Studia Magisterskie Specjalność OGRODNICTWO Z MARKETINGIEM Specjalizacja GENETYKA, HODOWLA I BIOTECHNOLOGIA ROŚLIN przedmioty podstawowe Przedmiot Suma Statystyka i doświadczalnictwo Biologia molekularna Przedmiot do wyboru Suma 1 rok Semestr I W. Ćw. W. Ćw. 15 15 15 15 20 10 20 10 30 30 90 90 2 rok Semestr II W. Ćw. Semestr III Ćw. W. Studia Magisterskie Specjalność OGRODNICTWO Z MARKETINGIEM Specjalizacja GENETYKA, HODOWLA I BIOTECHNOLOGIA ROŚLIN przedmioty kierunkowe Przedmiot Ogrodnictwo zrównoważone (90h): - Ekologiczne podstawy sadownictwa - Ekologiczne podstawy warzywnictwa i zielarstwa - Rośliny ozdobne w środowisku człowieka Kształtowanie krajobrazu i ochrona przyrody Współczesne trendy w ogrodnictwie (120h): - Kultury in vitro w hodowli roślin - Transgenika roślin - Produkcja nasion ekologicznych - Wykorzystanie i ochrona zasobów genowych Seminarium Ćwiczenia terenowe Przedmioty specjalizacyjne (150h): - Markery molekularne i mapy genetyczne - Cytoembriologia roślin I - Wprowadzenie do genomiki - Szczegółowa hodowla roślin ogrodniczych Przedmioty do wyboru Suma Suma W. Ćw. 15 1 rok Semestr I Ćw. 2 rok Semestr II W. Ćw. 15 15 15 20 10 20 10 15 15 15 15 30 15 30 30 14 16 W. 30 Semestr III W. Ćw. 30 15 30 15 15 15 15 9 6 9 60 15 6 30 15 35 35 20 10 20 10 20 25 20 25 20 10 20 25 20 10 20 25 210 60 120 30 710 210 300 200 1 Studia Magisterskie Specjalność OGRODNICTWO Z MARKETINGIEM Specjalizacja ROŚLINY OZDOBNE przedmioty podstawowe Przedmiot Suma Statystyka i doświadczalnictwo Biologia molekularna Przedmiot do wyboru Suma 1 rok Semestr I W. Ćw. W. Ćw. 15 15 15 15 20 10 20 10 30 30 90 90 2 rok Semestr II W. Ćw. Semestr III Ćw. W. Studia Magisterskie Specjalność OGRODNICTWO Z MARKETINGIEM Specjalizacja ROŚLINY OZDOBNE przedmioty kierunkowe Przedmiot Suma Ćw. 15 15 15 20 10 20 10 15 15 15 15 30 15 15 15 15 15 - Proekologiczne metody uprawy roślin ozdobnych 15 15 15 15 - Logistyka roślin ozdobnych - Terapia roślinami ozdobnymi Seminarium Ćwiczenia terenowe Przedmioty specjalizacyjne (150h): - Kultury in vitro roślin ozdobnych - Specjalistyczne szkółkarstwo roślin ozdobnych - Urządzanie terenów zieleni - Konserwacja terenów zieleni - Projektowanie ogrodów przydomowych Przedmioty do wyboru Suma 15 15 15 15 2 Ćw. 15 Ćw. 2 rok Semestr II W. Ogrodnictwo zrównoważone (90h): - Ekologiczne podstawy sadownictwa - Ekologiczne podstawy warzywnictwa i zielarstwa - Rośliny ozdobne w środowisku człowieka Kształtowanie krajobrazu i ochrona przyrody Współczesne trendy w ogrodnictwie (120h): - Ozdobne rośliny cebulowe W. 1 rok Semestr I W. 15 60 Semestr III W. Ćw. 30 15 15 15 15 15 30 15 35 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 35 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 210 60 120 30 710 195 330 185 Studia Magisterskie Specjalność OGRODNICTWO Z MARKETINGIEM Specjalizacja SADOWNICTWO przedmioty podstawowe Przedmiot Suma Statystyka i doświadczalnictwo Biologia molekularna Przedmiot do wyboru Suma 1 rok Semestr I W. Ćw. W. Ćw. 15 15 15 15 20 10 20 10 30 30 90 90 2 rok Semestr II W. Ćw. Semestr III Ćw. W. Studia Magisterskie Specjalność OGRODNICTWO Z MARKETINGIEM Specjalizacja SADOWNICTWO przedmioty kierunkowe Przedmiot Suma Ćw. 15 Ćw. 2 rok Semestr II W. Ćw. 15 15 15 20 10 20 10 15 15 15 15 30 15 - Nowe technologie rozmnażania roślin sadowniczych 15 15 15 15 - Regulatory wzrostu i rozwoju roślin w sadownictwie - Przechowywanie owoców - Agrotechnika w uprawach sadowniczych Seminarium Ćwiczenia terenowe Przedmioty specjalizacyjne (150h): - Krzewy jagodowe - Ekologia pszczół - Drzewa ziarnkowe i pestkowe* - Pomologia* - Integrowana i ekologiczna produkcja sadownicza Przedmioty do wyboru Suma * ćwiczenia rozpoczynają się we wrześniu 15 15 15 15 15 15 15 15 Ogrodnictwo zrównoważone (90h): - Ekologiczne podstawy sadownictwa - Ekologiczne podstawy warzywnictwa i zielarstwa - Rośliny ozdobne w środowisku człowieka Kształtowanie krajobrazu i ochrona przyrody Współczesne trendy w ogrodnictwie (120h): W. 1 rok Semestr I W. 15 60 Semestr III W. Ćw. 30 15 15 15 15 15 30 15 35 35 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 210 60 120 30 710 195 330 185 3 Studia Magisterskie Specjalność OGRODNICTWO Z MARKETINGIEM Specjalizacja WARZYWNICTWO przedmioty podstawowe Przedmiot Suma Statystyka i doświadczalnictwo Biologia molekularna Przedmiot do wyboru Suma 1 rok Semestr I W. Ćw. W. Ćw. 15 15 15 15 20 10 20 10 30 30 90 90 2 rok Semestr II Ćw. W. Semestr III Ćw. W. Studia Magisterskie Specjalność OGRODNICTWO Z MARKETINGIEM Specjalizacja WARZYWNICTWO przedmioty kierunkowe Przedmiot Ogrodnictwo zrównoważone (90h): - Ekologiczne podstawy sadownictwa - Ekologiczne podstawy warzywnictwa i zielarstwa - Rośliny ozdobne w środowisku człowieka Kształtowanie krajobrazu i ochrona przyrody Współczesne trendy w ogrodnictwie (120h): - Herbologia - Produkcja surowców zielarskich - Grzyby uprawne - Wybrane zagadnienia z warzywnictwa - Przechowalnictwo warzyw Seminarium Ćwiczenia terenowe Przedmioty specjalizacyjne (150h): - Ocena jakości warzyw - Ekonomika produkcji warzywniczej - Warzywnictwo szczegółowe Przedmioty do wyboru Suma 4 Suma W. Ćw. 15 1 rok Semestr I Ćw. 2 rok Semestr II W. Ćw. 15 15 15 20 10 20 10 15 15 15 15 30 15 15 15 15 15 15 15 15 15 W. 15 Semestr III W. Ćw. 30 15 15 30 30 15 15 60 15 30 15 35 35 18 27 18 27 24 6 24 6 35 40 20 25 15 15 210 90 90 30 710 210 315 185 Studia Magisterskie Specjalność AGROEKOLOGIA I OCHRONA ROŚLIN przedmioty podstawowe Przedmiot Suma Statystyka i doświadczalnictwo Biologia molekularna Przedmiot do wyboru Suma 1 rok Semestr I W. Ćw. W. Ćw. 15 15 15 15 20 10 20 10 30 30 90 90 2 rok Semestr II Ćw. W. Semestr III Ćw. W. Studia Magisterskie Specjalność AGROEKOLOGIA I OCHRONA ROŚLIN przedmioty kierunkowe Przedmiot Suma Ćw. 15 Ćw. 2 rok Semestr II W. Ćw. 15 15 15 20 10 20 10 15 15 15 15 30 15 - Biol. i biotech. metody ochrony roślin przed chorobami 15 15 15 15 - Biologiczne i biotechniczne metody zwalczania szkodników 15 15 15 15 - Ekologiczne metody ochrony roślin - Biotechnologia w ochronie roślin Seminarium Przedmioty specjalizacyjne (185h): - Diagnostyka z preparatyką szkodników - Diagnostyka fitopatologiczna - Fitopatologia szczegółowa - Entomologia szczegółowa - Pestycydy i biologiczne skutki ich stosowania Przedmioty do wyboru Suma 15 15 15 15 Ogrodnictwo zrównoważone (90h): - Ekologiczne podstawy sadownictwa - Ekologiczne podstawy warzywnictwa i zielarstwa - Rośliny ozdobne w środowisku człowieka Kształtowanie krajobrazu i ochrona przyrody Współczesne trendy w ogrodnictwie (120h): W. 1 rok Semestr I W. 15 60 15 30 30 30 30 Semestr III W. Ćw. 30 15 15 15 15 30 20 25 20 25 20 25 20 25 15 20 15 15 20 210 60 90 60 710 195 330 185 5 Studia Magisterskie Specjalność SZTUKA OGRODOWA przedmioty podstawowe Przedmiot Suma Statystyka i doświadczalnictwo Biologia molekularna Przedmiot do wyboru Suma 1 rok Semestr I W. Ćw. W. Ćw. 15 15 15 15 20 10 20 10 30 30 90 90 2 rok Semestr II W. Ćw. Semestr III Ćw. W. Studia Magisterskie Specjalność SZTUKA OGRODOWA przedmioty kierunkowe Przedmiot Ogrodnictwo zrównoważone (90h): - Ekologiczne podstawy sadownictwa - Ekologiczne podstawy warzywnictwa i zielarstwa - Rośliny ozdobne w środowisku człowieka Kształtowanie krajobrazu i ochrona przyrody Współczesne trendy w ogrodnictwie (120h): - Projektowanie zintegrowane I - Struktury i działania wizualne w komponowaniu ogrodów I - Ekologia krajobrazu - Rewaloryzacja ogrodów historycznych Seminarium Ćwiczenia terenowe Przedmioty specjalizacyjne (150h): - Teoria projektowania - Zasady projektowania - Historia sztuki ogrodowej Przedmioty do wyboru Suma 6 Suma W. Ćw. 15 1 rok Semestr I Ćw. 2 rok Semestr II W. Ćw. 15 15 15 20 10 20 10 15 15 15 15 30 15 15 15 W. 15 15 15 15 W. Ćw. 30 15 15 15 15 30 15 Semestr III 30 15 60 15 15 30 15 35 30 35 30 30 30 45 15 30 30 30 15 15 210 60 120 30 710 210 300 200 Studia Magisterskie Specjalność BIOIŻYNIERIA przedmioty podstawowe Przedmiot Suma Statystyka i doświadczalnictwo Biologia molekularna Przedmiot do wyboru Suma 1 rok Semestr I W. Ćw. W. Ćw. 15 15 15 15 20 10 20 10 30 30 90 90 2 rok Semestr II Ćw. W. Semestr III Ćw. W. Studia Magisterskie Specjalność BIOIŻYNIERIA przedmioty kierunkowe Przedmiot Ogrodnictwo zrównoważone (90h): - Ekologiczne podstawy sadownictwa - Ekologiczne podstawy warzywnictwa i zielarstwa - Rośliny ozdobne w środowisku człowieka Kształtowanie krajobrazu i ochrona przyrody Współczesne trendy w ogrodnictwie (120h): - Kultury in vitro w hodowli roślin - Transgenika roślin - Nowe technologie w nasiennictwie Seminarium Przedmioty specjalizacyjne (185h): - Markery molekularne i mapy genetyczne - Cytoembriologia roślin II - Genomika - Szczegółowa hodowla roślin ogrodniczych - Analiza instrumentalna w genetyce Przedmioty do wyboru Suma Suma W. Ćw. 15 1 rok Semestr I Ćw. 2 rok Semestr II W. Ćw. 15 15 15 20 10 20 10 15 15 15 15 30 15 30 30 14 16 15 15 15 15 15 15 W. 30 Semestr III W. Ćw. 30 15 30 60 15 20 10 20 10 25 25 25 25 25 20 20 25 10 5 30 25 15 20 20 10 25 5 210 60 60 90 710 215 300 195 7 Studia Magisterskie Specjalność OGRODNICTWO Z MARKETINGIEM Specjalizacja GENETYKA, HODOWLA I BIOTECHNOLOGIA ROŚLIN Przedmiot Statystyka i doświadczalnictwo Biologia molekularna SEMESTR I Godziny Wykłady Ćwiczenia 15 15 20 10 Forma zaliczenia E E ECTS 3 4 Współczesne trendy w ogrodnictwie (60h): vitro w hodowli roślin Seminarium Przedmioty specjalizacyjne (75h): - Kultury in 30 0 30 15 E Z 20 10 E - Cytoembriologia roślin I 20 25 E Przedmioty do wyboru 90 (30P + 60K) SUMA 300 P – przedmioty podstawowe do wyboru; K – przedmioty kierunkowe do wyboru - Markery molekularne i mapy genetyczne Przedmiot SEMESTR II Godziny Wykłady Ćwiczenia 7 1 4 5 6 30 Forma zaliczenia ECTS Ogrodnictwo zrównoważone: - Ekologiczne podstawy sadownictwa - Ekologiczne podstawy warzywnictwa i zielarstwa - Rośliny ozdobne w środowisku człowieka 15 20 15 15 10 15 E E E 3 3 3 14 0 16 30 E Z 6 2 20 10 120 (120K) 300 E 5 8 30 Współczesne trendy w ogrodnictwie (30h): - Transgenika roślin Seminarium Przedmioty specjalizacyjne (30h): - Wprowadzenie do genomiki Przedmioty do wyboru SUMA SEMESTR III Godziny Przedmiot Wykłady Ćwiczenia Kształtowanie krajobrazu i ochrona przyrody 30 15 Forma zaliczenia E ECTS 2 Współczesne trendy w ogrodnictwie (30h): - Produkcja nasion ekologicznych - Wykorzystanie i ochrona zasobów genowych Seminarium Ćwiczenia terenowe Przedmioty specjalizacyjne (45h): - Szczegółowa hodowla roślin ogrodniczych Przedmioty do wyboru Praca magisterska SUMA 8 15 9 0 0 0 6 15 35 E Z Z Z 1 2 1 1 20 25 E 1 2 20 30 30 (30K) 200 Studia Magisterskie Specjalność OGRODNICTWO Z MARKETINGIEM Specjalizacja ROŚLINY OZDOBNE SEMESTR I Godziny Wykłady Ćwiczenia 15 15 20 10 Przedmiot Statystyka i doświadczalnictwo Biologia molekularna Forma zaliczenia E E ECTS 3 4 Współczesne trendy w ogrodnictwie (60h): - Ozdobne rośliny cebulowe 15 15 0 - Proekologiczne metody uprawy roślin ozdobnych 15 15 15 E Z Z Seminarium Przedmioty specjalizacyjne (60h): - Konserwacja terenów zieleni 15 15 E - Specjalistyczne szkółkarstwo roślin ozdobnych 15 15 E Przedmioty do wyboru 90 (30P + 60K) SUMA 285 P – przedmioty podstawowe do wyboru; K – przedmioty kierunkowe do wyboru Przedmiot SEMESTR II Godziny Wykłady Ćwiczenia 5 4 1 4 3 6 30 Forma zaliczenia ECTS Ogrodnictwo zrównoważone: - Ekologiczne podstawy sadownictwa - Ekologiczne podstawy warzywnictwa i zielarstwa - Rośliny ozdobne w środowisku człowieka 15 20 15 15 10 15 E E E 3 3 3 15 0 15 30 Z Z 4 2 15 15 15 15 120 (120K) 330 E E 4 3 8 30 Współczesne trendy w ogrodnictwie (30h): - Logistyka roślin ozdobnych Seminarium Przedmioty specjalizacyjne (60h): - Urządzanie terenów zieleni - Kultury in vitro roślin ozdobnych Przedmioty do wyboru SUMA SEMESTR III Godziny Przedmiot Wykłady Ćwiczenia Kształtowanie krajobrazu i ochrona przyrody 30 15 Forma zaliczenia E ECTS 2 Współczesne trendy w ogrodnictwie (30h): - Terapia roślinami ozdobnymi Seminarium Ćwiczenia terenowe Przedmioty specjalizacyjne (30h): - Projektowanie ogrodów przydomowych Przedmioty do wyboru Praca magisterska SUMA 15 0 0 15 15 35 Z Z Z 3 1 1 15 15 Z 1 2 20 30 30 (30K) 185 9 Studia Magisterskie Specjalność OGRODNICTWO Z MARKETINGIEM Specjalizacja SADOWNICTWO Przedmiot Statystyka i doświadczalnictwo Biologia molekularna SEMESTR I Godziny Wykłady Ćwiczenia 15 15 20 10 Forma zaliczenia E E ECTS 3 4 Współczesne trendy w ogrodnictwie (60h): - Nowe technologie rozmnażania roślin sadowniczych - Regulatory wzrostu i rozwoju roślin w sadownictwie 15 15 0 15 15 15 Z Z Z 5 4 1 15 15 30 E Z 4 2 15 15 15 15 120 (120K) 330 Z Z 3 4 8 30 Seminarium Przedmioty specjalizacyjne (60h): - Krzewy jagodowe 15 15 E 4 - Ekologia pszczół 15 15 Z 3 Przedmioty do wyboru 90 (30P + 60K) 6 SUMA 285 30 P – przedmioty podstawowe do wyboru; K – przedmioty kierunkowe do wyboru SEMESTR II Godziny Forma Przedmiot ECTS Wykłady Ćwiczenia zaliczenia Ogrodnictwo zrównoważone: - Ekologiczne podstawy sadownictwa 15 15 E 3 - Ekologiczne podstawy warzywnictwa i zielarstwa 20 10 E 3 - Rośliny ozdobne w środowisku człowieka 15 15 E 3 Współczesne trendy w ogrodnictwie (30h): - Przechowywanie owoców Seminarium Przedmioty specjalizacyjne (60h): - Drzewa ziarnkowe i pestkowe* - Pomologia* Przedmioty do wyboru SUMA * ćwiczenia rozpoczynają się we wrześniu SEMESTR III Godziny Przedmiot Wykłady Ćwiczenia Kształtowanie krajobrazu i ochrona przyrody 30 15 Współczesne trendy w ogrodnictwie (30h): - Agrotechnika w uprawach sadowniczych Seminarium Ćwiczenia terenowe Przedmioty specjalizacyjne (30h): - Integrowana i ekologiczna produkcja sadownicza Przedmioty do wyboru Praca magisterska SUMA 10 Forma zaliczenia E ECTS 2 15 0 0 15 15 35 E Z Z 3 1 1 15 15 E 1 30 (30K) 185 2 20 30 Studia Magisterskie Specjalność OGRODNICTWO Z MARKETINGIEM Specjalizacja WARZYWNICTWO Przedmiot Statystyka i doświadczalnictwo Biologia molekularna SEMESTR I Godziny Wykłady Ćwiczenia 15 15 20 10 Forma zaliczenia E E ECTS 3 4 Współczesne trendy w ogrodnictwie (60h): - Herbologia 15 15 Z - Produkcja surowców zielarskich 15 15 Z Seminarium 0 15 Z Przedmioty specjalizacyjne (45h): - Ocena jakości warzyw 18 27 E Przedmioty do wyboru 120 (30P +90K) SUMA 300 P – przedmioty podstawowe do wyboru; K – przedmioty kierunkowe do wyboru Przedmiot SEMESTR II Godziny Wykłady Ćwiczenia 5 4 1 5 8 30 Forma zaliczenia ECTS Ogrodnictwo zrównoważone: - Ekologiczne podstawy sadownictwa - Ekologiczne podstawy warzywnictwa i zielarstwa - Rośliny ozdobne w środowisku człowieka 15 20 15 15 10 15 E E E 3 3 3 15 15 0 0 0 30 Z Z Z 2 2 2 20 24 25 6 Z 6 3 6 30 Współczesne trendy w ogrodnictwie (30h): - Grzyby uprawne - Przechowalnictwo warzyw Seminarium Przedmioty specjalizacyjne (60h): - Warzywnictwo szczegółowe - Ekonomika produkcji warzywniczej Przedmioty do wyboru SUMA 90 (90K) 315 SEMESTR III Godziny Przedmiot Wykłady Ćwiczenia Kształtowanie krajobrazu i ochrona przyrody 30 15 Forma zaliczenia E ECTS 2 Współczesne trendy w ogrodnictwie (30h): - Wybrane zagadnienia z warzywnictwa Seminarium Ćwiczenia terenowe Przedmioty specjalizacyjne (30h): - Warzywnictwo szczegółowe Przedmioty do wyboru Praca magisterska SUMA 30 0 0 15 30 (30K) 185 0 15 35 E Z Z 3 1 1 15 E 1 2 20 30 11 Studia Magisterskie Specjalność AGROEKOLOGIA I OCHRONA ROŚLIN Przedmiot Statystyka i doświadczalnictwo Biologia molekularna SEMESTR I Godziny Wykłady Ćwiczenia 15 15 20 10 Forma zaliczenia E E ECTS 3 4 Współczesne trendy w ogrodnictwie (60h): - Biologiczne i biotechniczne metody ochrony roślin przed chorobami - Biologiczne i biotechniczne metody zwalczania szkodników 15 15 E 4 15 15 E 4 Seminarium 0 15 Z Przedmioty specjalizacyjne (60h): - Diagnostyka z preparatyką szkodników 0 30 Z - Diagnostyka fitopatologiczna 0 30 Z Przedmioty do wyboru 90 (30P + 60K) SUMA 285 P – przedmioty podstawowe do wyboru; K – przedmioty kierunkowe do wyboru Przedmiot SEMESTR II Godziny Wykłady Ćwiczenia 1 4 4 6 30 Forma zaliczenia ECTS Ogrodnictwo zrównoważone: - Ekologiczne podstawy sadownictwa - Ekologiczne podstawy warzywnictwa i zielarstwa - Rośliny ozdobne w środowisku człowieka 15 20 15 15 10 15 E E E 3 3 3 15 0 15 30 E Z 6 2 20 20 25 25 E E 3 4 6 30 Współczesne trendy w ogrodnictwie (30h): - Ekologiczne metody ochrony roślin Seminarium Przedmioty specjalizacyjne (90h): - Fitopatologia szczegółowa - Entomologia szczegółowa Przedmioty do wyboru SUMA 90 (90K) 330 SEMESTR III Godziny Przedmiot Wykłady Ćwiczenia Kształtowanie krajobrazu i ochrona przyrody 30 15 Forma zaliczenia E ECTS 2 Współczesne trendy w ogrodnictwie (30h): - Biotechnologia w ochronie roślin Seminarium Przedmiot specjalizacyjny (35h): 15 0 - Pestycydy i biologiczne skutki ich stosowania 15 Przedmioty do wyboru Praca magisterska SUMA 12 60 (60K) 185 15 15 E Z 2 1 20 E 1 4 20 30 Studia Magisterskie Specjalność SZTUKA OGRODOWA Przedmiot Statystyka i doświadczalnictwo Biologia molekularna SEMESTR I Godziny Wykłady Ćwiczenia 15 15 20 10 Forma zaliczenia E E ECTS 3 4 Współczesne trendy w ogrodnictwie (60h): - Projektowanie zintegrowane I - Struktury i działania wizualne w komponowaniu ogrodów I 15 15 Z 5 0 30 Z 4 Seminarium 0 15 Z Przedmioty specjalizacyjne (60h): - Teoria projektowania 30 0 E - Zasady projektowania 30 0 Przedmioty do wyboru 90 (30P + 60K) SUMA 300 P – przedmioty podstawowe do wyboru; K – przedmioty kierunkowe do wyboru Przedmiot SEMESTR II Godziny Wykłady Ćwiczenia 1 3 4 6 30 Forma zaliczenia ECTS Ogrodnictwo zrównoważone: - Ekologiczne podstawy sadownictwa - Ekologiczne podstawy warzywnictwa i zielarstwa - Rośliny ozdobne w środowisku człowieka 15 20 15 15 10 15 E E E 3 3 3 15 0 15 30 Z Z 4 2 0 30 30 0 120 (120K) 300 Z - 4 3 8 30 Współczesne trendy w ogrodnictwie (30h): - Ekologia krajobrazu Seminarium Przedmioty specjalizacyjne (60h): - Zasady projektowania - Historia sztuki ogrodowej Przedmioty do wyboru SUMA SEMESTR III Godziny Przedmiot Wykłady Ćwiczenia Kształtowanie krajobrazu i ochrona przyrody 30 15 Forma zaliczenia E ECTS 2 Współczesne trendy w ogrodnictwie (30h): - Rewaloryzacja ogrodów historycznych Seminarium Ćwiczenia terenowe Przedmioty specjalizacyjne (30h): - Historia sztuki ogrodowej Przedmioty do wyboru Praca magisterska SUMA 15 0 0 15 15 35 E 15 15 E 30 (30K) 200 Z 3 1 1 1 2 20 30 13 Studia Magisterskie Specjalność BIOIŻYNIERIA Przedmiot Statystyka i doświadczalnictwo Biologia molekularna SEMESTR I Godziny Wykłady Ćwiczenia 15 15 20 10 Forma zaliczenia E E ECTS 3 4 Współczesne trendy w ogrodnictwie (60h): vitro w hodowli roślin Seminarium Przedmioty specjalizacyjne (80h): - Kultury in 30 0 30 15 E Z 20 10 E - Cytoembriologia roślin II 25 25 E Przedmioty do wyboru 90 (30P + 60K) SUMA 305 P – przedmioty podstawowe do wyboru; K – przedmioty kierunkowe do wyboru - Markery molekularne i mapy genetyczne Przedmiot SEMESTR II Godziny Wykłady Ćwiczenia 6 1 5 5 6 30 Forma zaliczenia ECTS Ogrodnictwo zrównoważone: - Ekologiczne podstawy sadownictwa - Ekologiczne podstawy warzywnictwa i zielarstwa - Rośliny ozdobne w środowisku człowieka 15 20 15 15 10 15 E E E 3 3 3 14 15 0 16 15 30 E Z Z 6 4 2 25 10 20 5 E Z 4 1 4 30 Współczesne trendy w ogrodnictwie (60h): - Transgenika roślin - Nowe technologie w nasiennictwie Seminarium Przedmioty specjalizacyjne (60h): - Genomika - Analiza instrumentalna w genetyce Przedmioty do wyboru SUMA 60 (60K) 300 SEMESTR III Godziny Przedmiot Wykłady Ćwiczenia Kształtowanie krajobrazu i ochrona przyrody 30 15 Seminarium 0 15 Przedmioty specjalizacyjne (45h): - Szczegółowa hodowla roślin ogrodniczych 20 25 Przedmioty do wyboru 90 (90K) Praca magisterska SUMA 195 14 Forma zaliczenia E Z E ECTS 2 1 1 6 20 30 GRUPA TREŚCI PODSTAWOWYCH (STANDARD) PRZEDMIOTY OBOWIĄZKOWE DLA WSZYSTKICH SPECJALNOŚCI 15 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Statystyka i doświadczalnictwo (Statistics and experimental design) dr hab. Rafał Barański Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot podstawowy, obowiązkowy dla studentów wszystkich specjalności i specjalizacji I II III 15/15 3 Poznanie podstaw statystyki i analizy układów eksperymentalnych. Podstawowe statystyki opisowe i estymacyjne stosowane w doświadczalnictwie, układy eksperymentalne i ich analiza statystyczna. cykliczne sprawdziany pisemne egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Podstawowe pojęcia i właściwości: zmienne skokowe i ciągłe, losowe i zależne, rozkład normalny, 2 populacje generalne i próby. Statystyki opisowe i estymacyjne: statystyki punktowe miary tendencji centralnej, szacowanie 3 zmienności i przedziałów parametrów rozkładów. Testowanie hipotez o równości średnich i wariancji. 2 Podstawowe układy eksperymentalne, jedno i wieloczynnikowe, całkowicie rozlosowane i z 3 losowanymi blokami, bez powtórzeń, doświadczenia wielokrotne. Analiza wariancji dla różnych układów eksperymentalnych i porównania wielokrotne. 3 Analiza korelacji liniowej i regresji. 2 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Stawianie hipotez naukowych i statystycznych. Planowanie układów doświadczalnych. Obliczanie i interpretacja statystyk opisowych. Weryfikowanie hipotez statystycznych. Przeprowadzenie analizy wariancji i porównań wielokrotnych. Przeprowadzenie analizy regresji i korelacji. Literatura: 1. R. Kala, 2005. Statystyka dla przyrodników. Wyd. Akad. Roln. w Poznaniu 2. A. Łomnicki, 2006. Wprowadzenie do statystyki dla przyrodników. PWN, Warszawa 16 Godziny 1 2 3 2 4 3 RAZEM 15 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Biologia molekularna (Molecular biology) dr Marek Szklarczyk Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa 20 w. /10 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot podstawowy, obowiązkowy dla studentów wszystkich specjalności i specjalizacji I II III 20/10 4 Zapoznanie studentów z molekularnymi podstawami procesów biologicznych. Metodyka biologii molekularnej; topologia kwasów nukleinowych i ich oddziaływanie z białkami; budowa i upakowanie genomów; molekularne podstawy zmienności genetycznej i naprawa DNA; mechanizm replikacji, transkrypcji i translacji oraz regulacja tych procesów; import i modyfikacje białek; sygnalizacja komórkowa; molekularne aspekty roślinnych procesów rozwojowych; molekularna charakterystyka wybranych zjawisk biologicznych u roślin; biologia molekularna organelli autonomicznych; powstanie życia i wczesne etapy ewolucji; globalna analiza zjawisk biologicznych – „omiki”; biologia molekularna w gospodarce. cykliczne sprawdziany ustne i pisemne egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Podstawowe metody biologii molekularnej – izolacja, elektroforeza i hybrydyzacja kwasów 2 nukleinowych; PCR; sekwencjonowanie DNA; klonowanie molekularne. Topologia kwasów nukleinowych i charakterystyka ich oddziaływań z białkami. 2 Budowa i poziomy upakowania genomów. 1 Molekularne podstawy zmienności genetycznej i naprawa DNA. 1 Mechanizm replikacji DNA oraz regulacja tego procesu. 1 Mechanizm transkrypcji oraz jej regulacja. 1 Mechanizm translacji oraz jej regulacja. 1 Import oraz modyfikacje potranslacyjne białek. 1 Komórkowa transdukcja sygnałów i jej wpływ na ekspresję genów. 1 Molekularne uwarunkowania procesów rozwojowych u roślin. 1 Molekularna charakterystyka wybranych zjawisk biologicznych u roślin – apoptozy, transformacji, 2 odporności na patogeny i samoniezgodności. Biologia molekularna mitochondriów i plastydów – teoria endosymbiozy. 2 Powstanie i wczesne etapy ewolucji organizmów. 1 Globalna analiza zjawisk biologicznych – wzajemne powiązania genomiki, transkryptomiki, 2 proteomiki oraz metabolomiki; interaktomika. Biologia molekularna jako dziedzina gospodarki. 1 RAZEM 20 Tematyka ćwiczeń Transformacja komórek Escherichia coli plazmidowym DNA. Detekcja sygnałów hybrydyzacyjnych w technikach Southern i Northern. Komputerowa analiza sekwencji biorących udział w oddziaływaniu białko – DNA. Godziny 4 4 2 RAZEM 10 Literatura: 1. Brown T.A., 2009. Genomy. Wydawnictwo Naukowe PWN 2. Turner P.C., McLennan A.G., Bates A.D., White M.R.H., 2007. Krótkie wykłady - Biologia molekularna. Wydawnictwo Naukowe PWN 3. Węgleński P. (red.), 2006. Genetyka molekularna. Wydawnictwo Naukowe PWN 4. Postępy Biochemii - Polskie Towarzystwo Biochemiczne 5. Postępy Biologii Komórki - Polskie Towarzystwo Anatomiczne, Polskie Towarzystwo Biologii Komórki, Fundacja Biologii Komórki i Biologii Molekularnej 6. Trends in Genetics – Elsevier 17 PRZEDMIOTY PODSTAWOWE DO WYBORU DLA WSZYSTKICH SPECJALNOŚCI (wg jednostek realizujących program) 18 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaje zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Biochemia roślin (Plant biochemistry) prof. dr hab. Henryk Kołoczek, dr Paweł Kaszycki, dr Adam Świderski, Katedra Biochemii 20 w. /10 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot podstawowy, do wyboru dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem – specjalizacje: Genetyka, hodowla i biotechnologia roślin, Sadownictwo, Warzywnictwo oraz specjalności: Agroekologia i ochrona roślin i Bioinżynieria I II III 20/10 2 Poznanie klasyfikacji, budowy, pełnionych funkcji oraz szlaków biosyntezy i metabolizmu związków chemicznych, występujących w organizmach roślinnych. Biochemia procesów fotosyntezy. Metabolizm pierwotny i wtórny u roślin. Budowa chemiczna i biosynteza charakterystycznych dla roślin związków z grupy aminokwasów, białek, węglowodanów i tłuszczów. System fitochromowy i kryptochromowy. Hormony i regulatory roślinne. Biochemiczne mechanizmy adaptacji roślin do stresu środowiskowego. Związki pochodzenia roślinnego w żywieniu i profilaktyce zdrowotnej człowieka. sprawozdania z ćwiczeń, cykliczne sprawdziany pisemne zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Biochemia procesów fotosyntezy. Metabolizm pierwotny i wtórny u roślin. Metabolizm węglowodanów u roślin. Roślinne aminokwasy, peptydy i białka. Tłuszcze roślinne, sterole i karotenoidy roślinne. System fitochromowy i kryptochromowy. Hormony i regulatory roślinne. Biochemiczne mechanizmy adaptacji roślin do stresu środowiskowego. Związki wtórne z grupy terpenów, alkaloidów i fenoli. Związki pochodzenia roślinnego w żywieniu i profilaktyce zdrowotnej człowieka. Godziny 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 RAZEM 20 Tematyka ćwiczeń Godziny Izolacja tylakoidów z tkanek liści. Analiza TLC barwników fotosyntetycznych różnych roślin. 2 Wpływ rozpuszczalników na położenie maksimum pasma w zakresie światła czerwonego chlorofili. 2 Widma absorpcyjne, refleksyjne i fluorescencja chlorofili w tkankach i ekstraktach. Fitochrom i system fitochromowy oraz biochemiczne działanie regulatorów wzrostu. 2 Tolerancja na stres termiczny, a uszkodzenia tkanek roślin. 2 Porównawcza analiza chromatograficzna karotenoidów wybranych warzyw. 2 RAZEM 10 Literatura: 1. Kączkowski J., 1992. Biochemia roślin, PWN Warszawa 2. Kopcewicz J, Lewak S., 2007. Fizjologia Roślin, PWN Warszawa 19 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, Zakład: Wymiar godzin: Rodzaje zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zaliczenia: Biochemia roślinnych związków wtórnych (Secondary plant metabolites) dr Adam Świderski, prof. dr hab. Henryk Kołoczek Katedra Biochemii 20 w. /10 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot podstawowy, do wyboru dla studentów specjalności Agroekologia i ochrona roślin, Bioinżynieria oraz Ogrodnictwo z marketingiem – specjalizacja: Genetyka, hodowla i biotechnologia roślin I II III 20/10 2 Poznanie klasyfikacji, roli biochemicznej i szlaków biosyntezy i metabolizmu związków wtórnych. Budowa chemiczna i biosynteza związków wtórnych zaliczanych do alkaloidów, terpenów, związków fenolowych, związków cyjanogennych oraz tiocyjanianów i izotiocyjanianów. Glikozydy i ich znaczenie. Występowanie związków wtórnych w przyrodzie i ich wpływ na organizm człowieka. sprawozdania z ćwiczeń, cykliczne sprawdziany pisemne zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Klasyfikacja i rola biochemiczna związków wtórnych. Akumulacja toksyn w roślinach. 2 Biosynteza związków izopentenylowych. Budowa cząsteczkowa i metabolizm wybranych 3 terpenów. Systematyka alkaloidów. Biosynteza alkaloidów i działanie na organizm człowieka. 3 Związki cyjanogenne. Związki tiolowe: tiocyjaniany i izotiocyjaniany. 3 Związki fenolowe jako metabolity wtórne. 3 Sterole i fitosterole. Glikozydy: biosynteza i hydroliza. 3 Przykładu pożytecznego lub szkodliwego wpływu związków wtórnych na organizm człowieka. 3 RAZEM 20 Tematyka ćwiczeń Godziny Izolacja mono i diterpenów z materiału roślinnego i analiza GC. 2 Ekstrakcja wielostopniowa karotenoidów z podziałem na karoteny i ksantofile z zastosowaniem 2 metod spektrofotometrycznych. Analiza TLC alkaloidów roślin zielarskich. 2 Porównanie zawartości glikozydów cyjanogennych w pestkach wybranych gatunków roślin. 2 Hydroliza glukozynolanów brokułów i otrzymywanie ekstraktu sulforafanu. 2 RAZEM 10 Literatura: 1. Kołodziejczyk A., 2006. Naturalne Związki Organiczne. PWN, Warszawa 2. Kączkowski J., 1992. Biochemia roślin. PWN, Warszawa 20 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaje zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zaliczenia: Analiza instrumentalna w ogrodnictwie (Instrumental analysis in horticulture) dr Adam Świderski, dr Paweł Kaszycki, dr Joanna Augustynowicz Katedra Biochemii 15 w. /30 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot podstawowy, do wyboru dla studentów specjalności Agroekologia i ochrona roślin, Bioinżynieria oraz Ogrodnictwo z marketingiem specjalizacja: Genetyka, hodowla i biotechnologia roślin I II III 15/30 2 Zapoznanie się z nowoczesnymi metodami instrumentalnej analizy chemicznych składników żywności, produkowanej w ogrodnictwie. Poznanie możliwości analizy instrumentalnej w badaniu roślin ozdobnych Metody chromatografii gazowej z detekcją spektroskopem masowym (GC-MS) oraz wysokosprawnej chromatografii cieczowej (HPLC), w analizie składników żywności. Metody spektroskopii absorpcyjnej, fluorescencyjnej i elektronowego rezonansu paramagnetycznego (EPR) w badaniu wolnych rodników i antyutleniaczy w produktach ogrodniczych. Metody chromatograficzne, elektroforetyczne, kolorymetryczne i spektroskopowe i ich zastosowanie do analizy białek, witamin, barwników, fenoli i innych ważnych biochemicznie składników żywności. Analiza pozostałości pestycydów i innych toksyn w żywności. sprawozdania z ćwiczeń, sprawdziany pisemne zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Sposoby przygotowania do analizy instrumentalnej liofilizatów i ekstraktów z produktów 2 ogrodniczych, oraz ich przechowywanie. Pożyteczne i szkodliwe związki chemiczne w produktach ogrodniczych a granice ich 2 wykrywalności w analizie, oraz zakres działania na organizm człowieka. Czułość metody, pracochłonność i koszty analizy. Analityczne metody spektroskopowe do wykrywania składników żywności. 2 Spektrometria masowa : podstawy i zastosowania. 2 Metody rezonansowe w analizie - zastosowania. 2 Elektroforeza w analizie produktów ogrodniczych. 2 Metody chromatograficzne w zastosowaniach analitycznych. 2 Przydatność i dostępność nowoczesnych metod instrumentalnej analizy do oceny jakości 1 produktów ogrodniczych. RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Przygotowanie liofilizatów z produktów ogrodniczych, sposoby przechowywania ich do analizy 3 (liofilizator, zamrażarki). Różne metody i warunki ekstrakcji: ekstrakcja ciecz-ciecz i w fazie stałej (SPE) (wirówka z chłodzeniem, ekstraktor, wyparka próżniowa). Metody spektroskopowe, kolorymetryczne i chromatograficzne zastosowane do analizy 3 karotenoidów i tłuszczy w nasionach i warzywach (spektrofotometr UV-Vis, GC, HPLC). Metody spektroskopii fluorescencyjnej i chromatografii cieczowej zastosowane do badania witamin 3 w owocach (spektrofluorymetr, HPLC). Analiza pozostałości antybiotyków i pestycydów w owocach i warzywach metodami chromatografii 3 gazowej i cieczowej (GC i HPLC). Analiza zawartości metali ciężkich w produktach ogrodniczych metodami spektroskopii i atomowej 3 (spektrofotometry). Aflatoksyny i pozostałości antybiotyków w produktach rolnych w analizach chromatograficznych 3 (HPLC). Analiza tłuszczy i zawartości kwasów tłuszczowych omega-3 w produktach ogrodniczych 3 metodami chromatografii gazowej (GC-MS). 21 Elektronowy rezonans paramagnetyczny (EPR) w badaniu antyutleniaczy w sokach z owoców i ich aktywności zmiatania wolnych rodników. Chromatografia cieczowa w badaniach flawonoidów i innych związków fenolowych ważnych w produktach ogrodniczych (HPLC). Elektroforeza żelowa i chromatografia cieczowa FPLC w badaniach białek i peptydów w wybranych produktach rolniczych. RAZEM Literatura: 1. Witkiewicz Z., 2005. Podstawy chromatografii. WNT, Warszawa 2. Kozik A. 2001. Analiza instrumentalna w biochemii. Wyd. UJ, Kraków 3. Minczewski U.J., Marczenko Z., 2000. Chemia analityczna t.III. PWN, Warszawa 4. Cygański A., 2002. Metody spektroskopowe w chemii analitycznej. WNT, Warszawa 22 3 3 3 30 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaje zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Komputerowe wspomaganie projektowania (Computer suport for design) mgr inż. Jolanta Wójcikowska Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa 0 w./30 ćw. ćwiczenia laboratoryjne w pracowni komputerowej studia II stopnia, przedmiot podstawowy, do wyboru dla studentów specjalności Sztuka ogrodowa oraz Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Rośliny ozdobne. I II III 0/30 2 Zapoznanie studentów z graficznymi programami komputerowymi wspomagającymi projektowanie, poznanie podstaw rysowania w specjalistycznym programie AutoCAD firmy Autodesk i wykorzystanie go do projektowania terenów zieleni. Praca w środowisku programów Garden Composer 3D Plus oraz AutoCAD. Zastosowanie powyższych programów do tworzenia projektów terenów zieleni. wykonanie projektu rabaty kwiatowej i projektu zagospodarowania terenu zieleni zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka ćwiczeń Praca w środowisku programu Garden Composer 3D Plus: projektowanie terenu i zabudowań, wyszukiwanie, dobór i wstawianie roślin, obserwacja zmian dynamicznych, wirtualny spacer po ogrodzie. Praca w środowisku programu AutoCAD: filozofia pracy w programie, funkcje elementów okna, sposoby komunikacji. Omówienie rodzajów współrzędnych i układów współrzędnych. Rysowanie obiektów płaskich, zmienianie właściwości obiektów, wykorzystanie narzędzi do rysowania precyzyjnego, modyfikowanie parametrów trybu rysowania precyzyjnego. Modyfikowanie kształtu obiektów. Tworzenie bloków, ustawianie parametrów wstawiania bloku do rysunku. Tworzenie warstw, zmiana statusów, przemieszczanie obiektów między warstwami i obserwacja zmiany cech. Tworzenie widoków i zarządzanie nimi. Wymiarowanie. Wykonanie projektu rabaty kwiatowej przy pomocy podstawowych obiektów rysunkowych oraz utworzonych własnych bloków, z wykorzystaniem opcji rysowania precyzyjnego. Tworzenie nowego projektu terenu zieleni z zastosowaniem poznanych zasad rysowania w programie AutoCAD: Założenia: jednostki, granice, siatka, skoku kursora, warstwy, podkład geodezyjny. Wrysowywanie granic terenu oraz obiektów stałych. Utworzenie LUW. Centrum Danych Projektowych: przeszukiwanie zasobów lokalnych i internetowych w poszukiwaniu potrzebnych elementów rysunku: bloków, warstw, stylów linii, tekstu, wymiarowania i kreskowania. Projektowanie własnych bloków i wstawianie ich do rysunku. Kreskowanie powierzchni. Utworzenie własnych stylów wymiarowania oraz stylów tekstu w przestrzeni modelu. Zwymiarowanie elementów projektu oraz wstawienie etykiet opisowych . Utworzenie widoków, rzutni na arkuszach wydruku, rozmieszczenie widoków w rzutniach, ustalenie skali wydruku w rzutniach. Opis widoku i jego skali w rzutni. Wydruk projektu. Rysowanie prostych brył przestrzennych, oglądanie rysunku w przestrzeni. Operacje logiczne na bryłach. Cieniowanie i renderowanie brył. Projekt gadżetu ogrodowego 3D. RAZEM Godziny 3 3 6 4 2 8 4 30 Literatura: 1. Jaskólski Andrzej, 2009. AutoCAD 2009/LT2009+. PWN, Warszawa 2. Pikoń Andrzej, 2008. AutoCAD 2008 i 2008 PL. Wydawnictwo Helion 3. Finkelstein Ellen, AutoCAD 2010 & AutoCAD LT 2010 Bible, JOHN WILEY & SONS INC 4. Pomoc w programie AutoCAD. 23 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaje zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Antyoksydacyjne właściwości roślin (Antioxidative properties of plants) prof. dr hab. Maria Leja Katedra Botaniki i Fizjologii Roślin 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot podstawowy, do wyboru dla studentów specjalności Sztuka ogrodowa, Bioinżynieria oraz Ogrodnictwo z marketingiem – specjalizacje: Genetyka, hodowla i biotechnologia roślin, Rośliny ozdobne, Sadownictwo, Warzywnictwo I II III 15/15 2 Celem kursu jest przedstawienie źródeł i mechanizmów stresu oksydacyjnego oraz obronnych mechanizmów komórek roślinnych w stosunku do cząsteczek o charakterze wolnorodnikowym i aktywnych form tlenu. Tematyka przedmiotu obejmuje charakterystykę wolnych rodników i aktywnych form tlenu oraz ich powstawanie w żywych komórkach. Szczególna uwaga zostanie zwrócona na biologiczną aktywność AOS (active oxygen species) oraz na ich negatywny i pozytywny wpływ na składniki komórkowe. W szerokim zakresie zostaną podjęte zagadnienia dotyczące antyoksydacyjnego systemu roślin ogrodniczych (warzywa, owoce, zioła) jak również wpływu warunków uprawy i pozbiorczego traktowania na antyoksydacyjne właściwości. końcowy sprawdzian pisemny zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Wolne rodniki i aktywne formy tlenu (AOS). Chemiczna struktura AOS. Terminologia 3 najważniejszych AOS (anionorodnik ponadtlenkowy, rodnik hydroksynadtlenkowy, rodnik hydroksylowy, nadtlenek wodoru, tlen singletowy, tlenkiazotu). Reakcje wolnych rodników. Generacja aktywnych form tlenu „in vito” i „in vivo”. Biologiczna aktywność AOS w żywych 2 komórkach. Reakcje z cząsteczkami struktur komórkowych (lipidy, białka, kwasy nukleinowe, węglowodany) Metody oznaczania AOS. Roślinny mechanizm obronny przeciw wolnym rodnikom. Enzymy antyoksydacyjne, ich struktura i 2 aktywność. Nisko cząsteczkowe antyoksydanty hydrofilowej i hydrofobowej fazy. Mechanizm naprawczy uszkodzonych makromolekuł. Witaminy i ich pochodne jako antyoksydanty (kwas akorbinowy, karotenoidy, tokoferole). 2 Metaboliczne skutki stresu oksydacyjnego. AOS jako pozytywne czynniki tkanki roślinnej. 2 Antyoksydacyjna aktywność różnych gatunków roślin (owoce, warzywa, zioła, pyłek kwiatowy. 2 Wpływ czynników uprawy i warunków pozbiorczych na antyoksydacyjne właściwości roślin. 2 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Oznaczanie zdolności neutralizowania wolnego rodnika w różnych obiektach ogrodniczych 3 (warzywa, owoce, zioła, pyłek kwiatowy) metodą DPPH i ABTS. Oznaczanie zdolności hamowania peroksydacji lipidów przez tkanki wybranych gatunków roślin. 3 Oznaczanie aktywności antyoksydacyjnych enzymów katalazy (CAT) i peroksydazy (POD). 3 Dystrybucja antyoksydantów fazy hydrofilowej i hydrofobowej w tkance roślinnej. 3 Wpływ czynników stresowych na antyoksydacyjną zdolność tkanki roślinnej. 3 RAZEM 15 Literatura: 1. Bartosz G., 2003. Druga twarz tlenu. Wolne rodniki w przyrodzie. PWN, Warszawa 2. Bartosz G., 1993. Oxidative stress in plants. Acta Physiologiae Plantarum, 19, 47-64. 3. Larson R.A., 1988. The antioxidants of higher plants. Phytochemistry 27(4), 969-978. 4. Robards K., Prenzler P.D., Tucker G., Swatsitang P., Glover W., 1999.Phenolic compounds and their role in oxidative processes in fruits. Food Chemistry 66, 401-436. 5. Velioglu Y.S., Mazza G., Gao L., Oomah B.D., 1998. Antioxidant activity and total phenolics in selected fruits, vegetables and grain products. Journal of Agricultural and Food Chemistry 46(10): 4113-4117. 24 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Fizjologia roślin drzewiastych (Tree physiology) dr Gabriela Wyżgolik Katedra Botaniki i Fizjologii Roślin 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot podstawowy, do wyboru dla studentów specjalności Sztuka ogrodowa oraz Ogrodnictwo z marketingiem – specjalizacja: Rośliny ozdobne I II III 15/15 2 Zapoznanie studentów ze specyfiką ważniejszych procesów fizjologicznych przebiegających w roślinach drzewiastych. Wybrane zagadnienia dotyczące funkcjonowania roślin drzewiastych, przebiegających w nich procesów fizjologicznych i mechanizmów regulacji, z uwzględnieniem oddziaływań środowiska. końcowy sprawdzian pisemny zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Wprowadzenie do przedmiotu. Fotosynteza gatunków zimozielonych i zimujących w stanie bezlistnym. Przemieszczanie związków pokarmowych. Gospodarka wodna drzew. Funkcje kambium i czynniki regulujące jego aktywność. Odporność na mróz. Wpływ zanieczyszczeń powietrza. Fizjologiczne aspekty przesadzania drzew starszych. Tematyka ćwiczeń Oznaczanie intensywności fotosyntezy drzew liściastych i iglastych. Wykazanie południowej depresji wybranych gatunków drzew. Czynniki regulujące aktywność kambium - test kalusowy. Ocena mrozoodporności wybranych gatunków. Ocena uszkodzeń organów fotosyntetyzujących zebranych z różnych stanowisk. Zaliczenie. Godziny 1 2 2 2 2 2 2 2 RAZEM 15 Godziny 4 2 4 2 2 1 RAZEM 15 Literatura: 1. Kopcewicz J., Lewak S.(red.), 2002. Podstawy fizjologii roślin. PWN Warszawa 2. Kozłowska M. (red.), 2008. Fizjologia roślin. Od teorii do nauk stosowanych. PWRiL Warszawa 25 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaje zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Techniki mikroskopowe (Microscopic techniques) prof. dr hab. Włodzimierz Lech Sadownictwa i Pszczelnictwa 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot podstawowy, do wyboru dla studentów specjalności Agroekologia i ochrona roślin oraz Ogrodnictwo z marketingiem – specjalizacje: Rośliny ozdobne, Sadownictwo, Warzywnictwo I II III 15/15 2 zorientowanie studentów w możliwościach technik mikroskopowych, praktyczne zapoznanie studentów z technikami mikroskopowymi. techniki mikroskopowe oraz metody przygotowania preparatów dla odpowiednich technik. końcowy sprawdzian pisemny zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Zdolność rozdzielcza mikroskopu świetlnego i elektronowego. 