Przesiewowe badanie logopedyczne wrzesień 2007

Przesiewowe badanie
logopedyczne
uczniów z klas I
wrzesień/październik 2011r
Cel badania:
ocena stanu mowy
u dzieci podejmujących naukę w szkole.
Termin przeprowadzenia badania:
Wrzesień/październik 2011r, po otrzymaniu
pisemnej zgody rodziców.
Metodologia
Narzędziem badawczym był Logopedyczny Test
Przesiewowy Dla Dzieci w Wieku Szkolnym
autorstwa S. Grabiasa, Z. Kurkowskiego,
T. Woźniaka. Test ten oceniał sprawność językową
dzieci w wieku 6.1 – 14.11 lat. Był
wystandaryzowany w grupie 1800 dzieci w wieku 614 lat.
Test składał się z czterech Podtestów:
Podtest 1 - Badanie wymowy (polecenia Nr 1,2)
Podtest II - Badanie sprawności narracyjnej (polecenia
Nr 3,4)
Podtest III - Badanie motoryki narządów mowy
(polecenie Nr 5)
Podtest IV - Badanie percepcji dźwięków mowy
(polecenia Nr 5,6)
Podtest I - Badanie wymowy
Służył ocenie poprawności realizacji głosek. Zastosowano
skrócony kwestionariusz obrazkowy składający się z 20
obrazków, których nazwy zawierały najczęściej
zniekształcane głoski: [r] [š] [ž] [č] [з] [z] [c] [ś] [ź] [ć] [k]
[g]. Dziecko otrzymywało
1 punkt za każdy obrazek nazwany poprawnie.
Podtest I zawierał również próbę powtarzania zdań
1. W Szczebrzeszynie chrząszcz brzmi w trzcinie
i Szczebrzeszyn z tego słynie.
2. Trzy pstre przepiórzyce przeleciały przez trzy pstre kamienice.
3. I cóż, że ze Szwecji.
4. Król Karol kupił królowej Karolinie korale koloru koralowego.
Badany otrzymywał 1 punkt za każdy poprawnie powtórzony wyraz
– maksymalnie 26 punktów.
Podtest II - Badanie sprawności narracyjnej
(semantycznej,
struktury opowiadania, językowej realizacji wypowiedzi)
Zastosowano tutaj dwa polecenia dotyczące opowiadania,
w tym opowiadanie historyjki obrazkowej.
Polecenie 3
polegało na zbudowaniu wypowiedzi na podstawie wiedzy, jaką
dziecko zmagazynowało w umyśle. Badano sposób
strukturowania tej wiedzy. Oceniano:
 umiejętność włączania konkretnej postaci do klasy zjawisk
ogólniejszych (krasnoludek – postać z bajki, mały człowiek,
skrzat)
 umiejętność wyodrębniania cech fizycznych postaci (wzrost,
wygląd)
 umiejętność wyodrębniania cech psychicznych (wesoły, dobry)
 umiejętność wyodrębniania miejsca pobytu (dom, las)
 umiejętność wyodrębniania pół aktywności postaci (praca,
pomaganie)
Każda kategoria semantyczna oceniana była na 2 punkty.
Dopuszczało się pomoc w wypowiedzi poprzez zadanie pytania
pomocniczego. Wtedy poprawna odpowiedź oceniana była na 1
punkt.
Polecenie 4 - opowiadanie historyjki
obrazkowej
Zdarzenia dziecko musiało poukładać
w logiczny ciąg narracyjny.
Podtest III – Badanie motoryki narządów mowy
Zawarto tutaj 6 prób, które miały na celu ocenę
sprawności motorycznej języka. Każdy
poprawny ruch języka oceniano na 1 punkt.
Podtest IV – Badanie percepcji dźwięków mowy
Oceniano tutaj umiejętność różnicowania
dźwięków mowy oraz umiejętność analizy
głoskowej
Umiejętność różnicowania dźwięków
mowy
Próba polegała na ocenie przez dziecko, czy podane przez
logopedę pary wyrazów były takie same, czy inne.
Były to następujące słowa:
 arka – marka
 wastowa – wastowa
 kartaka – gartaka
 samoza – samoza
 ślokoda – ślokoda
 mażaka –maszaka
 tadatara – gatatara
 rakoloka – rakoroka
 wasasala – wacasala
 zaczadata – zaszadata
Za każdą poprawna odpowiedź dziecko otrzymywało 1 punkt, w
sumie mogło zdobyć 10 punktów.
Analiza głoskowa wyrazów
Należało przegłoskować następujące słowa:
meduza, samorodek, kolaborant, radiotelefon, mikroencefalopatia.
Za każde poprawnie przegłosowane słowo dziecko otrzymywało 1
punkt. Maksymalnie w tej próbie mogło otrzymać 5 punktów.
W całym teście maksymalnie można było
otrzymać 122 punkty. Normą dla dzieci
w wieku 7 lat jest 66 – 91 punktów, dla dzieci
w wieku 6 lat – 37-65. Dzieci
z wadami wymowy mogły uzyskać wynik
ogólny w normie.
Liczba przebadanych dzieci
Przebadanych zostało 78 dzieci z klas IA, IB,
IC.
Wyniki badań
47 (60,26%) przebadanych uzyskało wynik
w granicach normy, wynik powyżej przeciętnej
uzyskało 19 uczniów (24,36%). 10 osób (12,82%)
miało wynik poniżej przeciętnej, a niski – 2
(2,56%). Najwięcej punktów – 104 - otrzymała
uczennica z klasy IA. Najmniej – 46 punktów –
uczeń z klasy IA.
Wyniki badania w poszczególnych klasach
20
18
16
14
12
10
8
6
4
2
0
Klasa I A
Klasa I B
Klasa I C
Niski
Poniżej
normy
Norma
Powyżej
normy
Wady wymowy
Z przebadanych 78 uczniów, 29 (37%) miało wady
wymowy. Najczęściej były to seplenienia (41,4%)
oraz rotacyzmy (13,8%).
Dla porównania




