Konkurs geograficzny
advertisement
Konkurs geograficzny I. Zasady konkursu 1. W konkursie może wziąć udział każdy uczeń Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Czaplinku. 2. Udział w konkursie jest dobrowolny. 3. Uczeń bierze udział w konkursie od początku do końca, rozwiązując kolejne etapy. 4. Konkurs składa się z 15 etapów. 5. Każdy etap składa się z trzech pytań, za które można uzyskać od 1 do 15 punktów. 6. Wyniki każdej rundy i punktacja będzie uzupełniana i udostępniona do wglądu po każdym etapie w sali nr 10. 7. Na tablicy ogłoszeń po każdym etapie znajdą się prawidłowe odpowiedzi na kolejne pytania. 8. Uczniowie którzy uzyskają największą liczbę punktów otrzymają nagrody książkowe. 9. Uczniowie, którzy uzyskają powyżej 130 punktów, mogą podnieść ocenę z geografii. Zasady punktacji w kolejnych etapach Zadanie I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV Razem 1 2 3 4 2 4 4 1 5 9 4 1 1 4 2 1 4 2 71 59 32 Razem 9 11 14 9 7 7 162 4 2 3 5 4 1 5 4 1 5 2 3 5 4 4 10 10 10 13 7 4 4 6 4 1 6 5 1 6 5 1 5 5 2 15 11 12 12 12 Etap I 1. Podaj cztery obiekty geograficzne na świecie noszące polskie nazwy a) .................................................................. b) .................................................................. c) .................................................................. d) .................................................................. 2. Wyjaśnij skąd pochodzą Ci panowie? Mułła Traper Gauczo Fakir 3. Podaj nazwę mieszkańców Himalajów, których wioski znajdują się, w wysoko położonych dolinach nawet 4000 m. n. p. m. Ludność ta jest urodzonymi wspinaczami. Etap II 1.W oparciu o opis dokonań i zainteresowań , rozpoznaj wybitnych odkrywców i podaj ich nazwisko : e) zwolennik teorii heliocentrycznej , konstruktor lunety , przy pomocy której odkrył góry na Księżycu i cztery satelity Jowisza ...................................................................................................................... f) filozof , astronom , matematyk i geograf kierujący Biblioteką Aleksandryjską , dokonał pomiaru długości południka ziemskiego , co pozwoliło mu ustalić obwód Ziemi ....................................................................................................................... 2. Określ, gdzie się znajdujemy widząc w krajobrazie: igloo pływający dom kloszową chatę z różnych części roślin zamieszkaną jaskinię, wnękę pod skałami. 3.Podaj rok, pochodzenie oraz nazwiska zdobywców Mount Everestu. ............................................................................................................................... Etap III 1.Uzupełnij tabelkę. Składnik krajobrazu Cechy krajobrazu Turnie Źleby Piargi Przełęcze Potoki Kar Siklawy Szczyt Na podstawie tych informacji, określ region w Polsce, dla którego są one charakterystyczne. ................................................................................................... 2. Podaj z którą wyspą kojarzy się? Chopin, Na jednej wyspie dwa samodzielne państwa w Ameryce, Grota Lazurowa, Maorysi, 3. Rozpoznaj obiekt. Jest to drzemiący wulkan na Hawajach w archipelagu Hawajów. Ma wysokość 10 200 m. Jest więc wyższy od Mount Everest, ale 5995 m tej góry kryje się pod wodami Oceanu Spokojnego. ............................................................................... Etap IV 1. W Sanoku znajduje się Muzeum Budownictwa znane w Polsce i na świecie. Jakich grup ludnościowych dotyczą zgromadzone tam okazy?. ..................................................................................................................................... 