BULLYING Małgorzata Pwlicka terminologia Bully- brutalny znęcać się, tyranizować, maltretować, zastraszyć, zahukać bullying Tyranizowanie, z intencją skrzywdzenia drugiej osoby. Celowe, powtarzalne i nieprowokowane zachowania agresywne jednego lub grupy sprawców wobec ofiary z zamiarem sprawienia jej bólu fizycznego, przykrości, poniżenia lub przerażenia jej, najczęściej w obliczu grupy „widzów” z wyraźną nierównowagą sił (mała możliwość obronienia się ofiary i poczucie bezkarności sprawcy). Bullying (ang.) - terroryzowanie, znęcanie się nad słabszym), czyli mobbing w środowisku uczniowskim jest to długotrwałe i negatywne działanie ucznia lub grupy uczniów skierowane na innego ucznia lub grupę uczniów, zmierzające do wykluczenia ofiary z grupy rówieśniczej. inne określenia: harassment - dręczenie, nękanie, dokuczanie ganging up on someone sprzysięganie się zmawianie się przeciwko komuś, atakowanie, przyczepianie się do kogoś Odmiany bullyingu Bullying bezpośredni 1. Fizyczny Słowny (emocjonalny) Bullying pośredni 2. Relacyjny Cyberbullying Dominujące formy przemocy w polskich szkołach (wg CBOS z 2006r) Dotyczy Dotyczy osoby znajomych Kłamstwa 31% 62% Werbalne obrażanie 44% 62% Przymuszanie do wykonania niechcianych czynności 11% 34% Pobicie 8% 36% Umyślne potrącenie, przewrócenie 29% 50% Zniszczenie rzeczy osobistej 10% 32% Kradzież pieniędzy lub przedmiotów 14% 43% Zmuszanie do kupienia czegoś za własne pieniądze 3% 13% Uczestnicy bullyingu Agresor/mobber/bully Ofiara Świadkowie Sprawca bullyingu/ agresor/mobber/bully tyran, osoba znęcajaca się nad innymi; łobuz, zabijaka, despota, okrutnik, brutal, Cechy sprawcy bullyingu/ agresora/mobbera Impulsywny Mało samokrytyczny Lękliwy Mało tolerancyjny na frustrację Ma łatwy kontakt z otoczeniem Cieszy się prestiżem w otoczeniu Nie ma poczucia wstydu Ma kłopoty przystosowawcze Dominujący, często pełni funkcję liderarównież nieformalnego Ma wysoką samoocenę Chętnie grozi i poniża Lubi skupiać na sobie uwagę i zyskiwać społeczny prestiż Często jest akceptowany przez otoczenie Ofiara bullyingu/ outsider Ofiary pasywne Ofiary prowokujące Cechy ofiary pasywnej Jest wrażliwa i nieśmiała Jest ostrożna w kontaktach z innymi ludźmi Ma trudności z zaistnieniem w grupie rówieśniczej Jest niepewna i lękowa Nie potrafi się bronić a atakowana płacze, wycofuje się, ucieka Czuje się małowartościowa, nie potrafi właściwie ocenić swojej sytuacji Ma poczucie osamotnienia i opuszczenia Zwykle nie ma w klasie żadnego dobrego przyjaciela Ma negatywne nastawienie do stosowania przemocy Może być słabsza fizycznie Często ma lepszy kontakt z dorosłymi niż z rówieśnikami Może mieć bliższe od przeciętnych kontakty z rodzicami Cechy ofiary prowokującej Ma problemy z koncentracją, skupieniem się Często jest nadaktywna, niespokojna Często wprowadza niepokój i zamieszanie Wytwarza wokół siebie atmosferę napięcia i irytacji Cechuje ją zmienność nastrojów Jej zachowanie odbierane jest przez większość klasy jako wywołujące negatywne reakcje Skutki przemocy rówieśniczej 1. Ofiary Krótkofalowe (poczucie poniżenia, upokorzenia, wstyd, lęk, rozpacz, smutek) Długofalowe (obniżona samoocena i problemy społeczne, zaburzenia somatyczne) Skutki przemocy rówieśniczej 2. Sprawcy utrwalanie się sposobu agresywnych zachowań, obniżenie poczucia odpowiedzialności za własne działania, skłonność do zachowań aspołecznych, łatwe wchodzenie w konflikty z prawem Skutki przemocy rówieśniczej 3. Świadkowie poczucie winy, niezadowolenie i pretensje do siebie, uczą się bierności, bezradności i niereagowania w trudnych sytuacjach cyberbullying Przemoc z użyciem technologii informacyjnych i komunikacyjnych Skala problemu (badania z 2007r. Fundacji Dzieci Niczyje i firmy badawczej Gemius S.A) Badania on line internautów w wieku 12-17 latkach N=891 zjawisko skala Doznanie przemocy werbalnej w sieci 47% Bycie poniżanym, ośmieszanym i upokarzanym 21% Bycie straszonym i szantażowanym 16% Bycie obiektem zdjęć lub filmów wykonanych wbrew woli Sytuacje gdy ktoś podszywał się pod dziecko 57% 29% Formy cyberprzemocy Flaming- kłótnia internetowa nazywana również wojną na obelgi Sexting- wysłanie wiadomości lub pornograficznych fotografii, przede wszystkim między telefonami komórkowymi. Grooming- uwodzenie przez Internet. Cyberstalking- używanie Internetu i innych mediów elektronicznych do nękania drugiej osoby (przejawia się przez zachowania: fałszywe oskarżenia, monitoring, pogróżki, kradzież tożsamości, uszkodzenia sprzętu lub danych, narzucanie się innym osobom z seksualnymi intencjami i gromadzenie informacji o nich celem dręczenia). Aspekty prawne bullyingu Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz.U.Nr 109 z listopada 2002) Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy Kodeks Karny Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31.01.2003 (Dz.U.Nr 26 z 2003r. Poz.26) w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 7.01.2003r. W sprawie zasad udzielania pomocy psychologiczno- pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U.Nr 11 z 2003r., poz.114) Dziękuję za uwagę