1 Zasady przygotowania preparatów do obserwacji w mikroskopie świetlnym i elektronowym. 1 Mikroskop do obserwacji preparatów w kontraście fazowym i w ciemnym polu. 1 Zasady wykonywania preparatów rozmazowych. 1 Podstawy preparatyki mikroskopowej. 1 Zastosowanie eponu w preparatyce. 1 Przygotowanie preparatów zamrożonych. 1 Podstawy barwienia preparatów. 1 Barwniki jądra komórkowego i cytoplazmy. 1 Barwienie ścian komórkowych. 1 Barwienie odczynnikiem Schiffa. 1 Preparatyka luminescencyjna. 1 Podstawy mikrotechniki elektronowej. 1 Mikroskopia skaningowa. 1 Podstawy dokumentacji preparatów mikroskopowych. 1 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Wykonywanie preparatów parafinowych. Wykonywanie preparatów rozmazowych. Obserwacje w mikroskopie elektronowym. Literatura: 1. Broda B. , 1971. Metody histochemii roślinnej. PZWL 2. Filutowicz A., Kużdowicz A., 1951. Mikrotechnika roślinna. PWN, Warszawa 26 Godziny 5 5 5 RAZEM 15 GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH (STANDARD) PRZEDMIOTY OBOWIĄZKOWE DLA WSZYSTKICH SPECJALNOŚCI (PRZEDMIOTY: WSPÓŁCZESNE TRENDY W OGRODNICTWIE – TREŚCI SZCZEGÓŁOWE W ZALEŻNOŚCI OD SPECJALNOŚCI I SPECJALIZACJI) 27 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Ogrodnictwo zrównoważone – Ekologiczne podstawy sadownictwa (Sustainable horticulture – Pomology – ecological principles) dr Maciej Gąstoł , dr Jan Błaszczyk Katedra Sadownictwa i Pszczelnictwa 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot obowiązkowy, kierunkowy, dla studentów wszystkich specjalności i specjalizacji I II III 15/15 3 Przekazanie studentom wiedzy z zakresu fizjologii roślin drzewiastych i jej wykorzystania w praktyce sadowniczej. Zapoznanie z możliwościami sterowania warunkami środowiskowymi i procesami endogennymi roślin w sadzie, ze szczególnym uwzględnieniem tak ważnych aspektów jak wigor drzew, owocowanie i dojrzewanie owocu. Część zajęć poświęcona zostanie zagadnieniu jakości owoców, ze wskazaniem możliwości jej sterowania. Omówione zostaną podstawy analizy instrumentalnej owoców. końcowy sprawdzian pisemny egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Budowa i rozwój korzeni roślin drzewiastych, mikoryza. 3 Drzewo owocowe jako zintegrowany system – zależności pomiędzy podkładką a odmianą 3 szlachetną. Gospodarka wodna roślin sadowniczych. 2 Mrozoodporność roślin owocowych. 2 Optymalizacja warunków wzrostu drzew w sadzie. 2 Bioekologiczne podstawy wykształcania jakości owoców. 3 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Badanie morfologii systemu korzeniowego roślin drzewiastych (podkładek drzew i krzewów 2 owocowych) w powiązaniu z mikoryzą. Optymalizacja warunków wzrostu drzew w sadzie – ćwiczenia terenowe. 2 Ocena zdolności adaptacyjnych gatunków drzew owocowych. 2 Składniki nieorganiczne a jakość owoców. 2 Czynniki wpływające na wybrane parametry jakościowe owoców (smak, aromat,). 3 Porównanie trwałości i wartości biologicznej owoców uzyskanych metodami tradycyjnymi i 4 intensywnymi (ocena sensoryczna, analiza pozostałości). RAZEM 15 Literatura: 1. Jankiewicz, L., S. 1984. Fizjologia roślin sadowniczych. PWN, Warszawa 2. Knee M. 2001. Fruit Quality and Its Biological Basis, Sheffield Academic Press 28 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Ogrodnictwo zrównoważone - Ekologiczne podstawy warzywnictwa i zielarstwa (Sustainable horticulture - Ecological aspects of vegetable and herb production) dr hab. P. Siwek, dr hab. Ewa Capecka Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką Ogrodnictwa 20 w. /10 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia audytoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów wszystkich specjalności i specjalizacji I II III 20/10 3 Zapoznanie z proekologicznymi metodami sterowania wzrostem roślin warzywnych i zielarskich, uzyskiwania odpowiedniej jakości surowców oraz jej zachowania po zbiorze. Podstawowe aspekty uprawy (przygotowanie gleby, płodozmiany, zabiegi pielęgnacyjne) roślin warzywnych i zielarskich w systemie ekologicznym i zintegrowanym w porównaniu z systemem konwencjonalnym. Zbiór ziół ze stanu naturalnego. Wartość biologiczna i właściwości lecznicze warzyw i ziół oraz czynniki przed- i pozbiorcze warunkujące ich jakość. samodzielne opracowanie wybranego zagadnienia w formie referatu egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Definicja upraw ekologicznych i integrowanych z udziałem roślin warzywnych i ziół, historia i stan 2 obecny. Obowiązujące akty prawne związane z uprawą ekologiczną i integrowaną , kontrola i certyfikacja 2 gospodarstw o profilu warzywniczym. Warunki środowiska w integrowanej i ekologicznej uprawie warzyw i ziół. 2 Ograniczanie zabiegów uprawowych w rolnictwie ekologicznym. 1 Zjawisko allelopatii u warzyw i ziół oraz wykorzystanie w zmianowaniu. 1 Wybrane aspekty nawożenia w systemie ekologicznym i integrowanym. 2 Materiał siewny i dobór odmian. 2 Zabiegi pielęgnacyjne i zwalczanie chwastów w uprawie polowej. 2 Pozyskiwanie surowców zielarskich ze stanu naturalnego. 4 Zasady zachowania wysokiej jakości, właściwości dietetyczne i lecznicze warzyw i ziół. 2 RAZEM 20 Tematyka ćwiczeń Prezentacja gospodarstw ekologicznych i prowadzonych metodą integrowaną. Przygotowanie i prezentacja referatów na temat: alternatywne rośliny uprawne alternatywne źródła energii dla rolnictwa odpady w produkcji ogrodniczej i ich zagospodarowanie organizacja zbytu z gospodarstw prowadzonych według zasad rolnictwa ekologicznego wpływ zmian klimatu na produkcję w gospodarstwach o profilu ekologicznym i integrowanym. Godziny 5 5 RAZEM 10 Literatura: 1. Babik I, Kaniszewski S., 2004. Ekologiczne metody uprawy warzyw. KCRE, Radom 2. Grath M., 2007. Ogród ekologiczny. KDC 3. Siebeneicher G., 1997. Podręcznik rolnictwa ekologicznego. PWN, Warszawa 4. Jędrzejko K., 1997. Zarys wiedzy o roślinach leczniczych. ŚAM, Katowice 5. czasopisma: „Wiadomości Zielarskie”, „Postępy Fitoterapii”, „Panacea”, „Herba Polonica” 29 Nazwa przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Ogrodnictwo zrównoważone - Rośliny ozdobne w środowisku człowieka (Sustainable horticulture - Ornamental plants in human environment) prof. dr hab. Anna Bach Katedra Roślin Ozdobnych 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów wszystkich specjalności i specjalizacji I II III 15/15 3 Umiejętność oceny znaczenia roślin ozdobnych w środowisku człowieka oraz doboru i pielęgnacji roślin do dekoracji wnętrz i dekoracji zewnętrznych w oparciu o ich walory estetyczne i pro-zdrowotne. Wpływ roślin ozdobnych na zdrowie i samopoczucie człowieka, kulturotwórcze znaczenie roślin ozdobnych, zasady estetyki dekoracji wnętrz i dekoracji zewnętrznych oraz terenów zieleni, nowości wśród roślin ozdobnych, proekologiczne metody pielęgnacji. wykonanie kompozycji kwiatowej i projektu dekoracji zewnętrznych lub wybranego wnętrza egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Wiedza o wzajemnych relacjach jednostki i zbiorowości a ogrodnictwem ozdobnym – 2 socjoogrodnictwo. Rośliny ozdobne w kulturze i obyczajach różnych narodów. 4 Wpływ roślin ozdobnych oraz terenów zieleni na zdrowie i samopoczucie człowieka. 2 Charakterystyka produkcji i zastosowania roślin ozdobnych w wybranych krajach świata na tle 7 wymagań siedliskowych i uwarunkowań estetycznych, oraz socjologiczno- ekonomicznych. RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Nowości w asortymencie i uprawie roślin ozdobnych. 3 Wykonanie okolicznościowych kompozycji roślinnych – Ikebana. 3 Projekt dekoracji roślinami doniczkowymi wybranego wnętrza. 3 Analiza kwiatowych dekoracji zewnętrznych (elewacje budynków, dekoracje przyuliczne). 3 Pielęgnacja roślin ozdobnych metodami proekologicznymi. 3 RAZEM 15 Literatura: 1. Bach A., 2006. Rośliny ozdobne w tradycji i kulturze różnych narodów. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. Z. 510: 31-38 2. Nowak J., 2000. Czynniki decydujące o wartości i jakości roślin ozdobnych. Zeszyty Naukowe AR w Krakowie, Z. 364: 33-38 3. Znaczenie roślin ozdobnych w życiu człowieka. Ogólnopolska Sesja Naukowa Kraków 13-14 września 2001. Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej im. H. Kołłątaja w Krakowie, 80, Kraków 2001. 4. Waechter D. , Stork J., 2000. Dekorowanie roślinami pokojowymi. Oficyna Wydawnicza Delta, Warszawa 5. Praca zbiorowa, 1978. Bukieciarstwo. PWRiL, Warszawa 30 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Kształtowanie krajobrazu i ochrona przyrody (Landscaping and nature conservation) dr Ewa Sitek, dr Zbigniew Gajewski, dr Ewa Hanus-Fajerska Katedra Botaniki i Fizjologii Roślin 30 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia terenowe studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów wszystkich specjalności i specjalizacji I II III 30/15 2 znajomość zasad kształtowania krajobrazu w oparciu o naukowe podstawy ochrony przyrody, rozumienie podstawowych aktów prawnych z zakresu ochrony przyrody. Omówienie elementów oraz czynników kształtujących krajobraz, typologia krajobrazów z uwzględnieniem wpływu gospodarki człowieka. Współczesne zagrożenia przyrody ożywionej i nieożywionej oraz metody ich ochrony w Unii Europejskiej. Projektowanie i zarządzanie obszarami krajobrazu chronionego. Pielęgnacja i rekultywacja krajobrazów zdewastowanych. Podstawowe akty prawne oraz konwencje międzynarodowe z zakresu ochrony przyrody. sprawdzian pisemny egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Krajobraz jako przedmiot badań różnych dyscyplin naukowych - historyczne i współczesne 1 definicje krajobrazu. Elementy i czynniki kształtujące krajobraz. Typologia krajobrazów. 2 Klasyfikacja krajobrazów ze względu na przeobrażenia spowodowane gospodarką człowieka: 3 krajobraz pierwotny, naturalny, kulturowy i zdewastowany. Gospodarowanie przestrzenią w różnych typach krajobrazu. Motywy, cel i przedmiot ochrony przyrody w ujęciu historycznym i współczesnym. 2 Współczesne zagrożenia przyrody ożywionej i nieożywionej: niszczenie i fragmentacja siedlisk, 3 inwazje biologiczne, eksploatacja dzikich populacji, pozyskiwanie zasobów nieożywionych. Ochrona gatunkowa in situ. Szacowanie i kategoryzacja zagrożenia gatunków na skutek 2 antropopresji. Czynna ochrona małych populacji. Teoria metapopulacji. Ochrona gatunkowa ex situ. Reintrodukcja i metaplantacja. 2 Typy i wybór obszarów chronionych z uwzględnieniem mozaikowatości krajobrazu: kryteria oceny, 3 praktyczne metody wyznaczania, ochrona i monitoring. Ogniska bioróżnorodności w krajobrazie. Korytarze ekologiczne. Teoria biogeografii wysp. Przegląd wybranych obszarów chronionych w Polsce i na świecie: parki narodowe, rezerwaty 4 przyrody, parki krajobrazowe, obszary chronionego krajobrazu, użytki ekologiczne, obszary Natura 2000. Prawo w ochronie przyrody. Międzynarodowe aspekty ochrony przyrody. Konwencje o zasięgu 2 światowym i europejskim (K. Ramsarska, CITES, Paryska, Bońska, Berneńska, Helsińska, Europejska Konwencja Krajobrazowa). Formy i kierunki postępowania prowadzące do rewitalizacji terenów poprzemysłowych. 2 Renaturalizacja obszarów zdegradowanych chemicznie. 2 Rośliny w krajobrazie miejskim. 2 RAZEM 30 Tematyka ćwiczeń Godziny Wyróżnianie podstawowych typów krajobrazu związanych ze stopniem i formą ingerencji człowieka - ćwiczenia terenowe na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego i Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych: 1. krajobraz naturalny - formy i metody ochrony zasobów przyrodniczych i 5 charakterystycznych cech rodzimego krajobrazu. Rola i założenia ścieżek turystycznodydaktycznych. Pozytywne i negatywne skutki udostępniania obszarów chronionych dla 31 wypoczynku i dydaktyki 2. kulturowy krajobraz rolniczy - układy pól, zadrzewienia śródpolne, korytarze ekologiczne. Kulturowe pejzaże historyczne 3. krajobraz zdewastowany w rejonie oddziaływania przemysłu górniczo-hutniczego problemy, rekultywacja i rola sukcesji ekologicznej w zagospodarowaniu zwałowisk poprzemysłowych. RAZEM 5 5 15 Literatura: 1. Głowaciński Z. (red.), 2001. Polska Czerwona Księga Zwierząt. Tom I - Kręgowce, Tom II- Bezkręgowce. PWRiL, Warszawa 2. Kowalczyk A. (red.), 2001. Ekologia krajobrazu i ekorozwój - problemy ekologii krajobrazu, t. VIII. Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej 3. Mastaj J. (red.)., 2003. Człowiek i środowisko naturalne Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej - ochrona bioróżnorodności agrosystemów i ekosystemów półnaturalnych. Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Śląskiego, Będzin 4. Michalik S. (red.), 1996. Krakowskie Parki Krajobrazowe - informator przyrodniczy. Zarząd Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych, Kraków 5. Partyka J., Tyc A., 2004. Od Złotego Potoku do Ojcowa - szlakiem wyprawy naturalistów z 1854r. PTTK Ojców, Ojcowski Park Narodowy 6. Pullin A.S., 2004. Biologiczne podstawy ochrony przyrody. PWN, Warszawa 7. Ratyńska H., Kaczmarek S., Cierzniak T., Behnke M., 2002. Ekologia, ochrona i kształtowanie krajobrazu. Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej 8. Richling A., Solon J., 2002. Ekologia krajobrazu. PWN, Warszawa 9. Roo- Zielińska E., Solon J., Degórski M., 2007. Ocena stanu i przekształceń środowiska przyrodniczego na podstawie wskaźników geobotanicznych, krajobrazowych i glebowych. Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, Warszawa 10. Rostański K., Nowak J., Jędrzejko K., Wika S., Grzegorzek P., 1996. Wartości przyrodnicze i kulturowe Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych Województwa Katowickiego - przewodnik florystyczny. Dąbrowa Górnicza 11. Symonides E., 2008. Ochrona przyrody. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 12. Wiśniewski J., Gwiazdowicz D.J., 2004. Ochrona przyrody. Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Poznaniu 13. Wolski K., Szymura M., Gierula A., 2006. Wybrane zagadnienia z ekologii krajobrazu. Wydawnictwo Akademii Rolniczej we Wrocławiu 14. Zarzycki K. (red.) Kaźmierczakowa R., 2001. Polska czerwona księga roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, Kraków 32 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Współczesne trendy w ogrodnictwie - Biologiczne i biotechniczne metody ochrony roślin przed chorobami (Current trends in horticulture - Biological and bio-technical plant protection against diseases) prof. dr hab. Halina Kurzawińska Katedra Ochrony Roślin 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Agroekologia i ochrona roślin I II III 15/15 4 Zapoznanie studentów z zasadami stosowania biologicznej ochrony roślin przed chorobami Miejsce biologicznej ochrony we współczesnym systemie integrowanej ochronie roślin przed chorobami. Czynniki biologicznej ochrony roślin. Biopreparaty i preparaty biotechniczne. Zastosowanie metody biologicznej w praktyce ogrodniczej i rolniczej. opracowanie sprawozdania z wykonanych testów egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Definicja biologicznej ochrony roślin (B.O.R) przed chorobami. Historia B.O.R. 2 Miejsce biologicznej ochrony roślin we współczesnym systemie integrowanej ochrony roślin przed 2 chorobami. Mechanizmy bezpośredniego działania organizmów antagonistycznych na patogeny roślin. 2 Grzyby niepatogeniczne żyjące w środowisku i ich wpływ na grzyby patogeniczne oraz na roślinę – 3 gospodarza (kształtowanie środowiska w sposób sprzyjający B.O.R. za pomocą zabiegów agrotechnicznych). Mikoryzy jako element środowiska o dużym znaczeniu dla B.O.R. Bakterie jako czynniki B.O.R. 2 Biopreparaty stosowane na skalę gospodarczą (cechy biopreparatów, biopreparaty a rynek, bariery 4 stosowania biopreparatów). Możliwości i korzyści łącznego stosowania biologicznej i innych metod ochrony roślin przed chorobami. RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Badanie wpływu środowiska glebowego na grzyby patogeniczne dla roślin za pomocą metody szeregów biotycznych w warunkach in vitro: 1. Przygotowanie materiału do założenia testu biotycznego (m. in. pożywek Martina-Johnsona, 2 PDA). 2. Wyosobnienie i hodowla patogena. 2 3. Wyizolowanie grzybów z gleby pozaryzosferowej metodą piaskową. 2 4. Przeprowadzenie przeglądu makro- i mikroskopowego kolonii i wyodrębnienie kultur 2 reprezentatywnych. 5. Charakterystyka struktury wyizolowanego zbiorowiska grzybów glebowych (dominanty, 1 influenty i grzyby akcesoryczne). 6. Założenie testu biotycznego. 2 7. Ocena i interpretacja wyniku testu szeregów biotycznych, aby określić, czy badane środowisko 2 glebowe sprzyja wzrostowi grzyba patogenicznego, ogranicza go, czy też oddziaływa nań obojętnie. 8. Identyfikacja grzybów o silnym działaniu antagonistycznym. 2 RAZEM 15 Literatura: 1. Backer F.K., Cook J.R. 1974. Biological control of plant pathogens. Freemann, San Francisco. 2. Borecki Z. 2000. Nauka o chorobach roślin. Metoda biologiczna. PWRiL Warszawa. 3. Mańka K. 1974. Zbiorowiska grzybów jako kryterium oceny wpływu środowiska na choroby roślin. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. 160. 9-23. 33 4. Mańka K. 2005. Fitopatologia leśna. PWRiL Warszawa. 123-127. 5. Pięta D. 2004. Wybrane zagadnienia z fitopatologii. Wyd. AR Lublin. 22-40. 6. Orlikowski L.B., Skrzypczak C., Wojdyła A., Jaworska-Marosz A. 2002. Wyciągi roślinne i mikroorganizmy w ochronie roślin przed chorobami. Zesz. Nauk. AR w Krakowie. z. 82. 19-32. 7. Pietr S.J., Sobiczewski P. 1993. Możliwości i ograniczenia zastosowania bakterii do ochrony roślin przed chorobami. Mat. z Sympozjum „Biotyczne środowisko uprawne a zagrożenie chorobowe roślin” Olsztyn 79 września. 47-58. 8. Sobiczewski P. 1988. Bakterie jako czynniki biologicznej ochrony roślin przed chorobami. Postępy Nauk Rolniczych nr 6/94. 19-33. 9. Strzelczyk E. Biologiczne zwalczanie roślinnych patogenów glebowych. Postępy Mikrobiologii. T. XXVII, zesz. 3. 255-271. 10. Dlaczego mikoryza jest szansą sukcesu dla roślin ogrodniczych i leśnych. ISiK, Instytut Badawczy Leśnictwa, Katedra Ochrony Lasu i Ekologii SGGW, Redakcja miesięcznika „Wieś jutra”. Seminarium pod patronatem Dyrektora Generalnej Dyrekcji Lasów Państwowych, Warszawa 21 stycznia 2004. 11. Gołębiowska J. 1986. Mikrobiologia rolnicza. PWRiL Warszawa. 120-122. 34 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Współczesne trendy w ogrodnictwie - Biologiczne i biotechniczne metody zwalczania szkodników (Current trends in horticulture - Biological and biotechnical methods of pests control) dr Michał Pniak Katedra Ochrony Roślin 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Agroekologia i ochrona roślin I II III 15/15 4 Zapoznanie studentów z mechanizmami działania i możliwościami praktycznego zastosowaniem czynników biologicznych (mikroorganizmów, wrogów naturalnych) oraz biotechnicznych w ochronie roślin przed szkodnikami. Kurs porusza tematy związane z zastosowaniem czynników biologicznych w ochronie roślin uprawnych przed szkodnikami. W ramach kursu omawiane są różne kierunki zastosowania metody biologicznej w ochronie roślin, zależności i mechanizmy oddziaływania pomiędzy szkodnikami i ich wrogami naturalnymi oraz owadobójczymi mikroorganizmami. Pozwala na poznanie wielu gatunków drapieżnych i pasożytniczych namnażanych i wykorzystywanych do zwalczania szkodników upraw na szeroką skalę. cykliczne sprawdziany pisemne egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Podstawy i kierunki biologicznego zwalczania szkodników. 1 Znaczenie poszczególnych grup wrogów naturalnych szkodników: 9 mikroorganizmy (wirusy, rikecje, bakterie, grzyby, pierwotniaki), drapieżne owady i pajęczaki, pasożytnicze owady, rola owadożernych ptaków i ssaków. Wykorzystanie wrogów naturalnych szkodników w ochronie upraw ogrodniczych, rolniczych 1 i leśnych. Analogi hormonów i feromonów owadów jako środki biotechniczne. 2 Analogi inhibitorów syntezy chityny i inne preparaty biotechniczne. 2 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Mechanizmy poszukiwania ofiar i żarłoczność drapieżców mszyc. 2 Mechanizmy poszukiwania ofiar i żarłoczność wybranych drapieżców innych szkodników roślin 3 (mączlik szklarniowy, gąsienice, wełnowce). Mechanizmy pasożytowania i rozwoju endoparazytoidów na wybranych gatunkach szkodników. 2 Mechanizmy pasożytowania i rozwoju ektoparazytoidów na wybranych gatunkach szkodników. 2 Mechanizmy i skuteczność działania entomofilnych nicieni. 2 Mechanizmy i skuteczność działania innych entomofilnych mikroorganizmów (wirusy, bakterie, 2 grzyby). Test skuteczności inhibitorów syntezy chityny i feromonów owadów. 2 RAZEM 15 Literatura: 1. Boczek J. Lipa J.J. 1978. Biologiczne metody walki ze szkodnikami roślin. PWN, Warszawa 2. Boczek J. 1992. Niechemiczne metody zwalczania szkodników roślin. Wyd. SGGW, Warszawa 35 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Współczesne trendy w ogrodnictwie - Ekologiczne metody ochrony roślin (Current trends in horticulture - Ecological methods of plant protection) prof. dr hab. Halina Kurzawińska, prof. dr hab. Kazimierz Wiech Katedra Ochrony Roślin 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Agroekologia i ochrona roślin I II III 15/15 6 Zapoznanie studentów z niechemicznymi metodami ochrony roślin przed chorobami Podstawy ochrony w uprawach ekologicznych. Wykaz i zakres stosowania środków ochrony roślin zakwalifikowanych do stosowania w rolnictwie ekologicznym. Mikoherbicydy. cykliczne sprawdziany pisemne egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Zasady ekologicznej produkcji ze szczególnym uwzględnieniem ekologicznej ochrony roślin. 2 Metoda agrotechniczo-higieniczna i mechaniczno-fizyczna w ochronie roślin przed chorobami. 2 Środki pochodzenia naturalnego w ochronie roślin przed chorobami. Sposoby uzyskiwania 2 preparatów roślinnych, wykorzystanie naturalnych składników oporu środowiska. Systemy niechemicznej ochrony upraw ogrodniczych przed chorobami. 1,5 Wpływ środków ochrony roślin na organizmy pożyteczne. 1 Naturalne środki ochrony roślin oraz środki dopuszczone do stosowania w gospodarstwach 3 ekologicznych (przepisy prawne dotyczące rejestracji). Występowanie i metody ochrony organizmów pożytecznych w agrocenozach. 2 Inne niechemiczne metody ochrony roślin wykorzystywane w uprawach ekologicznych. Metody 1,5 wykrywania i prognozowania szkodników. RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Badanie wpływu wybranych preparatów opartych na substancjach roślinnych (np.: wyciąg 2 z czosnku, cebuli) na wzrost i rozwój niektórych grzybów patogenicznych: 1. Wyosobnienie grzybów patogenicznych. 2. Założenie testu w warunkach in vitro. 3,5 3. Odczyt testu i interpretacja wyników. 2 Przygotowanie wybranych wyciągów roślinnych i przeprowadzenie testów skuteczności na 3 wybranych grupach owadów. Porównanie działania chemicznych i naturalnych środków ochrony roślin na szkodniki. 3 Wykonywanie i zakładanie prostych pułapek do zabezpieczania roślin i odławiania szkodników. 1,5 RAZEM 15 Literatura: 1. Falińska K. 1997. Ekologia roślin. PWN, Warszawa. 2. Fiedorow Z., Gołębniak B., Weber Z. 2004. Ogólne wiadomości z fitopatologii. Wyd. AR Poznań. 3. Borecki Z. 2000. Nauka o chorobach roślin. PWRiL Warszawa. 4. Bruns A. i H., Schmidt G. 1994. W zgodzie z naturą – Twój ogród. Ekoland, Warszawa. 36 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Współczesne trendy w ogrodnictwie - Biotechnologia w ochronie roślin (Current trends in horticulture - Biotechnology in plant protection ) prof. dr hab. Maria Klein, prof. dr hab. Maria Kowalik, dr inż. Michał Pniak Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa, Katedra Ochrony Roślin 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Agroekologia i ochrona roślin I II III 15/15 2 Zapoznanie studentów z metodami transformacji roślin. Poznanie zakażeń mikrobiologicznych i możliwości ich eliminowania w kulturach tkankowych. Wskazanie możliwości zastosowania biotechnologii w ochronie roślin przed agrofagami. Transformacja genetyczna roślin z wykorzystaniem metod wektorowych i bezwektorowych. Odmiany transgeniczne w hodowli, uprawie i komercji. Odporność roślin transgenicznych na szkodniki, choroby i herbicydy. Mikroorganizmy jako czynniki ochrony roślin przed chorobami. Zanieczyszczenia mikrobiologiczne w kulturach in vitro. cykliczne sprawdziany pisemne egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Transformacja genetyczna i jej znaczenie. 1 Metody transformacji roślin: wektorowe (Agrobacterium tumefaciens i A. rhizogenes) i 1 bezwektorowe (makro i mikroiniekcja, transformacja protoplastów, mikrowstrzeliwanie). Przegląd genów użytkowych wprowadzonych do roślin uprawnych warunkujących odporność na 1 stresy biotyczne i abiotyczne. Odmiany transgeniczne w hodowli, uprawie i komercji. 1 Potencjalne zagrożenie dla środowiska związane z uprawą GMO, regulacje prawne. 1 Wykorzystanie w biotechnologii roślin mikroorganizmów jako czynników ochrony roślin przed 1 chorobami. Drobnoustroje endo i egzogenne w kulturach in vitro. 2 Zapobieganie zanieczyszczeniom mikrobiologicznym eksplantatów na poszczególnych etapach 2 kultury in vitro. Rośliny transgeniczne odporne na szkodniki, choroby i herbicydy. 1 Wpływ roślin transgenicznych na organizmy drapieżne i pasożytnicze. 2 Oddziaływania pomiędzy owadami i mikroorganizmami. 2 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Przeprowadzenie transformacji tytoniu metodą krążkową z wykorzystaniem Agrobacterium tumefaciens: Przygotowanie pożywek do transformacji. 1 Założenie kultury bakteryjnej i uzyskanie jednokomórkowych kolonii. 1 Pobranie eksplantatów i przeprowadzenie kokultywacji krążków liściowych tytoniu z A. 1 tumefaciens. Identyfikacja transgenicznych roślin wybranymi metodami. 1 Ocena efektywności transformacji. 1 Identyfikacja zakażeń w laboratoriach roślinnych kultur in vitro. 2 Oznaczanie bakterii, organizmów grzybopodobnych i grzybów wywołujących zakażenia 3 mikrobiologiczne w kulturach in vitro. Określenie wpływu toksycznego białka Bt na wybrane grupy owadów. 2 Sposoby namnażania entomofilnych wirusów, grzybów i bakterii. 2 Sposoby masowej produkcji entomofilnych nicieni. 1 37 RAZEM 15 Literatura: 1. Malepszy S. (red.), 2009. Biotechnologia roślin. PWN, Warszawa 2. Bednarski W. i Reps A. (red.), 2003. Biotechnologia żywności. WN-T, Warszawa 3. Skucińska B. (red.), 2008. Przewodnik do ćwiczeń z roślinnych kultur in vitro. Wydawnictwo UR w Krakowie 4. Głowacka B. (red.), 2007. Organizmy genetycznie zmodyfikowane. Materiały szkoleniowe. Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych 5. Biotechnologia. Kwartalnik, PAN 6. Boczek J. i Lipa J.J. (red.), 1978. Biologiczne metody walki ze szkodnikami roślin. PWN, Warszawa 7. Harborne J.B., 1997. Ekologia biochemiczna. PWN, Warszawa 38 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Współczesne trendy w ogrodnictwie - Kultury in vitro w hodowli roślin (Current trends in horticulture - In vitro culture in plant breeding) dr hab. Adela Adamus, prof. UR Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa 30 w. /30 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Bioinżynieria oraz Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Genetyka, hodowla i biotechnologia roślin I II III 30/30 6(B) 7(O) Rodzaje technik in vitro i ich zastosowanie na różnych etapach programów hodowli nowych odmian. Kultury komórek, tkanek i organów. Somatyczna embriogeneza i sztuczne nasiona jako alternatywa dla nasiennictwa. Selekcja cech w kulturach in vitro oraz perspektywy jej zastosowania. Otrzymywanie roślin haploidalnych, a następnie podwojonych haploidów i ich wykorzystanie w hodowli odmian mieszańcowych. Tworzenie mieszańców oddalonych i ich znaczenie. Przechowywanie materiału roślinnego w kulturach in vitro: kolekcje genotypów, zamrażanie eksplantatów. cykliczne sprawdziany pisemne egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Zdolność morfogenetyczna komórek roślinnych. Historia rozwoju kultur in vitro. 2 Rodzaje technik in vitro i możliwości ich zastosowanie na różnych etapach procesu hodowli nowych 4 odmian. Kultury komórek, tkanek i organów. Somatyczna embriogeneza, sposoby otrzymywania i perspektywy wykorzystania w ogrodnictwie 2 somatycznych nasion. Gametyczna embriogeneza - otrzymywanie roślin haploidalnych drogą androgenezy, gynogenezy i 4 redukcji somatycznej. Metody: podwajania genomów haploidalnych, oceny poziomu ploidalności oraz gametycznego 4 pochodzenia regenerantów. Linie podwojonych hapliodów i ich wykorzystanie w hodowli odmian mieszańcowych. 2 Mieszańce form oddalonych. Kultury zarodków mieszańcowych. Zapylenie i zapłodnienie w kulturach 4 in vitro. Mieszańce somatyczne. Indukowanie zmienności w kulturach in vitro: mutageneza i transformacja. Zmienność somaklonalna i 3 jej znaczenie dla hodowli. Selekcja i testowanie cech w kulturach in vitro – zalety i wady oraz perspektywy wykorzystania w 1 hodowli. Przechowywanie materiału roślinnego in vitro: kolekcje, kriokonserwacja – techniki mrożenia 2 eksplantatów. Kultury in vitro w farmakologii i medycynie. 2 RAZEM 30 Tematyka ćwiczeń Godziny Zapoznanie się z organizacją laboratorium in vitro. Pożywki: rodzaje, składniki, roztwory robocze. 4 Przygotowanie pożywek o zróżnicowanym składzie - autoklawowanie, filtrowanie. Indukcja organogenezy, ryzogenezy i tkanki kalusowej w kulturach roślin modelowych. 2 Ustalenie stadium rozwojowego mikrospor w pąkach kwiatowych kapusty za pomocą barwienia 2 fluorescencyjnego – obserwacje faz mikrosporogenezy w mikroskopie fluorescencyjnym. Zakładanie kultur pylnikowych oraz kultur izolowanych mikrospor u warzyw kapustnych. 4 Wykorzystanie zjawiska gynogenezy – kultury pąków kwiatowych cebuli. 2 Indukowana partenogeneza u marchwi – zapylanie pyłkiem obcego gatunku oraz kultury izolowanych 2 zalążków. 39 Kultury protoplastów u wybranych gatunków warzyw, fuzja protoplastów u rodzaju Daucus. Mieszańce międzygatunkowe w rodzaju Allium – wykonanie zapyleń krzyżowych, kultury izolowanych zalążków – technika embryo rescue. Obserwacje wyników założonych doświadczeń i ich interpretacja – mikroskop binokularny i odwróconego pola, dokumentacja fotograficzna. Aklimatyzacja i przenoszenie otrzymanych roślin do warunków ex vitro. RAZEM 4 4 4 2 30 Literatura: 1. Zenkteler M., 1984. Hodowla komórek i tkanek roślinnych. PWN, Warszawa 2. Bajaj Y.P.S., 1988. Biotechnology in Agriculture and Forestry, vol. 1-10. Springer, Berlin 3. Maleszy S., Niemirowicz-Szczytt K., Przybecki Z., 1989. Biotechnologia w genetyce i hodowli roślin. PWN, Warszawa 4. Maleszy S., 2001. Biotechnologia roślin. PWN, Warszawa 5. Michalik B., 1996. Zastosowanie metod biotechnologicznych w hodowli roślin. DRUKROL S.C., Kraków. 40 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Współczesne trendy w ogrodnictwie - Transgenika roślin (Current trends in horticulture - Plant genetic transformation) dr hab. Rafał Barański Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa 14 w. /16 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Bioinżynieria w ogrodnictwie oraz Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Genetyka, hodowla i biotechnologia roślin I II III 14/16 6 Zapoznanie studentów z modyfikacją genetyczną roślin drogą transgenezy oraz osiągnięciami aplikacyjnymi w tym zakresie. Omówione zostaną techniki transformacji komórek roślinnych oraz metodyka uzyskiwania organizmów genetycznie modyfikowanych. Przedstawione zostaną geny modelowe (selekcyjne i markerowe) oraz użytkowe wprowadzone do roślin, odmiany transgeniczne w uprawie i komercji. Duża uwaga będzie zwrócona na przepisy prawne regulujące badania i obrót GMO. W czasie ćwiczeń studenci nauczą się techniki transformacji roślin metodą wektorową z użyciem Agrobacterium tumefaciens. Nabiorą umiejętności w zakresie: przygotowania kultur bakterii, pobierania eksplantatów do transformacji, kokultywacji z Agrobacterium, selekcji i regeneracji roślin transgenicznych, wykrywania genów reporterowych różnymi technikami. sprawozdania z ćwiczeń, sprawdzian pisemny egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Aktualny stan upraw GM roślin na świecie. Geny markerowe i reporterowe, promotory. Metody transformacji roślin: wektorowe i bezwektorowe Identyfikacja transgenów metodami histochemicznymi i molekularnymi Przegląd genów użytkowych wprowadzonych do roślin uprawnych Współistnienie odmian biotechnologicznych, konwencjonalnych i ekologicznych Regulacje prawne związane z wprowadzeniem do uprawy roślin GM Godziny 2 2 2 2 2 2 2 RAZEM 14 Tematyka ćwiczeń Godziny Identyfikacja molekularna szczepów Agrobacterium z wprowadzonym plazmidem binarnym 4 Transformacja roślin z użyciem A. tumefaciens i A. rhizogenes 4 Transformacja in planta, ocena segregacji transgenów w pokoleniu T1 4 Identyfikacja transformantów w różnych systemach selekcyjnych 2 Detekcja transgenów metodami molekularnymi 2 RAZEM 16 Literatura: 1. Maleszy S., 2009. Biotechnologia roślin. PWN, Warszawa 2. Spangenberg G., Potrykus I., 1995. Gene transfer to plants. Springer, Berlin, 3. Nester E, Gordon MP, Kerr A., 2005. Agrobacterium tumefaciens. APS Press, St. Paul 4. Buchowicz J., 2006. Biotechnologia molekularna. PWN, Warszawa 41 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Współczesne trendy w ogrodnictwie - Nowe technologie w nasiennictwie (Current trends in horticulture - New technologies in seed science) dr inż. Barbara Jagosz Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia audytoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Bioinżynieria I II III 15/15 4 Zapoznanie studentów z najnowszymi technologiami produkcji i uszlachetniania materiału siewnego, produkowanego w systemie tradycyjnym oraz ekologicznym. Zastosowanie nowoczesnych sposobów doskonalenia materiału siewnego za pomocą metod technologicznych i fizjologicznych. Koncepcja technologii wytwarzania i uszlachetniania nasion w systemie ekologicznym. sprawdzian pisemny, przygotowanie i wygłoszenie referatu zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Biologiczne podstawy nasiennictwa. 1 Nowoczesne sposoby przedsiewnej obróbki nasion. 1 Kalibracja i rozdział gęstościowy nasion, zastosowanie funkcji rozkładu RRSB do opisu rozdziału 1 sitowego nasion, sprawność sita ciągłego przesiewacza do nasion. Mycie i ługowanie oraz suszenie nasion suchych i mokrych. 2 Technologia enzymatycznego czyszczenia nasion. 1 Technologia termicznego odkażania nasion i usuwania wirusów z nasion pomidora. 2 Technologia otoczkowania i powlekania nasion, zastosowanie nasion otoczkowanych, zastosowanie 2 granulacji aglomeracyjnej do otoczkowania nasion, otoczkowanie nasion z użyciem mikroorganizmów, badania nad podniesieniem jakości nasion otoczkowanych. Fizjologiczne podstawy kondycjonowania nasion, kinetyka pobierania wody przez nasiona, 2 podkiełkowanie nasion. Nowe trendy w magazynowaniu i przechowywaniu nasion. 1 Wybrane zagadnienia z produkcji nasion ekologicznych. 1 Technologie wspomagające nasiennictwo ekologiczne. 1 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Zapoznanie się z najnowszą literaturą z zakresu najnowszych osiągnięć w dziedzinie nasiennictwa. 15 W oparciu o wybrane publikacje (preferowane są doniesienia anglojęzyczne), każdy student przygotowuje i wygłasza referat. RAZEM 15 Literatura: 1. Black M., Bewley J.D., Halmer P., 2006. The Encyclopedia of Seeds: Science, Technology and Uses. CABI, London,UK 2. Błaszczyńska B., 2007. Przekształcanie gospodarstwa konwencjonalnego na produkcję ekologiczną. MATECH, Bydgoszcz. 3. Michalik B., Weiner W. 2004. Wybrane zagadnienia z nasiennictwa roślin ogrodniczych. Drukrol, Kraków 42 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Współczesne trendy w ogrodnictwie - Produkcja nasion ekologicznych (Current trends in horticulture - Production of organic seeds) dr inż. Barbara Jagosz Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa 15 w. /0 ćw. wykłady studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Genetyka, hodowla i biotechnologia roślin I II III 15/0 1 Zapoznanie studentów z teoretycznymi i praktycznymi aspektami ekologicznej produkcji oraz uszlachetniania materiału siewnego produkowanego w systemie ekologicznym. Rozwój i zasady funkcjonowania nasiennictwa ekologicznego, przebieg produkcji nasion, oznaczanie parametrów jakościowych i sposoby uszlachetniania nasion produkowanych w systemie ekologicznym. Aktualny stan nasiennictwa ekologicznego Polsce i na świecie. sprawdzian pisemny egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Nasiennictwo ekologiczne, produkcja nasion ekologicznych (wstęp, wprowadzenie, ogólna 2 charakterystyka). Przepisy prawne regulujące zasady nasiennictwa ekologicznego oraz gospodarstw ekologicznych 3 produkujących materiał siewny. Specyfika produkcji nasiennej prowadzonej w nowoczesnych gospodarstwach ekologicznych. 2 Technologie wytwarzania i uszlachetniania nasion w systemie ekologicznym. 4 Parametry jakościowe nasion ekologicznych. 2 Produkcja nasion ekologicznych – stan aktualny. 2 RAZEM 15 Literatura: 1. Black M., Bewley J.D., Halmer P., 2006. The Encyclopedia of Seeds: Science, Technology and Uses. CABI, London,UK 2. Błaszczyńska B., 2007. Przekształcanie gospodarstwa konwencjonalnego na produkcję ekologiczną. MATECH, Bydgoszcz. 3. Dziennik Ustaw 2004. Ustawa o rolnictwie ekologicznym. Dz.U. Nr 93, poz. 898. 4. Michalik B., Weiner W. 2004. Wybrane zagadnienia z nasiennictwa roślin ogrodniczych. Drukrol, Kraków 43 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Współczesne trendy w ogrodnictwie - Wykorzystanie i ochrona zasobów genowych (Current trends in horticulture - Utilization and conservation of genetic resources) dr hab. Rafał Barański Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa 9 w. /6 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Genetyka, hodowla i biotechnologia roślin I II III 9/6 2 Zapoznanie z problematyką ochrony bioróżnorodności i jej racjonalnego wykorzystania. Zasoby genowe na świecie oraz działania globalne na rzecz ich utrzymania. Metody ochrony i sposoby racjonalnego wykorzystania bioróżnorodności. praca seminaryjna zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Bioróżnorodność i sposoby jej zachowania. Metody stosowane do charakteryzacji zasobów genowych i badania ich zmienności. Ochrona zasobów genowych in situ w warunkach naturalnych i zagospodarowanych. Kolekcje zasobów genowych ex situ, żywe kolekcje, banki genów. Racjonalne wykorzystanie zasobów genowych. Godziny 1 3 1 2 2 RAZEM 9 Tematyka ćwiczeń Godziny Omówienie różnorodności kolekcji wybranych gatunków zebranych w bankach genów i jej 4 wykorzystanie. Wykorzystanie deskryptorów do opisu zmienności. 1 Generowanie kolekcji podstawowych. 1 RAZEM 6 Literatura: 1. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. Nr 463 (1998), 497 (2004), 517 (2007) 2. Johnson RC, Hodgkin T., 1999. Core collections for today and tomorrow, IPGRI, Rome 44 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzinowy: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Współczesne trendy w ogrodnictwie - Ozdobne rośliny cebulowe (Current trends in horticulture - Ornamental bulbous plants) prof. dr hab. Anna Bach Katedra Roślin Ozdobnych 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, projektowe, terenowe studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Rośliny ozdobne I II III 15/15 5 Zapoznanie studentów z najnowszymi technologiami produkcji doborem ozdobnych roślin cebulowych do dekoracji wnętrz i wykorzystania w terenach zieleni. Charakterystyka nowych metod produkcji oraz regulacji terminu kwitnienia roślin cebulowych, zastosowanie do dekoracji wnętrz i w terenach zieleni. sprawdziany pisemne, wykonanie projektu rabaty roślin cebulowych egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Produkcja ozdobnych roślin cebulowych w Polsce i na świecie. Pochodzenie najważniejszych roślin 2 cebulowych i bulwiastych oraz jego związek ze sposobem uprawy. Charakterystyka i wpływ spoczynku u roślin cebulowych na formowanie kwiatów. 2 Sekwencje termiczne wzrostu i rozwoju ozdobnych roślin cebulowych i bulwiastych. 2 Przebieg procesu kwitnienia u roślin cebulowych. 2 Czynniki agronomiczne produkcji cebul: specjalne wyposażenie gospodarstwa, ziemie, nawożenie, 2 nawadnianie plantacji. Zastosowanie ozdobnych roślin cebulowych do pojemników. 1 Zastosowanie ozdobnych roślin cebulowych na kwiaty cięte. 2 Zastosowanie roślin cebulowych i bulwiastych w terenach zieleni. 2 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Pędzenie lilii i tulipanów - problemy w produkcji. Pędzenie narcyzów i hiacyntów – problemy w produkcji. Przegląd i zastosowanie gatunków roślin drobno cebulowych. Reprodukcja i pędzenie ozdobnych roślin cebulowych doniczkowych. Reprodukcja i uprawa pod osłonami roślin bulwiastych. Projekt rabaty z zastosowaniem ozdobnych roślin cebulowych. Ćwiczenia terenowe w specjalistycznym gospodarstwie – Grębałów. Godziny 2 2 2 2 2 2 3 RAZEM 15 Literatura : 1. Grabowska B., Krause J., Mynett K. (1987) Uprawa cebulowych i bulwiastych roślin ozdobnych. PWRiL Warszawa 2. Krause J. (1992) Kwitnące cebule. Polski Związek Działkowców, Warszawa 45 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Współczesne trendy w ogrodnictwie - Proekologiczne metody uprawy roślin ozdobnych (Current trends in horticulture - Proecological methods of ornamental plants cultivation) dr inż. Małgorzata Malik Katedra Roślin Ozdobnych 15 w /15 ćw. wykłady, ćwiczenia audytoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Rośliny ozdobne I II III 15/15 4 Zapoznanie studentów z ekologicznymi technologiami produkcji roślin ozdobnych. Charakterystyka proekologicznych metod uprawy roślin ozdobnych. Proekologiczne technologie uprawy roślin ozdobnych. Wymagania roślin w proekologicznej uprawie. Energooszczędna produkcja roślin ozdobnych. cykliczne sprawdziany pisemne zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Charakterystyka proekologicznych metod uprawy roślin ozdobnych. Wymagania świetlne roślin ozdobnych w proekologicznej uprawie. Wymagania termiczne roślin ozdobnych w proekologicznej uprawie. Woda w proekologicznych uprawach roślin ozdobnych. Podłoża w proekologicznych uprawach roślin ozdobnych. Energooszczędna produkcja roślin ozdobnych. Godziny 1 3 3 3 2 3 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Analiza systemów nawadniania w uprawie roślin ozdobnych pod względem oszczędności wody. 2 Porównanie systemów uprawy roślin ozdobnych na stołach zalewowych i matach podsiąkowych. 