Sprawozdanie merytoryczne z działalności Instytutu Rozwoju Służb

advertisement
Sprawozdanie z działalności merytorycznej Instytutu
Rozwoju Służb Społecznych za 2015 rok
Instytut Rozwoju Służb Społecznych działa na podstawie Zarządzenia Ministra Pracy
i Polityki Socjalnej z dnia 1 lipca 1998 r. w sprawie utworzenia Instytutu Rozwoju Służb
Społecznych (Dziennik Urzędowy Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej nr 1/98) oraz
Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dn. 23 września 2010 r. w sprawie
reorganizacji Instytutu Rozwoju Służb Społecznych oraz Statutu Instytutu Rozwoju Służb
Społecznych (Dziennik Ustaw nr 176 poz. 1189).
Celem Instytutu jest wzmocnienie pomocy społecznej w systemie polityki społecznej
oraz tworzenie zaplecza naukowego służącego rozwojowi i innowacyjności w polityce
społecznej, szczególnie w odniesieniu do pomocy społecznej i pracy socjalnej. Do zadań
Instytutu należy także umacnianie i rozwój służb społecznych.
Instytut realizuje swoje cele, prowadząca działalność statutową, do której należy:
 działalność naukowa, badawcza i analityczna w zakresie pomocy społecznej
realizowanej przez podmioty administracji publicznej, organizacje pozarządowe,
osoby prawne i fizyczne;
 doradztwo i ekspertyzy dotyczące działalności służb społecznych, w szczególności
służb realizujących zadania w zakresie pomocy społecznej i pracy socjalnej;
 szkolenie i doskonalenie zawodowe służb społecznych;
 opracowanie rozwiązań systemowych w zakresie funkcjonowania służb społecznych,
w szczególności organów, instytucji i jednostek realizujących zadania w zakresie
pomocy społecznej i pracy socjalnej;
 działalność promocyjna i wydawnicza poświęcona problemom pracy socjalnej
i pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinie.
Instytut jest właścicielem Ośrodka Szkoleniowego w Białobrzegach nad Zalewem
Zegrzyńskim.
Ośrodek
jest
przystosowany
do
potrzeb
osób
niepełnosprawnych.
W Ośrodku znajduje się w 140 miejsc noclegowych, zaplecze dydaktyczne oraz
1
specjalistyczna biblioteka i czytelnia. Instytut posiada
ok. 2000 woluminów, których
tematyka dotyczy pracy socjalnej, pomocy społecznej, psychologii i pedagogiki, w tym
literaturę zalecaną przez Centralna Komisję Egzaminacyjną ds. stopni specjalizacji
zawodowej pracowników socjalnych i Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej dla
uczestników szkoleń specjalistycznych.
DZIAŁALNOŚĆ NAUKOWA, BADAWCZA I ANALITYCZNA
 „Monitorowanie Losów Dziecka – standard postępowania pracowników
socjalnych – narzędzie służące ochronie dzieci przed przemocą w rodzinie”
Termin realizacji: 25.02.2015 r. – 16.10.2015 r.
Projekt był realizowany w ramach Priorytetu I Zatrudnienie i integracja społeczna, Działanie
1.2 Wsparcie systemowe instytucji pomocy i integracji społecznej.
Celem projektu było opracowanie standardu postępowania pracowników socjalnych, który
składał się z następujących elementów:
1) narzędzia do wytypowania/wczesnej identyfikacji dzieci z rodzin z „grup ryzyka”, tj.
rodzin, w których może wystąpić zjawisko przemocy w rodzinie wobec dziecka,
2) narzędzia do pracy z rodzinami z „grup ryzyka”, tj. rodzin, w których może wystąpić
zjawisko przemocy w rodzinie wobec dziecka,
3) opisu stosowania standardu postępowania pracowników socjalnych dotyczącego
monitorowania losów dziecka zagrożonego przemocą w rodzinie w społeczności lokalnej.
Realizacja projektu objęła również udział w czterech seminariach konsultacyjnych na terenie
Polski i konferencji podsumowującej w Warszawie oraz wydanie publikacji. Grupą docelową
projektu byli: pracownicy JOPS – pracownicy socjalni; przedstawiciele organizacji
pozarządowych działających lokalnie, statutowo zajmujących się m.in. przeciwdziałaniem
przemocy w rodzinie; pracownicy administracji publicznej działający bezpośrednio
w obszarze pomocy i integracji społecznej; radni jednostek samorządu terytorialnego.
W czterech
makroregionalnych
seminariach
konsultacyjnych
wzięli
także
udział
przedstawiciele innych instytucji zaangażowanych w realizację działań przeciwdziałających
przemocy w rodzinie (GKRPA, Policja, instytucje oświatowe, instytucje ochrony zdrowia;
kuratorzy sądowi, prokuratorzy). Projekt został zakończony w październiku 2015 roku.
Wykonawca: Instytut Rozwoju Służb Społecznych
2
 „Schorzenia przewlekłe a rynek pracy. Badanie możliwości i propozycje działań
mających na celu utrzymanie zatrudnienia osób niepełnosprawnych ruchowo”
Termin realizacji: lipiec 2015 r. – grudzień 2016 r.
Projekt realizowany jest przez zespół lekarzy, fizjoterapeutów, socjologów, pedagogów oraz
ekspertów z zakresu rehabilitacji zawodowej, prawa pracy, organizacji pracy, ergonomii
stanowiska pracy i zdrowia publicznego na zlecenie Państwowego Funduszu Rehabilitacji
Osób Niepełnosprawnych.
Obszarem badań są kluczowe problemy zdrowotne pracowników niepełnosprawnych
w obszarze chorób narządu ruchu i stopień ich uciążliwości oraz wpływ na wydajność pracy
i jakość ich życia. Dodatkowo zbadane zostaną czynniki wpływające na gotowość
pracowników do korzystania z różnego rodzaju rozwiązań z zakresu profilaktyki zdrowotnej
w miejscu pracy, zakres i stopień przygotowania stanowiska pracy do potrzeb osoby
niepełnosprawnej.
