Biologia medyczna 1. Treści programowe Wykłady: Chemiczne składniki komórek. Rodzaje komórek i istota międzykomórkowa. Budowa komórki. Błony biologiczne. Transport przez błony i transport pęcherzykowy. Organella cytoplazmatyczne, ich budowa i udział w metabolizmie komórki. Organizacja chromatyny jądrowej. Chromosomy. Budowa i funkcje kwasów nukleinowych. Mechanizmy warunkujące przekaz informacji genetycznej; biosynteza białka. Cykl komórkowy i podział komórki. Regulacja cyklu komórkowego. Apoptoza i nekroza. Spermatogeneza i oogeneza. Cykl płciowy i regulacja hormonalna gametogenezy. Rozwój embrionalny człowieka. Czynniki teratogenne i wady rozwojowe. Budowa błon płodowych. Budowa i funkcje łożyska. Budowa i czynności skóry. Ćwiczenia: Budowa mikroskopu optycznego. Zasady mikroskopowania. Budowa, funkcje i podział tkanki nabłonkowej. Struktury powierzchniowe komórek nabłonkowych. Połączenia międzykomórkowe. Budowa, funkcje i podział tkanek łącznych. Tkanka łączna właściwa. Budowa histologiczna ścięgna. Tkanka tłuszczowa żółta i brunatna. Tkanka chrzęstna – podział, budowa i funkcje. Budowa histologiczna dysków międzykręgowych. Regeneracja chrząstki. Tkanka kostna – podział, budowa i funkcje. Budowa osteonu. Przebudowa tkanki kostnej, proces kościotworzenia. Krew. Komórki krwi i ich rozwój. Osocze krwi. Tkanka mięśniowa. Mięsień szkieletowy. Mięsień sercowy. Budowa sarkomeru. Mięsień gładki. Regeneracja tkanek mięśniowych. Tkanka nerwowa. Komórki nerwowe. Włókna nerwowe. Budowa nerwu. Synapsa. Tkanka glejowa. Degeneracja i regeneracja w układzie nerwowym. Gruczoły: definicja i podział. Sposoby wydzielania. Budowa i funkcje ślinianek. Budowa i funkcje trzustki. Gruczoły wydzielania wewnętrznego. Budowa i funkcje przysadki, tarczycy i nadnercza. Gonady. Budowa i funkcje jajnika. Budowa i funkcje jądra. Układ pokarmowy. Budowa ściany przewodu pokarmowego. Budowa, funkcje wątroby i unaczynienie. Układ moczowy. Budowa, funkcje i unaczynienie nerki. Drogi wyprowadzające mocz. Budowa ściany moczowodu. 2. Metody oceny efektów kształcenia: - w zakresie wiedzy (W) Zaliczenie pisemne ćwiczeń na ocenę (sprawdziany cząstkowe - krótkie pytania, pytania testowe); egzamin pisemny z całości materiału w sesji egzaminacyjnej (krótkie pytania, pytania testowe). Do oceny efektów kształcenia przyjęto kryterium procentowe, wyrażone liczbą poprawnych odpowiedzi udzielonych w testach zaliczeniowych ćwiczeń i egzaminie końcowym. Maksymalna liczba punktów = 100% 1. ocenę dostateczną (3,0) uzyskuje student, który udzielił 51-60% poprawnych odpowiedzi 2. ocenę dostateczną z plusem (3,5) uzyskuje student, który udzielił 61-65% poprawnych odpowiedzi 3. ocenę dobrą (4,0) uzyskuje student, który udzielił 66-75% poprawnych odpowiedzi 4. ocenę dobrą z plusem (4,5) uzyskuje student, który udzielił 76-80% poprawnych odpowiedzi 5. ocenę bardzo dobrą (5,0) uzyskuje student, który udzielił 81-100% poprawnych odpowiedzi - w zakresie umiejętności (U) Zaliczenie praktyczne (obserwacja wykonawstwa), realizacja zleconego zadania: obserwacja mikroskopowa, rysunek obrazu spod mikroskopu, opis rysunku. Student uczęszcza na wszystkie zajęcia, potrafi pracować samodzielnie jak i w zespole. Potrafi poprawnie rozpoznać preparat histologiczny, poprawnie wykonuje rysunek spod mikroskopu i opisuje widoczne struktury budowy tkankowej. - w zakresie kompetencji (K) Ocena prowadzącego na podstawie semestralnej obserwacji studenta. Student jest przygotowany do zajęć i aktywnie uczestniczy w zajęciach w zakresie treści programowych realizowanych w poszczególnych blokach tematycznych. 3. Kryterium końcowej oceny efektów kształcenia przedmiotu: Ocenę końcową ćwiczeń stanowi średnia ocen cząstkowych uzyskanych w trakcie trwania zajęć. Ocenę końcową egzaminu stanowi ocena z egzaminu. 4. Zalecane piśmiennictwo: 1. Zabel M. Histologia. Podręcznik dla studentów medycyny i stomatologii. Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2000 lub nowsze. 2. Sawicki W. Histologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2005 lub nowsze. 3. Bartel H. Embriologia medyczna. Ilustrowany podręcznik. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009. 4. Sobota. Histologia. Kolorowy atlas cytologii i histologii człowieka. Nowe wydanie opracowane przez Ulricha Welscha. Wydanie III polskie. Urban & Partner, Wrocław 1998. 5. Regulamin przedmiotu: Warunkiem zaliczenia ćwiczeń jest: - obecność na wszystkich ćwiczeniach, nieobecności można odrabiać w innych grupach ćwiczeniowych za zgodą osoby prowadzącej (nie więcej niż dwie nieobecności) - pozytywne oceny z pisemnych kolokwiów (kolokwia niezaliczone można poprawić w terminie do tygodnia od ogłoszenia wyników). • Studenci, którzy nie uzyskają oceny pozytywnej a spełniają pozostałe wymogi, mogą przystąpić do pisania kolokwium z całości materiału (termin ustala prowadzący) na podstawie którego mogą uzyskać zaliczenie przedmiotu. • UWAGA! - terminu kolokwium nie można zmieniać - kolokwia należy obowiązkowo pisać w swojej grupie ćwiczeniowej • Zaliczenie ćwiczeń na ocenę pozytywną jest warunkiem dopuszczenia do egzaminu • Do egzaminu obowiązuje znajomość zagadnień z wykładów (co jest jednoznaczne z zaliczeniem wykładów z tego przedmiotu) i ćwiczeń. • Egzamin w I i II terminie jest pisemny. • Terminy egzaminu w sesji egzaminacyjnej ustala prowadzący wykłady.