3 Charakterystyka systemów zamkniętych w uprawie roślin ozdobnych. 3 Poznanie hydroponicznych metod uprawy roślin ozdobnych. 2 Sporządzenie doboru energooszczędnych gatunków roślin ozdobnych. 3 Poznanie proekologicznych metod przyspieszania i pędzenia ozdobnych roślin cebulowych. 2 RAZEM 15 Literatura: 1. Chmiel H. (red.), 2000. Uprawa roślin ozdobnych. PWRiL, Warszawa 2. Czekalski M., 2005. Ogólna uprawa roślin ozdobnych. UWP, Wrocław 46 Tytuł przedmiotu: Współczesne trendy w ogrodnictwie - Logistyka roślin ozdobnych (Current trends in horticulture - Logistic of ornamental plants) Prowadzący: dr inż. Zbigniew Koziara Katedra, zakład: Katedra Roślin Ozdobnych Wymiar godzin: 15 w /15 ćw. Rodzaj zajęć: wykłady, ćwiczenia audytoryjne Status zajęć: studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Rośliny ozdobne Semestry: I II III Godziny: 15/15 Punkty ECTS: 4 Cel kursu: Zapoznanie studentów z praktyczną i teoretyczną stroną minimalizowania strat w obrocie ozdobnym materiałem roślinnym. Tematyka: wykłady i ćwiczenia poruszające zagadnienia związane z przechowywaniem i obrotem materiałem roślinnym, sposobu jego pakowania, transportowania Kryteria oceny: cykliczne sprawdziany pisemne Forma zakończenia: zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Gospodarka wodna rośliny i jej wpływ na trwałość i jakość materiału roślinnego (bilans wodny, 3 higrofity i sukulenty, utrudnienia w przewodzeniu wody, blokada fizjologiczna). Substancje chemiczne poprawiające jakość materiału roślinnego (odzyskiwanie turgoru, 3 kondycjonowanie, moczenie, impregnacja pędów, otwieranie pąków kwiatowych). Wpływ czynników fizycznych na pędzenie pędów krzewów ozdobnych (bez lilak, kłącza konwalii). 2 Aklimatyzacja (hartowanie), abscyzja, suszenie roślin. Przegląd gatunków roślin ozdobnych uprawianych na zieleń ciętą (eukaliptus, dzwonki irlandzkie, 2 gipsówka). Przegląd prezentacji multimedialnych na temat trwałości kwiatów ciętych i zieleni ciętej. 2 Pakowanie i przygotowanie do transportu materiału roślinnego. 3 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Charakterystyka kolejnych etapów obrotu materiałem roślinnym na drodze od producenta do 2 konsumenta. Wyznaczenie i sporządzenie wykazu podstawowych etapów w obrocie materiale roślinnym. Zapoznanie studentów z przepisami prawnymi regulującymi kwalifikację materiału roślinnego: 2 paszporty roślinne, przydzielanie paszportów przez Inspekcję Ochrony Roślin, lista roślin objętych paszportami. Charakterystyka i omówienie głównych założeń, cech związanych z marketingiem roślin 2 ozdobnych (wartość dodana produktu, sposoby pakowania roślin, oznakowanie roślin). Specyfika rynku w zakresie sezonowości sprzedaży roślin ozdobnych (przybliżenie problematyki 2 najważniejsze sezony, terminy spiętrzenia produkcji i sprzedaży. Omówienie sposobu znakowania produktów ogrodniczych w międzynarodowym systemie kodów 1 EAN. Znaczenie systemu w logistyce i sprzedaży roślin ozdobnych. Sposoby transportu roślin ozdobnych. Obrót paletami Euro oraz wózkami CC jako podstawowym 2 modułem logistycznym w sprzedaży roślin ozdobnych. Określenie schematu dystrybucji oraz głównych kierunków sprzedaży roślin ozdobnych w Polsce i 2 Holandii. Kierunki transportu roślin ozdobnych na świecie. Najważniejsze obszary produkcji i rynki zbytu roślin ozdobnych. Budowa i sposoby ekspozycji roślin ozdobnych w centrach ogrodniczych, supermarketach i 2 kwiaciarniach. RAZEM 15 Literatura: 1. 2. J. Nowak, R.M. Rudnicki, 1992. Jak przedłużyć trwałość kwiatów ciętych i roślin doniczkowych. Wydawnictwo: Przedsiębiorstwo Handlowo Usługowe Mutual Benefis, Skierniewice. E. Skutnik, 1998. Gatunki stosowane na zieleń ciętą i próby przedłużania ich rozbiorczej trwałości. Materiały z konferencji naukowej: Najnowsze metody przedłużania trwałości ciętych kwiatów. SGGW Warszawa 47 Nazwa przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Współczesne trendy w ogrodnictwie -Terapia roślinami ozdobnymi (Current trends in horticulture - Ornamental plants therapy) dr inż. Bożena Szewczyk-Taranek Katedra Roślin Ozdobnych 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Rośliny ozdobne I II III 15/15 3 Możliwość zastosowania najnowszej wiedzy o roślinach ozdobnych w aspekcie potrzeb terapeutycznych i estetyczno-rekreacyjnych człowieka. Właściwości terapeutyczne roślin ozdobnych, kryteria doboru roślin do ogrodów sensorycznych, metody terapii roślinami ozdobnymi. projekt rabaty roślin ozdobnych do ogrodów sensorycznych, sprawdzian pisemny zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Definicja i rodzaje terapii roślinami. Własności biologiczne i dekoracyjne roślin ozdobnych w aspekcie terapii człowieka. Podstawy terapii z udziałem roślin ozdobnych. Ogrody sensoryczne i ich rola terapeutyczna: barwa, zapach, dotyk, dźwięk, smak. Rośliny ozdobne w ziołolecznictwie. Godziny 2 2 2 6 3 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Metody terapii z wykorzystaniem różnych gałęzi ogrodnictwa i szczególnym uwzględnieniem 5 roślin ozdobnych. Projekt wykorzystujący ogrodnictwo ozdobne jako terapię leczniczą. 5 Zajęcia terenowe w gospodarstwie terapeutycznym. 5 RAZEM 15 Literatura: 1. Latkowska M.J., 2008. Hortiterapia – Rehabilitacja i terapia przez pracę w ogrodzie. Zeszyty problemowe Postępów Nauk Rolniczych 525:229-235 2. Nowak J., 2008. Terapia ogrodnicza w krajach europejskich. Zeszyty problemowe Postępów Nauk Rolniczych 525:271-276 48 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Współczesne trendy w ogrodnictwie – Nowe technologie rozmnażania roślin sadowniczych (Current trends in horticulture – New technologies of fruit plant propagation) dr Maciej Gąstoł, dr Ewa Dziedzic Katedra Sadownictwa i Pszczelnictwa 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem – specjalizacja: Sadownictwo I II III 15/15 5 Kurs ma na celu głębsze zapoznanie słuchaczy z biologią rozmnażania roślin sadowniczych. Podczas wykładów studenci poznają najnowsze trendy w agrotechnice i technologii produkcji owocowego materiału szkółkarskiego. Na bazie poznanych, teoretycznych zagadnień z fizjologicznych podstaw szkółkarstwa, genetyki i anatomii przedstawione zostaną możliwości ich praktycznego użycia w polowej i kontenerowej produkcji szkółkarskiej. Przedstawiony zostanie wpływ czynników środowiskowych, a także np. regulatorów wzrostu na proces rozmnażania roślin drzewiastych. Na ćwiczeniach praktycznych, prowadzonych w szkółce, studenci nabiorą praktycznych umiejętności rozmnażania różnych gatunków roślin owocowych. końcowy sprawdzian pisemny zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Termiczne kalusowanie szczepów. Wczesne wykrywanie zjawiska niezgodności u nowych 3 podkładek dla drzew owocowych. Biologiczne aspekty produkcji nasion podkładek generatywnych. 3 Rozmnażanie ksenowegetatywne – urzędzenia i materiały zwiększające skuteczność tego zabiegu. 2 Kultury roślinne w bioreaktorach. 2 Zapylenie, zapłodnienie oraz kultury zarodków in vitro. 3 Długotrwałe przechowywanie materiału roślinnego in vitro. 2 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Produkcja sadzonek. Podłoża i pojemniki do ukorzeniania, przygotowanie ukorzeniaczy. 3 Sadzonkowanie winorośli (szklarnia). Aklimatyzacja i ocena roślin pochodzących z mikrorozmnażania. 4 Urządzenia i wyposażenie nowoczesnego gospodarstwa szkółkarskiego pod kątem regulowania 8 czynników środowiskowych – zajęcia praktyczne w szkółce. RAZEM 15 Literatura: 1. Hartmann H.T., Kester D.E., Davies F.T., Geneve R.L., 2001. Plant Propagation Principles and Practices, Prentice Hall, 7th edition 2. Malepszy S. (red.), 2001. Biotechnologia roślin. PWN, Warszawa 49 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Współczesne trendy w ogrodnictwie - Regulatory wzrostu i rozwoju roślin w sadownictwie (Current trends in horticulture - Plant growth and development regulators in fruit production) dr hab. Jan Skrzyński, dr inż. Aleksander Gonkiewicz Katedra Sadownictwa i Pszczelnictwa 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia terenowe w SD w Garlicy Murowanej studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Sadownictwo I II III 15/15 4 Studenci zapoznają się z praktycznym wykorzystaniem regulatorów wzrostu i rozwoju roślin w uprawach sadowniczych, przygotowaniem roztworów, przeliczaniem stężeń, wyborem optymalnego terminu zabiegu (fazy fenologicznej) oraz z oceną skuteczności zabiegu. Najważniejsze regulatory wzrostu i rozwoju roślin stosowane w sadownictwie, zjawisko przemiennego owocowania, przerzedzanie kwiatów i zawiązków, hamowanie tworzenia się pąków kwiatowych, hamowanie wzrostu drzew, zapobieganie przedwczesnemu opadaniu owoców, przyspieszanie dojrzewania owoców, przygotowanie owoców do zbioru mechanicznego, poprawianie wielkości i kształtu owoców, wywoływanie partenokarpii, wpływ bioregulatorów na jakość przechowywanych owoców. opracowanie sprawozdania z przeprowadzonych ćwiczeń zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Przegląd ważniejszych regulatorów wzrostu i rozwoju roślin stosowanych w sadownictwie. Zjawisko przemiennego owocowania. Przerzedzanie kwiatów i zawiązków owocowych. Czynniki decydujące o skuteczności zabiegu. Hamowanie wzrostu roślin sadowniczych i ograniczanie zawiązywania pąków kwiatowych. Zapobieganie przedwczesnemu opadaniu owoców przed zbiorem oraz przygotowanie owoców do zbioru mechanicznego. Wywoływanie partenokarpii oraz wpływ na jakość handlową owoców. Ekologiczne metody regulowania intensywności owocowania. Wykorzystanie regulatorów wzrostu do ograniczenia wrażliwości roślin na stres i niekorzystne warunki środowiskowe. Regulowanie kształtu i wielkości owoców oraz wpływ bioregulatorów na proces wybarwiania się. Wpływ regulatorów wzrostu i rozwoju roślin na zdolność przechowalniczą owoców. RAZEM Tematyka ćwiczeń Zapoznanie się preparatami handlowymi zawierającymi regulatory wzrostu i rozwoju roślin. Przygotowanie roztworów i wykonanie zabiegu w celu przerzedzenia kwiatów. Przygotowanie roztworów i wykonanie zabiegu w celu: przerzedzenia zawiązków owocowych oraz poprawienia jakości owoców. Przygotowanie roztworów i wykonanie zabiegu w celu zahamowania wzrostu pędów. Ocena skuteczności przerzedzenia kwiatów oraz zawiązków owocowych . Ocena skuteczności przerzedzania kwiatów i zawiązków owocowych, hamowania wzrostu pędów drzew owocowych oraz wpływu regulatorów na jakość owoców truskawki. RAZEM Literatura: 1. Jankiewicz S., 1997. Regulatory wzrostu i rozwoju roślin. (t. I i II). PWN, Warszawa 2. Jankiewicz S., 1984. Fizjologia roślin sadowniczych. PWN, Warszawa 50 Godziny 2 2 2 2 1 2 2 2 15 Godziny 4 4 4 3 15 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Współczesne trendy w ogrodnictwie - Przechowywanie owoców (Current trends in horticulture - Fruit storage and postharvest technology) dr hab. Jan Skrzyński Katedra Sadownictwa i Pszczelnictwa 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia audytoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Sadownictwo I II III 15/15 4 Przekazanie studentom wiedzy o udoskonalonych metodach przechowywania owoców. Metody i technologie przygotowania obiektów do przechowywania owoców oraz zagadnień związanych z eksploatacją chłodni (schładzanie, optymalizacja warunków przechowywania, sprzęt, wyposażenie itp.). Przyczyny zaburzeń przebiegu przechowywania. Charakterystyka metod określania długości przechowywania owoców oraz przygotowania do sprzedaży. końcowy sprawdzian pisemny egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Tendencje współczesnego przechowalnictwa w kraju i na świecie. 2 Stadia dojrzałości owoców. 2 Cel i metody schładzania owoców. 2 Szczegółowe zasady i metody optymalizacji warunków przechowywania. 3 Przyczyny zaburzeń przebiegu przechowywania. 2 Metody traktowania owoców po zbiorze dla poprawienia właściwości przechowalniczych. 2 Określanie dopuszczalnego okresu przechowywania owoców. 2 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Metody zbioru, transportu oraz załadunku owoców. 2 Zapoznanie się z elementami budowy i wyposażeniem współczesnych obiektów chłodniczych. 2 Przygotowanie komór i opakowań do nowego sezonu eksploatacji. Próby szczelności komór. 2 Prezentacja tradycyjnych i współczesnych urządzeń do pomiaru warunków przechowywania. 2 Prowadzenie nadzoru eksploatacji komór przechowalniczych. 2 Rozpoznawanie przyczyn strat podczas przechowywania owoców. 3 Przygotowanie owoców do sprzedaży (kalibracja, sortowanie, pakowanie) według aktualnych 2 technologii. RAZEM 15 Literatura: 1. Lange E., Ostrowski W, 1992. Przechowalnictwo owoców. PWRiL, Warszawa 51 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Współczesne trendy w ogrodnictwie – Agrotechnika w uprawach sadowniczych (Current trends in horticulture - Agrotechnics of fruit crops) dr Maciej Gąstoł, dr Aleksander Gonkiewicz Katedra Sadownictwa i Pszczelnictwa 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia terenowe studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Sadownictwo I II III 15/15 3 Kurs ma na celu szersze zapoznanie słuchaczy z nowoczesnymi technologiami stosowanymi w uprawie drzew i krzewów owocowych. Podczas wykładów studenci poznają najnowsze trendy w agrotechnice i technologii produkcji owoców. Szczegółowo omówione zostaną możliwości zabezpieczania plantacji przed niekorzystnymi wpływami środowiska (przymrozki, grad, susza) z wykorzystaniem zarówno bioregulatorów, jak i urządzeń technicznych. Przedstawione zostaną alternatywne, niechemiczne metody zwalczania chwastów. opracowanie sprawozdania z ćwiczeń terenowych, sprawdzian pisemny egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Zabezpieczenie plantacji sadowniczej przed gradem. 2 Możliwości zabezpieczania pękaniu owoców poprzez stosowanie osłon i środków chemicznych. 2 Zapobieganie szkodom mrozowym i przymrozkowym w okresie kwitnienia. Stosowanie 2 preparatów chemicznych przy wystąpieniu przymrozków. Przegląd aktualnych preparatów wspomagających proces kwitnienia i zawiązywania owoców roślin 2 sadowniczych. Alternatywne metody zwalczania chwastów w uprawach sadowniczych (wypalacze płomieniowe, 2 ściółki żywe i biodegradowalne). Kierunki formowania koron i cięcia drzew i krzewów owocowych. 3 Metody zapobiegania chorobie replantacyjnej, możliwości ograniczenia jej skutków. 2 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Rozmieszczanie siatek przeciwgradowych oraz aparatury odstraszającej w sadzie. Oznaczanie indeksu pękania owoców przy użyciu metody Christensena. Zapoznanie się z urządzeniami do przeciwdziałania przymrozkom. Wypalanie chwastów, ocena skuteczności różnych ściółek w sadzie. Ocena stopnia zmęczenia gleby przy użyciu testów mikrobiologicznych. Kalibracja opryskiwaczy sadowniczych. RAZEM Literatura: 1. Ferree, D. C. , Warrington, I. , 2003. Apples: Botany, Production and Uses. CABI Publishing 2. Sad Nowoczesny, Hortpress, Warszawa 3. Sad, Plantpress, Kraków 52 Godziny 2 3 2 2 4 2 15 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Współczesne trendy w ogrodnictwie – Herbologia (Current trends in horticulture - Weed science) prof. dr hab. Andrzej Libik, dr hab. Edward Kunicki, prof. UR Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką Ogrodnictwa 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Warzywnictwo I II III 15/15 5 Zdobycie umiejętności rozpoznawania chwastów oraz zaznajomienie z praktycznych aspektami ich zwalczania. Biologia i właściwości najważniejszych gatunków chwastów (w tym gatunków o właściwościach leczniczych). Metody zwalczania chwastów z uwzględnieniem ich wpływu na środowisko przyrodnicze. Zasady kwalifikacji herbicydów. Program ochrony warzyw przed chwastami. cykliczne sprawdziany pisemne zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Wprowadzenie. Natura chwastów, zależność chwast-roślina uprawna, przyczyny i źródła 1 zachwaszczenia. Szkodliwość chwastów dla rośliny uprawnej. Konkurencyjność chwastów. 2 Czynniki biotyczne w zwalczaniu chwastów. 2 Chemiczne i fizyczne metody zwalczania chwastów. 2 Zasady kwalifikacji herbicydów. 1 Mechanizmy selektywnego działania herbicydów. 1 Odporność roślin uprawnych na herbicydy. 2 Wykorzystanie enzymów do biodegradacji herbicydów. 2 Komentarz do programu ochrony warzyw przed chwastami. 2 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Charakterystyka zbiorowisk chwastów. Bank nasion chwastów i ich cechy, rozpoznawanie siewek 2 wybranych gatunków, reprodukcja z organów wegetatywnych. Podział chwastów na podstawie przyjętego kryterium. Rozpoznawanie chwastów krótkotrwałych i 4 trwałych. Pozytywna rola chwastów. Gatunki chwastów o właściwościach leczniczych. 2 Ocena stanu i stopnia zachwaszczenia. Wpływ czynników abiotycznych i biotycznych na 4 skuteczność działania herbicydów. Technika stosowania herbicydów. Mieszanie herbicydów, substancje wspomagające. Obliczanie 2 dawki. Testy biologiczne na pozostałości herbicydów. 1 RAZEM 15 Literatura: 1. Dobrzański A., 1999. Ochrona warzyw przed chwastami. PWRiL, Warszawa 2. Praczyk T., Skrzypczak G., 2004. Herbicydy. PWRiL, Poznań 3. Skrzypczak G., Blecharczyk A., Swędrzyński A., 1995. Podręczny atlas chwastów. Wydawnictwo Medix Plus, Poznań 4. Różański L., 1992. Przemiany pestycydów w organizmach żywych i środowisku. PWRiL, Warszawa 5. Tymrakiewicz W., 1976. Atlas chwastów. PWRiL, Warszawa 53 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Współczesne trendy w ogrodnictwie – Produkcja surowców zielarskich (Current trends in horticulture - Production of herbal raw materials) dr hab. Ewa Capecka, dr hab. Edward Kunicki, prof. UR Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką Ogrodnictwa 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Warzywnictwo I II III 15/15 4 Przedstawienie współczesnej pozycji ziół w żywieniu i profilaktyce zdrowotnej oraz znaczenia produkcji zielarskiej w rolnictwie na tle historii rozwoju zielarstwa i ziołolecznictwa Zapoznanie ze specyfiką uprawy roślin zielarskich, zasadami agrotechniki, problemami pozyskiwania surowców z upraw oraz ich konserwacji i przechowywania. Poznanie czynników wpływających na zmianę kierunków zainteresowania roślinami zielarskimi oraz ich znaczenia w gospodarce sprawdzian pisemny zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Rys historyczny zielarstwa. 2 Współczesne spojrzenie na ziołolecznictwo. Rola ziół w żywieniu i profilaktyce zdrowotnej. 2 Rozwój upraw zielarskich i współczesny stan organizacyjny zielarstwa w Polsce. 2 Ogólne aspekty uprawy roślin zielarskich (wymagania co do środowiska uprawy, materiał 3 rozmnożeniowy, stanowisko w uprawie i zasady nawożenia, zabiegi pielęgnacyjne). Zasady zbioru ziół uprawnych i postępowania z surowcem po zbiorze. 4 Rośliny zyskujące i tracące znaczenie w zielarstwie w świetle najnowszych badań fitochemicznych 2 oraz postulatów zrównoważonej gospodarki zasobami naturalnymi. RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Wizyta w Muzeum Farmacji CM UJ. 2 Specyfika produkcji zielarskiej i związane z nią problemy pozyskiwania surowca. Zasady dobrej 5 praktyki rolniczej (GAP) w uprawach zielarskich. Wizyta w zakładzie produkcji zielarskiej. Szczegółowa agrotechnika uprawy wybranych gatunków reprezentujących następujące grupy roślin zielarskich: - rośliny uprawiane dla liści i ziela 3 - rośliny uprawiane dla kwiatów 1 - rośliny uprawiane dla nasion i owoców suchych 2 - rośliny uprawiane dla owoców mięsistych 1 - rośliny uprawiane dla korzeni i kłączy. 1 RAZEM 15 Literatura: 1. Rumińska A., 1991. Poradnik plantatora ziół. PWRiL, Poznań 2. Jędrzejko K., 1997. Zarys wiedzy o roślinach leczniczych. ŚAM, Katowice 3. Karwowska K., Przybył J., 2005. Suszarnictwo i przetwórstwo ziół. Wyd. SGGW, Warszawa 4. czasopisma: „Wiadomości Zielarskie”, „Postępy Fitoterapii”, „Panacea”, „Herba Polonica” 54 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Współczesne trendy w ogrodnictwie – Grzyby uprawne (Current trends in horticulture - Cultivated mushrooms) dr Agnieszka Sękara Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką Ogrodnictwa 15 w. /0 ćw. wykłady studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Warzywnictwo II III 15/0 2 Zapoznanie z zasadami produkcji towarowej grzybów uprawnych: pieczarki (Agaricus bisporus i A. bitorquis), boczniaka (Pleurotus sp.) i twardziaka shii-take (Letinula edodes). Tematyka: Biologia, systematyka, przygotowanie podłoża, technologia produkcji towarowej grzybów uprawnych. Kryteria oceny: sprawdzian pisemny Forma zakończenia: zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Grzyby – taksonomia pod katem znaczenia w gospodarce człowieka i możliwości uprawy. Zarys 1 biologii, wartości odżywczej i znaczenia gospodarczego najważniejszych uprawnych gatunków. Pieczarka (Agaricus bisporus (Lange) Sing i A. bitorquis (Quel) Sacc.) – historia uprawy, stan 1 obecny i perspektywy rozwoju pieczarkarstwa w Polsce i na świecie. Wartość odżywcza pieczarki. Wymagania życiowe pieczarki. Obiekty do uprawy pieczarek. Systemy uprawy: jednostrefowy, wielostrefowy i pośredni. 1 Wymagania stawiane obiektom do uprawy pieczarek: usytuowanie, budowa i wyposażenie poszczególnych pomieszczeń. Przygotowanie podłoża do produkcji pieczarek. Podłoże tradycyjne i zastępcze – składniki. Faza I, 2 faza II – cel, przebieg i technika procesu. Cechy podłoża po fermentacji. Produkcja grzybni. Szczepienie grzybni na podłożu. Rasy. Inkubacja, rozrost grzybni. Warunki i przebieg inkubacji. Okrywa – składniki, przygotowanie i 1 znaczenie okrywy w produkcji pieczarek. Wzbogacanie podłoża i dożywianie grzybni. Zabiegi po nałożeniu okrywy. Tworzenie i dorastanie 2 owocników. Zbiór pieczarek – technika, wymagania jakościowe. Ochrona pieczarki. Higiena produkcji. Źródła infekcji. 1 Przetwórstwo i przechowywanie pieczarek. Pieczarka czterozarodnikowa (A. bitorquis) – biologia, 1 znaczenie, techologia uprawy. Boczniak (Pleurotus sp.) – biologia, historia uprawy, wielkość i perspektywy uprawy w Polsce i na 1 świecie. Wartość odżywcza boczniaka. Obiekty do uprawy boczniaka. Przygotowanie podłoża do produkcji boczniaka – surowce, warunki i przebieg pasteryzacji, 1 zagrzybianie. Rasy. Prowadzenie uprawy boczniaka. Faza wzrostu grzybni, dojrzewania grzybni, tworzenia zawiązków 1 i dojrzewania owocników. Warunki w jakich przebiegają te etapy produkcji. Zbiór boczniaka – technika, wymagania jakościowe. Ochrona boczniaka. 1 Twardziak shii-take (Letinula edodes) – biologia, uprawa towarowa 1 RAZEM 15 Literatura: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. I Vedder P.J.C., 1980. Nowoczesna uprawa pieczarki. PWRiL, Warszawa Gapiński M., Woźniak W., 1999. Pieczarka. Technologia uprawy i przetwarzania. PWRiL, Poznań Szudyga K., 2005. Uprawa pieczarki. Hortpress Gapiński M., 1995. Boczniak. PWRiL, Poznań Gapiński M., Woźniak W., 1991. Uprawa grzybów. PWRiL, Poznań Siwulski M., Sobieralski K., 2004. Uprawa grzybów jadalnych i leczniczych w warunkach naturalnych. Wyd. Kurpisz, Poznań Ziombra M., 2005. Boczniak. Hortpress Sakson N., 2004. Pieczarka, uprawa intensywna. PWRiL, Warszawa Siwulski M., i in., 2007. Biologia i uprawa twardziaka jadalnego shiitake. PWRiL, 2007 Pieczarki. Biuletyn producenta pieczarek. Kwartalnik. Hortpress. 55 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Współczesne trendy w ogrodnictwie – Przechowalnictwo warzyw (Current trends in horticulture - Storage of vegetables) dr hab. Maria Gawęda Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką Ogrodnictwa 15 w. /0 ćw. wykłady studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Warzywnictwo I II III 15/0 2 Zaznajomienie się z szczegółowymi zaleceniami dotyczącymi sposobu przechowywania najważniejszych gatunków warzyw uprawianych w Polsce. Fizjologia pozbiorcza, zalecenia dotyczące sposobów przechowywania i przygotowania do obrotu podstawowych gatunków warzyw korzeniowych, cebulowych, psiankowatych, dyniowatych, liściowych i nowalijek. końcowy sprawdzian pisemny zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Przechowanie warzyw korzeniowych: marchwi, pietruszki, selerów, buraków, chrzanu. 2 Przechowywanie warzyw cebulowych: cebuli, porów i czosnku. 2 Przechowywanie warzyw kapustnych: kapusty głowiastej, kapusty brukselskiej, kapusty pekińskiej, 3 kalafiorów, brokułów. Przechowywanie warzyw dyniowatych: dyni, cukinii, ogórków. 2 Przechowywanie warzyw psiankowatych: pomidorów i papryki. 2 Przechowywanie bobu, fasoli szparagowej, grochu zielonego i kukurydzy cukrowej. 2 Przechowywanie sałaty, szparagów, rzodkiewki. 2 RAZEM 15 Literatura: 1. Gajewski M., 2006. Przechowalnictwo warzyw. Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa 2. Adamicki F., Czerko Z., 2002. Przechowalnictwo warzyw i ziemniaka. PWRiL, Warszawa 56 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Współczesne trendy w ogrodnictwie – Wybrane zagadnienia z warzywnictwa (Current trends in horticulture - Specific aspects of vegetable crops) prof. dr hab. Andrzej Libik, prof. dr hab. Stanisław Cebula Warzywnictwa z Ekonomiką Ogrodnictwa 30 w. /0 ćw. wykłady studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Warzywnictwo I II III 30/0 3 Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z najnowszymi osiągnięciami badań i trendami w produkcji warzywniczej z zakresu postępu biologicznego, technologii uprawy i kontrolowania czynników klimatycznych. Postęp biologiczny i techniczny, nowoczesne systemy uprawy, trendy w produkcji warzyw dla przemysłu końcowy sprawdzian pisemny egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Aktualna informacja o postępie biologicznym w dziedzinie warzywnictwa i roślin zielarskich. 6 Kierunki zmian agrotechniczno-technologicznych w uprawie warzyw. 4 Współczesne systemy produkcji warzyw polowych i pod osłonami z uwzględnieniem aktualnych 6 rozwiązań technicznych w kraju i na świecie. Przegląd nowoczesnych maszyn i urządzeń wykorzystywanych w polowej uprawie warzyw. 4 Sterowanie uprawą (timing) wybranych gatunków warzyw polowych. 4 Specyfika uprawy warzyw dla przemysłu przetwórczego. 6 RAZEM 30 Literatura: 1. Knaflewski M, 2007. Ogólna uprawa warzyw. PWRiL, Warszawa 2. Orłowski M., 2000. Polowa uprawa warzyw. Wyd. Brasica, Szczecin 3. Pudelski T., 1998. Ogólna uprawa warzyw. PWRiL, Warszawa 4. Opracowania monograficzne 5. Artykuły popularno-naukowe 57 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Współczesne trendy w ogrodnictwie – Projektowanie zintegrowane cz. I (Current trends in horticulture - Integrated design I) dr arch. Tatiana Tokarczuk Katedra Roślin Ozdobnych 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia projektowe studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Sztuka ogrodowa I II III 15/15 5 Przygotowanie do samodzielnego projektowania terenów zieleni. Nowoczesne trendy i realizacje ogrodowe, zrównoważone projektowanie, koncepcje i techniki projektowe, rozwiązania technologiczne, materiały. prezentacja i obrona projektów tematycznych zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Nowoczesne trendy w projektowaniu ogrodów. Wprowadzenie do tematyki. 2 Współczesne realizacje ogrodowe na świecie. 3 Współczesne realizacje ogrodowe w Polsce. 2 Zagadnienia ochrony środowiska w projektowaniu terenów zieleni. Zrównoważone projektowanie 2 założeń ogrodowych. Nowoczesne koncepcje i techniki projektowe (prezentacyjne) w sztuce ogrodowej. 2 Nowoczesne rozwiązania technologiczne w sztuce ogrodowej. 2 Nowoczesne materiały w sztuce ogrodowej. 2 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Wprowadzenie do problematyki, projekt logo projektanta, layout plansz. Wizja w terenie i rejestracja stanu istniejącego- perspektywy z poziomu oczu człowieka. Analiza kompozycyjna, funkcjonalna, widokowa. Wstępna koncepcja zagospodarowania – plan. Wstępna koncepcja zagospodarowania – perspektywy z poziomu oczu człowieka. Projekt ogrodzenia, projekt schodów terenowych, ławka, kosz na śmieci – szkice. Wizualizacja projektu. Obrony projektów. Godziny 2 2 2 2 2 2 2 1 RAZEM 15 Literatura: 1. Böhm A., Zachariasz A., 1997. Architektura krajobrazu i sztuka ogrodowa, Ilustrowany słownik angielskopolski (A - D). Ośrodek Ochrony Zabytkowego Krajobrazu, Warszawa. 2. Böhm A., Zachariasz A., 2000. Architektura krajobrazu i sztuka ogrodowa, Ilustrowany słownik angielskopolski (E - J). Ośrodek Ochrony Zabytkowego Krajobrazu, Warszawa. 3. Böhm A., Zachariasz A., 2005. Architektura krajobrazu i sztuka ogrodowa, Ilustrowany słownik angielskopolski (K - Q). Ośrodek Ochrony Badań i Dokumentacji Zabytków, Warszawa. 4. Das Gartenbuch. 2002. Phaidon, Berlin. 5. Hobhouse P., 2005. Historia ogrodów. Arkady, Warszawa. 6. Weilacher U., 1999. Between landscape architecture and land art. Birkhauser, Basel. 58 Tytuł przedmiotu: Współczesne trendy w ogrodnictwie - Struktury i działania wizualne w komponowaniu ogrodów I (Current trends in horticulture - Structures and visual activities in garden arrangaments I) Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: prof. Lucjan Orzech Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Katedra Malarstwa, Rysunku i Rzeźby 0 w. /30 ćw. ćwiczenia projektowe studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Sztuka ogrodowa I II III 0/30 4 Opanowanie sprawności w operowaniu zharmonizowaną gamą kolorystyczną, w układach płaszczyznowych i przestrzennych oraz praktyczne zastosowanie podstaw percepcji wizualnej. Wdrożenie wybranych technik wykonawczych. Harmonia kolorystyczna i współdziałanie form oraz różnorodnych efektów wizualnych w kompozycji. Percepcja wzrokowa i jej projektowe konsekwencje. atrakcyjność wizualna kompozycji, perfekcyjność wykonania projektu zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka ćwiczeń Godziny Kompozycja strukturalna w wybranym formacie (prostokąt, kwadrat, koło, owal) i czterostopniowej 8 gamie kolorystycznej. Działanie i transformacja wizualna materii. 4 Polirytmiczna kompozycja achromatyczna. 4 Monochromatyczna kompozycja strukturalna z elementami modułowymi. 8 Kompozycja reliefowa z wykorzystaniem faktury i działania materii. 6 RAZEM 30 Literatura podstawowa: 1. Arnheim R., 1978. Sztuka i percepcja wzrokowa. WAF, Warszawa 2. Zeugner G., 1965. Barwa i człowiek. Arkakdy, Warszawa 3. Tarabuła M., 2000. Malarstwo materii 1958-1963. Galeria Zderzak, Kraków Literatura uzupełniająca: 1. Strzemiński W., 1975. Pisma. Ossolineum, Wrocław 2. Taranczewski P., 1992. O płaszczyźnie obrazu. Ossolineum, Kraków 59 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Współczesne trendy w ogrodnictwie – Ekologia krajobrazu (Current trends in horticulture - Landscape ecology) dr Robert Czuchnowski Instytut Nauk o Środowisku, Uniwersytet Jagielloński 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia terenowe, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Sztuka ogrodowa I II III 15/15 4 Prezentacja zintegrowanego podejścia do badań systemów przyrodniczych oraz analiza relacji między człowiekiem a środowiskiem jego życia. Zastosowanie ekologii krajobrazu do rozwiązywania zagadnień praktycznych. Kształtowanie krytycyzmu w podejmowaniu decyzji w krajobrazie. Opanowanie wybranych metod stosowanych w ekologii krajobrazu. Struktura i funkcjonowanie krajobrazu. Podstawowe typy krajobrazów. Metody badań stosowane w ekologii krajobrazu. Zmiany antropogeniczne w układach przyrodniczych. Ekologiczne podstawy kształtowania i ochrony krajobrazu. Uwarunkowania przyrodnicze a decyzje projektowe, planistyczne i administracyjne. przygotowanie raportów z zajęć terenowych i laboratoryjnych, końcowy sprawdzian pisemny zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Definicje i zakres pojęć z podstaw ekologii i ekologii krajobrazu. Korzenie ekologii krajobrazu. 2 Postrzeganie krajobrazu w ujęciu przestrzennym, energetycznym i termodynamicznym. Biogeograficzna teoria wysp oraz model „płatów i korytarzy”. Struktura i zestaw komponentów krajobrazu. Składowe wertykalne. Składowe horyzontalne: 3 matryca, płaty i korytarze - charakter, wielkość, kształt, konfiguracja. Macierzyste czynniki kształtujące krajobraz (klimat i geomorfologia, rola człowieka). Cechy struktury krajobrazu (wielkość, granice, heterogenność). Podstawy funkcjonowania układów przyrodniczych (energetyka przyrody istotą procesów 2 biologicznych, cykle biogeochemiczne, zmiany kierunkowe – sukcesja). Stabilność krajobrazu. Różnorodność biologiczna w krajobrazie – czynniki, poziomy i miary. Główne typy krajobrazów kształtowanych przez klimat i rzeźbę terenu oraz pod silnym wpływem 4 człowieka. Krajobrazy Polski. Wpływ rolnictwa, leśnictwa i rybactwa na krajobraz. Krajobrazy zdewastowane i zurbanizowane. Źródła informacji przyrodniczej (ekologicznej i krajobrazowej) i ich wykorzystanie. 4 Uwarunkowania przyrodnicze a decyzje projektowe. Przepisy o ochronie przyrody w praktyce planistycznej i projektowej. Ekologiczne podstawy kształtowania i ochrony krajobrazu. RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Metody badawcze stosowane w ekologii krajobrazu. Wpływ czynników abiotycznych na organizmy 7 żywe, pomiary produkcji pierwotnej, indeks znaczenia ekologicznego gatunku (zajęcia terenowe). Struktura i funkcjonowanie krajobrazu. Modelowanie przepływu energii w różnych typach 2 krajobrazu. Analiza płatowości. Analiza sieci połączeń w krajobrazie na podstawie teorii grafów w oparciu o 2 badania terenowe oraz dostępne mapy środowiska przyrodniczego i mapy topograficzne wybranego terenu. Metody oceny liczebności populacji. Miary bioróżnorodności gatunkowej i krajobrazowej (zajęcia 2 terenowe). Analiza antropogenicznych przekształceń krajobrazu wybranego terenu na podstawie dostępnych 2 źródeł informacji przyrodniczej (ekologicznej i krajobrazowej). RAZEM 15 60 Literatura: 1. Richling A., Solon J., 2002. Ekologia krajobrazu. PWN, Warszawa. 2. Turner M.G., Gardner R.H., O’Neill R.V., 2001. Landscape Ecology in Theory and Practice. SpringerVerlag, New York. 3. Fischer Z., Magomedow M., 2004. Ekologia – krajobraz – energia. Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin. 4. Forman R.T.T., Gordon M.,1986. Landscape ecology. J.Wiley and Sons, New York. 61 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Współczesne trendy w ogrodnictwie – Rewaloryzacja ogrodów historycznych (Current trends in horticulture - Revalorization of historical gardens) dr Małgorzata Frazik-Adamczyk Katedra Roślin Ozdobnych 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Sztuka ogrodowa I II III 15/15 3 Przedmiot przygotowuje studentów do prac projektowych i wykonawczych w ogrodach historycznych. Założenia teoretyczne i podstawy prawne konserwacji i restauracji ogrodów historycznych, metody badań ogrodów historycznych, pragmatyka działań rewaloryzacyjnych w odniesieniu do struktur ogrodowych. przygotowanie prezentacji multimedialnej dotyczącej wybranego zagadnienia konserwatorskiego w ogrodzie historycznym egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Sztuka a konserwacja – wprowadzenie. 1 Działania międzynarodowe w dziedzinie ochrony i konserwacji zabytków - Karta Ateńska, Karta 1 Wenecka. Działania międzynarodowe w dziedzinie ochrony i konserwacji zabytków - Karta Florencka, Karta 1 Miast. Konwencja o ochronie światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego. Ogrody historyczne na 1 Liście Światowego Dziedzictwa Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. 1 Akty wykonawcze do Ustawy o ochronie zabytków. 2 Raport o stanie zachowania zabytków w Polsce. Ewidencja zabytkowych ogrodów. 1 Struktura i zadania służby ochrony zabytków w Polsce. 1 Zakres znaczeniowy działań konserwatorskich. 1 Metody badań ogrodów historycznych. 1 Zastosowanie metody dendrochronologicznej na przykładzie parku w Krasiczynie. 1 Metoda historyczna – wykorzystanie źródeł opisowych ( archiwalnych i publikowanych). 1 Metoda historyczna – źródła kartograficzne i ikonograficzne. 1 Adaptacja ogrodów historycznych na potrzeby współczesne. 1 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Rewaloryzacja układów alejowych. Rewaloryzacja żywopłotów, szpalerów, bindaży. Renesansowe i barokowe partery ogrodowe - problemy konserwatorskie. Formy kwiatowe w parkach krajobrazowych i ich rewaloryzacja. Samotniki, grupy, klomby – konserwacja. Szata roślinna historycznych ogrodów – zasady kształtowania doborów. Ścieżki w ogrodach historycznych – układ , nawierzchnie, pielęgnacja. Układy i elementy wodne w ogrodach historycznych – rewaloryzacja. Artefakty ogrodowe różnych epok i stylów – rewaloryzacja. Ogród dworski w XIX wieku w świetle analizy materiałów źródłowych. Godziny 1 1 2 1 2 1 1 1 5 RAZEM 15 Literatura: 1. Ustawa z dnia 23 lipca 2003 o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. Nr 162, poz.1568) oraz akty wykonawcze 2. Majdecki L., 1993. Ochrona i konserwacja zabytkowych założeń ogrodowych. PWN, Warszawa 3. Czasopismo – Ochrona Zabytków 62 GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH (POZA STANDARDEM) PRZEDMIOTY OBOWIĄZKOWE DLA POSZCZEGÓLNYCH SPECJALNOŚCI I SPECJALIZACJI 63 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Diagnostyka z preparatyką szkodników (Diagnostic and preserving pests) dr Beata Jankowska, dr hab. Elżbieta Wojciechowicz – Żytko, dr Maria Pobożniak, Katedra Ochrony Roślin 0 w. /30 ćw. ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia terenowe studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Agroekologia i ochrona roślin I II III 0/30 4 Zapoznanie się z metodami preparowania i diagnozowania szkodników z różnych grup systematycznych ważnych w ochronie roślin. Metody preparowania owadów z różnych grup, podstawowe cechy diagnostyczne, oznaczanie z kluczem, diagnozowanie na podstawie uszkodzeń, elementy prognozowania – rozpoznawanie stadiów zimujących szkodników w sadzie sprawdziany pisemne zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka ćwiczeń Godziny Metody odławiania owadów, sprzęt entomologiczny do odławiania owadów, hodowla, konserwacja 2 i przechowywanie wybranych rzędów owadów. Metody preparowania dużych owadów z różnych rzędów; preparowanie na szpilkach 2 entomologicznych, przyklejanie na kartonikach. Metody zbierania, konserwowania, przechowywania oraz preparowania wciornastków Thysanopera 2 (sporządzanie preparatów mikroskopowych). Oznaczanie wybranych rodzajów oraz gatunków wciornastków Thysanopera (praca z kluczem). 2 Oznaczanie wybranych rodzajów oraz gatunków roztoczy Acarina (praca z kluczem). 2 Sporządzanie preparatów mikroskopowych oraz zapoznanie się z podstawowymi cechami 2 wykorzystywanymi w diagnostyce nicieni będących pasożytami roślin. Diagnostyka form ruchomych owadów oraz entomofagów (stosowanych w biologicznej ochronie 2 szklarni) - odławianych na tablice lepowe. Podstawowe cechy wykorzystywane w diagnostyce ślimaków skorupkowych i nagich. Oznaczanie 2 wybranych gatunków – praca z kluczem. Wycieczka do Małopolskiego Wojewódzkiego Laboratorium w Państwowej Inspekcji Ochrony 3 Roślin i Nasiennictwa. Zapoznanie się z aparaturą do ekstrakcji nicieni cystowych i niecystowych z gleby. Metody zbierania i konserwowania mszyc. Preparowanie mszyc różnymi metodami oraz 2 sporządzanie preparatów mikroskopowych. Oznaczanie według klucza wybranych gatunków mszyc. 2 Wycieczka do Muzeum Zoologicznego Instytutu Zoologii UJ – poznanie ekspozycji muzeum ze 3 szczególnym uwzględnieniem grup zwierząt ważnych dla ochrony roślin, zapoznanie się z metodami kolekcjonowania i przechowywania zwierząt z grup Insecta, Gastropoda. Diagnostyka wybranych szkodników roślin na podstawie uszkodzeń. 2 Lustracja zimowa sadów. Diagnostyka stadiów zimujących szkodników. 2 RAZEM 30 Literatura: 1. Boczek J., 2001. Diagnostyka szkodników roślin i ich wrogów naturalnych. Tom I – IV. SGGW, Warszawa 64 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Diagnostyka fitopatologiczna (Plant pathology-diagnostics) prof. dr hab. Halina Kurzawińska Katedra Ochrony Roślin 0 w. /30 ćw. ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Agroekologia i ochrona roślin I II III 0/30 4 Przygotowanie studentów do identyfikacji patogenów roślin (poprzez wcześniejsze ich wyizolowanie) Metody prowadzenia hodowli grzybów na różnych podłożach. Identyfikacja chorób wybranych roślin. Metody izolowania grzybów Kryteria chorych roślin. Metody inokulacji grzybów. Analiza mikologiczna nasion. cykliczne sprawdziany pisemne zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka ćwiczeń Godziny Zasady diagnostyki fitopatologicznej. 2 Objawy chorobowe na różnych częściach roślin i ich możliwi sprawcy. 2 Zasady przygotowania podłoży do hodowli grzybów (podłoża naturalne, syntetyczne i 2 półsyntetyczne). Sposoby przechowywania kultur grzybowych. Metody i zasady izolowania grzybów z materiału roślinnego i środowiska glebowego. 2 Fitopatologiczna ocena nasion. 2 Badanie patogeniczności wybranych grzybów dla roślin uprawnych. Metody inokulacji. 2 Informacje wstępne, regulamin zajęć. Zasady i regulamin pracy w laboratorium Katedry. 2 Diagnostyka chorób wybranych roślin sadowniczych oparta na świeżo zebranym materiale. Diagnostyka chorób wybranych warzyw oparta na świeżo zebranym materiale. 2 Diagnostyka chorób wybranych roślin ozdobnych. 2 Przygotowanie korków do probówek, kolb, pakowanie szalek. Przygotowanie podłoży do hodowli 2 grzybów. Przygotowanie skosów. Rozlewanie pożywki na szalki Petriego. Przygotowanie skosów. Rozlewanie pożywki na szalki Petriego. 2 Izolowanie grzybów z różnych części chorych roślin. 2 Fitopatologiczna ocena nasion. 2 Skalowanie mikroskopów. Odszczepianie wyrosłych kolonii grzybów na skosy z pożywką 2 glukozowo-ziemniaczaną. Przeszczepianie grzybów (skos-szalka-szalka). Badanie patogeniczności wyosobnionych grzybów. 