Wprowadzenie do modelu OWEN

Wprowadzenie do modelu OWEN
funkcjonalna analiza zachowań problemowych
Czy pies ma problem ze swoim
zachowaniem?
emocje mózgu - nowe podejście
Panksepp
LeDoux
Damasio
Świadomość afektywna
zdolność doświadczania wewnętrznych,
osobistych i subiektywnych doznań,
takich jak smutek, radość, strach, złość
itp.
systemy emocjonalne
podstawowy system emocjonalny
pierwotne stany afektywne ssaków
przetworzone poznawczo ludzkie
odpowiedniki
poszukiwanie
motywacja, wzorce motoryczne,
zainteresowanie, frustracja
pragnienie sukcesu, sporty
ekstremalne, uzależnienia, obsesje
wściekłość
złość, drażliwość
pogarda, nienawiść
strach
niepokój, fobie, panika, trauma psych.
zmartwienie
panika
stres separacyjny, smutek
poczucie winy, wstyd, nieśmiałość,
zażenowanie, niska samoocena
zabawa
radość, wesołość, swawola
śmiech, poczucie humoru
pożądanie
uczucia erotyczne
zazdrość
opieka
pielęgnowanie, atrakcyjność miłość, zauroczenie, ból rozstania
Skąd wiemy, że psy przeżywają pierwotne stany afektywne?
podobna funkcja neuroprzekaźników jak u ludzi
te same obszary mózgu są aktywne w podobnych
okolicznościach
stymulacja elektryczna mózgu wywołuje podobne zachowania
system poszukiwania
psy prezentują różne wzorce motoryczne w zależności od
typu (stróże stad, pasterskie, myśliwskie itp) Coppinger
CZUJĄ przyjemność prezentując wrodzone wzorce
zachowania dlatego lubią je wykonywać (układ
dopaminergiczny)
brak możliwości prezentowania wrodzonych wzorców źródło problemów (np. zachowań agresywnych)
uzależnienie od dopaminy. Początkowo strach, następnie
euforia z uniknięcia niebezpieczeństwa (dopamina!)
Emocjonalne Bungee.
system strachu
ten sam mechanizm u wszystkich ssaków
system strachu
górny szlak
część
słuchowa wzgórza
kora słuchowa
dolny szlak
OUN
jądro
migdałowate
AUN
królewski szlak
PAG
PAG= okołowodociągowa substancja szara międzymózgowia
system strachu
kora sensoryczna dokonuje analizy bodźców i
decyduje o odpowiedniej reakcji emocjonalnej
jądro migdałowate jest magazynem
emocjonalnie naładowanych wspomnień
PAG generuje uczucia wstrętu i awersji. Bierze
udział w reakcjach zastygania i ucieczki.
system paniki
Ból fizyczny i ból społeczny
dzielą ten sam neuronalny
system w mózgu
separacja społeczna,
odrzucenie jest BOLESNE
emocjonalnie
endorfiny (opioidy) i
oksytocyna łagodzą ból.
(samookaleczenia u psów
porzuconych)
system zabawy
cel ewolucyjny: umożliwienie
eksperymentowania z zachowaniami
społecznymi: polowaniem,
zachowaniami agonistycznymi i
reprodukcyjnymi
śmiech i radość - nie tylko ludzkie
cechy. Szczury i psy również się śmieją
system zabawy
śmiech:
prezentowany wyłącznie w sytuacjach prosocjalnych: zabawy, radości
często występujący łącznie z sygnałami
posturalnymi zabawy (ukłon, lekko
otwarty pysk, lekko wysunięty język)
odczytywany jako zachęta do nawiązania
więzi społecznych i sygnał bezpieczeństwa
Patricia Simonet, Donna Versteeg,
Dan Storie
śmiech
Patricia Simonet, Donna Versteeg,
Dan Storie
śmiech
Patricia Simonet, Donna Versteeg,
Dan Storie
śmiech
Badania wykazały, że emitowanie dźwięku śmiejących
się psów znacznie redukowało poziom stresu u psów
schroniskowych, co objawiało się:
zmniejszeniem szczekania
zmniejszeniem agresywnych zachowań
zmniejszeniem dyszenia i ślinienia się
zwiększeniem częstości zachowań pro-socjalnych:
ukłon - zaproszenie do zabawy
wylizywanie fafli
śmiech
model OWEN
Podejście funkcjonalne
Podejście nozologiczne diagnostyka
hippopotomonstrosesquippedaliophobia
Zwierzęta prezentujące
problemy z zachowaniem są
często zdrowe klinicznie
Co to jest OWEN?