2. Na podstawie opisu rozpoznaj krainę geograficzną i wpisz jej nazwę : a) kraina znajduje się w północnej części Chin Zachodnich; tworzy wyraźnie obniżenie pomiędzy łańcuchem Tien – Szan na południu i gór Ałtaj na północy i północnym wschodzie....................................................................................... b)wielki obszar z licznymi depresjami , pokrywają go w wielu miejscach solniska ; stałymi rzekami na tym terenie są Syr – daria i Amu – daria uchodzące do jeziora Aralskiego ; na północnym wschodzie położone jest Pogórze Kazaskie. .............................................................................................. 3.Podaj nazwę, miejsce występowania oraz wysokość najwyższego szczytu Ameryki Północnej. .......................................................................................................................... Etap V 1. Na podstawie rysunku wpisz nazwy pięter roślinności w Tatrach. Podaj trzy gatunki charakterystyczne dla każdego piętra. Piętra roślinności m. n. p. m. 2200 ........................ 1800 ........................ 1550 ........................ 1250 ........................ 1000 ........................ 2. Rozpoznaj kanały po współrzędnych geograficznych. A) 8 20 N, 80 W B) 32 10 N, 34 10 E C) 53 15N, 8 15 E D) 38 N, 23 10 E 3. Podaj nazwę najwyżej latającego ptaka w górach. Potrafi on godzinami szybować dzięki olbrzymim skrzydłom – o rozpiętości ponad trzech metrów. Doskonale radzi sobie z gwałtownym górskim wiatrem. Etap VI 1. Uzupełnij tabelę, wpisując w puste rubryki nazwy obiektów zabytkowych w Krakowie. Opis i funkcja Obiekt, nazwa. Siedziba króla – funkcja społeczna. Pas zieleni utworzony w XIX wieku utworzony na miejscu czterokilometrowego muru obronnego z licznymi bramami i basztami. Góruje nad rynkiem. W jego wnętrzu znajduje się wspaniały , ogromny ołtarz wyrzeźbiony w lipowym drewnie przez Wita Stwosza. Siedziba Uniwersytetu – funkcja naukowa. Budynek stoi na rogu ulicy Świętej Anny i Jagielońskiej Znajduje się tutaj huta żelaza w Nowej Hucie. Funkcja typowo przemysłowa. 2. Wyjaśnij, co przyniosło im sławę: a. Piątek b. Pompeje c. Kiruna d)Mekka 3. Podaj nazwę najwyżej żyjących zwierząt w Himalajach. Są one dobrze przystosowane do życia w górach i docierają na wysokość 6000 m. Ludności służą jako zwierzęta do transportowania ciężkich ładunków, są także źródłem mleka, mięsa, skóry i wełny. Etap VII 1. Na Wyżynie Krakowsko – Częstochowskiej znajduje się szlak turystyczny znany w Polsce i na świecie. Szlak ten obejmuje w przenośni zamki, których ruiny są widoczne do dnia dzisiejszego. Podaj nazwę tego szlaku i nazwy czterech miejscowości gdzie znajdują się te zamki. ......................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................... .................................................................................... 2. Na podstawie opisu rozpoznaj religię : a) wyznawcy tej religii w 1054 roku wyłączyli się spod zwierzchnictwa Kościoła Rzymskiego ; religia obejmuje elementy kultur narodowych krajów wschodu ...................................... b) religia politeistyczna, jej wyznawcy wierzą w reinkarnację ; rozpowszechniona na półwyspie Dekan ...................................................... 