workshop
advertisement
26 Biuletyn PTZE nr 11 Workshop Elektromagnetyzm w Medycynie Sulejów, 24-26 listopada 2003 r. Jak co roku jesienią, tyle tylko, że w tym roku nieco późniejszą jesienią bo w listopadzie, odbyły się kolejne Warsztaty Naukowe PTZE. Tym razem obradowaliśmy w pięknym obiekcie pocysterskim w Sulejowie w pobliżu Zalewu Sulejowskiego. Jak wiadomo, główną przesłanką organizowania jesiennych warsztatów jest stworzenie płaszczyzny do dyskusji nad pracami naukowo-badawczymi prowadzonymi przez naszych członków w ciągu roku. Stąd też nikogo nie dziwi różnorodność tematyk prezentowanych podczas wystąpień. A wręcz przeciwnie, daje to możliwość szerszego, interdyscyplinarnego spojrzenia na prezentowany materiał. Należy również z satysfakcją zauważyć, że warsztaty te są dobrym forum dla początkujących naukowców, gdyż w gronie przyjaciół trema przed wystąpieniem jest o wiele mniej destrukcyjna. Organizatorem warsztatów było Polskie Towarzystwo Zastosowań Elektromagnetyzmu, wspomagane przez Wojskowy Instytut Higieny i Epidemiologii, Instytut Elektrotechniki oraz Polsko-Japońską Wyższą Szkołę Technik Komputerowych. Konferencję uroczyście otworzył i dokonał oficjalnego otwarcia obrad prof. Andrzej Krawczyk – prezes PTZE. Biuletyn PTZE nr 11 27 Na Warsztatach Naukowych prezentowane były referaty omawiające wyniki badań nad związkami pola elektromagnetycznego ze środowiskiem biologicznym. Poprzednie Warsztaty potwierdziły potrzebę organizacji takich spotkań, gromadzących przy stole dyskusyjnym inżynierów, fizyków, lekarzy i biologów. Tym razem program konferencji w dużej mierze ukierunkowany był na ochronę zdrowia w aspekcie zagrożeń elektromagnetycznych oraz problemy związane z szeroko rozumianym bioelektromagnetyzmem. Obecnie w kraju istnieje potrzeba opracowania jednolitych przepisów dotyczących ochrony ludzi przed polami elektromagnetycznymi i z tego powodu zaistniała konieczność przedstawienia najnowszych badań biologicznych i medycznych. Na konferencji przedstawiono zatem referaty prezentujące wyniki badań uzyskane przez naszych członków i zaproszonych gości. W pierwszym dniu obrad (25 listopada) wygłoszono następujące referaty: Elżbieta Sobiczewska, Stanisław Szmigielski Działanie biologiczne i ryzyko zdrowotne pól mikrofalowych o niskich natężeniach Marek Zmyślony Wpływ pola magnetycznego na pary rodników – hipotetyczny mechanizm działania biologicznego pól elektromagnetycznych Wanda Stankiewicz, Marek Dąbrowski, Roman Kubacki, Stanisław Szmigielski Immunotropowe oddziaływania mikrofalowe wobec pobudzonych in vitro komórek odpornościowych izolowanych z krwi ludzkiej Roman Kubacki Jaromir Sobiech, Tomasz Zyss, Andrzej Krawczyk Zaburzenia pracy kardioimplantów w impulsowych polach mikrofalowych stacji bazowych telefonii komórkowej Agnieszka Duraj, Andrzej Krawczyk Modelowanie komputerowe sygnałów EKG Mariusz Najgebauer, Krzysztof Chwastek, Jan Szczygłowski Materiały magnetyczne w ekranowaniu monitorów komputerowych Joanna Wyszkowska, Roman Kubacki, Jaromir Sobiech Miniaturowa komora bezechowa do ekspozycji hodowli tkankowych „in vitro” 28 Biuletyn PTZE nr 11 Marian Wnuk, Roman Kubacki Kształtowanie charakterystyki anten telefonów komórkowych na pasmo 900 i 1800 MHz. W drugim dniu obrad (26 listopada) wygłoszono następujące referaty: Marek Bielski Pola elektromagnetyczne a układy regulacyjne w żywym ustroju w koncepcji prof. Włodzimierza Sedlaka Barbara Ślusarek Pola magnetyczne w medycynie Jolanta Plewako, Barbara Grochowicz, Andrzej Krawczyń Analiza zjawisk elektromagnetycznych w hipertermii Bartosz Sawicki, Stanisław Wincenciak, Jacek Starzyński, Andrzej Krawczyk, Tomasz Zyss Modelowanie prądów wirowych w mózgu człowieka Arkadiusz Miaskowski, Andrzej Krawczyk Symulacji pola elektro-magnetycznego w układzie fantomowym Jarosław Kieliszek, Roman Kubacki Modelowanie składu i badania przenikalności elektrycznej cieczy fantomowej do badań szerokopasmowych W trakcie Warsztatów Naukowych przedstawiono 14 referatów. Ukierunkowanie obecnych Warsztatów przedstawiła