Nr 4/85/13 październik 2013 Bystrzyca zachwyca! Dziœ w Biuletynie między innymi: - Gminne inwestycje - Bystrzyckie zabytki - Kraków zdobyty! - Dożynki Diecezjalne - Muzeum Filumenistyczne - Biblioteka Publiczna - Czytanie Fredry - "Nikt nie woła" - Szkoły podstawowe - Sołectwa - Ścieżka Huculska - Sport - Wodociągi - Gospodarka odpadami fot. XIV-wieczna Brama Wodna w Bystrzycy Kłodzkiej, wpisana do rejestru zabytków dopiero w 2008 r., obecnie w remoncie - Ocalić od zapomnienia 2 Biuletyn Bystrzycki 4/85/13 Gminne inwestycje Dostawa i instalacja lamp hybrydowych na terenie gminy - 310 punktów świetlnych Zakończono i odebrano I i II etap robót, tj. zamontowano łącznie 310 punktów świetlnych w następujących miejscowościach: - Gorzanów – 30 punktów świetlnych, - Kamienna – 3 punkty świetlne, - Marianówka – 13 punktów świetlnych, - Mielnik – 6 punktów świetlnych, - Międzygórze – 6 punktów świetlnych, - Młoty – 15 punktów świetlnych, - Mostowice – 4 punkty świetlne, - Nowa Bystrzyca – 25 punktów świetlnych, - Nowa Łomnica – 10 punktów świetlnych, - Nowy Waliszów – 16 punktów świetlnych, - Pławnica – 14 punktów świetlnych, - Ponikwa – 1 punkt świetlny, - Poręba – 20 punktów świetlnych, - Spalona – 7 punktów świetlnych, - Stara Łomnica – Kolonia Szychów – 3 punkty świetlne, - Stary Waliszów – 19 punktów świetlnych, - Szklarka – 4 punkty świetlne, - Wilkanów – 54 punkty świetlne, - Wójtowice – 9 punktów świetlnych, - Wyszki – 11 punktów świetlnych, - Zabłocie – 20 punktów świetlnych, - Zalesie – 20 punktów świetlnych. Całość zadania została wykonana w terminie od 1.03.2013 r. do 11.09.2013 r. Roboty budowlane wykonały firmy: 1) RMS Polska Sp. z o.o. Zagorzyce; 2) P.H.U. TEL-COM Paweł Stelmach Bystrzyca Kłodzka. Zadanie zostało wykonane terminowo i z należytą starannością. Zadanie jest dofinansowane ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 oś 3 „Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej”, działanie 321, „Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej”. Zgodnie z umową zawartą z Samorządem Województwa Dolnośląskiego Gmina Bystrzyca Kłodzka otrzyma dofinansowanie w wysokości 2.878.046,00 zł. Całkowita wartość zadania wynosi: 4.719.996,62 zł. Roberta Gazda - Wydział Inwestycji Budowa Skate Parku przy Szkole Podstawowej Nr 2 w Bystrzycy Kłodzkiej – Etap II W ramach II Etapu budowy Skate Parku w bieżącym roku zostaną zamontowane na wykonanej wcześniej płycie asfaltobetonowej 3 urządzenia do jazdy na rolkach i deskorolkach, tj.: - „Bank ramp” o wymiarach: (416 x 244 x 150) cm, - „Funbox z grindboxem 3/1” o wymiarach (720 x 244 x60) cm, - „Quarter pipe” o wymiarach: (320 x 244 x 150) cm. Planowany termin zamontowania urządzeń, oraz odbiór ustalono na 30.10.2013 r. Wykonawcą montażu urządzeń będzie firma: TECHRAMPS Piotr Nowak, ul. Organki 2, 31-990 Kraków. Pozostałe 5 urządzeń, w związku z brakiem środków finansowych w bieżącym roku, zostanie zamontowanych w roku 2014. Obiekt sportowy, który powstanie jest odpowiedzią na zapotrzebowanie młodzieży prowadzącej aktywny tryb życia i promującej sporty wysokosprawnościowe. Roberta Gazda - Wydział Inwestycji 4/85/13 Biuletyn Bystrzycki Gminne inwestycje cd. II Etap budowy sali sportowej wraz z zapleczem socjalnym oraz infrastrukturą techniczną i zagospodarowaniem terenu w Wilkanowie Obecny etap robót to przygotowania do wykonania przekrycia sali sportowej i zaplecza socjalnego w systemie powłoki samonośnej w technologii ABM 120. Technologia dachów łukowych w systemie powłok samonośnych została zaprojektowana na potrzeby obiektów wojskowych. Ze względu na stosunkowo niższy koszt i krótszy czas montażu dachów łukowych w systemie powłok samonośnych w porównaniu do przekrycia hal metodą tradycyjną, systemy: ABM 120 i ABM 240 szybko znalazły zastosowanie w budownictwie cywilnym, np. w dużych obiektach sportowych, takich jak sala sportowa w Wilkanowie. Obecnie trwają prace wykończeniowe zaplecza socjalnego sali sportowej, obejmującego następujące pomieszczenia: pokój trenerów wraz z zapleczem sanitarnym, magazyn sprzętu sportowego, sanitariaty (męski, damski i dla niepełnosprawnych) oraz natryski i przebieralnie, a także pomieszczenia techniczne: kotłownia, magazyn oleju, pomieszczenie techniczno – gospodarcze mieszczące hydrofor, pomieszczenie porządkowe. Obiekt sali sportowej mieścić będzie boiska do następujących gier zespołowych: koszykówka, siatkówka, badminton. Sala mieścić będzie także dwa boiska treningowe do siatkówki i koszykówki. Na boisku można będzie rozgrywać również mecze tenisa stołowego. Wielkość areny sali gimnastycznej wynosi: 35,70 m x 18,70 m. W ramach zadania zostanie także zakupiony sprzęt sportowy za kwotę: 255 724,38 zł, jako wyposażenie obiektu. Zakupiony zostanie m.in. komplet wyposażenia boisk głównych i treningowych do gry w koszykówkę i siatkówkę, kotara grodząca demontowana (do podziału sali na dwa sektory), drabinki gimnastyczne, profesjonalna tablica do wyświetlania wyników sportowych, ławeczki gimnastyczne, odskocznie gimnastyczne turniejowe, materace gimnastyczne, dwa stoły do tenisa, szarfy gimnastyczne, hula – hopy, skakanki itp. W sali sportowej zostanie wykonana systemowa podłoga sportowa - powierzchniowo elastyczna z nawierzchnią sportową „DD Linodur Sport” grubości 4,0 mm, na podwójnym systemie legarów. System ten powoduje występowanie ugięć powierzchniowych podłogi sportowej, które odciążają stawy kolanowe użytkowników boisk. Planowany termin zakończenia zadania: 16.12.2013 r. Zadanie jest dofinansowane ze środków Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej Ministerstwa Sportu i Turystyki w wysokości 1.621.579,00 zł. Całkowita wartość II etapu zadania wynosi: 3.697.790,25 zł. Roberta Gazda - Wydział Inwestycji 3 4 Biuletyn Bystrzycki 4/85/13 Gminne inwestycje cd. Budowa dwóch zatok autobusowych w ciągu drogi wojewódzkiej nr 388 w miejscowości Szklarka W dniu 19.06.2013 r. Gmina Bystrzyca Kłodzka zawarła umowę w sprawie wykonania dokumentacji projektowo – kosztorysowej oraz map do celów projektowych dla przedmiotowego zadania. Projektant zatok autobusowych wyłoniony został w drodze przetargu nieograniczonego. Projekt zostanie wykonany wg wytycznych Dolnośląskiej Służby Dróg i Kolei we Wrocławiu, zgodnie z porozumieniem w sprawie powierzenia Gminie przez DSDiK we Wrocławiu realizacji niniejszego zadania. Planowany termin wykonania dokumentacji: 25.11.2013 r. W ramach inwestycji zostaną wybudowane dwie zatoki auto- busowe postojowe wraz z wiatami przystankowymi. Wykonane zostanie także oznakowanie drogowe, oświetlenie oraz odwodnienie terenu. Zatoki zlokalizowane będą w Szklarce po obu stronach drogi wojewódzkiej nr 388. Udział finansowy Gminy w realizacji zadania wynosi 55%, natomiast udział Województwa Dolnośląskiego 45%. Roboty budowlane planuje się wykonać w 2014 r. Zadanie realizowane jest w ramach „Dolnośląskiego Programu Przebudowy i Remontów Dróg Wojewódzkich” Roberta Gazda - Wydział Inwestycji „Budowa ścieżki rowerowej w ciągu drogi wojewódzkiej nr 392 na odcinku Bystrzyca Kłodzka – Pławnica W dniu 31.07.2013 r. zostało podpisane porozumienie w sprawie powierzenia Gminie Bystrzyca Kłodzka przez Dolnośląską Służbę Dróg i Kolei we Wrocławiu realizacji ww. zadania. W celu wyłonienia projektanta ścieżki rowerowej Gmina przeprowadziła przetarg nieograniczony na wykonanie dokumentacji projektowo – kosztorysowej wraz z mapami do celów projektowych dla przedmiotowego zadania. Spośród pięciu ofert wybrano ofertę najtańszą. Planowany termin wykonania dokumentacji: 31.03.2014 r. Roboty budowlane planuje się wykonać w 2014 r. W ramach inwestycji zostanie wybudowana ścieżka rowerowa dwukierunkowa z asfaltobetonu wraz z odwodnieniem oraz zjazdami indywidualnymi do drogi wojewódzkiej. Długość projektowanej ścieżki wynosi ok. 3375 m. Ścieżka zostanie zaprojektowana według wytycznych Dolnośląskiej Służby Dróg i Kolei we Wrocławiu, w związku z tym, że zlokalizowana będzie w pasie drogowym drogi wojewódzkiej nr 392 (na odcinku Bystrzyca Kłodzka – Pławnica). Udział finansowy Gminy w realizacji zadania wynosi 60%, natomiast udział Województwa Dolnośląskiego 40%. Zadanie realizowane jest w ramach „Dolnośląskiego Programu Przebudowy i Remontów Dróg Wojewódzkich” Roberta Gazda Wydział Inwestycji Przekazanie dróg do eksploatacji po remoncie Dnia 5.08.2013 r. dokonano odbiorów zadań remontowanych dróg - realizowanych w ramach usuwania skutków klęsk żywiołowych, finansowanych z budżetu państwa i Gminę Bystrzyca Kłodzka w bieżącym roku: 1. Remont drogi gminnej w kierunku posesji nr 14-18 k/straży dz. Nr 1051, 1053 w miejscowości Stary Waliszów, km 0+000-0+400. Wartość zadania: 228.514,21 zł. Dofinansowanie z budżetu państwa: 182.811,00 zł. 2. Remont drogi wewnętrznej dz. Nr 242/124, 879/85, 122/8, 129, 130 w m. Marianówka w kierunku sanktuarium ,,Maria Śnieżna’’ III etap, km 2+090-3+085. Wartość zadania: 482.970,24 zł Dofinansowanie z budżetu państwa: 386.376,00 zł. fot. Przecięcie wstęgi, oddającej w użytkowanie drogę gminną we wsi Marianówka fot. Komisja przed odbiorem drogi po wykonanym remoncie we wsi Stary Waliszów W latach 2011 i 2012 zostały wyremontowane dwa wcześniejsze odcinki drogi o długości 1.850,0 mb za kwotę 957.959,38 zł. Dofinansowanie z budżetu państwa: 766.367,00 zł. Ostatecznie długość wyremontowanej drogi to 2.845 mb, za kwotę 1.440.929,62 zł. Dofinansowanie z budżetu państwa: 1.152.743,00 zł. Julian Drożdż Wydział Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej 4/85/13 Biuletyn Bystrzycki 5 Gminne inwestycje cd. Budowa oświetlenia drogowego w Ponikwie – około 7 punktów świetlnych, w ciągu drogi powiatowej nr 3277D W bieżącym roku zostanie wykonana dokumentacja projektowo – kosztorysowa oraz mapy do celów projektowych dla przedmiotowego zadania. Wykonawcą map jest firma: Biuro Usług Geodezyjnych Józef Bogusławski z Bystrzycy Kłodzkiej. Termin wykonania map: 30.09.2013 r. Dokumentację projektowo – kosztorysową wykonuje firma: Nadzór Kosztorysowanie i Projektowanie w Budownictwie TELE – MECHANIKA mgr inż. Władysław Juchniewicz z Kłodzka Termin wykonania dokumentacji: 20.12.2013 r. Zadanie, tj. montaż ok. 7 punktów świetlnych, będzie realizowane w 2014 r. Roberta Gazda Wydział Inwestycji UMiG Z cyklu - dobry wiatr dla bystrzyckich zabytków Do 30 października 2013 r. nastąpi zakończenie i odebranie prac konserwatorskich i robót budowlanych prowadzonych na najważniejszych bystrzyckich zabytkach, identyfikujących Bystrzycę Kłodzką jako miasto o doskonale zachowanym układzie fortyfikacji średniowiecznych. To dzięki tym fortyfikacjom, wzniesionym w XIII wieku przez Jakuba Rückera, miasto zyskało uznanie króla Jana Luksemburczyka, który w roku 1319 przyznał Bystrzycy samodzielność prawną i miano miasta królewskiego. Mury obronne należą do jednych z największych atrakcji historycznych i turystycznych regionu oraz Polski. Ich układ przestrzenny (o kształcie elipsy) stanowi układ pobudowanych tarasowo i równolegle murów o zmiennej wysokości. Mury tarasu górnego mogły powstać już ok. 1319 r., natomiast mury tarasów dolnych, wykonane z kamienia ciosanego ok. 1850 r., mur piątego tarasu stanowi dawne czoło palisady drewnianej przedmurza. Mury były remontowane i przebudowywane w XVI, XVII i XVIII w. oraz w obecnym XXI w. Celem realizowanych od 2011 r. przez Gminę Bystrzyca Kłodzka prac konserwatorskich i budowlanych jest zachowanie dziedzictwa kulturowego poprzez zabezpieczenie obiektu przed dalszą degradacją, przeprowadzenie niezbędnych robót i prac konserwatorskich na XIV w. obiekcie zabytkowym i zachowanie struktury historycznej obiektu. Celem działania jest także ekspozycja walorów edukacyjnych, historycznych i turystycznych obiektu, zwiększenie jego dostępności turystycznej i promocja regionu poprzez jego ekspozycję. Obecny stan fortyfikacji średniowiecznych, część południowo wschodnia i południowa - ulega stopniowej poprawie mimo, iż jeszcze niedawno był katastrofalny i wymagał niezwłocznych działań konserwatorskich oraz zabezpieczających. Obecny, remontowany w 2013 r. odcinek muru, współfinansowany ze środków Ministra Kultury, obejmuje 1 364 m² muru kamiennego i ceglanego i stanowi jedną z najstarszych, pierwotnych, zachowanych założeń obronnych. Prowadzone na nim prace dotyczą głównie zabezpieczenia osuwających się skarp muru, wzmocnienia bloków kamiennych i partii ceglanych, likwidacji wybrzuszeń, likwidacji wysoleń, odwodnienia muru, trwałego usunięcia roślinności powodującej niszczenie struktury muru oraz odtworzenia detali architektonicznych. Prowadzone w 2013 r. prace nie zakończą remontu całego odcinka murów położonych wzdłuż ul. Międzyleśnej. Konieczna jest dalsza kontynuacja robót w ramach IV etapu, na który gmina będzie wnioskować o dofinansowanie do Ministerstwa Kultury w 2014 r. Realizacja i zakończenie IV etapu umożliwi podjęcie kolejnych działań mających na celu utworzenie średniowiecznej trasy spacerowej wzdłuż murów obronnych i pełną dostępność do obiektu. Gmina Bystrzyca Kłodzka dzięki dotacji Ministra Kultury: - w 2011 r. zrealizowała prace konserwatorskie obronnych murów miejskich w Bystrzycy Kłodzkiej w wysokości 526 067,09 zł, z tego dotacja Ministra Kultury - 455 019,31 zł, - w 2012 r. przeprowadziła roboty i prace konserwatorskie o wartości 402 903,70 zł, z tego dotacja Ministra Kultury - 300 000,00 zł, - w 2013 r. uzyskała dotację na realizację III etapu prac konserwatorskich murów obronnych, w wysokości 471 356,35 zł. Wartość całej inwestycji wynosi 519 819,49 zł. Także do 30 października br. nastąpi zakończenie i odebranie prac konserwatorskich i robót budowlanych prowadzonych na XIV-wiecznej Bramie Wodnej i Baszcie Rycerskiej. Wykonano i odebrano już ok. 70 % prac, określonych w harmonogramie rzeczowo – finansowym. Wykonane dotychczas prace odsłoniły, skrywane pod grubymi, wieloletnimi nawarstwieniami piękno surowych kamiennych detali i monumentalność budowli fortyfikacyjnych. Inwestycja ta realizowana jest w ramach zdania, pn.: „Remont i adaptacja na cele kultury i turystyki bram i baszt stanowiących elementy średniowiecznego systemu fortyfikacyjnego w Bystrzycy Kłodzkiej”. Środki finansowe na ten cel zostały pozyskane w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Dolnośląskiego na lata 2007-2013. Wartość projektu wynosi 1 126 420,83 zł, a planowana wartość dofinansowania 786 854,88 zł. Celem projektu jest adaptacja na cele kultury i turystki zabytkowych bram i baszt w Bystrzycy Kłodzkiej i udostępnienie ich dla mieszkańców oraz turystów. W obiektach tych zostaną utworzone punkty widokowe, punkt prezentacji dorobku dziedzictwa kulturowego miasta oraz izba historii miasta. Już niedługo odremontowane pomieszczenia będą mogły być wykorzystywane na działania promocyjne i kulturalne. Wykonawcą prac budowlanych i konserwatorsko – restauratorskich, nadzorowanych przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, Delegaturę w Wałbrzychu, jest firma pana Adama Kaszy z Bystrzycy Kłodzkiej. W ramach projektu założono także działania promocyjne: wydanie przewodnika turystycznego (w 4 wersjach językowych), ulotek promocyjnych, przeprowadzenie kampanii reklamowej w prasie i przygotowanie prezentacji multimedialnej (spacer po ciąg dalszy na stronie 6 6 Biuletyn Bystrzycki 4/85/13 Z cyklu - dobry wiatr dla bystrzyckich zabytków cd. miejskiej trasie turystycznej oraz po Baszcie Rycerskiej i Bramie Wodnej w 4 wersjach językowych). W Bramie Wodnej zostanie zainstalowana makieta historyczna miasta oraz witryna wystawiennicza, w której znajdą się kserokopie dokumentów, rycin, map przedstawiających miasto na przestrzeni wieków, a także kserokopie dokumentów z 1928 r. odnalezionych w kopule zwieńczającej hełm Bramy Rycerskiej. Na tarasie Bramy Wodnej zainstalowane zostaną lunety obserwacyjne. Po zakończeniu realizowanego przez gminę projektu (grudzień 2013 r.), wstęp do obiektów będzie bezpłatny, a