Akropol - ZS Ateny

Grecja
oczyma gimnazjalisty Zespołu Szkół
im. Zygmunta Mineyki przy
Ambasadzie RP w Atenach
Spuścizna starożytności, piękne widoki to główne symbole
naszej drugiej ojczyzny-Grecji. Hellada posiada od 12001600 wysp w tym 227 zamieszkałych, a 78 zamieszkuje
powyżej 100 osób. Każde greckie miejsce jest inne i z
każdym związana jest ciekawa historia. Grecja jest jednym
z niewielu miejsc na świecie gdzie na ”każdym kroku”
towarzyszą nam piękne widoki. Niezależnie od tego czy
jesteśmy na wyspie czy też w centrum Aten. W roku
szkolnym 2015/2016 uczniowie naszej szkoły wzieli udział
w projekcie który nosi nazwę
„Grecja oczyma gimnazjalisty Zespołu Szkół przy
Ambasadzie RP im. Zygmunta Mineyki w Atenach”
W projekcie wzięli udział:
Wiktoria Czółno - Rodos
 Szymon Skok - Kreta
 Angelika Dobrzańska – Akropol
 Nikoleta Staryńska – Kos
 Daniel Jankowski – Nafplio
 Gabriela Mrozowska- Zakhyntos

Akropol
W momencie kiedy przyjechałam do Grecji nic o
niej nie wiedziałam. Słyszałam tylko od wszystkich
jaki to piękny kraj. Ma piękne wyspy a także wiele
zabytków, szczególnie Akropol. Jednak ja nie
czułam tutaj nic niezwykłego. Jedynym miejscem,
które zwróciło moją uwagę to właśnie wszystkim
znany Akropol. Nie wiedziałam dlaczego to
miejsce jest tak bogate w turystów, jednak kiedy
go zwiedziłam i poznałam jego historię
zrozumiałam wszystko.
A teraz chciałabym wam przekazać informacje,
które zdobyłam podczas zwiedzania Akropolu.
Po przybyciu do Aten nasz wzrok od razu błądzi po horyzoncie w poszukiwaniu
symbolu miasta. Wzgórze Akropolu, zwieńczone ruinami Partenonu, to jeden z
archetypów kultury europejskiej. Odtwarzamy zapamiętane z książek i zdjęć obrazy
Akropolu jako monumentalnych ruin, górujących nad miastem. W rzeczywistości
widok może niestety rozczarować. Walory estetyczne psuje gęstwina rusztowań
otaczająca budowle. Perykles chciał, by świątynia została znaczącym,
charakterystycznym elementem krajobrazu, „Szkoła dla Hellenów" i symbolem
imperialnej wielkości miasta — i jako taka słynęła w starożytnym świecie. Jednak
nawet Perykles nie mógł się spodziewać, że jej ruiny będą kiedyś symbolizować
narodziny cywilizacji Zachodu i przyciągać, przeszło dwa tysiąclecia później, trzy
miliony turystów rocznie.
Akropol ateński to położone w Atenach wapienne wzgórze o wysokości względnej
90 m (157 m n.p.m.). Był ufortyfikowanym wzgórzem, na którym już w czasach
mykeńskich zbudowano cytadelę. W okresie późniejszym Akropol stał się miejscem
kultu. Świątynie zbudowane w okresie archaicznym zostały zniszczone podczas wojen
perskich. Zniszczone rzeźby, elementy starszych budowli zostały użyte przy
poszerzaniu tarasu w kierunku południowym (odnaleziono je podczas prac
archeologicznych rozpoczętych w latach siedemdziesiątych XVIII wieku, w tzw.
"gruzowisku perskim"). Perykles odbudowę Akropolu powierzył Fidiaszowi. W
pracach uczestniczyli także inni wielcy architekci greccy: Iktinos, Mnesikles i
Kallikrates.
Partenon
Erechtejon
Świątynia
Nike Apteros
Propyleje
Z Akropolu roztacza się bardzo ładna panorama miasta. Wzgórze jest dobrym
punktem orientacyjnym, widocznym praktycznie z każdego miejsca w Atenach. Na
szczycie wzgórza wznoszą się: Partenon, Erechtejon, świątynia Nike Apteros,
Propyleje, które stanowią jeden teren zwiedzania.
PARTENON
Partenon, słynna świątynia Ateny Partenos ("dziewicy") na Akropolis ateńskiej, wzniesiona w latach
447-432 p.n.e. z inicjatywy Peryklesa przez Iktinosa i Kallikratesa na miejscu dwóch starszych
świątyń: Hekatompedonu z ok. 570-550 p.n.e. i nie dokończonego tzw. Starszego Partenonu z ok.
488-480 p.n.e., zburzonego przez Persów. Partenon, czyli świątynia Ateny Partenos (Dziewiczej),
to największa i najpiękniejsza budowla, jaka kiedykolwiek powstała na Akropolu. Konstrukcja ta
jest jednak dopiero drugą, stojącą w tym miejscu budowlą poświęconą Atenie. Wcześniej wznosił
się tu tzw. Starszy Partenon – świątynia zbudowana z polecenia Pizystrata, w II poł. VI w. p.n.e. i
zniszczona przez Persów w czasie oblężenia Aten, w 480 r. p.n.e. Pierwotny Partenon był budowlą
wzniesioną na planie prostokąta, z tufu wulkanicznego i ozdobioną sześciokolumnowym frontem.