3. Podaj: - nazwę statku, - rok, - liczbę ofiar, katastrofy w której zatonął w swym dziewiczym rejsie statek, w wyniku zderzenia z górą lodową. Etap VIII 1. Wyjaśnij pochodzenie lessu na Wyżynie Lubelskiej. Podaj cztery formy z nazwami miejsc ich występowania, powstałe na podłożu lessowym. ......................................................................................................................................................... ........................................................................................................... 2. Określ w jakim krajobrazie można spotkać: Strusia Krokodyla Kiwi Pingwina 3. Podaj nazwę, miejsce występowania oraz długość, dwóch największych lodowców świata. Etap IX 1. Uzupełnij tabelę, wpisując w puste rubryki nazwy obiektów zabytkowych po rozpoznaniu nazwy miasta. Miasto to leży nad morzem. Obecnie jest prężnym ośrodkiem przemysłowym, kulturalnym i naukowym. Razem z dwoma innymi miastami tworzy aglomerację policentryczną. Opis i funkcja Jest najstarszą częścią miasta. Tutaj znajduje się większość zabytkowych budowli tego starodawnego grodu. Obiekt, nazwa. Został wybudowany w XV wieku. Jest to potężny drewniany dźwig, za pomocą którego załadowywano i rozładowywano statki oraz barki rzeczne. Wchodzi się na nią przez Zieloną Bramę. Najpiękniejsza i najdłuższa ulica Głównego Miasta Symbol związków dawnego Gdańska z Polską. Biały Orzeł. Stoi na obszarze Głównego Miasta. Jest on największym kościołem zbudowanym z cegły. Budowano go 150 lat. Jego wieża wznosi się na 78 m. Zbudowany jest w XIV wieku. Pełnił rolę ekskluzywnego klubu bogatych gdańskich kupców. 2. Określ gdzie znajduje się: Wyspa, na której przebywał Robinson Crusoe. Drzewo chlebowe. Kraj, lub jego część, którego godłem jest oset ? Najmniejsze miasto świata. 3.Podaj nazwę, głębokość i czas kiedy powstało najstarsze i najgłębszego jezioro słodkowodne świata. Etap X 1. Uzupełnij tabelę, wpisując w puste rubryki nazwy obiektów zabytkowych po rozpoznaniu nazwy miasta. Nazwy obiektów znajdują się w mieście lub w jego pobliżu. Jest to, miasto wojewódzkie. Rozwój miasto zawdzięcza kopalnictwu i przeróbce rud żelaza, miedzi i ołowiu. Opis i funkcje Obecnie jest siedzibą Muzeum Narodowego. W salach na I – piętrze znajdują się typowe dla XVII i XVIII wieku wnętrza pałacowe. Wysokiej klasy zabytek wzniesiony w XII wieku. W jej wnętrzu można zobaczyć zabytki od baroku po czasy współczesne. Słynie z bogatej szaty naciekowej , którą w większości tworzą stalaktyty i stalagmity. Z powodu ochrony szaty ograniczono liczbę odwiedzających. Najcenniejszym zabytkiem tego miasta są ruiny gotyckiego zamku, wzniesionego na opadającej stromymi zboczami górze (356m n.p. m.) Dąb Bartek to jedno z najstarszych miast w Polsce. Podaj przybliżone jego lata, średnicę w pierśnicy, obwód, wysokość rozpiętość konarów. 2. Określ gdzie znajduje się: a. „ Polska Florencja” b. Najwyższy wodospad w Europie c. Atol d. Wodospad Niagara Nazwa obiektu 3.Podaj nazwę mieszkańców pustyni, którzy mieszkają w pobliżu oaz. Są to koczownicy, przenoszący się z miejsca na miejsce. Na twarzach często noszą zasłony, by chronić się przed słońcem, wiatrem i piaskiem. Etap XI 1. Uzupełnij tabelę, wpisując w puste rubryki nazwy obiektów zabytkowych po rozpoznaniu nazwy miasta. Nazwy obiektów znajdują się w mieście lub w jego pobliżu. Opis i funkcje Nazwa obiektu Jest to zamek , którego południowe skrzydło pochodzi z XIV wieku. Przebudowany na początku XVII wieku. Przez kilka dziesiątków lat stanowił wdowie wiano po zmarłych książąt. Mieszkały tu między innymi