2 RAZEM 30 Literatura: 1. Zamorski C. 1984. Materiały do zajęć specjalizacyjnych z fitopatologii. Część III. Wyd. SGGW AR, Warszawa 2. Borecki Z. 1990. Diagnostyka chorób roślin. Choroby drzew owocowych i roślin jagodowych. Wyd. SGGW AR, Warszawa 3. Filipowicz A., Łacic B., Machowicz – Stefaniak Z. 1993. Diagnostyka chorób roślin warzywnych. Wyd. AR Lublin 4. Kiraly Z., Klement Z., Solymosy F., Vörös J. 1977. Fitopatologia – wybór metod badawczych. PWRiL, Warszawa 65 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Fitopatologia szczegółowa (Comprehensive phytopathology) prof. dr hab. Maria Kowalik Katedra Ochrony Roślin 20 w. /25 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Agroekologia i ochrona roślin I II III 20/25 3 Poznanie zależności pomiędzy patogenem a rośliną żywicielską w aspekcie procesu chorobotwórczego. Zapoznanie studentów z chorobami warzyw, drzew owocowych i roślin ozdobnych oraz ochrona przed patogenami. Zależności pomiędzy patogenami, ich zdolnościami pasożytniczymi, zmiennością, a rośliną żywicielską. Wpływ chorób na procesy fizjologiczne roślin. Zagadnienia odporności roślin na choroby i odporności grzybów na fungicydy. Dynamika rozwoju populacji patogenów. cykliczne sprawdziany pisemne egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Zadania fitopatologii szczegółowej w poszczególnych działach (symptomatologia, patogeneza, 1 epidemiologia). Zróżnicowanie objawów chorobowych na tle czynników chorobotwórczych. 1 Rozprzestrzenianie się i zdolności pasożytnicze czynników chorobotwórczych. 1 Rodzaje i zakres pasożytnictwa, specjalizacja pasożytnicza. 1 Zmienność patogenów roślin. 2 Patogeneza chorób roślin, rodzaje uszkodzeń, rola enzymów, toksyn, substancji wzrostowych i 4 innych w patogenezie. Wpływ chorób na procesy fizjologiczne roślin. 1 Odporność roślin na choroby. 4 Odporność grzybów na fungicydy. 1 Epidemiologia chorób roślin. 2 Najnowsze osiągnięcia w ochronie roślin przed czynnikami chorobotwórczymi. 2 RAZEM 20 Tematyka ćwiczeń Godziny Choroby występujące na różnych warzywach: mokra zgnilizna warzyw, zgorzel siewek, 3 rizoktonioza, werticilioza. Choroby warzyw korzeniowych: parch zwykły buraka i marchwi, mączniak prawdziwy 2 baldaszkowatych, alternarioza marchwi, chwościk buraka. Choroby warzyw kapustnych: czarna zgnilizna kapustnych, gnicie róż kalafiora, czerń krzyżowych, 2 sucha zgnilizna kapustnych. Choroby warzyw psiankowatych i cebuli: rak bakteryjny pomidora, zaraza ziemniaka na pomidorze 2 i ziemniaku, zgnilizna pierścieniowa pomidora, mączniak rzekomy cebuli. Choroby drzew owocowych: rak bakteryjny drzew owocowych, rak drzew owocowych, brunatna 2 zgnilizna drzew ziarnkowych i pestkowych. Choroby drzew ziarnkowych: zaraza ogniowa, mączniak jabłoni, zgorzel kory jabłoni, parch 2 gruszy. Choroby drzew pestkowych: drobna plamistość liści drzew pestkowych, gorzka zgnilizna wiśni, 2 rdza śliwy, parch brzoskwini. Choroby przechowalnicze owoców: gorzka zgnilizna jabłek i gruszek, szara pleśń jabłek, sina pleśń 2 jabłek, sucha zgnilizna przykielichowa jabłek, zgnilizna gniazda nasiennego. Choroby roślin ozdobnych w gruncie: czarna plamistości liści róż, zamieranie pędów róży, 2 askochytoza złocienia, septorioza złocienia. Choroby roślin ozdobnych pod osłonami: pasożytnicze więdnięcie gerbery, rdza biała złocienia, 2 66 fuzarioza goździka . Choroby roślin ozdobnych cebulowych: sucha zgnilizna bulw i łodyg mieczyka, szara pleśń, fuzarioza, penicilioza. Choroby roślin doniczkowych i balkonowych: fytoftoroza i zgorzel zgnilakowa ozdobnych, czerwona plamisto hipeastrum, czarna zgnilizna sadzonek i bakteryjna plamisto liści pelargonii, mączniak prawdziwy na petunii i surfinii. RAZEM 2 2 25 Literatura: 1. Borecki Z., 2001. Nauka o chorobach roślin. PWRiL, Warszawa 2. Kochman J., 1973. Fitopatologia. PWRiL, Warszawa 3. Kochman J., Węgorek J. 1997. Ochrona roślin. Plantpress 4. Pięta D., 1999. Wybrane zagadnienia z fitopatologii. Wydawnictwo AR w Lublinie 5. Majchrzak B. (red.), 2001. Choroby roślin ogrodniczych. Wydawnictwo UWM. Olsztyn 67 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Entomologia szczegółowa (Entomology detailed) dr hab. Irena Łuczak, prof. UR Katedra Ochrony Roślin 20w. /25ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Agroekologia i ochrona roślin I II III 20/25 4 Zapoznanie studentów ze szczegółami budowy, z fizjologią, behawiorem oraz z rozwojem i rozmnażaniem się owadów; omówienie narządów zmysłowych i sposobów porozumiewania się owadów; omówienie znaczenia ubarwienia owadów; omówienie hormonalnej regulacji wzrostu i przeobrażenia się owadów; omówienie znaczenia systematyki oraz opanowanie techniki oznaczania różnych grup systematycznych owadów za pomocą kluczy entomologicznych. Zajęcia obejmują cztery bloki tematyczne, dotyczące szczegółów budowy i złożoności życia owadów. Omawiane zagadnienia to: systematyka i morfologia owadów należących do różnych grup systematycznych – oznaczanych według jednostek taksonomicznych (rząd, rodzina, rodzaj, gatunek); mechanizmy pozwalające dzisiejszym owadom utrzymać się przy życiu, tj. wzajemnego porozumiewania się, unikania wrogów naturalnych i zdobywania pokarmu; wzrost, rozwój i rozmnażanie się owadów; możliwości praktycznego wykorzystania fitohormonów i chemicznych informatorów owadów. cykliczne sprawdziany pisemne egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Budowa chemiczna i warstwowa kutikuli owadów; funkcje oskórka. Integumentum. Wyrostki 1,5 kutikularne i ich znaczenie dla systematyki i obrony. Klasyfikacja i funkcjonalność gruczołów skórnych owadów. 1,5 Narządy wzroku owadów i funkcje komunikacji wzrokowej. 2 Chemoreceptory, mechanoreceptory, narządy strunowe i słuchowe owadów. Funkcje komunikacji 1,5 akustycznej. Narządy dźwiękowe owadów; klasyfikacja dźwięków i znaczenie komunikacji dźwiękowej. 1,5 Ubarwienie chemiczne i strukturalne owadów; znaczenie ubarwienia dla owadów. 2 Gruczoły endokrynne; główne hormony owadów – hormonalna regulacja procesu linienia i 2 metamorfozy owadów z udziałem PTTH, JH i MH. Fitoekdysony, inhibitory linienia, anty – JH – prekoceny. Chemiczne informatory owadów i znaczenie komunikacji chemicznej dla owadów. 2 Interakcje: fitofagi – rośliny żywicielskie. Mechanizmy obronne (fizyczne i chemiczne) roślin przed 2 fitofagami. Interakcje: fitofagi – drapieżcy, parazytoidy. Teorie odnajdywania żywicieli przez parazytoidy; 2 strategie rozwoju parazytoidów. Interakcje: rośliny – owady zapylające. Sygnały wizualne (barwa); znaki wizualne (wskaźniki 2 lokalizacji nektaru); rola zapachu kwiatów; rola nektaru i pyłku. RAZEM 25 Tematyka ćwiczeń Godziny Omówienie zasad korzystania z kluczy entomologicznych. Oznaczanie z klucza rzędów i 2 podrzędów owadów uskrzydlonych (Pterygota). Oznaczanie (z klucza) rodzin z rzędu Coleoptera - biegaczowate, kusakowate, omarlicowate, 2 sprężykowate, bogatkowate, kistnikowate, biedronkowate, majkowate, czarnuchowate, kózkowate, stonkowate, strąkowcowate, ryjkowcowate, kornikowate, żukowate. Oznaczanie (z klucza) chrząszczy z rodziny Carabidae do rodzaju i gatunku: Cicindela, Carabus (3 2 gatunki), Calosoma (2 gatunki), Broscus, Bembidion (2 gatunki), Pterostichus (3 gatunki) i Zabrus. 68 Oznaczanie (z klucza) chrząszczy z rodziny Silphidae i Elateridae do rodzaju i gatunku: Necrophorus, Necrodes, Aclypea, Silpha (2 gatunki), Xyodrepa, Phosphuga, Brachylacon, Corymbites, Agrites, Elater, Athous. Oznaczanie (z klucza) chrząszczy z rodziny Coccinellidae i Chrysomelidae do rodzaju i gatunku: Coccinella (2 gatunki), Adalia, Adonia, Propylea, Anatis, Lilioceris (2 gatunki), Crioceris,(2 gatunki), Lema (2 gatunki), Psylliodes, Phyllotreta (3 gatunki). Oznaczanie (z klucza) chrząszczy z rodziny Cerambycidae do rodzaju i gatunku: Prionus, Rhagium (2 gatunki), Leptura, Strangalia (2 gatunki), Spondylis, Aromia, Xylotrupes, Callidium, Plagionotus, Acanthocinus, Saperda (2 gatunki), Oberea. Oznaczanie (z klucza) chrząszczy z rodziny Curculionidae do rodzaju i gatunku: Apoderus, Deporaus, Byctiscus, Rynchites, Otiorrhynchus, Sitona, Chlorophanus, Tanymecus, Curculio, Apion, Phyllobius, Calandra, Ceutorrhynchus, Anthonomus. Oznaczanie (z klucza) chrząszczy z rodziny Scarabaeidae i Bruchidae do rodzaju i gaunku: Geotrupes (2 gatunki), Oryctes, Anisoplia, Anomala, Phyllopretha, Amphimallon, Melolontha (2 gatunki), Polyphylla, Cetonia, Bruchus (2 gatunki), Acanthoscelides. Oznaczanie (z klucza) motyli z podrzędu Jugata i Microfrenata do rodziny, rodzaju i gatunku: Hepialidae, Pyralidae, Aegeriidae (3 gatunki), Tortricidae (4 gatunki), Hyponomeutidae (3 gatunki), Cossidae (2 gatunki). Oznaczanie (z klucza) motyli z grupy Macrofrenata do rodziny, rodzaju i gatunku: Papilionidae (3 gatunki), Nymphalidae (8 gatunków), Pieridae (6 gatunków), Sphingidae (6 gatunków), Noctuidae (7 gatunków), Arctiidae, Lymantriidae (2 gatunki), Saturniidae, Geometridae (3 gatunki), Lasiocampidae (4 gatunki). Oznaczanie (z klucza) błonkówek (podrzędy: Symphyta, Parasitica, Aculeata) do rodziny i rodzaju: Siricidae (2 rodzaje), Tenthredinidae (4 rodzaje), Ichneunonidae (2 rodzaje), Apidae (2 rodzaje), Wespidae,(2 rodzaje) i Formicidae. Oznaczanie (z klucza) muchówek (podrzędy: Brachycera i Cyclorapha ) do rodziny: Tabanidae, Asilidae, Syrphidae, Tachinidae, Anthomyiidae, Psilidae, Trypetidae. Oznaczanie (z klucza) pluskwiaków różnoskrzydłych (Heteroptera) do rodziny, rodzaju i gatunku: Pentatomidae (9 gatunków), Coreidae, Pyrrhocoridae, Piesmidae, Miridae (3 gatunki). RAZEM 2 2 2 2 2 2 2 3 2 15 Literatura: 1. Achremowicz J., Jaworska T., Łuczak I., 1992. Wybrane zagadnienia z zoologii i entomologii stosowanej. Skrypty dla Szkół Wyższych (ćwiczenia). AR w Krakowie 2. Harborne J.B., 1997. Ekologia biochemiczna. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 3. Migula P., 1990. Podstawy fizjologii owadów. Skrypty Uniwersytetu Śląskiego Nr 453, Katowice 4. Pławilszczikow N., 1972. Klucz do oznaczania owadów. PWRiL, Warszawa 5. Szwanwicz B., 1956. Entomologia ogólna. PWRiL, Warszawa 6. Wigglesworth V.B., 1977. Zycie owadów. PWRiL, Warszawa 7. Wojtusiak J., 1991. Podstawy ekologii owadów. Skrypty Uczelniane Nr 636, UJ Kraków 69 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Pestycydy i biologiczne skutki ich stosowania (Pesticides and biological effects of their usage) prof. dr hab. Zbigniew Burgieł Katedra Biochemii 15w. /20ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Agroekologia i ochrona roślin I II III 15/20 1 Zapoznanie z najważniejszymi grupami chemicznych środków ochrony roślin, ich toksycznością dla ludzi i innych organizmów, przemianami w środowisku, ekologicznymi skutkami stosowania pestycydów. Znaczenie metody chemicznej w ochronie roślin Pojęcia podstawowe : substancja biologicznie czynna, forma użytkowa, preparat handlowy. Zasady rejestracji pestycydów, Toksyczność pestycydów dla stałocieplnych i innych organizmów. Przegląd pestycydów. Trwałość pestycydów w środowisku i czynniki wpływające na ich rozkład. Pozostałości pestycydów w produktach pochodzenia rolniczego. Ekologiczne skutki chemicznej ochrony roślin. Odporność agrofagów na pestycydy, Przeciwdziałanie ujemnym skutkom stosowania pestycydów opracowanie referatu egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Rola metody chemicznej w ochronie roślin. Pojęcia podstawowe: substancja biologicznie czynna, 1 forma użytkowa, preparat handlowy. Toksyczność pestycydów dla stałocieplnych, badania nad pestycydami, zasady rejestracji 2 pestycydów. Przegląd pestycydów wg. grup chemicznych: - Fungicydy 3 - Zoocydy 2 - Herbicydy 2 Charakterystyka toksykologiczna i przemiany najważniejszych grup chemicznych środków ochrony 2 roślin. Trwałość pestycydów w środowisku i czynniki wpływające na ich rozkład. 2 Odporność agrofagów na pestycydy. 1 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Zmiany w asortymencie pestycydów uwzględniające bezpieczeństwo ludzi i środowiska. Wpływ techniki zabiegów na zagrożenie środowiska. Problem pozostałości pestycydów. Toksyczność pestycydów dla pszczół i owadów pożytecznych. Praktyczne zastosowanie chemicznych środków ochrony roślin. Metody przeciwdziałania ujemnym skutkom stosowania pestycydów. Godziny 4 2 2 2 7 3 RAZEM 20 Literatura: 1. Banaszkiewicz T., 2003. Chemiczne środki ochrony roślin. Zagadnienia ogólne. Wyd. Un. W-M., Olsztyn 2. Różański L., 1992. Przemiany pestycydów w organizmach żywych i środowisku. PWRiL , Warszawa 3. Praczyk T., Skrzypczak G., 2004. Herbicydy. PWRiL, Poznań 4. Różański L., 1998. Vademecum pestycydów 97/98. Agra-Enviro Lab 5. Biziuk M. (red.), 2001. Pestycydy, występowanie, oznaczanie i unieszkodliwianie. Wyd. Nauk. Techn., Warszawa 70 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Seminarium (Seminar) prof. dr hab. Maria Kowalik, prof. dr hab. Kazimierz Wiech Katedra Ochrony Roślin 0 w. / 60 ćw. ćwiczenia audytoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów wszystkich specjalności i specjalizacji (Agroekologia i ochrona roślin) I II III 0/15 0/30 0/15 1 2 1 Nabycie umiejętności planowania i przeprowadzania badań naukowych, konstrukcji pracy magisterskiej, korzystania ze specjalistycznych materiałów źródłowych, prezentacji i dyskutowania wyników oraz stawiania wniosków końcowych. Szczegółowa tematyka związana jest z kierunkami badawczymi realizowanymi w danej jednostce oraz pracami magisterskimi podejmowanymi przez studentów w bieżącym roku akademickim. prezentacje ustne, aktywny udział w dyskusji zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Semestr I Tematyka ćwiczeń Godziny Technika pisania pracy magisterskiej. 4 Prezentacja zagadnień związanych z tematyką pracy magisterskiej (forma ustna i pisemna). 11 RAZEM 15 Semestr II Tematyka ćwiczeń Prezentacje ustne studentów dotyczące przeglądu piśmiennictwa z zakresu tematyki podejmowanej w ramach pracy magisterskiej. Analiza założeń i metodyki badań własnych pracy magisterskiej. RAZEM Semestr III Tematyka ćwiczeń Prezentacja osiągniętych wyników i ich interpretacja. Dyskusja uzyskanych wyników w konfrontacji z rezultatami badań innych autorów. RAZEM Godziny 15 15 30 Godziny 15 15 Literatura: 1. Gambarelli G., Łucki Z., 2001. Jak przygotować pracę dyplomową lub doktorską. Universitat, Kraków. 2. Mądry W., 2000. Doświadczalnictwo. Doświadczenia czynnikowe. Wykłady i ćwiczenia. Fundacja Rozwój SGGW, Warszawa. 3. Szkutnik Z., 2005. Metodyka pisania pracy dyplomowej. Wyższa Szkoła Umiejętności Społecznych. Poznań. 4. Weiner J., 2006. Technika pisania i prezentowania przyrodniczych prac naukowych. PWN, Warszawa. 5. Wołek J., 1992. Vademecum statystyki dla biologów. Instytut Botaniki, PAN, Kraków 71 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Markery molekularne i mapy genetyczne (Molecular markers and genetic maps) dr hab. Dariusz Grzebelus Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa 20 w. /10 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Bioinżynieria oraz Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Genetyka, hodowla i biotechnologia roślin I II III 20/10 5(B) 4(G) Omówienie najczęściej wykorzystywanych technik identyfikacji markerów molekularnych oraz przedstawienie możliwości ich wykorzystania w pracach badawczych i programach hodowli roślin rolniczych. W ramach kursu scharakteryzowane zostaną metody laboratoryjne wykorzystywane w celu identyfikacji markerów molekularnych oraz podstawowe systemy identyfikacji markerów dominujących i kodominujących. Przedstawione zostaną zasady konstruowania genetycznych map sprzężeń i analizy loci cech ilościowych (QTL), a także inne potencjalne możliwości wykorzystania markerów molekularnych (hodowla wspomagana markerami, ocena pokrewieństwa, czystości nasion odmian F1, itp.) praca pisemna z zakresu markerów molekularnych i map genetycznych, test egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Podstawowe metody laboratoryjne (hybrydyzacja, PCR, elektroforeza). 2 Polimorfizm długości fragmentów restrykcyjnych (RFLP). 1 Techniki identyfikacji arbitralnych markerów w oparciu o PCR (RAPD, AFLP). 3 Techniki wykorzystujące sekwencje powtarzalne tandemowo (mikrosatelity) i rozproszone (ruchome 4 elementy genetyczne). Markery rejonów scharakteryzowanych sekwencyjnie (SCAR, CAPS, SNP). 2 Metody opracowywania molekularnych map genetycznych, wykorzystanie map genetycznych. 4 Loci cech ilościowych (QTL), hodowla wspomagana markerami (MAS). 2 Ocena zróżnicowania genetycznego, fingerprinting. 2 RAZEM 20 Tematyka ćwiczeń Godziny Identyfikacja markerów RAPD (elektroforeza w żelu agarozowym, wizualizacja bromkiem etydyny). 3 Identyfikacja markerów AFLP (elektroforeza w żelu poliakryloamidowym, barwienie srebrowe). 3 Konstruowanie genetycznych map sprzężeń. 2 Dystans genetyczny, komputerowe opracowanie i graficzna prezentacja wyników. 2 RAZEM 10 Literatura: 1. Malepszy S. (red.), 2001. Biotechnologia roślin. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2. Michalik B. (red.), 1996. Zastosowanie metod biotechnologicznych w hodowli roślin. Drukrol, Kraków 72 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Cytoembriologia roślin II (Cytoembriology of flowering plants II) prof. dr hab. Maria Klein Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa 25 w. /25 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Bioinżynieria Semestry: I II III Godziny: 25/25 Punkty ECTS: 5 Cel kursu: Zapoznanie studentów z organizacją informacji genetycznej w komórce oraz nowoczesnymi metodami badawczymi stosowanymi w cytognetyce a także z istotą rozmnażania płciowego u roślin okrytonasiennych. Tematyka: Pierwsza część wykładów obejmuje wybrane zagadnienia z cytogenetyki roślin takie jak: organizacja informacji genetycznej w komórce, rola jądra w metabolizmie komórki, analiza kariotypu, zmiany ontogenetyczne i filogenetyczne kariotypu. W drugiej części omówione zostanie rozmnażanie amfimiktyczne u roślin okrytonasiennych, w szczególności powstawanie organów generatywnych, procesy sporogenezy i gametogenezy, podwójne zapłodnienie, rozwój bielma i zarodka, zjawiska apomiktyczne oraz wybrane zagadnienia z embriologii eksperymentalnej. Kryteria oceny: cykliczne sprawdziany pisemne Forma zakończenia: egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Przegląd metod badawczych stosowanych w analizie genomu. 2 Organizacja genomu organizmów eukariotycznych. 2 Kariotyp i jego charakterystyka. 2 Klasyczne i molekularne metody analizy kariotypu. 2 Zmiany ontogenetyczne i filogenetyczne w kariotypie i specjacja. 2 Regulacja genetyczna morfogenezy kwiatów. 2 Mikrosporogeneza i rozwój gametofitu męskiego. 2 Megasporogeneza i rozwój gametofitu żeńskiego. 2 Faza progamiczna, podwójne zapłodnienie. 2 Embriogeneza u roślin okrytonasiennych. 2 Zjawiska apomiktyczne u roślin – klasyfikacja i podłoże genetyczne. 2 Wybrane zagadnienia z embriologii eksperymentalnej. 3 RAZEM 25 Tematyka ćwiczeń Godziny C- mitoza: wykonanie i analiza preparatów. 2 Metody prążkowego barwienia chromosomów: N- lub C-banding, analiza preparatów. 2 Fluorescencyjna in situ hybrydyzacja: 6 przygotowanie preparatów cytologicznych do metodą enzymatyczną, hybrydyzacja sondy do chromosomów, immunochemiczna detekcja i wizualizacja sondy na chromosomach z wykorzystaniem mikroskopu fluorescencyjnego. Analiza kariotypu jęczmienia z wykorzystaniem programu MicroMeasure. 2 Podział mejotyczny u roślin – mikrosporogeneza. 3 Bezpośrednie i pośrednie metody oceny żywotności pyłku. 3 Podział mejotyczny u roślin – makrosporogeneza. 3 Analiza fazy progamicznej u roślin. 2 Typy embriogenezy oraz budowa zarodka u roślin jedno- i dwuliściennych. 2 RAZEM 25 Literatura: 1. Rogalska S., Małuszyńska J., Olszewska M.J., 2005. Podstawy cytogenetyki roślin. PWN, Warszawa 2. Rodkiewicz B., Śnieżko R., Fyk B., Niewęgłowska B., Tchórzewska D., 1996. Embriologia Angiospermae rozwojowa i eksperymentalna. WUMC-S, Lublin 3. Lersten N.R., 2004. Flowering plant embriology. Blackwell Publishing 73 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Genomika (Genomics) dr hab. Dariusz Grzebelus Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa 25 w. /20 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Bioinżynieria I II III 25/20 4 Celem zajęć jest zapoznanie studentów z aktualnym stanem wiedzy w zakresie analizy struktury i funkcji genomu oraz omówienie narzędzi badawczych wykorzystywanych w laboratoriach zajmujących się analizą genomu. Zajęcia obejmują trzy bloki tematyczne prezentujące zagadnienia z zakresu genomiki strukturalnej, genomiki funkcjonalnej i genomiki porównawczej. Szczególny nacisk jest położony na bieżące zagadnienia badawcze z zakresu genomiki roślin wyższych oraz potencjalne możliwości ich praktycznego zastosowania. praca pisemna (esej z zakresu genomiki roślin), test egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Wprowadzenie: definicja genomiki, genomika strukturalna, genomika porównawcza, genomika 2 funkcjonalna. Genomika strukturalna: mapy genetyczne a mapy fizyczne, strategie i technologie 5 sekwencjonowania genomów, analiza bioinformatyczna sekwencji genomów. Molekularna struktura genomu: sekwencje kodujące i niekodujące, centromery, telomery, 5 powtórzenia tandemowe i rozproszone, ruchome elementy genetyczne, charakterystyka, struktura, transpozycja. Genomika funkcjonalna: identyfikacja sekwencji kodujących, ‘forward genetics’ i ‘reverse 7 genetics’, analiza funkcji genu poprzez mutagenezę (transposon tagging, technologia TILLING), wysokowydajne metody analizy ekspresji genów (SAGE, technologia mikromacierzy DNA – DNA chip/microarrays). Genomika porównawcza: różnicowanie genomów, ewolucyjne aspekty genomiki, sekwencje 6 ortologiczne i paralogiczne, uliniowienie sekwencji DNA i białek, syntenia (kolinearność genomów), ewolucja genomów roślinnych. RAZEM 25 Tematyka ćwiczeń Godziny Bazy danych sekwencyjnych (GenBank), poszukiwanie sekwencji homologicznych (BLAST 5 search). Analiza sekwencji DNA in silico (narzędzia pozwalające na identyfikację otwartych ramek odczytu 5 (ORF), intronów, rejonów promotorowych, itp.). Wprowadzenie do pracy z edytorem sekwencji DNA BioEdit – podstawowe funkcje. 5 Dopasowanie sekwencji, analiza podobieństwa sekwencji. 5 RAZEM 20 Literatura: 1. Baxevanis A.D., Ouellette B.F.F. (red.) 2004. Bioinformatyka. Podręcznik do analizy genów i białek. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2. Brown T.A. 2001. Genomy. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 74 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Analiza instrumentalna w genetyce (Instrumental analysis in genetics) dr Marek Szklarczyk Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa 10 w. /5 ćw. wykłady, ćwiczenia audytoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Bioinżynieria I II III 10/5 1 Zapoznanie studentów z nowoczesną metodyką badań genetycznych. Własności makrocząsteczek biologicznych, metody ich detekcji i znakowania, techniki rozdziału makrocząsteczek, sekwencjonowanie DNA i białek, chemiczna synteza oligonukleotydów i peptydów, mikromacierze, ilościowy PCR, metody transferu genów, spektroskopia masowa, analiza obrazu w przetwarzaniu danych. końcowy sprawdzian pisemny zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Metody detekcji oraz znakowanie kwasów nukleinowych i białek. 2 Techniki rozdziału makrocząsteczek biologicznych. 2 Metody sekwencjonowania DNA i białek. 1 Synteza oligonukleotydów i geny syntetyczne, synteza peptydów. 1 Mikromacierze DNA i białkowe. 1 Wspomagane instrumentalnie techniki transferu genów: elektroporacja, mikrowstrzeliwanie i 2 mikroiniekcja. Zastosowanie spektrometrii masowej do analizy makrocząsteczek. 1 RAZEM 10 Tematyka ćwiczeń Oznaczenie poziomu akumulacji mRNA metodą Real time-PCR Godziny 5 RAZEM 5 Literatura: 1. Primrose S.B., Twyman R.M., 2003. Principles of Genome Analysis and Genomics. Third Edition. Blackwell Publishing 2. Brown T.A., 2001. Genomy. PWN, Warszawa 3. BioTechniques – Eaton Publishing 4. Postępy Biochemii - Polskie Towarzystwo Biochemiczne 75 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Szczegółowa hodowla roślin ogrodniczych (Breeding of horticultural crops) dr hab. Rafał Barański Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa 20 w. /25 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia seminaryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Bioinżynieria oraz Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Genetyka, hodowla i biotechnologia roślin I II III 20/25 1 Pogłębienie wiadomości z zakresu hodowli roślin oraz zapoznanie studentów z technikami hodowlanymi stosowanymi dla najważniejszych gatunków roślin ogrodniczych strefy klimatu umiarkowanego. Udomowienie, samo- i obcopylność, metody hodowli roślin, mechanizmy zapobiegające samozapyleniu, heterozja i jej wykorzystanie w hodowli, hodowla wybranych gatunków roślin ogrodniczych. sprawozdania z ćwiczeń, sprawdzian pisemny, opracowanie wybranego tematu z zakresu hodowli roślin ogrodniczych egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Wprowadzenie do hodowli roślin – założenia i cele procesu hodowlanego. Ewolucja i udomowienie 2 gatunków roślin uprawnych, historia hodowli roślin. Biologia rozmnażania roślin ogrodniczych. 2 Zmienność cech i odziedziczalność. 2 Chów wsobny i jego genetyczne konsekwencje. 2 Metody hodowli roślin samopylnych i obcopylnych. 2 Genetyczne mechanizmy zapobiegające samozapyleniu. 2 Heterozja i hodowla odmian mieszańcowych F1. 2 Metody hodowli wybranych gatunków roślin ogrodniczych. 4 Hodowla molekularna i metody biotechnologiczne. 2 RAZEM 20 Tematyka ćwiczeń Przeprowadzenie oceny materiału hodowlanego. Badanie i identyfikacja roślin z cechą męskiej sterylności. Badanie i identyfikacja roślin samozgodnych i samoniezgodnych. Badanie reakcji na selekcję. Analiza doświadczeń hodowlanych. Hodowla wybranych gatunków roślin warzywnych (seminarium). Hodowla wybranych gatunków roślin ozdobnych i sadowniczych (seminarium). Demonstracja procesu hodowli. Godziny 3 3 3 3 3 3 3 4 RAZEM 25 Literatura: 1. Michalik B., 1997. Podstawy hodowli roślin ogrodniczych. Wydawnictwo Akademii Rolniczej im. H. Kołłątaja w Krakowie 2. Niemirowicz-Szczytt K. (red.), 1993. Hodowla roślin warzywnych. Wydawnictwo SGGW, Warszawa 76 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Seminarium (Seminar) dr hab. Adela Adamus - prof. UR, prof. dr hab. Maria Klein, dr hab. Dariusz Grzebelus, dr hab. Rafał Barański Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa 0 w. / 60 ćw. ćwiczenia audytoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów wszystkich specjalności i specjalizacji (Bioinżynieria) I II III 0/15 0/30 0/15 1 2 1 Nabycie umiejętności planowania i przeprowadzania badań naukowych, konstrukcji pracy magisterskiej, korzystania ze specjalistycznych materiałów źródłowych, prezentacji i dyskutowania wyników oraz stawiania wniosków końcowych. Szczegółowa tematyka związana jest z kierunkami badawczymi realizowanymi w danej jednostce oraz pracami magisterskimi podejmowanymi przez studentów w bieżącym roku akademickim. prezentacje ustne, aktywny udział w dyskusji zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Semestr I Tematyka ćwiczeń Godziny Technika pisania pracy magisterskiej. 4 Prezentacja zagadnień związanych z tematyką pracy magisterskiej (forma ustna i pisemna). 11 RAZEM 15 Semestr II Tematyka ćwiczeń Prezentacje ustne studentów dotyczące przeglądu piśmiennictwa z zakresu tematyki podejmowanej w ramach pracy magisterskiej. Analiza założeń i metodyki badań własnych pracy magisterskiej. RAZEM Semestr III Tematyka ćwiczeń Prezentacja osiągniętych wyników i ich interpretacja. Dyskusja uzyskanych wyników w konfrontacji z rezultatami badań innych autorów. RAZEM Godziny 15 15 30 Godziny 15 15 Literatura: 1. Gambarelli G., Łucki Z., 2001. Jak przygotować pracę dyplomową lub doktorską. Universitat, Kraków. 2. Mądry W., 2000. Doświadczalnictwo. Doświadczenia czynnikowe. Wykłady i ćwiczenia. Fundacja Rozwój SGGW, Warszawa. 3. Szkutnik Z., 2005. Metodyka pisania pracy dyplomowej. Wyższa Szkoła Umiejętności Społecznych. Poznań. 4. Weiner J., 2006. Technika pisania i prezentowania przyrodniczych prac naukowych. PWN, Warszawa. 5. Wołek J., 1992. Vademecum statystyki dla biologów. Instytut Botaniki, PAN, Kraków 77 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Cytoembriologia roślin I (Cytoembriology of flowering plants I) prof. dr hab. Maria Klein Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa 20 w. /25 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Genetyka, hodowla i biotechnologia roślin Semestry: I II III Godziny: 20/25 Punkty ECTS: 5 Cel kursu: Zapoznanie studentów z organizacją informacji genetycznej w komórce oraz nowoczesnymi metodami badawczymi stosowanymi w cytologii a także z istotą rozmnażania płciowego u roślin okrytonasiennych Tematyka: Pierwsza część wykładów obejmuje wybrane zagadnienia z cytogenetyki roślin takie jak: organizacja informacji genetycznej w komórce, rola jądra w metabolizmie komórki, analiza kariotypu, zmiany ontogenetyczne i filogenetyczne kariotypu, cykl komórkowy i jego regulacja. W drugiej części omówione zostanie rozmnażanie amfimiktyczne u roślin okrytonasiennych, w szczególności powstawanie organów generatywnych, procesy sporogenezy i gametogenezy, podwójne zapłodnienie, rozwój bielma i zarodka Kryteria oceny: cykliczne sprawdziany pisemne Forma zakończenia: egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Przegląd metod badawczych stosowanych w cytoembriologii: mikroskopia świetlna, elektronowa, 2 skaningowa, cytometria, cytochemia, autoradiografia, kultury in vitro, analiza molekularna. Cykl życiowy komórki, regulacja genetyczna cyklu komórkowego, mitoza. 2 Cytoszkielet, budowa i funkcja. 2 Jądro komórkowe, budowa, skład chemiczny, funkcja. 2 Chromosomy, analiza kariotypu, zmiany ontogenetyczne i filogenetyczne w kariotypie, specjacja. 2 Rozmnażanie amfimiktyczne u roślin, regulacja genetyczna morfogenezy kwiatów. 2 Mikrosporogeneza i rozwój gametofitu męskiego. 2 Megasporogeneza i rozwój gametofitu żeńskiego. 2 Faza progamiczna, podwójne zapłodnienie. 2 Rozwój bielma i zarodka. 2 RAZEM 20 Tematyka ćwiczeń Godziny Mikroskopia: historia mikroskopii, budowa mikroskopu świetlnego, zasada działania, typy 2 mikroskopów (świetlny, kontrastowo-fazowy,fluorescencyjny), ustawienie mikroskopu do pracy (oświetlenie metodą Koelera). Technika wykonywania preparatów rozgniotowych z merystemów korzeniowych. 2 Podział mitotyczny u roślin: szczegółowa analiza etapów mitozy na preparatach rozgniotowych ze 2 stożków wzrostu cebuli. C- mitoza: wykonanie i analiza preparatów. 2 N- lub C-banding, analiza preparatów. 2 Analiza kariotypu jęczmienia. 2 Wprowadzenie do cytometrii przepływowej i fluorescencyjnej in situ hybrydyzacji. 2 Podział mejotyczny u roślin – mikrosporogeneza. 3 Bezpośrednie i pośrednie metody oceny żywotności pyłku. 3 Podział mejotyczny u roślin – makrosporogeneza. 3 Typy embriogenezy oraz budowa zarodka u roślin jedno- i dwuliściennych. 2 RAZEM 25 Literatura: 1. Rogalska S., Małuszyńska J., Olszewska M.J., 2005. Podstawy cytogenetyki roślin. PWN, Warszawa 2. Rodkiewicz B., Śnieżko R., Fyk B., Niewęgłowska B., Tchórzewska D., 1996. Embriologia Angiospermae rozwojowa i eksperymentalna. WUMC-S, Lublin 3. Lersten N.R., 2004. Flowering plant embriology. Blackwell Publishing 78 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Wprowadzenie do genomiki (Introduction to genomics) dr hab. Dariusz Grzebelus Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa 20 w. /10 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Genetyka, hodowla i biotechnologia roślin I II III 20/10 5 Celem zajęć jest zapoznanie studentów z aktualnym stanem wiedzy w zakresie analizy struktury i funkcji genomu oraz omówienie narzędzi badawczych wykorzystywanych w laboratoriach zajmujących się analizą genomu. Zajęcia obejmują trzy bloki tematyczne prezentujące zagadnienia z zakresu genomiki strukturalnej, genomiki funkcjonalnej i genomiki porównawczej. Szczególny nacisk jest położony na bieżące zagadnienia badawcze z zakresu genomiki roślin wyższych oraz potencjalne możliwości ich praktycznego zastosowania. praca pisemna (esej z zakresu genomiki roślin), test egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Wprowadzenie: definicja genomiki, genomika strukturalna, genomika porównawcza, genomika 2 funkcjonalna. Genomika strukturalna: konstruowanie i wykorzystanie genetycznych map sprzężeń, strategie i 6 technologia sekwencjonowania genomów, sekwencje kodujące i niekodujące, centromery, telomery, powtórzenia tandemowe i rozproszone, ruchome elementy genetyczne, charakterystyka, struktura, transpozycja. Genomika funkcjonalna: identyfikacja sekwencji kodujących, ‘forward genetics’ i ‘reverse 6 genetics’, analiza funkcji genu poprzez mutagenezę (transposon tagging, technologia TILLING), metody analizy ekspresji genów (Differential Display, cDNA-AFLP, SAGE), technologia mikromacierzy DNA (DNA chip/microarrays). Genomika porównawcza: różnicowanie genomów, ewolucyjne aspekty genomiki, sekwencje 6 ortologiczne i paralogiczne, uliniowienie sekwencji DNA i białek, syntenia (kolinearność genomów). RAZEM 20 Tematyka ćwiczeń Godziny Bazy danych sekwencyjnych (GenBank), poszukiwanie sekwencji homologicznych (BLAST 5 search). Analiza sekwencji DNA in silico (narzędzia pozwalające na identyfikację otwartych ramek odczytu 5 (ORF), intronów, rejonów promotorowych, itp.). RAZEM 10 Literatura: 1. Baxevanis A.D., Ouellette B.F.F. (red.), 2004. Bioinformatyka. Podręcznik do analizy genów i białek. PWN, Warszawa 2. Brown T.A., 2001. Genomy. PWN, Warszawa 79 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Ćwiczenia terenowe (Practical training) dr hab. Rafał Barański, dr hab. Dariusz Grzebelus Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa 0 w. /35 ćw. ćwiczenia terenowe studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Genetyka, hodowla i biotechnologia roślin I II III 0/35 1 Zapoznanie studentów z działalnością w zakresie genetyki, hodowli i biotechnologii roślin prowadzoną przez różne podmioty gospodarcze i naukowe. Tematyka kursu obejmuje praktyczne zapoznanie z działalnością przedsiębiorstw hodowlano-nasiennych działających na terenie Polski z uwzględnieniem problematyki hodowli twórczej, zachowawczej, produkcji nasiennej i marketingu. Poznanie kierunków badań wspierających hodowlę odmian prowadzoną przez instytuty naukowe oraz jednostki naukowo-dydaktyczne oraz wykorzystanie metod biotechnologicznych w badaniach genetycznych i praktyce hodowlanej. sprawozdanie z ćwiczeń zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka ćwiczeń Godziny Zapoznanie się z programami hodowli, nasiennictwa i marketingu roślin warzywnych 14 realizowanych w wiodących spółkach hodowlano-nasiennych. Zapoznanie z głównymi kierunkami badań w instytutach naukowych z zakresu genetyki i hodowli 14 roślin. Zapoznanie z działalnością realizowaną w jednostkach naukowo-dydaktycznych w zakresie 7 biotechnologii roślin. RAZEM 35 80 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Seminarium (Seminar) dr hab. Adela Adamus - prof. UR, prof. dr hab. Maria Klein, dr hab. Dariusz Grzebelus, dr hab. Rafał Barański Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa 0 w. / 60 ćw. ćwiczenia audytoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów wszystkich specjalności i specjalizacji (Genetyka, hodowla i biotechnologia roślin) I II III 0/15 0/30 0/15 1 2 1 Nabycie umiejętności planowania i przeprowadzania badań naukowych, konstrukcji pracy magisterskiej, korzystania ze specjalistycznych materiałów źródłowych, prezentacji i dyskutowania wyników oraz stawiania wniosków końcowych. Szczegółowa tematyka związana jest z kierunkami badawczymi realizowanymi w danej jednostce oraz pracami magisterskimi podejmowanymi przez studentów w bieżącym roku akademickim. prezentacje ustne, aktywny udział w dyskusji zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Semestr I Tematyka ćwiczeń Godziny Technika pisania pracy magisterskiej. 4 Prezentacja zagadnień związanych z tematyką pracy magisterskiej (forma ustna i pisemna). 11 RAZEM 15 Semestr II Tematyka ćwiczeń Prezentacje ustne studentów dotyczące przeglądu piśmiennictwa z zakresu tematyki podejmowanej w ramach pracy magisterskiej. Analiza założeń i metodyki badań własnych pracy magisterskiej. RAZEM Semestr III Tematyka ćwiczeń Prezentacja osiągniętych wyników i ich interpretacja. Dyskusja uzyskanych wyników w konfrontacji z rezultatami badań innych autorów. RAZEM Godziny 15 15 30 Godziny 15 15 Literatura: 1. Gambarelli G., Łucki Z., 2001. Jak przygotować pracę dyplomową lub doktorską. Universitat, Kraków. 2. Mądry W., 2000. Doświadczalnictwo. Doświadczenia czynnikowe. Wykłady i ćwiczenia. Fundacja Rozwój SGGW, Warszawa. 3. Szkutnik Z., 2005. Metodyka pisania pracy dyplomowej. Wyższa Szkoła Umiejętności Społecznych. Poznań. 4. Weiner J., 2006. Technika pisania i prezentowania przyrodniczych prac naukowych. PWN, Warszawa. 5. Wołek J., 1992. Vademecum statystyki dla biologów. Instytut Botaniki, PAN, Kraków 81 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Kultury in vitro roślin ozdobnych (In vitro cultures of ornamental plants ) dr inż. Bożena Pawłowska Katedra Roślin Ozdobnych 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Rośliny ozdobne I II III 15/15 3 Zapoznanie studentów z nowoczesna metoda rozmnażania różnych grup roślin ozdobnych, technikami rozmnażania w pożywkach płynnych oraz technikami krioprezerwacji. Omówienie metod rozmnażania roślin ozdobnych techniką in vitro, metody odwirusowania, zastosowania kultur płynnych do intensyfikacji procesu mnożenia, a także wykorzystania metod krioprezerwacji do długoterminowego przechowywania materiału roślinnego. cykliczne sprawdziany, wykonywanie indywidualnych zadań laboratoryjnych i analiza wyników w formie sprawozdania egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Zastosowanie metody in vitro do uzyskiwania roślin wolnych od wirusów. Rozmnażanie storczyków metodą in vitro. Wykorzystanie techniki in vitro do rozmnażania roślin doniczkowych i bylin. Rozmnażanie ozdobnych roślin drzewiastych metodą in vitro. Ozdobne rośliny cebulowe w kulturach in vitro. Zastosowanie kultur płynnych w rozmnażaniu roślin ozdobnych. Metody krioprezerwacji roślin ozdobnych. Tematyka ćwiczeń Zakładanie i prowadzenie kultur roślin ozdobnych. Sporządzanie sztucznych nasion oraz przygotowanie materiału do krioprezerwacji. Zakładanie i prowadzenie kultur płynnych: system ‘RITA’, bioreaktory, wytrząsarki. Ćwiczenia w produkcyjnym laboratorium kultur in vitro. Literatura: 1. Malepszy S., 2004. Biotechnologia roślin. PWN, Warszawa 2. Zenkteler M., 1984. Hodowla komórek i tkanek roślinnych. PWN, Warszawa 3. Czasopisma: Biotechnologia 82 Godziny 2 2 3 2 2 2 2 RAZEM 15 Godziny 4 4 4 3 RAZEM 15 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Specjalistyczne szkółkarstwo roślin ozdobnych (Specjalist ornamental plants nursery) dr hab. inż. Piotr Muras Katedra Roślin Ozdobnych 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Rośliny ozdobne I II III 15/15 3 Zapoznanie się z rejonizacją, asortymentem, metodami rozmnażania i prowadzenia roślin drzewiastych i bylin, oraz najważniejszymi kierunkami produkcji szkółkarskiej w Polsce i Europie. Zdobycie umiejętności kierowania szkółką roślin ozdobnych. Technologie, urządzenia i obiekty produkcji szkółkarskiej w Europie i Polsce. Specjalizacja w produkcji szkółkarskiej. Podstawowe i specjalistyczne metody rozmnażania, pielęgnacji i ochrony drzew i krzewów ozdobnych. Wykonanie rozmnażania i pielęgnacji. Wykazanie znajomości podstawowych urządzeń i technologii służących produkcji szkółkarskiej, oraz wymagań i właściwości rozmnażanych roślin. egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Struktura i wielkość produkcji szkółkarskiej w Polsce i Europie. 1 Technologia produkcji krzewów liściastych w gruncie i pojemnikach. 1 Technologia produkcji gatunków iglastych w gruncie i pojemnikach. 2 Technologia produkcji drzew alejowych. 1 Technologia produkcji roślin wrzosowatych. 2 Technologia produkcji róż. 1 Technologia produkcji bylin. 1 Formowanie krzewów i drzew gatunków ozdobnych- solitery i topiary. 1 Porównanie wzrostu i rozwoju roślin rozmnażanych przez sadzonkowanie, szczepienie i in vitro. 1 Mikoryzacja w produkcji szkółkarskiej. 1 Rytmika rozwoju systemu korzeniowego drzew. 1 Podstawowe zagadnienia ochrony upraw szkółkarskich. 1 Branżowe normy szkółkarskie. 1 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Zapoznanie się z wielkotowarową produkcją siewek w gruncie i pojemnikach. 3 Zapoznanie się z technologią rozmnażania przez sadzonki gatunków liściastych i iglastych. 3 Zapoznanie się z technologią rozmnażania przez szczepienie gatunków liściastych i iglastych. 3 Zapoznanie się z technologią rozmnażania i produkcji bylin. 3 Zapoznanie się z technologią zabezpieczania i zimowania upraw pojemnikowych. 1 Zapoznanie się z organizacją wystaw i punktów sprzedaży. 1 Projektowanie obiektów i ciągów rozmnażania i produkcji szkółkarskiej. 1 RAZEM 15 Literatura: 1. Bärtels A., 1982. Rozmnażanie drzew i krzewów ozdobnych. PWRiL, Warszawa 2. Hrynkiewicz-Sudnik J., Sękowski B., Wilczkiewicz M., 1991. Rozmnażanie drzew i krzewów nagozalążkowych. PWN, Warszawa 3. Hrynkiewicz-Sudnik J., Sękowski B., Wilczkiewicz M., 1987. Rozmnażanie drzew i krzewów liściastych. PWN, Warszawa. Tom I-III. 4. Slaski J., Sękowski B., 1988. Szkółkarstwo szczegółowe drzew i krzewów ozdobnych. PWRiL, Warszawa 5. Szkółkarstwo. Dwumiesięcznik. Plantpress. Kraków 6. Szydło W. 2006. Szkółkarstwo ozdobne – wybrane zagadnienia. Agencja Promocji Zieleni, Warszawa. 83 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzinowy: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zaliczenia: Urządzanie terenów zieleni (Arrangement of green areas) dr inż. Zofia Włodarczyk Katedra Roślin Ozdobnych 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Rośliny ozdobne I II III 15/15 4 Zapoznanie studenta z zagadnieniami związanymi z zakładaniem różnego typu specjalistycznych ogrodów i zastosowaniem charakterystycznej dla nich małej architektury. Sadzenie i nawadnianie roślin, rozarium, patio, ogród żwirowy, sensualny oraz formowanie zielonych rzeźb. cykliczne sprawdziany pisemne, projekt koncepcyjny wybranego ogrodu egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Systemy nawadniania ogrodów. Tradycyjne i nowe technologie budowy zbiorników wodnych. Mała architektura ogrodowa. Oświetlenie w ogrodzie i w parku. Ogród różany - podpory, układ, ścieżki. Rekreacja w ogrodzie. Godziny 4 2 4 3 2 2 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Systemy nawadniania ogrodów – wybór i rozstawa zraszaczy – projekt koncepcyjny nawodnienia 4 ogrodu. Urządzanie patio i ogrodów zimowych. 