zarządzającym będzie Gmina Bystrzyca Kłodzka – Wydział Turystyki Urzędu Miasta i Gminy. Ewa Koczergo Wydział Turystyki fot. Wyremontowana część murów obronnych od strony ul. Międzyleśnej Sezon turystyczny w gminie Koniec lata nie oznacza zakończenia sezonu turystycznego, polska złota jesień w górach to zachęta do wędrówek, a w naszej gminie szlaków turystycznych nie brakuje. Góry Bystrzyckie i Masyw Śnieżnika zapraszają w słoneczne jesienne dni na swoje szlaki, a lasy do korzystania z bogactwa runa leśnego. Tegoroczna letnia pogoda sprzyjała gościom, którzy przyjechali do naszej gminy i mogli skorzystać m.in. z otwartego basenu kąpielowego przepięknie położonego na Górze Parkowej oraz z oferty turystycznej przygotowanej przez biura podróży, a także gestorów bazy noclegowej. Centrum Informacji Turystycznej od maja do końca sierpnia odwiedziło ok. 3000 osób. Byli to głównie turyści z województw: mazowieckiego, zachodnio-pomorskiego, śląskiego, wielkopolskiego, małopolskiego oraz dolnośląskiego, a także turyści z Czech, Niemiec i innych krajów. Turyści głównie zainteresowani byli trasami rowerowymi, szlakami i ścieżkami turystycznymi oraz ofertami dla rodzin z dziećmi. Jedną z wielu atrakcji miasta, którą chętnie zwiedzali turyści był punkt widokowy na Baszcie Kłodzkiej, z której roztacza się przepiękny widok na okoliczne pasma górskie. Od maja do końca sierpnia basztę odwiedziło ok. 2000 osób. Poza sezonem jest jeszcze szansa do zdobycia jej szczytu od poniedziałku do soboty w godz. od 10,00 do 16,00. Zapraszamy turystów do siedziby Centrum Informacji Turystycznej w Bystrzycy Kłodzkiej, które otwarte jest przez cały rok: • od poniedziałku do piątku w godz. 8,00-17,00, w sobotę od 10,00-16,00, • od 1.11 do 31.03. od poniedziałku do piątku w godz. 8,00-16,00, w sobotę od 10,00-14,00. Przed wyruszeniem na trasę turysta może zakupić w CIT mapy oraz przewodniki, a także otrzymać bezpłatnie ulotki informacyjne o mieście i okolicy. W ofercie sprzedaży są również widokówki, magnesy, breloki, grafiki, książeczki turystyczne oraz album „Ziemia Kłodzka i Góry Sowie”. W tym roku oferujemy także do sprzedaży dukata lokalnego 3 Floriany (emisja z 2008 r.), w cenie 5 zł za sztukę. Liczymy na to, że zbliżający się sezon jesienno - zimowy również zaskoczy nas piękną pogodą i zachęci turystów do wędrówek pieszych i rowerowych oraz do uprawiania narciarstwa biegowego i zjazdowego na terenie naszej gminy jak i w okolicach. Więcej informacji na stronie: www.turystyka.bystrzycaklodzka.pl Renata Rupniewska Wydział Turystyki Oznakowanie turystyczne w gminie Do 31 października 2013 r. zakończy się odnowienie i uzupełnienie oznakowania żółtego szlaku turystycznego oraz renowacja Miejskiej Trasy Turystycznej po Bystrzycy Kłodzkiej. Żółty szlak turystyczny przebiegający przez teren gminy Bystrzyca Kłodzka w pasie Krowiarek i masywu Śnieżnika odnowiony zostanie z funduszy gminy Bystrzyca Kłodzka na odcinkach od skrzyżowania dróg pod Żabnicą przez Przełęcz Puchaczówka w kierunki Czarnej Góry – 4,8 km oraz od skrzyżowania dróg pod Skałeczką (570 m n.p.m.) siodło pomiędzy Modlisze (522 m n.p.m.), Grodnikiem (626 m n.p.m.), a Kwaśniakiem (644 m n.p.m.) – 2,2 km. Ustawione zostaną także na Przełęczy Puchaczówka stanowiska informacyjne (rogacze) z drogowskazami. ciąg dalszy na stronie 7 4/85/13 Biuletyn Bystrzycki 7 Oznakowanie turystyczne w gminie cd. Zadanie to powierzone zostało do realizacji Grupie Znakarskiej przy Oddziale „Bialskim” Polskiego Towarzystwa Turystyczno Krajoznawczego zs. w Lądku - Zdroju. Miejska Trasa Turystyczna, wytyczona w 2003 r., wzbogaci się o odrestaurowane i odpowiednio zabezpieczone, przed warunkami atmosferycznymi, tablice informacyjne, stanowiące elementy oznakowania turystycznego najważniejszych zabytków bystrzyckich. Tablice ponownie zostaną zainstalowane na obiektach zabytkowych i służyć będą turystom polskim i zagranicznym odwiedzającym Bystrzycę Kłodzką. Kolejnymi działaniami podjętymi przez Gminę Bystrzyca Kłodzka w zakresie oznakowania turystycznego są złożone projekty dotyczące systemu identyfikacji turystycznej. W ramach przeprowadzonego naboru przez Kłodzką Wstęgę Sudetów, o przyznanie pomocy do Osi 4 Leader w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013 – Działanie 413 – Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju: „Małe projekty” i „Odnowa i rozwój wsi”, gmina złożyła dwa wnioski aplikacyjne. Pierwszy dotyczył systemu identyfikacji turystycznej – oznakowanie atrakcji turystycznych Bystrzycy Kłodzkiej oraz ich pro- mocja, drugi oznakowanie atrakcji turystycznych Gminy Bystrzyca Kłodzka. Rada Fundacji Kłodzkiej Wstęgi Sudetów zakwalifikowała oba wnioski do dofinansowania. Wnioski zostały przygotowane przez Wydział Przedsiębiorczości i Rozwoju Lokalnego Urzędu Miasta i Gminy w Bystrzycy Kłodzkiej. Przedmiotem projektów jest wykonanie drogowego oznakowania atrakcji turystycznych gminy Bystrzyca Kłodzka, w szczególności tych wpisanych do rejestru zabytków Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Oznakowanie to w znaczący sposób ma wpłynąć na ukierunkowanie ruchu turystycznego na wskazane i promowane zasoby turystyczne, zidentyfikowane na terenie miasta i gminy, poprzez system informacji wizualnej. System będzie stworzony poprzez wykonanie i umiejscowienie drogowych kierunkowych znaków turystycznych, wskazujących dojazd do atrakcji turystycznych. Zadanie realizowane będzie przez Wydział Turystyki. Ewa Koczergo Wydział Turystyki Zamknięto kapsułę czasu w Bystrzycy Podczas remontu na Baszcie Rycerskiej w kuli zwieńczającej hełm, znaleziono tubę z wytłoczoną datą 1928, a w jej wnętrzu historyczne dokumenty. Zgodnie z tradycją, montując nową tubę włożono do niej nowe dokumenty. Umieszczono tam pismo informujące o obecnej sytuacji w gminie Bystrzyca Kłodzka i w kraju, lokalną gazetę, banknoty, widokówki, fotografie, znaczki, pendrive z materiałem fotograficznym, oraz protokół z otwarcia kuli z dnia 22.05.2013 r. Kulę przekazano Wykonawcy robót p. Adamowi Kaszy, w celu wykonania prac konserwatorskich i złocenia, a następnie zainstalowania jej na zwieńczeniu hełmu Baszty Rycerskiej „ku potomnym”. Agnieszka Maryniak Wydział Turystyki 8 Biuletyn Bystrzycki 4/85/13 Pozyskane środki z zewnątrz Uchwałą Zarządu Województwa Dolnośląskiego nr 4556/ IV/13 z dnia 13 sierpnia 2013 r. w sprawie wyboru projektów w trybie konkursowym do dofinansowania w ramach Działania 9.1 „Odnowa zdegradowanych obszarów miejskich w miastach powyżej 10 tysięcy mieszkańców” w Priorytecie IX „Odnowa zdegradowanych obszarów miejskich na terenie Dolnego Śląska („Miasta”)” Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Dolnośląskiego na lata 2007 – 2013, wnioski złożone przez Gminę Bystrzyca Kłodzka dotyczące zadań: 1. „Modernizacja budynku Szkoły Podstawowej nr 1 w Bystrzycy Kłodzkiej przy ul. Wojska Polskiego 8”. 2. „Przebudowa sali widowiskowej w Miejsko Gminnym Ośrodku Kultury w Bystrzycy Kłodzkiej przy ul. Wojska Polskiego 20 oraz zakup niezbędnego wyposażenia sali” zostały zakwalifikowane do dofinansowania. Z całego Województwa Dolnośląskiego do dofinansowania zostało wybranych 14 projektów z 24 złożonych. Wniosek pn. „Przebudowa sali widowiskowej w Miejsko Gminnym Ośrodku Kultury w Bystrzycy Kłodzkiej przy ul. Wojska Polskiego 20 oraz zakup niezbędnego wyposażenia sali” został najwyżej oceniony i znalazł się na pierwszej pozycji listy projektów wybranych do dofinansowania. Wniosek pn. „Modernizacja budynku Szkoły Podstawowej nr 1 w Bystrzycy Kłodzkiej przy ul. Wojska Polskiego 8” znalazł się również na wysokim, trzecim miejscu na liście. Całkowita wartość projektu pn. „Przebudowa sali widowiskowej (…)” to 2 718 426, 61 zł, wnioskowana kwota dofinansowania 2 066 337,70 zł, co stanowi 85 % kosztów kwalifikowalnych projektu. W ramach realizacji projektu m.in. przebudowana zostanie sala widowiskowa znajdująca się na I piętrze budynku MGOK, utworzone zostanie studio nagrań oraz pomieszczenie reżyserki na II piętrze. W ramach przebudowy sali widowiskowej powiększona zostanie dotychczasowa scena, przewidziano wykonanie dodatkowych okładzin akustycznych ścian i sufitu w celu poprawy jej parametrów akustycznych, a także na widowni zamontowane zostaną nowe fotele. Prace budowlane obejmą także swym zasięgiem III piętro, gdzie przewiduje się wydzielenie pomieszczenia gdzie zamontowana zostanie centrala nawiewno - wywiewna oraz wykonane zostaną niezbędne prace remontowe pomieszczeń i dachu. Planowane jest także wykonanie nowej wentylacji mechanicznej i grawitacyjnej, roboty elektryczne, a także roboty instalacyjne c.o.(widownia i scena) i instalacji p.pożarowej (widownia i scena). W ramach zadania zakupione i zamontowane zostanie nagłośnienie i oświetlenie techniki sceny, urządzenia do prezentacji multimedialnej, urządzenia i multimedia dla sceny, nagłośnienie (miksery, kolumny i mikrofony), a także urządzenia i mechanizmy do kurtyn i okotarowania sceny. Całkowita wartość projektu pn. „Modernizacja budynku Szkoły Podstawowej nr 1 (…)” to 655 844,27 zł., wnioskowana kwota dofinansowania 553 217, 63 zł., co stanowi 85 % kosztów kwalifikowalnych projektu. W ramach realizacji projektu wykonana zostanie elewacja budynku, wymieniona zostanie częściowo stolarka okienna i drzwiowa zewnętrzna, zamontowany zostanie także system odmrożeniowy rynien i rur spustowych. Naprawie poddane będą także schody zewnętrzne z piaskowca znajdujące się w elewacji frontowej i tylnej, oraz schody do kotłowni. Monika Pyrcz-Jurczyk Wydział Przedsiębiorczości i Rozwoju Lokalnego Nowy sprzęt dla OSP Kolejna jednostka OSP wyposażona w nowy sprzęt - Gmina Bystrzyca Kłodzka czwarty rok z rzędu uczestniczy w projekcie „Dolny Śląsk - bezpieczny ratownik w OSP”. Dnia 28 sierpnia br. w Idzikowie odbyło się przekazanie nowego sprzętu przez Burmistrza Bystrzycy Kłodzkiej – Renatę Surmę, w obecności Prezesa Gminnego OSP w Bystrzycy Kłodzkiej Pana Jana Pięty dla kolejnej jednostki OSP z terenu gm. Bystrzyca Kłodzka. Gmina Bystrzyca Kłodzka uzyskała sprzęt dla jednostki OSP z projektu „Dolny Śląsk – bezpieczny ratownik w OSP”. Wartość zestawu 31 475 zł (dofinansowanie – Oddział Wojewódzki Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP – 13 480 zł, dofinansowanie Gminy Bystrzyca Kłodzka – 17 995 zł). W skład zestawu wchodzi 6 hełmów bojowych, 6 kominiarek, 6 kompletów specjalnych ubrań ochronnych, 6 par rękawic, 6 par butów strażackich, 2 komplety aparatów oddechowych z sygn. bezruchu, 2 komplety radiotelefonów ze słuchawkami. Zestawy ww. sprzętu otrzymały również w poprzednich latach: OSP Stara Łomnica w 2012 roku, Gorzanów - 2011, Wilkanów 2010. Burmistrz Bystyrzycy Kłodzkiej planuje dalsze, sukcesywne doposażenie kolejnych jednostek OSP z terenu gminy Bystrzyca Kłodzka. Zestawy „Dolny Śląsk - Bezpieczny ratownik w OSP” przekazane naszym jednostkom OSP zwiększą bezpieczeństwo, ochronę życia i zdrowia. Rafał Matys Wydział Spraw Obywatelskich Bystrzyca Kłodzka podbiła serca Krakowian!!! Blisko dwa tygodnie w Krakowie świętowano XXXVII Międzynarodowe Targi Sztuki Ludowej, na których w tym roku nie zabrakło także Bystrzycy Kłodzkiej. Podczas 12 dni na Rynku Głównym w Krakowie zaprezentowało się blisko 800 twórców ludowych z wyrobami rękodzieła ludowego i artystycznego oraz rzemiosła artystycznego. Na estradzie pod Wieżą Ratuszową wystąpiło około 120 zespołów pieśni i tańca, kabaretów, gawędziarzy i kapel. Jak podkreślają główni organizatorzy Targów - Fundacja "Cepelia" Polska Sztuka i Rękodzieło - krakowskie Targi Sztuki Ludowej to największa i najpełniejsza prezentacja polskiej sztuki ludowej oraz rękodzieła ludowego i artystycznego w całej Europie. ciąg dalszy na stronie 9 4/85/13 Biuletyn Bystrzycki Bystrzyca Kłodzka podbiła serca Krakowian!!! cd. Na straganach zaprezentowano drewniane rzeźby, haftowane obrusy i serwetki, ręcznie malowaną ceramikę, wyroby skórzane, przetwory oraz przeróżne regionalne produkty. Każdy dzień prezentował inną tematykę oraz poświęcony był dla innego regionu kraju bądź Europy. Poniedziałek 19 sierpnia br. był dniem, w którym królewska Bystrzyca Kłodzka została okrzyknięta gospodarzem krakowskiego rynku. W scenariuszu bystrzyckiej prezentacji kulturalnej nie zabrakło bowiem ludowych zespołów śpiewaczych z naszej gminy, artystów, rękodzielników, muzealników, osób odpowiedzialnych za promocję gminy oraz naszych lokalnych aktorów teatralnych. Swoje królewskie włości godnie promował także nasz obywatel - Lew Bystrzak, który dzielnie wspierał koleżanki z Wydziału Promocji tut. Urzędu. Uroczystego otwarcia DNIA KRÓLEWSKIEJ BYSTRZYCY KŁODZKIEJ dokonali dyrektor targów Józef Spiszak wspólnie z Burmistrzem Bystrzycy Kłodzkiej Renatą Surmą, Przewodniczącym Rady Miejskiej Arturem Pokorą oraz Radnym Rady Miejskiej Piotrem Budnikiem. Gromkimi brawami oraz z wielkim entuzjazmem zostały przyjęte występy artystyczne gminnych zespołów ludowych, a wśród nich: Ludowy Zespół Śpiewaczy „Tarnawiczanki” ze Starego Waliszowa, Ludowy Zespół Śpiewaczy „Waliszowianie” z Nowego Waliszowa oraz Zespół Pieśni „Cyraneczki” z Gorzanowa. Bisom nie było końca! W bystrzyckim programie artystycznym gościnnie wystąpił także p. Leszek Biłas – miłośnik ziemi kłodzkiej, który w swojej muzycznej twórczości wyraził ogromne zamiłowanie do naszej „Małej Ojczyzny”. Wisienką na torcie w bystrzyckiej prezentacji okazał się spektakl teatralny pt. „Pomnę, pomnę…” w reżyserii Ilony Krawczyk, aktorki współpracującej z Teatrem Pieśni Kozła z Wrocławia - pochodzącej z Bystrzycy Kłodzkiej; realizowany w ramach projektu artystyczno – badawczego „Małe Ojczyzny”, inspirowany historią przesiedlenia mieszkańców Dolnego Śląska przybyłych na teren Ziemi Kłodzkiej z Tarnowicy Polnej i okolic (obecna Ukraina) oraz pieśniami z pogranicza polsko-ukraińskiego. Usłyszane podczas wywiadów historie stały się punktem wyjścia do tworzenia scen teatralnych przywołujących obrazy z przeszłości (dramaturgia: Georgina Biggs; konsultacje: Gabriel Rodriques Almagro; wystąpili : Młodzież Gminy Bystrzyca Kłodzka, Zespół Ludowy „Tarnawiczanki” ze Starego Waliszowa, Zespół Ludowy „Waliszowianie” z Nowego Waliszowa). W imieniu Organizatorów serdecznie dziękujemy wszystkim współtworzącym Dzień Królewskiej Bystrzycy Kłodzkiej na Rynku Głównym w Krakowie za zaangażowanie oaz uświetnienie swoją pracą i obecnością naszej prezentacji: - Paniom i Panom z Ludowego Zespołu Śpiewaczego „Tarnawiczanki” ze Starego Waliszowa; - Paniom i Panom z Ludowego Zespołu Śpiewaczego „Waliszo- wianie” z Nowego Waliszowa; - Paniom i Panom z Zespołu Pieśni „ Cyraneczki z Gorzanowa; - Panu Leszkowi Biłasowi; - Pani Sylwii Kozłowskiej ze Stowarzyszenia „Słomianka”; - Pani Ilonie Krawczyk – reżyser spektaklu pt. „Pomnę, pomnę…”; - Młodzieży z naszej gminy za wspaniały kunszt aktorski w spektaklu, a w szczególności: Aleksandrze Mazur (oraz jej Mamie) Paulinie Kajdanowicz, Karolinie Kapitańskiej, Kacprowi Lech, Marcinowi Maziakowskiemu, Pani Beacie Sierpińskiej z Muzeum Filumenistycznego w Bystrzycy Kłodzkiej; Pani Henryce Marcinkiewicz, Pani Marii Śliwowskiej, Panu Konradowi Stańczyk-Biernackiemu oraz Firmie „Agrafika” z Bystrzycy Kłodzkiej, Pani Julicie Węgrzyckiej. Więcej zdjęć znajdziecie Państwo na stronie www.bystrzycaklodzka.pl oraz na naszym Facebooku. Ewelina Walczak Wydział Promocji i Sportu 9 10 Biuletyn Bystrzycki 4/85/13 Diecezjalne Święto Chleba w tym roku w Gminie Bystrzyca Kłodzka! To naprawdę wyjątkowa sytuacja i wyróżnienie dla naszego społeczeństwa – w tym roku Dożynki Diecezjalne odbyły się 8 września w Bystrzycy Kłodzkiej. Tylko raz na ćwierćwiecze zdarza się, że miasto – siedziba dekanatu organizuje Diecezjalne Święto Plonów na swoim terenie. Unikalność tej sytuacji spowodowała, że Organizatorzy tegorocznych dożynek przeprowadzili je z niezwykłą starannością i zaangażowaniem. Obchody Święta Chleba rozpoczęła uroczysta Msza Święta w