Ambasada Szwajcarii w Polsce Umowa o swobodnym przepływie osób pomiędzy Szwajcarią a Unią Europejską Informacja dla obywateli Polski, Estonii, Łotwy, Litwy, Słowacji, Słowenii, Węgier, Republiki Czeskiej, zamieszkałych w jednym z tych państw. Rozszerzenie umowy o swobodnym przepływie osób na nowe Państwa Członkowskie Unii Europejskiej weszło w życie 1 kwietnia 2006 r. Obywatele Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Słowacji, Słowenii, Republiki Czeskiej i Węgier od tej daty stali się beneficjentami Umowy o swobodnym przepływie osób z zastrzeżeniem zachowania specjalnego okresu przejściowego określonego w Umowie. Oto skrót najważniejszych przepisów wynikających z okresu przejściowego. W niniejszym tekście mówi się tylko o przepisach stosowanych wobec osób i usługodawców zamieszkałych na stałe w jednym z tych Państw. Ambasada Szwajcarii chętnie udzieli informacji na temat przepisów stosowanych do osób i usługodawców zamieszkałych w innym Państwie UE. Nie istnieje już obowiązek otrzymania wizy w ambasadzie przed udaniem się do Szwajcarii. 1. Uregulowania dotyczące pobytu w Szwajcarii w celach zarobkowych Poza bardzo rzadkimi wyjątkami, osoby pragnące wykonywać pracę zarobkową w Szwajcarii zobowiązane są do zgłoszenia się lub do posiadania zezwolenia na pobyt przed rozpoczęciem pracy. Nie przestrzeganie tych przepisów będzie karane. Podjęcie niezbędnych kroków w celu uzyskania zezwolenia należy zasadniczo do pracodawcy. Obywatele mają prawo do udania się do Szwajcarii i do złożenia podania na miejscu bezpośrednio do odpowiednich władz kantonalnych. Jednakże nie mają oni prawa do podjęcia pracy zarobkowej bez uzyskania przedtem zezwolenia. Starania o zezwolenie mogą trwać kilka tygodni. Zaleca się zatem szczerze przyszłym pracownikom, by nie decydowali się na podróż do Szwajcarii przed otrzymaniem zezwolenia uzyskanego przez pracodawcę. 11. Podjęcie pracy u pracodawcy w Szwajcarii Obowiązek posiadania zezwolenia na pobyt krótkoterminowy UE/EFTA lub pobyt UE/EFTA przed podjęciem pracy zarobkowej 12. Świadczący usługi, którzy świadczą usługi w okresie do 90 dni pracy efektywnej w ciągu roku kalendarzowego oraz personel oddelegowany przez przedsiębiorstwo działające na terenie jednego z ośmiu ww. Państw Te kategorie podlegają obowiązkowi posiadania zezwolenia na pobyt krótki UE/EFTA od pierwszego dnia w następujących sektorach: • • • • budownictwo (łącznie z pracami remontowymi) ogrodnictwo, rolnictwo i zagospodarowanie przestrzenne sprzątanie przemysłowe ochrona i bezpieczeństwo. W następujących sektorach istnieje obowiązek zgłoszenia się od pierwszego dnia • • restauracje i hotele handel obwoźny. W innych sektorach gospodarki świadczący usługi podlegają obowiązkowi zgłoszenia jeśli ich praca trwa dłużej niż 8 dni w roku kalendarzowym. 13. Świadczący usługi, którzy świadczą usługi w okresie powyżej 90 dni pracy efektywnej w ciągu roku kalendarzowego Te kategorie osób muszą posiadać zezwolenie na pobyt krótkoterminowy lub pobyt UE/EFTA przed rozpoczęciem działalności zarobkowej. Ambasada chętnie udzieli informacji na temat przepisów stosowanych do obywateli Państw trzecich posiadających zezwolenia na stały pobyt w jednym z Państw UE/EFTA. Informacje te można również uzyskać na stronie internetowej Federalnego Biura ds. Migracji (ODM): http://bfm.mit.ch Zezwolenie na pobyt Wnioski o zezwolenie na pobyt powinny być składane u właściwych władz kantonalnych http://bfm.mit.ch/index.php?id=590. Zgłoszenie Zgłoszenie pracownika ma pozwolić władzom szwajcarskim na kontrolowanie przestrzegania przepisów szwajcarskich dotyczących pracy. Z reguły zgłoszenia dokonuje się poprzez stronę internetową Federalnego Biura ds. Migracji (on-line). Obcokrajowiec otrzymuje w takim przypadku automatycznie potwierdzenie. Obcokrajowiec może również zgłosić się za pomocą formularza zgłoszeniowego, który przesyła faksem do kantonalnych władz ds. rynku pracy. W takim przypadku potwierdzenie jest wydawane tylko na żądanie, a jego koszty wynoszą 25 CHF. 2. Pobyt powyżej 3 miesięcy bez wykonywania pracy zarobkowej (studia, ślub z obywatelem szwajcarskim lub posiadającym zezwolenie na pobyt, łączenie rodzin, emerytura itd.) Zasadniczo obcokrajowiec powinien móc udowodnić, że posiada środki finansowe niezbędne do zapewnienia mu pobytu w Szwajcarii (mieszkanie, opłaty, ubezpieczenia itd.) Podania powinny być adresowane do odpowiednich kantonalnych władz migracyjnych http://bfm.mit.ch/index.php?id=590, które jako jedyne są upoważnione do udzielenia precyzyjnych informacji na temat warunków uzyskania takich zezwoleń. Maj 2006 2/2