Niezbędnik podróżnika – informacje dla wyjeżdżających

Niezbędnik podróżnika – informacje dla wyjeżdżających
Na co narażeni są podróżni?
Według badań przeprowadzonych wśród podróżujących Europejczyków opublikowanych
w Journal of Travel Medicine:
51% wszystkich podróżujących uprawiało sport w trakcie pobytu za granicą, co wiązało
się ryzykiem urazu
 28,8% osób poddało się zabiegom kosmetycznym obarczonym potencjalnym ryzykiem
naruszenia ciągłości skóry
 16% podróżujących przeżyło wakacyjny romans
 1 % osób poddał się zabiegowi przekłucia uszu. Podobna liczba miała wykonany tatuaż

Każda z tych sytuacji sprzyja zakażeniu wirusowym zapaleniem wątroby typu B, groźną
chorobą, która może prowadzić do marskości wątroby, w konsekwencji do raka pierwotnego
wątroby, a nawet śmierci pacjenta.
Dobre rady przed wyjazdem
 Zaplanuj wizytę u lekarza na 6-8 tygodni przed wyjazdem. Masz wtedy pewność,
że wykonasz wszystkie niezbędne badania i szczepienia. Nigdy nie jest za późno
na konsultacje z lekarzem i podjęcie niezbędnych środków ostrożności.
 Zawsze podróżuj z podręczną apteczką, która będzie zawierać niezbędne leki i środki
opatrunkowe.
 Zadbaj o higienę i dietę. Zanieczyszczone produkty spożywcze i woda są częstym
źródłem zakażenia wirusowym zapaleniem wątroby typu A. Zawsze myj i susz ręce
przed posiłkiem. Pij wyłącznie butelkowaną lub przegotowaną wodę. Unikaj kostek lodu.
Obieraj wszystkie owoce i warzywa. Chroń jedzenie przed owadami. Unikaj
niegotowanego mięsa oraz skorupiaków.
 Uważaj na owady, na przykład na komary, które mogą przenosić szereg chorób
(np. malarię, żółtą gorączkę). Stosuj preparaty odstraszające insekty.
 Korzystaj ze słońca z umiarem. Unikaj przebywania na słońcu, gdy jego oddziaływanie
jest najsilniejsze. Stosuj kremy ochronne.
 Unikaj przypadkowych kontaktów seksualnych, które mogą być przyczyną zakażeń
wirusem WZW typu B czy HIV.
 Po powrocie skontaktuj się z lekarzem. Jeśli po powrocie twoje samopoczucie
nie będzie najlepsze, bezzwłocznie udaj się do lekarza i zasięgnij jego porady.
Źródła zakażenia i potencjalne choroby
Woda i żywność
 Wirusowe zapalenie wątroby typu A. Choroba wymaga długiej, kilkumiesięcznej
hospitalizacji. Nieleczona może prowadzić do niewydolności wątroby, a w konsekwencji
do śmierci. Można się przed nią ochronić za pomocą szczepień. Wystarczy przyjąć dwie
dawki szczepionki lub trzy dawki szczepionki skojarzonej i zyskać jednocześnie ochronę
przed WZW typu A i WZW typu B
 Dur brzuszny - choroba wywołująca wysoką gorączkę, może być śmiertelna.
Pojedyncze szczepienie zapewnia odporność na 3 lata.
 Polio – wirus wywołuje chorobę Heinego – Medina. Co 10 lat należy przyjąć dawkę
przypominającą szczepienia.
 Ameba (ameboza) - występuje na całym świecie. Zakażenie amebą następuje w wyniku
połknięcia cyst pierwotniaka, które przedostają się wraz z pokarmem do żołądka.
Niekiedy mogą one umiejscowić się w płucach, wątrobie albo w mózgu, wywołując
wówczas najbardziej niebezpieczny typ choroby. Rocznie na amebozę choruje około
35-50 mln osób, głównie kobiety w ciąży, niemowlęta i małe dzieci.
 Cholera – to jedna z najbardziej zakaźnych chorób bakteryjnych. Zakazić się można
drogą pokarmową, np. poprzez zakażoną wodę. W Polsce choroba nie występuje
epidemicznie od 1922r. Często spotykana w postaci epidemii, zwłaszcza w Ameryce
Południowej, Bangladeszu i Indiach. W Europie występuje rzadko i jest przywożona
z krajów tropikalnych.
Insekty
 Malaria (zimnica) – choroba, potencjalnie śmiertelna, przenoszona przez komary.
 Żółta gorączka (żółta febra) - przenoszona przez niektóre gatunki komarów w strefie
tropikalnej. Szczepionkę przyjmuje się co 10 lat, pełną ochronę zyskuje się już po
10 dniach.
 Denga (gorączka krwotoczna) – ostra wirusowa choroba przenoszona przez różne
rodzaje komarów, występująca w krajach tropikalnych i subtropikalnych.
 Kleszczowe zapalenie opon mózgowych – ostra wirusowa choroba przenoszona
przez kleszcze. Szczepienia przeciwko chorobie zalecane są przez Ministerstwo
Zdrowia. Zaszczepić się powinny szczególnie osoby wyjeżdżające w tereny leśne (np.
na Mazury).
 Japońskie zapalenie mózgu - Wirus japońskiego zapalenia mózgu jest przenoszony
przez komary i atakuje zwykle w regionach wiejskich obszarów, na których występuje.
Kontakty seksualne
 Wirusowe zapalenie wątroby typu B - zakażenie następuje przez krew i płyny
ustrojowe, m.in. podczas kontaktów seksualnych czy w wyniku zabiegów medycznych
wykonanych źle wysterylizowanym sprzętem. Czasem jedynym ratunkiem dla chorego
jest przeszczep wątroby. Choroby można uniknąć dzięki szczepieniu. Pełną ochronę
dają trzy dawki szczepionki przeciwko WZW typu B lub skojarzonej, która chroni zarówno
przeciwko WZW typu B jak i WZW typu A.