W roku szkolnym 2007/2008 wady wymowy
zdiagnozowano u 23 uczniów(33,82%)
W roku szkolnym 2008/2009 wady wymowy
zdiagnozowano u 24 (36%) przebadanych
dzieci
W roku szkolnym 2009/2010 wady wymowy
zdiagnozowano u 18 uczniów (25%)
W roku szkolnym 2010/2011 wady wymowy
zdiagnozowano u 24 uczniów (34,7%)
Wady wymowy w poszczególnych latach
40,00%
35,00%
30,00%
25,00%
2007/2008
2008/2009
20,00%
2009/2010
2010/2011
15,00%
2011/2012
10,00%
5,00%
0,00%
wady wymowy
Jakościowa ocena wymowy
Rok szkolny 2011/2012
Seplenienie
12 (37%)
Rotacyzm
12 (41,4%)
Seplenienie
międzyzębowe
Seplenienie + Rotacyzm
2 (6,9%)
Mowa bezdźwięczna
1 (3,4%)
4 (13,8%)
Seplenienie + mowa
2 (6,9%)
bezdźwięczna
Rotacyzm + dyslabialność 1 (3,4%)
Występowanie wad wymowy
w poszczególnych klasach
Klasa I A
Ogółem uczniów w klasie – 29
Liczba uczniów z wadą wymowy – 9, w tym:
Seplenienie – 4
Rotacyzm – 3
Rotacyzm + Dyslabialność – 1
Seplenienie + Rotacyzm – 1

Klasa I B
Ogółem uczniów w klasie – 28
Liczba uczniów z wadą wymowy – 11, w tym:
Seplenienie – 3
Seplenienie międzyzębowe – 2
Seplenienie + Mowa bezdźwięczna – 2
Seplenienie + Rotacyzm – 2
Rotacyzm - 2

Klasa I C
Ogółem uczniów w klasie – 21
Liczba uczniów z wada wymowy – 9, w tym:
Mowa bezdźwięczna – 1
Seplenienie – 5
Rotacyzm – 2
Seplenienie + Rotacyzm – 1

Porównanie jakościowej oceny wad
wymowy w poszczególnych klasach
15
10
5
0
Seplenienie
Rotacyzm
Rotac.+dyslab.
M. bezdźw
Sepl. Międz.
Sepl.+Rotac.
Sepl.+m. bezdźw.
Wnioski





W porównaniu z ubiegłymi latami więcej uczniów ma wady
wymowy
Najczęstsze wady artykulacyjne to seplenienie
i rotacyzm
W porównaniu z ubiegłymi latami występuje duży odsetek
uczniów z mową bezdźwięczną
U 3 uczniów występują bardzo złożone wady wymowy
współwystępujące z agramatyzmami i niepłynnością mowy, co
wymaga poszerzonego postępowania diagnostycznego (badanie
foniatryczne, psychologiczne, neurologiczne)
Większość uczniów została objęta systematyczną pomocą
logopedyczną
Dziękuję za uwagę