Kościele pw. św. Michała Archanioła w Bystrzycy Kłodzkiej, której przewodniczył JE ks. bp Ignacy Dec, Biskup Świdnicki. Pierwszy Biskup Świdnicki, a także Honorowy Obywatel Bystrzycy Kłodzkiej, został uroczyście przywitany chlebem oraz koszem obfitości z tegorocznych zbiorów przez włodarza gminy Bystrzyca Kłodzka Renatę Surmę, która w mowie powitalnej zakomunikowała wszystkim zgromadzonym o fakcie nadania przez Radę Miejską w Bystrzycy Kłodzkiej tego zacnego tytułu Jego Ekscelencji, ks. bp Ignacemu Decowi. „Ileż to pracy i modlitwy w uprawę roli włożyć trzeba Żeby mieć na stole, na białym obrusie Świeży bochen chleba” Ważnym i podniosłym momentem całego wydarzenia było wręczenie tytułu Honorowego Obywatela Bystrzycy Kłodzkiej bp. Ignacemu Decowi. Tego uroczystego aktu dokonali Burmistrz Bystrzycy Kłodzkiej Renata Surma oraz Przewodniczący Rady Miejskiej w Bystrzycy Kłodzkiej Artur Pokora. Hierarcha nie krył wzruszenia wobec słów Burmistrza Bystrzycy Kłodzkiej, określających go mianem autorytetu moralnego, którego zasługi na trwałe wpisują się w historię Bystrzycy Kłodzkiej. Tym sposobem hierarcha znalazł się pośród znakomitego grona Honorowych Obywateli Miasta, do których należą m.in. ks. Stefan Smoter, Posłowie na Sejm RP: Grzegorz Schetyna, Jakub Szulc i Monika Wielichowska, czy Karl Heinz Ludwig – konserwator zabytków, za sprawą którego zostało odrestaurowanych wiele zabytków na terenie naszej gminy. O wyjątkowym charakterze wydarzenia zdecydowały również liczne delegacje z wieńcami dożynkowymi, które przybyły na uroczystość z terenu całej diecezji świdnickiej. Pośród znamienitych gości nie zabrakło także licznej grupy przedstawicieli władz kościelnych, parlamentarzystów, przedstawicieli lokalnych samorządów, sołtysów, służb mundurowych oraz mieszkańców z niemalże całej diecezji świdnickiej. Niekwestionowanymi bohaterami uroczystości byli przede wszystkim rolnicy, do których bp Ignacy Dec skierował w swojej homilii słowa ogromnego szacunku i uznania, a także wdzięczności za trwanie przy pracy nad chlebem. Druga część uroczystości miała charakter obrzędowy, a jej oficjalne otwarcie zapoczątkowały słowa Burmistrza Bystrzycy Kłodzkiej, skierowane do wszystkich rolników, mieszkańców i przybyłych gości: Program uroczystości obfitował także w wyróżnienia, w szczególności dedykowane głównym bohaterom Święta Chleba - rolnikom. Na wniosek Burmistrza Bystrzycy Kłodzkiej Minister Rolnictwa nadał odznaczenia „Zasłużony dla Rolnictwa”, które zostały uroczyście wręczone kilku rolnikom z terenu gminy Bystrzyca Kłodzka. Ceremoni dożynkowej, z wielkim zaangażowaniem przewodniczyli Starościna dożynek p. Anna Tyszkiewicz-Siąkała z Bystrzycy Kłodzkiej oraz Starosta p. Bolesław Kołt z Wilkanowa, a tegoroczny scenariusz imprezy obfitował w wiele innych atrakcji artystycznych, rekreacyjnych i rozrywkowych. Tuż po oficjalnych obrzędach estradę wypełniły występy gminnych ludowych zespołów śpiewaczych, lokalnych artystów oraz kapeli muzycznych z Republiki Czeskiej, przeprowadzono liczne konkursy o charakterze sprawnościowym oraz edukacyjnym, tj.: drużynowe toczenie słomianych beli na czas, zawody sportowe z udziałem strażaków i publiczności z Polski i Czech, Konkurs na Najpiękniejszy Wieniec Dożynkowy, jak również konkurs „Bezpieczna praca w gospodarstwie rolnym”, organizowany przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w Bystrzycy Kłodzkiej. Uwieńczeniem części rozrywkowej był dynamiczny koncert w wykonaniu Zespołu „Norbi”. Obchody tegorocznego Święta Chleba zakończył pokaz tańca z ogniem w wykonaniu Teatru Ulicznego TUB z Bystrzycy Kłodzkiej. Serdecznie zapraszamy do obejrzenia pełnej fotorelacji z wydarzenia na oficjalnym profilu gminy na Facebooku oraz na stronie www.bystrzycaklodzka.pl. Ewelina Walczak Wydział Promocji i Sportu 4/85/13 Biuletyn Bystrzycki 11 Odwiedź nas na Facebooku! Z roku na rok rośnie liczba tematów, którymi dzielą się z nami mieszkańcy miasta i gminy Bystrzyca Kłodzka. Świadczą one, że wszyscy coraz bardziej utożsamiamy się z naszą „Małą Ojczyzną”. A także, iż wzrasta świadomość obywatelska i zaangażowanie w jej rozwój – w nasz wspólny rozwój. Historią, kulturą i tradycją naszego miasta interesuje się również coraz więcej osób z kraju i... zagranicy. Dlatego uznaliśmy, że nadszedł czas, aby wykorzystać możliwości, jakie stwarzają tak zwane „media społecznościowe” i także w ten sposób informować się wzajemnie o sprawach ważnych, mniej ważnych a nawet tych, o których mówimy „z przymrużeniem oka”… Wraz z pracownikami Urzędu Miasta i Gminy Bystrzyca Kłodzka jesteśmy przekonani, że dzięki kontaktom z Wami, wiadomości, które będą się pojawiać na naszym profilu, na pewno nie będą nudne. Serdecznie zapraszam! Kolejny transgraniczny projekt w realizacji Dnia 18 lipca 2013 r. odbyło się spotkanie konsultacyjne w Usti nad Orlici dotyczące projektu „Transgraniczne więzi przyjaźni” prowadzonego przez Gminę Bystrzyca Kłodzka wspólnie z miastem partnerskim Usti nad Orlici. Konsultacja przeprowadzona została w kwestii wzajemnej promocji, udziału w wydawnictwach, akcjach, publikacjach oraz przebiegu harmonogramu poszczególnych działań tj. „PARTNERSKIE WARSZTATY TERENOWE” i „NOCNE ZWIEDZANIE MIASTA”. W spotkaniu udział wzięły przedstawicielki tut. urzędu Ewelina Walczak i Alicja Litkowiec oraz reprezentanci Usti nad Orlici Starosta Zdenek Espandr, Katka Martincova i Zdenka Kroulikova. Efekty powyższego projektu można było zobaczyć 27 września br. Alicja Litkowiec Wydział Promocji i Sportu Szanowni Mieszkańcy! Uprzejmie informuję, że na terenie Gminy Bystrzyca Kłodzka będzie przeprowadzona kontrola mająca na celu weryfikację informacji w zakresie: - złożonych deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, - wyposażenia nieruchomości w kompostownik przydomowy, - wyposażenia nieruchomości w zbiorniki bezodpływowe lub przydomowe oczyszczalnie ścieków i obowiązku posiadania opłaconej faktury za wywóz nieczystości ciekłych. Podstawa prawna: - Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2013 r. poz.391 z późn. zm.). - Uchwała nr XXXVI/376/12 Rady Miejskiej w Bystrzycy Kłodzkiej z dnia 30 listopada 2012 r. w sprawie regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Bystrzyca Kłodzka. Kazimierz Sołotwiński Prezes Zakładu Usług Komunalnych sp. z o.o. 12 Biuletyn Bystrzycki 4/85/13 Bystrzyca gościła byłych mieszkańców - Szanuję uczucia, jakimi darzą nasze miasto jego byli mieszkańcy i ich rodziny. Przecież nasi Kresowiacy, Lwowiacy i „Wilniuki” oraz ich dzieci też z sentymentem odwiedzają swoje dawne strony – mówi Renata Surma Burmistrz Bystrzycy Kłodzkiej. 7 sierpnia br., w Polanicy Zdroju, Renata Surma spotkała się z przedstawicielami Heimatgruppe Habelschwerdt / Schlesien – stowarzyszenia skupiającego obywateli niemieckich, byłych mieszkańców Bystrzycy Kłodzkiej i okolic. Członkowie tej organizacji od lat współpracują z Urzędem Miejskim i różnymi instytucjami wspólnie inicjując różnorodne wydarzenia kulturalne, odnowę zabytków oraz wymiany grup młodzieży licealnej. Jeden z członków stowarzyszenia, Karl Heinz Ludwig, który odrestaurował kilka bystrzyckich zabytków, posiada tytuł Honorowego Obywatela Bystrzycy Kłodzkiej. W ramach wizyty niemieccy goście odwiedzili także kapliczkę św. Floriana oraz grób Hermanna Stehra, autora licznych baśni, liryk i powieści z końca XIX i początku XX wieku, w których ukazywał życie śląskich chłopów i robotników. Następnie zostali powitani w miejskim ratuszu przez Sekretarza Gminy Tadeusza Zielińskiego oraz zwiedzili dzisiejszą Bystrzycę. Ważnym wydarzeniem spotkania było uroczyste otwarcie wystawy w Muzeum Filumenistycznym, która została poświęcona historii Miejskiej Kuźni. Jednym z autorów eksponowanych prac był Heribert Wolf, prezes Heimatgruppe Habelschwerdt. Ewelina Walczak Wydział Promocji i Sportu Bystrzycka kuźnia - wystawa w Muzeum Filumenistycznym Niewielu z obecnych mieszkańców Bystrzycy Kłodzkiej wie, że w ich mieście przy ul. Okrzei 45 mieściła się kuźnia, a pracujący w niej kowale nie tylko podkuwali konie, ale też wykuwali różnego rodzaju przedmioty kowalstwa artystycznego. Dzieje bystrzyckiej kuźni przybliżyła nam wystawa prezentowana w Muzeum Filumenistycznym w Bystrzycy Kłodzkiej pt. „Kuźnia”. Można było zobaczyć na niej zdjęcia przedstawiające kuźnię sprzed 1945 r., a także fotografie – i nie tylko – prac wykonanych przez dwóch pracujących w niej kowali. Obok zwykłej pracy kowali, zajmowali się oni również kowalstwem artystycznym. Byli to Paul Wolf, przedstawiciel rodziny od 1874 r. będącej właścicielami bystrzyckiej kuźni oraz Jan Liwacz, były więzień KL Auschwitz, wykonawca napisu „ARBEIT MACHT FREI” nad bramą główną prowadzącą do obozu, który po 1945 r. przejął kuźnię. Wykorzystane na ekspozycji fotografie pochodziły ze zbiorów: Heriberta Wolfa, rodziny Jana Liwacza, Stanisławy Klajn oraz Państwowego Muzeum Auschwitz – Birkenau (zdjęcia przedmiotów ciąg dalszy na stronie 13 4/85/13 Biuletyn Bystrzycki 13 Bystrzycka kuźnia - wystawa w Muzeum Filumenistycznym cd. wykonanych przez Jana Liwacza w czasie gdy był więźniem obozu koncentracyjnego w Auschwitz). Oprócz zdjęć na wystawie można było podziwiać świeczniki wykonane przez Paula Wolfa oraz kraty wykute przez Jana Liwacza. Eksponaty zostały udostępnione przez Heriberta Wolfa oraz rodzinę Jana Liwacza i państwa Tekieli. Wszystkim za udostępnione materiały i pomoc serdecznie dziękujemy. Wystawę pt. „Kuźnia” można było oglądać od 4 sierpnia do 12 września 2013 r. Autorami wystawy są: Heribert Wolf, Janusz Kobryń, Małgorzata Jaworska i Dorota Marchewka. Tłumaczenia tekstów na język niemiecki wykonała Lidia Zasępa. Historia kuźni miejskiej Sądząc po znaleziskach przy obecnej ulicy Okrzei w Bystrzycy Kłodzkiej, kuźnia znajdowała się tutaj już w czasach wojny 30-letniej (1618-1648). Pierwsza udokumentowana wzmianka jest datowana na rok 1790, gdy dom został sprzedany za 14 talarów i 10 srebrnych groszy. Jako pierwszy właściciel został wymieniony Ignatz Soppler, który w roku 1830 sprzedał dom swojemu synowi Josephowi. W 1874 r. kupił kuźnię Anton Wolf i w jego rodzinie pozostawała aż do wywłaszczenia i przymusowego wysiedlenia w 1946 r. Ostatnim właścicielem z rodziny Wolf był Friedrich, znany i lubiany w mieście i okolicy ze względu na dobrą pracę, ale również ze względu na sarkastyczne poczucie humoru. Jego syn Paul uczył się kowalstwa artystycznego i w roku 1939 uzyskał w tym zawodzie mistrzowski tytuł. Jeszcze teraz wiele prac w Bystrzycy świadczy o jego biegłości. Paul wraz z bratem zbudował również w tym czasie maszynę do produkcji ogrodzeń siatkowych, aby uwolnić się od kowalstwa, głównie podkuwania koni. Po przymusowych wysiedleniach i okresie niewoli podążył za rodziną do Niemiec Zachodnich w okolice Attendorn/Olpe w Sauerland. Oprócz pracy zawodowej wykuwał także tutaj kraty, świeczniki, lampy i inne części, aby tym sposobem zarabiać na życie. Po przeprowadzce rodziny do Düsseldorf zakończył swoją działalność dopiero w późnym wieku, wiele prac świadczy o jego umiejętnościach. Kuźnię w Bystrzycy przejął w roku 1946 Polak Jan Liwacz. Był również kowalem i był jednym z pierwszych osadzonych w Auschwitz więźniów (więzień nr 1010), później przeniesiony do innego obozu koncentracyjnego. W Auschwitz wykonał na rozkaz kierownictwa obozu szyld nad bramą wejściową. Napis ten: „Arbeit macht frei“ stał się znany na całym świecie. Wiele innych jego prac można oglądać w małym muzeum. W Bystrzycy Kłodzkiej pracował do końca lat 60-tych. Później kuźnia została zamknięta, wybudowano ściany działowe na komórki mieszkańców, a dymnik rozebrano do fundamentu. Jan Liwacz zmarł w 1980 r. Fragment tekstu z wystawy pt. „Kuźnia”. Tomasz Nowicki - Muzeum Filumenistyczne Wystawa malarstwa pt. „Zapałki” Muzeum Filumenistyczne zaprasza na wystawę prac autorstwa Michała Piotrkowicza pt. „Zapałki”, którą można oglądać od 14 IX 2013. Michał Piotrkowicz - absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, uzdolniony malarz i konserwator sztuk pięknych. Maluje i uprawia japońskie sztuki walki od 1992 r. Mistrz Świata w karate 2011, wielokrotny mistrz Polski. Mistrz Ukrainy w karate i kobudo, medalista Pucharu Europy i Pucharu Świata. Zwycięzca międzynarodowych zawodów w tameshigiri (cięciu ostrym mieczem) i trzykrotny Mistrz Świata w chanbarze (szermierka samurajska w konwencji sportowej). Jego dorobek artystyczny obejmuje ponad 2000 obrazów, ilustracje do książek oraz okładki. Na swoim koncie ma wystawy m.in. w: - „Galerii Promocyjnej” na Rynku Starego Miasta - „Religia Boga Wyobraźni”, - Galerii Krytyków „Pokaz” na Krakowskim Przedmieściu i Galerii „Ścieżka” na ul. Nowogrodzkiej w Warszawie, - Cafe Starbucks New York City - „Angels” - wystawa upamiętniająca trzydziestą rocznice Stanu Wojennego w Konsulacie Generalnym RP w Nowym Jorku, - siedzibie Fundacji Kościuszkowskiej w Nowym Jorku - pokaz prac malarskich na noworocznym balu Polskiego Radia Nowy Jorku, - „Quick” Steak and Music, Złote Tarasy w Warszawie - wystawa prac malarskich inspirowanych twórczością zespołu „Bez Jacka”, - Galerii Abakus (SCEK) - wystawa prac malarskich „Sztuki walki - walki o sztukę”, - Galerii „Stara Prochownia” (SCEK) - wystawa prac malarskich „Anioły”. Michał Piotrkowicz o swojej najnowszej wystawie: „Cykl prac „Zapałki” został zainspirowany kolejami ludzkiego losu. ciąg dalszy na stronie 14 14 Biuletyn Bystrzycki Wystawa malarstwa pt. „Zapałki” cd. Kluczem do zrozumienia cyklu jest ogień, symbolizujący między innymi siły witalne człowieka. Tak jak ogień trawi zapałkę, tak samo nadaje jej sens istnienia. Zapałka przekazuje niesiony przez siebie ogień dalej - rozpala domowe ognisko, zapewniając nam uczucie ciepła i bezpieczeństwa. Ogień kojarzony jest z miłością rozpalającą kochanków, którzy spleceni w tym uczuciu razem płoną i gasną. Zapałka rozpala latarnie, w celu rozświetlenia drogi. Drogi, którą nawet jeśli podążamy samotnie, światło czyni bardziej znośną, dodaje pewności siebie i chroni przed potknięciem. Sam człowiek w swojej istocie jest płonącą latarnią przemierzającą czas. To w jakim celu płonie, zależy już od niego samego. Można oddać się emocjom, szukać oczyszczenia czy spłonąć w obronie własnych przekonań lub idei niczym całopalna ofiara w starożytnym obrządku. Dosłownie spłonęli Ryszard Siwiec i Jan Palach, którym w tym cyklu poświęciłem kilka prac. Ogień, który trawił ich wewnętrznie, ta niezgodna na działania systemu totalitarnego, pchnęła ich do samospaleń - manifestów desperackiej walki o wolność. W podobny sposób, do dziś, protestują tybetańscy mnisi. Oddając się ogniu, mają nadzieję, że oczyszczą ludzkie serca i uratują swój kraj.” Tomasz Nowicki - Muzeum Filumenistyczne „Narodowe Czytanie Fredry” w Muzeum Filumenistycznym Muzeum Filumenistyczne włączyło się do akcji „Narodowego Czytania” dzieł Aleksandra Fredry zainicjowanej przez Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego. 7 IX 2013, o godz.11.00, w sali wystaw czasowych muzeum, aktorskimi umiejętnościami popisali się : Renata Surma – Burmistrz Bystrzycy Kłodzkiej oraz Tomasz Nowicki – Dyrektor muzeum. Zgromadzonym przeczytali wybrane bajki oraz epigramy mistrza Fredry. Spotkanie wzbogaciła porywająca interpretacja fragmentów „Zemsty” oraz „Ślubów Panieńskich” w wykonaniu uczniów bystrzyckich szkół. Tomasz Nowicki - Muzeum Filumenistyczne 4/85/13 4/85/13 Biuletyn Bystrzycki 15 Nasza współpraca Bystrzyckie muzeum od kilku lat aktywnie współpracuje z lądecką Galerią Muzealną im. Michała Klahra Starszego. Galeria działa przy lądeckim Centrum Kultury i Rekreacji, a prowadzi ją bystrzyczanka – Anna Franczukowska. Pokłosiem tegorocznej współpracy była wystawa etykiet ze zbiorów Muzeum Filumenistycznego organizowana wiosną w siedzibie Galerii, a także wystawa „Osobistości i osobliwości ziemi kłodzkiej” zaprezentowana mieszkańcom Bystrzycy podczas tegorocznego Święta Floriana w sali wystaw czasowych naszego muzeum. W lądeckiej Galerii organizowane były również zajęcia „Latającego Muzeum” poświęcone tematyce socrealizmu na etykietach zapałczanych. W ostatnich miesiącach bystrzyckie muzeum zaangażowało się również we wsparcie organizacji lądeckiego projektu „Lądek - miasto artystów”. Projekt przygotowano przy wsparciu Funduszu Lokalnego Masywu Śnieżnika. W ramach działań dla uczestników został przygotowany wykład dotyczący historii sztuki ziemi kłodzkiej, który 5 IX 2013 na lądeckim Rynku wygłosił dyrektor Muzeum – Tomasz Nowicki. Współpracujący ze sobą muzealnicy mają już kolejne pomysły, które chcieliby zrealizować w nadchodzących latach. Tomasz Nowicki Muzeum Filumenistyczne Narodowe Czytanie A. Fredry w Bibliotece „Narodowe Czytanie” zainicjowane przez Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej pana Bronisława Komorowskiego ma na celu promocję polskiej kultury, zachęcanie do lektury książek, wzmacnianie wspólnoty narodowej. 