Hydrosfera Ryc. 4.27. Anomalie pogodowe zwiàzane z El Niño. Pojawienie si´ pràdu El Niño jest zwiàzane ze zmianami cyrkulacji powietrza nad Oceanem Spokojnym, które sà konsekwencjà podniesienia si´ temperatury wód powierzchniowych oceanu w strefie równikowej. Wzrostowi temperatury wód oceanu towarzyszy s∏abni´cie pasatów po∏udniowo-wschodnich. Wiatry te w normalnych warunkach (a) przemieszczajà wody Pràdu Po∏udnioworównikowego na zachód, skàd zgromadzony nadmiar wód odp∏ywa Pràdem Równikowym Wstecznym na wschód. Os∏abni´cie si∏y pasatów, a wr´cz powstanie wiatrów zachodnich powoduje, ˝e ciep∏e wody p∏ynàce z zachodu na wschód docierajà bez przeszkód do wybrze˝y Ameryki Po∏udniowej i zaczynajà p∏ynàç wzd∏u˝ jej brzegów na po∏udnie, jako pràd El Niño (b). a b 1 Na podstawie map ustal zale˝noÊç zasolenia wód oceanicznych od temperatury powietrza i rocznej sumy opadów. Sprawdê, czy potwierdzajà si´ poznane prawid∏owoÊci strefowego zró˝nicowania zasolenia. Wska˝ obszary, na których zaznacza si´ wp∏yw innych czynników na zasolenie, jak np. dostawa s∏odkich wód rzecznych oraz Êródziemny charakter morza. OkreÊl charakter zale˝noÊci. 2 Scharakteryzuj ruchy wód oceanicznych. Wska˝ ich przyczyny oraz konsekwencje przyrodnicze. 3 Na podstawie map w atlasie scharakteryzuj Morze Ba∏tyckie jako jedno z najs∏odszych mórz Oceanu Atlantyckiego. 4 WyjaÊnij, dlaczego powstaje zjawisko El Niño. Przedstaw bezpoÊrednie i poÊrednie konsekwencje tego zjawiska. www.wsip.com.pl 137