dr Elżbieta Sobiczewska w referacie wprowadzającym zatytułowanym „Działanie biologiczne i ryzyko zdrowotne pól mikrofalowych o niskich natężeniach”. W referacie tym podkreślono, że efekty oddziaływania pól elektromagnetycznych o dużych natężeniach są dobrze poznane i opisane, podczas gdy zagadnienia bio-medycznych skutków oddziaływania pól elektromagnetycznych są w dalszym ciągu mało znane i wymagają dalszych badań. Dużym utrudnieniem w ocenie zjawisk bioelektromagntycznych jest brak modelu i opisu mechanizmów oddziaływania pól elektromagnetycznych na organizmy żywe. Jedną z Biuletyn PTZE nr 11 29 możliwości – hipotetyczny model działania biologicznego, tj. wpływ pola magnetycznego na pary rodników, przedstawił dr Marek Zmyślony z Instytutu Medycyny Pracy. Kolejny referat, przedstawiony przez prof. Marka Dąbrowskiego z Wojskowego Instytutu Higieny i Epidemiologii dotyczył bezpośrednich badań oddziaływania mikrofal na komórki odpornościowe izolowane z krwi ludzkiej. Przedstawione badania prowadzone były również przy niskich poziomach ekspozycji. Na Konferencji przedstawiono również referaty dotyczące badań w układach fantomowych. W referatach przedstawiono zarówno modelowanie składu cieczy fantomowej (Jarosław Kieliszek), jak również przedstawiono symulację pola elektromagnetycznego w układzie fantomowym. Przedstawiono również wyniki modelowania komputerowego sygnałów EKG (Agnieszka Duraj) oraz modelowania prądów wirowych w mózgu człowieka (Bartosz Sawicki). W kolejnych referatach dotyczących zabezpieczenia ludzi przed szkodliwym oddziaływaniem pól elektromagnetycznych omówiono materiały magnetyczne przeznaczone do ekranowania monitorów komputerowych 30 Biuletyn PTZE nr 11 (Mariusz Najgebauer) oraz sposoby zabezpieczenia głowy użytkowników telefonów komórkowych poprzez kształtowanie charakterystyk promieniowania ich anten nadawczych (prof. Marian Wnuk). Od strony filozoficznej zagadnienia bioelektromagnetyzmu według koncepcji profesora Sedlaka przedstawił Marek Bielski. W ramach poznawania kart historii i zabytków pocysterskich uczestnicy Konferencji zwiedzili okoliczne zabytki, a wśród nich wspaniale zachowany kościół stanowiący zabytek najwyższej klasy. Uczestnicy odwiedzili również muzeum zawierające cenne dokumenty historyczne z dawnych lat. Czasy Cystersów na tych ziemiach datują się od 1177 roku kiedy to książę Kazimierz Sprawiedliwy sprowadził ten zakon do Polski. W czasach Władysława Łokietka opactwo cysterskie było najzamożniejszym w kraju, a sam klasztor stał się wspaniałym pałacem magnackim. W klasztorze przebywali król Władysław Jagiełło, wyruszając na bitwę pod Grunwaldem i Jan Kazimierz po bitwie ze Szwedami pod Piątkiem. Podczas wojen ze Szwedami opactwo zostało zrujnowane i nigdy nie wróciło do dawnej świetności. W ostatnich dziesięcioleciach XX wieku do Sulejowa powrócili cystersi, ale dawne opactwo już się nie odrodziło. Uczestnicy konferencji zostali oprowadzeni po kościele i okolicy przez jedną z miejscowych przewodniczek i w sposób niezwykle interesujący wprowadzeni w historię opactwa i Sulejowa. Dawne budynki klasztorne, w których odbywały się obrady i gdzie mieszkali uczestnicy Warsztatów, wciąż tchną patyną wieków. Pokazała to dobitnie uczta staropolska, podczas której słuchaliśmy przepięknych chorałów gregoriańskich i posilaliśmy się staropolską strawą. Po jakimś czasie muzyka zmieniła się, a i uczestnicy biesiady przestali się tylko posilać… I na zakończenie jedna z sulejowsko-cysterskich legend: Pewnego wieczoru ojcowie cystersi siedzieli w reflektarzu i spożywali wieczerzę. Nagle najstarszy z mnichów pobladł i osunął się z jękiem na kamienną posadzkę. Lekarz klasztorny nic już nie mógł poradzić i chory zmarł w męczarniach. Zaczęto badać wypadek, który zdarzył się nie po raz pierwszy, i to zawsze mnichowi siedzącemu na tym miejscu. Po długich poszukiwaniach odkryto przyczynę – olbrzymi pająk ukryty w szczelinie belki, opuszczał się w ciemnościach na jabłko i zatruwał posiłek swojej ofiary. Biuletyn PTZE nr 11 31 Roman Kubacki