Badania mają na celu poznanie, jak warunki pracy, sposób wykorzystywania przerw oraz
edukacja i interwencja w zakresie profilaktyki zdrowotnej wpływają na stopień
niepełnosprawności ruchowej pracowników niepełnosprawnych, a co za tym idzie,
możliwości dalszego utrzymania przez nich zatrudnienia. Utrzymanie zatrudnienia wpływa
na ograniczenie stopnia wykluczenia społecznego. Dlatego najpierw określone zostaną
kluczowe problemy zdrowotne pracowników w obszarze chorób narządu ruchu i zbadany
stopień ich uciążliwości na jakość życia i wydajność pracy. Dodatkowo zbadane zostaną
czynniki wpływające na gotowość pracowników do korzystania z różnego rodzaju rozwiązań
z zakresu profilaktyki zdrowotnej. By osiągnąć zamierzone cele, przeprowadzone zostanie
badanie ilościowe oraz jakościowe.
Badanie obejmie diagnozę dotyczącą:

miejsca i warunków pracy w zakresie przystosowania stanowiska do indywidualnych
potrzeb osoby niepełnosprawnej,

kluczowych problemów zdrowotnych pracowników z niepełnosprawnością ruchową
i stopnia ich uciążliwości oraz wpływu na wydajność pracy i jakość życia,

wykorzystania dodatkowej
przerwy w pracy na
ćwiczenia
rehabilitacyjne,
wykonywania zabiegów leczniczych lub usprawniających podczas pracy lub poza nią.
3
Projekt jest realizowany wśród pracowników wybranych przedsiębiorstw (zakładów pracy
chronionej), zatrudniających osoby z orzeczoną niepełnosprawnością w następstwie chorób
układu kostno-mięśniowego i narządu ruchu. Do grupy badanej oraz grupy kontrolnej zostają
włączone osoby wykonujące pracę statyczną (w pozycji stojącej lub siedzącej) oraz osoby,
których praca polega na wykonywaniu powtarzalnych czynności w pozycji wymuszonej.
Efektem
projektu
będą
zobiektywizowane
rekomendacje
praktycznych
narzędzi
pozwalających na utrzymanie zatrudnienia przez osoby niepełnosprawne ruchowo dzięki
podniesieniu ich sprawności ruchowej oraz zmniejszenie dolegliwości bólowych. Dla
pracodawców powstaną wytyczne, jakie działania profilaktyki zawodowej należy podjąć, aby
niepełnosprawność ruchowa wpływała w jak najmniejszym stopniu na koszty pracy, w tym na
ograniczenie kosztów wynikających z absencji chorobowej (tzw. absenteizm) i nieefektywnej
obecności w pracy (tzw. prezenteizm). Dodatkowo zostanie opracowany kompleksowy
system wsparcia i ochrony przed dalszym pogłębianiem się niepełnosprawności oraz
możliwym wykluczeniem z rynku pracy.
Zamawiający: Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
 Monitoring
ustawy
o
zatrudnieniu
socjalnym
–
Informacja
o funkcjonowaniu centrów i klubów integracji społecznej dla Sejmu i Senatu RP
– III edycja
W 2015 r. wykonany został pierwszy etap prac przygotowujących III edycję opracowania pn.:
„Informacja dla Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej o funkcjonowaniu Centrów
i Klubów Integracji Społecznej” na zlecenie ministra właściwego ds. zabezpieczenia
społecznego. Podstawą monitoringu jest przepis art. 18c ustawy z dn. 13 czerwca 2003 r.
o zatrudnieniu socjalnym. Z kolei prace analityczne w ramach III edycji monitoringu
wykonywane były w 2015 r. na podstawie umowy pomiędzy IRSS a Ministerstwem Pracy
i Polityki Społecznej z dn. 18 marca 2015 r. nr DPS/IV/01/AK/15.
Pierwszy etap III edycji monitoringu obejmował następujące merytoryczne obszary:
1) analiza stanu rejestrów wojewodów prowadzonych na mocy przepisów ustawy
o zatrudnieniu socjalnym w podziale na centra i kluby integracji społecznej.
4
2) analiza zbiorów statystycznych CAS 2014 r. zawierających podstawowe dane
o funkcjonowaniu centrów i klubów integracji społecznej, które opracowywane są na
podstawie najaktualniejszych sprawozdań rocznych, w tym:
a) ocena zmian ilościowych na mapie lokalizacyjnej centrów i klubów integracji
społecznej w stosunku do poprzednich okresów statystycznych,
b) ocena struktury instytucji założycielskich podmiotów reintegracyjnych,
c) ocena zmian efektywności usług reintegracji społecznej i zawodowej.
3) analiza wykorzystania w 2015 r. modeli MLW i RPW w praktyce stosowania usług
zatrudnienia socjalnego (modele MLW i RPW – to rezultaty zakończonego w 2014 r.
projektu systemowego „Kompleksowe formy reintegracji społecznej i zawodowej
w środowisku lokalnym”),
4) prezentacja wyników badań własnych IRSS, dotyczących:
a) przydatności zatrudnienia socjalnego dla lokalnej polityki społecznej,
b) gotowości samorządu terytorialnego do wykorzystywania doświadczeń zespołów
synergii lokalnej oraz regionalnych platform, tj. tworzenie warunków do
wielosektorowej współpracy instytucjonalnej wokół zatrudnienia socjalnego,
5) prezentacja
działalności
nieformalnych
platform
współpracy
podmiotów
reintegracyjnych, w tym: Ogólnopolskiego Konwentu Centrów i Klubów Integracji
Społecznej oraz Konwentu Klubów i Centrów Integracji Społecznej Lubelszczyzny.
