Wirusowe zapalenie wątroby Sytuacja epidemiologiczna Jolanta Piaskowska konsultant wojewódzki w dziedzinie epidemiologii Lipiec 2015 WZW A GRUPY RYZYKA: • podróżujący do krajów o wysokiej lub średniej endemiczności zakażeń HAV, • mężczyźni, którzy uprawiają seks z mężczyznami, • przyjmujący narkotyki. Występowanie: • globalnie szacuje się 1,4 miliona przypadków WZW A rocznie, • endemicznie na całym świecie, szczególnie na obszarach o złym stanie sanitarnym, • rozróżnia się tereny o bardzo wysokiej, pośredniej, niskiej i bardzo niskiej endemiczności, • do 1978 roku Polska była krajem endemiczności wysokiej (ok. 50 tys. zachorowań rocznie), • stopniowo następowała poprawa sytuacji epidemiologicznej i obecnie (po 1997 roku) Polska należała do krajów o niskiej endemiczności, aktualnie endemiczność jest na bardzo niskim poziomie, • zawleczenie wzw A do Polski może skutkować wybuchem epidemii. TABELA 1 – Liczba przypadków WZW typu A w latach 2010 - 2014 dla woj. łódzkiego i Polski Rok 2010 2011 2012 2013 2014 2015 (I półrocze) woj. łódzkie 3 0 2 4 7 2 Polska 155 65 71 48 76 17 wg. CDC WZW B GRUPY RYZYKA: • noworodki urodzone przez matki zakażone HBV, • partnerzy seksualni osób zakażonych, • aktywne seksualnie osoby, które nie są w długoterminowej relacji wzajemnie monogamicznej, • mężczyźni, którzy uprawiają seks z mężczyznami, • iniekcyjni użytkownicy substancji psychoaktywnych (IDU) • domownicy osób z przewlekłym zakażeniem HBV, • pacjenci dializowani, • pracownicy ochrony zdrowia i inni narażeni na kontakt z krwią i płynami ustrojowymi, • mieszkańcy i pracownicy placówek dla osób upośledzonych, • podróżujący do krajów o średniej lub wysokiej częstości występowania zakażenia HBV. Występowanie • ponad 240 milionów ludzi jest długotrwałymi nosicielami HBV, około 600 000 osób umiera co roku z powodu ostrych lub przewlekłych skutków zapalenia wątroby typu B, • zachorowania występują na całym świecie, • nosicielstwo HBV wśród zdrowych osób na świecie waha się od 1% do nawet 20% (kraje tropikalne), w Polsce wynosi około 1%, • zachorowania w Polsce mają charakter endemiczny, epidemii nie notowano, sytuacja ze złej w latach wcześniejszych obecnie uległa poprawie. NIZP-PZH Prof. W. Magdzik Małgorzata Stępień NIZP-PZH Małgorzata Stępień NIZP-PZH TABELA 2 – Liczba przypadków WZW typu B ogółem w latach 2010 - 2014 dla woj. łódzkiego i Polski Rok 2010 2011 2012 2013 2014 2015 (I półrocze) woj. łódzkie 185 197 224 148 153 124 Polska 1633 1583 1583 1540 2769 1713 TABELA 3 – Liczba przypadków ostrego WZW typu B w latach 2010 - 2014 dla woj. łódzkiego i Polski Rok 2010 2011 2012 2013 2014 2015 (I półrocze) woj. łódzkie 11 12 6 7 7 0 Polska 128 104 78 81 68 28 TABELA 4 – Liczba przypadków przewlekłego WZW typu B w latach 2010 - 2014 dla woj. łódzkiego i Polski Rok 2010 2011 2012 2013 2014 2015 (I półrocze) woj. łódzkie 174 185 281 141 146 124 Polska 1505 1479 1505 1459 2701 1685 wg. CDC WZW C GRUPY RYZYKA: • IDU, • pacjenci poddawani zabiegom inwazyjnym, w tym chorzy dializowani, • pracownicy ochrony zdrowia i inni narażeni na kontakt z krwią i płynami ustrojowymi, • osoby z zakażeniem HIV, • dzieci matek zakażonych HCV. Występowanie • co roku 3-4 mln osób zakaża się wirusem zapalenia wątroby typu C, • około 150 milionów ludzi jest przewlekle zakażonych i zagrożonych rozwojem marskości wątroby i / lub rakiem wątroby, • ponad 350 000 osób umiera z powodu wirusowego zapalenia wątroby typu C chorób wątroby związanych z roku na rok, • wirusowe zapalenie wątroby typu C występuje na całym świecie (w niektórych krajach do 5% populacji). wg. WHO NIZP-PZH Polska Grupa Ekspertów HCV Zakażenia WZW C w USA według źródła 2012 r. wg. CDC TABELA 5 – Liczba przypadków WZW typu C ogółem w latach 2010 - 2014 dla woj. łódzkiego i Polski Rok 2010 2011 2012 2013 2014 2015 (I półrocze) woj. łódzkie 187 197 286 243 369 174 Polska 2169 2189 2265 2641 3553 1944 TABELA 6 – Liczba przypadków WZW B + C w latach 2010 - 2014 dla woj. łódzkiego i Polski Rok 2010 2011 2012 2013 2014 2015 (I półrocze) woj. łódzkie 5 4 7 3 3 1 Polska 38 30 33 35 36 10 ŹRÓDŁA: • • • • • • • Magdzik W. Naruszewicz-Lesiuk D. Zieliński A. Choroby zakaźne i pasożytnicze – epidemiologia i profilaktyka alfa - medica press 2007 Bogdan Wojtyniak Paweł Goryński i Bożena Moskalewicz SYTUACJA ZDROWOTNA LUDNOŚCI POLSKI I JEJ UWARUNKOWANIA Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny Warszawa 2012 Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny Zakład Epidemiologii Główny Inspektorat Sanitarny Departament Zapobiegania oraz Zwalczania Zakażeń i Chorób Zakaźnych u Ludzi CHOROBY ZAKAŹNE I ZATRUCIA W POLSCE W 2012 R. M. Popović - Sytuacja epidemiologiczna wirusowych zapaleń wątroby w Polsce i województwie łódzkim w latach 1970 - 2003 J. Maciaszek- Podstawka Wirusowe zapalenie wątroby typu C w Polsce i województwie łódzkim w latach 1997 - 2003 Małgorzata Stępień Zmiany w nadzorze nad WZW B i C –NIZP-PZH Magdalena Rosińska, Mirosław P. Czarkowski Zakład Epidemiologii Państwowego Zakładu Higieny Pojęcie czułości w systemie nadzoru epidemiologicznego i jej praktyczne implikacje • Centers for Disease Control and Prevention • World Health Organization Dziękuję za uwagę