Po zniszczeniach dokonanych na Akropolu przez Persów, ruiny Starszego Partenonu wykorzystano
do niwelacji różnicy poziomów na Akropolu. Dziś wiele z tamtych pozostałości, obejmujących
fragmenty wspaniałych dzieł sztuki, można zobaczyć w Muzeum Akropolu.
ERECHTEJON
Świątynię wzniesiono na cześć Erechteusza, jednego z pierwszych królów ateńskich.
Pierwsza świątynia została zniszczona podczas wojen perskich, odbudowana jako
prostylos w porządku jońskim w latach 421 p.n.e. – 405 p.n.e.. rechtejon powstał tuż
obok tzw. Starej Świątyni (Archaios Naos) Ateny Polias z VI w., która z kolei zastąpiła
jeszcze starszą budowlę sakralną na wzgórzu, kapliczkę poświęconą Atenie Medeusa
(Opiekunce), wzmiankowaną przez Homera. Kiedy w 406 r. spłonęła Stara Świątynia,
znajdujący się w niej kultowy posąg Ateny przeniesiono do nowo zbudowanego
przybytku. Ślady Starej Świątyni zachowały się nieco na południe od Erechtejonu.
PROPYLEJE
Propyleje ateńskie, monumentalna brama zbudowana wg projektu Mnesiklesa w
latach 437-432 p.n.e. u wejścia na Akropolis ateńską. Propyleje wzniesione z
pentelickiego marmuru z powodu wojen peloponeskich nigdy nie zostały ukończone
(jest to budowla dorycka, zrealizowano jedynie fasadę o 5 przejściach i wewnętrzną
kolumnadę jońską oraz pinakotekę).
Propyleje ateńskie stanowią (mimo surowości w wystroju) jedno z najgenialniejszych
rozwiązań architektonicznych. Propyleje ateńskie były podziwiane i naśladowane w
starożytności (propyleje na akropolis w Lindos na Rodos, Wielkie i Małe Propyleje w
Eleusis). W XII w. zamienione na pałac arcybiskupi, w XVI w. - na skład amunicji.
Restaurowane w XIX i na początku XX w.
ŚWIATYNIA NIKE APTEROS
Jest to mała świątynia poświęcona Nike, wybudowana na Akropolu ateńskim. Jej
twórcą był Kalikrates. Prace rozpoczęto w 425 r. p.n.e. Budynek był utrzymany w
stylu jońskim i miał wymiary 8,27 x 5,44 m. Na fryzie ukazano bitwę pod Platejami.
Persowie przedstawieni byli w strojach greckich, a walki pomyślane są w sposób
archaiczny (pojedynki). Bitwie przyglądali się bogowie. Widać tu wiele różnic w
porównaniu z fryzem partenońskim. Fryz ze świątyni Nike jest przede wszystkim o
wiele bardziej wypukły, zaś proporcje postaci smuklejsze. Szaty mniej bogate,
powiewniejsze, nie przylegają ściśle do ciała, przez co nadają postaciom lekkości.
Dookoła tarasu znajdującego się przy świątyni ustawiono balustradę ozdobioną
płaskorzeźbami. Ukazywały one procesję kilku bogiń Nike, podążających w kierunku
siedzącej Ateny. Świątynię wzniesiono prawdopodobnie w 410-408 r. p.n.e. dla
uczczenia zwycięstwa Alkibiadesa.
Odeon Heroda Attyka
Teatr Dionizosa
Na południowym zboczu Akropolu umiejscowione są między innymi: Odeon
Heroda Attyka i Teatr Dionizosa, do których prowadzi osobne wejście
ODEON HERODA ATTYKA
Zbudowany został na południowo-zachodnim stoku Akropolu ateńskiego w 161 przez
Heroda Attyka, który w ten sposób uczcił pamięć ukochanej małżonki, Aspasii Regilli.
Odeon posiadał 32 rzędy widowni, gdzie mogło zasiąść od 5 do 6 tysięcy widzów.
Wzniesiono go w stylu teatrów rzymskich. Scena o szerokości 35 metrów miała trzy
kondygnacje. Okrągła orchestra o średnicy ok. 19 m wyłożona była szachownicą z
białego i czarnego marmuru. Cały budynek, dla lepszej akustyki, przykryty był dachem
z drewna cedrowego. W starożytności odbywały się w nim konkursy muzyczne i
rozmaite przedstawienia.
TEATR DIONIZOSA
Teatr Dionizosa – starożytny teatr grecki, znajdujący się u stóp Akropolu w Atenach.
Usytuowany na południowym stoku Akropolu, koło świątyni Dionizosa Eleutherosa[1],
teatr został zbudowany w połowie VI wieku p.n.e. – początkowo jako prowizoryczna
konstrukcja z drewnianymi ławami i drewnianą skene[2]. Stały, kamienny teatr został
wzniesiony dopiero przez Likurga około 330 p.n.e.[2] W okresie hellenistycznym i
rzymskim budowla została poddana licznym przebudowom[2]. Pośrodku teatralnej
orchestry stał ołtarz (thymele) Dionizosa, wokół którego gromadził się chór[1].
Teatr Dionizosa stanowił jeden z najważniejszych obiektów tego typu i wzór
architektoniczny dla wszystkich późniejszych teatrów greckich. Swoje sztuki wystawiali
w nim m.in. Ajschylos, Sofokles, Eurypides i Arystofanes[2].
Pomnik
Filopapposa
Skała Areogapu
Świątynia Zeusa Olimpijskiego