W wyniku wykonanych prac został opracowany projekt Informacji, który został przekazany
do Departamentu Pomocy i Integracji Społecznej, jako pierwszy etap III edycji monitoringu
(pismo IRSS z dn. 3 września 2015 r., znak: IRSS 695/2015).
Zamawiający: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
 Spotkanie Metodyków Pracy Socjalnej
Jest to cykliczne przedsięwzięcie mające na celu stworzenie możliwości do wymiany
doświadczeń dydaktyków z różnych ośrodków akademickich. Grupą docelową są nauczyciele
kształcący w zakresie metodyki pracy socjalnej. Metodycy pracy socjalnej spotykają się na
5
kilkudniowym seminarium tematycznym w wybranym przez organizatorów miejscu, gdzie
dyskutują, wymieniają się doświadczeniami i przyjmują propozycje praktycznych rozwiązań
dotyczących metodyki nauczania pracy socjalnej.
Wedle przyjętych założeń Spotkanie Metodyków Pracy Socjalnej będzie odbywało się
corocznie. Instytut Rozwoju Służb Społecznych jako lider projektu w kolejnych latach będzie
zapraszał do współpracy w organizacji Spotkań Metodyków Pracy Socjalnej inny wiodący
podmiot reprezentujący środowisko praktyków spośród kolejnych województw.
Organizatorami Spotkania Metodyków Pracy Socjalnej są Instytut Rozwoju Służb
Społecznych oraz jeden spośród regionalnych ośrodków polityki społecznej.
Pierwsze Spotkanie Metodyków Pracy Socjalnej odbyło się w dniach 25-28 czerwca 2014
roku w Kołobrzegu przy współudziale Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej
Województwa Zachodniopomorskiego.
Drugie Spotkanie Metodyków Pracy Socjalnej poświęcone było metodyce środowiskowej
pracy socjalnej. Spotkanie odbyło się w terminie 23-27 czerwca 2015 r. w Folwarku
Miłkowiec
(k.
Działdowa)
na
terenie
województwa
warmińsko-mazurskiego.
Współorganizatorem spotkania był Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Województwa
Warmińsko-Mazurskiego. Dyskusja koncentrowała się na zagadnieniach związanych
z teoretycznymi podstawami
oraz praktycznymi aspektami kształcenia w zakresie
środowiskowej pracy socjalnej. Kluczowe kwestie podnoszone na spotkaniu sprowadzały się
do dwóch zagadnień: w oparciu o jakie teorie socjologiczne oraz psychologiczne nauczać
środowiskowej pracy socjalnej; jakimi metodami i technikami uczyć środowiskowej pracy
socjalnej bazując na lokalnym kapitale społecznym. W spotkaniu uczestniczyło 25 osób
reprezentujących 15 podmiotów.
 Wniosek
badawczy
pn.:
Centra
oraz
Kluby
Integracji
Społecznej
a rehabilitacja społeczno-zawodowa osób z niepełnosprawnością. Ewaluacja
działań oraz analiza potencjału CIS oraz KIS w zakresie włączenia społecznego
i zawodowego osób niepełnosprawnych
W 2015 r. został przygotowany i przekazany do PFRON wniosek badawczy na realizację
projektu, obejmującego trzy etapy:
6
1) Etap 1 - analiza danych zastanych pochodzących z Centralnej Aplikacji Statystycznej
dotyczących CIS i KIS, analiza aktów prawnych w obszarze zatrudnienia socjalnego
oraz rehabilitacji społecznej i zawodowej.
2) Etap 2 - badanie dotychczasowego stopnia wykorzystania podmiotów zatrudnienia
socjalnego (CIS oraz KIS) w zakresie rehabilitacji społeczno-zawodowej osób
niepełnosprawnych oraz ewaluacja działań prowadzonych w latach 2012-2014 i ocena
ich wpływu na poprawę sytuacji życiowej osób niepełnosprawnych.
3) Etap 3 – analiza potencjału podmiotów zatrudnienia socjalnego dla zwiększenia
stopnia
ich
oddziaływania
na
aktywność
osób
niepełnosprawnych
oraz
przygotowywania do samodzielności.
Planowanym celem projektu było dostarczenie kompleksowych danych o efektywności
działań interwencyjnych CIS i KIS w zakresie reintegracji społeczno-zawodowej osób
niepełnosprawnych, dostarczenie informacji o czynnikach motywujących i barierach
uczestnictwa niepełnosprawnych osób oraz wskazanie potencjalnych możliwości CIS i KIS w
zwiększaniu
aktywizacji
społecznej
i
zawodowej
osób
z
różnym
stopniem
niepełnosprawności. Dzięki badaniom miały powstać zobiektywizowane rekomendacje
dotyczące działań, które należy podjąć w celu zwiększenia udziału osób niepełnosprawnych
w ogólnej liczbie uczestników zajęć.
Wniosek badawczy IRSS został pozytywnie oceniony w procedurze spełnienia wymogów
formalnych – pismo PFRON z dn. 26 marca 2015 r., znak: WRP.DA.413.1709.KGK.2015,
a następnie przekazany do zaopiniowania merytorycznego.
Zarząd PFRON na posiedzeniu w dniu 16 lipca 2015 r. ocenił pozytywnie merytoryczną
propozycję badawczą, jednak z uwagi „na niewystarczające środki finansowe przewidziane na
realizację badań” uznał niemożność sfinansowania ww. projektu – pismo PFRON z dnia 22
lipca 2015 r., znak: WAP.DA.413.66.KGK.2015.