7 września 2013 r.w Gminie Bystrzyca Kłodzka czytano w Bibliotece Publicznej, Muzeum Filumenistycznym, Baszcie Widokowej oraz filiach bibliotecznych. Znane utwory Aleksandra Fredry czytali m.in. Burmistrz Bystrzycy Kłodzkiej Renata Surma, dyrektorzy Muzeum Filumenistycznego Tomasz Nowicki, Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy Robert Duma, pracownicy Urzędu i Bibliotek. Szczególne podziękowania w imieniu słuchaczy i organizatorów kierujemy dla zespołu nauczycieli humanistów z Liceum Ogólnokształcącego im. Powstańców Śląskich za wspaniałe przygotowanie młodzieży. Uczniowie przypomnieli biografię i twórczość autora, a następnie czytali wybrane fragmenty komedii „Zemsta” i „Mąż i żona” z podziałem na role jak również wiersze, fraszki, przysłowia, parodie i epigramaty. Uczennice z Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych im. prof. Sylwestra Kaliskiego czytały fragment komedii „Śluby panieńskie”. Utwory Aleksandra Fredry bawią nas humorem, ale też zmuszają do refleksji i zadumy, polskie społeczeństwo przedstawia z zaletami i wadami bez upiększeń i zakłamań. W tym roku mija 220 rocznica urodzin hrabiego Aleksandra Fredry. Mimo upływu czasu jego twórczość jest ciągle aktualna, a w interpretacji uczniów naszych szkół spotkała się z ogromnym zainteresowaniem publiczności. Uczestnicy spotkania dla upamiętnienia akcji otrzymali pamiątkowe pieczęcie. Dorota Krawczyk - BPMiG Bystrzyca Kłodzka 16 Biuletyn Bystrzycki 4/85/13 O finansach w Bibliotece We wrześniu seniorzy rozpoczęli naukę w Bibliotece Publicznej Miasta i Gminy w Bystrzycy Kłodzkiej, tym razem program dotyczył edukacji ekonomicznej, a dokładnie finansów. Projekt „O finansach… w bibliotece” jest realizowany we współpracy z Narodowym Bankiem Polskim w ramach programu edukacji ekonomicznej. Realizatorem projektu jest Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego, a jego założenia są zgodne z celami Programu Rozwoju Bibliotek. Partnerami FRSI w województwach są wojewódzkie biblioteki publiczne. Głównym celem projektu to zwiększenie u osób starszych umiejętności korzystania z usług finansowych, w tym bankowości elektronicznej. Projekt polegał na organizowaniu cyklu spotkań dla osób w wieku 50+. W naszej bibliotece odbyło się pięć spotkań w dniach: 3, 5, 13,17 i 19 września 2013 r. Do realizacji projektu niezbędna była znajomość obsługi komputera oraz korzystania z Internetu. Naszym seniorom wiedza ta nie jest obca, ponieważ uczestniczyli w wielu wcześniejszych projektach i szkoleniach, które pozwoliły doskonalić te umiejętności. Projekt cieszył się ogromnym zainteresowaniem mieszkańców miasta, a także miejscowości na terenie gminy. Wiedzę z zakresu edukacji ekonomicznej przyswoiło 60 osób. Seniorzy nauczyli się m.in. jak uregulować rachunki przez Internet, w jakim banku najkorzystniej ulokować gotówkę, w którym banku będzie ona najbezpieczniejsza, jak zrobić zakupy nie wychodząc z domu. Wiedza ta jest niezmiernie przydatna, a być może niezbędna w codziennym życiu. Dorota Krawczyk - BPMiG Bystrzyca Kłodzka Na każdym ze spotkań realizowane były poszczególne moduły: Jak racjonalnie gospodarować budżetem domowym, Bank przez Internet, Lokaty, kredyty i karty - jak wybrać najkorzystniejszą ofertę bankową, Ubezpieczenia, Bank Centralny i inne banki. Orange dla bibliotek Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Bystrzyca Kłodzka wraz z filiami bierze udział w programie Orange dla bibliotek, dzięki czemu korzystanie z Internetu w naszych placówkach nadal pozostaje bezpłatne. Ponad 12 tys. dotację przekażemy na pokrycie opłat internetowych, prowadzenie naszej strony www.biblioteka.bystrzyca.pl, zajęcia związane z korzystaniem z Internetu lub komputera, zakup audiobooków i e-booków o dowolnej tematyce oraz programów edukacyjnych i biurowych, opłat związanych z katalogowaniem w systemie Mak+, a także na inne akcesoria i materiały związane z prowadzeniem zajęć komputerowych w bibliotece. Celem darowizny jest przede wszystkim edukacja oraz popularyzacja wykorzystania Internetu przez użytkowników bibliotek bystrzyckich, a w szczególności polega na zapewnieniu dostępu do szerokopasmowych łączy internetowych w Bibliotece Centralnej i jej filiach. Katarzyna Regulska - BPMiG Bystrzyca Kł. Nadal działamy W MAK+ Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy oraz jej filie wiejskie wciąż tworzą bazę danych katalogu bibliotecznego w elektronicznym systemie Mak+. Ilość wprowadzonych rekordów sięga ponad 22 tys. Biblioteka Centralna posiada w swojej bazie ponad 60 % wprowadzonych pozycji książkowych (Dział Regionalny i Czytelnia - katalogowanie zakończone), filie zaś ok. 20 % zbiorów. Pełne korzystanie przez czytelników i użytkowników placówek, czyli rejestracja wypożyczeń i udostępnień zbiorów w systemie elektronicznym będą możliwe pod koniec 2014 r. Katarzyna Regulska - BPMiG Bystrzyca Kł. 4/85/13 Biuletyn Bystrzycki 17 Nowości wydawnicze Wrzesień był czasem obfitującym w zakup nowości wydawniczych do bibliotek bystrzyckich. Zachęcamy wszystkich czytelników do korzystania z naszych wzbogaconych i uzupełnionych zbiorów. Na nowe pozycje książkowe przeznaczyliśmy ponad 21 tys. zł dzięki wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego (Program Biblioteki Narodowej „Zakup nowości wydawniczych do bibliotek”) , a także hojności naszego organizatora Miasta i Gminy Bystrzyca Kłodzka. Katarzyna Regulska BPMiG Bystrzyca Kł. „BIBLIOTEKA - lokalne centrum informacji, wiedzy i edukacji dla społeczności lokalnej” Pod takim właśnie hasłem przystępujemy do realizacji nowego projektu w ramach działania 413 Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 w zakresie Małych Projektów. Całkowity koszt przedsięwzięcia szacuje się na ok. 24 tys. złotych. Głównym celem projektu jest utworzenie i doposażenie Punktów Informacji Lokalnej w filiach bibliotecznych oraz stworzenie przyjaznego i estetycznego miejsca dla wszystkich mieszkańców wspólnoty wiejskiej. Zwiększenie oferty umożliwi rozwój kulturalny i informacyjny, podniesie standard świadczonych usług, a także wzbogaci je dzięki utworzeniu centrum aktywności społecznej. Działanie wpłynie na poprawę jakości życia społeczności lokalnej na obszarach wiejskich poprzez zaspokajanie potrzeb społecznych i kulturalnych mieszkańców. Dzięki wsparciu doposażymy nasze filie w nowy sprzęt komputerowy ( tablety, laptopy, drukarki laserowe). Zmodernizujemy instalację elektryczną i wymienimy oświetlenie w bibliotece gorzanowskiej. Dokonamy wizualizacji i oznakowań naszych placówek, a także wyposażymy je w stojaki i materiały promocyjne. Zakończenie projektu nastąpi w grudniu 2013 r. Wprowadzone zmiany zwiększą możliwości i poszerzą zakres świadczonych usług bibliotecznych, dostosowując je do potrzeb i oczekiwań społeczności lokalnej. Realizacja projektu przyczyni się do zwiększenia dostępu do informacji, zaś doposażenie filii w niezbędny sprzęt umożliwi sprawniejszy przebieg spotkań, szkoleń i kursów. Nasze biblioteki to obecnie jedyne stałe miejsca dostępu do kultury, wiedzy , informacji, komputerów i darmowego Internetu na wsiach. Katarzyna Regulska BPMiG Bystrzyca Kł. Impreza "Nikt nie woła" KAZIMIERZ KUTZ Szanowny Panie Pośle, Miło było mi przeczytać o imprezie w Bystrzycy Kłodzkiej, i z przyjemnością powiem słów parę na temat „Nikt nie woła”. Mój film nakręcony pół wieku temu był odkryciem Waszego miasta dla polskiego filmu. Bylismy w Bystrzycy traktowani z wielką życzliwością i zainteresowaniem. To było idealne miejsce do robienia filmu. Dziękuję! „Nikt nie woła” nie jest filmem byle jakim, i ma swoje miejsce w historii polskiego kina. Niezwykła forma wizualna tego filmu jest efektem wykorzystania urody Waszego miasta. Z operatorem Jerzym Wójcikiem - klasykiem sztuki operatorskiej - poszliśmy drogą, którą nikt przed nami nie szedł. Chyba dwie sceny kręciłem na Małym Rynku, na którym znajduje się niezwykły pręgież: targ i występ kabaretu kombatanckiego. Obydwie sceny moglibyście raz jeszcze zrealizować według swoich pomysłów. Nadają się na „teatr uliczny”, bo były takimi w „Nikt nie woła”. Od tamtych czasów nigdy nie byłem w Waszym mieście. Pozdrawiam Was serdecznie i życzę wielkich sukcesów. Odtańczcie tango wokół pręgieża. Kazimierz Kutz Kanie, 02.08.2013 r. Szanowny Panie Senatorze, Miły Panie Kazimierzu, Przygotowanie tego krótkiego meldunku zajęło mi dłuższą chwilę, ale ciągle nie mogę sobie poradzić ze zdjęciami, które zrobiliśmy w czasie pokazu "Nikt nie woła". Za to mam Pański list zamieszczony na bardzo popularnym tu, w regionie portalu www.24dkl.pl, który załączam. Z powodu ulewy musieliśmy z wydarzeniem uciekać do Muzeum Filumenistycznego mieszczącego się przy Małym Rynku. Było 106 osób. W tym ok. 20-osobowa grupa miejscowych Romów. Byli zachwyceni, obiecałem Pani Jozefie (wymyśliła sobie stanowisko w projekcie: "Asystentka p. Komornickiego d/s romskich") tango wokół pręgierza. W programie kolejno: 120 porcji barszczu ukraińskiego, powitanie, odczytanie Listu, informacja o projekcie, występy 3 statystów z 1960 r., pokaz filmu, oklaski. Godzi się powiedzieć, że nie miałem pojęcia o roli jaką barszcz ukraiński odgrywa w Pana filmie. I oto wstrzeliliśmy się w "10-tkę". Na sali dominował nasz podwórkowy stragan z dachem, na nim trzy piłki, na każdej inna wielka głowa-maszkaron: Zdrojewskiego, Jacka Glomba, no i Pana - chyba najbardziej udana. Być może "Nikt nie woła" będzie pokazywane na Rynku w czasie planowanego festiwalu filmów kręconych niegdyś w Bystrzycy, było ich cztery sztuki. W czasie wielkiego remontu Małego Rynku planowanego na kilka najbliższych lat postawimy gdzieś małą ławeczkę z zarezerwowanym dla Pana miejscem. Brąz czy mosiądz? Jak na razie znam tylko takie ławeczki z Piotrem Skrzyneckim, Arturem Rubinsteinem i Ireną Kwiatkowską... Ale oczywiście życzę abyśmy wszyscy żyli jak najdłużej ! Wczoraj obejrzeliśmy z moją Żoną Dorotą prawie 2-godzinny film na kanale Kultura poświęcony M. Formanowi. Znakomity. Ale piszę o nim dlatego, ze miejscami jest on w zachowaniu, stylu bardzo do Pana podobny. Mimo, że był Pan daleko dziękujemy za udział w tym wydarzeniu i ufam, że do zobaczenia.... Sudeckie i bystrzyckie serdeczności Krzysztof Komornicki 18 Biuletyn Bystrzycki 4/85/13 Kolejne sukcesy naszego domu… W lipcu bieżącego roku Środowiskowy Dom Samopomocy w Bystrzycy Kłodzkiej po raz kolejny pozyskał dofinansowanie z Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego na remont budynku i pomieszczeń naszego domu. Tym razem kwotę 337 749,00 zł planujemy wykorzystać na renowację elewacji zewnętrznej, ocieplenie budynku, remont łazienek, posadzek, tarasów zewnętrznych wraz z montażem podjazdu dla osób niepełnosprawnych. Poza sukcesami finansowymi mamy również osiągnięcia artystyczne. 3 sierpnia 2013 r. podopieczni naszego domu uczestniczyli w Dolnośląskim Przeglądzie Twórczości Artystycznej Osób Niepełnosprawnych - Integracja poprzez Sport i Rekreację w Szczytnej, gdzie mogli zaprezentować się przed szeroką publicznością. Danuta Sołodowczuk i Piotr Bielawski wykonali utwory muzyczne, pozostali podopieczni prezentowali prace manualne wykonane w pracowni plastycznej, rękodzielniczej, rzeźbiarskiej oraz zajęć praktyczno - użytecznych naszego domu. Nasze prace prezentowaliśmy również na ,,Lecie Kwiatów 2013” w Kłodzku, Festynie Dożynkowym w Ołdrzychowicach Kłodzkich i Dożynkach Diecezjalnych w Bystrzycy Kłodzkiej, gdzie cieszyły się dużym zainteresowaniem. Gdy podopieczni Środowiskowego Domu spotykają się z uznaniem i aprobatą publiczności stają się bardziej szczęśliwi i zmotywowani do działania, a my widzimy, że nasza praca ma sens. Pracownicy ŚDS w Bystrzycy Kłodzkiej Zielona Szkoła uczniów SP nr 1 W dniach 20.05 - 28.05.2013 r. uczniowie ze Szkoły Podstawowej Nr 1 w Bystrzycy Kłodzkiej wraz z opiekunami Urszulą Głąbą, Jolantą Sołtyk, Mariolą Kunicką i Heleną Jakubczyk przebywali na Zielonej Szkole w Swarzewie, w ośrodku wypoczynkowym ,,U Anity’’. W czasie pobytu uczniowie oprócz zajęć dydaktycznych w tradycyjnej formie mieli okazję wiele się nauczyć i miło spędzić czas podczas licznych wycieczek, zabaw i spotkań. Podczas całodniowej wycieczki do Gdańska uczniowie zwiedzili największe polskie zoo, gdańską Starówkę oraz poznali historię Westerplatte. Będąc w Malborku zwiedzili zamek, poznali jego historię oraz zwyczaje i życie codzienne rycerstwa . Podczas pobytu na Zielonej Szkole uczestnicy kilkakrotnie odwiedzili Władysławowo. Oprócz spacerów po plaży mieli tam również możliwość wypłynięcia statkiem w rejs po Bałtyku. Wszystkim bardzo podobał się władysławowski Ocean Park, gdzie oprócz podziwiania wspaniałych eksponatów przedstawiających najciekawsze okazy fauny mórz i oceanów wszyscy mogli się bawić w ogromnym wesołym miasteczku. Wiele radości i wspaniałej zabawy dostarczył dzieciom Aqua Park w Jastrzębiej Górze. Zwiedzając Jastrzębią Górę mogliśmy stanąć w miejscu, które jest najdalej wysuniętym na północ punktem Polski. Ciekawym elementem związanym z poznaniem regionu kaszubskiego było wieczorne spotkanie z miejscowymi twórcami ludowymi. Dzieci miały okazję ,,porozmawiać i pośpiewać po kaszubsku’’, a nawet pograć na rzadkich instrumentach ludowych . Wyjazd do Swarzewa uważamy za bardzo udany. Udało nam się połączyć naukę z dobrą zabawą i wypoczynkiem. Na Zielonej Szkole z pewnością nikt się nie nudził. Opiekunowie: Urszula Głąba, Jolanta Sołtyk, Mariola Kunicka i Helena Jakubczyk 4/85/13 Biuletyn Bystrzycki 19 SP nr 2 „Szkołą Dbającą o Bezpieczeństwo” W listopadzie 2012 r. Szkoła Podstawowa nr 2 w Bystrzycy Kłodzkiej przystąpiła do konkursu „Szkoła Dbająca o Bezpieczeństwo” organizowanego przez Kuratorium Oświaty we Wrocławiu. Powołany zespół opracował Szkolny Program „Bezpieczna Szkoła”, który został przyjęty do realizacji w listopadzie 2012 r. Głównym celem programu było wypracowanie wspólnych norm i procedur dotyczących bezpiecznego pobytu uczniów w szkole. Po zakończeniu jego realizacji dokonano ewaluacji podjętych działań, a wymaganą dokumentację przesłano do Kuratorium Oświaty we Wrocławiu. Do konkursu o certyfikat ”Szkoła Dbająca o Bezpieczeństwo” zgłosiło się 75 szkół i placówek oświatowych z województwa dolnośląskiego, w tym 34 szkoły podstawowe. Decyzją Komisji Konkursowej w roku szkolnym 2012/2013 tylko 11 z nich otrzymało Certyfikat „Szkoła Dbająca o Bezpieczeństwo”. Wśród nich znalazła się Szkoła Podstawowa nr 2 im. Obrońców Warszawy w Bystrzycy Kłodzkiej. Dorota Pocian Pedagog szkolny Realizację programu zakończono 30 kwietnia 2013 r. Jego odbiorcy to uczniowie, nauczyciele, pracownicy Szkoły Podstawowej Nr 2 im. Obrońców Warszawy w Bystrzycy Kłodzkiej, rodzice oraz społeczność lokalna. Sąsiedzka inicjatywa We wsi Stara Bystrzyca zakończono budowę wiaty gościnnej. Środki pieniężne na zakup materiałów pochodziły z funduszu sołeckiego wsi oraz z Projektu „Działaj Lokalnie” Funduszu Lokalnego Masywu Śnieżnika . W imieniu własnym oraz Rady Sołeckiej dziękuję za szczególne zaangażowanie się w pracę przy budowie wiaty Panu Stanisławowi Rup oraz Panom Stanisławowi Włodarskiemu, Ireneuszowi Świszcz i Marcinowi Lemańskiemu. Za pomoc przy kryciu dachu dziękuję Panom: Danielowi Trzósło, Tadeuszowi Sołodowczukowi, Sławomirowi Kopaczyńskiemu. Dziękuję także Pani Monice Romanowskiej pracownikowi UMiG w Bstrzycy Kłodzkiej za pomoc i doradztwo w sprawach urzędowych. Sołtys wsi Maria Handel 20 Biuletyn Bystrzycki 4/85/13 Sołectwo Wilkanów W naszej miejscowości Wilkanów jest coraz piękniej. Zakończono główny etap oświetlenia solarowego. Dzięki funduszowi sołeckiemu i pracownikom interwencyjnym, powstał nowy chodnik z kostki wokół Wiejskiego Ośrodka Kultury, ponadto wykonano chodnik na placu głównym, parking przy Gimnazjum. Zakupiono sprzęt nagłaśniający, oraz krzesła i ławostoły do ośrodka kultury. Utrzymywano wieś w czystości, oraz na bieżąco wykaszano trawy na skwerach, przy przystankach i rowach. Za to wszystko chciałbym podziękować Pani Burmistrz i pracownikom Urzędu Miasta i Gminy w Bystrzycy Kłodzkiej. W dniu 7 września br. (sobota) w Wilkanowie odbyły się Dożynki Wiejskie. Gospodarzem dożynek był Sołtys Sołectwa Wilkanów – Mariusz Lis, starostami dożynkowymi: Bożena Mazur i Marian Adamów. Organizatorzy zadbali, aby oprócz występów zespołu Wilczanie oraz dzieci z Zespołu Szkół w Wilkanowie, nie zabrakło swojskiego jadła i napitku. Po Mszy Św. i biesiadzie na świeżym powietrzu odbyła się zabawa dożynkowa, która trwała do późnych godzin nocnych. Organizatorami byli: Sołtys Sołectwa Wilkanów, Rada Sołecka i Koło Gospodyń Wiejskich. 