Jednak mimo pięknych budowli znajdujących się na
Akropolu, największy zachwyt budzi widok z tego
miejsca. Wokół piękne góry, morza i nie tylko. W tych
krajobrazach znajduje się także skała Areogapu, Świątynia
Zeusa Olimpijskiego oraz pomnik Filopapposa.
SKAŁA AREOGAPU
U podnóża ateńskiego Akropolu, po prawej stronie od głównego wejścia, znajduje się
wapienne wzgórze, którego wysokość wynosi ok. 115 m n.p.m. Jest to dziś zupełnie
goła skała, na której nie ma żadnych budowli. W starożytności było jednak inaczej.
Ateńczycy nazwali tę skałę Wzgórzem Aresa (ὁ Ἄρειος πάγος ho Areios pagos "wzgórze Aresa") - Areopagiem. U jego podnóża znajdowała się bowiem świątynia
boga wojny - Aresa z prawem azylu dla zabójców. Z tego miejsca roztacza się piękny
widok na sam Akropol, a patrząc w przeciwnym kierunku można podziwiać panoramę
współczesnych Aten. Według mitologii greckiej na tym wzgórzu miał odbyć się są
bogów nad Aresem oskarżonym o zabójstwo Halirrhothiosa, syna Posejdona. Ares –
bóg wojny został wtedy uniewinniony, gdyż wykazał, że zabójstwo było odwetem za
uwiedzenie i zgwałcenie mu córki. Na tym samym miejscu był również sądzony
Orestes za zabicie swojej matki Klitajmestry. I on też został uniewinniony, gdyż
dowiódł, że w ten sposób pomścił śmierć swego ojca – Agamemnona,
zamordowanego przez niewierną żonę. Zarówno Aresa jak i Orestesa przed sądem
miały postawić boginie zemsty Erynie, które narodziły się z krwi ofiar. Dlatego obok
schodów prowadzących na wzgórze ateńczycy wybudowali niewielką świątynię
poświęcone tym boginiom, aby te były łaskawe dla ateńczyków i nie ścigały ich za
przewinienia.
POMNIK FILOPAPPOSA
Jest to monumentalny rzymski pomnik nagrobny stojący na wzgórzu Muzajon
naprzeciwko Akropolu w Atenach.
Wzniesiony w latach 114-116 marmurowy monument upamiętnia Gajusza Juliusza
Antiocha Epifanesa Filopapposa, wnuka króla Kommageny Antiocha IV, konsula
dodatkowego (consul suffectus) z roku 109 i archonta ateńskiego, który zasłużył się
jako dobroczyńca miasta. Składa się z mauzoleum w formie sześcianu oraz wieńczącej
go potężnej, dwupiętrowej fasady. Dolną część fasady zdobi płaskorzeźba
przedstawiająca uroczystą procesję, w której Filopappos, w stroju konsularnym, jedzie
w czterokonnym rydwanie. W części górnej znajdują się nisze z posągami Filopapposa i
jego dziadka Antiocha IV. Nie zachowała się prawa część fasady, w której znajdował się
posąg Seleukosa I Nikatora.
Pomnik wzmiankowany jest przez Pauzaniasza w jego Wędrówce po Helladzie (. W
1436 roku Ciriaco z Ankony wykonał jego szkic, wzmiankują go również przybywający
do Aten XVI- i XVII-wieczni podróżnicy z Zachodu. W 1687 roku, podczas oblężenia