 Badania własne nt.: Gotowości samorządu terytorialnego do korzystania
z Modelu Lokalnej Współpracy oraz formuły Regionalnej Platformy Współpracy
Badaniem zostało objętych łącznie ponad 200 respondentów, z czego zwrotnych odpowiedzi
udzieliło 190 instytucji, co oznaczało wskaźnik responsywności na poziomie 95,0%. Wyniki
7
badań pozwoliły sformułować kilka wniosków, które można uznać, jako znaczące dla
perspektywy wzmacniania i rozwoju usług reintegracji społecznej i zawodowej, jak również
potwierdziły, że większość ankietowanych jednostek samorządu terytorialnego opowiada się
za wykorzystaniem tych modeli.
 Badania własne nt.: Wpływ instytucji zatrudnienia socjalnego na politykę
społeczną.
Badanie przeprowadzono od kwietnia do czerwca 2015 r. za pomocą formularza ankiety,
która została skierowana do dwóch grup respondentów:
1) grupa „Otoczenie podmiotów reintegracyjnych” – reprezentowana przez jednostki
samorządu na szczeblu gminnym, powiatowym i wojewódzkim, jednostki
organizacyjne pomocy społecznej, rynku pracy, oraz organizacje pozarządowe
i przedsiębiorców, w łącznej liczbie respondentów – 148.
a) grupa „Podmiotów reintegracyjnych” - reprezentowana przez centra i kluby integracji
społecznej,
w łącznej liczbie 74 podmiotów reintegracyjnych, z tego: CIS –
35 jednostek oraz KIS – 39 jednostek.
Uzyskane wyniki z badania pozwoliły sformułować kilka podstawowych wniosków, w tym
m.in.:
 zdecydowana liczba badanych instytucji i podmiotów popiera konieczność
uwzględniania przedstawicieli środowiska usług reintegracji społecznej i zawodowej
w regionalnych płaszczyznach kreowania polityki społecznej, czyli w forach
i organach o charakterze konsultacyjno-doradczym,
 konieczne jest ustawiczne prowadzenie działań w kierunku zacieśnienia korelacji
pomiędzy działalnością podmiotów reintegracyjnych, a pozostałymi reprezentantami
sektora ekonomii społecznej,
 respondenci
obu
grup
dostrzegli
konieczność
zintensyfikowania
działań
rozpowszechniających efekty usług podmiotów reintegracyjnych,
 pozytywnym obrazem badania jest wyrażona gotowość przez 88% ogółu
respondentów do skorzystania z instrumentarium zatrudnienia socjalnego,
8
Szersze informacje o wynikach obu badań zostały zaprezentowane w opracowanym projekcie
„Informacji dla Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej o funkcjonowaniu Centrów
i Klubów Integracji Społecznej”, bowiem zostały one potraktowane jako uzupełnienie prac
monitoringu ustawy o zatrudnieniu socjalnym.
DORADZTWO I EKSPERTYZY
W ramach tej działalności przedstawiciele IRSS są członkami platform współpracy
podmiotów reintegracyjnych takich jak: Ogólnopolski Konwent Centrów i Klubów Integracji
Społecznej oraz Konwent Klubów i Centrów Integracji Społecznej Lubelszczyzny (zasięg
regionalny).
W 2015 r. wspólnie z ww. reprezentacjami środowiska podmiotów reintegracyjnych
przygotowane zostały oraz przekazane w ramach konsultacji opinie oraz propozycje,
dotyczące:
1. Dokumentu Ministerstwa Rozwoju i Infrastruktury pt.: Wytyczne w zakresie realizacji
przedsięwzięć
w
obszarze
włączenia
społecznego
i
zwalczania
ubóstwa
z wykorzystaniem środków Europejskiego Funduszu Społecznego i Europejskiego
Funduszu Rozwoju Regionalnego na lata 2014-2020 (styczeń 2015 r.). Uwagi
dotyczyły m.in.:
1) uporządkowania
terminologii
w
zakresie
usług
reintegracji
społecznej
i zawodowej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym oraz podmiotów je
świadczących (wstęp – wykaż skrótów),
2) uzupełnienia
katalogu
osób
będących
beneficjentem
przyszłych
działań
współfinansowanych ze środków EFS o grupę osób, korzystających z rozwiązań
ustawy z dn. 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym (treść rozdziału nr 3
Wytycznych),
3) wprowadzenia właściwej kolejności form wsparcia w ramach reintegracji, a więc
rozpoczynania od uczestnictwa w zajęciach centrów i klubów integracji
społecznych, następnie poprzez udział w pracach społecznie użytecznych oraz
kończąc na reintegracji zawodowej w podmiotach spółdzielczości socjalnej (treść
rozdziału nr 4, podrozdział 4.1 Wytycznych),
9
4) uwzględnienia potencjału już istniejących podmiotów reintegracyjnych, które
mogą zwiększyć zakres świadczonych usług oraz liczebność grup osób
podlegających wsparciu, a nie preferowaniu przy finansowaniu tylko kierunku
tworzenia nowych podmiotów, co związane jest z kwestią nierównomiernego
nasycenia mapy kraju jednostkami organizacyjnymi reintegracji (treść rozdziału nr
4, podrozdział 4.2 Wytycznych),
2. Nowelizacji przepisów o zatrudnieniu socjalnym, które weszły w życie z dniem
9 października 2015 r. w formie ustawy z dn. 5 września 2015 r. o zmianie ustawy
o
zatrudnieniu
socjalnym
oraz
niektórych
innych
ustaw
(Dz.