7 września 2013 r. w Bibliotece Wiejskiej w Wilkanowie z inicjatywy Anny Adamów odbyło się wspólne czytanie „FREDRY” dla dzieci i dorosłych mieszkańców Wilkanowa. We wspólnym czytaniu uczestniczyli: radny powiatowy – Sebastian Grzyb, radny gminy - Marian Adamów, sołtys Sołectwa Wilkanów - Mariusz Lis, członek rady sołeckiej Halina Popowicz, mieszkanka Wilkanowa - Anna Wawrzyniak. Mariusz Lis Sołtys Sołectwa Wilkanów 4/85/13 Biuletyn Bystrzycki 21 Góry i konie Kto kocha piękno naszych Gór Bystrzyckich oraz konie, miał kolejną okazję do zachwytu. 17 sierpnia 2013 już po raz trzeci odbyła się na terenie gospodarstwa Ardena w Nowej Łomnicy Ścieżka Huculska Ziemi Kłodzkiej. Na tle zapierających dech krajobrazów swoją urodę, wdzięk i grację prezentowały konie rasy huculskiej z całej Polski. Te nieduże (około 140 cm w kłębie) zwierzęta mają swoją bogatą historię. Pierwsza wzmianka pisemna o nich pochodzi z roku 1603. Zamieszczona została przez K. Drohostajskiego w „Hippice” i opisuje je jako „… doskonałe konie górskie, wspaniale sprawdzające się w najtrudniejszych warunkach…”. Najprawdopodobniej są one potomkami różnych typów koni: tatarskich, orientalnych, arabskich, tureckich, koni Przewalskiego, a także koni z krwią norycką. Organizatorami imprezy podobnie jak w latach poprzednich byli: Okręgowy Związek Hodowców Koni we Wrocławiu, Gospodarstwo Rolne Ardena oraz Hucul Kolonia Team, patronat sprawowała Gmina Bystrzyca Kłodzka. Konie oraz zawodnicy przybyli z województw: dolnośląskiego, małopolskiego, wielkopolskiego, warmińsko-mazurskiego oraz Austrii - a więc impreza nabrała charakteru międzynarodowego. Łącznie do walki w II Eliminacjach do Czempionatu Użytkowego Koni Rasy Huculskiej przystąpiło 21 koni. Dzień rozpoczęła uroczysta msza polowa ku czci św. Franciszka, a następnie po krótkiej odprawie technicznej odbyła się ocena płytowa koni. W tej konkurencji każde zwierzę było oceniane za typ, pokrój, stęp, kłus oraz kondycję i pielęgnację. W skład Komisji Sędziowskiej wchodzili: Pan Andrzej Goraus (przewodniczący komisji, Wiceprezes Polskiego Związku Hodowców Konia Huculskiego), Pani Teresa Pracuch (Dyrektor Małopolskiego Związku Hodowców Koni w Krakowie) oraz Pani Paulina Peckiel (PZHK Warszawa). Podczas prezentacji można było podziwiać opisywaną przez Stanisława Vincenta w Na wysokiej Połoninie „… nieoczekiwaną tęgość, muskularność i siłę, z drugiej - zgrabność taneczną, prawie akrobatyczną, rozwagę, wytrawną ostrożność w badaniu niebezpieczeństw terenu, ale także ogień i nieokiełznaną wściekłość dzikiego mustanga, który potrafi atakować groźnego nawet wroga, stając dęba, to uderzając przednimi nogami, to wierzgając. I łagodność cicho czułych, wyrzeczonych oczu, jakby uśmiechniętych przebaczająco…”. Zdecydowaną faworytką została klacz o wdzięcznym imieniu Niwa-Sonia, której właścicielem jest Pan Włodzimierz Kowalski z Głogowa (a więc Dolny Śląsk górą!), która uzyskała 42,33 punkty. Drugie miejsce zajęła klacz Weneda, która przybyła wraz ze swoją właścicielką Panią Agnieszką Schnaitter z Austrii, a trzecie klacz Prehyba Pana Zbigniewa Kowalkowskiego z województwa warmińsko-mazurskiego. Widzowie jeszcze nie ochłonęli po prezentacji, a już musieli się przygotować na kolejne mocne wrażenia. W samo południe rozpoczęła się ścieżka eliminacyjna Do Ogólnopolskiego Czempionatu. Trasa biegnąca przez bajecznie ukształtowany teren o długości około 2 000 m naszpikowana była przeszkodami, w większości naturalnymi o różnym stopniu trudności, które musiały być pokonane w odpowiednim tempie. Konie musiały sobie poradzić między innymi z kładką na podwyższeniu, równoważnią, firanką bramką, przejazdem przez wodę, wiatrołomem. Największe emocje wzbudzał stromy wjazd, gdzie konie wraz z jeźdźcami musiały się wpinać kilkanaście metrów po niemal pionowej stromiźnie przez las. Pomimo dwu upadków zawody zakończyły się szczęśliwie dla wszystkich zawodników około godziny 17:00. Komisja rozpoczęła obliczanie wyników, a widzowie mogli podziwiać pokaz ujeżdzeniowy prezentowany przez Panią Magdalenę Pachołek z Gorzanowa na koniu Pipi. Tuż po 18:00 Komisja przystąpiła do ogłaszania wyników. I tak pierwsze miejsce ogółem (czyli ocena płytowa oraz przejazd) zajęła klacz Niwa-Sonia z ogólną punktacją 121,58, której właścicielem jest Pan Włodzimierz Kowalski, (a więc puchar Burmistrza Bystrzycy Kłodzkiej pozostał na Dolnym Śląsku), drugie i trzecie z taką samą liczbą punktów- 121,33 klacze: K-Dolina z Sadyby własność SKH „Sadyba” Państwa Siejak oraz klacz Prehyba wymienianego już Pana Zbigniewa Kowalkowskiego. Za styl jazdy wyróżniono Panią Hanę Schnaitter z Austrii. Miłym akcentem było niezapowiedziane przybycie Pana Wojciecha Krzyżaka - Prezesa Polskiego Związku Hodowców Konia Huculskiego z siedzibą w Tarnowie i wręczenie Pani Beacie Skotnickiej i Wojciechowi Piecha (współorganizatorom Ścieżek Ziemi Kłodzkiej) podziękowań za wkład w rozwój hodowli i promocję konia huculskiego. Po wręczeniu pucharów i nagród zwycięskie konie zaprezentowały się w takt muzyki w rundzie honorowej, a następnie po całodziennych emocjach zawodnicy, goście i wszyscy miłośnicy konia huculskiego mogli zasiąść do wspólnej biesiady i podziwiając przyrodę raczyć się przysmakami przygotowanymi przez Panie z Koła Gospodyń w Nowej Łomnicy. Część przybyłych zawodników oraz gości zachwycona atmosferą oraz przepięknymi widokami pozostała na dzień następny i ruszyła rano w rajdzie konnym po okolicy. Inspiratorem rajdu było Stowarzyszenie Turystyki i Rekreacji Konnej POLAN z Wielkopolski. Rajd okazał się strzałem w dziesiątkę, a jego uczestnicy zapowiedzieli chęć organizacji kolejnych. Szczególne słowa wdzięczności należą się Nadleśnictwu Bystrzyca Kłodzka za wyrażenie zgody na przejazd rajdu przez tereny Lasów Państwowych. Beata Skotnicka - Nowa Łomnica 22 Biuletyn Bystrzycki 4/85/13 Bystrzyckie Amazonki Zarząd Bystrzyckiego Stowarzyszenia „Amazonki” był organizatorem II Ogólnopolskiej Konferencji z cyklu „Zanim będzie za późno”, która odbyła się w Bystrzycy Kłodzkiej w dniach 28 – 29 września br. w hotelu „ABIS” Zamierzeniem organizatorów tegorocznego sympozjum było upowszechnienie najnowszej wiedzy onkologicznej w środowisku lokalnym, organizowanie dla onkologicznie chorych mieszkańców i członków rodzin specjalistycznych konsultacji oraz badań z dziedziny genetyki, onkologii i fizykoterapii obrzęku limfatycznego. W czasie konferencji przedstawione zostały m. in.: - "ABC diagnostyczno - terapeutyczne w najczęściej występujących nowotworach złośliwych" - przez: spec. onkologa klinicznego dr Feliksa Błaszczyka, - "Modele współpracy personelu medycznego z pacjentem. Nowe techniki diagnostyczne i terapeutyczne." - przez: dr n. med. spec. onkologa klinicznego Ewę Kilar, - "Postępy w genetyce klinicznej raka piersi - profilaktyka, badania kontrolne, leczenie" - przez: dr n. med. eksperta genetyki medycznej nowotworów, patomorfologa Tomasza Huzarskiego, - "Profilaktyka i fizjoterapia obrzęku Iimfatycznego u kobiet leczonych z powodu raka piersi" - przez: dr n. med. specjalistę fizjoterapii Janusza Doś, - "Pozabudżetowe finansowanie świadczeń medycznych- korzyści dla podmiotów świadczących usługi i pacjentów" - przez Olimpię Iwańską - Kruszyńską. Oprócz tego zostały przeprowadzone konsultacje specjalistyczne oraz pobrane materiały do badań genetycznych. Za Zarząd Stowarzyszenia - Elżbieta Tutak Dzień Działkowca W dniu 17 sierpnia 2013 r. na terenie Domu Działkowca „Kalina” przy ROD ”Śnieżnik” w Bystrzycy Kłodzkiej odbyła się impreza rekreacyjna pt. „30 lat minęło…” związana z obchodami 30. lecia istnienia ogrodu, jak i Dniem Działkowca. Imprezę zaszczycili swoim przybyciem zaproszeni goście: - Burmistrz Bystrzycy Kłodzkiej – Renata Surma, - Przewodniczący Rady Miejskiej – Artur Pokora, - Przewodniczący Sudeckiego Zarządu PZD w Szczawnie-Zdroju - Józef Biernacki, - Prezes Zarządu ROD „Tęcza” w Międzylesiu, - Prezes Zarządu ROD „Zgoda” w Bystrzycy Kłodzkiej. Pani Burmistrz w imieniu Prezydium Rady Krajowej w Warszawie wręczyła na ręce Prezesa ROD „Śnieżnik” Zbigniewa Cisło – puchar i dyplom uznania za 30. letnią działalność ogrodu. Z okazji tak doniosłego święta, ogród „Śnieżnik” otrzymał również puchary i dyplomy gratulacyjne od władz miasta, Sudeckiego Zarządu PZD w Szczawnie-Zdroju, Zarządu ROD „Tęcza” w Międzylesiu i Zarządu ROD „Zgoda” w Bystrzycy Kłodzkiej. 80. długoletnim i zasłużonym działkowcom wręczono odznaczenia i dyplomy, a 8. uhonorowano nagrodami zwycięzców w konkursie o tytuł „Wzorowo prowadzonej działki”. Zebrani na imprezie goście i działkowcy obejrzeć mogli wystawę prac plastycznych dzieci pt. „Mój ogród”, oraz wystawę plonów działkowych (owoce, kwiaty, warzywa). W części artystycznej imprezy przeprowadzono wiele konkursów dla dzieci i dorosłych. Był konkurs na piosenkę wakacyjną, biegi w workach, panowie pili mleko na czas, przyszywali guziki, a panie plastikowym nożykiem obierały ziemniaki oraz szyły ubrania swoim pociechom z papieru toaletowego. Przeprowadzono również konkurs ekologiczny ze znajomości gospodarki odpadami i segregacji śmieci. Dzieci miały przygotowany darmowy bufecik ze słodyczami, napojami i owocami, a dorośli posilić się mogli w bufecie za jedyne 2 zł Dzięki sponsorom można było obdarować licznymi nagrodami zwycięzców przeprowadzonych konkursów. Pogoda dopisała, dlatego też zabawa przy żywej muzyce była udana i trwała przy rozpalonym ognisku do godzin wieczornych. Zarząd ROD „Śnieżnik” pragnie podziękować wszystkim darczyńcom za okazaną pomoc, a uśmiech dzieci niech będzie dla nich zapłatą. Wszystkim działkowcom życzymy urodzajnych plonów na następne 30 lat. Dziękujemy sponsorom, którymi byli: Burmistrz Bystrzycy Kłodzkiej, Sklep rowerowy „Cieślik”, Firma „Sita” z Wrocławia, Masarnia Jerzy Klajn, Sklep „Cygaretka”, Market „Intermarche”, Państwo Czokowie, Sklep „Minus”, Spółka Tomala, Sklep warzywniczy „Cytrusek”, Sklep „Mak”, Monika Tysiak, Sklep „Krzyś”, Piekarnia Urbaniak, Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury. Za zarząd ROD „Śnieżnik” Anna Rokosz 4/85/13 Biuletyn Bystrzycki 23 Zgłoś brak telefonu lub internetu Urząd Komunikacji Elektronicznej rozpoczął aktualizację ogólnokrajowych map popytu na usługi telefonii stacjonarnej, szerokopasmowy Internet oraz na samorządowe hot-spoty z dostępem do Internetu w miejscach publicznych. Nowe mapy popytu będą opracowane po uzyskaniu od użytkowników zgłoszeń zapotrzebowania na te usługi. Zachęcamy do wypełnienia ankiet Zwracamy się do Państwa - jako osób bezpośrednio odczuwających potrzebę dostępu do tych usług - z prośbą o zgłaszanie informacji na temat zamieszkiwanych przez Państwa obszarów, na których nie jest świadczona usługa telefonii stacjonarnej lub Internetu szerokopasmowego, a także brak jest w miejscach publicznych hot-spotów z dostępem do Internetu świadczonym przez gminy/powiaty/województwa. W tym celu prosimy o wypełnienie ankiet: 1) BRAK TELEFONU 2) BRAK INTERNETU 3) BRAK HOTSPOTU Ankieta jest dostępna na stronie internetowej UKE, pod adresem: http://www.uke.gov.pl/zgłos-brak-telefonu-lub-internetu-8669 Przekazane przez Państwa zgłoszenia przyczynią się do uzyskania pełniejszego obrazu obecnego poziomu zapotrzebowania na usługi telekomunikacyjne. Pozwolą także na lepsze zidentyfikowanie istotnych z punktu widzenia użytkowników miejsc/lokalizacji/ obszarów, gdzie istnieje niezaspokojony popyt na wymienione w ankietach usługi. Mapy popytu na usługi Pozyskane z ankiet informacje pomogą Prezesowi Urzędu Komunikacji Elektronicznej w aktualizacji map popytu i w dokładniejszym koncentrowaniu swoich działań na obszarach szczególnie zagrożonych wykluczeniem cyfrowym. Po uzyskaniu informacji z ankiet i ich odpowiednim zagregowaniu w mapach popytu, będziemy mogli udostępnić operatorom (również lokalnym) i zainteresowanym organom samorządu terytorialnego wiedzę o miejscach zapotrzebowania na ww. usługi telekomunikacyjne, które to miejsca mogą być interesujące z punktu widzenia biznesowego. Uzyskane od Państwa zgłoszenia posłużą nam także do wskazania miejsc, gdzie potrzebne jest nałożenie obowiązku zapewnienia usługi powszechnej w rozumieniu art. 81 Prawa telekomunikacyjnego. Obowiązek ten należy do operatora wyznaczonego do świadczenia usługi powszechnej, a w okresie od 8 maja 2006 r. do 8 maja 2011 r. jego realizacja należała do Telekomunikacji Polskiej S.A. Jak przekazać zgłoszenie do UKE Informacje o obszarach, na których nie jest świadczona usługa telefonii stacjonarnej, Internetu szerokopasmowego lub brakuje w miejscach publicznych hot-spotów z dostępem do Internetu świadczonym przez gminy/powiaty/województwa, a użytkownicy tam mieszkający wyrażają chęć korzystania z tych usług, prosimy przekazywać w jednej wybranej przez Państwa, spośród poniżej wskazanych, formie: 1) dla tych z Państwa, którzy mają dostęp do Internetu - poprzez wypełnienie ankiet na stronie UKE; 2) dla tych z Państwa, którzy nie mają dostępu do Internetu: • telefonicznie na numer infolinii Centrum Informacji Konsumenckiej tel. 801 900 853 - pracownik UKE przyjmujący Państwa zgłoszenie, w trakcie prowadzonej rozmowy wypełni we współpracy z Państwem odpowiednią ankietę, • listem tradycyjnym na adres: Urząd Komunikacji Elektronicznej ul. Kasprzaka 18/20 01-211 Warszawa (z dopiskiem: Mapy popytu - zgłoszenia użytkowników) Kolejne Mistrzostwa Polski biegaczy górskich zakończone sukcesem! W dniach 23 i 24 lipca br. przeprowadzone zostały zawody w biegach górskich. O tytuły Mistrzów Polski zmagano się w kategoriach seniorka, senior - bieg stylem alpejskim start z centrum Międzygórza, meta na Śnieżniku oraz stylem anglosaskim - na zmianę podbiegi i zbiegi. W tym stylu o palmę pierwszeństwa rywalizowano w kategoriach juniorka, juniorka młodsza, młodziczka, junior, junior młodszy, młodzik. Trasy biegów należały do jednych z najtrudniejszych w Polsce, szczególnie dla grup juniorskich, które walczyły o prawo startu w Mistrzostwach Świata. Na starcie pojawili się najlepsi zawodnicy na- szego kraju specjalizujący się w tej formie współzawodnictwa sportowego. Zarówno w pierwszym jak i w drugim dniu mistrzostw kibice przeżyli wiele emocji. W biegu na Śnieżnik zacięta rywalizacja o najlepsze miejsca dotyczyła zawodniczek i zawodników spoza Gminy Bystrzyca