ks. Anna Maria, Jadwiga Brunszwicka. Neogotycki budynek , zbudowany na początku XX wieku. Przeniesiono tutaj niektóre elementy wystroju starego kościoła św. Mikołaja. W prezbiterium znajdują się witraże neogotyckie ze scenami z życia Chrystusa. Upamiętnia jednego z najwybitniejszych dyrektorów gimnazjum zmarłego w 1832 roku. Leży nad jez. Trzesieka. Założony w końcu XIX wieku, obok jeziora, jest jedną z większych atrakcji miasta. Jest to budynek elektryczny z elementami neoromańskimi z 1852 roku. W sali posiedzeń na I piętrze są witraże przedstawiające pochód mieszkańców i sceny rodzajowe. 2.Dopasuj potrawy do konsumentów: 1. Banany Mongołowie 2. Ryż Arabowie 3. Papryka Czesi 4. Makaron Indianie 5. Owoce kasztana jadalnego Litwini 6. Kołduny 7. Daktyle 8. Kukurydza 9.Herbata z solą i tłuszczem 10 . Knedle ludność krajów śródziemnomorskich ludność krajów czarnomorskich ludność krajów monsunowych Węgrzy Włosi 3. Podaj nazwy rzek. Połączone dwie rzeki w Stanach Zjednoczonych tworzą najdłuższą arterię wodną w tym państwie. Już w zeszłym stuleciu pływały po niej parowce. Runda XII 1. Uzupełnij tabelę, wpisując w puste rubryki nazwy obiektów zabytkowych po rozpoznaniu nazwy miasta. Jest to miasto – wczasowisko liczące około sześciu tysięcy mieszkańców dolinie Łomnicy i jej dopływów na Pogórzu Karkonoskim. Opis i funkcje Nazwa obiektu Drewniany romański kościół z XII / XIII wieku, przeniesiony z Norwegii i częściowo zrekonstruowany. Wymień osiedla wchodzące w skład tego miasta. Miejsce odbywania zawodów narciarskich między innymi Mistrzostw Polski. Schronisko młodzieżowe nad Małym Stawem Dwa najpiękniejsze i najlepiej wykształcone kotły polodowcowe, wcięte w pn. zbocza Łabskiego Szczytu i Wielkiego Szyszaka. 2. Połącz podane nazwy szczytów z odpowiadającymi systemami lub pasmami górskimi. 1. Chimborazo Kaukaz 2. Dhaulagiri Pireneje 3. Kazbek Tien – szan 4.Maladetta Himalaje 5. Matternhorn Tatry 6. Pik Pobiedy Góry Świękokszyskie 7.Świnica Andy 8.. Łysa Góra Gorce 9.Turbacz Sierra Nevada 10. Mt. Whitnej Alpy Pennińskie 3.Podaj nazwę rzeki i nazwę budowli. Jest to jedna z największych budowli świata. Przegrodziła ona rzekę , dzięki czemu powstało jezioro Nasera, jedno z największych sztucznych zbiorników wodnych na świecie. Runda XIII 1.Uzupełnij tabelę, wpisując w puste rubryki nazwy obiektów zabytkowych po rozpoznaniu nazwy miasta. Jest to miasto- uzdrowisko – leżące w pobliżu przejścia granicznego z Czechami. Najbliżej położonym miastem w pobliżu jest Nachod leżące po czeskiej stronie. Opis i funkcje Nazwa obiektu Znany w całym kraju park w którym przebywają, odpoczywają i leczą się kuracjusze. W parku tym znajduje się wystawa kaktusów. W mieście tym znajduje się wzgórze o charakterystycznej nazwie... W pobliżu tego miasta znajduje się największa świątynia w Polsce ( do momentu otworzenia nowej świątyni w Licheniu). Jest to szczyt mający wysokość 919 m. n. p. m. 2. Połącz nazwiska odkrywców z ich wyprawami. 1. James Cock Droga morska do Indii 2. Krzysztof Kolumb Pierwsza podróż dookoła Ziemi 3. Ferdynand Kortez Meksyk 4. Ferdynand Magelan Ameryka 5. Vasco da Gama Australia 3. Najdłuższa rafa koralowa świata to Wielka Rafa Koralowa ma Morzu Koralowym u północno – wschodnich wybrzeży Australii. Podaj warunki w jakich rozwija się rafa koralowa. Runda XIV 1.Rozpoznaj miejscowość po opisie. Jest to wieś. Siedziba gminy Solina, na pd. Wsch. Od Leska. Początkowo znana była pod nazwą Polieszczańskie. Po 1945 roku wysiedlono ludność ukraińską. W 1968 roku został utworzony w pobliżu sztuczny zbiornik zaporowy. Od 1974 roku miejscowość ta posiada status uzdrowiska. Występują tutaj wody wodorowęglanowo – chlorkowo- sodowe bromowe i jodowe. Leczone są tutaj głównie choroby układu oddechowego, moczowego oraz choroby kobiece. 