Aten przez Wenecjan, pomnik został uszkodzony przez turecki pocisk. W XIX i XX
wieku przeprowadzono prace archeologiczne w pobliżu monumentu, a sam zabytek
został poddany szeregowi prac renowacyjnych.
ŚWIĄTYNIA ZEUSA OLIMPIJSKIEGO
Świątynia Zeusa Olimpijskiego – świątynia w starożytnych Atenach, ukończona w 131
roku n.e. przez cesarza rzymskiego Hadriana. Jej budowa rozpoczęła się jednak o
wiele wcześniej, bo już w 2. połowie VI wieku p.n.e. za czasów Pizystrata – powstały
wówczas fundamenty pod ogromny (107,7 m na 42,9 m) dipteros dorycki. Prace
przerwano jednak po obaleniu syna Pizystrata – Hippiasza. Budowla, wzniesiona
później według zmodyfikowanego planu, liczyła 104 marmurowe kolumny i była
największą świątynią w starożytnej Grecji. We wnętrzu na polecenie Hadriana
umieszczono dwa posągi – jeden przedstawiał Zeusa (kopia posągu z Olimpii), a drugi
samego cesarza.
Do naszych czasów zachowało się jedynie 15 kolumn, pozostałe zaś leżą
przewrócone na ziemi. Posągi zaginęły. Ruiny świątyni znajdują się na wydzielonym
terenie stanowiska archeologicznego w centrum współczesnych Aten.
Jeśli chcecie jednak dowiedzieć się czegoś więcej na temat Akropolu zapraszam do
Muzeum Akropolu, które zlokalizowane jest u południowych podnóży wzgórza, w
pobliżu wejścia na obszar Teatru Dionizosa. W czerwcu 2009 roku został otwarty
długo wyczekiwany nowy obiekt. Muzeum jest bardzo nowoczesne i oferuje liczne
rozwiązania na miarę XXI wieku. Na najniższych poziomach można zobaczyć
wyłaniające się z ziemi wykopaliska, dzięki temu zwiedzający mają wrażenie
uczestnictwa w pracach wykopaliskowych. Obszerne i przestronne sale, gdzie
maksymalnie wykorzystano światło naturalne stwarzają niebywałe możliwości do
wyeksponowania cennych przedmiotów.
Zwiedzanie Akropolu jest jednak bardzo męczące a
zwłaszcza jeśli zwiedzasz je w wakacje w południe, ale
każdy przyzna że się opłaca. Akropol jest piękny nie
tylko podczas dnia, ale także w nocy, kiedy wszystko jest
podświetlane, co wygląda naprawdę pięknie.
Mam nadzieje że dzięki informacjom, które wam
przekazałam dowiedzieliście się czegoś więcej na
temat tego miejsca. Jeśli nie wiedziałeś dlaczego
Akropol jest tak znanym miejscem to mam
nadzieję, że Ci pomogłam.
Zachęcam każdego do zwiedzenia tego miejsca bo
naprawdę warto.
Dla tych, którzy jednak nie zwiedzili jeszcze
Akropolu to zapraszam w sezonie letnim, od
kwietnia do września można zwiedzać w
godzinach od 8:00 do 19:30, zaś od października
do marca między 8:30 a 16:30.
Bilet wstępu kosztuje 12 € i 6 € ulgowy.
Prezentacje przygotowała uczennica
Zespołu Szkół Przy Ambasadzie RP W
Atenach im. Zygmunta Mineyki klasy I a
gimnazjum- Angelika Dobrzańska
ŹRÓDŁA INFORMACJI