4 Formowanie zielonych rzeźb. 2 Urządzanie ogrodu żwirowego. 3 Urządzanie ogrodu sensualnego. 2 RAZEM 15 Literatura: 1. Brooks J., 1994. Planting the Country Way. BBC Books, Londyn 2. Hertle B., Kiermeier P., Nickig M., 1994. Najpiękniej kwitnące kwiaty ogrodów. Delta, Warszawa 3. Loxton H., 2005. History of the Garden. Its Evolution and Design. Bounty Books, Londyn 4. Pearson R., 1988. Patio Gardening. Sunday Telegraph, Londyn 5. Peplow E. R. 1992. Herbs and Herb Gardens. Bloomsbury Booka, Londyn 6. Retournard D., 2003. Cięcie i formowanie roślin. Zielone rzeźby. Delta, Warszawa 7. Strong R. 1992. Creating Small Gardens. Conran Octopus, Londyn 84 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Konserwacja terenów zieleni (Maintenance of green areas) dr inż. Zofia Malinowska Katedra Roślin Ozdobnych 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia terenowe studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Rośliny ozdobne I II III 15/15 4 Nabycie umiejętności kierowania i kontrolowania wykonywanych czynności pielęgnacyjnych terenach zieleni. Znaczenie, funkcje, rola, kształtowanie zieleni w mieście, sposoby jej zabezpieczania, zabiegi pielęgnacyjne i rekultywacyjne. praktyczne sprawdziany umiejętności wykonywania zabiegów pielęgnacyjnych egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Ogólne zasady pielęgnacji roślin drzewiastych w terenach zieleni. 2 Rodzaje, terminy i sposoby cięcia drzew w terenach zieleni. 2 Zabezpieczanie drzew wzdłuż ciągów komunikacyjnych na terenach inwestycji budowlanych. 2 Ochrona drzew przy podnoszeniu i obniżaniu terenu. 2 Metody zapewniania stabilności drzew – metody określania kondycji. 2 Przesadzanie roślin w terenach zieleni. 2 Ścieżka dydaktyczna. 3 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Zabiegi pielęgnacyjne na trawnikach wieloletnich. Pielęgnacja pnączy na ekranach akustycznych. Odmładzanie żywopłotów. Małe zbiorniki wodne – prace pielęgnacyjne. Formowanie róż pnących w zależności od podpory. Cięcie pnączy w ogrodach przydomowych i w parkach. Pielęgnacja kwietników i rabat w parkach. Godziny 3 2 2 2 2 2 2 RAZEM 15 Literatura: 1. Chachulski Z., 2002. Chirurgia drzew. LEROVIL 2. Szczepanowska H., 2001 Drzewa w mieście. Hortpress 3. Wałęza W., 2004. Żywopłoty. PWRiL, Warszawa 85 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Projektowanie ogrodów przydomowych (The garden planner) dr inż. Małgorzata Frazik-Adamczyk Katedra Roślin Ozdobnych 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia projektowe studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Rośliny ozdobne I II III 15/15 1 Zdobycie umiejętności samodzielnego zaprojektowania wielofunkcyjnego ogrodu przydomowego. Elementy kompozycji i sposoby ich porządkowania, siatka w projektowaniu ogrodu, program funkcjonalny i założenia kompozycyjne, kontrolowanie mikroklimatu, dobór roślin. wykonanie projektu ogrodu przydomowego zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Przyrodnicze elementy kompozycji terenów zieleni. Elementy inżynierskie kompozycji. Geometryczne elementy kompozycji. Czynniki kompozycji. Wybór i użycie siatki w projektowaniu. Zasady stylizacji ogrodu. Inwentaryzacja szaty roślinnej i analiza istniejącego materiału. Postępowanie przy projektowaniu ogrodu wielofunkcyjnego. Efekt wejścia. Teren zabaw dziecięcych. Oświetlenie i iluminacja ogrodu. Kontrolowanie mikroklimatu: słońce-cień. Kontrolowanie mikroklimatu: wiatr, temperatura. Godziny 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Prezentacja tematów projektowych i wybór tematu, zgromadzenie niezbędnych danych 1 wyjściowych. Wykonanie podkładu w skali 1:100 z naniesieniem istotnych informacji o istniejących obiektach 1 terenowych. Wybór i narysowanie siatki. 1 Opracowanie programu funkcjonalnego ogrodu. 1 Wybór stylu i formy ogrodu. 1 Założenia kompozycyjne. 1 Układ komunikacyjny w ogrodzie. 1 Główne obiekty funkcjonalne. 1 Rośliny szkieletowe. 1 Wypełnienie szkieletu. 2 Graficzne opracowanie planszy projektowej. 1 Prezentacja prac na forum grupy, dyskusja, wspólna ocena przyjętych rozwiązań funkcjonalnych, 3 kompozycyjnych i doboru roślin. RAZEM 15 Literatura: 1. Brooks J., 1996. Projektowanie ogrodów. Wydawnictwo Wiedza i Życie 2. Rees Y. Projektowanie ogrodu. Wydawnictwo Kluszyński 3. Williams R., 1998. Projektowanie ogrodów przydomowych. PWRiL 4. Wilson A., Ogrody – projekty, realizacje. Wydawnictwo Arkady 86 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Ćwiczenia terenowe (Practical training) dr inż. Małgorzata Maślanka Katedra Roślin Ozdobnych 0 w. /35 ćw. ćwiczenia terenowe studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Rośliny ozdobne I II III 0/35 1 Zapoznanie studentów z praktycznym aspektem produkcji roślin ozdobnych rabatowych i balkonowych, uprawianych na kwiaty cięte i doniczkowych oraz produkcją szkółkarska Technologia uprawy roślin balkonowych i rabatowych, uprawianych na kwiat cięty (róża i gerbera) oraz praktyczny aspekt produkcji materiału roślinnego w szkółce uczestnictwo w zajęciach, opracowanie sprawozdania z przeprowadzonych obserwacji zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka ćwiczeń Godziny Zapoznanie studentów z praktycznym aspektem produkcji roślin ozdobnych rabatowych i 7 balkonowych we wzorcowym gospodarstwie ogrodniczym, np. Plantpol Zaborze. Zapoznanie studentów z technologią produkcji bylin, roślin jednorocznych i dwuletnich 7 produkowanych na rabaty i kwietniki (np. gospodarstwo p. Wiśniewskich). Zapoznanie studentów z technologią produkcji roślin doniczkowych (poinsecja, chryzantema), np. 7 gospodarstwo p. Niemczewskich. Zagadnienia produkcji materiału szkółkarskiego na terenie wzorcowej szkółki drzew i krzewów 7 ozdobnych, np. B. Hajdrowski. Produkcja róży i gerbery pod osłonami – praktyczne aspekty – omówione we wzorcowym 7 gospodarstwie ogrodniczym, np. Sara w Brzeziu. RAZEM 35 Literatura: 1. Katalog Szkółkarz y Polskich 2. Strony internetowe i katalogi wizytowanych firm ogrodniczych 87 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Seminarium (Seminar) prof. Anna Bach, dr Anna Kapczyńska Katedra Roślin Ozdobnych 0 w. / 60 ćw. ćwiczenia audytoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów wszystkich specjalności i specjalizacji (Rośliny ozdobne) I II III 0/15 0/30 0/15 1 2 1 Nabycie umiejętności planowania i przeprowadzania badań naukowych, konstrukcji pracy magisterskiej, korzystania ze specjalistycznych materiałów źródłowych, prezentacji i dyskutowania wyników oraz stawiania wniosków końcowych. Szczegółowa tematyka związana jest z kierunkami badawczymi realizowanymi w danej jednostce oraz pracami magisterskimi podejmowanymi przez studentów w bieżącym roku akademickim. prezentacje ustne, aktywny udział w dyskusji zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Semestr I Tematyka ćwiczeń Godziny Technika pisania pracy magisterskiej. 4 Prezentacja zagadnień związanych z tematyką pracy magisterskiej (forma ustna i pisemna). 11 RAZEM 15 Semestr II Tematyka ćwiczeń Prezentacje ustne studentów dotyczące przeglądu piśmiennictwa z zakresu tematyki podejmowanej w ramach pracy magisterskiej. Analiza założeń i metodyki badań własnych pracy magisterskiej. RAZEM Semestr III Tematyka ćwiczeń Prezentacja osiągniętych wyników i ich interpretacja. Dyskusja uzyskanych wyników w konfrontacji z rezultatami badań innych autorów. RAZEM Godziny 15 15 30 Godziny 15 15 Literatura: 1. Gambarelli G., Łucki Z., 2001. Jak przygotować pracę dyplomową lub doktorską. Universitat, Kraków. 2. Mądry W., 2000. Doświadczalnictwo. Doświadczenia czynnikowe. Wykłady i ćwiczenia. Fundacja Rozwój SGGW, Warszawa. 3. Szkutnik Z., 2005. Metodyka pisania pracy dyplomowej. Wyższa Szkoła Umiejętności Społecznych. Poznań. 4. Weiner J., 2006. Technika pisania i prezentowania przyrodniczych prac naukowych. PWN, Warszawa. 5. Wołek J., 1992. Vademecum statystyki dla biologów. Instytut Botaniki, PAN, Kraków 88 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Krzewy jagodowe (Small fruit crop management) prof. dr hab. Włodzimierz Lech, dr Monika Bieniasz Katedra Sadownictwa i Pszczelnictwa 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Sadownictwo I II III 15/15 4 Przedstawienie studentom najważniejszych problemów związanych z uprawą krzewów jagodowych. Najważniejsze elementy dotyczące uprawy poszczególnych gatunków krzewów jagodowych. końcowy sprawdzian pisemny egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Produkcja owoców roślin jagodowych w Świecie i w Polsce. Wartość odżywcza owoców roślin jagodowych. Systematyka botaniczna gatunków roślin jagodowych. Technologia uprawy truskawki. Technologia uprawy porzeczki czarnej i czerwonej. Technologia uprawy maliny. Technologia uprawy borówki. Uprawa mało znanych gatunków – sterowanie uprawą roślin jagodowych. Godziny 2 2 2 2 3 2 2 1 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Gruntowa uprawa truskawki: sadzonki (ocena sadzonek w zależności od pochodzenia), metody 3 prowadzenia plantacji (ocena roślin uprawianych w gruncie, w agrotkaninie, w pojemnikach, na zagonach). Ocena odmian truskawki- porównanie cech roślin(wzrost, zdrowotność, plenność). 2 Organoleptyczna ocena owoców odmian truskawki. Ocena odmian porzeczki czarnej i kolorowej (siła wzrostu, zdrowotność, plenność). 2 Organoleptyczna ocena owoców odmian porzeczki czarnej i czerwonej. Cięcie krzewów jagodowych – porzeczka czarna i kolorowa oraz ocena wykonanego przez 2 studentów cięcia. Ocena krzewów odmian maliny tradycyjnej oraz owocującej na pędach tegorocznych (siła wzrostu, 2 zdrowotność, plenność). Systemy prowadzenia krzewów maliny. Organoleptyczna ocena owoców odmian maliny. Cięcie krzewów jagodowych- malina i borówka wysoka oraz ocena wykonanego przez studentów 2 cięcia. Ocena odmian borówki wysokiej, borówki brusznicy i żurawiny (siła wzrostu, zdrowotność, 2 plenność, jakość owoców). Organoleptyczna ocena owoców odmian borówki wysokiej. RAZEM 15 Literatura: 1. Żurawicz E., 2005. Tryskawka i poziomka. PWRiL Warszawa 2. Zaliwski S., 1979. Intensywna produkcja owoców jagodowych i leszczynowych. PWN, Warszawa 3. Galeta G.J., Himelrick D.G., 1990. Small fruit crop management. Prentice hall Career & Technology 89 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Ekologia pszczół (Ecology of bees) dr Adam Tofilski Katedra Sadownictwa i Pszczelnictwa 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Sadownictwo I II III 15/15 3 Zapoznanie studentów z podstawami biologii pszczołowatych (Anthophila). Podstawy systematyki owadów błonkoskrzydłych. Znaczenie owadów społecznych i dzikich zapylaczy w ekosystemach lądowych. Sposoby zwiększania bioróżnorodności dzikich zapylaczy - działania praktyczne. Podstawy biologii owadów społecznych i pszczół samotnych. Ewolucja zachowań socjalnych owadów społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem pszczoły miodnej. końcowy sprawdzian pisemny zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Podstawy systematyki owadów błonkoskrzydłych. Podstawy biologii pszczół samotnych. Podstawy biologii owadów społecznych. Biologia trzmieli. Różnorodność gatunkowa pszczół w biocenozach. Znaczenie owadów społecznych i pszczół w ekosystemach lądowych. Zagrożenia i ochrona pszczół samotnych i owadów społecznych. Tematyka ćwiczeń Oznaczanie owadów błonkoskrzydłych. Oznaczanie owadów społecznych występujących w Polsce. Oznaczanie pszczół samotnych. Sposoby aprowizacji gniazd przez dziko żyjące pszczołowate. Sposoby zwiększania bioróżnorodności pszczół samotnych. Przygotowanie miejsc gniazdowania gatunków ginących. Ocena zasobów pokarmowych. Zaliczenie Literatura: 1. Banaszak J., 1993. Ekologia pszczół. PWN Warszawa-Poznań 90 Godziny 2 2 2 2 3 2 2 RAZEM 15 Godziny 2 2 2 2 2 2 2 1 RAZEM 15 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Uwaga: Drzewa ziarnkowe i pestkowe (Fruit trees - Prunus, Malus, Juglans L.) dr hab. Monika Małodobry, prof. UR Katedra Sadownictwa i Pszczelnictwa 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia terenowe studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Sadownictwo I II III 15/15 3 Przedmiot ma na celu zorientowanie studentów w nowoczesnych metodach prowadzenia wysokoprodukcyjnych sadów ziarnkowych i pestkowych. Problemy w obecnej produkcji owoców ziarnkowych i pestkowych oraz tendencje w unowocześnianiu tej produkcji końcowy sprawdzian pisemny zaliczenie ćwiczenia rozpoczynają się we wrześniu Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Produkcja owoców drzew ziarnkowych-podobieństwa i różnice w produkcji jabłek i gruszek. 1 Problemy w produkcji jabłek – stan obecny – nadprodukcja, prognozy na najbliższe lata, możliwość 3 zagospodarowania wyprodukowanych owoców, tendencje w prowadzeniu wysokoproduktywnych sadów. Problemy w produkcji gruszek – ocena stanu obecnego – prognozy na najbliższe lata, możliwości 3 zwiększania produkcji, tendencje w prowadzeniu wysokoproduktywnych sadów gruszowych. Rejonizacja. Produkcja owoców drzew pestkowych – specyfika produkcji owoców poszczególnych gatunków. 1 Problemy w produkcji śliwek – ocena stanu obecnego – prognozy na najbliższe lata, tendencje w 3 prowadzeniu wysokoproduktywnych sadów śliwowych, zagospodarowanie owoców. Problemy w produkcji wiśni i czereśni – ocena stanu obecnego – prognozy na najbliższe lata, 2 problemy z zagospodarowaniem owoców, tendencje w prowadzeniu wysokoproduktywnych sadów wiśniowych i czereśniowych. Problemy w produkcji brzoskwini i moreli – rejonizacja, możliwości zwiększenia produkcji, 2 zagospodarowanie owoców, różnice w prowadzeniu sadów morelowych i brzoskwiniowych. RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Lustracja sadów ziarnkowych i pestkowych oraz przygotowanie zaleceń do prac wiosennych lub 8 jesiennych w tych sadach. Ocena organizacji bieżących prac prowadzonych w sadach i przygotowanie własnych założeń 7 organizacyjnych. RAZEM 15 Literatura: 1. Zaliwski S., 1975. Intensywna produkcja owoców ziarnkowych i pestkowych. PWN, Warszawa 2. Pieniążek A.S., 2000. Sadownictwo. PWRiL, Warszawa 3. Najnowsze publikacje dotyczące innowacji w uprawie ziarnkowych i pestkowych 91 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Uwaga: Pomologia (Pomology) dr hab. Monika Małodobry, prof. UR, dr Ewa Dziedzic Katedra Sadownictwa i Pszczelnictwa 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Sadownictwo I II III 15/15 4 Zapoznanie studentów z cechami biologicznymi najważniejszych odmian poszczególnych gatunków roślin sadowniczych z Listy. Cechy biologiczne odmian poszczególnych gatunków umiejętność praktycznego rozpoznawania owoców poszczególnych odmian drzew owocowych, końcowy sprawdzian pisemny zaliczenie ćwiczenia rozpoczynają się we wrześniu Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Jabłoń - najważniejsze gatunki, cechy biologiczne i gospodarcze odmian z Listy wpisanych do 3 rejestru oraz najnowszych odmian. Grusza- najważniejsze gatunki, cechy biologiczne i gospodarcze odmian z Listy wpisanych do 3 rejestru oraz najnowszych odmian. Śliwa - najważniejsze gatunki, cechy biologiczne i gospodarcze odmian z Listy wpisanych do 3 rejestru oraz najnowszych odmian. Wiśnia i czereśnia- najważniejsze gatunki, cechy biologiczne i gospodarcze odmian z Listy 2 wpisanych do rejestru oraz najnowszych odmian. Brzoskwinia i morela- najważniejsze gatunki, cechy biologiczne i gospodarcze odmian z Listy 2 wpisanych do rejestru oraz najnowszych odmian. Orzech włoski i leszczyna- najważniejsze gatunki, cechy biologiczne i gospodarcze odmian z Listy 2 wpisanych do rejestru oraz najnowszych odmian. RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Opis cech morfologicznych drzew i owoców odmian jabłoni. Opis cech morfologicznych drzew i owoców odmian gruszy. Opis cech morfologicznych drzew i owoców odmian śliwy, wiśni i czereśni. Rozpoznawanie najważniejszych odmian jabłoni i gruszy. Literatura: 1. Bliss-Zieliński Q., 1963. Systematyka pomologiczna. PWRiL, Warszawa 2. Sękowski B., 1993. Pomologia systematyczna. PWN, Warszawa 3. Rejman A., Żurawicz E., 2003. Pomologia. PWRiL, Warszawa 4. Zeszyty Pomologiczne –ISiK Skierniewice 92 Godziny 4 4 4 3 RAZEM 15 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Integrowana i ekologiczna produkcja sadownicza (Organic and integrated fruit production) dr inż. Maciej Gąstoł, dr inż. Jan Błaszczyk Katedra Sadownictwa i Pszczelnictwa 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia terenowe studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Sadownictwo I II III 15/15 1 Celem kursu jest zapoznanie studentów z zasadami prowadzenie integrowanej/ekologicznej plantacji sadowniczej. Omówione zostaną uwarunkowania prawno-finansowe produkcji integrowanej i ekologicznej; zasady kontroli gospodarstw. W części praktycznej, mającej charakter konwersatoryjny, słuchacze będą mieli za zadanie wykonać projekt gospodarstwa ekologicznego lub integrowanego. Przewidziany jest także wyjazd do gospodarstw prowadzących uprawy integrowane i ekologiczne, a także do zakładów przetwórstwa owocowego prowadzących produkcję ekologiczną. końcowy sprawdzian pisemny egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Obowiązujące przepisy prawne z zakresu integrowanej produkcji. 1 Planowanie i zakładanie sadu integrowanego. 2 Racjonalne nawożenie integrowanych upraw sadowniczych. 2 Pielęgnacja sadu, ochrona przed chorobami, szkodnikami. Zwalczanie chwastów. 2 Sposoby ewidencjonowania zabiegów w prowadzeniu integrowanej produkcji. Kontrola 1 integrowanej produkcji. Zasady rolnictwa/sadownictwa ekologicznego. Przepisy prawne dotyczące rolnictwa 2 ekologicznego. Zagadnienie konwersji. Planowanie i zakładanie ekologicznego sadu/jagodnika. Wybór miejsca, podkładki i odmiany 1 gwarantującej sukces w uprawie ekologicznej. Zasady i cele ochrony roślin w produkcji ekologicznej. Zwiększenie bioróżnorodności sadów, 2 choroby, szkodniki oraz metody ich biologicznego zwalczania. Środki ochrony stosowane w sadownictwie ekologicznym. Przetwórstwo surowców ekologicznych (wymagania dotyczące surowca, etykietowanie 1 produktów). Marketing produktów ekologicznych. Stan i perspektywy produkcji ekologicznej w Polsce i na 1 świecie. RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Wykonanie projektu gospodarstwa integrowanego/ekologicznego. Wyjazd do gospodarstwa integrowanego/ekologicznego. Przygotowanie i zastosowanie wyciągów roślinnych oraz mączek skalnych. Godziny 5 5 5 RAZEM 15 Literatura: 1. Lafer G.; K Schloffer; G Innerhofer; H Meister; K Lind., 2003. Organic Fruit Growing. CABI Publishing 2. Metodyki do upraw integrowanych gatunków sadowniczych. www.piorin.gov.pl 93 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria ocen: Forma zakończenia: Ćwiczenia terenowe (Practical training) dr hab. Jan Skrzyński Katedra Sadownictwa i Pszczelnictwa 0 w. /35 ćw. ćwiczenia terenowe studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Sadownictwo I II III 0/35 1 Przedstawienie obecnego poziomu rozwiązań technologicznych we wiodących gospodarstwach sadowniczych wielkotowarowych oraz prowadzących specjalistyczne w zakresie wąskiej specjalizacji. Organizacja, zarządzanie, kierunki badań, stosowane technologie oraz ich modyfikacje. Uczestnictwo w zajęciach, opracowanie analizy SWOT dla wybranych gospodarstw. Krytyczne opracowanie z przeprowadzonych obserwacji wraz z rekomendacjami możliwych kierunków rozwoju wizytowanych obiektów. zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka ćwiczeń Godziny Wyjazd do Instytutów badawczych, jednostek wdrożeniowych oraz organizacji producentów i 35 indywidualnych gospodarstw. Obserwowanie funkcjonowania, modeli oraz organizacji pracy w obiektach wielkotowarowych oraz mniejszych gospodarstwach produkujących na rynki lokalne. RAZEM 35 Literatura: 1. Sad Nowoczesny 2. Owoce, warzywa, Kwiaty 3. SAD – miesięcznik praktycznego sadownictwa 4. Inne czasopisma prezentujące bieżącą problematykę praktycznego sadownictwa 94 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Seminarium (Seminar) prof. dr hab. Włodzimierz Lech, prof. dr hab. Marek Grabowski, dr hab. Monika Małodobry, prof. UR Katedra Sadownictwa i Pszczelnictwa 0 w. / 60 ćw. ćwiczenia audytoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów wszystkich specjalności i specjalizacji (Sadownictwo) I II III 0/15 0/30 0/15 1 2 1 Nabycie umiejętności planowania i przeprowadzania badań naukowych, konstrukcji pracy magisterskiej, korzystania ze specjalistycznych materiałów źródłowych, prezentacji i dyskutowania wyników oraz stawiania wniosków końcowych. Szczegółowa tematyka związana jest z kierunkami badawczymi realizowanymi w danej jednostce oraz pracami magisterskimi podejmowanymi przez studentów w bieżącym roku akademickim. prezentacje ustne, aktywny udział w dyskusji zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Semestr I Tematyka ćwiczeń Godziny Technika pisania pracy magisterskiej. 4 Prezentacja zagadnień związanych z tematyką pracy magisterskiej (forma ustna i pisemna). 11 RAZEM 15 Semestr II Tematyka ćwiczeń Prezentacje ustne studentów dotyczące przeglądu piśmiennictwa z zakresu tematyki podejmowanej w ramach pracy magisterskiej. Analiza założeń i metodyki badań własnych pracy magisterskiej. RAZEM Semestr III Tematyka ćwiczeń Prezentacja osiągniętych wyników i ich interpretacja. Dyskusja uzyskanych wyników w konfrontacji z rezultatami badań innych autorów. RAZEM Godziny 15 15 30 Godziny 15 15 Literatura: 1. Gambarelli G., Łucki Z., 2001. Jak przygotować pracę dyplomową lub doktorską. Universitat, Kraków. 2. Mądry W., 2000. Doświadczalnictwo. Doświadczenia czynnikowe. Wykłady i ćwiczenia. Fundacja Rozwój SGGW, Warszawa. 3. Szkutnik Z., 2005. Metodyka pisania pracy dyplomowej. Wyższa Szkoła Umiejętności Społecznych. Poznań. 4. Weiner J., 2006. Technika pisania i prezentowania przyrodniczych prac naukowych. PWN, Warszawa. 5. Wołek J., 1992. Vademecum statystyki dla biologów. Instytut Botaniki, PAN, Kraków 95 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Ocena jakości warzyw (Evaluation of vegetable quality) dr hab. Maria Gawęda Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką Ogrodnictwa 18 w. /27ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Warzywnictwo I II III 18/27 5 Zapoznanie się z elementami jakości warzyw i metodami oznaczania najważniejszych składników wpływających na wartość biologiczną. Czynniki jakości warzyw w powiązaniu z obowiązującymi normami dla świeżych warzyw. Składniki mineralne i organiczne wpływające na wartość biologiczną warzyw, ich rola w biochemii roślin, oraz znaczenie dietetyczne i lecznicze dla spożywających je ludzi. Metody oznaczania składu mineralnego i najważniejszych składników organicznych w warzywach. sprawozdania z przeprowadzonych eksperymentów egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Czynniki jakości warzyw w powiązaniu z Polskimi Normami dla świeżych warzyw. 2 Skład mineralny warzyw, zasady mineralizacji prób roślinnych oraz metody oznaczenia składników 3 mineralnych. Przygotowanie oznaczenia składników organicznych w roślinach, ekstrakcja, usuwanie substancji 2 przeszkadzających. Kwasowość warzyw jako istotny element ich oceny sensorycznej. Kwas jabłkowy, cytrynowy, 2 szczawiowy. Węglowodany w warzywach: cukry rozpuszczalne, skrobia, pektyna, celuloza i błonnik. Znaczenie 4 w żywieniu i metody oznaczania. Kwas askorbinowy, jego własności i znaczenie. Warzywa jako podstawowe źródło tej witaminy. 1 Barwniki: antocyjaniny i betacyjaniny, ważne czynniki barwy warzyw oraz związki aktywne 2 biologicznie. Izotiocyjaniany jako przykład substancji czynnych warzyw. 1 Ekstrakt, praktyczny sposób określania podstawowych parametrów wartości biologicznej warzyw. 1 RAZEM 18 Tematyka ćwiczeń Przygotowanie warzyw do oznaczeń z materiału świeżego i suchego. Mineralizacja materiału roślinnego różnymi metodami. Oznaczanie składników mineralnych. Oznaczanie kwasowości całkowitej. Przygotowywanie ekstraktów do oznaczeń węglowodanów. Oznaczanie cukrów rozpuszczalnych. Oznaczanie pektyn. Oznaczanie kwasu askorbinowego. Oznaczanie barwników warzyw. Oznaczanie izotiocyjanianów. Oznaczanie ekstraktu. Godziny 2 4 3 2 2 2 2 2 4 2 2 RAZEM 27 Literatura: 1. Pinta M., 1976. Absorpcyjna spektrometria atomowa. PWN, Warszawa 2. Krełowska-Kułas M., 1993. Badanie jakości produktów spożywczych. PWE, Warszawa 3. Fortuna T., Juszczak L., Sobolewska-Zielińska J., 2003. Podstawy analizy żywności. Skrypt do ćwiczeń AR w Krakowie 96 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Warzywnictwo szczegółowe (Biology and production of vegetables) prof. dr hab. Andrzej Libik, dr hab. Edward Kunicki, prof.UR, dr hab. Piotr Siwek, dr Elżbieta Jędrszczyk Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką Ogrodnictwa 35 w. /40 ćw. (20 w. /25 ćw. + 15 w. /15 ćw.) wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Warzywnictwo I II III 20/25 15/15 6 1 Celem jest zapoznanie z biologią, technologią uprawy i odmianami warzyw. Zapoznanie z wyposażeniem oraz możliwościami sterowania warunkami mikroklimatu pod względem energooszczędności. Zapoznanie z wymaganiami warzyw w uprawach pod osłonami, w tym z pędzeniem wybranych gatunków. Omówienie pochodzenia, wartości odżywczych, wymagań klimatycznych, glebowych, nawozowych, integrowanych metod uprawy i pielęgnacji roślin, zbioru i przygotowania do sprzedaży, wymagań w stosunku do surowca przy różnych sposobach wykorzystania. Omówienie mechanicznej pielęgnacji, zbioru i maszyn czyszczących oraz przygotowujących warzywa do sprzedaży. Zapoznanie z biologią i cechami odmianowymi wybranych gatunków roślin warzywnych, uzyskanie umiejętności właściwego wyboru odmiany pod kątem pożądanych cech użytkowych do uprawy polowej i pod osłonami. Omówienie materiałooszczędnych i energooszczędnych technologii uprawy warzyw pod osłonami oraz sposobów pędzenia warzyw. cykliczne sprawdziany pisemne egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Psiankowate: oberżyna. 1 Dyniowate: dynia olbrzymia, zwyczajna, kawon, melon. 2 Motylkowate: bób, soja, soczewica, ciecierzyca. 2 Rzepowate: rzodkiew, rzepa, brukiew. 1 Kapustowate: kapusta gł. czerwona, kapusta włoska, kapusta brukselska, kalarepa, jarmuż, chrzan. 4 Baldaszkowate: pasternak, koper ogrodowy, fenkuł. 2 Komosowate: boćwina, szpinak nowozelandzki. 1 Złożone: sałata liściowa, łodygowa, rzymska, salsefia, skorzonera, cykoria, endywia, kard, 4 karczoch. Cebulowe: czosnek, szczypiorek. 1 Wieloletnie: szparag, rabarbar, szczaw. 2 Bioróżnorodność warzyw uprawianych w szklarniach i tunelach wysokich. 1 Intensywne zagospodarowanie pomieszczeń uprawnych, zmianowanie, sterowanie terminami 2 upraw. Materiałooszczędne technologie uprawy pomidorów pod osłonami uwzględniające wyniki badań w 2 kraju i zagranicą. Energooszczędne metody uprawy ogórków pod osłonami. 2 Dostosowanie systemów prowadzenia i cięcia papryki do warunków uprawy i odmian. 1 Technologia uprawy oberżyny. 2 Technologia uprawy kawona. 2 Technologia uprawy melona. 2 Technologia uprawy rzodkiewki. 1 RAZEM 35 97 Tematyka ćwiczeń Godziny Warzywa psiankowate: oberżyna, miechunka – budowa morfologiczna, biologia, cechy 1 rozpoznawcze i użytkowe odmian. Warzywa kapustne: kapusta głowiasta czerwona, kapusta włoska, kapusta chińska – budowa 2 morfologiczna, biologia, cechy rozpoznawcze i użytkowe odmian. Warzywa kapustne: kalarepa, kapusta brukselska, jarmuż – budowa morfologiczna, biologia, cechy 2 rozpoznawcze i użytkowe odmian. Warzywa dyniowate: dynia zwyczajna, dynia olbrzymia, kawon, melon – budowa morfologiczna, 4 biologia, cechy rozpoznawcze i użytkowe odmian. Podsumowanie: wypełnianie tabel wyszczególniających ważniejsze cechy morfologiczne i użytkowe odmian warzyw dyniowatych. Warzywa strączkowe: fasola wielokwiatowa, bób, soja, soczewica, ciecierzyca, lędźwian siewny, 3 fasolnik chiński – budowa morfologiczna, biologia, cechy rozpoznawcze i użytkowe odmian. W tym: obserwacja podobieństw i różnic pomiędzy fasolą zwyczajną a wielokwiatową; uzupełnianie tabeli z ważniejszymi cechami użytkowymi wybranych odmian drobno – i grubonasiennych bobu. Kukurydza cukrowa i pękająca – budowa morfologiczna, biologia, cechy rozpoznawcze i użytkowe 1 odmian. Warzywa baldaszkowate: seler naciowy, pasternak, pietruszka naciowa, koper ogrodowy i włoski 1 budowa morfologiczna, biologia, cechy rozpoznawcze i użytkowe odmian. W tym: porównanie selera naciowego i korzeniowego, pietruszki i pasternaku, Wypełnienie tabel z ważniejszymi cechami odmianowymi wybranych odmian selera i pietruszki. Warzywa liściowe: szpinak nowozelandzki, burak liściowy, cykoria liściowa, endywia, sałata 2 rzymska, sałata liściowa, sałata łodygowa - budowa morfologiczna, biologia, cechy rozpoznawcze i użytkowe odmian. W tym: porównanie szpinaku zwyczajnego z nowozelandzkim oraz wypełnienie tabel z ważniejszymi cechami odmianowymi wybranych odmian cykorii liściowej, sałaty liściowej. Warzywa złożone: skorzonera, salsefia, kard, karczoch - budowa morfologiczna, biologia, cechy 1 rozpoznawcze i użytkowe odmian. W tym porównanie gatunków. Warzywa rzepowate: rzodkiew, rzepa, brukiew budowa morfologiczna, biologia, cechy 2 rozpoznawcze i użytkowe odmian. W tym: porównanie rzodkiewki i rzodkwi oraz wypełnienie tabel z ważniejszymi cechami odmianowymi wybranych odmian warzyw rzepowatych. Warzywa cebulowe: czosnek, cebula siedmiolatka, kartoflanka, wielopiętrowa, szalotka budowa 2 morfologiczna, biologia, cechy rozpoznawcze i użytkowe odmian. Podział odmian czosnku na jare i ozime. Warzywa wieloletnie: chrzan, szparag, szczypiorek, szczaw, rabarbar – budowa morfologiczna, 4 biologia, cechy rozpoznawcze i użytkowe odmian. Zapoznanie z metodami oszczędzania energii i ograniczania strat ciepła w szklarniach i tunelach 2 foliowych. Mierniki czynników mikroklimatu pod osłonami, zasady działania, wykonywanie pomiarów 2 natężenia PAR, temperatury, wilgotności powietrza i podłoża. Biologiczno-techniczne aspekty dokarmiania roślin CO2 . 3 Biologia i cechy odmianowe oberżyny, melona, kawona i innych mniej znanych warzyw do uprawy 2 pod osłonami. Pędzenie warzyw pod osłonami, przygotowanie pomieszczeń i materiału roślinnego do pędzenia, 4 zabiegi podczas pędzenia cykorii, szczypiorku, cebuli, pietruszki, rabarbaru i selerów. Rozpoznawanie objawów, przyczyny i przeciwdziałanie chorobom fizjologicznym w uprawie 2 warzyw pod osłonami. RAZEM 40 Literatura: 1. Orłowski M. (red.), 2000. Polowa uprawa warzyw. Brasika 2. Odmiany warzyw uprawy polowe. Plantpress 3. Odmiany warzyw uprawy pod osłonami. Plantpress 4. Chroboczek E. (red.), 1977. Odmianoznawstwo roślin warzywnych. PWRiL, Warszawa 5. Pudelski T. (red.), 2005. Uprawa warzyw pod osłonami. PWRiL, Warszawa 6. Siwek P., 2004. Warzywa pod folią i włókniną. Hortpress 7. Kurpaska S., 2008. Szklarnie i tunele foliowe – inżynieria i procesy. PWRiL, Warszawa 98 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Ekonomika produkcji warzywniczej (Economics of vegetable crop production) dr Janina Marzec, dr Jerzy Kurzawiński, dr Anna Magdalena Ambroszczyk Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką Ogrodnictwa 24 w. /6 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Warzywnictwo I II III 24/6 3 Przedstawienie złożoności problemów wynikających z prowadzenia produkcji warzyw. Przedstawienie trendów w krajowej produkcji warzywniczej na tle europejskiej oraz jej ekonomiczna efektywność w zmieniających sie warunkach gospodarowania. końcowy sprawdzian pisemny zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Tendencje rozwojowe produkcji warzywniczej. 2 Organizacja pracy w gospodarstwach: 6 planowanie produkcji poziom intensywności produkcji polowej i pod osłonami. Analiza zasobów zapewniających realizację programu produkcyjnego. 3 Zróżnicowanie wydajności pracy w warzywnictwie w zależności od wyboru technologii produkcji. 2 Pracochłonność wybranych gatunków warzyw. Problem sezonowości prac, szczególnie w 4 warzywnictwie polowym. Analiza kosztów w warzywnictwie polowym i szklarniowym: 5 znaczenia kosztów stałych i zmiennych rachunek kosztów oraz analiza progu rentowności dla wybranych gatunków. Efektywność ekonomiczna wybranych upraw warzywniczych w produkcji polowej i pod osłonami. 2 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Ustalanie norm pracy w produkcji warzywniczej. Organizacja procesów pracy i ich efektywność. Transport w przedsiębiorstwie ogrodniczym o profilu warzywniczym. Wyznaczanie nadwyżki bezpośredniej dla wybranych grup warzyw. Godziny 1 2 2 1 RAZEM 6 Literatura: 1. Ciechomski W., Jabłońska L., 1978. Ćwiczenia z ekonomiki i organizacji produkcji ogrodniczej. Zeszyt 1. Organizacja pracy i procesów produkcyjnych w ogrodnictwie. Wyd. SGGW – AR, Warszawa 2. Kukuła K. (red)., 1997. Badania operacyjne w przykładach i zadaniach. PWN, Warszawa 3. Makosz E. (red.), 1997. Strategia rozwoju polskiego ogrodnictwa do 2010 roku. Wyd. Agrosan s.c. Sandomierz 4. Wawrzyniak J. (red.), 1994. Problemy ekonomiczne ogrodnictwa w Wielkopolsce. Wyd. AR Poznań 5. Wawrzyniak J., 1999. Rachunek kosztów a zarządzanie w przedsiębiorstwach ogrodniczych. PRODRUK, Poznań 6. Żuk J., 1986. Zadania z organizacji pracy w gospodarstwie rolniczym. PWRiL, Warszawa 99 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Ćwiczenia terenowe (Vegetable production – practical training) dr hab. Ewa Capecka, dr Elżbieta Jędrszczyk Katedra z Warzywnictwa z Ekonomiką Ogrodnictwa 0 w. /35 ćw. ćwiczenia terenowe studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Warzywnictwo I II III 0/35 1 Zaznajomienie z pracami badawczymi prowadzonymi w wiodących placówkach naukowych, ich wynikami i zastosowaniem w praktyce. Wizyty w gospodarstwach produkcyjnych o profilu warzywniczym, zielarskim i pokrewny. Aktualne metody upraw szklarniowych i polowych warzyw. Nowe odmiany i kierunki hodowli warzyw i ziół. Uprawa roślin zielarskich, pozyskiwanie surowców oraz sposoby postępowania z nimi po zbiorze. aktywny udział w zajęciach, przedstawienie sprawozdania z obserwacji przeprowadzonych w trakcie ćwiczeń terenowych zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka ćwiczeń Godziny Zwiedzanie produkcyjnych gospodarstw zajmujących się uprawą warzyw pod osłonami i w polu 7 (zapoznanie się z zapleczem technicznym i organizacją pracy). Zapoznanie się z doświadczeniami szklarniowymi i polowymi prowadzonymi w warzywniczych 4 placówkach badawczych. Wizyta w stacjach badania odmian, zapoznanie się z procedurą dotyczącą określania OWT i WGO. 5 Zwiedzanie zakładu hodowli i nasiennictwa ogrodniczego. 5 Wizyta w zielarskim ośrodku naukowym. 3 Zapoznanie się z organizacją wzorcowego zakładu zielarskiego, aktualną ofertą handlową, 6 problemami utrzymania wysokiej jakości produktu (postępowanie posprzętne, magazynowanie, kontrola jakości, sortowanie, pakowanie oraz sprzedaż). Wizyta w wielkoareałowym gospodarstwie uprawy roślin leczniczych, zapoznaniem się ze 5 specjalistycznymi maszynami i urządzeniami do produkcji surowców zielarskich. RAZEM 35 100 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Seminarium (Seminar) prof. dr hab. Andrzej Libik, prof. dr hab. Stanisław Cebula Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką Ogrodnictwa 0 w. / 60 ćw. ćwiczenia audytoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów wszystkich specjalności i specjalizacji (Warzywnictwo) I II III 0/15 0/30 0/15 1 2 1 Nabycie umiejętności planowania i przeprowadzania badań naukowych, konstrukcji pracy magisterskiej, korzystania ze specjalistycznych materiałów źródłowych, prezentacji i dyskutowania wyników oraz stawiania wniosków końcowych. Szczegółowa tematyka związana jest z kierunkami badawczymi realizowanymi w danej jednostce oraz pracami magisterskimi podejmowanymi przez studentów w bieżącym roku akademickim. prezentacje ustne, aktywny udział w dyskusji zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Semestr I Tematyka ćwiczeń Godziny Technika pisania pracy magisterskiej. 4 Prezentacja zagadnień związanych z tematyką pracy magisterskiej (forma ustna i pisemna). 11 RAZEM 15 Semestr II Tematyka ćwiczeń Prezentacje ustne studentów dotyczące przeglądu piśmiennictwa z zakresu tematyki podejmowanej w ramach pracy magisterskiej. Analiza założeń i metodyki badań własnych pracy magisterskiej. RAZEM Semestr III Tematyka ćwiczeń Prezentacja osiągniętych wyników i ich interpretacja. Dyskusja uzyskanych wyników w konfrontacji z rezultatami badań innych autorów. RAZEM Godziny 15 15 30 Godziny 15 15 Literatura: 1. Gambarelli G., Łucki Z., 2001. Jak przygotować pracę dyplomową lub doktorską. Universitat, Kraków. 2. Mądry W., 2000. Doświadczalnictwo. Doświadczenia czynnikowe. Wykłady i ćwiczenia. Fundacja Rozwój SGGW, Warszawa. 3. Szkutnik Z., 2005. Metodyka pisania pracy dyplomowej. Wyższa Szkoła Umiejętności Społecznych. Poznań. 4. Weiner J., 2006. Technika pisania i prezentowania przyrodniczych prac naukowych. PWN, Warszawa. 5. Wołek J., 1992. Vademecum statystyki dla biologów. Instytut Botaniki, PAN, Kraków 101 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Teoria projektowania (Theory of design) dr inż. arch. Jadwiga Środulska-Wielgus Katedra Roślin Ozdobnych 30 w. /0 ćw. wykłady studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Sztuka ogrodowa I II III 30/0 3 Zapoznanie z podstawowymi elementami kompozycyjnymi, relacjami brył, elementami małej architektury, zasadami kompozycji w sztuce ogrodowej. Podstawy ergonomii, relacje brył, komponowanie form, złudzenia optyczne, kulturowe ukształtowanie terenu, elementy wodne, znaczenie koloru w kompozycji ogrodowej. Kryteria oceny: Forma zakończenia: egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Podstawy ergonomii, relacja człowiek-otoczenie, podstawowe wymiary. 2 Formy prezentacji projektów, kompozycja arkusza, modularność, kolorystyka. 2 Pojęcie wnętrza i jego składowych, sekwencja wnętrz. 2 Przeciwdziałanie skutkom hałasu, wykorzystanie wnętrz w ochronie p. hałasowi, zastosowanie w 2 sztuce ogrodowej i terenach zieleni. Percepcja, osie, ciągi, powiązania widokowe, kadrowanie widoków. 2 Spoistość i swoboda form, formy złożone – liczba ograniczona, formy silne i słabe – 2 geometryzacja, rytm. Podstawowe elementy kompozycji, punkty i miejsca formalnie ważne relacja: forma – tło; mimikra, 2 współbrzmienie – kontrast. Mała architektura –zastosowanie w sztuce ogrodowej, terenach zieleni. 2 Komponowanie form – złudzenia optyczne, zastosowanie w sztuce ogrodowej. 2 Kolor sztuce ogrodowej, symbolika, znaczenie koloru w różnych epokach historycznych. 2 Woda w sztuce ogrodowej, symbolika, różnorodność formalna i treściowa. 2 Ukształtowanie terenu – wały, skarpy, kopce, pagóry, schody terenowe, rampy. 2 Światło naturalne i sztuczne – zastosowanie w sztuce ogrodowej, publicznych terenach zieleni. 2 Przegląd historycznych założeń ogrodowych – analiza poznanych elementów kompozycyjnych. 2 Przegląd współczesnych założeń ogrodowych -– analiza poznanych elementów kompozycyjnych. 2 RAZEM 30 Literatura: 1. Neufert E., 2007. Podręcznik projektowania architektoniczno-budowlanego. Arkady, Warszawa 2. Bogdanowski J., 1976. Kompozycja i planowanie w architekturze krajobrazu. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław-Warszawa-Kraków 3. Dąbrowska-Budziło K., 2001. Walory widokowe krajobrazu [w:] Architektura krajobrazu a planowanie przestrzenne. Politechnika Krakowska, Kraków 4. Niemczyk E., 2005. Cztery żywioły w architekturze. Ossolineum,Wrocław 5. Francuz P. (red.), 2007. Obrazy w umyśle, studia nad percepcją i wyobraźnią. Ceneo S.A., Warszawa 6. Żurawski J., 1980. Budowa formy architektonicznej. 7. Korzeniewski W., 2002. Odległości w zabudowie i zagospodarowaniu terenu. COIB, Warszawa 8. Cage J., 2007. Kolor i kultura. Universitas, Warszawa 9. Siewniak M., Mitkowska A., 1998. Tezaurus sztuki ogrodowej. Oficyna wydawnicza Rytm, Warszawa 102 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Zasady projektowania (Principle of design) dr inż. arch. Jadwiga Środulska-Wielgus Katedra Roślin Ozdobnych 30 w. /30 ćw. wykłady, ćwiczenia terenowe, ćwiczenia projektowe studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Sztuka ogrodowa I II III 30/0 0/30 4 4 Zapoznanie z fazami projektowania, metodami analiz założeń ogrodowych, przygotowanie do samodzielnego projektowania terenów zieleni. Analiza dokumentacji projektowych, studia i analizy historyczne, projektowanie ogrodów prostych i złożonych, geometrycznych i swobodnych. opracowanie koncepcji założenia terenów zieleni, przestrzeni publicznej, prezentacja pracy zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Wprowadzenie do problematyki, podstawowe elementy kompozycyjne. 2 Metody strukturyzacji drzew i krzewów. 2 Fazy projektowania – metody strukturyzacji krajobrazu JARK-WAK, ABC, 1/2. 2 Fazy projektowania – metody strukturyzacji krajobrazu JARK-WAK, ABC, 1/2. 2 Fazy projektowania – waloryzacja, wytyczne i działania projektowe. 2 Fazy projektowania – studia i analizy projektowe w ogrodach historycznych. 2 Analiza widokowa a wytyczne projektowe. 2 Funkcja a forma parku, ogrodu, przestrzeni publicznej. 2 Współczesne tereny zieleni - punkty widokowe, ścieżki edukacyjne, fronty wodne, place. 2 Współczesne parki, ogrody, parki tematyczne. 2 Współczesna turystyka miejska – znaczenie i rola terenów zieleni. 2 Analiza wybranych dokumentacji projektowych a realia ich realizacji. 2 Charakter ogrodu - Projektowanie ogrodów geometrycznych i swobodnych, prostych i złożonych. 2 Kontynuacja i kreacja w komponowaniu. Osnowa kompozycyjna założenia zielonego. 2 Kolokwium rysunkowe. 2 RAZEM 30 Tematyka ćwiczeń Godziny Wprowadzenie do tematu (ogród publiczny skwer, plac miejski). 2 Wizja w terenie i rejestracja stanu istniejącego, szkice z poziomu oczu człowieka. 2 Analiza istniejących materiałów i studium historyczno – krajobrazowe, analiza funkcjonalna, 2 widokowa, komunikacyjna. Podział na wnętrza : zasób, waloryzacja, wytyczne projektowe. 2 Projekt koncepcji założenia – szkic. 2 Projekt koncepcji założenia. 2 Projekt koncepcji założenia – kolorystyka – wybrana pora roku. 2 Gospodarka drzewostanem, projekt zieleni. 2 Projekt koncepcyjny małej architektury – ławka wraz z otoczeniem. 