Geodynamika 23 kwietnia 2008 Instytut Geodezji i Geoinformatyki El Niño i jego wpływ na dynamikę Ziemi Krzysztof Sośnica I MSU Geodezja i Kartografia Krzysztof Sośnica Geodynamika 23 kwietnia 2008 Wstęp El Niño i jego wpływ na dynamikę Ziemi El Niño, czyli dzieciątko Prądy morskie El Niño La Niña Pogoda Ruchy konwekcyjne Geodynamika Podsumowanie Bibliografia El Niño wywołuje gwałtowne ulewy i ostre susze w różnych miejscach Ziemi, głównie nad Oceanem Spokojnym. Wobec tego seryjnego kataklizmu ludzkość nadal pozostaje bezsilna. El Niño odwraca efekt oziębienia wywołany przez prąd peruwiański. Zabija zimnolubne ryby i rośliny. Z nim nadciągają niszczycielskie sztormy i powodzie niweczące zbiory i niosące głód. Krzysztof Sośnica Geodynamika 23 kwietnia 2008 El Niño i jego wpływ na dynamikę Ziemi Wstęp Prądy morskie El Niño La Niña Pogoda Ruchy konwekcyjne Geodynamika Podsumowanie Bibliografia Prądy morskie - ruchy wody w oceanach wywołane różnicami temperatur, ruchem obrotowym Ziemi i występowaniem wiatrów stałych. Krzysztof Sośnica Geodynamika 23 kwietnia 2008 Wstęp Prądy morskie El Niño La Niña Pogoda Ruchy konwekcyjne Geodynamika Podsumowanie Bibliografia El Niño i jego wpływ na dynamikę Ziemi Prądy morskie Krzysztof Sośnica Geodynamika 23 kwietnia 2008 Wstęp Prądy morskie El Niño La Niña Pogoda Ruchy konwekcyjne Geodynamika Podsumowanie Bibliografia El Niño i jego wpływ na dynamikę Ziemi Atmosfera Krzysztof Sośnica Geodynamika 23 kwietnia 2008 El Niño i jego wpływ na dynamikę Ziemi Wstęp Prądy morskie Atmosfera El Niño La Niña Pogoda Ruchy konwekcyjne Geodynamika Podsumowanie Bibliografia El Nino to okresowe zaburzenie równowagi termicznej Ziemi, które nawiedza nas co kilka lat. Zjawisko to powstaje w całym basenie Pacyfiku i ma wpływ na zmiany pogody na całej kuli ziemskiej. Nazwa El Nino odnosi się do jednej z faz szerszego zjawiska zwanego oscylacją południową (ENSO), charakteryzującą się quasicyklicznymi zmianami temperatury oceanu i ciśnienia atmosferycznego w pasie równikowym Pacyfiku. Krzysztof Sośnica Geodynamika 23 kwietnia 2008 Wstęp Prądy morskie El Niño La Niña Pogoda Ruchy konwekcyjne Geodynamika Podsumowanie Bibliografia El Niño i jego wpływ na dynamikę Ziemi Krzysztof Sośnica Geodynamika 23 kwietnia 2008 Wstęp Prądy morskie El Niño La Niña Pogoda Ruchy konwekcyjne Geodynamika Podsumowanie Bibliografia El Niño i jego wpływ na dynamikę Ziemi Krzysztof Sośnica Geodynamika 23 kwietnia 2008 Wstęp Prądy morskie El Niño La Niña Pogoda Ruchy konwekcyjne Geodynamika Podsumowanie Bibliografia El Niño i jego wpływ na dynamikę Ziemi Krzysztof Sośnica Geodynamika 23 kwietnia 2008 Wstęp Prądy morskie El Niño La Niña Pogoda Ruchy konwekcyjne Geodynamika Podsumowanie Bibliografia El Niño i jego wpływ na dynamikę Ziemi Krzysztof Sośnica Geodynamika 23 kwietnia 2008 El Niño i jego wpływ na dynamikę Ziemi Wstęp Prądy morskie El Niño La Niña Pogoda Ruchy konwekcyjne Geodynamika Podsumowanie Bibliografia Zdarza się czasem, że następuje ochłodzenie oceanu. Prądy przeciwne do El Niño zostały nazwane La Niña (dziewczynka). La Niña to graniczny przypadek sytuacji normalnej. Można spodziewać się powodzi, ale nie tak ogromnych, ponieważ powierzchniowa warstwa oceanu jest chłodna, a tworzące się nad nią komórki konwekcyjne są słabe. Krzysztof Sośnica Geodynamika 23 kwietnia 2008 El Niño i jego wpływ na dynamikę Ziemi Wstęp Prądy morskie El Niño La Niña Pogoda Ruchy konwekcyjne Geodynamika Podsumowanie Bibliografia Często się zdarza, że po zimie z El Niño następuje zima z La Niña, kiedy układy pogody oraz ich skutki na całym świecie są w przybliżeniu odwrotne do tych, które wywołują El Niño. Nad północną Australią tworzy się niż, a nad Tahiti wyż. Tam, gdzie były powodzie, następuje susza, tam gdzie zima była łagodna, następują miesiące bardzo surowej zimy. Krzysztof Sośnica El Niño Geodynamika 23 kwietnia 2008 Wstęp Prądy morskie i jego wpływ na dynamikę Ziemi Positive