Kłodzka. Nasi przedstawiciele spisali się jednak bardzo dobrze. Wysokie lokaty wśród seniorek zdobyły: Marta Góźdź ULKS „Bystrzyca Kłodzka” - XI miejsce i Agata Tekieli Bystrzyca Kł. XIV miejsce. Natomiast wśród seniorów Paweł Bogdał ULKS „Bystrzyca Kłodzka” - XII miejsce i Roman Bogdał z tego samego klubu - XV ciąg dalszy na stronie 24 24 Biuletyn Bystrzycki 4/85/13 Mistrzostwa Polski w Międzygórzu cd. miejsce. Metę na szczycie Śnieżnika – osiągnęło 12 osób z Gminy Bystrzyca Kł. Należały do nich Marta Góźdź, Agata Tekieli, Mariola Twardowska, Dominika Leszczyńska, Agata Dereń, Beata Dereń, Paweł Bogdał, Roman Bogdał, Jerzy Uliasz, Jerzy Tekieli, Konrad Stańczyk - Biernacki i Piotr Szczepanek. Drugi dzień jeszcze bardziej rozgrzał kibiców. Szczególnie dotyczyło naszych dwóch juniorów młodszych Grzegorza Szkwarka i Krzysztofa Jilka. Podczas drugiego zbiegu ze Śnieżnej Polany niespodziewanie, ale zasłużenie na pierwszym miejscu pojawił się Grzegorz Szkwarek, a na czwartym Krzysztof Jilek. Niestety Grzegorz wycofał się z biegu, natomiast Krzysiek przesunął się o dwa miejsca do przodu i zdobył tytuł Mistrza Polski juniorów młodszych. Jednocześnie będąc drugim w połączonej grupie juniorów młodszych i juniorów zakwalifikował się do Mistrzostw Świata. Na szczególne podkreślenie zasługuje wynik bystrzyckiej reprezentacji w punktacji drużynowej podczas Igrzysk Dzieci i Młodzieży w biegach górskich. Zdobyliśmy V miejsce na 17 klubów startujących w igrzyskach. W tej rywalizacji w poszczególnych kategoriach czołowe miejsca zdobyli: Amelia Kruk - V miejsce, Karolina Góźdź - VI miejsce, Patryk Soboń - III miejsce i wspomniany wyżej Grzegorz Jilek - I miejsce oraz Natalia Hajduk - miejsce VI. W imieniu władz Gminy Bystrzyca Kłodzka wszystkim zwycięzcom składamy serdeczne gratulacje, a w szczególności tym zawodnikom i ich trenerom, którzy godnie reprezentowali naszą gminę. Lucjan Morajda Wydział Promocji i Sportu Z Mistrzostw Polski na Mistrzostwa Świata Wspaniały wynik na Mistrzostwach Polski w biegach górskich osiągnął Krzysztof Jilek reprezentujący Uczniowski Ludowy Klub Sportowy „Bystrzyca Kłodzka”. W kategorii juniorów młodszych zdecydowanie zdobył pierwsze miejsce i upragniony tytuł Mistrza Polski w biegach górskich stylem anglosaskim. Mistrzostwa odbyły się w Międzygórzu 28 lipca br. Styl anglosaski jest biegiem bardzo wymagającym, ze względu na występujące naprzemiennie podbiegi i zbiegi. Mięśnie głównie kończyn dolnych inaczej pracują przy podbiegach, często stromych, a inaczej przy zbiegach. Dlatego też do bardzo dobrego przygotowania kondycyjnego niezbędne jest opanowanie techniki szybkich zbiegów. Jeśli do tego dodamy sumienną, systematyczną i pełną zaangażowania pracę treningową, to w połączeniu z wielkim talentem można osiągać wyniki sportowe na najwyższym poziomie mistrzostwa sportowego. Od piątej klasy szkoły podstawowej Krzysiek Jilek i Grzesiek Szkwarek należeli do największych talentów klubu. Jeden i drugi zawodnik już w tym okresie należeli do ścisłej czołówki Dolnego Śląska w biegach przełajowych, rzadko kiedy zajmując miejsca poza podium. Zapowiedzią dobrych wyników były Mistrzostwa Polski młodzików w 2012 roku, na których Grzegorz Szkwarek zdobył srebrny medal, a Krzysztof Jilek uplasował się na czwartej pozycji. Na międzygórskich mistrzostwach, tuż po starcie przy bardzo wymagającej trasie, wysokiej temperaturze dochodzącej do 38 stopni Celsjusza w cieniu, obydwaj nasi zawodnicy biegli blisko czołówki biegu. Na szczycie drugiego podbiegu Grzesiek wysunął się na pierwsze miejsce, natomiast Krzysiek był szósty nie tracąc jednak kontaktu z czołówką biegu. Na drugiej pętli okazało się, że Grzesiek nie wytrzymał tempa biegu i wycofał się z zawodów. Natomiast Krzysiek na drugim podbiegu drugiej pętli pojawił się na drugiej pozycji, której nie oddał już do końca biegu i niezagrożony z dużą przewagą zameldował się na mecie. W celu wyłonienia najlepszych zawodników na Mistrzostwa Świata, połączono w jedną grupy juniorów i juniorów młodszych. Czterech pierwszych zawodników na mecie uzyskało kwalifikację na mistrzostwa, a drugie miejsce Krzyśka Jilka zaowocowało zdobyciem tytułu Mistrza Polski juniorów młodszych i kwalifikacją na wspomniane mistrzostwa. Bardzo dobre piąte miejsce w grupie juniorów zdobył Adam Dołęga. Dla Krzysztofa Jilka i jego trenera Romana Bogdała wyjazd i start w Mistrzostwach Świata był wielkim przeżyciem. Krzysztof z orłem na piersiach jako szesnastolatek pobiegł w grupie wiekowej do 19 roku życia i zameldował się na mecie na 50 pozycji. W zawodach startowało 365 zawodników. Wyniki uzyskane przez Krzysztofa Jilka i Grzegorza Szkwarka w ostatnich dwóch latach, to największe osiągnięcia w pracy trenerskiej Romana Bogdała, dla którego wspólne bieganie z braćmi Pawłem i Łukaszem, jest ich życiową pasją. Oczywiście trener nie zamierza spocząć na laurach, a ostatnie osiągnięcia będą dla niego kolejnym jeszcze bardziej mobilizującym bodźcem do dalszej pracy z dziećmi i młodzieżą. Roman Bogdał oprócz pracy trenerskiej na co dzień jest nauczycielem wychowania fizycznego w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Bystrzycy Kłodzkiej i w Szkole Podstawowej w Pławnicy. Gratulujemy tak wysokich osiągnięć i życzymy dalszych sukcesów. Lucjan Morajda - Wydział Promocji i Sportu fot. Roman Bogdał z podopiecznym Krzysztofem Jilkiem na Mistrzostwach Świata w Biegach Górskich 4/85/13 Biuletyn Bystrzycki 25 Przekształcenia szkół wiejskich Kiedy przed ponad dwoma laty sytuacja demograficzna spowodowała potrzebę likwidacji części, zwłaszcza wiejskich szkół w Polsce, wiele samorządów podejmujących takie decyzje spotkało się z krytyką rodziców, nauczycieli oraz politycznych oponentów. Trzeba jednak przyznać, że wiele samorządów nie zawsze potrafiło poradzić sobie z tym problemem. nauczyciele tych placówek edukacyjnych zachowali pracę, dzieci mogą kontynuować naukę w swoich dotychczasowych szkołach, a koszt ich prowadzenia dostosowany został do realnych możliwości finansowych gminy. Na działalność tych szkół w budżecie Gminy na rok 2013 zabezpieczono środki w wysokości 1.292.232 zł . Tym samym obecnie koszt dotacji wypłacanej stowarzyszeniom na jednego fot. Lekcja w nowej klasie SP w Pławnicy fot. Zajęcia w SP w Długopolu Dolnym Pierwsze dwa lata kadencji obecnych władz samorządowych w Bystrzycy Kłodzkiej były również czasem trudnych decyzji dotyczących zmiany formuły prowadzenia wiejskich szkół podstawowych. Podobnie jak w całej Polsce, niż demograficzny spowodował konieczność urealnienia kosztów funkcjonowania szkół do poziomu możliwości finansowych gminy. W związku z tym, z początkiem 2011 r. podjęte zostały uchwały o likwidacji szkół podstawowych w Starej Łomnicy, Pławnicy i Długopolu Dolnym, a przez kolejny rok prowadząc czynności likwidacyjne, równolegle przygotowywano szkoły do przejęcia przez lokalne stowarzyszenia, które wyraziły wolę założenia i prowadzenia na ich bazie nowych jednostek oświatowych. Po przeprowadzeniu procedur administracyjnych związanych z ucznia to kwota 7.724,88 zł – prawie połowę mniej, niż w 2011, gdy koszt kształcenia 1 ucznia w jednej ze zlikwidowanych szkół gminnych kształtował się na poziomie 13.658 zł. Na początku września, podczas nadzwyczajnej sesji Rady Miejskiej w Bystrzycy Kłodzkiej, P. Paweł Błachowicz, prezes Fundacji „Równi Choć Różni” poinformował o sytuacji szkół po fot. Pasowanie na ucznia - SP w Starym Waliszowie fot. Pasowanie na ucznia - SP w Gorzanowie udzieleniem zezwoleń na założenie niesamorządowych szkół publicznych, określeniu ich obwodów i przeprowadzeniu niezbędnych prac remontowych w budynkach, gmina powierzyła organizacjom pozarządowym budynki szkolne w celu prowadzenia w nich dalszej działalności edukacyjnej. W ten sposób z dniem 1 września 2012 r. Fundacja „Równi Choć Różni” z Międzygórza uruchomiła Szkołę Podstawową w Pławnicy, Stowarzyszenie Przyjaciół Szkoły Podstawowej w Długopolu Dolnym „Kleks” - szkołę w Długopolu Dolnym, a Stowarzyszenie Stara Łomnica Dzieciom – szkołę w Starej Łomnicy. Dzięki temu pierwszym roku ich działalności w nowej formule: - Udało nam się zatrudnić wszystkich pracowników w ramach umowy o pracę na czas nieokreślony. Dzięki projektom - dwóm unijnym, jednemu z „Masywu Śnieżnika” oraz „Pajacyka” udało się podnieść ich uposażenie i mogą zarabiać blisko poziomu, który osiągali wcześniej. Ale przede wszystkim skupiliśmy się na dzieciach. Stworzyliśmy nowoczesną szkołę, modernizujemy ją z dnia na dzień, dbamy o bezpieczeństwo naszych dzieci i podnosimy standardy edukacyjne. Następnie, dziękując Burmistrz Renacie Surmie i radnym za doskonałą współpracę, P. Paweł Błachowicz podsumował: „To był ciężki rok nie tylko dla naszej placówki, ale dla wszystkich placówek, które zostały teoretycznie zlikwidowane, a praktycznie przekształcone i prowadzone przez organizacje pozarządowe. To był rok, w którym wszyscy uczyliśmy się, zarówno samorząd, jak i my, jak sobie poradzić w nowej rzeczywistości. To był rok pełen wyzwań i zdobywania nowych doświadczeń. To był rok, który zakończył się sukcesem.” Kornelia Wenc-Szumigalska Wydział Edukacji i Spraw Społecznych 26 Biuletyn Bystrzycki 4/85/13 Kolejne sukcesy sportowe uczniów SP nr 2 w Bystrzycy Kłodzkiej W maju br. rozpoczął się okres obfitujący w wiele szkolnych zawodów lekkoatletycznych, w których uczestniczyła nasza szkoła. Zaczęliśmy startem w finale powiatowym w czwórboju lekkoatletycznym, który odbył się 7 maja w Nowej Rudzie. Podobnie, jak rok temu, drużyna dziewcząt i chłopców obroniła tytuł mistrzowski, awansując do finału strefy wałbrzyskiej, który odbył się w Świdnicy 15 maja. Tam nasze drużyny czwórbojowe wystartowały w Finale Dolnośląskim zajmując kolejno 7 miejsce chłopcy oraz 11 miejsce dziewczęta. Duże sukcesy Szkoła Podstawowa nr 2 odniosła również w indywidualnych Igrzyskach Lekkoatletycznych Dzieci. Tam rozpoczęliśmy start finałem powiatowym 15 maja w Nowej Rudzie. Nasi uczniowie uzyskali następujące wyniki: II miejsce Aleksandra Kopaczyńska – bieg na 60 m III miejsce Julia Pusz – bieg na 60 m III miejsce Kornelia Kulawik – bieg na 300 m V miejsce Weronika Daszkiewicz – bieg na 600 m III miejsce Maria Szumigalska – rzut piłeczka palantową I miejsce sztafeta szwedzka dziewcząt (Aleksandra Kopaczyńska, Maria Szumigalska, Julia Pusz, Kornelia Kulawik) I miejsce Wiktor Kania – bieg na 60 m III miejsce Patryk Gleba – bieg na 60 m III miejsce Damian Morąg – bieg na 1000 m I miejsce Maciej Olczak (uczeń kl.6) – rzut piłeczką palantową II miejsce Tomasz Kowal – rzut piłeczką palantową II miejsce sztafeta 4 x100 chłopców (Maciej Olczak (uczeń kl.6), Patryk Gleba, Sebastian Ślęzak, Wiktor Kania) I miejsce sztafeta szwedzka (100, 200, 300, 400) chłopców (Karol Kunicki, Maciej Olczak (uczeń kl. 4), Andreas Kozak, Michał Rowszar) Indywidualne sukcesy oraz bardzo dobre wyniki naszych 3 sztafet dały nam możliwość startu w finale strefy wałbrzyskiej. Finał miał miejsce 23 maja w Świdnicy. Również w tych zawodach nasza szkoła zaprezentowała się bardzo dobrze, uzyskując następujące wyniki: II miejsce Aleksandra Kopaczyńska – bieg na 60 m II miejsce Klaudia Paluch – skok w dal I miejsce Wiktor Kania – bieg na 60 m II miejsce Patryk Gleba – bieg na 60 m I miejsce Maciej Olczak (uczeń kl.6) – rzut piłeczką palantową III miejsce Tomasz Kowal – rzut piłeczką palantową II miejsce sztafeta 4 x 100 (Maciej Olczak (uczeń kl.6), Damian Morąg, Patryk Gleba, Wiktor Kania) II miejsce sztafeta szwedzka dziewcząt (Aleksandra Kopaczyńska, Kornelia Kulawik, Julia Pusz, Maria Szumigalska) II miejsce sztafeta szwedzka chłopców (Karol Kunicki, Maciej Olczak (uczeń kl.4), Andreas Kozak, Michał Rowszar) Uzyskując tak dobre wyniki, uczniowie naszej szkoły zakwalifikowali się do Dolnośląskiego Finału Indywidualnych Igrzysk Lekkoatletycznych. Odbył się on 25 maja we Wrocławiu na stadionie olimpijskim. W zawodach wystartowała grupa uczniów, reprezentując godnie naszą szkołę. Zdeterminowanie, bardzo dobra dyspozycja i duża motywacja sprawiły, że uczniowie na tych zawodach uzyskali rewelacyjne wyniki. W swojej szczytowej formie był Maciej Olczak (uczeń kl.6), zdobywając mistrzostwo województwa dolnośląskiego w rzucie piłeczką palantową, oddając rzut na odległość 70 metrów. Równie dobrze w tej konkurencji zaprezentował się Tomasz Kowal zajmując X miejsce. Także szkolni sprinterzy dali popis swoich umiejętności w biegu na 60 metrów, Wiktor Kania zajął IV miejsce, natomiast Patryk Gleba uplasował się na IX pozycji. Nasza szkoła reprezentowana była przez trzy sztafety, które pobiegły na bardzo dobrym poziomie. Najlepsza okazała się sztafeta 4 x 100 chłopców (Karol Kunicki, Patryk Gleba, Maciej Olczak (uczeń kl.6), Wiktor Kania) zajmując wysokie IV miejsce. Sztafeta szwedzka dziewcząt zajęła VII miejsce, a chłopców VI miejsce. W klasyfikacji ogólnej na 59 szkół biorących udział w Dolnośląskim Finale Indywidualnych Igrzysk Lekkoatletycznych, w kategorii chłopców Szkoła Podstawowa nr 2 w Bystrzycy Kłodzkiej zajęła 2 miejsce, a dziewczęta na 54 szkoły były 16. Wicemistrzostwo województwa chłopców oraz 16 miejsce dziewcząt w Dolnośląskim Finale Indywidualnych Igrzysk Lekkoatletycznych Dzieci jest najlepszym wynikiem sportowym uzyskanym przez naszą szkołę w ostatnim okresie. Rok szkolny 2012/2013 był jednym z najlepszych, obfitując w wiele sportowych sukcesów. Nasi uczniowie startowali w różnych dyscyplinach, na różnych poziomach rozgrywek. W lekkiej atletyce uczestniczyli w 2 finałach województwa dolnośląskiego, finałach strefy wałbrzyskiej i finałach powiatowych. Zdobywali wysokie miejsca w lekkiej atletyce, piłce koszykowej, piłce ręcznej i biegach przełajowych. Tomasz Grucka Szkoła Podstawowa nr 2 Obóz sportowy w Niepruszewie W dniach 6.07. - 14.07.2013 r. zawodnicy drużyny młodzików LKS „Zamek” Gorzanów uczestniczyli w obozie sportowym piłkarskim, który był zlokalizowany w Niepruszewie nad pięknym jeziorem Niepruszewskim. Do dyspozycji mieli halę sportową, kompleks sportowy typu „Orlik”, boisko trawiaste. Treningi odbywały się dwa razy dziennie. Poza treningami organizowane były zajęcia ogólnorozwojowe, turnieje piłkarskie, testy sprawności ogólnorozwojowych, mecze towarzyskie z miejscową drużyną oraz drużyną AS „Orlik” z zaprzyjaźnionego z Bystrzycą Kłodzką Kaźmierza, kąpiele w jeziorze. W obozie wzięło udział 23 młodych zawodników klubu sportowego z Gorzanowa. Opiekę nad dziećmi sprawowali trener młodzików Andrzej Matusik, Mariusz Konopacki oraz Joanna Matusik. ciąg dalszy na stronie 27 4/85/13 Biuletyn Bystrzycki 27 Obóz sportowy w Niepruszewie cd. Uczestnicy obozu zakwaterowani byli w Zespole Szkolno– Przedszkonym w Niepruszewie i mieli tam zapewnione trzy posiłki dziennie plus podwieczorek. Ogromną atrakcją obozu były wycieczki autokarowe, zorganizowane przez władze zaprzyjaźnionej z Bystrzycą Kłodzką gminy Kaźmierz, do Kaźmierza i Poznania. Dzięki temu dzieci zobaczyły Poznań, zwiedziły stadion Lecha Poznań (co było ogromnym przeżyciem dla młodych piłkarzy), począwszy od szatni zawodników po najwyższe miejsca na trybunach stadionu, zawarły znajomości z grającymi w piłkę nożną rówieśnikami z Kaźmierza. Na zakończenie obozu wręczono uczestnikom dyplomy i okolicznościowe pamiątki. Obóz na długo zapadnie w pamięci dzieciom, a zdjęcia będą przypominały chwile obozowego życia. Dzięki wsparciu finansowemu i pomocy otrzymanej z różnych źródeł dzieci mogły przeżywać swoją wakacyjną przygodę. Wsparli nas: Burmistrz Bystrzycy Kłodzkiej Pani Renata Surma, Pan Tadeusz Krywulec Prezes PPUH „Tamir” z Bystrzycy Kłodzkiej, Nadleśnictwo Bystrzyca Kłodzka, Zakład Wodociągów i Kanalizacji z Bystrzycy Kłodzkiej, Pan Sławomir Kajdas, Pani Halina Lawrentowicz, Hotel „Abis”, Państwo Joanna i Grzegorz Konopaccy. Wszystkim sponsorom i ofiarodawcom serdecznie dziękujemy. Joanna Matusik Wiceprezes LKS „Zamek” Gorzanów Dożynki Parafialne w Starej Łomnicy