Sylabus SUM - e

Nazwa przedmiotu:
Historia Myśli Ekonomicznej
Nazwa Kierunku: Ekonomia
System studiów: studia II stopnia stacjonarne i niestacjonarne
Rok/Semestr studiów: 2016/2017 /semestr zimowy
Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia: Katedra Historii Myśli Ekonomicznej
Osoby prowadzące zajęcia: dr hab. Wojciech Giza
Język wykładowy: j. polski
Liczba punktów ECTS: 6
Rozliczenie godzinowe:
Forma zajęć
Ilość godzin
Wykłady
30 (studia stacjonarne)
30 (studia niestacjonarne)
Ćwiczenia
-
Laboratoria
-
Przedmioty poprzedzające (wprowadzające): mikroekonomia, makroekonomia
Założenia i cele (w tym spodziewane efekty, kompetencje, którymi powinien wykazać się
student po realizacji zajęć):
1. Zapoznanie studentów z rozwojem historii myśli ekonomicznej.
2. Wskazanie idei ekonomicznych stanowiących podstawę współczesnych teorii
ekonomicznych.
3.Nabycie umiejętności krytycznej analizy teorii wywodzących się z różnych szkół myślenia
ekonomicznego.
Metody dydaktyczne: wykład wspomagany środkami audiowizualnymi.
Treści programowe:
Lp.
Temat zajęć
Liczba godzin
Wykłady
Ćwiczenia
2
-
1.
Przedmiot i metoda historii myśli
ekonomiczne
2.
Myśl ekonomiczna starożytności i
średniowiecza
2
-
3
Merkantylizm i fizjokratyzm
2
-
3.
Ekonomia klasyczna - Adam Smith
2
-
4.
Ekonomia klasyczna II - T.R.Malthus
2
1
i J.B. Say oraz D. Ricardo.
5.
Krytyka ekonomii klasycznej w
poglądach przedstawicieli szkoły
historycznej i dziewiętnastowiecznych
socjalistów
2
-
6.
Rewolucja marginalna i rozwój teorii
popytu
2
-
7.
Alfred Marshall – synteza
neoklasyczna
2
-
8.
Szkoła austriacka w sporze socjalizm
kontra kapitalizm
2
-
9.
J. M. Keynes i keynesizm
3
-
10
Ilościowa teoria pieniądza
2
11.
Monetaryzm i nowa ekonomia
klasyczna
3
-
12.
Instytucjonalizm i
neoinstytucjonalizm
2
-
13.
Nowa Ekonomia Instytucjonalna
2
-
Zawartość tematyczna:
Historia myśli ekonomicznej a teoria ekonomii i historia gospodarcza, relatywizm historyczny
oraz absolutyzm jako alternatywne sposoby analizy rozwoju teorii ekonomicznych, etycznonormatywny charakter rozważań ekonomicznych w starożytności i średniowieczu.
Merkantylizm: znaczenie pieniądza kruszcowego w procesie gospodarowania, znaczenie
dodatni bilans handlowy, zakres ingerencji państwa w sferę gospodarczą, krytyka
merkantylizmu: cenowy mechanizm przepływu pieniądza kruszcowego D. Hume’a,
znaczenie ilościowej teorii pieniądza (Locke, Hume oraz istota efektów Cantillona).
F. Quesnay i rozwój fizjokratyzmu (prawo natury, dochód czysty, tablica ekonomiczna, istota
leseferyzmu.
A. Smith i koncepcja interesu osobistego, oraz idea harmonii społecznej, czynniki wzrostu
bogactwa społecznego (znaczenie akumulacji kapitału), teoria wartości Smitha.
Prawo ludności Malthusa, teoria niedostatecznej konsumpcji, prawo rynków Say’a.
Ricardo: teoria podziału, teoria pieniądza, teoria przewag komparatywnych.
Niemiecki historycyzm (szkoła narodowa, młodsza i starsza szkoła historyczna), krytyka
ekonomii klasycznej w pracach K. Marksa.
Rewolucja marginalna i jej twórcy: Carl Menger, Leon Walras, William Stanley Jevons, istota
i znaczenie rewolucji marginalnej, teoria użyteczności jako podstawa teorii popytu.
Równowaga cząstkowa Marshalla a równowaga ogólna Walrasa, marshallowskie przecięcie,
cenowa elastyczność popytu, nadwyżka konsumenta, znaczenie czasu w analizie
ekonomicznej.
Rachunek ekonomiczny w gospodarce socjalistycznej, stanowisko L. Misesa, model
socjalizmu quasi – rynkowego O. Lange, F. A. Hayek jako krytyk centralnego planowania,
problem wiedzy i koordynacji.
2
J. M Keynes: podejście badawcze, bezrobocie w ujęciu klasycznym i J. M Keynesa, , istota
popytowej teorii kształtowania się dochodu narodowego, zmienne zależne i niezależne w
modelu Keynesa mnożnik inwestycyjny, interwencjonizm państwowy.
Ilościowa teorii pieniądza: ujęcie transakcyjne - I. Fishera, oraz ujęcie dochodowe –
Cambridge, mechanizmy transmisji pośredniej i bezpośredniej, oraz neutralność pieniądza w
długim i krótkim okresie.
M. Friedman: hipoteza dochodu permanentego, funkcja popytu na pieniądz, przyczyny
załamania paradygmatu keynesowskiego na przełomie lat 60 i 70-tych, stagflacja a krzywa
Phillipsa, zalecenia monetarystów dla polityki gospodarczej. Nowa ekonomia klasyczna,
oczekiwania racjonalne a adaptacyjne oraz ich wpływ na możliwość prowadzenia polityki
gospodarczej.
Instytucjonalizm i neoinstytucjonalizm jako przykład heterodoksji ekonomicznej.
T. Veblen jako twórca podejścia instytucjonalnego, J.K. Galbraith jako przedstawiciel
neoinstytucjonalizmu (koncepcja siły przeciwważącej, efekt zależności, krytyka
technostruktury).
Nowa Ekonomia Instytucjonalna NEI (Neoklasyczna Teoria Instytucji ) – kategorie: koszty
transakcyjne, prawa własności, efekty zewnętrzne; teorie praw własności (A. Alchian, H.
Demsetz), teoria kosztów transakcyjnych (R. Coase), teoria wyboru publicznego (J.
Buchanan, G. Tullock).
Literatura podstawowa:
Harry Landreth, David C. Colander, Historia myśli ekonomicznej. Warszawa PWN 2005.
Aleksandra Lityńska, Polska myśl ekonomiczna okresu międzywojennego, Wydawnictwo AE
w Krakowie, Kraków, 1998.
Literatura uzupełniająca:
Brian Snowdon, Howard Vane, Peter Wynarczyk: Współczesne nurty teorii makroekonomii,
PWN, Warszawa 1998.
Mark Blaug, Teoria ekonomii. Ujęcie retrospektywne, PWN, Warszawa 2000.
Robert B. Ekelund, Jr., Robert F. Hébert, A History of Economic Theory and Method,
Waveland Press, INC, Long Grove Illinois, 2004.
Wacław Stankiewicz, Historia myśli ekonomicznej, PWE, Warszawa 2000.
Forma zaliczenia: egzamin pisemny
Warunki zaliczenia przedmiotu: przekroczenie progu 50 % punktów na egzaminie.
Forma udostępnienia sylabusa: Sylabus dostępny na stronie prowadzącego na platformie
moodle uek.
3