2 Projekt koncepcyjny wybranego elementu małej architektury – ogrodzenie, brama, placyk. 2 Projekt nawierzchni ciągów komunikacyjnych. 2 Rozwiązania szczegółów i przekrojów nawierzchni ciągów komunikacyjnych. 2 Wizualizacja projektu –aksonometria lub perspektywa powietrzna. 2 Perspektywy projektowe z poziomu oczu człowieka. 2 Obrony projektów. 2 RAZEM 30 Literatura: 103 1. 2. 3. 4. 5. 6. Bogdanowski J., 1976. Kompozycja i planowanie w architekturze krajobrazu. Wrocław, Warszawa, Kraków Bogdanowski J., 2000. Polskie ogrody ozdobne. Warszawa 2000 Żórawski J., 1973. Budowa formy architektonicznej. Kraków Siewniak M., Mitkowska A. Tezaurus sztuki ogrodowej. Warszawa Majdecki L., 1981. Historia ogrodów. Warszawa Majdecki L., 1993. Ochrona i konserwacja zabytkowych założeń ogrodowych. Warszawa 104 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Historia sztuki ogrodowej (History of garden designing) dr hab. inż. arch. Agata Zachariasz Politechnika Krakowska, Wydział Architektury 45 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia audytoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Sztuka ogrodowa I II III 30/0 15/15 3 1 W trakcie zajęć student ma opanować umiejętność: rozpoznawania stylów ogrodowych, wyodrębnienia elementów oraz form roślinnych i architektonicznych charakterystycznych dla poszczególnych stylów oraz powinien poznać zasady ich stosowania i projektowania. Historia sztuki ogrodowej od czasów starożytnych po współczesność zarówno w zakresie ogrodów rezydencjonalnych, jak i parków publicznych, ogrodów specjalistycznych oraz terenów zieleni miejskiej w zestawieniu z rozwojem polskiej sztuki ogrodowej. Miejsce sztuki ogrodowej w historii sztuki. Podział historii sztuki ogrodowej na okresy. Ogrody starożytności, ogrody średniowiecza, ogrody nowożytne, ogrody współczesne. Ogrody Bliskiego i Dalekiego Wschodu i ich wpływ na rozwój sztuki ogrodowej w Europie. Polska sztuka ogrodowa. Zabytki sztuki ogrodowej w Polsce. Zasady kompozycji ogrodów: elementy kompozycyjne. Terminologia ogrodowa, elementy naturalne i kulturowe charakterystyczne dla poszczególnych epok, zasady ich stosowania i projektowania. Szata roślinna ogrodów w rozwoju historycznym - gatunki rodzime i introdukowane, odmiany, formy, stosowanie. W stosunku do wszystkich epok analiza obiektów uznanych za klasyczne, przykładowe. oddanie prac ćwiczeniowych egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Wprowadzenie, literatura przedmiotu, podstawowe pojęcia. Zasady kompozycji, terminologia, 2 rodzaje ogrodów. Ogrody starożytne – Egipt, Mezopotamia, Persja. Ogrody Islamu. Ogrody Indii. 2 Ogrody starożytne – Grecja i Rzym. 2 Ogrody średniowieczne – ogrody klasztorne, zamkowe i publiczne. Mistyka ogrodów. 2 Ogrody renesansowe włoskie. Ogrody renesansowe w Europie. Manieryzm w ogrodach. 2 Polskie ogrody renesansowe. 2 Ogrody barokowe we Francji. Ogrody barokowe w Europie. 2 Ogrody barokowe w Polsce. 2 Ogrody Chin. 2 Ogrody Japonii. 2 Rokoko. Ogrody okresu przejściowego. Ogrody swobodne – początki. 2 Ogrody swobodne w Anglii oraz Europie. 2 Ogrody swobodne w Polsce. 2 Podstawy badań historycznych ogrodów – kartografia, ikonografia, archeologia, studia 2 porównawcze. Historyzm i eklektyzm w XIX w. ogrodach. 2 Rozwój ogrodów i parków publicznych. Systemy parków miejskich, systemy terenów zieleni 2 miejskiej. Początki architektury krajobrazu. 1 Eklektyzm i historyzm w XX sztuce ogrodowej. 2 Naturalizm w XX sztuce ogrodowej. Kierunki ekologiczne w architekturze krajobrazu. 2 105 Ruch modernistyczny w sztuce ogrodowej i architekturze krajobrazu. Polska sztuka ogrodowa i architektura krajobrazu w XX wieku. Wiodące kierunki przełomu stuleci XX i XXI w sztuce ogrodowej i architekturze krajobrazu. Współczesne tendencje w projektowaniu parków publicznych. Rekonstrukcje ogrodów historycznych. RAZEM 3 1 1 1 2 45 Tematyka ćwiczeń Godziny Ogrody średniowieczne – projekt wirydarza lub ogrodu typu hortus conclusus. 3 Ogrody renesansowe – projekt ogrodu kwaterowego. 3 Ogrody barokowe – rozwiązanie jednego z parterów typowych dla epoki. 3 Ogród o kompozycji swobodnej z zastosowaniem elementów typowych, np. klomb, grupa, 3 samotnik – z wybranych 7 gatunków ilustrujący jakąś scenę ogrodową. Projekt rabaty historyzującej dla konkretnego ogrodu publicznego. 3 RAZEM 15 Literatura: 1. Bogdanowski J., 2000. Polskie ogrody ozdobne. Historia i problemy rewaloryzacji. Warszawa 2. Böhm A., 1994. Architektura krajobrazu jej początki i rozwój, Kraków 3. Ciołek G., 1956. Ogrody polskie. Warszawa ; wyd. II red. i uzup. J. Bogdanowski, Warszawa 1978 4. Hobhouse P., 2005. Historia ogrodów. Warszawa 5. Majdecki L., 1981. Historia ogrodów. Warszawa ; wyd. III Warszawa 2007 cz. I 6. Majdecki L., 1993. Ochrona i konserwacja zabytkowych założeń ogrodowych. Warszawa 7. Sosnowski L., Wójcik A. (red.), 2004. Ogrody - zwierciadła kultury. Ogrody Wschodu. Kraków 8. Sosnowski L., Wójcik A. (red.), 2008. Ogrody - zwierciadła kultury. Zachód. Kraków 9. Zachariasz A., 2006. Zieleń jako współczesny czynnik miastotwórczy ze szczególnym uwzględnieniem roli parków publicznych. Monografia 336. Wyd. Politechniki Krakowskiej, Kraków 106 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Ćwiczenia terenowe (Practical training) dr inż. Małgorzata Maślanka Katedra Roślin Ozdobnych 0 w. /35 ćw. ćwiczenia terenowe studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów specjalności Sztuka ogrodowa I II III 0/35 1 Zapoznanie studentów z układem kompozycyjnym oraz doborem roślin wybranych parków i ogrodów (historycznych i współczesnych). Zaznajomienie z problemami zieleni przyulicznej na przykładzie miasta Krakowa Układ, kompozycja, cechy charakterystyczne oraz dobór roślin do założeń parkowych i ogrodowych, problemy zieleni przyulicznej miasta Krakowa uczestnictwo w zajęciach, opracowanie sprawozdania z przeprowadzonych obserwacji zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka ćwiczeń Godziny Zapoznanie studentów z układem kompozycyjnym oraz doborem roślin do ogrodu historycznego 6 np. ogród renesansowy w Mogilanach. Zapoznanie studentów z doborem roślin oraz kompozycją parku krajobrazowego w Pszczynie. 6 Zapoznanie z funkcją, strukturą i układem zieleni w historycznych ogrodach śródblokowych na 4 przykładzie miasta Krakowa. Zapoznanie z problemami zieleni przyulicznej miasta Krakowa. Zapoznanie studentów z układem kompozycyjnym i doborem roślin zieleni miejskiej XIX i XX 6 wieku na przykładzie wybranych parków Krakowa (Park Bednarskiego, Park Jordana, Błonia, Park Krakowski). Zapoznanie studentów z zielenią oraz układem kompozycyjnym okresu modernizmu (Plac 2 Axentowicza/ul. Kazimierza Wielkiego w Krakowie). Zapoznanie z układem kompozycyjnym oraz doborem roślin do ogrodów zabytkowych na 5 przykładzie Plant Krakowskich oraz ogrodów na Wawelu. Zapoznanie studentów z współczesnymi ogrodami pokazowymi (gospodarstwa pp. Kapias w 6 Goczałkowicach). RAZEM 35 Literatura: 1. „Historia ogrodów” – Longin Majdecki 2. „ Parki i ogrody Krakowa w obrębie Plant z Plantami i Wawelem” – Janusz Bogdanowski 107 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Seminarium (Seminar) prof. dr hab. Anna Bach, dr hab. Piotr Muras, dr Anna Kapczyńska, dr Tatiana Tokarczuk Katedra Roślin Ozdobnych 0 w. / 60 ćw. ćwiczenia audytoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, obowiązkowy dla studentów wszystkich specjalności (Sztuka ogrodowa) i specjalizacji I II III 0/15 0/30 0/15 1 2 1 Nabycie umiejętności planowania i przeprowadzania badań naukowych, konstrukcji pracy magisterskiej, korzystania ze specjalistycznych materiałów źródłowych, prezentacji i dyskutowania wyników oraz stawiania wniosków końcowych. Szczegółowa tematyka związana jest z kierunkami badawczymi realizowanymi w danej jednostce oraz pracami magisterskimi podejmowanymi przez studentów w bieżącym roku akademickim. prezentacje ustne, aktywny udział w dyskusji zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Semestr I Tematyka ćwiczeń Godziny Technika pisania pracy magisterskiej. 4 Prezentacja zagadnień związanych z tematyką pracy magisterskiej (forma ustna i pisemna). 11 RAZEM 15 Semestr II Tematyka ćwiczeń Prezentacje ustne studentów dotyczące przeglądu piśmiennictwa z zakresu tematyki podejmowanej w ramach pracy magisterskiej. Analiza założeń i metodyki badań własnych pracy magisterskiej. RAZEM Semestr III Tematyka ćwiczeń Prezentacja osiągniętych wyników i ich interpretacja. Dyskusja uzyskanych wyników w konfrontacji z rezultatami badań innych autorów. RAZEM Godziny 15 15 30 Godziny 15 15 Literatura: 1. Gambarelli G., Łucki Z., 2001. Jak przygotować pracę dyplomową lub doktorską. Universitat, Kraków. 2. Mądry W., 2000. Doświadczalnictwo. Doświadczenia czynnikowe. Wykłady i ćwiczenia. Fundacja Rozwój SGGW, Warszawa. 3. Szkutnik Z., 2005. Metodyka pisania pracy dyplomowej. Wyższa Szkoła Umiejętności Społecznych. Poznań. 4. Weiner J., 2006. Technika pisania i prezentowania przyrodniczych prac naukowych. PWN, Warszawa. 5. Wołek J., 1992. Vademecum statystyki dla biologów. Instytut Botaniki, PAN, Kraków 108 PRZEDMIOTY KIERUNKOWE DO WYBORU DLA WSZYSTKICH SPECJALNOŚCI (WG JEDNOSTEK REALIZUJĄCYCH PROGRAM) 109 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zaliczenia: Wstęp do proteomiki (Introduction to proteomics) dr Paweł Kaszycki Katedra Biochemii 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności Bioinżynieria oraz Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Genetyka, hodowla i biotechnologia roślin I II III 15/15 2 wprowadzenie do proteomiki jako nowoczesnej, interdyscyplinarnej dziedziny wiedzy, łączącej badania podstawowe i aplikacyjne. definicja proteomiki jako systemowego podejścia do analizy białek obejmującej ich mapowanie wraz z charakterystyką funkcjonalną. zakres merytoryczny oraz strategie badawcze, charakter podstawowy i aplikacyjny prac. pojęcie genomu i proteomu, porównanie z zakresem badań współczesnej genomiki i komplementarność wobec badań genetycznych. wkład w osiągnięcia współczesnej biologii, biochemii, biotechnologii, nauk środowiskowych i medycyny klinicznej. omówienie podstawowych elementów analizy proteomicznej – schematy postępowania, stosowane metody i techniki badawcze: elektroforeza dwukierunkowa (2DE), spektrometria masowa (MS), wybrane metody frakcjonowania i izolacji białek oraz badań struktury i własności białek. nowe kierunki w proteomice: bioinformatyka, automatyzacja, robotyzacja, inżynieria białkowa w biotechnologii. Izolacja i badania enzymów rzadkich szlaków metabolicznych: charakterystyka wybranych enzymów szlaku utleniania metanolu i formaldehydu u drożdży metylotroficznych. sprawozdania z ćwiczeń i sprawdzian pisemny zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Pojęcie genomu i proteomu, definicja proteomiki - charakter podstawowy i aplikacyjny, zakres 2 merytoryczny oraz strategie badawcze, wkład w osiągnięcia współczesnych nauk przyrodniczych. Podstawowe elementy analizy proteomicznej – określanie proteomu na podstawie znajomości i 1 analizy genomu, porównanie proteomu różnych organizmów; ekspresja białek i jej regulacja. Metody elektroforetyczne w proteomice – omówienie wybranych technik, w tym elektroforezy 3 dwukierunkowej (2DE) – zasady prowadzenia rozdziału oraz akwizycja i wizualizacja danych, opracowanie wyników, tworzenie map 2D, konstrukcja baz danych. Metoda spektrometrii masowej (MS) w proteomice - podstawy teoretyczne i wykorzystanie w 2 praktyce analizy proteomów. Metody frakcjonowania, izolacji i badań białek w proteomice - homogenizacja tkanek, zagęszczanie 2 roztworów białek, ultrawirowanie, ultrafiltracja, wysalanie, techniki stąceniowe; chromatografia cieczowa (LC), średniociśnieniowa (FPLC), wysokosprawna (wysokociśnieniowa) chromatografia cieczowa (HPLC). Wybrane metody badań struktury i własności białek -dyfrakcja promieniowania x, modelowanie 2 struktury białek, metody radioizotopowe, immunoprecypitacyjne, radioimmunoassay, spektrometryczne i spektroskopowe. Nowe kierunki w proteomice - automatyzacja, robotyzacja i informatyzacja, internetowe bazy 2 danych; bioinformatyka, nowe metody rozdziału i identyfikacji białek: mikrokapilary, techniki nanospray, recognition chips, protein arrays). Inżynieria białkowa w biotechnologii - otrzymywanie białek rekombinantowych, techniki 1 nadprodukcji białek, immobilizacja białek i enzymów. RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Indukcja enzymów szlaku metylotroficznego, zjawisko represji katabolicznej, przygotowanie 5 inoculum i hodowla biomasy w biofermentorze. 110 Optymalizacja warunków procesowych biofermentora, oznaczanie biomasy metodą turbidymetryczną, pozyskanie białkowego ekstraktu komórkowego: wirowanie biomasy, ultrasonifikacja zawiesiny komórkowej. Izolacja i oczyszczanie enzymów szlaku metylotroficznego: rozdział białek ekstraktu komórkowego na frakcje wzbogacone w poszczególne enzymy metodą chromatografii FPLC, analiza aktywności enzymatycznej w poszczególnych frakcjach - testy na aktywność dehydrogenazy formaldehydowej. RAZEM 5 5 15 Literatura: 1. Liebler, D. C., 2002. Introduction to Proteomics: Tools for the New Biology. Humana Press 2. Pennington S., 2000. Proteomics: From Protein Sequence to Function. Dunn M. J. (Ed.) Springer-Verlag, New York 3. Kraj A., Silberring J. (red.), 2004. Proteomika. Wyd.Wydział Chemii Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 254 4. Westermeier R., Naven T., 2002. Proteomics in Practice: A Laboratory Manual of Proteome Analysis. John Wiley & Sons 111 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaje zajęć: Status zajęć: Ekologia biochemiczna (Biochemical ecology) dr Adam Świderski Katedra Biochemii 20 w. /10 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, do wyboru dla studentów specjalności Agroekologia i ochrona roślin Semestry: I II III Godziny: 20/10 Punkty ECTS: 2 Cel kursu: Poznanie ekologicznego znaczenia biochemicznych oddziaływań organizmów pomiędzy sobą i wyjaśnienie podstaw biochemicznych mechanizmów interakcji roślin, mikroorganizmów i zwierząt ze środowiskiem. Wskazanie kierunków wykorzystania żywności funkcjonalnej dla zdrowia człowieka. Tematyka: Biochemiczne reakcje roślin i adaptacja do środowiska. Chemiczne podstawy wzajemnych interakcji roślin wyższych. Atraktanty i toksyny roślinne oddziałujące na zwierzęta. Preferencje żywieniowe owadów i kręgowców. Feromony i hormony. Biochemiczne relacje pomiędzy organizmami w środowisku. Ekologiczne znaczenie biochemicznych przemian toksyn w procesach biodegradacji i bioremediacji. Przydatność wiedzy z ekologii biochemicznej dla człowieka. Kryteria oceny: sprawozdania z ćwiczeń, końcowy sprawdzian pisemny Forma zaliczenia: zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Ekologiczne znaczenie biochemicznych oddziaływań organizmów pomiędzy sobą. Podstawy 2 biochemicznych mechanizmów interakcji roślin. Biochemiczne drogi adaptacji roślin do warunków glebowych i klimatycznych. Wpływ ultrafioletu 2 i ozonu na rośliny. Hormony roślinne i zastosowania regulatorów wzrostu. 2 Chemiczne podstawy interakcji roślin wyższych: fitotoksyny i fitoaleksyny. 2 Szlaki i mechanizm detoksykacji u roślin i zwierząt, przemiany toksyn w procesach biodegradacji i 2 bioremediacji. Biochemiczne oddziaływania mikroorganizmów i zwierząt ze środowiskiem. 2 Atraktanty i toksyny roślinne oddziałujące na zwierzęta. Preferencje żywieniowe owadów i 2 kręgowców. Feromony i hormony w biochemicznych wzajemnych relacjach organizmów w środowisku. 2 Główne klasy metabolitów wtórnych uczestniczących w oddziaływaniach różnych organizmów. 2 Biochemiczne znaczenie dla człowieka zdrowej żywności i czynnych farmakologicznie składników 2 zielarskich. RAZEM 20 Tematyka ćwiczeń Godziny Porównanie uszkodzeń niskotemperaturowych i zmian biochemicznych u roślin mrozoodpornych i 2 nieodpornych na mróz. Resweratrol jako związek przedłużający życie zwierząt i człowieka – porównanie zawartości w 2 wybranych produktach roślinnych. Biodegradacja niektórych toksyn organicznych i bioremediacja związków chromu z udziałem 2 mikroorganizmów. Odpowiedź biochemiczna roślin na zranienie i atak patogenów. Chromatograficzne (TLC) 2 wykrywanie podwyższenie poziomu związków fenolowych w tkankach roślinnych. Odpowiedź roślin na stres oksydacyjny i nadmiar promieniowania UV, chromatograficzne (HPLC) 2 wykrywanie zmian biochemicznych w tkankach roślinnych. RAZEM 10 Literatura: 1. Harborne J.B., 1997. Ekologia Biochemiczna. PWN, Warszawa 2. Ostroumow S.A., 1992. Wprowadzenie do ekologii biochemicznej. PWN, Warszawa 3. Kołodziejczyk A., 2006. Naturalne Związki Organiczne. PWN, Warszawa. 112 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Wybrane zagadnienia z kultur in vitro (Some methods of in vitro cultures) dr hab. Adela Adamus, prof. UR Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa 20 w. /10 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacje: Sadownictwo oraz Warzywnictwo I II III 20/10 2 Poznanie technik in vitro, których znaczenie w ogrodnictwie i nowoczesnej hodowli roślin ogrodniczych jest największe Mikrorozmnażanie cennych genotypów. Somatyczne nasiona alternatywą dla nasiennictwa. Hodowla nowych odmian mieszańcowych z zastosowaniem linii podwojonych haploidów. Mieszańce oddalone i ich znaczenie. Przechowywanie kolekcji w kulturach in vitro, kriokonserwacja materiałów roślinnych. cykliczne sprawdziany pisemne egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Rodzaje technik in vitro i możliwości ich zastosowania w ogrodnictwie. Kultury komórek, tkanek i 4 organów, mikrorozmnażanie. Somatyczna embriogeneza, sposoby otrzymywania i perspektywy wykorzystania w ogrodnictwie 2 somatycznych nasion. Gametyczna embriogeneza - otrzymywanie roślin haploidalnych drogą androgenezy, gynogenezy i 4 redukcji somatycznej. Metody: podwajania genomów haploidalnych, oceny poziomu ploidalności oraz gametycznego 4 pochodzenia regenerantów. Linie DH i ich wykorzystanie. Mieszańce form oddalonych. Kultury zarodków mieszańcowych. Zapylenie i zapłodnienie w kulturach 4 in vitro. Mieszańce somatyczne. Przechowywanie materiału roślinnego in vitro: kolekcje, kriokonserwacja – techniki mrożenia 2 eksplantatów. RAZEM 20 Tematyka ćwiczeń Godziny Przygotowanie pożywek o zróżnicowanym składzie do gametycznej embriogenezy. 2 Wykorzystanie zjawiska androgenezy - kultury pylników u warzyw kapustnych. 2 Wykorzystanie zjawiska gynogenezy – kultury pąków kwiatowych cebuli. 2 Mieszańce międzygatunkowe w rodzaju Allium – wykonanie zapyleń krzyżowych, kultury 3 izolowanych zalążków. Obserwacje wyników założonych doświadczeń i ich interpretacja. 1 RAZEM 10 Literatura: 1. Zenkteler M. (red.), 1984. Hodowla komórek i tkanek. PWN, Warszawa 2. Michalik B., 1996. Zastosowanie metod biotechnologicznych w hodowli roślin. DRUKROL S.C., Kraków 3. Malepszy S. (red.), 2001. Biotechnologia roślin. PWN, Warszawa 113 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Hodowla odpornościowa (Resistance breeding) dr inż. Maria Wesołowska Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności Bioinżynieria, Agroekologia i ochrona roślin oraz Ogrodnictwo z marketingiem specjalizacje: Genetyka, hodowla i biotechnologia roślin oraz Warzywnictwo I II III 15/15 2 Zapoznanie z hodowlą odpornościową roślin ogrodniczych jako najbardziej efektywną, tanią i ekologiczną metodą ograniczającą straty spowodowane przez choroby i szkodniki. Relacja roślina – patogen, klasyfikacja odporności i jej genetyczne podstawy, sposoby dziedziczenia odporności, metody testowania odporności na różne typy patogenów i szkodników roślin, poszukiwanie źródeł odporności i wprowadzanie genów odporności do roślin metodami konwencjonalnymi i poza generatywnymi. sprawdzian pisemny egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Znaczenie hodowli odpornościowej w ogrodnictwie w aspekcie redukcji strat, podniesienia 1 efektywności i ochrony środowiska naturalnego. Relacja roślina - patogen, rodzaje patogenów, interakcja roślina gospodarz – patogen, mechanizmy 1 rozpoznania, reakcja na infekcję. Mechanizmy odporności roślin, klasyfikacja odporności ( fizjologiczna i genetyczna), rasy 1 fizjologiczne patogena Genetyczne podstawy odporności, dziedziczenie odporności, system „gen na gen”, organizacja 2 genów odporności i wirulencji. Materiały wyjściowe stosowane w hodowli odpornościowej, wprowadzanie genów odporności 1 metodami konwencjonalnymi, programy hodowlane. Choroby grzybowe – metody testowania odporności roślin, poszukiwanie źródeł odporności, 2 sposoby dziedziczenia , przykłady. Choroby wirusowe – przebieg identyfikacji wirusów, test Elisa, przykłady. 1 Choroby bakteryjne – metody testowania, czynniki wpływające na wyniki testów, przykłady. 2 Szkodniki roślin – mechanizmy odporności, sposoby oceny i metody testowania odporności roślin, 2 klasyfikacja podatności odmian. Wprowadzanie genów odporności metodami poza generatywnymi, przykłady wykorzystania 2 markerów molekularnych i roślin transgenicznych. RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Metody izolacji i mnożenia mikroorganizmów chorobotwórczych, przygotowywania inokulum, 2 sposobów inokulacji i oceny odporności roślin. Badanie sposobu dziedziczenia odporności roślin na patogeny, przykłady. System „gen na gen” – określanie genotypów roślin na podstawie podatności na rasy oraz ras 2 patogena na podstawie reakcji roślin testowych (zadania teoretyczne). Testy odpornościowe - choroby grzybowe na przykładzie czarnej zgnilizny korzeni marchwi 4 powodowanej przez Alternaria radicina : zakładanie testu, ocena, analiza statystyczna wyników, wnioski. Testy odpornościowe - choroby grzybowe na przykładzie kiły kapusty powodowanej przez 2 Plasmodiophora brassicae: metody testowania, ocena roślin pochodzących z testu polowego. Testy odpornościowe - choroby bakteryjne na przykładzie mokrej zgnilizny marchwi powodowanej 2 przez Erwinia carotovora: demonstracja sposobu zakładania i oceny testu. Ocena podatności na szkodniki na przykładzie porażenia marchwi przez połyśnicę marchwiankę 114 Psila rosae określanie wielkości populacji szkodnika , skala oceny, parametry określające stopień i wielkość uszkodzeń. Zastosowanie markerów molekularnych w hodowli odpornościowej na przykładzie markera SCAR sprzężonego z odpornością na wirusa brązowej plamistości (TSWV) u pomidora i markera SCAReoli sprzężonego z odpornością na antraknozę (Colletotrichum lindemutianum) u fasoli. RAZEM 3 15 Literatura: 1. Kozłowska M., Konieczny G., 2003. Biologia odporności roślin na patogeny i szkodniki. Akademia Rolnicza w Poznaniu 2. Dąbrowski Z. T., 1988. Podstawy odporności roślin na szkodniki. PWRiL, Warszawa 3. Michalik B., 1997. Podstawy hodowli roślin ogrodniczych. Skrypt. Akademia Rolnicza im. H. Kołłątaja w Krakowie 4. Materiały z konferencji, 1993. Hodowla odpornościowa roślin warzywnych na choroby. Ogólnopolska konferencja naukowa, Skierniewice. 5. Kilary Z., Klement Z., Solymosy F., 1977. Fitopatologia, wybór metod badawczych. PWRiL, Warszawa 6. Chatterjee A. K., Vidaver A. K., 1986. Genetics of pathogenicity factors: Application to phytopathogenic bacteria. W Advances in plant pathology. V.4 7. Michalik B (red.), 1996. Zastosowanie metod biotechnologicznych w hodowli roślin. Drukpol S.C., Kraków 8. Kozik E.U., 2004. Wybrane aspekty hodowli odpornościowej i indukowania reakcji obronnych pomidora przeciwko bakteryjnej cętkowatości (Pseudomonas syringae pv. Tomato (Okabe) Young Due et Wilkie). Rozprawa habilitacyjna. Monografie I rozprawy naukowe nr 19, Skierniewice. 115 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Instrumenty badawcze w genetyce (Reaserch instruments in genetics) dr Marek Szklarczyk Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa 20 w. /10 ćw. wykłady, ćwiczenia audytoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Genetyka, hodowla i biotechnologia roślin I II III 20/10 2 Zapoznanie studentów z nowoczesną metodyką badań genetycznych. Własności kwasów nukleinowych i białek, detekcja i znakowanie makrocząsteczek biologicznych, elektroforeza i chromatografia, metody sekwencjonowania DNA, sekwencjonowanie białek, synteza oligonukleotydów, synteza peptydów, mikromacierze DNA, mikromacierze białkowe, amplifikacja DNA, transfer genów, techniki spektrometrii mas stosowane do analizy DNA i białek, techniki mikroskopowe stosowane w genetyce. cykliczne sprawdziany pisemne zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Własności makrocząsteczek biologicznych wykorzystywane w analizie instrumentalnej. Znakowanie i detekcja makrocząsteczek. Metody rozdziału kwasów nukleinowych i białek. Wysokoprzepustowe sekwencjonowanie DNA, sekwencjonowanie białek. Metody syntezy oligonukleotydów i peptydów. Mikromacierze. Techniki amplifikacji DNA. Oprzyrządowanie wykorzystywane do transferu genów. Spektrometria masowa w analizie DNA i białek. Zastosowanie mikroskopii w badaniach genetycznych. Godziny 1 2 4 2 2 2 2 1 2 2 RAZEM 20 Tematyka ćwiczeń Godziny Automatyczne sekwencjonowanie DNA. 3 Analiza fragmentów DNA przy użyciu automatycznego sekwenatora DNA. 2 Względne oznaczenie poziomu akumulacji RNA metodą ilościowego (kinetycznego) PCR. 2 Komputerowa analiza obrazu rozdziału elektroforetycznego. 3 RAZEM 10 Literatura: 1. Kocjan R. (red.),. 2002. Chemia analityczna. Tom 2. Analiza instrumentalna. 2 Wydanie. PZWL 2. Primrose S.B., Twyman R.M., 2003. Principles of Genome Analysis and Genomics. 3rd Edition. Blackwell Publishing 3. Skoog D.A., Crouch S.R., Holler F.J., 2006. Principles of Instrumental Analysis. 6th edition. Cengage Learning 4. BioTechniques – Eaton Publishing 116 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Odmiany transgeniczne w rolnictwie (Transgenic crops) prof. dr hab. Maria Klein Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia audytoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności Bioinżynieria oraz Ogrodnictwo z marketingiem I II III 15/15 2 Przedstawienie osiągnięć w zakresie hodowli i uprawy odmian transgenicznych roślin rolniczych i ogrodniczych. Omówione zostaną etapy hodowli odmian transgenicznych począwszy od wyboru genów do utworzenia odmiany. Przedstawione zostaną transgeniczne odmiany roślin znajdujące się w uprawie w Polsce i na świecie oraz regulacje prawne dotyczące ochrony własności intelektualnej odmian transgenicznych. W ramach ćwiczeń studenci przygotują referaty o aktualnych badaniach nad transgenezą i hodowlą nowych odmian transgenicznych. przygotowanie i wygłoszenie referatu, aktywność na ćwiczeniach (zabieranie głosu, wypowiadanie opinii). egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Etapy hodowli transgenicznej, wybór genu, genotypu do transformacji, uzyskanie odmiany 3 transgenicznej. Wprowadzenie odmiany transgenicznej do uprawy, regulacje prawne. 2 Przegląd odmian transgenicznych w rolnictwie i ogrodnictwie. Klasyfikacja według posiadanych 6 cech warunkowanych przez wprowadzony transgen: odporność na stresy biotyczne i abiotyczne, modyfikacja cech żywieniowych i sensorycznych (węglowodanów, białek, tłuszczy, barwików itd.), przedłużenie trwałości produktów roślinnych, zmieniona architektura roślin, modyfikacja procesów fizjologicznych oraz płodności. Żywność transgeniczna – metody badania obecności transgenu w żywności, znakowanie 2 produktów. Kontrowersje wokół odmian transgenicznych – ocena ryzyka dla środowiska. 2 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Ćwiczenia będą prowadzone w formie konwersatorium , każdy student w oparciu o dane 15 literaturowe (pożądane publikacje anglojęzyczne) przygotuje i wygłosi referat na temat nowości w dziedzinie hodowli nowych transgenicznych odmian. Referaty zostaną opracowane w formie skryptu jako pomoc dydaktyczna dla studentów zainteresowanych tematyką transgenezy. RAZEM 15 Literatura: 1. Malepszy S. (red.), 2001. Biotechnologia roślin. PWN, Warszawa 2. Potrykus I, Spangenberg G., 1995. Gene transfer to plants. Springer, Berlin 3. Nester E, Gordon M.P., Kerr A., 2005. Agrobacterium tumefaciens. APS Press, St. Paul 4. Buchowicz J., 2006. Biotechnologia molekularna. PWN, Warszawa 117 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Molekularna identyfikacja organizmów (Molecular identification of organisms) dr hab. Dariusz Grzebelus Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa 20 w. /10 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności Agroekologia i ochrona roślin oraz Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacje: Rośliny Ozdobne, Sadownictwo oraz Warzywnictwo I II III 20/10 2 Omówienie mechanizmów generujących zmienność genetyczną oraz technik molekularnych pozwalających na jej ocenę. Zmienność genetyczna i mechanizmy jej powstawania, identyfikacja zmienności genetycznej – markery molekularne, polimorfizmy punktowe, izoenzymy, przykłady wykorzystania metod molekularnych do identyfikacji organizmów. test egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Zmienność genetyczna i mechanizmy jej powstawania. 4 Identyfikacja zmienności na poziomie DNA: polimorfizm długości i polimorfizm punktowy 2 (pojedynczego nukleotydu). Najpowszechniej wykorzystywane techniki identyfikacji markerów DNA. 4 Identyfikacja zmienności na poziomie białek: izoenzymy i białka zapasowe. 2 Przykłady wykorzystania metod molekularnych do: - oceny zróżnicowania genetycznego 2 - oceny czystości odmianowej 2 - weryfikacji czystości nasion mieszańców F1 2 - identyfikacji patogenów w tkankach roślinnych. 2 RAZEM 20 Tematyka ćwiczeń Godziny Identyfikacja markerów DNA różnicujących odmiany. 3 Identyfikacja markerów białkowych różnicujących odmiany. 3 Demonstracja technik numerycznych wykorzystywanych do oceny zróżnicowania genetycznego. 4 RAZEM 10 Literatura: 1. Malepszy S. (red.), 2001. Biotechnologia roślin. PWN, Warszawa 118 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Molekularne podstawy embriologii (Molecular embryology of flowering plants) dr inż. Ewa Grzebelus Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia audytoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności Bioinżynieria oraz Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Genetyka, hodowla i biotechnologia roślin I II III 15/15 2 Zapoznanie studentów z molekularnymi podstawami rozmnażania płciowego u roślin okrytonasiennych. W trakcie wykładów omówione zostaną molekularne i genetyczne podstawy rozwoju pręcików i zalążków, samoniezgodności oraz embriogenezy zygotycznej i somatycznej. Przedstawione zostaną przykłady wykorzystania procesów embriologicznych w biotechnologii i praktyce hodowlanej. ustne i pisemne opracowania wybranych zagadnień przedmiotu egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Genetyczne i molekularne aspekty różnicowania pręcików. Ekspresja genów aktywnych w trakcie 3 procesu mejozy, specyficznych dla tapetum i gamet męskich. Ekspresja genów podczas kiełkowania pyłku i wzrostu łagiewki pyłkowej. 2 Molekularna kontrola rozwoju zalążka i megagametofitu. 2 Molekularne podstawy samoniezgodności. 2 Genetyczna i molekularna analiza zygotycznej embriogenezy. 2 Regulacja ekspresji genów podczas somatycznej embriogenezy. 2 Czynniki kontrolujące sporofityczny rozwój pyłku. 2 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Zapoznanie się z najnowszą literaturą anglojęzyczną z zakresu molekularnej i genetycznej kontroli 15 procesów embriologicznych u roślin okrytonasiennych oraz współczesnych metod stosowanych w takich badaniach. Przygotowanie ustnych prezentacji na temat wybranych zagadnień. RAZEM 15 Literatura: 1. Raghavan V., 1997. Molecular embryology of flowering plants. Cambridge University Press 2. Jordan B.R., 2006. The molecular biology and biotechnology of flowering. CAB International 119 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Komputerowe opracowanie danych (Computer assisted data analysis) dr hab. Rafał Barański Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa 0 w. /30 ćw. ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem, Agroekologia i ochrona roślin oraz Bioinżynieria I II III 0/30 2 Poznanie sposobów analizy i prezentacji danych. Organizacja danych i ich analiza opisowa. Spójne przedstawienie wyników w formie graficznej przydatnej w prezentacji pisemnej i multimedialnej. praca pisemna i prezentacja komputerowa zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka ćwiczeń Podstawy rejestrowania, systematyzowania i analizy danych oraz prezentacji wyników. Tworzenie tabel dwuwymiarowych. Tworzenie tabel wielowymiarowych. Tworzenie wykresów dla zmiennych skokowych. Tworzenie wykresów dla zmiennych ciągłych. Tworzenie schematów i ścieżek. Wykorzystanie tabeli i wykresów przestawnych. Funkcje i procedury statystyczne dostępne w programie Excel. Generowanie arkuszy do obliczeń funkcji statystycznych. Prezentowanie wyników. Godziny 3 1 2 2 2 4 4 4 4 4 RAZEM 15 Literatura: 1. Łomnicki A., 2006. Wprowadzenie do statystyki dla przyrodników. PWN, Warszawa 2. Dobosz M., 2001. Statystyczna analiza wyników badań. Akademicka Oficyna Wydawnicza EXIT, Warszawa 120 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Embriologia eksperymentalna (Experimental embryology of flowering plants) prof. dr hab. Maria Klein Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności Agroekologia i ochrona roślin oraz Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacje: Rośliny Ozdobne, Sadownictwo oraz Warzywnictwo I II III 15/15 2 Zapoznanie studentów z możliwościami wykorzystania w praktyce osiągnięć embriologii. Wykłady obejmują podstawy rozmnażania płciowego u roślin okrytonasiennych ze szczególnym uwzględnieniem genetycznych podstaw regulacji procesów embriologicznych takich jak: morfogeneza kwiatu, determinacja płci, sporogeneza i gametogeneza rozwój zarodka i bielma. Omówione zostanie praktyczne wykorzystanie zjawisk embriologicznych w ogrodnictwie i hodowli. Na ćwiczeniach studenci zapoznają z przykładami wykorzystania struktur i procesów embriologicznych w biotechnologii i w praktyce hodowlanej: androgeneza, gynogeneza, samoniezgodność, męska sterylność, zapłodnienie in vitro, somatyczna embriogeneza, hybrydyzacja somatyczna. raporty z ćwiczeń, pisemny sprawdzian egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Genetyczna regulacja morfogenezy kwiatu. Determinacja płci u roślin. 2 Ekspresja specyficznych genów w rozwoju pręcikowia i słupkowia. Rozwój i funkcjonowanie 2 tapetum. Męska sterylność i jej wykorzystanie w praktyce. Genetyczna kontrola przebiegu procesów sporogenezy i gametogenezy – geny mejotyczne. 3 Indukcja procesów andro i gynogenezy. Faza progamiczna. Interakcja znamię słupka - pyłek. Samoniezgodność gametofitowa i 3 sporofitowa. Metody przełamywania samoniezgodności Molekularne podstawy podwójnego zapłodnienia. Izolacja gamet, zapłodnienie in vitro. Rozwój zarodka oraz ekspresja specyficznych genów zygoty. Regulacja ekspresji genów bielma. 3 Kultury in vitro zarodków. Apomiksja i jej znaczenie w hodowli roślin. Klasyfikacja zjawisk apomiktycznych i ich 2 uwarunkowanie genetyczne. RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Techniki wykonywania preparatów mikroskopowych przydatnych w badaniach embriologicznych: 4 preparowanie pylników, zalążków i zarodków, rozgnioty, preparaty krojone, mikroskopia świetlna, fluorescencyjna. Oznaczanie stadiów rozwoju pyłku pod kątem indukcji androgenezy, barwienie karminem i DAPI, 4 założenie kultur pylników i mikrospor, ocena liczby mikrospor w kulturze. Przełamywanie samoniezgodności – wykonanie zapyleń i mikroskopowa ocena kiełkowania pyłku. 3 Ocena stadium rozwojowego woreczka zalążkowego pod kątem indukcji gynogenezy. 2 Tworzenie mieszańców międzygatunkowych w warunkach ex vitro – ocena procesu zapylenia i 2 zapłodnienia. RAZEM 15 Literatura: 1. Rodkiewicz B., Śnieżko R., Fyk B., Niewęgłowska B., Tchórzewska D., 1996. Embriologia Angiospermae rozwojowa i eksperymentalna. WUMC-S, Lublin 2. Bhojwani S.S., Soh W.Y., 2001. Current trends in the embryology of Angiosperms. Kluwer Academic Publisher, London 121 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Techniki analizy DNA (Techniques of DNA analysis) dr hab. Dariusz Grzebelus Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa 15 w./15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności Bioinżynieria oraz Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Genetyka, hodowla i biotechnologia roślin I II III 15/15 2 Zapoznanie studentów z praktycznymi zastosowaniami wybranych technik analizy DNA oraz systemów identyfikacji polimorfizmów DNA, ze szczególnym uwzględnieniem genomów roślinnych. Przygotowanie studenta do pracy w laboratorium zajmującym się analizami DNA w oparciu o ćwiczenia demonstrujące przykładowe techniki wykorzystywane w badaniach. Struktura i replikacja DNA, podstawowe techniki analizy DNA (elektroforeza, PCR, hybrydyzacja, sekwencjonowanie), modyfikacje techniki PCR (long-PCR, iPCR, tailPCR, Vectorette-PCR i inne) oraz ich wykorzystanie, identyfikacja i analiza polimorfizmów pojedynczego nukleotydu, polimorfizm rejonów repetytywnych (mikrosatelity, transpozony) oraz metody jego analizy, wysokowydajne techniki analizy genomu, analiza porównawcza genomów, techniki subtraktywne. końcowy sprawdzian pisemny egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Wprowadzenie: przypomnienie zagadnień dotyczących struktury DNA, replikacji DNA, 3 podstawowych technik (elektroforeza, PCR, hybrydyzacja, sekwencjonowanie). Modyfikacje techniki PCR: long-PCR, iPCR, Tail-PCR, Vectorette-PCR i inne, oraz ich 2 wykorzystanie. Identyfikacja i analiza polimorfizmów pojedynczego nukleotydu. 2 Polimorfizm rejonów repetytywnych (mikrosatelity, transpozony) oraz metody jego analizy. 2 Wysokowydajne techniki analizy genomu: DArT, TAM. 2 Analiza porównawcza genomów – techniki subtraktywne. 2 Aspekty praktyczne – hodowla roślin wspomagana genomiką. 2 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Polimorfizm loci mikrosatelitarnych: amplifikacja produktów PCR, elektroforeza DNA w żelu 5 poliakrylamidowym (przygotowanie żelu, ładowanie prób, procedura rozdziału, barwienie srebrowe). Identyfikacja rejonów flankujących transpozony: iPCR (trawienie, ligacja, powielanie), klonowanie, 10 sekwencjonowanie. RAZEM 15 Literatura: 1. Malepszy S. (red.), 2001. Biotechnologia roślin. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2. Brown T.A., 2001. Genomy. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 3. Węgleński P. (red.), 1996. Genetyka molekularna. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 4. Varshney R.K., Tuberosa R. (red.), 2007. Genomics-Assisted Crop Improvement. Springer, Dordrecht 122 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Analiza genomu (Genome analysis) dr hab. Dariusz Grzebelus, Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa 15 w./30 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne w pracowni komputerowej studia II stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności Bioinżynieria oraz Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Genetyka, hodowla i biotechnologia roślin I II III 15/30 2 Zapoznanie studentów z etapami analizy danych dotyczących sekwencji genomowego DNA, przedstawienie wybranych narzędzi bioinformatycznych wykorzystywanych w analizie strukturalnej i porównawczej genomów. Tworzenie bibliotek genomowego DNA, sekwencjonowanie końców klonów BAC, analiza genomowego DNA: annotacja, bazy danych, maskowanie sekwencji repetytywnych, analiza porównawcza, Expressed Sequence Tags (EST) – identyfikacja i analiza, sekwencjonowanie DNA (techniki następnej generacji), resekwencjonowanie genomów, mapy genetyczne i fizyczne, nierównowaga sprzężeń (linkage disequillibrium), haplotypy, mapowanie asocjacyjne, rola RNA w regulacji ekspresji i remodelowaniu genomów raport z zadań wykonywanych podczas ćwiczeń, esej, końcowy sprawdzian pisemny egzamin Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Biblioteki BAC, sekwencjonowanie końców klonów BAC, kontigi. 2 Analiza genomowego DNA: annotacja, bazy danych, maskowanie sekwencji repetytywnych, 3 analiza porównawcza. Expressed Sequence Tags (EST) – identyfikacja i analiza. 2 Sekwencjonowanie DNA (techniki następnej generacji), resekwencjonowanie genomów. 2 Mapy genetyczne i fizyczne, nierównowaga sprzężeń (linkage disequillibrium), haplotypy, 3 mapowanie asocjacyjne. Rola RNA w regulacji ekspresji i remodelowaniu genomów. 3 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Analiza sekwencji DNA, konstruowanie kontigów, dopasowanie sekwencji, charakterystyka 6 strukturalna i porównawcza. Eksploracja baz danych sekwencyjnych – DNA. 3 Eksploracja baz danych sekwencyjnych – białka. 3 Eksploracja baz danych EST. 3 Eksploracja baz danych sekwencji repetytywnych, maskowanie genomu. 3 Przeglądarki genomowe (genome browsers). 3 Praca własna studentów – realizacja projektu zaliczeniowego. 9 RAZEM 30 Literatura: 1. Baxevanis A.D., Ouellette B.F.F. (red.), 2004. Bioinformatyka. Podręcznik do analizy genów i białek. PWN, Warszawa 2. Brown T.A., 2001. Genomy. PWN, Warszawa 3. Sensen Ch.W. (red.), 2005. Handbook of Genome Research. Wiley-VCH Verlag, Weinheim. 4. Oraguzie N.C., Rikkerink E.H.A., Gardiner S.E., De Silva H.N., 2007. Assotiation mapping in plants. Springer, New York 123 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Biotechnologia w hodowli roślin (Biotechnology in plant breeding) dr hab. Dariusz Grzebelus Katedra Genetyki, Hodowli i Nasiennictwa 0 w./15 ćw. konwersatorium studia II stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności Bioinżynieria oraz Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Genetyka, hodowla i biotechnologia roślin I II III 0/15 2 Podsumowanie i uporządkowanie wiedzy studentów dotyczącej obecnych możliwości wykorzystania technik biotechnologicznych w hodowli roślin oraz perspektyw ich rozwoju w odniesieniu do doskonalenia odmian roślin uprawnych. Kultury in vitro i ich zastosowania: selekcja in vitro, tworzenie mieszańców oddalonych – somatycznych (fuzja protoplastów) i generatywnych (embryo rescue), wyprowadzanie roślin homozygotycznych (androgeneza, gynogeneza, indukowana partenogeneza), zmienność somaklonalna. Praktyczne aspekty transformacji genetycznej roślin uprawnych. Wspomaganie hodowli roślin metodami molekularnymi, selekcja wspomagana markerami. Perspektywy hodowli konwencjonalnej i hodowli wspomaganej biotechnologią. opracowanie i przedstawienie prezentacji obejmującej jeden z tematów zajęć, aktywność zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka ćwiczeń Godziny Praktyczne aspekty transformacji genetycznej roślin uprawnych – przykłady zastosowań, sukcesy i 5 porażki, odbiór społeczny odmian GMO. Zastosowania kultur in vitro: selekcja in vitro, tworzenie mieszańców oddalonych – somatycznych 5 (fuzja protoplastów) i generatywnych (embryo rescue), wyprowadzanie roślin homozygotycznych (androgeneza, gynogeneza, indukowana partenogeneza), zmienność somaklonalna. Wspomaganie hodowli roślin metodami molekularnymi, selekcja wspomagana markerami, 3 diagnostyka molekularna. Perspektywy hodowli konwencjonalnej i hodowli wspomaganej biotechnologią. 