U.
z 2015 r., poz. 1567). W ramach organizowanych konsultacji przez Departament
Pomocy i Integracji Społecznej MPIPS (np. 25 lutego 2015 r.) przygotowano m.in.
propozycje:
1) umożliwienia
uczestnictwa
w
zajęciach
reintegracyjnych
osobom
uzależnionym od alkoholu i narkotyków zarówno będącym w trakcie terapii,
jak i nieznajdujących się w trakcie leczenia terapeutycznego,
2) zwiększenia liczby dni wolnych od zajęć w centrum (do 6 dni) oraz
zwiększenia wysokości integracyjnej premii motywacyjnej do 50% wysokości
świadczenia integracyjnego,
3) wyłączenia świadczeń otrzymywanych w ramach uczestnictwa w zajęciach
w klubach i centrach integracji społecznej z zakresu zajęć komorniczych
poprzez nowelizację ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks
postępowania cywilnego,
4) ujednolicenie metodologii naliczania wysokości dotacji na bieżącą działalność
centrum
pochodzącej
ze
środków
własnych
jednostek
samorządu
terytorialnego,
5) wyeliminowania
możliwości
rejestracji
klubów
i
centrów
poza
województwem, na którego terenie działają,
6) zastąpienia wymogu niezwłocznego powiadamiania o każdej zmianie danych
zawartych we wniosku o przyznanie statusu centrum powiadomieniem
dokonywanym w formie corocznego sprawozdania z działalności,
10
7) zniesienia okresów składania wniosków o nadanie statusu centrum,
8) utworzenia rady zatrudnienia socjalnego
jako organu opiniodawczo-
doradczego ministra właściwego ds. zabezpieczenia społecznego.
SZKOLENIA I DOSKONALENIE ZAWODOWE
Instytut posiada uprawnienia przyznane przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej do
prowadzenia działalności szkoleniowej w zakresie:

specjalizacji I i II stopnia w zawodzie pracownik socjalny,

specjalizacji z zakresu organizacji pomocy społecznej.
Na mocy porozumienia z 21 czerwca 2012 r. z Ministrem Pracy i Polityki Społecznej, Instytut
Rozwoju Służb Społecznych jest jednostką współpracującą z Centralną Komisją
Egzaminacyjną ds. stopni specjalizacji zawodowej pracowników socjalnych w zakresie
organizacji egzaminów na II stopień specjalizacji w zawodzie pracownik socjalny.
Ponadto Instytut Rozwoju Służb Społecznych jest instytucją, która została wskazana przez
Ministra Pracy i Polityki Społecznej do przeprowadzenia testu umiejętności w toku
postępowania o uznanie kwalifikacji do wykonywania w Polsce zawodu regulowanego
„pracownik socjalny” dotyczącego obywateli, którzy nabyli kwalifikacje w państwach
członkowskich Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwach członkowskich
Europejskiego
Porozumienia
o
Wolnym
Handlu
(EFTA)
–
Stron
umowy
o Europejskim Obszarze Gospodarczym.
W 2015 r. Instytut zorganizował:
 „Cykl szkoleń dla kadry kierowniczej w zakresie przeciwdziałania przemocy w
rodzinie”
Termin realizacji: 15.07.2014 r. – 25.09.2015 r.
Celem szkolenia było podniesienie poziomu kompetencji kadry instytucji pomocy społecznej
w dwóch obszarach: (1) standardów postępowania w zakresie przeciwdziałania przemocy w
rodzinie, (2) zarządzania – zarówno w zakresie kierowania zespołem interdyscyplinarnym czy
zespołem pracowników zajmujących się problematyką przeciwdziałania przemocy w
11
rodzinie, jak również identyfikowania kooperantów wśród lokalnych instytucji i organizacji.
Odbiorcami szkolenia byli kierownicy i pracownicy: ośrodków pomocy społecznej,
powiatowych centrów pomocy rodzinie, regionalnych ośrodków polityki społecznej, urzędów
wojewódzkich (pracownicy służb wojewodów sprawujący nadzór i kontrolę nad realizacją
zadań z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie z każdego z 16 urzędów
wojewódzkich), ośrodków interwencji kryzysowej, domów pomocy społecznej.
W szkoleniach wzięło udział 3341osób.
Zamawiający: Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich.
Projekt „Przemocy w Rodzinie NIE. Wykształcona kadra zarządzająca instytucjami
Pomocy i integracji Społecznej warunkiem wczesnego rozpoznawania i przeciwdziałania
przemocy w rodzinie” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej (EFS) w ramach
Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki.
Lider: Instytut Rozwoju Służb Społecznych
Partner: Stowarzyszenie na rzecz Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia
 Trzy edycje szkolenia pn. „Specjalizacja z zakresu organizacji pomocy
społecznej”.
Terminy realizacji: 23.01.2015 r. - 17.05.2015 r., 12.06.2015 r. - 04.10.2015 r., 06.11.2015
r. - 03.04.2016 r.
Liczba osób przeszkolonych: 77.
 Cztery szkolenia pn. „Wybrane sposoby działania w kontakcie z klientem
stanowiącym zagrożenie dla bezpieczeństwa pracownika socjalnego”
Terminy realizacji: 09-10 marca 2015 r., 16-17 marca 2015 r., 23-24 marca 2015 r.,
30-31 marca 2015 r.
Liczba osób przeszkolonych: 60.
Zamawiający: Ośrodek Pomocy Społecznej Dzielnicy Ursynów m. st. Warszawy
 Szkolenie pn. „Mediacje i negocjacje w pomocy społecznej”
12
Termin realizacji: 24-25 czerwca 2015 r.
Liczba osób przeszkolonych: 15.
Zamawiający: Starostwo Powiatowe w Tomaszowie Mazowieckim
 Narada szkoleniowa dla osób sprawujących kontrolę nad placówkami
zapewniającymi całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle
chorym lub osobom w podeszłym wieku
Termin realizacji: 03-04 grudnia 2015 r.,
Liczba osób przeszkolonych: 40.
Zamawiający: Wydział Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w
Warszawie
 Szkolenie pn. „Negocjacje i mediacje w pomocy społecznej”
Termin realizacji: 08-09 grudnia 2015 r.,
Liczba osób przeszkolonych: 10
Zamawiający: Ośrodek Pomocy Społecznej Dzielnicy Ursynów m. st. Warszawy
 Egzaminy na II stopień specjalizacji w zawodzie pracownik socjalny
Terminy przeprowadzonych egzaminów:

28 marca 2015 r.,

23 maja 2015 r.,

31 maja 2015 r.,

22 listopada 2015 r.
