy Radzymin termin realizacji: 2004 - 2011, realizacja: UMiG Radzymin, źródło finansowania: środki własne, FOŚiGW, fundusze strukturalne UE, Cel operacyjny nr 8.2 Zabezpieczanie zasobów przyrodniczych przed degradacją - podnoszenie świadomości ekologicznej wśród lokalnej społeczności Zadanie I: Inwentaryzacja zieleni na terenie miasta Radzymin termin realizacji: 2005 - 2006, realizacja: UMiG Radzymin, źródło finansowania: środki własne, Zadanie II: Urządzanie, utrzymanie i ochrona zieleni miejskiej (skwerów, zieleńców, zieleni przyulicznej) 50 termin realizacji: 2004 - 2011, realizacja: UMiG Radzymin, źródło finansowania: środki własne, Zadanie III: Ochrona cennych – pod względem przyrodniczym -obszarów przed zabudową i degradacją (za pomocą ustaleń planistycznych i decyzji lokalizacyjnych). Realizacja:Burmistrz,UMiG Zadanie IV: Edukacja ekologiczna mieszkańców, zwłaszcza dzieci i młodzieży szkolnej. Realizacja: Burmistrz, UMiG, jednostki organizacyjne gminy, szkoły. Zadanie V: Przebudowa rzeki Beniaminówki i Kanału Sierakowskiego termin realizacji: 2004 - 2009, realizacja: Gmina Radzymin przy współudziale WZMiUW w Warszawie, źródło finansowania: środki własne, budżet państwa Efekt: ochrona przeciwpowodziowa Cel operacyjny nr 8.3 Kreowanie ekoenergetyki - popieranie wszelkiego typu przedsięwzięć związanych z zastosowaniem nowoczesnych technologii wykorzystujących odnawialne źródła energii Zadanie I: Promowanie wykorzystania energii słonecznej do produkcji energii odnawialnej Zadanie II: Promowanie wdrażania nowych technologii w zakresie wykorzystania produktów roślinnych jako materiału energetycznego. (technologie pozyskiwania biomasy i jej przetwarzania na energię – głównie z upraw energetycznych). Cel operacyjny nr 8.4 Kultywowanie tradycji i ochrona ( świadectw kultury materialnej i duchowej) zasobów dóbr kultury Zadanie I. Ochrona wartości kulturowych Radzymina poprzez podjęcie szeregu działań mających na celu nadanie odpowiedniej rangi Boju o Radzymin w 1920 r., który stanowi największą wartość historyczną środowiska kulturowego Ziemi Radzymińskiej ( promocja miasta i gminy). Cel operacyjny nr 8.5 51 Promowanie rodzimej kultury Zadanie I: Promocja Ziemi Radzymińskiej i związanych z nią wydarzeń historycznych w dostępnych mediach (prasa, radio, TV) oraz publikacjach naukowych, popularnonaukowych, turystycznych . Zadanie II: Promocja organizowanych imprez kulturalnych i patriotycznych OBSZAR STRATEGICZNY - KIERUNEK PRIORYTETOWY EDUKACJA I ROZWÓJ ZASOBÓW LUDZKICH Cel strategiczny nr 9: PRZYGOTOWANIE MIESZKAŃCÓW DLA POTRZEB NOWOCZESNEJ GOSPODARKI ORAZ ROZWÓJ SPOŁECZEŃSTWA OBYWATELSKIEGO Cel operacyjny nr 9.1 Edukacja dzieci i młodzieży w zakresie przygotowania do aktywnego udziału w życiu społecznym i gospodarczym gminy. Zadanie I: Zagospodarowanie czasu wolnego ucznia w formie interesujących zajęć społecznych. Odpowiedzialność: nauczyciele, pracownicy urzędu, sponsorzy. Cel operacyjny nr 9.2 Edukacja dorosłych w zakresie dostosowania do wymagań aktualnego i przyszłego rynku pracy, Zadanie I: Wspieranie rozwoju na terenie miasta szkolnictwa niepublicznego, w tym wyższego. Cel operacyjny nr 9.3 Wykorzystanie i promowanie ludzi z wyższym wykształceniem oraz posiadających inicjatywę (tzw. liderów społecznych) Zadanie I: Opracowanie przy Urzędzie Burmistrza programu konkursów i nagród dla lokalnych organizacji i liderów społecznych w celu aktywizacji mieszkańców oraz realizacji ciekawych projektów. 