2 RAZEM 15 Literatura: 1. Malepszy S. (red.), 2001. Biotechnologia roślin. PWN, Warszawa 2. Brown T.A., 2001. Genomy. PWN, Warszawa 3. Węgleński P. (red.), 1996. Genetyka molekularna. PWN, Warszawa 4. Varshney R.K., Tuberosa R. (red.), 2007. Genomics-Assisted Crop Improvement. Springer, Dordrecht 124 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Ekologia grzybów (Fungi ecology) prof. dr hab. Maria Kowalik Katedra Ochrony Roślin 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności Agroekologia i ochrona roślin oraz Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacje: Rośliny Ozdobne, Sadownictwo oraz Warzywnictwo I II III 15/15 2 Poznanie ekologicznych aspektów mikologii, zapoznanie studentów z elementami taksonomii i morfologii grzybów. Tematyka kursu obejmuje zagadnienia związane z występowaniem i rolą grzybów i organizmów grzybopodobnych,, ukazuje zależności decydujące o liczebności, roli i rozmieszczeniu grzybów i organizmów grzybopodobnych, daje podstawy do poznania taksonomii i morfologii grzybów. umiejętność oznaczania powszechnie występujących grzybów mikroskopowych, sprawdzian pisemny zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Ekologiczne aspekty mikologii z wykorzystaniem ekologii ewolucyjnej, funkcjonalnej i opisowej. 1 Stanowisko grzybów w systemie naturalnym. 1 Występowanie i sposoby życia grzybów. 2 Rola grzybów w metaboliźmie pierwotnym i wtórnej przemianie materii. 1 Zastosowania praktyczne grzybów w gospodarce człowieka. 1 Szkody wyrządzane przez grzyby oraz zapobieganie im w przemyśle spożywczym i innych 1 dziedzinach gospodarki. Grzyby jako czynniki etiologiczne chorób roślin. 1 Grzyby jako przyczyny chorób ludzi i zwierząt. 2 Grzyby w naszych domach. 1 Grzyby w powietrzu atmosferycznym. 1 Grzyby jadalne i grzyby trujące. 3 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Podstawy taksonomii i morfologii grzybów. 2 Przegląd systematyczny organizmów grzybopodobnych i grzybów. 1 Określanie populacji grzybów w środowisku gleby, podłoża ogrodniczego, wodnym i materiałów 2 spożywczych. Poznanie praktyczne morfologii grzybów. 3 Oznaczanie przedstawicieli poszczególnych królestw: Protozoa, Chromista, Fungi, ze szczególnym 7 uwzględnieniem gromad: Zygomycota, Ascomycota, Basidiomycota i grzybów anamorficznych. RAZEM 15 Literatura: 1. Kochman J., 1981. Zarys mikologii dla fitopatologów. Skrypt SGGW. 2. Miiller E., Loeffler W., 1987. Zarys mikologii dla przyrodników i lekarzy. PWRiL, Warszawa. 3. Batko A., 1975. Zarys hydromikologii. PWN. Warszawa. 4. Trojan P., 1975. Ekologia ogólna. PWN, Warszawa. 5. Domsch K.H., Gams W., Anderson T-H., 1980. Compendium of Soil Fungi. Academic Press, London. 6. Marcinkowska J., 2003. Oznaczanie rodzajów grzybów ważnych w patologii roślin. Fundacja Rozwój SGGW, Warszawa. 125 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Formy zaliczenia: Owady i inne zwierzęta towarzyszące człowiekowi (Insects and other animals in human habitats) dr hab. Elżbieta Wojciechowicz-Żytko Katedra Ochrony Roślin 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia terenowe studia II stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności Agroekologia i ochrona roślin oraz Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Rośliny Ozdobne I II III 15/15 2 Zapoznanie z owadami, roztoczami oraz innymi zwierzętami żyjącymi w mieszkaniach i w sąsiedztwie człowieka. Omówienie najważniejszych gatunków owadów, roztoczy, ssaków i ptaków żyjących w mieszkaniach oraz w bezpośrednim sąsiedztwie człowieka. Sposoby wykrywania, sygnalizacji oraz metody ich zwalczania. końcowy sprawdzian pisemny zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Sposoby wykrywania organizmów szkodliwych (niepożądanych) i ochrona pomieszczeń 2 (dezynsekcja i deratyzacja). Organizmy stałocieplne oraz ptaki zamieszkujące domy. 2 Zastosowanie owadów w medycynie sądowej. 2 Owady gnieżdżące się w domach. 2 Szkodniki wyrobów tekstylnych. 2 Organizmy żerujące na zwierzętach i człowieku. 2 Szkodliwe pajęczaki. 1 Owady tropikalne i metody ich hodowli. 2 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Organizmy pasożytnicze człowieka (wycieczka do Sanepidu). 4 Organizmy występujące w otoczeniu człowieka (wycieczka do Muzeum Zoologicznego UJ). 3 Szkodniki drewna i ochrona drewnianych budowli, konstrukcji oraz wyrobów z drewna. 4 Oznaczanie owadów żerujących w drewnie oraz ich uszkodzeń. 4 RAZEM 15 Literatura: 1. Dominik J., Starzyk J., 1989. Owady niszczące drewno. PWRiL, Warszawa 2. Kawecki Z., 1988. Zoologia stosowana. PWN, Warszawa 3. Boczek J., 1990. Owady i ludzie. PWN, Warszawa 4. Piotrowski F., 1990. Zarys entomologii parazytologicznej. PWN, Warszawa 126 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Ekologia szkodników (Pest ecology) prof. dr hab. Kazimierz Wiech Katedra Ochrony Roślin 30 w. /0 ćw. wykłady studia II stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności Agroekologia i ochrona roślin I II III 30/0 2 Poznanie ekologicznych podstaw ochrony roślin przed szkodnikami Omówienie wpływu czynników abio- i biotycznych na populacje szkodników, mechanizmy gradacji. końcowy sprawdzian pisemny zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Wiadomości wstępne – gradacje, homeostaza, cechy gatunku i populacji, podstawowe pojęcia. 4 Eksplozje ekologiczne. Prawa Liebiega, Shelforda, model gradocenu Schwerdtfegera, plastyczność ekologiczna, granice życia. Wpływ temperatury na owady. Praktyczne wykorzystanie w ochronie roślin znajomości wpływu 3 temperatury na owady. Woda w życiu owadów. Łączne działanie temperatury i wody na owady. Wykorzystanie wpływu 6 wilgotności na szkodniki. Wpływ właściwości gleby na szkodniki. Wiatr a szkodniki. Fotoperiodyzm, diapauza zimowa. 2 Wzajemne stosunki między gatunkami. Konkurencja, mutualizm, protokooperacja, amensalizm. 2 Pasożytnictwo – endo- i ektopaożytnictwo. Parazytoidy. Przepasożytowanie, pasożytnitwo 3 wielokrotne, nadpasożytnictwo. Specjalizacja pokarmowa. Koincydencja. Wybór żywiciela. Reguła Hopkinsa. Drapieżnictwo – wahania liczebności drapieżcy i ofiary. Modele Lotki i Volterra. Rola drapieżców 2 wyspecjalizowanych i niewyspecjalizowanych w ograniczaniu liczebności szkodników. Czynniki wpływające na efektywność działania drapieżców (zdolności poszukiwawcze, 2 zapotrzebowanie pokarmowe, żarłoczność liczbowy stosunek drapieżcy do ofiary, synchronizacja w czasie i wprzestrzeni, rola pożywienia uzupełniającego). Populacje, poziomy liczebności, przyczyny przedwczesnej śmiertelności. Reguła Brehmera, 2 płodność populacji, potencjał biotyczny, wskaźnik wzrostu populacji, wydolność środowiska. Modele populacji – populacje monogeneratywne i poligeneratywne. 2 Czynniki ekologiczne w metodach biologicznych. 2 RAZEM 30 Literatura: 1. Tischler W., 1971. Agroekologia. PWRiL, Warszawa 2. Trojan P., 1975. Ekologia ogólna. PWN, Warszawa 3. Kochman J., Węgorek W., 1997. Ochrona roślin. Plantpress 4. Opyrchałowa J., 1994. Wybrane działy ekologii owadów z uwzględnieniem tematyki dotyczącej ochrony środowiska rolniczego. Uniw. Opolski 5. Szujecki A., 1980. Ekologia owadów leśnych. PWRiL, Warszawa 127 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Choroby i szkodniki roślin zielarskich (Diseases and pest of herbaceous plants) prof. dr hab. Stanisław Mazur, dr inż. Maria Pobożniak Katedra Ochrony Roślin 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia terenowe studia II stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności Agroekologia i ochrona roślin oraz Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Warzywnictwo I II III 15/15 2 Zapoznanie studentów z problematyką zdrowotności roślin zielarskich i przyprawowych. Problematyka zagadnień poruszanych na wykładach dotyczy biologii oraz metod zwalczania chorób i szkodników na plantacjach zielarskich w uprawie polowej i szklarniowej. Ponadto na wykładach zostanie omówiona rola i znaczenie ziół w walce ze szkodnikami i chorobami roślin. Ćwiczenia umożliwią studentom praktyczne zapoznanie się z objawami chorób i uszkodzeń spowodowanych żerowaniem szkodników obniżających jakość surowca zielarskiego na polu i w przechowalniach. W ramach przedmiotu zostaną przeprowadzone również ćwiczenia terenowe. sprawdzian pisemny, sprawozdania z ćwiczeń zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Choroby i ochrona wybranych roślin zielarskich z rodziny wargowych. 1 Choroby i ochrona wybranych roślin zielarskich z rodziny baldaszkowatych i kozłkowatych. 2 Choroby i ochrona wybranych roślin zielarskich z rodziny złożonych, dziurawcowatych i 1 różowatych. Choroby i ochrona wybranych roślin zielarskich z rodziny rdestowatych i ślazowatych. 1,5 Choroby i ochrona wybranych roślin zielarskich z rodziny psiankowatych i krzyżowych. 1 Choroby i ochrona wybranych roślin zielarskich z rodziny marzanowatych, jaskrowatych i 1 fiołkowatych i makowatych. Biologia szkodników najczęściej występujących w uprawach roślin zielarskich oraz sposoby 2 ograniczania ich szkodliwości i zwalczania. Cz. 1. Biologia szkodników najczęściej występujących w uprawach roślin zielarskich oraz sposoby 1,5 ograniczania ich szkodliwości i zwalczania. Cz. 2. Ochrona ziół przed szkodnikami w uprawie polowej oraz szklarniowej prowadzona różnymi 2 metodami (ekologiczna, systemem szwedzkim). Wykorzystanie naturalnych właściwości ziół do walki ze szkodnikami i chorobami roślin. 2 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Diagnostyka ważniejszych gospodarczo chorób obniżających jakość surowca zielarskiego na polu i 4 w przechowalniach. Ćwiczenia terenowe dotyczące oceny zdrowotności ziół - Ogród Botaniczny UJ Kraków. 3,5 Diagnostyka ważniejszych gospodarczo szkodników obniżających jakość surowca zielarskiego na 3 polu, w szklarni i w przechowalniach. Ćwiczenia terenowe dotyczące oceny zdrowotności ziół pod względem występowania szkodników. 4,5 Kolekcja ziół Wydziału Ogrodniczego UR, Ogród Botaniczny UJ Kraków, Stacja Doświadczalna Katedry Ochrony Roślin w Mydlnikach. RAZEM 15 Literatura: 1. Czyżewski J., 1975. Choroby i szkodniki roślin ozdobnych. PWRiL, Warszawa 2. Ochrona Roślin. Praca zbiorowa. 1997. Plantpress, Kraków 128 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Mikologia i bakteriologia (Mycology and bacteriology) prof. dr hab. Maria Kowalik Katedra Ochrony Roślin 15 w. /15 ćw. wykłady, ćw. laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności Agroekologia i ochrona roślin I II III 15/15 2 Poznanie taksonomii, charakterystyki, budowy, wymagań i przejawów życia grzybów. Poznanie charakterystyki i zasad identyfikacji bakterii na podstawie cech biochemicznych, fizjologicznych i morfologicznych. Tematyka obejmuje zagadnienia związane z diagnozowaniem grzybów, organizmów grzybopodobnych i bakterii ważnych w patologii roślin. umiejętność oznaczania powszechnych taksonów grzybów i bakterii, końcowy sprawdzian pisemny zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Zadania mikologii i bakteriologii. 1 System taksonomiczny grzybów. Nazewnictwo grzybów. 1 Charakterystyka gromad Oomycota, Chytridiomycota, Zygomycota, Ascomycota, Basidiomycota i grzybów anamorficznych. Rozróżnianie anamorf i teleomorf. 5 Zasady diagnostyki patogenów grzybowych 3 Zasady identyfikacji bakterii na podstawie cech biochemicznych, fizjologicznych i morfologicznych. 2 Bakterie patogeniczne dla roślin.. Bakterie stymulujące wzrost i plonowanie roślin. Ocena struktury zbiorowisk bakterii. 2 Ochrona roślin przed chorobami odglebowymi. Ochrona nadziemnej części roślin przed chorobami infekcyjnymi. 1 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Wyodrębnianie grzybów patogenicznych i saprotroficznych z różnych środowisk (rośliny, gleba, 2 woda, powietrze). Przygotowanie grzybów i organizmów grzybopodobnych do oznaczania. 3 Oznaczanie w oparciu o klucze mikologiczne grzybów do rodzaju i gatunku w obrębie gromad Zygomycota, Ascomycota, Basidiomycota i grzybów anamorficznych. 6 Izolowanie bakterii z porażonych organów roślin i identyfikacja w hodowlach na pożywkach bakteriologicznych. 4 RAZEM 15 Literatura: 1. Marcinkowska J., 2003. Oznaczanie rodzajów grzybów ważnych w patologii roślin. Fundacja Rozwój SGGW 2. Domsch K. H., Gams W., Anderson T-H., 1980. Compendium of soil fungi. Academic Press. London, New York, Toronto,, Sydney, San Francisco 3. Kochman J., 1998. Zarys mikologii dla fitopatologów. Skrypt SGGW/AR w Warszawie 4. Batko A., 1975. Zarys hydromikologii. PWN 5. Kwaśna H., Chełkowski J., Zajkowski P., 1991. Grzyby, t. XXII. Sierpik. PAN. Warszawa-Kraków 129 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Drzewa i krzewy w terenach zieleni (Trees and shrubs in green areas) dr inż. Małgorzata Frazik – Adamczyk Katedra Roślin Ozdobnych 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia terenowe studia II stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności Sztuka ogrodowa oraz Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Rośliny Ozdobne I II III 15/15 2 Przedmiot ma za zadanie przygotowanie studentów do świadomego stosowania doboru roślin drzewiastych w terenach zieleni według wybranych kryteriów użytkowych. Drzewa małych przestrzeni, rośliny okrywowe, pnącza, rośliny drzewiaste na wrzosowiskach i w ogrodach skalnych, rośliny żywopłotowe, rośliny ciągów komunikacyjnych. opracowanie bazy danych z uwzględnieniem wybranego kryterium użytkowego zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Drzewa małych przestrzeni – odmiany o koronach kolumnowych. 1 Drzewa małych przestrzeni – odmiany o wąskich koronach stożkowych lub jajowatych. 1 Drzewa małych przestrzeni – odmiany o koronach kulistych. 1 Odmiany drzew o koronach parasolowatych i zwisłych. 1 Rośliny okrywowe – płożące krzewy i krzewinki na stanowiska słoneczne. 2 Rośliny okrywowe – płożące krzewy i krzewinki na stanowiska zacienione. 1 Pnącza – charakterystyka powojników wielkokwiatowych. 2 Pnącza z rodzaju: Hydrangea, Celastrus, Vitis, Actinidia, Aristolochia, Fallopia, Akebia, 2 Schisandra, Wisteria, Campsis, Lonicera. Drzewa i krzewy na wrzosowisku – podobieństwa i różnice w wymaganiach uprawowych 1 poszczególnych gatunków. Krzewy i krzewinki do ogrodu skalnego. 1 Charakterystyka grup użytkowych róż uprawnych. 2 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Dobór roślin żywopłotowych – drzewa i krzewy liściaste. Dobór roślin żywopłotowych – drzewa i krzewy iglaste. Drzewa i krzewy na stanowiska o podwyższonym zasoleniu (ulice, ronda). Drzewa i krzewy o dekoracyjnej korze lub pędach – walor zimowy. Drzewa i krzewy o silnym zapachu kwiatów – ogrody zapachowe, kalendarz kwitnienia. Odmiany o barwnych liściach w okresie wegetacji – tworzenie bazy danych. Drzewa i krzewy o wybitnych walorach barwnych jesienią. Ogród roślin wrzosowatych – zajęcia w terenie. Rozpoznawanie drzew i krzewów w stanie bezlistnym podczas zajęć w terenie. „Zieleń – jak zmienić obraz miasta” – quiz. Godziny 3 2 1 1 1 1 1 2 2 1 RAZEM 15 Literatura: 1. Seneta W., Dolatowski J., 2004. Dendrologia. PWN, Warszawa 2. Bugała W., 2000. Drzewa i krzewy dla terenów zieleni. PWRiL, Warszawa 3. Muras P., Frazik-Adamczyk M., 2002. Żywopłoty. Wydawnictwo Plantpress 4. Frazik-Adamczyk M., 2004. Ogrodowe pnącza. Wydawnictwo Działkowiec 5. Łukasiewicz A., 2003. Rośliny okrywowe. PWRiL, Warszawa 6. Szymanowski T., 1974. Rozpoznawanie drzew i krzewów w stanie bezlistnym. PWRiL, Warszawa 7. Godet J.D., 1998. Pędy i pąki. Multico Oficyna Wydawnicza 130 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Ozdobne rośliny zielne w terenach zieleni (Ornamental plants in green area) dr inż. Zofia Włodarczyk Katedra Roślin Ozdobnych 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, do wyboru dla studentów specjalności Sztuka ogrodowa oraz Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Rośliny ozdobne I II III 15/15 2 Zapoznanie studenta z możliwością tworzenia rabat bylinowych w różnych warunkach siedliskowych oraz rabat charakterystycznych dla ogrodów tematycznych. Przygotowanie studenta do samodzielnego wykorzystania projektów rabat. Możliwość wykorzystania ozdobnych bylin w projektach dużych założeń zieleni. Roślinoznawstwo z zakresu roślin bylinowych przeznaczonych do różnych warunków siedliskowych. cykliczne sprawdziany pisemne, rozpoznawanie roślin z natury zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Zasady stosowania bylin w parkach i kolekcjach. Byliny w terenach użyteczności publicznej. Byliny w ogrodach przydomowych. Zastosowanie bylin jako roślin okrywowych w parkach i na skarpach. Ozdobne zbiorniki wodne i roślinność wokół nich. Alpinaria i ogrody skalne. Paprocie i inne rośliny do zacienionego ogrodu. Godziny 2 3 2 2 2 2 2 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Roślinoznawstwo: rośliny na trudne stanowiska (zdegradowane, zasolone, wybitnie suche). 2 Roślinoznawstwo: rośliny do ogrodów skalnych. 2 Roślinoznawstwo: rośliny na rabaty. 2 Roślinoznawstwo: rośliny na grupy ogrodowe. 2 Roślinoznawstwo: rośliny wodne. 2 Projektowanie rabaty w dużym założeniu parkowym lub w dużym ogrodzie. 2 Analiza wykonanych projektów. 3 RAZEM 15 Literatura: 1. Chmiel H. (red.), 2000. Uprawa roślin ozdobnych. PWRiL, Warszawa 2. Marcinkowski J., 2002. Byliny ogrodowe. PWRiL, Warszawa 131 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Techniki prezentacyjne w projektowaniu ogrodów (Garden design presentation techniques) prof. Lucjan Orzech Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Katedra Malarstwa, Rysunku i Rzeźby 0 w. /30 ćw. ćwiczenia projektowe studia II stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności Sztuka ogrodowa oraz Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Rośliny Ozdobne I II III 0/30 2 Poznanie i praktyczne opanowanie technik rysunkowych, malarskich, fotograficznych oraz cyfrowych, przydatnych dla prezentacji detalu lub określonego zagadnienia projektowego Rysunkowe, malarskie, fotograficzne i komputerowe techniki prezentacji projektowych. sugestywność estetyka i perfekcyjność wykonania prezentacji zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka ćwiczeń Techniki rysunkowe (ołówek, węgiel, tusz) w prezentacji zrytmizowania i struktury kompozycji. Zastosowanie akwareli, gwaszu, pasteli i farb akrylowych w prezentacji gamy i dominanty kolorystycznej projektu. Fotograficzna prezentacja detalu kompozycji, komputerowa wizualizacja fragmentu projektowanego obiektu. RAZEM Literatura podstawowa: 1. Kelby S., 2008. Fotografia cyfrowa, Helion, Gliwice 2. Ślesiński W., 1974. Techniki malarskie. Roczniki Naukowe Akademii Sztuk Pięknych, Kraków Literatura pomocnicza: 1. Bruzda J., 1993. Szkice architektoniczne. A-7 Politechnika Krakowska, Kraków 2. Stoichita V.I., 2001. Krótka historia cienia. Universitas, Kraków 132 Godziny 10 12 8 30 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Ogrody biblijne (Biblical gardens) dr inż. Zofia Włodarczyk Katedra Roślin Ozdobnych 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności Sztuka ogrodowa oraz Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Rośliny Ozdobne I II III 15/15 2 Zapoznanie studenta z zasadami projektowania ogrodów tematycznych, symbolicznych – ogrodów biblijnych. Dobór gatunków roślin do ogrodu biblijnego i sposoby ich uprawy. Układy kompozycyjne ogrodu biblijnego z elementami symboliki i cytatami z tekstów biblijnych. cykliczne sprawdziany pisemne, rozpoznawanie roślin zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Definicja ogrodu biblijnego, Biblia jako źródło informacji. Geografia starożytnej Palestyny i jej naturalna roślinność. Układy kompozycyjne w ogrodach biblijnych. Siedem podstawowych gatunków biblijnych. Znaczenie wody w ogrodzie biblijnym i rośliny wodne wymienione w Biblii. Rośliny drzewiaste, uprawiane w gruncie i jako kubłowe. Warzywa, zioła i rośliny ozdobne w Biblii. Charakterystyka pierwszego w Polsce ogrodu biblijnego. Godziny 2 2 2 2 2 2 2 1 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Projekt tablicy informacyjnej Ogrodu Biblijnego. 2 Projekty artystyczne roślin biblijnych. 2 Projekt kwatery tematycznej Ogrodu Biblijnego: Wprowadzenie, wybór tematu, wstępna koncepcja. 2 Opracowanie rzutu w skali 1:50. 2 Kolorystyka i dobór materiałów roślinnych. 2 Perspektywa z poziomu oczu człowieka. 2 Korekta całości. 1 RAZEM 15 Literatura: 1. Włodarczyk Z., Drzewa i krzewy na kartach Nowego Testamentu. 2. Włodarczyk Z., Rośliny zielne w Nowym Testamencie. 3. Włodarczyk Z., Ogrody biblijne. 133 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Produkcja roślin ozdobnych na susz (Ornamentals production for dry plant compositions) dr inż. Bożena Pawłowska Katedra Roślin Ozdobnych 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności Sztuka ogrodowa oraz Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Rośliny Ozdobne I II III 15/15 2 Celem kursu jest zapoznanie studentów z szerokim asortymentem oraz technologia uprawy roślin ozdobnych jednorocznych, dwuletnich i bylin, które mogą być produkowane w Polsce na susz. Ponadto student pozna zasady konserwacji i preparowania roślin, podstawy sporządzania mieszanek zapachowych oraz niektóre gatunki roślin egzotycznych wykorzystywane w suchych kompozycjach. Tematyka kursu obejmuje zagadnienia związane z produkcją roślin na suche bukiety, w tym ich wymagania klimatyczne i glebowe, rozmnażanie oraz uprawę. Szczegółowo zostaną omówione zbiór oraz suszenie, a także sposoby utrwalania i konserwacji tej grupy roślin. Studenci zapoznają się z morfologią i walorami ozdobnymi najważniejszych gatunków: jednorocznych, dwuletnich, traw, bylin oraz drzew. Omówione zostaną pozyskiwane z naturalnych warunków gatunki, a także chwasty i inne rośliny, które znalazły zastosowanie w suchych kompozycjach. umiejętność rozpoznawania roślin produkowanych na susz, znajomość uprawy oraz zasad konserwacji i preparowania zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Wymagania klimatyczno-glebowe roślin uprawianych na suche bukiety w Polsce. Sposoby rozmnażania roślin uprawianych na susz w Polsce. Uprawa i zbiór roślin uprawianych na susz. Metody suszenia. Utrwalanie w roztworze gliceryny, farbowanie i bielenie. Preparowanie w roztworach soli, szkieletowanie. Mieszanki zapachowe. Rośliny egzotyczne na suche bukiety. RAZEM Godziny 2 2 2 2 2 2 1 2 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Morfologia i walory ozdobne roślin uprawianych na susz – praca z zielnikiem oraz okazami suszonymi metoda zielarską: - rośliny jednoroczne i dwuletnie na susz 2 - trawy jednoroczne i wieloletnie 2 - wybrane i popularne byliny 3 - rośliny drzewiaste. 1 Preparowanie gliceryną, bielenie różnych części roślin, suszenie w materiałach sypkich oraz 4 barwienie – ćwiczenia w pracowni preparowania roślin. Zapoznanie się z technologią uprawy oraz metodami utrwalania i konserwacji materiału roślinnego 3 gospodarstwie w gospodarstwie produkcyjnym. RAZEM 15 Literatura: 1. Bonadiman G., 2004. Suche bukiety, techniki i kompozycje. Muza SA, Warszawa 2. Chmiel H., 2000. Uprawa roślin ozdobnych. PWRiL, Warszawa 3. Hillier M., Hilton C., 1997. Suche bukiety. Muza SA, Warszawa 4. Krzymińska A., Siwulski M. 2007. Piękno suchych roślin. Wydawnictwo KURPISZ SA, Poznań 5. Nowak J., 2000. Rośliny na suche bukiety: uprawa, suszenie, farbowanie, preparowanie. Hortpress Sp. z o.o. 134 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Historia roślin ogrodowych (The history of ornamental plants) dr inż. Anna Kapczyńska Katedra Roślin Ozdobnych 15 w. /0 ćw. wykłady studia II stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności Sztuka ogrodowa oraz Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Rośliny Ozdobne I II III 15/0 2 Przedstawienie: doboru roślin ozdobnych w poszczególnych epokach historycznych, geneza uprawy wybranych gatunków roślin ozdobnych, ich symbolika i pochodzenie. Historia uprawy roślin ozdobnych na przestrzeni kolejnych epok historycznych zakres opanowania wiedzy zawartej w szczegółowej tematyce wykładów zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Rośliny ogrodów starożytnych (Egipt, Grecja, Rzym). Roślinność ogrodów islamu. Roślinność ogrodów średniowiecza. Ogrody krajobrazowe a roślinność. Kolekcjonerstwo roślin w ogrodach XIX w. Rośliny stosowane w ogrodach XX w. Wielcy botanicy i ogrodnicy europejscy. Historia kolekcji roślin ozdobnych oraz piśmiennictwa w Europie. Historia szkółek produkcyjnych i wydawnictw katalogowych roślin ozdobnych. Godziny 2 2 2 2 2 2 1 1 1 RAZEM 15 Literatura: 1. Bogdanowski J., 2000. Polski ogród ozdobny. Wydawnictwo Arkady, Warszawa 2. Campbell-Culver M., 2004. The origin of plants. Eden Project Books, Cornwall 3. Ciołek G., 1954. Ogrody polskie. Wydawnictwo B i A, Warszawa 4. Gawryszewska B., 2006. Historia i struktura ogrodu rodzinnego. Wydawnictwo SGGW 5. Hobhouse P., 2004. Plants in garden history. Pavilion Books ltd., London 6. Hobhouse P., 2005. Historia ogrodów. Wydawnictwo Arkady, Warszawa 7. Majdecki L., 2007. Historia ogrodów. PWN, Warszawa 8. Marczyński S. (red)., 1999. Szkółkarstwo polskie 1799 – 1999. Agencja Promocji Zieleni, Warszawa 9. Podlodowska-Reklewska M. (red)., 2007. Imago florae – spotkanie artysty i uczonego, ilustracja botaniczna wiek XVI – XIX. Materiały z wystawy lipiec wrzesień 2007 w Zamku w Pieskowej Skale 10. Rejewski M., 1996. Pochodzenie łacińskich nazw roślin polskich. Wydawnictwo Książka i Wiedza, Warszawa 11. Różańska A., Krogulec J., Rylke J., 2002. Ogrody – historia architektury i sztuki ogrodowej. Wydawnictwo SGGW, Warszawa 135 Tytuł przedmiotu : Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Projektowanie zintegrowane cz. II (Integrated design II) dr inż. arch. Jadwiga Środulska-Wielgus Katedra Roślin Ozdobnych 0 w. /30 ćw. ćwiczenia projektowe studia II stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności Sztuka ogrodowa I II III 0/30 2 Przygotowanie do samodzielnego wykonania analiz, projektów terenów zieleni typu park miejski. Kompozycja planszy, analizy: widokowe, krajobrazowe i kompozycyjne, gospodarka zielenią, projekt publicznych terenów zieleni, wizualizacje projektu. udział w zajęciach terenowych, opracowanie koncepcji projektowej parku miejskiego lub projekt publicznego terenu zieleni – skwer, plac miejski zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka ćwiczeń Godziny Wprowadzenie do tematu (park miejski), projekt logo, layout plansz projektowych skala 1:500. 2 Analiza lokalizacji parku w planie zagospodarowania przestrzennego, w świetle zdjęć 2 historycznych. Wizja w terenie i rejestracja stanu istniejącego, perspektywy z poziomu oczu człowieka. 2 Analiza kompozycyjna, widokowa - osie widokowe, powiązania widokowe, strefy funkcjonalne. 2 Inwentaryzacja zieleni. 4 Gospodarka zielenią. 2 Koncepcja rzutu wraz z wybranymi elementami małej architektury ogrodu specjalistycznego (np. 4 ogród zapachowy, dydaktyczny, dla dzieci). Ogród specjalistyczny - rzut ,aksonometria 1:100. 4 Kolorystyka całości założenia w wybranej porze roku. 2 Perspektywy z poziomu oczu człowieka – stan projektowy. 2 Obrony projektów. 4 RAZEM 30 Literatura: 1. Neufert E., 2007. Podręcznik projektowania architektoniczno-budowlanego. Arkady, Warszawa 2. Mieszkowski Z., 1975. Elementy projektowania architektonicznego. Arkady, Warszawa 3. Łuczyńska-Bruzda M., 1997. Elementy naturalne środowiska. Politechnika Krakowska, Kraków 4. Bogdanowski J., 1976. Kompozycja i planowanie w architekturze krajobrazu. Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wrocław, Warszawa, Kraków 5. Dąbrowska-Budziło K., 2001. Walory widokowe krajobrazu [w:] Architektura krajobrazu a planowanie przestrzenne. Politechnika Krakowska, Kraków 6. Żórawski J., 1973. Budowa formy architektonicznej. Arkady, Warszawa 7. Korzeniewski W., 2002. Odległości w zabudowie i zagospodarowaniu terenu. COIB, Warszawa 8. Siewniak M., Mitkowska A., 1998. Tezaurus sztuki ogrodowej. Oficyna Wyd. RYTM, Warszawa 136 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Struktury i działania wizualne w komponowaniu ogrodów II (Structures and visual activities in garden arrangaments II) prof. Lucjan Orzech Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Katedra Malarstwa, Rysunku i Rzeźby 0 w. /30 ćw. ćwiczenia projektowe studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, do wyboru dla studentów specjalności Sztuka ogrodowa I II III 0/30 2 Umiejętność wykorzystania barwy, materii, bryły i rytmu w kompozycji projektowanego obiektu. Kompozycja w aspekcie kolorystycznym i strukturalnym na płaszczyźnie i w przestrzeni trójwymiarowej. oryginalność koncepcji, perfekcyjność wykonania projektu zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka ćwiczeń Kompozycja dynamiczna z wykorzystaniem kontrastów światła i koloru. Łączenie form biologicznych (opływowych) i graniastych w kompozycji przestrzennej. Funkcje koloru w modułowych strukturach przestrzennych. Współdziałanie form przestrzennych i płaskich plam kolorystycznych. Elementy tak zwanej instalacji przestrzennej w komponowaniu ogrodu. RAZEM Godziny 6 4 8 6 6 30 Literatura podstawowa: 1. Arnheim R., 1978. Sztuka i percepcja wzrokowa. WAF, Warszawa 2. Ghyka M., 2001. Złota liczba. Universitas, Kraków 3. Stoichita I. V., 1997. Krótka historia cienia. Universitas, Kraków Literatura uzupełniająca: 1. Kandynski W., 1986. Punkt, linia a płaszczyzna. PIW, Warszawa 2. Strużewski W.,1983. Dialektyka twórczości. PWM, Kraków 137 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Krajobraz i ogród wiejski (Rural landscape and garden) dr arch. Tatiana Tokarczuk Katedra Roślin Ozdobnych 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia terenowe, ćwiczenia projektowe studia II stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności Sztuka ogrodowa oraz Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Rośliny Ozdobne I II III 15/15 2 Zapoznanie się ze specyfiką tradycyjnego krajobrazu wiejskiego, poznanie zasad kształtowania ogrodu wiejskiego oraz specyfiki ogrodów w gospodarstwach agroturystycznych. Krajobraz wiejski, historia ogrodów wiejskich, tradycje a współczesność, przestrzeń agroturystyczna, rośliny w ogrodach wiejskich. sporządzenie raportu z zajęć terenowych, opracowanie koncepcji ogrodu wiejskiego zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Charakterystyka przyrodnicza i kulturowa oraz metody percepcji krajobrazu wiejskiego. Definicje 2 podstawowych pojęć. Zarys historii ogrodów wiejskich w Europie (w tym Polsce). Przesłanki historyczne rozwoju ruchu 2 agroturystycznego. Tradycje a współczesny krajobraz wsi polskiej. Specyfika przestrzeni agroturystycznej. 2 Krajobraz wiejski w świetle teorii zrównoważonego rozwoju. Tendencje światowe i przykłady 2 polskie. Rośliny w ogrodach wiejskich – dobór, symbolika i obrzędowość w tradycji ludowej. 4 Kształtowanie ogrodu w gospodarstwie wiejskim. Specyfika ogrodu ozdobnego w gospodarstwie 2 agroturystycznym. Kolokwium 1 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Wprowadzenie do ćwiczeń. Przedstawienie zakresu opracowania. Przygotowanie ankiet 2 (formularzy) do zajęć terenowych. Zajęcia terenowe w wybranej miejscowości: charakterystyka i percepcja krajobrazu wiejskiego. 4 Analiza wybranego gospodarstwa i sporządzenie raportu z ćwiczeń terenowych. 2 Ogród w gospodarstwie agroturystycznym. Założenia programowe. Koncepcja całości. 2 Projekt ogrodu w gospodarstwie agroturystycznym. Dobór gatunków roślin. Opracowanie 4 graficzne. Prezentacja i obrona projektów. 1 RAZEM 15 Literatura: 1. Baranowski B., 1964. Zarys historii ogrodnictwa wiejskiego w Polsce. PWRiL, Warszawa 2. Czartoryska I., 1805. Myśli różne o sposobie zakładania ogrodów. IC, Wrocław 3. Dróżdż-Szczybura M., 1996. Współczesna wieś – przeobrażenia środowiska. „Aura” 6/1996 4. Młynarczyk K. (red.), 2006. Krajobraz kształtowany przez kulturę rolną. Katedra Architektury Krajobrazu i Agroturystyki UWM w Olsztynie, Olsztyn 5. Kruger U., 1997. Ogrody rustykalne. AWM 6. Plessner H., 1975. Wiejski ogród przydomowy. Zakład Wyd. CRS, Warszawa 7. Sznajder M., Przezbórska L., 2006. Agroturystyka. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 138 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Projektowanie zintegrowane cz. III (Integrated desing III) mgr arch. Przemysław Baster Politechnika Krakowska 0 w. /30 ćw. ćwiczenia projektowe studia II stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności Sztuka ogrodowa I II III 0/30 2 Przygotowanie do samodzielnego projektowania terenów zieleni, rozumienie relacji pomiędzy potrzebami użytkowników i cechami miejsca a formą zagospodarowania terenu; stosowanie podejścia metodycznego w rozwiązywaniu zadania projektowego, wykorzystywania tworzyw stosowanych w kształtowaniu krajobrazu, opracowania projektu obiektu architektury krajobrazu i przedstawiania go w formie rysunkowej i opisowej. Formułowanie zadania projektowego, metodyka projektowania, biologiczne i psychiczne potrzeby człowieka, ergonomia, charakterystyka tworzywa stosowanego w kształtowaniu krajobrazu, podstawowe kategorie estetyczne, zasady kształtowania przestrzeni, ogólne zasady kompozycji, elementy i zasady kompozycji ogrodowych, źródła i metody pozyskiwania informacji wykorzystywanych w projektowaniu, techniki prezentacji projektów, warsztat pracy architekta krajobrazu, etyka zawodowa. wykonanie i obrona projektów architektury krajobrazu zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka ćwiczeń Godziny Wprowadzenie do tematu (duży park miejski, dworski, podmiejskie tereny zieleni). 2 Wizja w terenie, rejestracja stanu istniejącego (fotografie, rysunki odręczne z poziomu człowieka). 2 Analiza miejsca: istniejące uwarunkowania urbanistyczno – architektoniczne. 1 Analiza miejsca: istniejące ukształtowanie i pokrycie terenu. 1 Analiza miejsca: powiązania i osie widokowe, akcenty i dominanty. 1 Analiza miejsca: istniejący układ komunikacyjny i uzbrojenie terenu. 1 Analiza miejsca: studium historyczno – kompozycyjne. 2 Analiza miejsca: inwentaryzacja zieleni (weryfikacja), stratygrafia gatunkowa, stratygrafia 2 wiekowa, gospodarka zielenią. Analiza miejsca: funkcja istniejąca – program użytkowania terenu (strefy funkcjonalne). 2 Waloryzacja zasobu i wytyczne projektowe. 2 Wstępna (szkicowa) koncepcja zagospodarowania terenu 1:1000 (1:2000). 2 Projekt koncepcyjny urządzenia parku (terenu zieleni) 1:500. 2 Kolorystyka projektowanego założenia. 2 Wizualizacja: widok perspektywiczny z lotu ptaka, szkice widokowe z poziomu człowieka dla 2 wybranych fragmentów. Opis techniczny do projektu. 2 Obrona i ocena projektu. 4 RAZEM 30 Literatura: 1. Bogdanowski J., 1976, Kompozycja i planowanie w architekturze krajobrazu, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław – Warszawa - Kraków 2. Neufert E., 2000, Podręcznik projektowania architektoniczno-budowlanego, Arkady, Warszawa 3. Beck H., Cooper J., 2004, Tract – Landscape Architects, Urban Designers, Town Planners, Images Publishing, Mulgrave 4. Lyall S., 1997, Designing the New Landscape, Thames and Hudson Ltd, London 5. Mostaedi A, 2002, Landscape Design Today, Carles Broto & Josep Maria Minguet, Barcelona 6. Per A. F., Arpa J., 2008, The Public Chance. New urban landscapes, a+t ediciones, Vitoria - Gasteiz 139 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Podstawy gospodarki pasiecznej (Beekeeping) dr hab. Krystyna Czekońska, prof. UR Katedra Sadownictwa i Pszczelnictwa 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia terenowe w pasiece studia II stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Sadownictwo I II III 15/15 2 Zapoznanie studentów z podstawowymi zasadami prowadzenia gospodarki pasiecznej. Zasady zakładania pasieki. Typy uli stosowanych w Polsce. Podstawowe prace pasieczne związane z obsługą rodzin pszczelich. Zapobieganie rójce i jej skutkom. Rozmnażanie rodzin pszczelich. Formy gospodarki pasiecznej. Dobór metod gospodarki pasiecznej do charakteru pożytków. Metody pozyskiwania produktów pszczelich. Wychów i inseminacja matek pszczelich. Zasady wymiany matek w rodzinach pszczelich. Organizacja gospodarstwa pasiecznego. Praca przy otwartym ulu. końcowy sprawdzian pisemny zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Zasady zakładania pasieki (pasieczysko, jego urządzenie, wyposażenie zaplecze pasieczne). 2 Prace pasieczne związane z obsługą pasieki (przeglądy, karmienie pszczół, zapobieganie rabunkom, 2 miodobranie, łączenie rodzin). Zapobieganie rójce i jej skutkom. Rozmnażanie rodzin pszczelich. 2 Dostosowanie metod gospodarki pasiecznej do charakteru pożytku: gospodarka pasieczna w 2 warunkach występowania pożytków nektarowych i spadziowych. Metody pozyskiwania produktów pszczelich. 2 Organizacja gospodarki pasiecznej: organizacja pracy, zaopatrzenie pasieki w plastry, itp. 2 Wychów i inseminacja matek pszczelich. 3 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Sprzęt, narzędzia i budowle pasieczne. Ocena stanu rodzin po zimowli. Zapobieganie powstawaniu nastroju rojowego w rodzinach pszczelich. Wymiana matek w rodzinach pszczelich. Godziny 3 4 4 4 RAZEM 15 Literatura: 1. Ostrowska W., 1998. Gospodarka pasieczna. Wydawca Sądecki Bartnik i PWRiL, Nowy Sącz 140 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Podstawy biologii ewolucyjnej (Introduction to evolutionary biology) dr Adam Tofilski Katedra Sadownictwa i Pszczelnictwa 30 w./0 ćw. wykłady studia II stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności Bioinżynieria oraz Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Genetyka, hodowla i biotechnologia roślin I II III 30/0 2 Zapoznanie studentów z teorią ewolucji i jej przewidywaniami. Założenia teorii ewolucji, przykłady działania doboru naturalnego, zmienność genetyczna i jej wykorzystanie w doborze sztucznym, przystosowania roślin i zwierząt do zmieniającego się środowiska, powstawanie i wymieranie gatunków. końcowy sprawdzian pisemny zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Teoria doboru naturalnego. Przykłady działania doboru naturalnego. Mutacje i zmienność genetyczna. Adaptacje. Koewolucja. Dryf genetyczny. Powstawanie gatunków. Wymieranie gatunków. Tempo zmian ewolucyjnych. Ewolucja życia na ziemi. Godziny 4 4 4 4 2 2 2 2 2 4 RAZEM 30 Literatura: 1. Krzanowska H., Łomnicki A., Rafiński J., 1982. Wprowadzenie do genetyki populacji. PWN, Warszawa 141 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Uprawa winorośli i klasyfikacja win (Grape growing and wine classification) dr hab. Monika Małodobry, dr Monika Bieniasz Katedra Sadownictwa i Pszczelnictwa 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia terenowe studia II stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności Sztuka Ogrodowa oraz Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Sadownictwo I II III 15/15 2 Zapoznanie studentów z podstawami uprawy winorośli oraz klasyfikacja win. Tematyka wykładów ma na celu zapoznanie studentów z historią uprawy winorośli w Europie i na Świecie, sztuką produkcji win jakościowych. Zapoznanie z przepisami dotyczącymi zakładania winnic w Polsce. Tematyka ćwiczeń dotyczy problemów uprawy winorośli, praktyczne ćwiczenia z cięcia i formowania krzewów, zapoznania się z odmianami oraz zapoznanie się z klasyfikacją win. sprawdzian pisemny zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Wino i cywilizacja. 3 Systematyka i budowa krzewu winorośli. Wymagania klimatyczne i glebowe winorośli. 3 Dobór odmian i systemy uprawy winorośli. 3 Winifikacja, dojrzewanie win, skład chemiczny. 3 Regiony uprawy winorośli w Europie i na świecie. Przepisy dotyczące zakładania winnic w Polsce, 3 klasyfikacja win. RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Problemy uprawy winorośli – metody prowadzenia krzewów, stosowanie herbicydów i środki 3 ochrony. Cięcie winorośli – przeprowadzenie cięcia krzewów różnymi metodami w zależności od sposobu 6 prowadzenia. Dobór odmian – porównanie siły wzrostu krzewów i ocena zdrowotności 15 odmian winorośli. Zapoznanie z zasadami opisu etykiet winiarskich oraz ich odczytywanie. 3 Klasyfikacja win Europejskich i Nowego Świata, ocena organoleptyczna. 3 RAZEM 15 Literatura: 1. Lisek J., 2007. Winorośl w uprawie przydomowej i towarowej. Hortpress 2. Myśliwiec R., 1992. Ogród winoroślowy. 3. Zeszyty pomologiczne winorośl – J. Lisek, Skierniewice 1995 4. Bińczyk M., Bońkowski W., 2003. Wina Europy 2003/2004. 