Wymagania z chemii na OCENĘ DOPUSZCZAJĄCĄ

Wymagania z chemii na OCENĘ DOPUSZCZAJĄCĄ
Substancje chemiczne.
Uczeń:
*rozróżnia proste i złożone
*podaje definicję zjawiska fizycznego i przemiany chemicznej
*wymienia zjawiska fizyczne i reakcje chemiczne znane z życia codziennego
*wymienia nazwy stanów skupienia i podaje przykłady substancji w różnych stanach
skupienia
*odczytuje ze wzoru sumarycznego liczby atomów, wchodzących w skład cząsteczki
*zna treść prawa stałości składu i zachowania masy
*zapisuje wzory sumaryczne typowych tlenków, wodorotlenków, kwasów i soli
*na podstawie wzoru sumarycznego odróżnia od siebie tlenki, wodorotlenki, kwasy i sole
Reakcje chemiczne.
Uczeń:
*wymienia czynniki wpływające na szybkość reakcji;
*zna podstawowe typy reakcji (syntezy, analizy i wymiany);
*odczytuje równanie reakcji stosując pojęcia: atom, cząsteczka;
*zna pojęcie reakcji: Endo- i egzoenergetyczna.
Budowa atomu.
Uczeń:
*wymienia rodzaje promieniowania, jakie wysyłają pierwiastki promieniotwórcze;
*określa jak zbudowany jest atom wg modelu Rutherforda (planetarnego);
*wymienia cząstki elementarne materii i określa ich ładunek;
*definiuje pojęcia izotopu, powłoki elektronowej, elektronów walencyjnych;
*na podstawie zapisu ^E określa skład jądra atomowego oraz liczbę elektronów;
*przedstawia rozmieszczenie elektronów na powłokach K, L, M. (Z=1-18).
Układ okresowy pierwiastków. Wiązania chemiczne.
Uczeń:
*podaje treść prawa okresowości
*zna pojęcie liczby atomowej pierwiastka
*wskazuje w układzie okresowym pierwiastki należące do poszczególnych grup i okresów
*podaje nazwy grup
*umie określić położenie pierwiastka w układzie okresowym (podać numer grupy i okresu)
*zna regułę oktetu i dubletu
*definiuję pojęcie elektroujemności
*definiuje pojęcia wiązania: kowalencyjnego, spolaryzowanego, jonowego
*wyjaśnia pojęcia: atom, jon, anion, kation
*określa charakter wiązania w cząsteczce na podstawie skali elektroujemności Paulinga (np.
KBr, HCl, NaCl, H2)
Roztwory.
Uczeń:
*definiuje pojęcia: roztwór właściwy, rozpuszczalnik, substancja rozpuszczona, roztwór
nasycony, stężenie procentowe, stężenie molowe
*rozróżnia rozpuszczalnik od substancji rozpuszczonej
*oblicza stężenie procentowe i molowe na podstawie odpowiednich wzorów
Reakcje w roztworach wodnych.
