WOJNY GREKÓW Z PERSAMI

WOJNY GREKÓW Z PERSAMI
1. Powstanie jońskie 500-494
2. Wyprawa perska w 490 r. p.n.e.
3. Wyprawa Kserksesa w 480 r. p.n.e.
4. Ateński Związek Morski
GENEZA WOJEN GRECKO - PERSKICH
 zajęcie miast - państw greckich w Azji Mniejszej przez Persję (
Milet , Efez , Fokida ) i obłożenie ich podatkami co wywołało
powstanie zbrojne Greków.( powstanie jońskie ).
 mieszanie się władców Persji w wewnętrzne sprawy państw
greckich poprzez popieranie tyranów ( np. Hippiasza)
niepopularnych w Grecji. ( czyli
 wrogi stosunek Greków do despotycznej monarchii perskiej ,
będącej zaprzeczeniem greckich ideałów wolnościowych
 przejęcie przez Persów kontroli nad Cieśninami Bosfor i
Hellespont , łączących M. Egejskie z M.Czarnym , terenem
eksportu surowców z kolonii w Azji Mniejszej do Grecji
kontynentalnej.
 poparcie Aten dla powstańców greckich w Azji Mniejszej (498 r.
p.n.e.).
WYPRAWA PERSKA 490 R. P.N.E.
BITWA POD MARATONEM
• siły greckie to 10 tyś Ateńczyków ( pod
wodzą Militiadesa) i 900 - set Platejczyków
- znacząca przewaga Persów ( ok.. 20 tys
– pod wodzą Datysa).
• bitwę stoczono w otwartym polu ,
• zwycięstwo Greków dzięki lepszemu
wyszkoleniu bojowemu i taktyce walki
tzw. falandze - ciężkozbrojnym żołnierzom
piechoty walczącym w zwartym szyku i
uzbrojonym w 6 metrowe włócznie.
• wycofanie się Persów do Azji Mniejszej
• znaczenie zwycięstwa pod Maratonem
- odbiło się szerokim echem w świecie greckim
( pierwsze zwycięstwo nad Persami w
otwartym polu) – wzmocnienie ducha walki
w całej Grecji
- niewielkie znaczenie z punktu widzenia
strategicznego. – siły perskie nadal
olbrzymie
- wzrost woli rewanżu wśród władców Persji
Militiades
Datys
Dariusz
Bitwa pod Maratonem
• bitwę stoczono w
otwartym polu ,
• zwycięstwo Greków
dzięki lepszemu
wyszkoleniu bojowemu i
taktyce walki tzw.
falandze ciężkozbrojnym
żołnierzom piechoty
walczącym w zwartym
szyku i uzbrojonym w 6
metrowe włócznie.
• wycofanie się Persów
do Azji Mniejszej
Znaczenie bitwy pod Maratonem
•
wycofanie się Persów do Azji
Mniejszej
• znaczenie zwycięstwa pod
Maratonem
- odbiło się szerokim echem w
świecie greckim ( pierwsze
zwycięstwo nad Persami w
otwartym polu) – wzmocnienie
ducha walki w całej Grecji
- niewielkie znaczenie z punktu
widzenia strategicznego. – siły
perskie nadal olbrzymie
- wzrost woli rewanżu wśród władców
Persji
Lata 490-480
• zmiana tronu (Kserkses)
w Persji opóźniła
wyprawę na Greków
• dwie koncepcje wojny w
świecie greckim
- walka na lądzie –
zwolennikiem Sparta
(Leonidas)
- wojna na morzu –
zwolennikiem Ateny
(Temistokles)
• budowa ateńskiej floty
wojennej – 200
trójrzędowców
II kampania króla Kserksesa w czerwcu roku 480 p.n.e.
• osobiste dowództwo króla
perskiego i staranniejsze
przygotowanie wyprawy.
• przekroczenie cieśniny
Hellespont, marsz na południe
wzdłuż wybrzeża trackiego i
macedońskiego
• atak armii lądowej z
północnej Grecji ( bitwa w
wąwozie Termopile ) ,
będącym otworem do Grecji
południowej - obronę
powierzono królowi Sparty
Leonidasowi
• Nierozstrzygnięta bitwa
morska około przylądka
Artemizjon
Leonidas pod Termopilami
BITWA POD SALAMINĄ
•
•
•
zajęcie Grecji środkowej i
zniszczenie Aten – ludność
wycofała się na Peloponez i
Salaminę
perska armia morska stoczyła
bitwę z wycofującymi się
Ateńczykami w cieśninie
Salamina 29 IX 480 i poniosła
klęskę w walce ze zwrotniejszymi
okrętami Hellenów. pod
dowództwem Temistoklesa.
po tej klęsce Kserkses obawiając
się odcięcia drogi morskiej do Azji
Mniejszej, wycofał się do Babilonii
, dla stłumienia powstania.
BITWA POD PLATEJAMI
• kampania roku 479
p.n.e. zakończona
druzgocącą klęską
Persów w bitwie pod
Platejami w Beocji ( 70
tyś Greków przeciwko
140 tyś. Persów ).
• Wybuch powstania polis
jońskich w Azji Mniejszej
479
• zniszczenie floty perskiej
wokół przylądka Mekele
ZWIĄZEK MORSKI
• Związek Morski 478/477
– sojusz polis greckich w rejonie M.
Egejskiego, pod przewodnictwem Aten
• cele
- ostateczne wyzwolenie wszystkich Greków
spod panowania perskiego
- dostarczanie przez członków Związku
okrętów i pieniędzy (Skarbiec na Delos)
• *działania wojenne zakończyły się
wycofaniem Persów z obszarów
śródziemnomorskich , gdzie żyli Grecy w
449 – pokój Kaliasa
• po klęsce Persów nastąpił wzrost
znaczenia Aten i Sparty w Helladzie
aż do bitwy Greków z
Macedończykami pod Cheroneą w
338 r p.n.e. , która położyła na zawsze
kres hegemonii Grecji w basenie
Morza Śródziemnego.