W dniu 22.09.2013 r. odbyły się dożynki parafialne w Starej Łomnicy. Organizatorami tej cyklicznie przeprowadzanej uroczystości jest Koło Gospodyń Wiejskich, Rada Sołecka i Sołtys ze Starej Łomnicy. Wspomagają tę uroczystość sołtysi z Nowej Łomnicy i Szklarki. Starościną dożynek była Pani Grażyna Duło ze Szklarki, a Starostą Marek Wizimirski ze Starej Łomnicy. Po uroczystej mszy dziękczynnej pod przewodnictwem księdza Proboszcza Józefa Kucińskiego, korowód z przepięknym wieńcem dożynkowym z kościoła pw. Św. Małgorzaty przeszedł na boisko sportowe, na którym został zorganizowany festyn. Na festynie atrakcji nie brakowało - były pyszne przysmaki w bufecie, zabawy dla najmłodszych i dla dzieci. Przeprowadzone zostały różnego rodzaju konkursy. Parafianki upiekły pyszne i smakowite ciasta. Na festynie zespół "ŁOMNICZANKI" umilał czas swym pięknym śpiewem i zachęcał pozostałych uczestników do wspólnego śpiewu pieśni ludowych. Wszyscy uczestnicy festynu pięknie się bawili do bardzo późnych godzin wieczornych, a do tańca przygrywał zespół "SEKRET". Serdeczne podziękowania kieruję do mieszkańców i przybyłych gości za uczestnictwo, jak również za miłe i ciepłe komentarze pod adresem organizatorów tegorocznych dożynek. Alicja Stróż Sołtys Starej Łomnicy 28 Biuletyn Bystrzycki 4/85/13 I etap modernizacji stadionu w Bystrzycy Kłodzkiej zbliża się ku końcowi Stadion miejski, z którego od ponad 60 lat korzystają futboliści oraz lekkoatleci z Bystrzycy Kłodzkiej i okolic, przechodzi obecnie gruntowną modernizację. Inwestycja to efekt wniosku zgłoszonego przez Burmistrza Bystrzycy Kłodzkiej do konkursu „Dolny Śląsk dla Królowej Sportu”, któremu patronuje Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego. Na szczególne podkreślenie zasługuje fakt, iż wśród szesnastu gmin, które na te przedsięwzięcia otrzymały dofinansowanie, jako jedyna w powiecie kłodzkim, znalazła się Bystrzyca Kłodzka (o dofinansowanie starało się ponad 80 gmin z Dolnego Śląska). Modernizacja obiektu polegała głównie na powiększeniu płyty boiska do wymiarów 102 x 64 m, oraz na wybudowaniu czterotorowej bieżni o zwiększonej długości obwodu wewnętrznego do 370 m i obwodu zewnętrznego do 401,2m, której pokrycie eltanem zaplanowano w II połowie bieżącego miesiąca. W efekcie dotychczas przeprowadzonych prac powstała podbudowa pod czterotorową bieżnię sprinterską o długości 60 i 100 m. Na tym etapie powstanie także nowa skocznia w dal i rzutnia do pchnięcia kulą. Do chwili obecnej wykonano także prace związane z utworzeniem kanalizacji ściekowej, drenażem murawy, powiększono płytę boiska oraz częściowo uzupełniono murawę trawą w rolkach. Zgodnie z wytycznymi konkursu „Dolny Śląsk dla Królowej Sportu” zatwierdzone do dofinansowania inwestycje należy zakończyć z dniem 30 listopada 2013 r. Obecna modernizacja stadionu to pierwszy etap. Kolejny to m.in. budowa nowych trybun dla kibiców. Burmistrz Bystrzycy Kłodzkiej już szuka możliwości dofinansowania planowanego przedsięwzięcia. Mamy nadzieję, że okres finansowania z budżetu Unii Europejskiej, rozpoczynający się w 2014 r. otworzy nowe możliwości aplikacyjne. Ewelina Walczak Wydział Promocji i Sportu Partnerskie Warsztaty Terenowe Któż z nas nie marzył o grze przygodowej, nieoczekiwanych odkryciach i elementach zaskoczenia? Wszystko to czekało na śmiałków „PARTNERSKICH WARSZTATÓW TERENOWYCH” w Lasówce, organizowanych w ramach Międzynarodowych Dni Turystyki Ziemi Bystrzyckiej. Działanie było efektem prawie 20 letniej współpracy Gminy Bystrzyca Kłodzka z miastem Usti nad Orlici. Przeprowadzenie warsztatów terenowych stanowiło jedno z podstawowych działań projektu „Transgraniczne więzi przyjaźni” umożliwiając 90 uczestnikom z Polski i Czech wspólną, transgra- niczną integrację i zapoznanie się z atrakcjami Gór Bystrzyckich. Atrakcji było co niemiara, począwszy od nabywania umiejętności uzdatniania wody, krzesania ognia, odnajdywania azymutów poprzez strzelanie z łuku i broni pneumatycznej. Całość imprezy zakończyła się pod gołym niebem, w blasku palącego się ogniska. Każdy z uczestników otrzymał pamiątkowy certyfikat świadczący nie tylko o nowo nabytych umiejętnościach, ale przede wszystkim o umacniających się więziach polsko-czeskiej przyjaźni. Alicja Litkowiec Wydział Promocji i Sportu 4/85/13 Biuletyn Bystrzycki 29 Inwestycje w wodociągi Zakład Wodociągów i Kanalizacji realizuje zadania z zakresu zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odbioru ścieków na terenie miasta i gminy Bystrzyca Kłodzka. Zaopatruje w wodę 17 miejscowości gminy i odbiera ścieki zbiorczym systemem kanalizacyjnym z terenu miasta Bystrzycy Kłodzkiej. Pieniądze na zadania inwestycyjne pochodzą zarówno z własnych środków, jak i pozyskiwane są z UE, w miarę pojawiających się programów pomocowych. Na budowę wodociągu w Długopolu-Zdroju oraz na budowę sieci w Starej Łomnicy (lata 2012/2013) środki finansowe w kwocie ok. 1,1 mln PLN Spółka uzyskała w ramach działania pn. Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (wspieranie rozwoju obszarów wiejskich z udziałem Europejskiego Funduszu Rolnego). Dofinansowanie pokryło 75% kosztów kwalifikowanych zadania. W Długopolu-Zdroju wybudowano 3 km głównej sieci wodociągowej i zastosowano nowy stały system do dezynfekcji wody, a w 2013 roku rozpocznie się również budowa sieci wodociągowej w ul. Leśnej. Długopole-Zdrój będzie miało kanalizację sanitarną. Na to zadanie inwestycyjne Spółka po długich staraniach pozyskała dofinansowanie w wysokości 85% kosztów kwalifikowanych z programu transgranicznej Europejskiej Współpracy Terytorialnej (dofinansowanie w kwocie ok. 2 mln Euro). Partnerem w realizacji zadań jest nasz czeski sąsiad Gmina Orlickie Zahori. Realizacja zadania została rozpoczęta, budowa rusza w październiku br., prace potrwają do listopada roku 2014. W ramach prac przewiduje się budowę 10,5 km sieci na terenie Długopola -Zdroju i Długopola Dolnego oraz dwie przepompownie ścieków. Realizacja wszystkich zadań infrastrukturalnych, w tym również tych, na które uzyskano dofinansowanie z UE, możliwa jest dzięki zaangażowaniu pracowników zakładu, sporządzeniu właściwych wniosków aplikacyjnych, dobrej współpracy z Gminą Bystrzyca Kłodzka oraz przy ogromnym wsparciu finansowym Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu. W czasie swojego istnienia, tj. od II połowy od 2008 r., wodociągi bystrzyckie dosprzętowiły ujęcia w Bystrzycy Kłodzkiej, Gorzanowie, Długopolu Zdroju i Międzygórzu, poprzez zakup agregatów pompowych, wymianę złóż filtracyjnych bądź przebudowę systemów dezynfekcji i poboru wody na ujęciach, wykonały remonty i budowy sieci, min. sieci kanalizacji ogólnospławnej w ul. Okrzei, sieci kanalizacji sanitarnej w ul. Leńskiego, sieci kanalizacji deszczowej w ul. Odrowąża w Bystrzycy Kłodzkiej. Dla usprawnienia i polepszenia obsługi naszych Odbiorców, zakupiliśmy wiele niezbędnych w naszej pracy sprzętów w tym: samochód specjalistyczny do czyszczenia kanalizacji, koparkę, samochód ciężarowy-wywrotkę, samochód dostawczo-osobowy, kamerę do inspekcji TV przewodów kanalizacyjnych, zamrażarkę do rur, specjalistyczny sprzęt do lokalizacji wycieków wody z wodociągów oraz zgrzewarkę do rur. Mamy wiele planów na przyszłość, dalszą budowę sieci kanalizacyjnych, przebudowy wodociągów, ale wszystko to związane jest z pojawiającymi się możliwościami finansowymi i programami unijnymi oraz tym co jest dla nas najważniejsze, interesem naszych Odbiorców. W dniu 30.09.2013 r. tut. zakład złożył wniosek aplikacyjny o dofinansowanie ze środków Funduszu Spójności dla projektu pn.: „Rozwój i modernizacja infrastruktury ściekowej w Aglomeracji Bystrzyca Kłodzka”, który obejmuje budowę kanalizacji sanitarnej w miejscowości Długopole Dolne, w ulicy Zamenhofa, na „Starym Osiedlu” (osiedle Asnyka), przebudowę kanalizacji sanitarnej w ul. Senatorskiej i na Placu Szpitalnym oraz rozdzielenie kanalizacji sanitarnej od deszczowej w ulicy 1-go Sierpnia i w części ul. Wojska Polskiego w Bystrzycy Kłodzkiej. Na ocenę wniosku trzeba będzie poczekać, ale mamy nadzieję, że wszystko zakończy się pomyślnie i do prac przystąpimy na początku 2014 r. Marta Konieczna-Morawa Prezes Zarządu ZWiK 30 Biuletyn Bystrzycki 4/85/13 Gospodarka odpadami po trzech miesiącach obowiązywania nowych przepisów W dniu 30 września 2013 roku upłynęły dokładnie 3 miesiące od momentu obowiązywania nowych, rewolucyjnych przepisów dotyczących gospodarowania odpadami. Jednym z bardzo istotnych rozwiązań regulujących te przepisy jest fakt tzw. "samoopodatkowania" się zarówno właścicieli jak i najemców, dzierżawców czy użytkowników nieruchomości mieszkalnych (budynki jednorodzinne, mieszkania w budynkach wielorodzinnych itp.) i nieruchomości niemieszkalnych (zakłady pracy,sklepy, restauracje, szkoły, hotele, pensjonaty, ogrody działkowe, cmentarze) na których powstają odpady komunalne. To "samoopadatkowanie" w stosunku do mieszkańców zamieszkujących w nieruchomościach mieszkalnych polega na tym, że każdy właściciel (najemca, dzierżawca, użytkownik) zobowiązany był do dnia 31 marca 2013 r. złożyć deklarację, na której deklarował ilość osób, które zamieszkującą (nie zameldowanych) jego nieruchomość. Na tej podstawie, w zależności od zadeklarowanego sposobu gospodarowania odpadami (segregowane, segregowane częściowo i niesegregowane) została naliczona mu opłata, którą winien jest opłacać do dnia 15 każdego miesiąca na konto Gminy Bystrzyca Kłodzka. W ramach tej opłaty gmina poprzez wyłonionego w drodze przetargu "operatora śmieciowego" odbierze w ustalonych terminach od niego, odpady niesegregowane (zmieszane) oraz odpady wysegregowane. Trochę inaczej rzecz się ma w stosunku do osób prowadzących działalność gospodarczą. Tutaj ustawodawca przyjął, że każdy z właścicieli firm, przedsiębiorstwa winien sam określić wielkość pojemników jakie przewiduje do zapełnienia w ramach prowadzonej działalności. Pomocne w tym jest określenie tzw. tygodniowych norm jakie przedsiębiorca, dyrektor, czy inna osoba zarządzająca zakładem, szpitalem, szkołą, sklepem itp. powinna zapewnić celem prowadzenia prawidłowej gospodarki odpadami. Z reguły są to pojemności przyjęte na ilość zatrudnionych pracowników (wraz z właścicielem), które dają określoną wielkość pojemnika na 1 tydzień pracy zakładu. W zależności od częstotliwości odbioru odpadów, co tydzień (Bystrzyca Kł, Długopole-Zdrój, Międzygórze) lub 2 razy w miesiącu pozostałe miejscowości gminy, daje to określoną opłatę jaką należy uiścić na rzecz gminy. Reasumując, podstawą wystawienia harmonogramu tzw "podatku śmieciowego" są dane zawarte w deklaracjach składanych przez mieszkańców i przedsiębiorców działających na terenie danej gminy. Jeżeli przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą we własnym domu, w którym także zamieszkuje, to musi złożyć dwie deklaracje: o ilości zamieszkałych osób i o ilości pojemników wykorzystywanych na prowadzenie tej działalności, pomimo, że będzie korzystał z tych samych pojemników. Ten trochę przydługi wstęp mam nadzieję, pozwoli naszym czytelnikom zrozumieć dobrze, jakie zasady obecnie obowiązują i ile to stwarza problemów zarówno dla składających deklarację, i tych co te deklaracje muszą wprowadzić do systemu, wydać harmonogram opłat oraz dowody wpłat. Takich deklaracji na dzień 30.09.2013 roku zostało złożonych ok. 8 100 szt. Są to przede wszystkim deklaracje mieszkańców gminy oraz ok. 600 podmiotów gospodarczych. Ilość złożonych deklaracji wskazuje jaki ogrom pracy został już wykonany. Na ilość złożonych deklaracji, bardzo duży wpływ ma znaczna liczba złożonych deklaracji tzw "korygujących", zmieniające te wcześniej, często błędnie wypełnione dokumenty. Obecnie w systemie gospodarki odpadami zostało zarejestrowane tylko 13.700 mieszkańców co stanowi ok. 70% zameldowanych na terenie gminy. System informatyczny gospodarki odpadami bazujący na systemie meldunkowym wskazuje, że duża liczba rodzin nie została w nim ujęta, gdyż nie złożyły do tej pory deklaracji. W wyniku przeprowadzonego z urzędu postępowania administracyjnego może być w takich przypadkach wydana decyzja, w której zostanie określona opłata według liczby zameldowanych osób, oraz stawki za odpady niesegregowane, tj. 20 zł od osoby. Naliczona w ten sposób opłata będzie obowiązywała przez 12 miesięcy, bez możliwości jej zmiany. Gorzej wygląda sytuacja z podmiotami gospodarczymi, czyli firmami, gdyż do tej pory na ponad 1 200 zarejestrowanych w gminie podmiotów, deklaracje złożyło ok. 600 co stanowi 50%. Nawet gdy przyjmiemy, że znaczna część z nich, to podmioty nieaktywne to i tak jest to duża grupa, co do której trzeba będzie wszcząć postępowanie administracyjne, co jest dość kosztowne. Dlatego też bardzo istotnym faktem jest objęcie wszystkich systemem gospodarki odpadami komunalnymi. Dzięki temu wpływy do systemu pokryją koszty jego funkcjonowania, a co za tym idzie, gmina nie będzie musiała dokładać do systemu. Na dzień dzisiejszy, przychody gminy wynikające z funkcjonowania systemu wynoszą ok. 240.000 zł miesięcznie, a koszty związane z jego funkcjonowaniem to kwota ok. 270 000 zł. Miesięcznie gmina z publicznych pieniędzy musi dopłacać ok 30.000 zł do realizacji zadań związanych z gospodarką odpadami. W związku z powyższym administrator systemu podejmie wszelkie działania związane z analizą deklaracji, sprawdzaniem czy faktycznie mieszkańcy i firmy realizują zadeklarowaną selektywną zbiórkę odpadów, a co za tym idzie mają znacznie mniejsze obciążenia z tego tytułu. Dotyczy to także kompostowników, czy ich posadowienia są zgodne z prawem budowlanym, zwłaszcza usytuowanych przy budynkach wielorodzinnych (na co są już skargi) oraz w jaki sposób jest zagospodarowywany powstający kompost. Z danych uzyskanych przez ostatnie 3 miesiące wynika, że przeciętnie miesięcznie jest wywożonych na składowisko odpadów w Zawiszowie k/Świdnicy ok. 300 ton odpadów. Jeżeli przyjmiemy, że ilość mieszkańców wytwarzających te odpady to te zadeklarowane 13.700 osób, to na osobę daje to miesięcznie ok. 22 kg, a w ciągu roku ok. 260 kg. ciąg dalszy na stronie 31 4/85/13 Biuletyn Bystrzycki 31 Gospodarka odpadami po trzech miesiącach obowiązywania nowych przepisów cd. Średnia krajowa to 308 kg/mieszkańca na rok. Bardzo słabo przedstawia się także selektywna zbiórka odpadów. W ciągu tego okresu pozyskano ok. 40 ton odpadów selektywnie zebranych w "gniazdach " i workach, co daje ok. 4% wszystkich odpadów. Koszty ponoszone na organizację ww. zbiórki (zakup pojemników do gniazd - 3 szt. na jedno gniazdo, gniazd jest ponad 80, na kwotę ok. 250 000 zł, zakup worków, odbiór itp) znacznie przewyższa wpływy z ich sprzedaży. Pozytywnym efektem jest fakt, że co miesiąc zbiórka ta jest coraz większa, niemniej dopóki nie osiągnie ok. 20% ogólnie wytworzonych odpadów, będzie to znaczyło, że zdecydowana większość, która zadeklarowała segregowanie odpadów (ok. 80% złożonych deklaracji) tego nie robi. Podsumowując zdobyte doświadczenia przy wdrażaniu nowych przepisów należy zauważyć, że sposób odbioru odpadów od mieszkańców jest na dobrym poziomie, na co wpływ miało wygranie przetargu przez dotychczasowego operatora jakim jest ZUK. Natomiast same przepisy ustawowe, dotyczące zwłaszcza składania deklaracji, obliczania sposobu tzw. "samoopodatkowania" oraz postępowania administracyjnego w stosunku do osób lub firm unikających włączenia się w system, są bardzo zawiłe i kosztowne. Powoduje to wiele niepotrzebnych spięć na styku składający deklarację i administrator systemu. Być może należy rozważyć zmianę systemu i wdrożyć wzorem innych gmin, że za najemców, dzierżawców i władających bezumownie nieruchomościami, składałby jedną zbiorczą deklarację właściciel lub zarządca nieruchomości, a opłata śmieciowa byłaby doliczana do czynszu. Takie rozwiązanie także ujednoliciłoby sposób segregacji w danej nieruchomości. Obecnie bardzo często zdarza się np: we