 HIV - wirus niedoboru immunologicznego atakuje układ immunologiczny, który chroni
organizm przed różnymi infekcjami, przenoszony najczęściej drogą płciową, poprzez
krew i inne wydzieliny.
 Kiła - choroba weneryczna przenoszona drogą płciową. Pierwszym krokiem
po zdiagnozowaniu choroby jest podanie penicyliny. Nieleczona może prowadzić
do zaburzeń psychicznych, a nawet śmierci.
Urazy lub/i kontakty z zakażoną krwią
 Wirusowe zapalenie wątroby typu B (WZW typu B) – wirus żółtaczki wszczepiennej
jest od 50 do 100 razy bardziej zakaźny niż wirus HIV. Zakazić się można także poprzez
kontakty z placówkami służby zdrowia. Według badań Kliniki Hepatologii Akademii
Medycznej blisko 54% wszystkich zakażeń pochodzi z tych placówek. Przed chorobą
chronią szczepienia.
 Wirusowe zapalenie wątroby typu C (WZW typu C) - określane jest często mianem
cichej epidemii. Większość osób nie wie, że są zakażone i nie odczuwa poważniejszych
dolegliwości. Źródłem zakażeń może być przetaczana krew, wykonywany zastrzyk, czy
zabieg stomatologiczny. Możliwe jest też zakażenie u fryzjera i kosmetyczki. Nie istnieje
szczepionka chroniąca przed tym typem wirusa.
 Tężec - choroba występująca na całym świecie. Pojedyncze szczepienie chroni na blisko
10 lat. Do ewentualnego zakażenia dochodzi w wyniku naruszenia ciągłości skóry.
 HIV - wirus niedoboru immunologicznego atakuje układ odpornościowy. Może
powodować AIDS, czyli zespół nabytego upośledzenia odporności, co w rezultacie
prowadzi do braku zdolności do skutecznego zwalczania infekcji i chorób.
Rodzaje szczepień
Pamiętaj, że szczepionki to najskuteczniejszy sposób zapobiegania chorobom.
 Szczepienia obowiązkowe
Szczepionki przeciwko żółtej febrze (żółtej gorączce) są obecnie obowiązkowe przy wjeździe
do większości krajów Afryki tropikalnej i Ameryki Południowej. Świadectwo szczepienia jest
ważne przez 10 lat. Odporność uzyskuje się po 10 dniach od szczepienia.
 Szczepienia zalecane
Najczęstszym zakażeniem są wirusowe zapalenie wątroby typu A i typu B.
Aby uzyskać pełną ochronę przed WZW typu A oraz WZW typu B zgodnie ze schematem
podstawowym, podaje się trzy dawki szczepionki skojarzonej - druga przypada po miesiącu od
pierwszego wkłucia, a trzecia po 6 miesiącach od pierwszej dawki. Odporność uzyskujemy już
po 4 tygodniach od przyjęcia pierwszej dawki. Nigdy zatem nie jest za późno, aby ochronić się
na długie lata i rozkoszować bezpiecznym wyjazdem na urlop.
Pamiętajmy także, że wszyscy już zaszczepieni przeciwko żółtaczce wszczepiennej (WZW typu
B) powinni zaszczepić się przeciwko żółtaczce pokarmowej (WZW typu A) –– należy przyjąć
dwie dawki szczepionki, przy czym drugą przyjmujemy w odstępie 6-12 miesięcy od pierwszej
dawki. Pierwsza dawka szczepionki zapewnia odporność już po dwóch tygodniach.
Jak również zaszczepieni przeciwko WZW typu A przed wyjazdem powinni zaszczepić się
przeciwko WZW typu B - dwie dawki przyjmujemy w odstępie miesiąca przed wyjazdem,
a trzecią po 6 miesiącach od pierwszej dawki już po powrocie z urlopu.
Uodpornienie na zakażenie durem brzusznym jest wskazane dla osób wyjeżdżających
na dłużej w wiejskie regiony tropikalne.
Należy także pamiętać o szczepionce przeciw tężcowi, która uodparnia na 10 lat.
Szczepionka przeciwko kleszczowemu zapaleniu opon mózgowych chroni na 3 lata, należy
o niej szczególnie pamiętać wyjeżdżając do krajów Europy Środkowej i Wschodniej, Austrii,
Czech, Słowacji i południowych Niemiec.
Ponieważ polio jest wciąż dużym zagrożeniem w krajach rozwijających się. Przed wyjazdem
do kraju, w którym choroba występuje, należy się zaszczepić.
Pamiętajmy, że przed podaniem szczepionki należy przejść badania lekarskie.
Przeciwwskazania
Osoby z chorobami infekcyjnymi przebiegającymi z wysoką gorączką oraz uczulone na
jakikolwiek składnik szczepionki powinny unikać przyjmowania szczepionek. Należy pamiętać,
że młodsi turyści, którzy byli szczepieni w dzieciństwie mogą być uodpornieni i nie muszą
przyjmować kolejnych dawek szczepionek. Szczególnie dotyczy to tężca, błonicy i polio. Osoby
uczulone na kurze białko nie powinny otrzymywać szczepionki przeciwko grypie, żółtej febrze,
natomiast szczepionka przeciw japońskiemu zapaleniu mózgu nie jest wskazana u osób
uczulonych na jad pszczół i os.
Więcej informacji o szczepieniach na stronie www.szczepienia.pl.
***
Więcej informacji:
Marta Godlewska, tel. 693 880 496, mail: [email protected]
Patrycja Pietrzak, tel. 795 520 920, mail: [email protected]