13
DZIAŁALNOŚĆ WYDAWNICZA
Instytut Rozwoju Służb Społecznych wydaje trzy czasopisma naukowe:
1. „Praca Socjalna” (dwumiesięcznik), redaktor naczelna dr Joanna Staręga-Piasek
Ukazuje się od 1986 roku. Czasopismo porusza problemy związane z funkcjonowaniem
instytucji pomocy społecznej w ujęciu teoretycznym i praktycznym. Prezentuje wyniki
najnowszych badań o charakterze monograficznym, przykłady dobrych praktyk i doniesienia
z konferencji, seminariów, recenzje publikacji książkowych. Czasopismo uzyskało 8 punktów
w ocenie parametrycznej czasopism naukowych Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa
Wyższego. W roku 2012 umieszczone zostało w spisie czasopism naukowych Index
Copernicus.
Nakład: 1500 egz.
2. „Niepełnosprawność i Rehabilitacja” (kwartalnik), redaktor naczelny dr Sergo
Kuruliszwili
Ukazuje się od 2001 roku. Specjalistyczne czasopismo poświęcone szeroko rozumianym
sprawom rehabilitacji społecznej, zawodowej i medycznej osób niepełnosprawnych we
wszystkich rodzajach niepełnosprawności osób i dorosłych dzieci. Prezentuje wyniki
najnowszych badań polskich i zagranicznych, dobre praktyki, informuje o sytuacji osób
niepełnosprawnych w Unii Europejskiej, zawiera doniesienia z konferencji i seminariów oraz
recenzje publikacji książkowych. Czasopismo uzyskało 7 punktów w ocenie parametrycznej
czasopism naukowych Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. W roku 2012
umieszczone zostało w spisie czasopism naukowych Index Copernicus.
Nakład: 500 egz.
3. „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” (miesięcznik), redaktor naczelna dr Joanna
Staręga-Piasek
Ukazuje się od 1961 roku. Czasopismo poświęcone szeroko rozumianym problemom opieki i
wychowania. Kompleksowo przedstawia aktualne problemy opieki, wychowania i wsparcia
społecznego, z uwzględnieniem ich aspektów teoretycznych, rezultatów badań i diagnoz,
propozycji metodycznych, a szczególnie szeroko zweryfikowanych doświadczeń. Prezentuje
nowe – rodzime i zagraniczne – idee, koncepcje oraz rozwiązania opiekuńcze i wychowawcze
dotyczące funkcjonowania dzieci i młodzieży we wszystkich środowiskach ich życia.
Czasopismo uzyskało 8 punkty w ocenie parametrycznej czasopism naukowych Ministerstwa
Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Nakład: 1500 egz.
14
4. Serwis informacyjny - Wiadomości Pomocy i Integracji Społecznej (WPIS)
W 2014 roku Instytut uruchomił portal internetowy Wiadomości Pomocy i Integracji
Społecznej (pod adresem: http://wpis.irss.pl/). To serwis informacyjny, w którym znajdują się
najnowsze informacje dotyczące obszaru szeroko rozumianej pomocy i integracji społecznej,
recenzje aktualnych publikacji oraz zaproszenia na konferencje, spotkania i szkolenia
związane z pomocą i integracją społeczną.
5. Sergo Kuruliszwili, E-learning w kształceniu służb społecznych (publikacja
książkowa).
PATRONATY
I
DZIAŁANIA
PROMOCYJNE
WYDAWNICTW
NAUKOWYCH INSTYTUTU ROZWOJU SŁUŻB SPOŁECZNYCH
 14-17 maja 2015 r. – Warszawskie Targi Książki – stoisko w ramach części
przeznaczonych dla wydawnictw naukowych zorganizowane pod szyldem Rady
Głównej Instytutów Badawczych.
 1-3 czerwca 2015 r. – Dział Wydawniczy IRSS brał udział w akcji promocyjnej
publikacji w ramach XV Ogólnopolskiej Konferencji Pracowników Socjalnych, która
odbyła się w Częstochowie na Jasnej Górze. Organizatorem było Centrum AV z
Częstochowy.
 26-27 czerwca 2015 r. – patronat nad II edycji Międzynarodowej Konferencji
Naukowo-Szkoleniowej „International Day of Physiotherapy” zorganizowanej w
ramach 40-lecia Wydziału Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu.
 Wrzesień 2015 r. – patronat nad książką Mariusza Cichosza „Pedagogika społeczna”,
Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
 21-23 października 2015 r. – patronat nad Seminarium Polskiego Stowarzyszenia
Szkół Pracy Socjalnej „Praca socjalna: Kształcenie. Profesja. Dyscyplina naukowa”.
 25 listopada 2015 r. – patronat nad II Ogólnopolską Konferencją Naukową Studentów
Pracy Socjalnej „Prostytucja - sposób na życie czy przykra rzeczywistość?
Współczesne uwarunkowania, przejawy i konsekwencje zjawiska prostytucji”,
Katolicki Uniwersytet Lubelski.
15
 Grudzień 2015 r. – patronat nad książką Iwony Chrzanowskiej „Pedagogika
społeczna”, Oficyna Wydawnicza „Impus;”, Kraków 2014.
 11 grudnia 2015 r. – patronat nad konferencją naukową nt.: „Wykluczenie społeczne –
aktualne wyzwania i skutki w skali mikrospołecznej” Janów Lubelski. W gronie
patronów naukowych byli jeszcze przedstawiciele: Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości
i Administracji w Lublinie, KUL O/Stalowa Wola, UMCS Lublin, oraz Uniwersytet
Rzeszowski

9 października 2015 r. - patronat nad konferencją naukową nt.: „Rodzina
wielopokoleniowa – łączy, uczy, wspiera” Janów Lubelski. W gronie patronów
naukowych byli jeszcze: PWSZ Płock, KUL O/Stalowa Wola, KUL Lublin.
