Aktywność fizyczna Polaków na tle populacji 50+ w Europie

Aktywność fizyczna Polaków na tle populacji 50+ w Europie.
Ruch to zdrowie! Powiedzenie to nie dotyczy tylko osób młodych..
Dlaczego akurat ten przedział wiekowy? Związane jest to z rosnącą populacją
osób w wieku starszym. Społeczeństwa starzeją się, wydłuża się średnia trwania
życia przy równoczesnym spadku urodzeń. Sytuacja ta dotyczy także Polski,
gdzie w 2030r. co czwarty Polak będzie emerytem. Należy zwrócić uwagę
społeczeństwu jak ważną rolę w utrzymaniu sprawności zarówno fizycznej jak i
psychicznej zapewnia regularna aktywność fizyczna dopasowana do wieku i
stanu zdrowia.
Podstawą do omówienia zagadnienia były przeprowadzone badania przez
SHARE (Badania Zdrowia, Starzenia się i Procesów Emerytalnych w Europie).
W Polsce badanie prowadzone jest na Wydziale Nauk Ekonomicznych
Uniwersytetu Warszawskiego.
Służą określeniu zależności między poziomem aktywności fizycznej a innymi
czynnikami tj. wykształceniem, poziomem życia , warunkami mieszkaniowymi a
także różnicami w podejściu do samej aktywności fizycznej („activity habits”).
Analizy przeprowadzone zostały w 13 krajach Europy, w tym także w Polsce.
W tym miejscu warto także przytoczyć jak ważną rolę dla zdrowia i
samopoczucia człowieka ma ruch, który m.in. ma pozytywny wpływ na
obniżenie ryzyka cukrzycy typu 2, zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób
nowotworowych, chorób układu krążenia (które notabene są chorobami
cywilizacyjnymi) a co za tym idzie zmniejsza ogólną śmiertelność populacji.
Podstawowym tematem analizy SHARE są dwa pytania zawarte w ankiecie:
-jak często respondenci angażują się w „intensywną aktywność fizyczną, taką
jak sport, prace domowe” oraz
-jak często angażują się w „aktywność wymagającą umiarkowanego poziomu
energii, jak praca w ogrodzie, spacer”
W Polsce tylko 37.9% mężczyzn i 29.1% kobiet deklaruje „intensywną”
aktywność fizyczną („co najmniej raz w tygodniu”). Można to porównać z 68.4%
i 59.6% mężczyzn i kobiet w Szwajcarii oraz 63.3% i 65.5% mężczyzn i kobiet w
Holandii.
Z wyników badania SHARE wynika, że Polska ma jedne z najgorszych statystyk
zdrowotnych w grupie 50+ lat. Tylko 7,3% Polaków i 5,9% Polek uważa swoje
zdrowie za bardzo dobre lub doskonałe w porównaniu na przykład z 19.0% i
16,4% w Czechach i 52.6% i 53.3% w Danii. Tylko 20.8% mężczyzn i 13.7%
kobiet w Polskiej próbie nie zgłasza żadnych objawów złego stanu zdrowia, w
porównaniu z odpowiednio 23.7% i 18.9% w Czechach i 42.9% i 31.3% w
Szwajcarii.
Biorąc pod uwagę konkretny czynnik kontrolny jakim jest wysokie ciśnienie krwi
czy otyłość (BMI>30) Polska także ma najgorsze statystyki. Aż połowa badanych
Polek (49.0%) ma zidentyfikowane wysokie ciśnienie krwi, dla porównania
Szwajcaria tylko 25.0%. Także znaczny odsetek polskich mężczyzn (21.5%) w
wieku 50+ lat jest otyłych, co jest wskaźnikiem na podobnym poziomie jak w
Hiszpanii czy w Czechach, ale dużo wyższym niż w Danii (13.3%) i Szwajcarii
(12.9%).
Tak duże zróżnicowanie w wynikach poniekąd związane jest także z jakością
dostępnej opieki zdrowotnej oraz zasobami finansowymi a ponadto stylem życia
respondentów, ryzykowanymi zachowaniami tj. palenie.
Z badań wynika, że aktywność spada z wiekiem i jest wyższa wśród osób z
wykształceniem ponadpodstawowym. Chętniej uprawiają ruch ludzie żyjący na
przedmieściach, mieszkańcy wsi oraz małych miast. Na zaniżenie aktywności
fizycznej ma także wpływ palenie tytoniu. Osoby otyłe, z cukrzycą,
nadciśnieniem, u których wystąpił atak serca mają niską samoocenę własnego
stanu zdrowia, nie podejmują regularnej aktywności fizycznej.
Podsumowując badania SHARE, można dojść do wniosku, że polska populacja
jest najmniej skłonna do angażowania się w aktywność fizyczną. Tylko ok. 29%
Polek i 38% Polaków regularnie ćwiczy „co najmniej raz w tygodniu”. Dla
porównania wyniki w Szwajcarii – 68% mężczyzn i w Danii – 65% kobiet. Są to
kraje o najwyższym stopniu aktywności w zależności od grupy płci.
Interesujące są także otrzymane podobne wyniki takich państw jak: Polska, i
Czechy. Przyczyną tego, być może była wspólna historia tych krajów, która
mogła mieć późniejszy wpływ na podejście do aktywności fizycznej.
Dlatego tak ważną rolę odgrywa edukacja zdrowotna w zakresie aktywności
fizycznej. W Polsce część społeczeństwa, głównie 50+ jest nieświadoma jak
wiele pozytywnych zalet ma regularny, niekoniecznie forsowny wysiłek fizyczny
odpowiedni do wieku i staniu zdrowia. Działa korzystnie zarówno na zdrowie
fizyczne jak i psychiczne.
Dla osób po 60 roku życia Europejskie Stowarzyszenie ESPAR 50+ realizuje np.
projekt rekreacji ruchowej, którego celem jest promowanie zdrowego stylu
życia, np. poprzez proponowanie różnych form aktywności fizycznej. Warto
wspomnieć także o programie „PRO Kobieta 50+”. Te zajęcia pozwoliły mi
uwierzyć w siebie (…) Nabrałam większej motywacji do pracy nad sobą, do
rozwijania swoich zainteresowań i zdobywania nowych – opowiada pani
Barbara, uczestniczka programu.
Natomiast Stowarzyszenie „mali bracia Ubogich” rokrocznie organizuje wyjazdy
wakacyjne oraz „wakacje jednego dnia” starając się aktywizować
Podopiecznych, włączać ich do życia osób aktywnych życiowo, sprzyjać ich
reintegracji społecznej.
Oprac.: Iza S.
„mali bracia Ubogich”