wspólnotach mieszkaniowych, że część właścicieli mieszkań deklaruje iż segreguje odpady, a część, że nie. Miarodajnym wskaźnikiem segregacji odpadów, byłoby wyposażenie każdej wielorodzinnej nieruchomości w osobny kontener na odpady zmieszane, który firma wywozowa sprawdzałaby podczas opróżniania, czy dana nieruchomość faktycznie segreguje odpady, jeżeli to zostało zadeklarowane. Jeżeli zostałyby stwierdzone nieprawidłowości, które po np. dwóch ostrzeżeniach pojawiałyby się dalej, decyzją administracyjną zmieniane byłby stawki opłat jak za odpady zmieszane (niesegregowane). Kazimierz Sołotwiński Prezes Zarządu ZUK Sp. z o.o. Zmiana wizerunku Zakładu Usług Komunalnych Wychodząc naprzeciw realizowanym przez władze lokalne, wspólnoty mieszkaniowe i podmioty prywatne nowym przedsięwzięciom inwestycyjnym, które w zasadniczy sposób zmieniają wizerunek naszej Gminy, postanowiliśmy i my dorównać do tych działań. remont świetlicy, wykonanie szatni z zapleczem sanitarnym, czy warsztatu do naprawy taboru samochodowego mamy nadzieję, że zmienia to obraz naszej firmy w oczach naszych mieszkańców, na bardziej pozytywny. Staramy się, aby w miarę posiadanych możliwości podnosić jakość obsługi mieszkańców, dlatego jesteśmy wdzięczni za wszystkie uwagi jakie do tej pory do nas wpływały, jednocześnie deklarujemy, iż w dalszym ciągu będziemy zmierzać do coraz wyższej jakości naszej pracy, a dotychczasowe niedomagania staramy się na bieżąco poprawiać. Kazimierz Sołotwiński Prezes ZUK Sp. z o.o. Własnymi siłami wyremontowaliśmy stary budynek przy ul. Strażackiej 13 będący siedzibą i jednocześnie bazą Spółki. Ocieplając go, w znaczny sposób obniżymy koszty jego eksploatacji w okresie zimowym. Do wykonania końcowego etapu elewacji została wynajęta firma specjalistyczna, wydaje się , że efekty są bardzo pozytywne. Dodając do tego wcześniejsze działania remontowe na terenie bazy związane z poprawą warunków pracy pracowników, m.in. 32 Biuletyn Bystrzycki 4/85/13 Redaguje Zespół. Redaktor naczelny: Halina Mielnik Skład komputerowy: Aplikacja Adobe InDesign CS6 - Kazimierz Kustra Adres Redakcji: Urząd Miasta i Gminy ul. Sienkiewicza 6, 57-500 Bystrzyca Kłodzka tel. 74 811-76-26 fax 74 811-15-88 www.bystrzycaklodzka.pl e-mail: [email protected] Wydawca: Burmistrz Bystrzycy Kłodzkiej Nakład: 3 000 egz. Egzemplarz bezpłatny Druk: Drukarnia "EKO GRAF" ul. Kłodzka 20a, 57-402 Nowa Ruda Nr 12 Dodatek Specjalny do Biuletynu Bystrzyckiego str. 1 Ocalić od zapomnienia... Wspomnienia szkolne Bolesława Krawczyka (M) Wielcy ludzie naszej szkoły cz. I Dziś, gdy myślę o początkach mojej działalności w szkole, jako pracy nauczycielskiej, to wydaje mi się, że ta szarzyzna lat 50 i 60-tych, mimo ogólnego materialnego ubóstwa, była w rzeczywistości wielkim barwnym spektaklem. Bo praca z ludźmi i dla nich może i powinna dostarczać najwyższej emocji i satysfakcji. A sprawcą tego był jeden zwykły człowiek, Zdjęcie autora z 2000 roku którego do dziś obdarzam najwyższym szacunkiem i sympatią. A zaczęło się tak. Był koniec sierpnia 1953 roku, wybrałem się do mojego przyszłego miejsca pracy, które opuściłem kilka lat wcześniej jako absolwent. Będąc tam uczniem przez pięć lat w gimnazjum i liceum o profilu matematyczno-fizycznym w dość krótkim czasie zdobyłem zaufanie i sympatię powszechnego idola T.G., a dziś szedłem go zastąpić. Tak więc „Wielkiego Bobasa” - herosa myśli śmiałej, dowcipu, charyzmy i wielkiej matematycznej wiedzy, prawie czczonego przez lud mnogi, miał zastąpić mały człowieczek, którego nazywano „Bolo”, ale on przymiotów swego poprzednika nie miał. Czuł się mały, słaby, ale szedł bo ciągnęła go ta szkoła. Kiedyś Ten wielki wybrał mnie z całej szkoły i powierzył ważne zadanie społeczne. Gdy je wykonałem w ciągu dwóch miesięcy, z dobrym skutkiem, okazał duże zadowolenie i mnie publicznie za to dziękował. Kolega z ławki szkolnej Tadeusz Wąsik, późniejszy oficer Wojska Polskiego, nie mógł wytrzymać z zawiści i od czasu do czasu przygadywał mnie jaki to jestem dobry. Więc zostało w mojej świadomości przekonanie, że nawet trudne zadanie można wykonać mozolną pracą, pracą dla drugiego człowieka, dlatego też wybrałem później zawód nauczyciela. Doświadczyłem również wielkiej siły nośnej, jaką jest zaufanie kogoś wielkiego. Ścieżka, którą teraz szedłem była udeptana przez te lata, więc dobrze znana. Mogłem sobie rozmyślać jak to było, a jak teraz będzie? Umowę o pracę załatwiłem jeszcze w czerwcu, po ukończeniu studiów, a teraz chciałem bliżej poznać przydział czynności, programy nauczania i obejrzeć gabinet fizyczny. Dyrektora Szkoły poznałem jeszcze w marcu br., w czasie odbywania praktyki studenckiej. Wtedy namówił mnie abym po ukończeniu studiów podjął pracę nauczyciela fizyki w tej szkole. Ale sprawa nie była ani prosta, ani łatwa, to znaczy w ówczesnych warunkach polityczno-społecznych prawie niemożliwa. Istniały wówczas nakazy pracy, działały rozdzielniki, priorytety i ciężka „władza ludowa”. Trzeba więc było przekonać lub pokonać ministerstwo szkolnictwa w osobach czterech wielkich, groźnych panów, którzy uparli się, grożąc więzieniem itp. wysłać mnie, czyli zesłać w koszalińskie bo tam już czeka na mnie szkoła. Udałem wariata i powiedziałem: województwo wrocławskie to też ważne Ziemie Odzyskane i też już czeka na mnie szkoła. Długo trwało to wzajemne wzmaganie, ale dla mnie, który widział wojnę z bliska, bomby, pożary, zabitych, rannych, wielkie zagrożenie wywózką na Sybir oraz kilkuletni ciągły strach przed rzezią nacjonalistów ukraińskich, a trzech takich widział z odległości 1 metra i wyszedł z tego cało, który 12 km biegał boso, aby było ciszej i szybciej do szkoły, do piątej klasy i mimo strachu przed Ukraińcami przelatywał przez ich wioski w sobotę i niedzielę, bo innych możliwości nauki wtedy nie było. Była tylko wielka chęć. Ten mały, ale zahartowany człowiek miał się bać czterech możnych panów, dobrze odzianych i odkarmionych, którzy nie mogli mnie zabić, ani zjeść a tylko straszyć swoim krzykiem i władzą. Zmęczeni dali sobie spokój, ale mnie nic nie powiedzieli, bo chcieli widocznie jeszcze trochę pomęczyć oczekiwaniem na ich decyzję. Następnego dnia dziekan dał mi nakaz do Bystrzycy Kłodzkiej, choć był cały roztrzęsiony. Widocznie jego też chcieli zagryźć z mojego powodu, bo reszta moich koleżanek i kolegów potulnych jak baranki została poroz ciąg dalszy na stronie 2 str. 2 Dodatek Specjalny do Biuletynu Bystrzyckiego Nr 12 Wielcy ludzie naszej szkoły cd. syłana po kraju, tak wielki był deficyt nauczycieli fizyki w tym czasie. Teraz dyrektor ucieszył się na mój widok mówiąc: „Panie kolego witam przyszłego inżyniera dusz ludzkich i życzę powodzenia w pracy twórczej” - podał rękę i uśmiechnął się. Było to bardzo miłe powitanie. Po ogólnej rozmowie o przydziale czynności, programach nauczania, zapytał mnie nieśmiało: czy kolega dysponuje w tej chwili wolnym czasem i czy zechciałby wspomóc szkołę? Odpowiedziałem tak, bo po to tu jestem. Ucieszył się znowu i powiedział, że w klasie pani Janowskiej ławki są w bardzo złym stanie i zachodzi potrzeba ich odnowienia przez pomalowanie blatów. Udaliśmy się do klasy IIB, a farba i pędzle już tam były. Dyrektor zapytał mnie czy mam doświadczenie z taką farbą? Odpowiedziałem, że taką farbą jeszcze nie malowałem ale szybko się nauczę jak to się robi. Zaczął więc sam malować, zwracając uwagę na to, że farba jest dość gęsta więc trzeba ją dokładnie i długo rozprowadzać po powierzchni, aby uzyskać cienką, równą warstwę i uniknąć zacieków. Farba miała odcień ciemnej zieleni, a pomalowana część blatu wydawała się dość ładna. Dyrektor wręczył mnie pędzel, uśmiechnął się, skinął głową i odszedł do swoich obowiązków, a ja wziąłem się ostro do pracy i po 4 godzinach, gdy słońce kończyło wędrówkę po dziennym niebie malowałem już ostatnią 24-tą ławkę. W tym czasie przyszedł dyrektor, dokładnie obejrzał wszystkie ławki, pochwalił dobrą robotę i okazał duże zadowolenie. Jeszcze chwilę porozmawialiśmy o sprzęcie szkolnym, że jest w złym stanie, o braku pieniędzy na nowe ławki i o sprawach wychowawczych, aby uczniowie szanowali ten sprzęt, bo o nowy będzie trudno. Wspomniał, że poinformuje opiekunkę tej klasy kto odnowił dzieciom te ławki, aby je bardziej szanowały i to będzie dobry wpływ wychowawczy na ich rozwój. Następnie uścisnął moją ubrudzoną rękę i powiedział – „Dziękuję panu koledze, to dobrze wykonana robota”. Poczułem się zaszczycony za uszanowanie mojego wysiłku. Robił się już wieczór, gdy wracałem do domu i po drodze rozmyślałem co mnie czeka w tej szkole? Czy będę tylko nauczycielem? czy kimś więcej? Może będę zdobywał umiejętności rzemieślnika? Bo na pewno potrzeby szkoły są i będą zawsze duże. Ale przyszłość pokazała, że nie zostałem praktycznym rzemieślnikiem. Już nigdy więcej nie proszono mnie o malowanie ławek, choć samoistnie malowałem i ławki i tablice ścienne, wykonywałem prace stolarskie, ślusarskie, z elektroniki i mechaniki precyzyjnej. Bo jak się coś zepsuło to trzeba było od razu naprawić, a nie szukać kwalifikowanej pomocy. Bo z czego płacić? Może ten jeden przypadek z ławkami to była próba, test, co potrafię? Może tylko chwilowa konieczność? A ja znalazłem się pod ręką, a może jedno i drugie? Z biegiem czasu pracy w szkole byłem świadkiem wiele razy, jak pan dyrektor sam brał się do usuwania awarii kaloryferów, przewodów cieplnych w kotłowni, zamków do klas itp. i zrozumiałem, że przy tak skromnych środkach budżetowych lat 50tych trzeba stawać się „złotą rączką" do wszystkiego. Wprawdzie na ulicy Okrzei mieszkał w tych czasach hydraulik pan ciąg dalszy na stronie 3 Nr 12 Dodatek Specjalny do Biuletynu Bystrzyckiego str. 3 Wielcy ludzie naszej szkoły cd. Pałys i on był taką „złotą rączką” od instalacji grzewczej, zamków itp., ale ze względu na koszty był wzywany tylko do większych awarii. To ubóstwo szkoły lat 50-tych wynikało z ogólnego ubóstwa nas wszystkich, zrujnowanego i ograbionego wojną kraju. Ale jedno cośmy wszyscy mieli, to radość bezpiecznego życia i nadzieję na lepsze jutro, dlatego zapału do pracy ludziom nie b r a ko w a ło. Nawet wysokość zarobków nie była najważniejsza, choć były one bardzo niskie. W owych ciężkich, smutnych czasach nasz dyrektor znalazł sposoby, aby nam sprawiać przyjemności, takie zwykłe ludzkie, jak spotkania w Jego mieszkaniu „na Kazimierza” oraz kilkakrotne wyjazdy do Czechosłowacji, sąsiedniej Kralickiej średniej szkoły na bale maturalne i na czeską „holbę” - czyli dobre piwo. Nasza szkoła wiedziała co to jest gościnność polska i podejmowaliśmy jak mogli najlepiej miłych przyjaciół zza miedzy. Mijały lata mozolnej pracy w szkole nauczyciela przełado- wanego różnego rodzaju obowiązkami dodatkowymi, jak dużą ilością godzin nadliczbowych, pracą pozalekcyjną, wychowawczą, opiekuńczą różnych organizacji, udziałem w szkoleniach w szkole i w okręgu, kursach i pracą z rodzicami (domem ucznia), dlatego też jakość pracy dydaktycznej nie zawsze była satysfakcjonująca, ale dzięki tej różnorodności była ciekawszą. Najtrudniejszą dla nauczyciela jest praca wychowawcza, bo jest ryzykowna. Jak układała się współpraca wychowawcza w szkole na linii nauczyciel, dyrektor, uczeń? Rozważmy dla przykładu następujący obrazek. W roku 1954 przez 5 miesięcy zastępowałem wychowawcę klasy 9A pana F. K., do której uczęszczał uczeń J. B. Był to wyrośnięty chłopiec, zdrowy, dobrze odżywiony i ubrany, ale leniwy i za mało przykładał się do nauki. Na pierwszy okres 15 listopada uzbierał 4 oceny niedostateczne, więc uznał, że dalsze chodzenie do szkoły nic nie da i przestał przychodzić. Przy pomocy Jego koleżanek i kolegów udało mi się sprowadzić go do klasy. Rozpoczęliśmy spokojną męską rozmowę, w której wyjaśnił, że nauka dla niego jest trudna, mało go interesuje i chce iść do wojska. Zapytałem go czy rodzice o tym wszystkim wiedzą i dają mu wolny wybór. Koleżanki i koledzy z klasy zgłaszali się do pomocy w wyciągnięciu go z ocen niedostatecznych, ale on swoje, że nie chce się tak dalej męczyć. Ponieważ rozmowa odbywała się po zajęciach lekcyjnych przy całej klasie i trwała ponad godzinę, a on nie chciał ustąpić, więc dałem za wygraną. Uczniowie rozczarowani nieskutecznością naszych wspólnych wysiłków poszli do domu a ja wróciłem zgnębiony do pokoju nauczycielskiego. Dyrektor zauważył, że coś ze mną jest źle więc pytał co się stało? Gdy zdałem relację ze swojej porażki, odpowiedział spokojnie i stanowczo: „Panie kolego nam nauczycielom nigdy nie wolno się poddawać, bo przegrana jednego z nas to niepowodzenie wszystkich, całej szkoły. Trzeba jeszcze raz z nim porozmawiać i przekonać go do obowiązków wobec szkoły, trzeba też wezwać rodziców i tak powtarzać aż do skutku”. Na drugi dzień poprosiłem trzech Jego bliskich kolegów aby go sprowadzili do szkoły. Mieszkał blisko więc nie było problemu z jego przywołaniem. Wrócili wszyscy dość szybko, a rozmowa trwała 10 minut, zgodził się na pomoc koleżeńską w domu i po 2 miesiącach wyszedł na str. 4 Dodatek Specjalny do Biuletynu Bystrzyckiego Nr 12 Janusz Kowalski Dlaczego właśnie Bystrzyca? W takich właśnie czasach z ostatnią nadzieją Przyjechali transportami podróżnicy wojny. Weszli w miasto idąc ciężko popod Wodną Bramą Witał ich dostojny ratusz i rynek spokojny. Zaśpiewały im zegary, zadzwoniły wieże, A ksiądz dziekan Łopaciński, odmówił pacierze. W tej otchłani zawieruchy, pogmatwanych losów, Bystrzyca była miejscem na konturach świata, Gdzie wędrowcy bez domu, rodziny i „twarzy", Szukali im podobnego w tym nieszczęściu brata. Ta stacyjka za miastem to koniec szukania, Idącej z nimi Polski... miejsce przeżycia trwania. Bystrzyca się jawiła w tym zakątku świata, Jako miejsce przeczekania złego końca wojny. Dla Akowców, tych z Oflagów, Żołnierzy z Zachodu, Dla nich bowiem w podejrzeniach, ubowiec był hojny. Gdzie zmęczony wrak człowieka mógł dalej uciekać? Czara przeżyć się przelała... pozostało czekać. Jak po latach powrócić do wyblakłych wspomnień? Opisując je na kartach z lat historii grodu. Chyba cofnąć się myślami do tamtego lata, Aby ujrzeć obraz miasta, widziany za młodu. Oto zza mgieł wyobraźni, jakiś głos nas wzywa, Wróćmy w tamte wydarzenia, póki pamięć żywa. Możni świata „przestawiając" narody w tej wojnie, Nie pytali o zdanie „zwycięskich" Polaków, „Polski Okręt" wyciągnęli z kotwicy na Wschodzie, Przesuwając jak przedmiot, brutalnie, na Zachód. Żegnając swą Ojcowiznę, tysiące rodaków, Trafiło tu do Bystrzycy, „przez Alpy na Kraków". Milion ludzi w drodze, prawie koniec wojny, Wśród „wygnańców Ewy" nasze pokolenie, Co myśleli patrząc na bystrzyckie mury, Że to może: zamek, baszty a może więzienie? Dziś dla młodych z których każdy ma komputer w dłoni, Jest to bajka na dobranoc, jak śmierć żywych goni. Stała się ona również końcową przystanią Dla przybyłych z II-gą Armią frontowych żołnierzy Trzeba było błyskawicznie obsadzić granice I pilnować granic państwa. Zapach prochu świeży? Czy to miasto będzie w Polsce, czym niepewność zmierzyć? Jeśli wojsko na granicy... w Polskę trzeba wierzyć!!! Stąd wybrali to miasteczko z nowej szaty kraju, Gdzie w ucieczce od złych ludzi, człowiek był spokojny. Chociaż dalej iść nie można, gdyż wkoło granice, Jednak tutaj jak w stanicy, był on prawie wolny. Wtedy PUR na czele z Orłem w wielkiej ludzkiej sprawie Ściągał z lotu tu, do gniazda... zbłąkane żurawie. Zatrzymali tam historię w której koniec wojny, Wyznaczył Im nowe miejsce śmierci i rodzenia. Ileż to ludzkich pokoleń, leży pod krzyżami? Na północ, tuż za miastem, jest Ich kres cierpienia. Na spadzistej polanie, każdy w samotności Jak żołnierze w ordynku... tworzą ślad polskości. Tam jest twoja Ojczyzna, gdy stojąc przy grobie, Czujesz bliskość Odeszłych. Oni są przy tobie. Tam jest twoja Ojczyzna, gdzie pamięci świece Gdzie Dziadkowie, Najbliżsi, a może Rodzice? Podnieś z ziemi cmentarnej Ich Laur upadły I nieś go z Ich przeszłością by gwiazdy nie zbladły.