2. Rozpoznaj obiekty. 3. Podaj nazwę i kraj gdzie znajduje się najdłuższa jaskinia podwodna na świecie. Ma ona ponad 20 km podwodnych komór i korytarzy. Runda XV 1. Rozpoznaj miejscowość po opisie. Miasto to jest stolicą województwa. położone nad Wartą i u ujścia Cybiny., Głównej i Bogdanki, na wysokości 52 – 154 m n. p .m. Centrum administracyjne i usługowe o znaczeniu ponadregionalnym, ośrodek przemysłu, handlu krajowego i międzynarodowego, nauki i kultury, dominujący w środkowo – zachodniej części kraju. Najbardziej znanym zabytkiem przyciągającym ludzi są: KOZIOŁKI, RATUSZ, MUZEUM NARODOWE. 2. Podaj miejsce, gdzie znajdują się jeziora i określ co je rozsławiło? Czterech Kantonów Kaspijskie Titicaca Gopło 3. Podaj nazwę i kraj w Ameryce Południowej, gdzie znajduje się wodospad , którego wąska strużka spada z 104 metrowego urwiska. Literatura Cylkowska V; Materiały z konkursów geograficznych Klima F. Tokarski Z; 500 zagadek geograficznych, Wiedza Powszechna, Warszawa 1987 r Otałęga Z; Ęncyklopedia geograficzna świata, tom I, II, III, IV, V, VI, VII, VIII, IX, X, Kraków 1997, Plit F; Geografia krajów świata, WSiP , Warszawa 1994, Turczyn – Zalewska H; Najwyższe, najgłębsze, największe, Świat Książki, Warszawa 1998, Mapy turystyczne Polski, Atlasy geograficzne dla szkoły średniej, WYNIKI SZKOLNEGO KONKURSU GEOGRAFICZNEGO 1. Minkiewicz Ewelina 146 p 2.Witasek Grzegorz – 144 p 3.Kawecka Joanna- 144 p 4.Strycharczuk Karolina– 144 p 5.Komincz Joanna 143 p 6.Borowski Maciej- 142p 7.Bieniecka Łucja – 141 p 8.Pajor Malwina- 140 p 9.Stemplewska Katarzyna- 140 p 10. Czernikiewicz Joanna – 140 p 11.Zalewska Marta – 138 p 12.Strońska Anna- 138 p 13.Bielak Paweł – 138 p 14. Piotruś Przemysław- 137 p 15. Pietrzak Kaja – 137 p 16. Sapiński Arkadiusz- 136 p 17. Kalinowska Marta – 135 p 18. Wiśniewska Agnieszka- 135 p 19. Harasimiuk Dawid – 134 p 20. Feręc Kornelia- 134 p 21. Kukiełka Agnieszka – 133 p 22. Bigos Żaneta – 132 p 23. Januszkiewicz Karoloina – 132 p 24. Szatkowska Madgalena- 132 p 25. Lubczyńska Marta- 132 26. Stankiewicz Katarzyna – 132 p 27. Opałka Sylwia – 131 p 28.Lipińska Agata – 131 p 29.Szrajner Radosław- 131 p 30.Batóg Malwina – 130p 31.Młynarczyk Sylwia- 130 p 32.Kalina Karol- 130 p Konkurs geograficzny II. Zasady konkursu 1. W konkursie może wziąć udział każdy uczeń Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Czaplinku. 2. Udział w konkursie jest dobrowolny. 3. Uczeń bierze udział w konkursie od początku do końca, rozwiązując kolejne etapy. 4. Konkurs składa się z 15 etapów. 5. Każdy etap składa się z trzech pytań, za które można uzyskać od 1 do 13 punktów. 6. Wyniki każdej rundy i punktacja będzie uzupełniana i udostępniona do wglądu po każdym etapie w sali nr 10. 7. Na tablicy ogłoszeń po każdym etapie znajdą się prawidłowe odpowiedzi na kolejne pytania. 8. Uczniowie którzy uzyskają największą liczbę punktów otrzymają nagrody książkowe. 9. Uczniowie, którzy uzyskają powyżej 80 punktów, mogą przystąpić do kolejnej rundy. 