http://www.holidaycheck.pl/pi/dcabb96f-8921-3851-90ff-bed70de6a83d

https://www.google.gr/search?q=wielka+ska%C5%82a+znajduj%C4%85ca+sie+na+akropolu&biw=1440&bih=741&source=lnms&tbm=isch&
sa=X&ved=0ahUKEwj8hcn6w6fMAhUlLZoKHbb2DkQQ_AUIBigB#tbm=isch&q=+Ska%C5%82a+Areopagu+&imgrc=jOr4TaLLsNhntM%3
A

https://www.google.gr/search?q=%C5%9Bwi%C4%85tynia+nike+apteros&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwjwuLiJ36fMAhXG
NpoKHVx0CpcQ_AUIBygB&biw=1440&bih=741

https://www.google.gr/search?q=%C5%9Bwi%C4%85tynia+nike+apteros&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwjwuLiJ36fMAhXG
NpoKHVx0CpcQ_AUIBygB&biw=1440&bih=741#tbm=isch&q=akropol&imgrc=9__bvp8XFrOk5M%3A

https://www.google.gr/search?q=%C5%9Bwi%C4%85tynia+nike+apteros&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwjwuLiJ36fMAhXG
NpoKHVx0CpcQ_AUIBygB&biw=1440&bih=741#tbm=isch&q=pod%C5%9Bwietlony+akropol

www.google.gr/search?q=muzeum+akropolu&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwjv5K7nzKfMAhWkJ5oKHadRBEcQ_AUIBygB
&biw=1440&bih=741#imgrc=MNURkCxtyQ7FJM%3A

https://pl.wikipedia.org/wiki/Akropol_ate%C5%84ski

https://pl.wikipedia.org/wiki/Odeon_Heroda_Attyka

https://pl.wikipedia.org/wiki/Teatr_Dionizosa

http://areopag21.pl/post/3138

https://pl.wikipedia.org/wiki/Pomnik_Filopapposa

https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awi%C4%85tynia_Zeusa_Olimpijskiego_w_Atenach

https://www.google.gr/search?q=muzeum+akropolu&espv=2&biw=1440&bih=775&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwjR65aBo
KzMAhUKvBQKHdSPD0YQ_AUIBigB#imgrc=DnkuePeQhqJQMM%3A

https://www.google.gr/search?q=swiatynia+nike+apteros&client=firefox-b-ab&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwi24rnnNDMAhWDXCwKHbpOBDUQ_AUIBygB&biw=1440&bih=741

http://www.wiw.pl/kulturaantyczna/twardecki/termin.asp?et=00279

https://www.google.gr/search?q=propyleje&client=firefox-bab&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwjjhdmunNDMAhVF1ywKHYgzBTwQ_AUIBygB&biw=1440&bih=741#imgrc=rzJDr5BPe
WAEsM%3A

http://portalwiedzy.onet.pl/75479,,,,propyleje_atenskie,haslo.html

http://www.szkolnictwo.pl/szukaj,Erechtejon

http://otoateny.pl/zabytki/partenon

http://portalwiedzy.onet.pl/47694,,,,partenon,haslo.html