Ocena Wzmocnień podtrzymujących
problemowe zachowanie
ocena Emocji - ocena emocji jakie
przeżywa zwierzę w czasie prezentowania
problemowego zachowania
ocena Nastroju i zachowania zwierzęcia
na co dzień poza problemowymi sytuacjami
Czy mamy wgląd w emocje jakie przeżywa zwierzę?
Emocjonalna natura wszystkich ssaków
Fizyczny i fizjologiczny związek
pomiędzy strukturami mózgu a emocjami
Koewolucja zwierząt towarzyszących i
człowieka
Umiejętność interpretowania mowy ciała
komunikacja pies-człowiek
Badania Adama Miklosiego. Uniwersytet Eötvösa, Budapeszt.
ocena wzmocnień
człowiek
zewnętrzne
środowisko
organizm psa
wewnętrzne
ocena wzmocnień
zaspokojenie
potrzeby
Satysfakcja
frustracja
Stan
spokojnego
zadowolenia
mózgowy
mechanizm nagrody
zagrożenie
uniknięcie
zagrożenia
Ulga
ocena wzmocnień
człowiek
zewnętrzne
środowisko
EMOCJE, JAKIE PRZEŻYWA PIES W ZWIĄZKU Z
PREZENTOWANYM ZACHOWANIEM - ostateczne źródło
wzmocnienia
organizm psa
wewnętrzne
+
Ocena emocji
R+
Wzmocnienie pozytywne
przyjemność
przerażenie
niepokój
niezadowolenie
ULGA
frustracja
zdenerwowanie
depresja
furia
negatywne wygaszanie - odebranie nagrody
P-
Negatywne wzmocnienie - unik
P+
Pozytywne wygaszanie - kara
euforia
R-
R+
Wzmocnienie pozytywne
euforia
Motywacja,
aktywne
unikanie
konflikt
przyjemność
przerażenie
pasywne
unikanie
niepokój
niezadowolenie
fobie
ULGA
frustracja
zdenerwowanie
stereotypie
agresja defensywna
depresja
furia
negatywne wygaszanie - odebranie nagrody
P-
Negatywne wzmocnienie - unik
P+
Pozytywne wygaszanie - kara
agresja ofensywna
R-
OWEN - drabina nastroju
mania
przesyt
zaspokojenie
euforia
przyjemność
neutralne zadowolenie
frustracyjna aktywność
przygnębienie
depresja
energia
motywacja
Nastrój, a zaspokojenie potrzeb
potrzeby związane z bezpieczeństwem
potrzeby eksploracyjne i łowieckie
potrzeby rozrodcze
potrzeby socjalne
life index - jakość życia
zachowania instynktowne są
samonagradzające
możliwość prezentowania zachowań
typowych dla rasy - typu
ocena dobrostanu psa
ocena stanu zdrowia psa
dynamiczna ocena emocji
A
B
C
dynamiczna ocena emocji
lekarz wet.
symptom 1
symptom 2
przyczyna
symptom 3
symptom 4
symptom 5
dynamiczna ocena emocji
behawiorysta
przyczyna 1
przyczyna 2
przyczyna 3
przyczyna 4
przyczyna 5
symptom
dynamiczna ocena emocji
problem w ujęciu właściciela:
pies szczeka
na obcych
dynamiczna ocena emocji
owczarek collie
szczeka ze
strachu na
obcych
właściciel
odciąga go w
przeciwnym
kierunku
B
A
C
dynamiczna ocena emocji
golden szczeka
na obcych
właściciel karci
psa i odciąga
go w
przeciwnym
kierunku
B
A
C
ocena nastroju
collie
golden
ćwiczenia agility
właśnie jego opiekunom
urodziło się dziecko
codziennie spacery
dom z ogrodem
zabawy z opiekunami
właściciel pracuje całymi
dniami
bieganie bez smyczy
spacery tylko na smyczy
dużo przyjaznych kontaktów nie ma kontaktów z żadnymi
z innymi psami
obcymi psami
ocena nastroju
mania
przesyt
zaspokojenie
owczarek collie
euforia
przyjemność
neutralne zadowolenie
frustracyjna aktywność
energia
przygnębienie
depresja
golden
motywacja
jakość życia goldena można poprawić poprzez:
codzienne spacery
aktywne żywienie
zabawy z opiekunami (aportowanie,
praca węchowa)
towarzystwo innych psów
....
co daje poprawa jakości życia?
podnosi progi reakcji
zwiększa radość życia
tworzy bardziej przyjazne nastawienie do
świata
Dziękuję za uwagę!