10. Po zakwalifikowaniu się do II rundy z 15 etapów odbędzie się wybiórczy sprawdzian pisemny, w którym należy odpowiedzieć na 10 z 15 zadanych pytań. Nagrodą jest podniesienie oceny semestralnej. Zasady punktacji w kolejnych etapach Zadanie I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV Razem 1 2 3 1 1 2 2 1 2 1 5 2 2 2 2 1 1 10 2 - 1 1 9 3 2 1 3 2 2 2 3 1 1 2 1 2 2 1 1 2 1 2 1 1 4 1 1 1 23 41 27 Razem 4 5 8 6 11 4 13 6 6 5 5 4 5 6 3 91 Etap I 1. Która wyspa słynie z uprawy goździków? a) Cejlon b) Haiti c) Zanzibar 2. Na podstawie opisu rozpoznaj rzeki : a) jest nazwana rzeką czterech stolic, tworzy wspaniały przełom „ Żelazna Brama „ ; jej deltowe ujście do Morza Czarnego jest obszarem objętym ochrona b) jest to najkrótsza rzeka świata. Liczy 37 km długości. Znajduje się w USA w stanie Oregon. 3.Najszybsze dinozaury biegały z prędkością a) 20km?h b) 15km/h c)30km/h d) 70 km/h Etap II 1.Który archipelag był przedmiotem rywalizacji Hiszpanii, Portugalii, Holandii z powodu uprawy przypraw korzennych ( a zwłaszcza pierzu)? a) Filipiny b) Moluki c) Wielkie Antyle 2.Rozpoznaj obiekty o dużym znaczeniu kulturowym i atrakcyjności turystycznej i wpisz ich nazwę ; a)miasto w którym znajduje się jeden z nielicznych na świecie zbiorów zegarów słonecznych wchodzących w skład eksponatów Muzeum im. Przypkowskich b)najbardziej znaną „postacią” tego ośrodka turystycznego jest monumentalny, mityczny lew z ludzką twarzą. Ma on 20 m wysokości i 73 m długości. Prawdopodobnie pełnił rolę strażnika pobliskiej nekropolii . 3. Podaj nazwę i wielkość najmniejszego państwa w Ameryce Środkowej. Etap III 1.Którego kraju symbolem jest kwitnąca wiśnia? a) Japonia b) Korea Pd c) Wietnam 2. Wyjaśnij skąd wzięły się nazwy planet: Merkury – przez starożytnych Rzymian imieniem ruchliwego boga handlu. Wenus – j.w. bogini miłości Mars - j. w.bóg wojny Jowisz – bóg światłości Saturn – bóg rolnictwa i zasiewów 3.Podaj nazwę najmniejszego państwa Ameryki Południowej. Gujana Francuska 91 tys. km2 Etap IV 3) Z terytorium których współcześnie państw pochodzi uprawa cynamonu? a) Australia b) Indie c) Madagaskar d) Pakistan e) Sri Lanka 2.Rozpoznaj lud po jego opisie; a)żyją w strukturach rodzinnych skupionych wokół zagród dla bydła ; zajmują się głównie pasterstwem , mówią językami bantu ; większość z nich jest chrześcijanami , a to za sprawą ludności pochodzenia europejskiego która kolonizowała te tereny w XIX w ze względu na korzystny dla siebie klimat oraz liczne bogactwa mineralne .................................................................. b)Lud mieszkający między Kenią a Tanzanią ; dzieli się na plemiona rządzone przez wybieranego wodza; jego członkowie są koczownikami , wojownikami i hodowcami bydła ,które ma dla nich znaczenie kultowe .......................................................................................................................... 3. Podaj nazwę azjatyckiego państwa o największej gęstości zaludnienia oraz wielkość tego zaludnienia. Etap V 1.Na podstawie opisu zidentyfikuj grupę uczestniczącą w konflikcie. - Wychowani w Pakistanie uczniowie szkół koranicznych, usiłowali w Afganistanie utworzyć fundamentalistyczne państwo islamskie. Popierali terroryzm. Rozbici przez wojska amerykańskie kontynuują wojnę partyzancką. 2. Z pionowych kolumn wykreśl litery wchodzące w skład nazw form powstałych w wyniku rzeźbotwórczej działalności czynników zewnętrznych. Pozostałe litery , czytane poziomo , utworzą rozwiązanie będące pytaniem , na które następnie należy odpowiedzieć. F M I O C R D O Y G O Ł O B O R Z E B O A R C H A N Y P R L O O L J A E G J A G R D A N G E P I Z O I D Y S NAZWY : ROZWIĄZANIE : ODPOWIEDŹ : 3. Podaj najniżej położony obszar w Europie, i jego wysokość. O F K I O A R J T F O A A L E T Z A Etap VI 1.Na podstawie opisu rozpoznaj grupę uczestniczącą w konflikcie. - Hinduistyczna mniejszość etniczna na północy Sri Lanki prowadzi wojnę partyzancką, której celem jest utworzenie niepodległego państwa –Elamu. 