Prawo pracy – ćwiczenia (VI) mgr Ilona Szwedziak – Bork [email protected] WZ UW ROZWIĄZANIE UMOWY O PRACĘ NA MOCY POROZUMIENIA STRON Z UPŁYWEM CZASU, NA KTÓRY ZOSTAŁA ZAWARTA ROZWIĄZANIE UMOWY O PRACĘ BEZ ZACHOWANIA OKRESU WYPOWIEDZENIA PRZEZ JEDNĄ ZE STRON ZA WYPOWIEDZENIEM PRZEZ OŚWIADCZENIE JEDNEJ ZE STRON Uprawnienia pracownika w razie nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę (I) • uprawnienie do wniesienia odwołania do sądu w ciągu 7 dni od dnia doręczenia pisma wypowiadającego umowę o pracę • W razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy - stosownie do żądania pracownika –orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu – o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu Uprawnienia pracownika w razie nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę (II) • Ale: sąd może nie uwzględnić żądania pracownika, jeśli ustali, że byłoby to niemożliwe lub niecelowe -> w takim przypadku orzeka odszkodowanie • Wyjątki: art. 39, art. 177, przepisy szczególne dotyczące ochrony pracowników przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem o pracę • odszkodowanie: wynagrodzenie za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższe niż wynagrodzenie za okres wypowiedzenia Uprawnienia pracownika w razie nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę (III) • wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na okres próbny bądź umowy o pracę na czas określony z naruszeniem przepisów o wypowiadaniu takiej umowy: odszkodowanie • Wyjątki: wypowiedzenie umowy o pracę pracownicy w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego, pracownikowi - ojcu wychowującemu dziecko w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego, a także pracownikowi w okresie korzystania z ochrony stosunku pracy na podstawie przepisów ustawy o związkach zawodowych – w takim przypadku art. 45 KP Uprawnienia pracownika w razie nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę (IV) wynagrodzenie po przywróceniu do pracy: • za czas pozostawania bez pracy – max 2 miesiące, a gdy okres wypowiedzenia wynosił 3 miesiące – za 1 miesiąc • pracownik, o którym mowa w art. 39 oraz pracownica w ciąży lub w trakcie urlopu macierzyńskiego (ojcowskiego) – za cały czas pozostawania bez pracy Uprawnienia pracownika w razie nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę (V) Przywrócenie do pracy: • co do zasady, pracownik powinien w ciągu 7 dni od przywrócenia do pracy zgłosić gotowość do niezwłocznego jej podjęcia • jeśli przed przywróceniem do pracy pracownik podjął zatrudnienie u nowego pracodawcy, może on - za trzydniowym uprzedzeniem - rozwiązać umowę o pracę z tym pracodawcą (ze skutkiem, jakie przepisy prawa wiążą z rozwiązaniem umowy o pracę przez pracodawcę za wypowiedzeniem) • w razie zastosowania okresu wypowiedzenia krótszego niż wymagany, umowa o pracę rozwiązuje się z upływem okresu wymaganego, a pracownikowi przysługuje wynagrodzenie do czasu rozwiązania umowy Uprawnienia pracownika w razie nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę (VI) • pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, wlicza się do okresu zatrudnienia okres pozostawania bez pracy, za który przyznano wynagrodzenie • pracownikowi, któremu przyznano odszkodowanie, wlicza się do okresu zatrudnienia okres pozostawania bez pracy, odpowiadający okresowi, za który przyznano odszkodowanie Uprawnienia pracownika w razie niezgodnego z prawem rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia (I) • żądanie pracownika (1) o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo (2) o odszkodowanie wnosi się do sądu pracy w ciągu 14 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia • ale: sąd może nie uwzględnić żądania pracownika, jeśli ustali, że byłoby to niemożliwe lub niecelowe -> w takim przypadku orzeka odszkodowanie (z uwzględnieniem wyjątku, o którym mowa w art. 45 § 3) • odszkodowanie: w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia; w przypadku rozwiązania umowy o pracę na czas określony: odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia Uprawnienia pracownika w razie niezgodnego z prawem rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia (II) Wynagrodzenie po przywróceniu do pracy • pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za 3 miesiące i nie mniej niż za 1 miesiąc • rozwiązanie umowy o pracę z pracownikiem, o którym mowa w art. 39, albo z pracownicą w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego, wynagrodzenie przysługuje za cały czas pozostawania bez pracy; dotyczy to także przypadku, gdy rozwiązano umowę o pracę z pracownikiem-ojcem wychowującym dziecko w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego albo gdy rozwiązanie umowy o pracę podlega ograniczeniu z mocy przepisu szczególnego Uprawnienia pracownika w razie niezgodnego z prawem rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia (III) • odszkodowanie: w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia; w przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia. • w razie rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę zawartej na czas określony przysługuje wyłącznie odszkodowanie, jeżeli upłynął już termin, do którego umowa miała trwać, lub gdy przywrócenie do pracy byłoby niewskazane ze względu na krótki okres, jaki pozostał do upływu tego terminu. Uprawnienia pracodawcy w razie nieuzasadnionego rozwiązania przez pracownika umowy o pracę bez wypowiedzenia • w razie nieuzasadnionego rozwiązania przez pracownika umowy o pracę bez wypowiedzenia, pracodawcy przysługuje roszczenie o odszkodowanie • wysokość odszkodowania: przysługuje w wysokości wynagrodzenia pracownika za okres wypowiedzenia; w przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony, odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia • ale! nie stosuje się art. 55 § 3 KP POSTĘPOWANIE (I) – jaki sąd? • Do właściwości sądów rejonowych, bez względu na wartość przedmiotu sporu, należą sprawy z zakresu prawa pracy o ustalenie istnienia stosunku pracy, o uznanie bezskuteczności wypowiedzenia stosunku pracy, o przywrócenie do pracy i przywrócenie poprzednich warunków pracy lub płacy oraz łącznie z nimi dochodzone roszczenia i o odszkodowanie w przypadku nieuzasadnionego lub naruszającego przepisy wypowiedzenia oraz rozwiązania stosunku pracy, a także sprawy dotyczące kar porządkowych i świadectwa pracy oraz roszczenia z tym związane. • Powództwo w sprawach z zakresu prawa pracy może być wytoczone bądź przed sąd właściwości ogólnej pozwanego, bądź przed sąd, w którego okręgu praca jest, była lub miała być wykonywana, bądź też przed sąd, w którego okręgu znajduje się zakład pracy. POSTĘPOWANIE (II) - opłaty • sprawach z zakresu prawa pracy pracownik wnoszący powództwo lub strona wnosząca odwołanie do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych nie mają obowiązku uiszczania kosztów sądowych, w tym opłaty sądowej od pozwu za wyjątkiem: opłaty podstawowej w kwocie 30 złotych, którą pobiera się wyłącznie od apelacji, zażalenia, skargi kasacyjnej i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia; w sprawach, w których wartość przedmiotu sporu przewyższa kwotę 50.000,00 zł uiszcza się opłatę stosunkową w wysokości 5 % wartości przedmiotu sporu od każdego pisma procesowego podlegającego opłacie. (Opłata stosunkowa nie może być niższa niż 30 zł i wyższa niż 100 000 zł) DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