Uczeń:
*definiuje pojęcia elektrolitu
*podaje przykłady elektrolitów i nieelektrolitów
*definiuje kwasy, zasady i sole w ujęciu teorii Arrheniusa
*pisze równania dysocjacji: kwasów, zasad, soli
*odczytuje równania dysocjacji: kwasów, zasad, soli
*stosuje znaki =,>,< określa relacje występujące pomiędzy stężeniem jonów H+ i OH- w
roztworze: obojętnym, kwaśnym i zasadowym
*podaje jak zabarwia się papierek uniwersalny i fenoloftaleina w wodzie, wodnym roztworze
chlorowodoru, w wodnym roztworze wodorotlenku sodu
*pisze w formie cząsteczkowej i jonowej równania reakcji zachodzących w roztworach
wodnych między podanymi substancjami (tabela rozpuszczalności do dyspozycji)
Reakcje utleniania-redukcji
Uczeń:
*rozpoznaje wśród związków nieorganicznych: tlenki, wodorki, wodorotlenki, kwasy i sole
*dzieli wyżej wymienione związki na: tlenki metali, niemetali, kwasy tlenowe i beztlenowe
*wymienia najczęściej spotykane w najbliższym otoczeniu związki nieorganiczne, podając
ich praktyczne zastosowanie Np. NaCl, CaO, CO2, …
*zna właściwości fizyczne wodorotlenków- KOH, NaOH, Ca(OH)2 i kwasów- H2SO4, HCl,
HNO3 (stan skupienia, rozpuszczalność w wodzie, higroskopijność, właściwości żrące…)
*zna po jednej metodzie otrzymywania tlenku, wodorotlenku i kwasu
*zna trzy metody otrzymywania soli
*pisze wzory strukturalne, sumaryczne i podaje nazwy tlenków, wodorków niemetali,
wodorotlenków, kwasów i soli kwasów beztlenowych
Węglowodory
Uczeń:
*zna podział węglowodorów, wzory ogólne węglowodorów alifatycznych oraz zasady
nazewnictw jednym podstawnikiem
*definiuje pojęcia izomerii i szeregu homologicznego;
*wymienia nazwy pierwszych dziesięciu węglowodorów szeregu metanu;
*zapisuje równania reakcji całkowitego spalani: metanu, etanu, acetylenu, benzenu;
*rysuje wzory strukturalne (prostych) związków na podstawie ich nazw Np.: 3-chloropentan,
1-bromopropan, 2jodobutan, 3-etyloheksan;
*zna wzory i nazwy grup alkilowych pochodzących metanu, etanu, propanu;
*identyfikuje typy reakcji (podstawiania, przyłączania, eliminacji, polimeryzacji)
*dostrzega zagrożenia jakie dla środowiska stwarza rozwój motoryzacji.
Jednofunkcyjne pochodne węglowodorów
(alkohole, aldehydy, kw. Karboksylowe, estry, tłuszcze, aminy)
Uczeń:
*zna wzory i nazwy grup funkcyjnych: alkoholi, aldehydów, kwasów karboksylowych,
estrów i aminów;
Pisze wzory półstrukturalne pierwszych czterech przedstawicieli danego szeregu
homologicznego i podaje ich nazwy systematyczne;
*omawia właściwości fizyczne: etanolu, gliceryny, aldehydu mrówkowego, kwasu octowego;
*uzupełnia równania i nazywa otrzymane produkty:
CH3OH+ HBr
CH3OH+Na
CH3OH+HCOOH—H+
CH3OH+CuO
HCHO+Ag2O
CH3COOH+Na
CH3COOH+CuO
CH3COOH+Ca(OH)2
C17H35COOH+NaOH
CH3NH2+HCl
*podaje przykłady zastosowania: etanolu, gliceryny, kwasu octowego, aldehydu
mrówkowego, estrów, mydeł
*dostrzega szkodliwy wpływ alkoholu metylowego i etylowego na organizm człowieka;
*wyjaśnia znaczenie tłuszczów w diecie człowieka- wysoka kaloryczność;
Dwufunkcyjne pochodne węglowodorów i związki wielkocząsteczkowe
Uczeń:
*podaje wzory strukturalne: glicyny i glukozy (forma łańcuchowa);
*na podstawie wzoru glicyny i glukozy wskazuje i nazywa grupy funkcyjne występujące w
tych związkach
*pisze równania reakcji glicyny z kwasem solnym zasadą sodową
*opisuje właściwości fizyczne glicyny, glukozy, skrobi i celulozy;
*wie jaki typ roztworu tworzą białka;
*zna pojęcie: zol, żel, koagulacja, peptyzacja denaturacja;
*zna zastosowanie glukozy, skrobi celulozy w życiu codziennym;
*dostrzega potrzebę spożywania pokarmów bogatych w białko i konsekwencje zdrowotne
nadmiaru węglowodanów.