142 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Mało znane rośliny sadownicze (Less known fruit trees and bushes) dr inż. Monika Bieniasz Katedra Sadownictwa i Pszczelnictwa 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne, ćwiczenia terenowe studia II stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności Agroekologia i ochrona roślin, Bioinżynieria oraz Ogrodnictwo z marketingiem specjalizacje: Rośliny ozdobne, Sadownictwo oraz Warzywnictwo I II III 15/15 2 Zapoznanie studenta z roślinami sadowniczymi nie będącymi w wielkotowarowej uprawie. Omówienie wartości biologicznych mniej znanych gatunków sadowniczych i możliwości ich wykorzystania w diecie człowieka. Uprawa i zastosowanie roślin sadowniczych nie uprawianych na skalę wielkotowarową. końcowy sprawdzian pisemny zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Rokitnik zwyczajny (Hipophne ramnoides) - uprawa i zastosowanie. Bez czarny (Sambucus nigra) - uprawa i zastosowanie. Pigwa i pigwowiec - uprawa i zastosowanie Cydonia oblonga i Chaenomeles japonica. Winorośl (Vitis vinfera) - uprawa i zastosowanie. Lonicera kamczacka (Lonicera celurea) - uprawa i zastosowanie. Aronia (Aronia melanocarpa) i jarzębina (Sorbus spp.) - uprawa i zastosowanie. Aktinidia spp. - uprawa i zastosowanie. Dereń, pinia, miłorząb, berberys, jałowiec - uprawa i zastosowanie. Tematyka ćwiczeń Ocena faz fenologicznych gatunków omawianych na wykładach. Agrotechnika gatunków omawianych na wykładach. Analiza sensoryczna przetworów z wybranych gatunków. Ocena zawartości witaminy C i antocyjanów w wybranych gatunkach. Godziny 2 2 2 2 2 2 2 1 RAZEM 15 Godziny 4 3 4 4 RAZEM 15 Literatura: 1. Kawecki Z., Łojko R., Pilarek B., 2007. Mało znane rośliny sadownicze. Wydawnictwo UWM , Olsztyn 2. Kawecki Z., 2006. Owocodajne drzewa i krzewy chłodniejszych stref klimatycznych. Wydawnictwo UWM , Olsztyn 143 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Normy i standardy w pszczelarstwie (Norms and standards for beekeeping) dr hab. Krystyna Czekońska, prof. UR Katedra Sadownictwa i Pszczelnictwa 30 w. /0 ćw. wykłady studia II stopnia, przedmiot kierunkowy do wyboru dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacja: Sadownictwo I II III 30/0 2 Zapoznanie studentów z normami i standardami obowiązującymi pszczelarzy pozyskujących produkty pszczele. Przepisy prawne określające warunki pozyskiwania produktów pszczelich. Wymagania weterynaryjne dla pasiek i przy przetwarzaniu oraz konfekcjonowaniu produktów pszczelich. Zasady dobrej praktyki higienicznej i dobrej praktyki produkcyjnej, system analizy zagrożeń i krytycznych punktów kontroli w pszczelarstwie. Przepisy prawne dotyczące: organizacji hodowli i rozrodu pszczoły miodnej, jakości matek i rodzin pszczelich. Przepisy weterynaryjne dotyczące ustawowego obowiązku zwalczania i rejestracji chorób pszczół. Przepisy prawne dotyczące bezpiecznego dla pszczół stosowania środków ochrony roślin. końcowy sprawdzian pisemny zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Przepisy prawne określające warunki produkcji produktów pszczelich. 2 Wymagania weterynaryjne dla pasiek. 2 Wymagania weterynaryjne przy przetwarzaniu i konfekcjonowaniu produktów pszczelich. 2 Wymagania higieniczno-sanitarne w procesie pozyskiwania, przetwarzania, pakowania produktów 2 pszczelich. Zasady dobrej praktyki higienicznej (GHP) i dobrej praktyki produkcyjnej (GMP) w 2 pszczelarstwie. System analizy zagrożeń i krytycznych punktów kontroli (HACCP) oraz certyfikacja systemów 4 zarządzania jakością w pszczelarstwie. Regulacje prawne dotyczące jakości produktów pszczelich. 4 Przepisy prawne dotyczące: organizacji hodowli i rozrodu pszczoły miodnej jakości matek 2 pszczelich i rodzin pszczelich. Odpowiedzialność prawna z tytułu posiadania pszczół. 2 Przepisy weterynaryjne dotyczące ustawowego obowiązku zwalczania i rejestracji chorób pszczół. 2 Zasady postępowania w pasiece podejrzanej o wystąpienie choroby. Zasady bezpiecznego stosowania środków leczniczych w pasiece. 1 Przepisy prawne dotyczące bezpiecznego dla pszczół stosowania środków ochrony roślin, 2 sporządzanie protokołu zatrucia pszczół. Fundusze UE skierowane na rzecz rozwoju produkcji pszczelarskiej. 2 Zaliczenie 1 RAZEM 30 Literatura: 1. Rozporządzenie Nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych (Dz. U. WE L139 z 30.4.2004 r., str. 1) 2. Rozporządzenie Nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiające szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego (Dz. U. WE L 139 z 30.4.2004 r., str. 55) 3. Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. 171 poz. 1225 4. Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. o wymaganiach weterynaryjnych dla produktów pochodzenia zwierzęcego (Dz. U. Nr 33, poz. 288 z późn. zm.) 144 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Wybrane zagadnienia z rozmnażania roślin sadowniczych (Plant propagation – selected issues) dr Maciej Gąstoł, dr Ewa Dziedzic Katedra Sadownictwa i Pszczelnictwa 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, do wyboru dla studentów specjalności Agroekologia i ochrona roślin, Bioinżynieria oraz Ogrodnictwo z marketingiem specjalizacje: Rośliny ozdobne oraz Warzywnictwo I II III 15/15 2 Kurs ma na celu głębsze zapoznanie słuchaczy z biologią rozmnażania roślin sadowniczych. Podczas wykładów studenci poznają najnowsze trendy w produkcji owocowego materiału szkółkarskiego, zarówno metodami klasycznymi, jak i in vitro. Na bazie poznanych, teoretycznych zagadnień z fizjologicznych podstaw szkółkarstwa, genetyki i anatomii przedstawione zostaną możliwości ich praktycznego użycia w polowej i kontenerowej produkcji szkółkarskiej. Przedstawiony zostanie wpływ czynników środowiskowych, a także np. regulatorów wzrostu na proces rozmnażania roślin drzewiastych. Na ćwiczeniach praktycznych, prowadzonych w szkółce oraz laboratorium studenci nabiorą praktycznych umiejętności rozmnażania różnych gatunków roślin owocowych. końcowy sprawdzian pisemny zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Rozmnażanie mało znanych roślin sadowniczych. 2 Zastosowanie szczepionek mikoryzowych w szkółkarstwie. 2 Termiczne kalusowanie szczepów. Wczesne wykrywanie zjawiska niezgodności u nowych 2 podkładek dla drzew owocowych. Biologiczne aspekty produkcji nasion podkładek generatywnych. 1 Prowadzenie kultur in vitro roślin sadowniczych. 2 Kultury roślinne w bioreaktorach. 2 Mikroszczepienie gatunków sadowniczych. 2 Długotrwałe przechowywanie materiału roślinnego in vitro. 2 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Wykonanie szczepienia zimowego. Praktyczna stratyfikacja i skaryfikacja nasion roślin sadowniczych. Ocena stopnia mikoryzacji systemu korzeniowego. Zakładanie kultur in vitro roślin sadowniczych. Prowadzenie kultur sterylnych. Wykonanie mikroszczepienia z wykorzystaniem gatunków sadowniczych. Aklimatyzacja i ocena roślin pochodzących z mikrorozmnażania. Godziny 4 2 2 2 2 2 1 RAZEM 15 Literatura: 1. Hartmann H.T., Kester D.E., Davies F.T., Geneve R.L. 2001.Plant Propagation Principles and Practices, Prentice Hall, 7th edition 2. Malepszy S. (red.) 2001. Biotechnologia roślin. PWN, Warszawa 145 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Surowce owocowe (Raw fruit products) dr hab. Jan Skrzyński Katedra Sadownictwa i Pszczelnictwa 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, do wyboru dla studentów specjalności Agroekologia i ochrona roślin, Sztuka ogrodowa oraz Ogrodnictwo z marketingiem – specjalizacje: Rośliny ozdobne, Sadownictwo, Warzywnictwo Semestry: I II III Godziny: 15/15 Punkty ECTS: 2 Cel kursu: Przedstawienie poglądów dotyczących jakości owoców jako surowca. Znaczenie prawidłowej jakości surowca dla końcowej jakości wyrobów gotowych. Tematyka: Przedstawienie globalnych trendów prawidłowej agrotechniki w sadach w powiązaniu z kodeksem dobrej praktyki rolniczej (GAP) w uprawach przeznaczonych do pozyskania surowca. Strategie uzyskania bezpiecznego surowca do produkcji w działach o specjalnym przeznaczeniu. Zapoznanie studentów z pobieraniem prób surowca oraz oznaczaniem jego istotnych składników. Kryteria oceny: opracowanie pracy kontrolnej, końcowy sprawdzian pisemny Forma zakończenia: zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Wyróżniki jakości stosowane do oceny surowca. 2 Wpływ czynników środowiskowych i agrotechnicznych na jakość surowca. 2 Wymagane cechy owoców ziarnkowych, pestkowych, jagodowych i in. jako surowca. Zasady 5 doboru surowca. Systemy zarządzania jakością surowca. 2 Autentyczność oraz bezpieczeństwo surowca. 2 Kodeks dobrej praktyki (GAP)w produkcji sadowniczej. 2 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Wstępna ocena owoców dla określenia przydatności surowca. Zapoznanie studentów z techniką 1 pobierania prób w sadzie. Praktyczne zastosowanie zasad pobierania prób surowca i przygotowania do analiz. Sporządzanie 2 reprezentatywnych prób średnich. Wpływ obróbki wstępnej oraz warunków krótkotrwałego przechowywania na zmiany w surowcu. Rozmieszczenie suchej masy w surowcu owocowym. Przeprowadzenie oznaczeń w owocach 2 różnych gatunków. Ocena wpływu odmiany, uszkodzeń oraz wielkości owocu. Rozmieszczenie kwasów organicznych i ekstraktu w surowcu. Przeprowadzenie oznaczeń 2 składników w owocach różnych gatunków. Ocena wpływu odmiany, uszkodzeń oraz wielkości owocu. Rozmieszczenie witaminy C w surowcu owocowym. Przeprowadzenie oznaczeń w owocach 2 różnych gatunków. Ocena wpływu odmiany, uszkodzeń oraz wielkości owocu. Rozmieszczenie pektyn w owocach. Przeprowadzenie oznaczeń w owocach różnych gatunków. 2 Ocena wpływu odmiany, uszkodzeń oraz wielkości owocu. Rozmieszczenie barwników w owocach. Oznaczenia w owocach różnych gatunków. Ocena wpływu 4 odmiany, uszkodzeń oraz wielkości owocu. RAZEM 15 Literatura : 1. Miesięcznik – Przemysł Owocowo-Warzywny i Fermentacyjny. Warszawa 2. Produkcja Soków, Soków zagęszczanych i napojów. 2000. Materiały z Sympozjum Krajowej Unii Producentów Soków i Napojów Bezalkoholowych oraz Stowarzyszenie Naukowo-Techniczne Inżynierów i Techników Przemysłu Spożywczego. Warszawa 3. Krełowska-Kułas M., 1993. Badanie jakości produktów spożywczych. PWE ,Warszawa 4. Juice ‘99’. Międzynarodowe Sympozjum „Soki i Napoje Owocowo-Warzywne – Dziś i w XXI wieku. ISiK Skierniewice 5. Flussiges-Obst. Miesięcznik 146 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Sadownictwo terenów podgórskich (Fruit-growing in the mountain area) prof. dr hab. Marek Grabowski Katedra Sadownictwa i Pszczelnictwa 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia terenowe studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, do wyboru dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacje: Sadownictwo I II III 15/15 2 Uzupełnienie i poszerzenie wiadomości z sadownictwa. Podstawy przyrodnicze, ekologiczne i kulturowe sadownictwa. końcowy sprawdzian pisemny zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Uwarunkowania klimatyczne i glebowe produkcji sadowniczej w rejonach górzystych i górskich. 3 Specyfika produkcji sadowniczej w terenach zieleni. 3 Uprawy sadownicze a zrównoważony rozwój obszarów podgórskich. 1 Ochrona upraw sadowniczych przed gradem, przymrozkami. 1 Mechanizacja upraw sadowniczych w rejonach górzystych i górskich. 2 Uwarunkowania ekonomiczne i kulturowe rozwoju sadownictwa. 2 Charakterystyka światowych rejonów sadowniczych na terenach podgórskich. 2 Wykorzystanie zasobów przyrodniczych obszarów sadowniczych w promocji regionalnych 1 produktów i rozwoju agroturystyki. RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Przydatność lokalnych odmian drzew i krzewów owocowych w terenach podgórskich. 3 Przetwórstwo owoców w rodzinnych gospodarstwach sadowniczych. 2 Funkcjonowanie gospodarstw sadowniczych w rejonie Jeziora Bodeńskiego, Kantonu Thurgau 10 (Szwajcaria) oraz Południowego Tyrolu (Włochy) – wyjazdy studyjne. RAZEM 15 Literatura: 1. Makosz E., Słowik K., 1975. Sadownictwo podgórskie, PWRiL, Warszawa 2. Oberhofer H., 2009. Obst- und Weinbau im Wendel der Zenit, Suedtiroler Beratungsring. 3. Werth K., 1994. Der Suedtiroler Obstbau in Zahlen, Suedtiroler Beratungsring. 4. Winter F., Janssen H., Kennel W., Link H., Scherr F., Silbereisen R., Stref J., 1992. Lucas’ Anleitung zum Obstbau, Ulmer Verlag. 147 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Analiza instrumentalna w diagnostyce żywienia roślin (Instrumental analysis in plant nutrition diagnostics) dr I. Domagała-Świątkiewicz, dr hab. I. Kowalska, dr A. Lis-Krzyścin Katedra Uprawy Roli i Nawożenia Roślin Ogrodniczych 0 w. /30 ćw. ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, do wyboru dla studentów specjalności Agroekologia i ochrona roślin oraz Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacje: Rośliny ozdobne, Sadownictwo oraz Warzywnictwo I II III 0/30 2 Zapoznanie studentów z technikami analitycznymi stosowanymi w analizie gleby, podłoży, pożywek hydroponicznych i materiału roślinnego oraz metodami pobierania i przygotowywania próbek odpowiednich materiałów do analiz. Uwzględnione w przedmiocie metody analiz chemicznych reprezentują szeroki zakres technik analitycznych powszechnie stosowanych w pracowniach agrochemicznych w diagnostyce żywienia roślin, tj. metody potencjometryczne, nefelometryczne, spektrofotometryczne (ASA, ICP) analizę przepływowo-wstrzykową (FIA). końcowy sprawdzian pisemny zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka ćwiczeń Godziny Etapy procesu analitycznego. Pobieranie i przygotowanie próbek do analizy, przeprowadzanie 3 próbek do roztworu. Techniki rozdzielania: ekstrakcja i mineralizacja („na sucho”, „na mokro”). Pomiar – metody bezwzględne i porównawcze (metoda krzywej wzorcowej). Ekstrakcja P i K z gleb mineralnych roztworem mleczanu wapnia według metody Egnera-Riehma. Techniki oznaczeń spektrofotometrycznych w zakresie UV-VIS. Metoda krzywej wzorcowej. 3 Oznaczanie P metodą molibdenową w ekstrakcie mleczanu wapnia na spektrofotometrze firmy UNICAM. Spektralna analiza emisyjna. Technika oznaczania. Analiza ilościowa. 3 Oznaczenie K na spektrometrze absorpcji atomowej firmy UNICAM Solar 969 Budowa i zasada działania spektrofotometu ICP firmy Teledyne Leeman Labs. Absorpcyjna spektrometria atomowa. Podstawy teoretyczne metody. Budowa i zasada działania 6 AAS. Oznaczenie przyswajalnych form mikroelementów (Mn, Zn) w glebie w ekstrakcie 1 M HCl według metody Rinkisa na spektrometrze absorpcji atomowej firmy UNICAM Solar 969. Analiza przepływowo-wstrzykowa (FIA). Aparatura pomiarowa. Zastosowanie analizy 3 przepływowo-wstrzykowej. Oznaczanie NO2-, NO3-, NH4+ w ekstrakcie glebowym uzyskanym metodą uniwersalną (z 0,03 M CH3COOH). Podsumowanie metod spektrometrycznych. Interpretacja wyników. 3 Potencjometria. Aparatura potencjometryczna. Bezpośrednie pomiary potencjometryczne. 3 Elektrody jonoselektywne. Oznaczanie stężenia jonów NO3, NH4+ w ekstraktach roślinnych uzyskanych według normy PN-92/A-75112. Nefelometria. Metody prowadzania oznaczeń nefelomertrycznych. Oznaczenie siarczanów metodą 3 nefelometryczną z BaCl2 w pożywkach hydroponicznych. Organiczna analiza elementarna. Oznaczanie azotu w materiale roślinnym po mineralizacji mokrej 3 w kwasie siarkowym metodą destylacyjną Kjeldahla. RAZEM 30 Literatura: 1. Ewing G., 1980. Metody instrumentalne w analizie chemicznej. PWN, Warszawa 2. Szyszko E., 1982. Instrumentalne metody analityczne. PZWL, Warszawa 3. Szczepaniak W., 1985. Metody instrumentalne w analizie chemicznej. PWN, Warszawa 148 Tytuł przedmiotu: control) Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Jakość i bezpieczeństwo zdrowotne żywności (Food safety, quality assurance and prof. dr hab. Włodzimierz Sady, dr hab. I. Kowalska, dr I. Domagała-Świątkiewicz, dr A. Lis-Krzyścin, dr S. Smoleń Katedra Uprawy Roli i Nawożenia Roślin Ogrodniczych 20w. /10 ćw. wykłady, ćwiczenia audytoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, do wyboru dla studentów specjalności Agroekologia i ochrona roślin oraz Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacje: Sadownictwo oraz Warzywnictwo I II III 20/10 2 Zapoznanie studentów z wybranymi systemami i zasadami zarządzania jakością żywności. Kurs obejmuje ustawodawstwo żywnościowe dotyczące bezpieczeństwa zdrowotnego, charakterystykę wybranych systemów i praktyk zarządzania jakością, Dobra Praktyka Rolnicza (GMP), Dobra Praktyka Higieniczna (GHP), Dobra Praktyka Laboratoryjna (GLP), Normy ISO serii 9000, system HACCP, Kompleksowe Zarządzanie Jakością (TQM). Ponadto w ramach wykładów studenci będą mieli możliwość zapoznania się z zagrożeniami biologicznymi, chemicznymi i fizycznymi w produkcji żywności. W ramach ćwiczeń studenci sporządzą wykaz zagrożeń i środków prewencyjnych przy zastosowaniu metody analizy zagrożeń za pomocą „drzewa decyzyjnego” oraz plan HACCP i dokumentów (zapisów) opisujących funkcjonowanie HACCP. końcowy sprawdzian pisemny zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Wprowadzenie i podstawowe pojęcia i definicje, produkcja rolna w łańcuchu żywieniowym 2 człowieka, definiowanie jakości żywności, czynniki kształtujące jakość żywności. Ustawodawstwo żywnościowe dotyczące bezpieczeństwa zdrowotnego i systemów jego 2 zapewnienia: Codex Alimentarius, prawo żywnościowe w UE, polskie ustawodawstwo żywnościowe. Charakterystyka wybranych systemów i zasad zarządzania związanych z jakością: rozwój 2 systemów zapewnienia jakości, istota i cele tych systemów, przegląd systemów zapewnienia jakości (zarządzanie środowiskowe, zarządzanie środowiskiem pracy. Systemy i praktyki związane z zarządzaniem jakością żywności: Dobra Praktyka Rolnicza (GMP), 2 Dobra Praktyka Higieniczna (GHP), Dobra Praktyka Laboratoryjna (GLP), Normy ISO serii 9000. Kompleksowe Zarządzanie Jakością (TQM). Integracja systemów zarządzania jakością w produkcji 2 żywności – zalety i rozwiązania, hierarchia systemów i połączenia między nimi, zintegrowana struktura dokumentacji, praktyczne etapy integracji. Praktyka zarządzania bezpieczeństwem zdrowotnym w produkcji żywności poprzez system 2 HACCP. Pojęcia i definicje w metodzie HACCP. Zagrożenia biologiczne w produkcji żywności. Analiza ryzyka mikrobiologicznego, identyfikacja 4 zagrożeń mikrobiologicznych, jakość mikrobiologiczna żywności, czynniki poziomu ryzyka mikrobiologicznego, prognozowanie mikrobiologiczne, inne zagrożenia biologiczne. Zagrożenia chemiczne i fizyczne – źródła i charakterystyka zagrożeń chemicznych i fizycznych. 2 Zasady systemu HACCP. Etapy wprowadzania systemu HACCP – działania przygotowawcze, 2 sporządzanie schematu technologicznego i jego weryfikacja. RAZEM 20 Tematyka ćwiczeń Godziny Sporządzanie wykazu zagrożeń i wykazu środków prewencyjnych. Stosowanie metody analizy 2 zagrożeń za pomocą „drzewa decyzyjnego”. Sporządzanie planu HACCP i dokumentów (zapisów) opisujących funkcjonowanie HACCP. 2 HACCP w praktyce na przykładzie produkcji surowców i ich przetwarzania w przemyśle 2 149 owocowo-warzywnym. Analiza zagrożeń i oszacowanie ryzyka. Ustalanie Krytycznych Punktów Kontrolnych – określenie 4 wartości punktów krytycznych i ich tolerancji, opracowanie systemu i procedur monitorowania. Działania korygujące. Zasady tworzenia dokumentacji HACCP. Korzyści i trudności wynikające z funkcjonowania systemu HACCP w produkcji owoców i warzyw. RAZEM 10 Literatura: 1. Kijowski J., Sikora T. (red.), 2003. Zarządzanie jakością i bezpieczeństwem żywności. Wyd. Nauk. – Techniczne, Warszawa 2. Kołożyn – Krajewska D., Sikora T., 1999. HACCP. Koncepcja i system zapewniania bezpieczeństwa zdrowotnego żywności. SIT-SPOŻ, Warszawa 150 Tytuł przedmiotu: Zrównoważony rozwój ogrodnictwa w procesie integracji europejskiej (Sustainable development of horticulture in European integration process) Prowadzący: prof. dr hab. Włodzimierz Sady, dr Jerzy Kurzawiński Katedra: Katedra Uprawy Roli i Nawożenia Roślin Ogrodniczych Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką Wymiar godzin: 30 w. /0 ćw. Rodzaj zajęć: wykłady Status zajęć: studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, do wyboru dla studentów specjalności Agroekologia i ochrona roślin oraz Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacje: Sadownictwo oraz Warzywnictwo Semestry: I II III Godziny: 30/0 Punkty ECTS: 2 Cel kursu: Zapoznanie studentów z zasadami funkcjonowania wspólnej praktyki rolnej UE oraz z podstawami zrównoważonego rozwoju ogrodnictwa na tle całokształtu produkcji rolnej z uwzględnieniem aspektów przyrodniczych, społecznych i ekonomicznych. Tematyka: Cele i zasady funkcjonowania wspólnej polityki rolnej UE, różnice organizacyjne pomiędzy Polską a innymi krajami UE. Instytucjonalne struktury rynku rolnego. Podstawy prawne ochrony środowiska i obszarów wiejskich. Systemy gospodarowania w rolnictwie i ich społeczne ekonomiczne i ekologiczne uwarunkowania. Koncepcje i uwarunkowania produkcji rolnej. EUREPGAP, GLOBALGAP, Kodeks Dobrej Praktyki Rolniczej- warunki i zasady stosowania. Funkcjonowanie gospodarstwa w systemie rolnictwa zrównoważonego. Ochrona wód i ochrona gruntów rolnych i roślin. Dyrektywa azotanowa. Urządzanie i zarządzanie gospodarstwem w rolnictwie zrównoważonym. Rola edukacji w kształtowaniu proekologicznych postaw rolników. Kryterium oceny: sprawdzian pisemny- praca kontrolna Forma zakończenia: zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Wspólna polityka rolna UE – cele i zasady funkcjonowania. 4 Różnice organizacyjne pomiędzy Polską a UE, grupy producenckie, spółdzielczość. 2 Fundusze strukturalne. 2 Podstawy prawne ochrony środowiska w obszarze wiejskim. 2 Systemy gospodarowania w rolnictwie a trwałość rozwoju z uwzględnieniem czynników 2 społecznych, ekonomicznych i przyrodniczych. Koncepcje i uwarunkowania zrównoważonego rozwoju rolnictwa, ogrodnictwa. Rolnictwo 2 ekologiczne. EUREPGAP, GLOBALGAP, Kodeks Dobrej Praktyki Rolniczej. Funkcjonowanie gospodarstwa rolnego w systemie rolnictwa zrównoważonego. Rodzaje i źródła 3 zanieczyszczeń środowiska i zanieczyszczeń rolnych oraz ich skutki. Ochrona wód przed zanieczyszczeniami punktowymi i obszarowymi. Dyrektywa azotanowa. 2 Ochrona gruntów rolnych. Degradacja fizyczna, chemiczna i biologiczna gleb. Ochrona gleb przed 3 degradacją. Urządzanie i zarządzanie gospodarstwem w rolnictwie zrównoważonym. Zagospodarowanie 3 rozłogów gruntów, organizacja produkcji roślinnej i zwierzęcej. Bilansowanie składników mineralnych i substancji organicznej w gospodarstwie i w glebie. 3 Rola edukacji w opracowaniu i kształtowaniu proekologicznej postawy rolników (kształtowanie 2 ustawiczne, edukacja na poziomie podstawowym, 4H, media). RAZEM 30 Literatura: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Stelmachowski A., 2003. Prawo rolne. Wyd. Prawnicze Lexis Nexis, Warszawa Krzyżanowska J.T., 1993. Ceny rolne jako narzędzia regulowania produkcji rolniczej. PWN, Warszawa Śleszyński J., 2000. Ekonomiczne problemy ochrony środowiska. Aries, Warszawa Siebeneicher G.E., 1997. Podręcznik rolnictwa ekologicznego. PWN, Warszawa Maciak F., 2003. Ochrona i rekultywacja środowiska. Wydawnictwo SGGW, Warszawa Praca zbiorowa. Turystyka. Rekreacja oraz turystyka specjalistyczna. Eurecna – CNA Veneto International Services. Warszawa 2003 Praca zbiorowa. Upowszechnianie zasad dobrej praktyki rolniczej. Cz. 1. Zasady kodeksu dobrej praktyki rolniczej w zakresie nawożenia. Cz. 2. Umocowania prawne i zasady organizacyjne wdrażania kodeksu dobrej praktyki rolniczej. IUNG Puławy 2003 151 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Warzywa i zioła w ogrodach (Vegetables and herbs in garden) dr hab. Ewa Capecka, dr Elżbieta Jędrszczyk Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką Ogrodnictwa 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, do wyboru dla studentów specjalności Bioinżynieria, Sztuka ogrodowa oraz Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacje: Genetyka, hodowla i biotechnologia roślin, Rośliny ozdobne oraz Warzywnictwo I II III 15/15 2 Przedstawienie różnych założeń ogrodowych wykorzystujących rośliny warzywne i zielarskie. Zasady doboru gatunków i odmian zależnie od warunków środowiskowych, planowanego przeznaczenia i tematu ogrodu, w powiązaniu z biologią i wymaganiami uprawowymi roślin. Prowadzenie i pielęgnacja roślin w założeniach ogrodowych o funkcjach czysto dekoracyjnych bądź użytkowych. Kryteria oceny: opracowanie projektu ozdobnego ogrodu warzywno-ziołowego, o wybranej tematyce i jego obrona. Forma zakończenia: zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Omówienie założeń ogrodowych i dekoracji roślinnych wykorzystujących gatunki warzywne i 2 zielarskie. Oddziaływanie roślin zielarskich i warzywnych na organizm człowieka. 4 Różnorodność form morfologicznych roślin warzywnych. 3 Klasyfikacje roślin i surowców oraz ich przydatność w wyborze gatunków do planowanych założeń 1 ogrodowych. Różnorodność biologii rozwoju roślin warzywnych i zielarskich a planowanie czasowe ich uprawy 2 w ogrodach. Zasady ustalania płodozmianu i wyboru systemu uprawy warzyw i ziół w ogrodach. 2 Warunki środowiska oraz usytuowanie ogrodu i ich wpływ na wybór wprowadzanych roślin. 1 RAZEM 15 Tematyka: Tematyka ćwiczeń Godziny Projektowanie warzywno-zielarskich założeń ogrodowych - wybór tematu (celu) i lokalizacji. 1 Przedstawienie planu doboru gatunków zgodnie z celem / tematem ogrodu ziołowego i/lub 2 warzywnego i jego uzasadnienie. Dyskusja nad jego prawidłowością i weryfikacja. Przedstawienie rozmieszczenia przestrzennego roślin wybranych gatunków zgodnie z lokalizacją i 2 warunkami środowiska planowanego ogrodu. Dyskusja nad jego prawidłowością i weryfikacja. Omówienie planu uprawy wytypowanych do projektu roślin (plan czasowy), zapewniającego 2 utrzymanie dekoracyjności założenia ogrodowego. Dyskusja nad jego prawidłowością i weryfikacja. Opracowanie planu realizacji projektu warzywnego i/lub ziołowego – źródło i ilość materiału 2 rozmnożeniowego, sposób i czas przygotowania stanowiska uprawy. Opracowanie planu pielęgnacji zaprojektowanego ogrodu Dyskusja nad jego prawidłowością i 2 weryfikacja. Omówienie wartości użytkowej zaprojektowanego ogrodu. 2 Obrona wykonanych projektów. 2 RAZEM 15 Literatura: 1. Hobhouse P., 2005. Historia ogrodów. Arkady, Warszawa 2. Rumińska A., Ożarowski A., 1990. Leksykon roślin leczniczych. PWRiL, Warszawa 3. McVicar J., 2004. Księga ziół. SOLIS, Warszawa 4. Bremness L., 1991. Wielka księga ziół. Wiedza i Życie, Warszawa 5. Biggs M., 1998. Warzywa. Muza S.A., Warszawa 152 6. Sikora E., 2009. Warzywnik – zakładanie i pielęgnacja. Mulico. Warszawa 7. Bauer K., 2007. Ogród warzywny. KDC, Warszawa 8. Kołota M (red.), 2000. Polowa uprawa warzyw. Brasika, Szczecin 153 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Grzyby jadalne i lecznicze (Edible and medicinal mushrooms) dr Agnieszka Sękara Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką Ogrodnictwa 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia audytoryjne, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, do wyboru dla studentów specjalności Agroekologia i ochrona roślin oraz Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacje: Genetyka, hodowla i biotechnologia roślin, Rośliny ozdobne oraz Sadownictwo I II III 15/15 2 Zapoznanie studentów z gatunkami grzybów uprawianymi w Polsce i na świecie w celach kulinarnych i leczniczych. Tematem przedmiotu jest charakterystyka kilkunastu najważniejszych gatunków grzybów uprawnych pod katem ich właściwości odżywczych i leczniczych, wymagań środowiskowych, technologii uprawy i przetwarzania. końcowy sprawdzian pisemny zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Rozwój uprawy grzybów jadalnych i leczniczych na świecie i w Polsce. 2 Właściwości odżywcze i lecznicze grzybów uprawnych. 5 Sposoby odżywiania grzybów w aspekcie przeglądu technologii produkcji podłoża do uprawy 2 grzybów jadalnych i leczniczych. Czynniki wpływające na wzrost i rozwój grzybni. Specyfika uprawy różnych gatunków grzybów 2 uprawnych i leczniczych w aspekcie porównawczym. Sterowanie jakością i składem chemicznym grzybów w produkcji na świeży rynek i dla przemysłu 2 spożywczego i farmakologicznego. Profilaktyka i zabezpieczenie upraw przed chorobami i szkodnikami. 2 RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Godziny Zapoznanie z morfologią i anatomią wybranych gatunków grzybów uprawnych i leczniczych. 2 Rozpoznawanie na podstawie materiałów ilustracyjnych najważniejszych zaburzeń fizjologicznych 2 i objawów chorobowych występujących w uprawie grzybów jadalnych. Analiza laboratoryjna wybranych parametrów składu chemicznego grzybów jadalnych i 5 leczniczych. Analiza problemów związanych z prowadzeniem i interpretacją kart technologicznych w uprawie 2 grzybów. Opracowanie zaleceń dotyczących uprawy grzybów jadalnych na skalę amatorską, na podstawie 4 znajomości wymagań życiowych grzybów i przebiegu ich cykli rozwojowych. RAZEM 15 Literatura: 1. Vedder P.J.C., 1980. Nowoczesna uprawa pieczarki. PWRiL, Warszawa 2. Gapiński M., Woźniak W., 1999. Pieczarka. Technologia uprawy i przetwarzania. PWRiL, Poznań 3. Szudyga K., 2005. Uprawa pieczarki. Hortpress sp. z o.o. 4. Gapiński M., 1995. Boczniak. PWRiL, Poznań 5. Gapiński M., Woźniak W., 1991. Uprawa grzybów. PWRiL, Poznań 6. Siwulski M., Sobieralski K., 2004. Uprawa grzybów jadalnych i leczniczych w warunkach naturalnych. Wyd. Kurpisz, Poznań 7. Ochrona pieczarki. Praca zbiorowa. Hortpress, 2005 8. Ziombra M., 2005. Boczniak. Hortpress 9. Sakson N., 2004. Pieczarka, uprawa intensywna. PWRiL 10. Siwulski M., i in., 2007. Biologia i uprawa twardziaka jadalnego shiitake. PWRiL 11. Pieczarki. Biuletyn producenta pieczarek. Kwartalnik. Hortpress 154 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Warzywa egzotyczne (Exotic vegetables) dr Agnieszka Sękara, dr inż. Andrzej Kalisz Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką Ogrodnictwa 15 w. /15 ćw. wykłady, ćwiczenia audytoryjne, ćwiczenia terenowe studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, do wyboru dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem, Agroekologia i ochrona roślin oraz Sztuka ogrodowa I II III 15/15 2 Przedmiot ma na celu zapoznanie studentów z warzywami uprawianymi w różnych regionach świata, również w ujęciu historycznym. Biologia, wartość odżywcza, znaczenie gospodarcze i sposób wykorzystania niektórych gatunków wymienionych poniżej oraz proponowanych przez studentów. Ocena możliwości uprawy wybranych warzyw egzotycznych w Polsce, na podstawie ich wymagań środowiskowych i preferencji żywieniowych ludności. końcowy sprawdzian pisemny zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Znaczenie warzyw w żywieniu człowieka obecnie oraz w ujęciu historycznym w Polsce i na 1 świecie. Mało znane warzywa liściowe Europy: portulaka siewna (Portulaca sativa), modrak morski 2 (Crambe maritima), przegorzan kulisty (Echinops spchaerocephalus), roszpunka jadalna (Valerianella olitoria), rokietta siewna (Eruca sativa), pieprzyca siewna (Lepidium sativum) i inne. Warzywa korzeniowe i bulwiaste Ameryki Łacińskiej: maniok jadalny (Manihot esculenta), wilec 2 ziemniaczany (Ipomoea batatas), maranta tarzcinowata (Marantha arundinacea), kalatea jadalna (Calathea alloquia), ksantosoma strzałkolistna (Xantosoma sagittifolium), paciorecznik jadalny (Canna edulis), ulluku, bulwotka (Ullucus tuberosus), nasturcja bulwiasta (Tropaeolum tuberosum), ziemniara jadalna (Arracacia xanthorrhiza), maca (Lepidium meyerii), słonecznik bulwiasty (Helianthus tuberosus) i inne. Warzywa korzeniowe i bulwiaste Azji: kolokazja jadalna (Colocasia esculenta), pochrzyn 2 (Dioscorea sp.), dziwadło dzwonkowate (Amorphophalus campanulatus), czyściec bulwiasty (Stachys sieboldi) i inne. Warzywa liściowe Azji: wasabi (Wasabia japonica), imbir mioga (Zingiber mioga), szczypior 2 chiński (Allium tuberosum) i inne. Azjatyckie dyniowate: melon kędzierzawy (Benincasia hispida), trukwa ostrokątna (Luffa 2 acutangula), trukwa egipska (Luffa aegyptiaca), przepękla ogórkowata (Momordica charantia) i inne. Warzywa afrykańskie: cibora jadalna (Cyperus esculentus), tykwica zachodnia (Corchorus 1 olitorius), kolokwinta (Citrullus colocynthis), tykwa pospolita (Lagenaria siceraria) i inne. Egzotyczne rośliny strączkowe: orzech ziemny (Arachis hypogaea), nikla indyjska (Cajanus cajan), 2 łusy głąbigroszek (Psophocarpus tetragonolobus), fasola limeńska (Phaseolus lunatus), fasola mungo (Phaseolus mungo), fasola złota (Phaseolus aureus), kanawalia mieczokształtna (Canavalia ensiformis), głąbigroszek szkarłatny (Lotus tetraganolobus), wspięga pospolita (Dolichos lablab) i inne. Glony jadalne: Porphyra umbilicalis, pulmaria palmata, Chondrus crispus, Ascophyllum nodosum i 1 inne. RAZEM 15 Tematyka ćwiczeń Zapoznanie z warzywami mało znanymi z kolekcji Katedry Warzywnictwa z Ekonomiką Ogrodnictwa UR w Krakowie. Zapoznanie z warzywami egzotycznymi z ekspozycji Ogrodu Botanicznego w Krakowie. Zapoznanie z możliwościami wykorzystania, jako warzyw różnych części jadalnych roślin uprawnych (kiełki, kwiaty dyniowatych, pędy bambusa, serca palm, mączka sago itp.). Godziny 4 4 2 155 Jadalne, dziko rosnące rośliny zielne. 2 Opracowanie i przedstawienie prezentacji multimedialnej dotyczącej problematyki przedmiotu. 3 RAZEM 15 Literatura: 1. Yamaguchi M., 1983. World vegetables. Ellis Horwood Limited, Pulishers, Chichester, England 2. Lost crops of Africa, vol. II. Vegetables. The National Academic press, Washington D.C. 2006. 3. Lost Crops of the Incas. Little-Known Plants of the Andes with Promise for Worldwide Cultivation. National Academy Press Washington. D.C. 1989 4. Biggs M., 1998. Warzywa. Wyd. Muza s.a. 5. Hyams E., 1974. Rośliny w służbie człowieka. PWN, Warszawa. 6. Nowiński M., 1977. Dzieje roślin i upraw ogrodniczych. PWRiL, Warszawa 7. Podbielkowski Z., 1989. Słownik roślin użytkowych. PWRiL, Warszawa 156 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Międzynarodowy rynek ogrodniczy (International horticultural market) dr Janina Marzec, dr Jerzy Kurzawiński, dr Anna M. Ambroszczyk Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką Ogrodnictwa 20 w. /10 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, do wyboru dla studentów specjalności Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacje: Rośliny ozdobne, Sadownictwo oraz Warzywnictwo I II III 20/10 2 Przedstawienie w zarysie międzynarodowym wymiany produktami rolnymi oraz czynników, które kształtują ten proces. Międzynarodowe stosunki gospodarcze. Kierunki rozwoju międzynarodowego handlu. Organizowanie marketingu międzynarodowego. Usługi finansowe na rynkach światowych. Rynek środków płatniczych. sprawdzian pisemny, przeprowadzenie badań marketingowych na rynku lokalnym. zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Miejsce Polski w wymianie międzynarodowej produktów rolniczych. 1 Analiza najważniejszych rynków zbytu polskich produktów ogrodniczych – szanse i zagrożenia ich 2 rozwoju. Organizacja rynków w ramach Wspólnej Polityki Rolnej. 2 Czynniki wpływające na rozwój wymiany międzynarodowej. 1 Strategie marketingowe wymiany międzynarodowej. 2 Teoria handlu międzynarodowego (kursy walutowe, skutki taryf celnych, strefy wolnego handlu). 2 Polityka wymiany międzynarodowej. 1 Funkcjonowanie na światowych rynkach aukcji i giełd towarowych. 2 Wejście na rynek zagraniczny (eksport pośredni, eksport bezpośredni, partnerskie powiązania 1 gospodarcze). Rozliczenia finansowe transakcji (dokumentacja, ryzyko). 2 Usługi finansowe na rynkach międzynarodowych. 2 Rynek środków płatniczych. 2 RAZEM 20 Tematyka ćwiczeń Międzynarodowe badania marketingowe. Analiza cen środków produkcji oraz produktów ogrodniczych w Polsce i na świecie. Przykłady transakcji finansowych w handlu międzynarodowym. Godziny 4 4 2 RAZEM 10 Literatura: 1. Cramer G.L., Jensen C.W., 1994. Agricultural Economics and Agrobusiness. Sixth edition. John Wiley&Sons. Inc. New York 2. Głogowski E. Műnch M., 1994. Nowe usługi finansowe. PWN, Warszawa 3. Majchrzycka-Guzowska A., 1996. Finanse gospodarce rynkowej. Wyd. Szkol. i Pedag, Warszawa 4. Michalski E., 2007. Marketing. PWN, Warszawa 5. Januszkiewicz W. (red.), 1991. Giełdy w gospodarce światowej. PWE, Warszawa 6. Tracy M., 1997. Polityka rolno-żywnościowa w gospodarce rynkowej. UW. Wydz. Nauk Ekonom. Warszawa 157 Tytuł przedmiotu: Prowadzący: Katedra, zakład: Wymiar godzin: Rodzaj zajęć: Status zajęć: Semestry: Godziny: Punkty ECTS: Cel kursu: Tematyka: Kryteria oceny: Forma zakończenia: Psychologiczne i organizacyjne aspekty pracy w ogrodnictwie (Psychological and organizational elements of work in horticulture) dr Jerzy Kurzawiński, dr Janina Marzec, dr Anna M. Ambroszczyk Katedra Warzywnictwa z Ekonomiką Ogrodnictwa 24 w. /6 ćw. wykłady, ćwiczenia laboratoryjne studia II stopnia, przedmiot kierunkowy, do wyboru dla studentów specjalności Agroekologia i ochrona roślin oraz Ogrodnictwo z marketingiem - specjalizacje: Rośliny ozdobne, Sadownictwo oraz Warzywnictwo I II III 24/6 2 Zapoznanie studentów z podstawami psychologii ułatwiającymi współżycie z ludźmi i kierowanie nimi oraz organizacją pracy. Zasady komunikacji społecznej. Psychologiczne aspekty zarządzania czynnikiem ludzkim. Źródła stresu i jego zwalczanie. Zasady racjonalnej organizacji pracy. Normowanie pracy w ogrodnictwie. Planowanie nakładów pracy w gospodarstwie. końcowy sprawdzian pisemny zaliczenie Szczegółowy konspekt przedmiotu Tematyka wykładów Godziny Czynniki wpływające na niezawodność człowieka w pracy. 2 Komunikacja miedzy ludźmi (zasady, czynniki zakłócające, inteligencja emocjonalna). 4 Asertywność przełożonego i podwładnego. 2 Psychologiczne podstawy pracy nad sobą. 2 Psychologiczne aspekty zarządzania czynnikiem ludzkim (przyjmowanie pracowników, potrzeby 4 podwładnych, motywacja w pracy, kontrolowanie i ocenianie pracowników oraz ich zwalnianie). Wpływ czynników przyrodniczych na psychikę człowieka. 2 Źródła i skutki nieprzystosowania pracowników do warunków pracy. 2 Zasady racjonalnej organizacji pracy w poszczególnych gałęziach produkcji ogrodniczej. 1 Zasady normowania pracy. 1 Planowanie nakładów pracy w gospodarstwach sadowniczych, warzywniczych oraz z produkcją 2 roślin ozdobnych. Wydajność pracy w ogrodnictwie. 2 RAZEM 24 Tematyka ćwiczeń Analiza pracy (studium metod, czasu i uciążliwości pracy). Organizacja procesów pracy w ogrodnictwie. Godziny 3 3 RAZEM 6 Literatura: 1. Bartkowiak G., 1999. Psychologia zarządzania. AE, Poznań 2. Bednarski A., 1998. Organizacja i zarządzanie- materiały do ćwiczeń. Toruńska Szkoła Zarządz. Toruń 3. Gliszczyński X., 1991. Psychologiczny model efektywności pracy. PWN, Warszawa 4. Mruszewski T., 2001. Psychologia poznania. Gdań. Wyd. Psycholog, Gdańsk 5. Popek S., 2001. Barwy i psychika. Wyd. UMCS, Lublin 6. Robbins S.P., 1998. Zachowania w organizacji. Tłum. A. Ehrlich. PWE, Warszawa 7. Sehr M., 1999. Inteligencja emocjonalna – testy. Bertelsmann Media, Warszawa 8. Stewart D., 1997.Praktyka kierowania. PWE, Warszawa 9. Strelau J., 2000. Psychologia. Gdań. Wyd. Psycholog., Gdańsk 10. Zimbardo Ph., 1996. Psychologia z i życie. PWN, Warszawa 158 Alfabetyczny indeks nazw przedmiotów Agrotechnika w uprawach sadowniczych, 59 Analiza genomu, 131 Analiza instrumentalna w diagnostyce żywienia roślin, 156 Analiza instrumentalna w genetyce, 83 Analiza instrumentalna w ogrodnictwie, 28 Antyoksydacyjne właściwości roślin, 31 Biochemia roślin, 26 Biochemia roślinnych związków wtórnych, 27 Biologia molekularna, 23 Biologiczne i biotechniczne metody, 40, 42 Biotechnologia w hodowli roślin, 132 Biotechnologia w ochronie roślin, 44 Choroby i szkodniki roślin zielarskich, 136 Cytoembriologia roślin I, 86 Cytoembriologia roślin II, 81 Ćwiczenia terenowe, 88, 95, 102, 108, 115 Diagnostyka fitopatologiczna, 73 Diagnostyka z preparatyką szkodników, 72 Drzewa i krzewy w terenach zieleni, 138 Drzewa ziarnkowe i pestkowe, 99 Ekologia biochemiczna, 120 Ekologia grzybów, 133 Ekologia krajobrazu, 67 Ekologia pszczół, 98 Ekologia szkodników, 135 Ekologiczne metody ochrony roślin, 43 Ekologiczne podstawy sadownictwa, 35 Ekologiczne podstawy warzywnictwa i zielarstwa, 36 Ekonomika produkcji warzywniczej, 107 Embriologia eksperymentalna, 129 Entomologia szczegółowa, 76 Fitopatologia szczegółowa, 74 Fizjologia roślin drzewiastych, 32 Genomika, 82 Grzyby jadalne i lecznicze, 162 Grzyby uprawne, 62 Herbologia, 60 Historia roślin ogrodowych, 143 Historia sztuki ogrodowej, 113 Hodowla odpornościowa, 122 Instrumenty badawcze w genetyce, 124 Integrowana i ekologiczna produkcja sadownicza, 101 Jakość i bezpieczeństwo zdrowotne żywności, 157 Komputerowe opracowanie danych, 128 Komputerowe wspomaganie projektowania, 30 Konserwacja terenów zieleni, 93 Krajobraz i ogród wiejski, 146 Krzewy jagodowe, 97 Kształtowanie krajobrazu i ochrona przyrody, 38 Kultury in vitro roślin ozdobnych, 90 Kultury in vitro w hodowli roślin, 46 Logistyka roślin ozdobnych, 54 Mało znane rośliny sadownicze, 151 Markery molekularne i mapy genetyczne, 80 Międzynarodowy rynek ogrodniczy, 165 Mikologia i bakteriologia, 137 Molekularna identyfikacja organizmów, 126 Molekularne podstawy embriologii, 127 Normy i standardy w pszczelarstwie, 152 Nowe technologie rozmnażania roślin sadowniczych, 56 Nowe technologie w nasiennictwie, 49 Ocena jakości warzyw, 104 Odmiany transgeniczne w rolnictwie, 125 Ogrody biblijne, 141 Owady i inne zwierzęta towarzyszące człowiekowi, 134 Ozdobne rośliny cebulowe, 52 Ozdobne rośliny zielne w terenach zieleni, 139 Pestycydy i biologiczne skutki ich stosowania, 78 Podstawy biologii ewolucyjnej, 149 Podstawy gospodarki pasiecznej, 148 Pomologia, 100 Produkcja nasion ekologicznych, 50 Produkcja roślin ozdobnych na susz, 142 Produkcja surowców zielarskich, 61 Proekologiczne metody uprawy roślin ozdobnych, 53 Projektowanie ogrodów przydomowych, 94 Projektowanie zintegrowane cz. II, 144 Projektowanie zintegrowane cz. I, 65 Projektowanie zintegrowane cz. III, 147 Przechowalnictwo warzyw, 63 Przechowywanie owoców, 58 Psychologiczne i organizacyjne aspekty pracy w ogrodnictwie, 166 Regulatory wzrostu i rozwoju roślin w sadownictwie, 57 Rewaloryzacja ogrodów historycznych, 69 Rośliny ozdobne w środowisku człowieka, 37 Sadownictwo terenów podgórskich, 155 Seminarium, 79, 85, 89, 96, 103, 109, 116 Specjalistyczne szkółkarstwo roślin ozdobnych, 91 Statystyka i doświadczalnictwo, 22 Struktury i działania wizualne w komponowaniu ogrodów I, 66 159 Struktury i działania wizualne w komponowaniu ogrodów II, 145 Surowce owocowe, 154 Szczegółowa hodowla roślin ogrodniczych, 84 Techniki analizy DNA, 130 Techniki mikroskopowe, 33 Techniki prezentacyjne w projektowaniu ogrodów, 140 Teoria projektowania, 110 Terapia roślinami ozdobnymi, 55 Transgenika roślin, 48 Uprawa winorośli i klasyfikacja win, 150 Urządzanie terenów zieleni, 92 Warzywa egzotyczne, 163 160 Warzywa i zioła w ogrodach, 160 Warzywnictwo szczegółowe, 105 Wprowadzenie do genomiki, 87 Wstęp do proteomiki, 118 Wybrane zagadnienia z kultur in vitro, 121 Wybrane zagadnienia z rozmnażania roślin sadowniczych, 153 Wybrane zagadnienia z warzywnictwa, 64 Wykorzystanie i ochrona zasobów genowych, 51 Zasady projektowania, 111 Zrównoważony rozwój ogrodnictwa w procesie integracji europejskiej, 159