PDO dry El Niño wet La Niña Pogoda Ruchy konwekcyjne Geodynamika Negative PDO wet dry Podsumowanie Bibliografia Standardized Precipitation Anomaly Coraz większa liczba klimatologów i oceanologów jest zdania, że za powódź w Europie w 1997 r. odpowiedzialny był zespół quasicyklicznych zjawisk atmosferyczno - oceanicznych, zachodzących głównie w rejonie basenu Oceanu Spokojnego, znanych bardziej jako El Nino. Krzysztof Sośnica Geodynamika 23 kwietnia 2008 El Niño i jego wpływ na dynamikę Ziemi Wstęp Prądy morskie El Niño La Niña Pogoda Ruchy konwekcyjne Geodynamika Podsumowanie Bibliografia Podczas El Nino ciepły ocean niesie olbrzymie ilości energii, co oznacza silną konwekcję i ulewne deszcze, które zawsze podążają za ciepłymi wodami. Wody te szybko parują, powodując powstanie olbrzymich ilości chmur deszczowych, a w związku z tym intensywnych opadów na obszarach Ameryki Południowej, Wysp Galapagos a także Kalifornii. El Nino jest gigantycznym źródłem sztormów, huraganów i katastrofalnych powodzi na obszarach zazwyczaj suchych i pustynnych. Krzysztof Sośnica Geodynamika 23 kwietnia 2008 El Niño i jego wpływ na dynamikę Ziemi Wstęp Prądy morskie El Niño La Niña Pogoda Ruchy konwekcyjne Geodynamika Podsumowanie Bibliografia W normalnej sytuacji, z uwagi na działanie pasatu a także rozszerzalność cieplną wody, poziom zachodniego Pacyfiku wzrasta o około 45 cm, a o podobną wartość obniża się poziom wody na wschodnim Pacyfiku. U wybrzeży Ameryki Południowej panuje susza, a z głębi oceanu wypływają zimne, żyzne wody Prądu Peruwiańskiego bogate w fitoplankton i ryby. Zjawisko wypływu wody z głębin oceanu na powierzchnię pod wpływem wiatru znane jest pod nazwą upwellingu. Krzysztof Sośnica Geodynamika 23 kwietnia 2008 El Niño i jego wpływ na dynamikę Ziemi Wstęp Prądy morskie El Niño La Niña Pogoda Ruchy konwekcyjne Geodynamika Podsumowanie Bibliografia Ciepła woda, o powierzchni Kanady, gromadzi się wzdłuż wybrzeży obu Ameryk, co skutecznie hamuje zjawisko upwellingu. Brak tych żyznych wód obfitych w substancje odżywcze jest katastrofą dla rybaków. Przybrzeżne wody przestają być bogate w fitoplankton oraz ryby i życie w oceanie pomału zamiera. Krzysztof Sośnica Geodynamika 23 kwietnia 2008 Wstęp Prądy morskie El Niño La Niña Pogoda Ruchy konwekcyjne Geodynamika Podsumowanie Bibliografia El Niño i jego wpływ na dynamikę Ziemi Ruchy bieguna wyznaczone techniką VLBI Krzysztof Sośnica Geodynamika 23 kwietnia 2008 Wstęp Prądy morskie El Niño La Niña Pogoda Ruchy konwekcyjne Geodynamika Podsumowanie Bibliografia El Niño i jego wpływ na dynamikę Ziemi Wpływ El Niño na zmiany długości dnia Krzysztof Sośnica Geodynamika 23 kwietnia 2008 Wstęp Prądy morskie El Niño La Niña Pogoda Ruchy konwekcyjne Geodynamika Podsumowanie Bibliografia El Niño i jego wpływ na dynamikę Ziemi Krzysztof Sośnica Geodynamika 23 kwietnia 2008 Wstęp El Niño i jego wpływ na dynamikę Ziemi El Niño a plamy słoneczne Prądy morskie El Niño La Niña Pogoda Ruchy konwekcyjne Geodynamika Podsumowanie Bibliografia Przypadki El Niño można łączyć z wyższą aktywnością plam słonecznych pojawiających się w analogicznych odstępach czasu. Krzysztof Sośnica Geodynamika 23 kwietnia 2008 Wstęp Prądy morskie El Niño La Niña Pogoda Ruchy konwekcyjne Geodynamika Podsumowanie Bibliografia El Niño i jego wpływ na dynamikę Ziemi Krzysztof Sośnica Geodynamika 23 kwietnia 2008 Wstęp Prądy morskie El Niño La Niña Pogoda Ruchy konwekcyjne Geodynamika Podsumowanie Bibliografia El Niño i jego wpływ na dynamikę Ziemi Bibliografia 1. Swerpol S., El Nino - dzieciątko ziemskiego klimatu, "Wiedza i Życie" 1993r., nr 12. 2. Schoenwiese C. D., Klimat i człowiek, Prószyński i S-ka, Warszawa 1997r. 3. Encyklopedia multimedialna PWN 2000r. 4. Woś A., Meteorologia dla geografów, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000r. 5. "National Geographic" - wydanie specjalne 2001r. 6. „El Nino” Jan Mejer http://geology.wr.usgs.gov