2. Na podstawie opisu rozpoznaj rzeki : - estuarium ujściowe tej rzeki jest jednym z najdłuższych i najpotężniejszych na świecie , występujące tam pływy morskie osiągają znaczne wartości. Jednym ze źródeł zasilania rzeki są wielkie jeziora. -rozbudowuje wielką deltę uchodząc do Atlantyku , poza obszarem źródliskowym na całej swej długości płynie po terenach nizinnych porosłych wysokimi trawami tworzącymi step. 3. Podaj nazwę popularnego napoju w Ameryce Południowej, smakiem przypominający herbatę, zaparzany jest z liści ostrokrzewu. Etap VII 1. Na podstawie opisu zidentyfikuj grupę uczestnicząca w konflikcie. - Mieszkańcy wyżynnej i górskiej krainy, od wieków pozostających w lennej zależności od Chin. Po nieudanym powstaniu w 1959 r. Znaczna ich część wraz z duchownym przywódcą Dalajlamą znalazła się na emigracji. 2. Z pionowych kolumn wykreśl litery wchodzące w skład nazw związanych z wietrzeniem mechanicznym i działalnością wiatru. Pozostałe litery , czytane poziomo , utworzą rozwiązanie. D L Z I A R S Ł A J B Z N O O Ś E L R C G T Z A Ć A R Z D A N G E A R C A H A N A M * R W Ó N Z U M O W I S K O O E R N I I R R S I T A N I E C H A M A E R D A NAZWY : ROZWIĄZANIE : 3. Podaj nazwę trzech zwierząt żyjących na naszych ziemiach przed milionami lat. Etap VIII 1. Na podstawie opisu rozpoznaj terytoria. A)Małe biedne państwo, dawne Somalie Francuskie, dochody czerpie z obsługi portu i linii kolejowej prowadzącej do stolicy sąsiedniego państwa. a) Asmara b) Dżibuti c) Erytrea d) Somalia e) Somaliland. B) Najmniejsze księstwo w Europie1. Tyranozaurus należy do grupy: a) Teropodów b) Zauropodów c) Ornitopodów d) Ceratopodów 3.Stanowi on najkrótszą drogę dla statków płynących z Zatoki Korynckiej do Pireusu. Jaki to kanał , podaj jego długość oraz rok w którym został otwarty?. Etap IX 1. Na podstawie opisu rozpoznaj terytoria: - Wyspa w Kanale Mozambickim. Jej mieszkańcy w latach 1974 – 1976 odmówili niepodległości i wymusili dalszą niezależność od Francji. e) Anjouan f) Bassas da India g) Dzaudzi h) Komor Wschodni i) Majotta j) Male k) Wallis - Archipelag w Kanale Mozambickim, niepodległy kraj od 1975 r. Wsławił się licznymi zamachami stanu, często przy udziale białych najemników: 2. Podaj nazwę najpóźniejszego dinozaura. 3. W jaki sposób powstają kwaśne deszcze? Etap X 1.Trzy miasta w Polsce spełniają równocześnie następujące warunki: są morskimi portami handlowymi, dochodzi do nich przynajmniej jedna linia kolejowa, mają status uzdrowisk. Które to miasta? 2. Podaj wysokość największego szkieletu dinozaura.. 3. Podaj nazwę największego zakładu w Polsce zajmującego się przerabianiem ropy naftowej na paliwa i surowce dla przemysłu chemicznego EtapXI 1.Rozpoznaj obiekty: - Rzeka o długości 100 km. Stanowi jeden z najbardziej popularnych szlaków kajakowych w Polsce. Ujście znajduje się poza terenami Polski. Przepływa przez teren młodoglacjalny- Jeden z najwyżej położonych ośrodków sportów zimowych w Polsce ( 800 – 960 m n. p. m.). Teren przydatny jest do turystyki pieszej, narciarstwa, biegowego i zjazdowego ( liczne wyciągi). W pobliżu znajduje się ścisły rezerwat florystyczno – torfisko wysokie z brzozą