52 Zadanie II: Stworzenie systemu stypendiów naukowych dla młodych mieszkańców miasta i gminy Radzymin fundowanych przez miejscowe środowisko biznesowe, władze samorządowe, organizacje pozarządowe REALIZACJA STRATEGII Przyjęcie niniejszej strategii przez Radę Miejską zakończy etap planowania rozwoju gospodarczego stawiając struktury samorządowe przed wyzwaniem skutecznego i efektywnego wdrażania jej postanowień. Szczegółowa procedura, a zdecydowano się na najprostszą formę wdrażania strategii, oznacza: 1. Wyznaczenie koordynatora działań, nadzorującego realizację wszystkich działań wynikających ze strategii (możliwe jest przypisanie tych kompetencji do już istniejącego stanowiska bez konieczności utworzenia oddzielnego stanowiska) 2. Przekazanie do realizacji zadań wynikających ze strategii do właściwych jednostek organizacyjnych urzędu gminy (na podstawie zarządzenia Burmistrza) 3.Uwzględnienie postanowień strategii w projekcie budżetu i planach wieloletnich ( o ile istnieją) – zawsze zgodnie z obowiązującą procedurą przygotowywania budżetu i planów inwestycyjnych. 4.Powołanie komitetu sterującego wdrażanie strategii i przyjęcie regulaminu jego działania; komitet powinien zostać utworzony przez reprezentantów partnerów społecznych oraz władze gminy. Zadaniem komitetu jest dokonywanie okresowej oceny postępu i skutków realizacji strategii. Skuteczną praktyką jest tworzenie w trybie doraźnym zespołów roboczych w celu rozwiązywania bieżących problemów związanych z realizacją zadań przyjętych w strategii. Ważne jest aby wszystkie działania związane z wdrożeniem strategii charakteryzowały się czynnym zaangażowaniem władz gminnych i pracowników samorządowych oraz innych osób bezpośrednio zaangażowanych w realizację strategii. Na plan pierwszy realizacji niniejszej strategii wysuwa się ( co jest oczywiste) kwestia środków niezbędnych do jej wdrożenia. Część z w/w zadań ma charakter stałych działań gminy, które są finansowane bezpośrednio z budżetu, choć braki w tym zakresie występują niemal powszechnie. Dlatego też jak najszybciej zidentyfikowane działania powinny stanowić podstawę do opracowania projektów, które mogą być współfinansowane ze środków zewnętrznych, szczególnie z funduszy strukturalnych i Funduszu spójności Unii Europejskiej. Posiadanie zatem zidentyfikowanych projektów oraz oszacowanie kosztów ich wdrożenia daje istotną przewagę w poszukiwaniu zewnętrznego źródła finansowania. 53 Na zakończenie należy podkreślić, iż strategia jest dokumentem „żywym”, który powinien być co pewien czas korygowany i w miarę istotnej potrzeby należy wprowadzać do niej nowe zadania, pozwalające na pełną realizację wyznaczonych celów. Postuluje się, aby postęp w realizacji planów strategicznych poddać wstępnej ocenie po upływie roku ( stwarza to okazję do ich ewentualnej weryfikacji). Jeżeli jednak strategia i zadania realizacyjne do niej są dobrze przygotowywane, to aktualizacji dokonuje się nie częściej niż co trzy lata. PODSUMOWUJĄC NALEŻY STWIERDZIĆ, ŻE ZAPISY STRATEGII ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU GMINY RADZYMIN DO 2015 ROKU ODPOWIADAJĄ ZAPISOM STRATEGII ROZWOJU POWIATU WOŁOMIŃSKIEGO oraz STRATEGII ROZWOJU WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO Radzymin, lipiec 2004 r. 54