 12 października 2015 r. – patronat nad seminarium Norweskiego Mechanizmu
Finansowego 2009-2014, pt.: „Agresji i przemocy mówię Stop” Modliborzyce.
WSPÓŁPRACA KRAJOWA I MIĘDZYNARODOWA
W 2015 r. kontynuowano współpracę IRSS z przedstawicielami podmiotów działających w
sektorze ekonomii społecznej, w tym z:
 Ogólnopolskim Konwentem Centrów i Klubów Integracji Społecznej – skupiającym
obecnie ponad 140 podmiotów reintegracyjnych i działającym jako reprezentacja
środowiska wobec przedstawicieli administracji publicznej. IRSS prowadzi obsługę
sekretariatu tej platformy współpracy, a także uczestniczy w dyskusjach i spotkaniach
konsultacyjno-opiniodawczych dotyczących bieżącej problematyki funkcjonowania
centrów i klubów, prowadzi stronę internetową Konwentu CIS/KIS.
 Konwentem Klubów i Centrów Integracji Społecznej Lubelszczyzny – skupiającym
reprezentantów podmiotów reintegracji społecznej i zawodowej, działającym w
regionie lubelskim. IRSS jest partnerem tej regionalnej platformy świadczącym
nieodpłatnie usługi doradczo-eksperckie a także wspomagającym członków tej
regionalnej platformy w realizacji lokalnych i regionalnych projektów aktywizacji
społeczno - zawodowej.
 Stałą Konferencją Ekonomii Społecznej – prowadzącą działalność promującoedukacyjną na rzecz rozwoju inicjatyw ekonomii społecznej, w tym poprzez
organizację Ogólnopolskich Spotkań Ekonomii Społecznej.
16
 European Social Network - Instytut jest członkiem grupy referencyjnej polityki
społecznej
ESN,
przedstawiciel Instytutu uczestniczy w konferencjach, podczas
których omawiane jest projektowanie 10
i
świadczenie
lokalnych
usług
publicznych w całej Europie. Dzięki temu ma możliwość zapoznania się oraz
dzielenia doświadczeniami, wymiany poglądów i fachowej wiedzy niezbędnych do
tworzenia efektywnej polityki społecznej.

European Centre of Social Welfare Policy and Research - Instytut jest członkiem
Centrum, które zajmuje się różnymi aspektami polityki społecznej, w tym
pomocą społeczną. Centrum prowadzi działalność informacyjną i naukową,
zapewnia wsparcie, np. w formie platformy wymiany myśli (think – net).
WYSTĄPIENIA
NA
KONFERENCJACH,
SEMINARIACH,
WARSZTATACH, SZKOLENIACH:
 Konferencja
upowszechniająca
osiągnięte
założenia
i
rezultaty
projektu
„Rewitalizacja społeczna” 24.11.2015 r., Warszawa, organizator - Centrum Rozwoju
Zasobów Ludzkich, moderator konferencji, Anna Drelich.
 Konferencja „Współczesne media i zmiany kulturowo-społeczne a różnice
pokoleniowe i więzi rodzinne” Międzynarodowa Konferencja Proces i skutki
transformacji społeczno-kulturowych w przestrzeni rodziny, Pruszków 2015 r., Sergo
Kuruliszwili.
 Prezentacja „People with disabilities and older people: key issues – a Polish
perspective” European Semester Reference Group – European Social Network.
21 września Bruksela, Sergo Kuruliszwili.
 Annual Meeting of the Board of Directors and 25th Assembly Meeting of
European Center of Social welfare and Research. Przewodnictwo sesji III: Public
Health Promotion Strategies Wiedeń 9-10 września, Sergo Kuruliszwili.
 Seminarium “ESN Workshop on Education, Employment and Social Services for
vulnerable young adults”. Wystąpienie: “Horizontal and vertical cooperation to
bring disadvantaged young adults into employment”, Haga czerwiec 2015 r., Sergo
Kuruliszwili.
17
 Tematyka wystąpień dr Joanny Staręgi-Piasek podczas konferencji i paneli
eksperckich:
o Bezpieczeństwo pracowników socjalnych (16.01.2015)
o Jak zachować dochody na starość (19.01.2015)
o Co to jest kapitał społeczny? (12.02.2015)
o Praca socjalna a pomoc społeczna (16.02.2015)
o Dobry klimat dla rodziny (15.05.2015)
o Pomoc społeczna, pracownik socjalny, praca socjalna (15.03.2015)
o Historia i perspektywa organizacji i stowarzyszeń pracowników socjalnych
(13.04.2015)
o Usługi opiekuńcze dla ludzi starszych (7.05.2015)
o Wiejska starość (15.05.2015)
o Doświadczenia, wyzwania i szanse pomocy społecznej w ostatnim 25-leciu
(25.05.2015)
o Uwarunkowania i wyzwania dla pracowników socjalnych (27.05.2015)
o Rodzicielstwo zastępcze (9.06.2015)
o II Spotkanie Metodyków Pracy Socjalnej: organizacja, prowadzenie paneli,
moderowanie dyskusji (23-26.06.2015)
o Oblicza pracy socjalnej: edukacja finansowa – nowa metoda pracy z rodzinami
wykluczonymi ekonomicznie (17.09.2015)
o Pracownik socjalny – fachowiec czy urzędnik? (30.09.2015)
o Pomoc społeczna: mity, realia, perspektywy (11.12.2015)
o Nowe wyzwania pomocy społecznej (15.12.2015).
Przedstawiciel IRSS brał udział, jako ekspert ds. zatrudnienia socjalnego oraz prelegent w
następujących przedsięwzięciach:
 Konferencja Naukowa nt.: „Wykluczenie społeczne – aktualne wyzwania i skutki w
skali mikrospołecznej” – prelegent Andrzej Trzeciecki, referat: „Regionalne
platformy zatrudnienia socjalnego jako forma przeciwdziałania wykluczeniu
społecznemu”, grudzień 2015 r.