karłowatą, sosną błotną, bagnicą torfową 2.Podaj w ilu miejscach na świecie znaleziono ślady dinozaurów?. a) 100 b) 1000 c) 300 d) 500 2. Rozpoznaj miasto po jego opisie: - Jest to miasto słynące z największych warowni w Europie- zamku krzyżackiego, pochodzącego z XIII wieku. Był on siedzibą mistrza zakonu i pełnił funkcję stolicy państwa zakonnego. W połowie XV wieku został przejęty przez Polskę. Obecnie znajduje się w nim muzeum. - Jest to duży ośrodek przemysłu włókienniczego, elektronicznego , metalowego, drzewnego i spożywcze. Liczne muzea i zabytki, m. I. W centrum zespół pałacowo – parkowy rezydencja Branickich- dziś Akademia Medyczna Runda XII 1Rozpoznaj po opisie obiekty: - Łagodna przełęcz ( 1952 m n. p. m..) w głównym grzbiecie Tatr, między Beskidem ( 2012 m n. p. m.) i Srajną Turnią ( 2096mn.p. m.)powstała w mało odpornych na erozję wapieniach jurajskich, marglach kredowych i piaskowcach triasowych. -Sztuczne jezioro położone we wschodniej części wojewódzkiego miasta w północnej Polsce. Powierzchnia 4,5 ha, głębokość 41 m. Powstało w wyrobisku po kopalni wapieni kredowych. 2.Podaj długość zębów Tyranozaurusa a) 5 cm b) 10 cm c) 15 cm d) 20 cm 3.Rozpoznaj kanał w Polsce po jego opisie: Liczy 212 km, jest zabytkiem z XIX wieku. Statki wycieczkowe, płynące tędy muszą pokonać odcinek z pochylniami. Dzięki nim przemieszczają się po lądzie, pokonując 100 m różnice wysokości. Runda XIII 1.Rozpoznaj obiekty po opisie: -Masyw górski w najwyższym paśmie gór w Polsce. Zbudowany głównie z wapieni i dolomitów. Najwyższe szczyty masywu osiągają wysokości 2005 – 2122 m n.p.m.. Nazwa masywu pochodzi od rośliny sit skucina zmieniającej kolor pod wpływem przymrozków. -Miasto liczące około 180 tys. Mieszkańców. Duży ośrodek przemysłu włókienniczego, elektromaszynowego, spożywczego, skórzanego. Ważny ośrodek turystyczny i narciarski. Miasto powstało w latach 50-tych XX wieku w wyniku połączenia dwu miast. 2.Do kuzynów dinozaurów zaliczamy: l) lwy m) krowy n) żółwie o) niedźwiedzie 3.Podaj nazwę i wielkość największego w Polsce obszaru występowania piasków. ( 34 km2) Runda XIV 1.Z istniejących kiedyś gatunków dinozaurów dotychczas znaleziono: a) 2% b) 10% c) 30% d) 70% 2.Rozpoznaj miasto po opisie: Miasto to słynie z wyrobu wiklinowych koszyków. Znajdujące się tu zakłady wikliniarsko – koszykarskie wiele swych produktów wysyłają za granicę. Leży nad Sanem. 3. O kuchni francuskiej mówi się, że jest najlepszą na świecie. Wykorzystuje często regionalne potrawy, czego przykładem jest guiche lorraine. Jest to danie pochodzące z Lotaryngii. Określ co to jest i co wchodzi w skład tej potrawy. Runda XV 1. Jakiego koloru były oczy dinozaura. 2. Określ jak nazywa się Świątynia Niebiańska, jedna z najpiękniejszych budowli w Pekinie. Zbudowano ją w 1420 r. Była miejscem modłów cesarzy, proszących o pomyślne zbiory. 3.Podaj nazwę miasta : W roku 1826 z matką i siostrami przebywał tutaj na leczeniu słynny kompozytor i pianista Fryderyk Chopin. Literatura Cylkowska V; Materiały z konkursów geograficznych Klima F. Tokarski Z; 500 zagadek geograficznych, Wiedza Powszechna, Warszawa 1987 r Otałęga Z; Ęncyklopedia geograficzna świata, tom I, II, III, IV, V, VI, VII, VIII, IX, X, Kraków 1997, Plit F; Geografia krajów świata, WSiP , Warszawa 1994, Steele Philip, Atlas świata, Edukacja Powszechna, Turczyn – Zalewska H; Najwyższe, najgłębsze, największe, Świat Książki, Warszawa 1998, Mapy turystyczne Polski, Atlasy geograficzne dla szkoły średniej,