 Konferencja nt.: „eRPES.PL – efektywność, rozwój i partnerstwo w sektorze
ekonomii społecznej” – uczestnik Andrzej Trzeciecki, panel dyskusyjny, Katowice
grudzień 2015 r.
18
 Spotkanie regionalne podmiotów reintegracyjnych inaugurujące powstanie
Śląskiego Kongresu Centrów i Klubów Integracji Społecznej – prelegent Andrzej
Trzeciecki, referat „Misja, cele i dorobek ogólnopolskiej platformy współpracy
podmiotów reintegracyjnych podstawą dla tworzenia regionalnych sieci”, Katowice
listopad 2015 r.
 V Zjazd Konwentu Centrów i Klubów Integracji Społecznej – podsumowanie
działalności
rady
programowej
oraz
zaprezentowanie
uczestnikom
zjazdu
sprawozdania za okres 2014-2015, Gdańsk listopad 2015 r., Andrzej Trzeciecki.
 Seminarium
Norweskiego
Mechanizmu
Finansowego
2009-2014
„Agresji
i przemocy mówię Stop” – referat nt.: „Promowanie wartości – podstawowym
elementem działań profilaktycznych i przeciwdziałania przemocy w rodzinie wobec
osób niepełnosprawnych i osób starszych”, Modliborzyce październik 2015 r.,
Andrzej Trzeciecki.
 Ogólnopolska Konferencja Naukowa zorganizowana w ramach II Janowskich
Dni Rodziny – prelegent Andrzej Trzeciecki, referat nt.: „Instytucje zatrudnienia
socjalnego ważnym elementem systemu wsparcia rodzin wielopokoleniowych”,
Janów Lubelski październik 2015 r.
 Warsztat
edukacyjny
Konwentu
Klubów
i
Centrów
Integracji
Społecznej
Lubelszczyzny nt.: Przygotowania do perspektywy finansowej 2015-2020 w
POWER” – przedstawiciel IRSS (A. Trzeciecki), członek regionalnej platformy
współpracy, Chełm, wrzesień 2015 r.
 Seminarium edukacyjne „Podmiot zatrudnienia socjalnego partnerem Ośrodka
Pomocy Społecznej i Powiatowego Urzędu Pracy w Powiecie Zamojskim” – udział
w panelu dyskusyjnym eksperta ds. zatrudnienia socjalnego A. Trzeciecki, nt.:
„Efektywność stosowania instrumentów zatrudnienia socjalnego w praktyce aktywnej
reintegracji”, Krasnobród wrzesień 2015 r.
 Konferencja nt.: „10-lecie funkcjonowania Centrum Integracji Społecznej w Zielonej
Górze” – prelegent Andrzej Trzeciecki, referat nt.: „Dorobek instytucji reintegracji
społecznej i zawodowej w Polsce w latach 2005-2015 i ich miejsce w systemie
pomocy i wsparcia”, Zielona Góra lipiec 2015 r.
 Konferencja nt.: „Innowacyjne metody wsparcia kobiet doświadczających
przemocy ekonomicznej” – panel dyskusyjny, Andrzej Trzeciecki, Wrocław
czerwiec 2015 r.
19
 Szkolenie kadr jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, wykładowca A.
Trzeciecki, temat: „Zarządzanie strategiczne jednostkami organizacyjnymi pomocy
społecznej z wykorzystaniem Oceny Zasobów Pomocy Społecznej”, cykl 4 wykładów,
Białobrzegi marzec 2015 r.
 Udział przedstawiciela IRSS (Andrzej Trzeciecki) w inauguracyjnym spotkaniu
podmiotów
reintegracyjnych
regionu
lubelskiego
–
Konwent
Klubów
i Centrów Integracji Społecznej Lubelszczyzny – uzgodnienie warunków współpracy,
Chełm luty 2015 r.
 Aktywność dr Joanny Staręgi-Piasek w radach nadzorczych i honorowe członkostwo
w organizacjach:
o Rada Pomocy Społecznej, 4 kadencja
o Centralna Komisja Egzaminacyjna, 3 kadencja
o Honorowy Przewodniczący Towarzystwa Przyjaciół Dzieci
o Członek Rady Nadzorczej Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej, 3 kadencja
o Członek Rady Programowej Instytutu Spraw Publicznych, 2 kadencja
o Członek Założyciel Stałych Konferencji Ekonomii Społecznej
o Honorowy Członek Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego
o Członek Komisji Rewizyjnej Akademii Filantropii
o Rada Fundacji Dobra Sieć.
W konferencjach, warsztatach, seminariach uczestniczyli również pozostali pracownicy
Instytutu.
DZIAŁANIA PLANOWANE I NIEZREALIZOWANE
W 2015 r. IRSS brał udział w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego na:

Organizację szkoleń dla członków zespołów interdyscyplinarnych w zakresie
przeciwdziałania przemocy w rodzinie i przemocy ze względu na płeć.

Organizację szkolenia z zakresu najnowszych zmian przepisów pomocy społecznej dla
kadry zarządzającej warszawskich Ośrodków Pomocy Społecznej.
 Organizację szkoleń i kursów dla kadr instytucji pomocy i integracji społecznej –
organizacja 5 ośmiomodułowych szkoleń pt. „Asystent rodziny”.
20
W powyżej wymienionych przetargach Zamawiający jako najkorzystniejszą wybierał ofertę
Wykonawcy, który zaoferował najniższą cenę.
 Negatywne rozpatrzenie protestu od oceny formalnej wniosku o dofinansowanie
projektu pn.: „Aktywizacja zawodowa – dobry pracownik 50+”.
21
Download