Przesiewowe badanie logopedyczne wrzesień 2007

Przesiewowe badanie
logopedyczne
uczniów z klas I
wrzesień 2012r
Cel badania:
ocena stanu mowy
u dzieci podejmujących naukę w szkole.
Termin przeprowadzenia badania:
Wrzesień 2012r, po otrzymaniu pisemnej zgody
rodziców.
Metodologia
Narzędziem badawczym był Logopedyczny Test
Przesiewowy Dla Dzieci w Wieku Szkolnym
autorstwa S. Grabiasa, Z. Kurkowskiego,
T. Woźniaka. Test ten oceniał sprawność językową
dzieci w wieku 6.1 – 14.11 lat. Był
wystandaryzowany w grupie 1800 dzieci w wieku 614 lat.
Test składał się z czterech Podtestów:
Podtest 1 - Badanie wymowy (polecenia Nr 1,2)
Podtest II - Badanie sprawności narracyjnej (polecenia
Nr 3,4)
Podtest III - Badanie motoryki narządów mowy
(polecenie Nr 5)
Podtest IV - Badanie percepcji dźwięków mowy
(polecenia Nr 5,6)
Podtest I - Badanie wymowy
Służył ocenie poprawności realizacji głosek. Zastosowano
skrócony kwestionariusz obrazkowy składający się z 20
obrazków, których nazwy zawierały najczęściej
zniekształcane głoski: [r] [š] [ž] [č] [з] [z] [c] [ś] [ź] [ć] [k]
[g]. Dziecko otrzymywało
1 punkt za każdy obrazek nazwany poprawnie.
Podtest I zawierał również próbę powtarzania zdań
1. W Szczebrzeszynie chrząszcz brzmi w trzcinie
i Szczebrzeszyn z tego słynie.
2. Trzy pstre przepiórzyce przeleciały przez trzy pstre kamienice.
3. I cóż, że ze Szwecji.
4. Król Karol kupił królowej Karolinie korale koloru koralowego.
Badany otrzymywał 1 punkt za każdy poprawnie powtórzony wyraz
– maksymalnie 26 punktów.
Podtest II - Badanie sprawności narracyjnej
(semantycznej,
struktury opowiadania, językowej realizacji wypowiedzi)
Zastosowano tutaj dwa polecenia dotyczące opowiadania,
w tym opowiadanie historyjki obrazkowej.
Polecenie 3
polegało na zbudowaniu wypowiedzi na podstawie wiedzy, jaką
dziecko zmagazynowało w umyśle. Badano sposób
strukturowania tej wiedzy. Oceniano:
 umiejętność włączania konkretnej postaci do klasy zjawisk
ogólniejszych (krasnoludek – postać z bajki, mały człowiek,
skrzat)
 umiejętność wyodrębniania cech fizycznych postaci (wzrost,
wygląd)
 umiejętność wyodrębniania cech psychicznych (wesoły, dobry)
 umiejętność wyodrębniania miejsca pobytu (dom, las)
 umiejętność wyodrębniania pół aktywności postaci (praca,
pomaganie)
Każda kategoria semantyczna oceniana była na 2 punkty.
Dopuszczało się pomoc w wypowiedzi poprzez zadanie pytania
pomocniczego. Wtedy poprawna odpowiedź oceniana była na 1
punkt.
Polecenie 4 - opowiadanie historyjki
obrazkowej
Zdarzenia dziecko musiało poukładać
w logiczny ciąg narracyjny.
Podtest III – Badanie motoryki narządów mowy
Zawarto tutaj 6 prób, które miały na celu ocenę
sprawności motorycznej języka. Każdy
poprawny ruch języka oceniano na 1 punkt.
Podtest IV – Badanie percepcji dźwięków mowy
Oceniano tutaj umiejętność różnicowania
dźwięków mowy oraz umiejętność analizy
głoskowej
Umiejętność różnicowania dźwięków
mowy
Próba polegała na ocenie przez dziecko, czy podane przez
logopedę pary wyrazów były takie same, czy inne.
Były to następujące słowa:
 arka – marka
 wastowa – wastowa
 kartaka – gartaka
 samoza – samoza
 ślokoda – ślokoda
 mażaka –maszaka
 tadatara – gatatara
 rakoloka – rakoroka
 wasasala – wacasala
 zaczadata – zaszadata
Za każdą poprawna odpowiedź dziecko otrzymywało 1 punkt, w
sumie mogło zdobyć 10 punktów.
Analiza głoskowa wyrazów
Należało przegłoskować następujące słowa:
meduza, samorodek, kolaborant, radiotelefon, mikroencefalopatia.
Za każde poprawnie przegłosowane słowo dziecko otrzymywało 1
punkt. Maksymalnie w tej próbie mogło otrzymać 5 punktów.
W całym teście maksymalnie można było
otrzymać 122 punkty. Normą dla dzieci
w wieku 7 lat jest 66 – 91 punktów, dla dzieci
w wieku 6 lat – 37-65. Dzieci
z wadami wymowy mogły uzyskać wynik
ogólny w normie.
Liczba przebadanych dzieci
Przebadanych zostało 48 dzieci z wszystkich
klas pierwszych.
Wyniki badań
32 przebadanych uzyskało wynik
w granicach normy, wynik powyżej przeciętnej
uzyskało 9 uczniów. 6 osób miało wynik poniżej
przeciętnej, a niski – 1
Wyniki badania w poszczególnych klasach
KLASA
WYNIK
NISKI
WYNIK
PONIŻEJ
PRZECIĘTNEJ
WYNIK
W NORMIE
WYNIK
POWYŻEJ
PRZECIĘTNEJ
WADA
WYMOWY
A
-
1
12
4
7
B
-
5
8
3
9
C
1
0
12
2
6
RAZEM
1
6
32
9
22
Wady wymowy
Z przebadanych 48 uczniów, 22 (49%) miało wady
wymowy. Najczęściej były to seplenienia oraz
rotacyzmy. Złożone wady wymowy zdiagnozowano
u 6 uczniów. 9 uczniów wymaga ćwiczeń dykcyjnych
połączonych z ćwiczeniami słuchu fonematycznego,
bo pomimo poprawnej wymowy głosek w izolacji, w
ciągu fonicznym występują liczne substytucje.
Uwarunkowane jest to głównie trudnościami w
percepcji dźwięków mowy oraz dyskoorynacją
aparatu artykulacyjnego.
Na logopedyczne zajęcia grupowe
zakwalifikowano 15 dzieci, 7 – na zajęcia
indywidualne prowadzone w obecności
rodziców.
Czas trwania jednych zajęć to 30 min. Średnia
liczba godzin w roku szkolnym to 15 h dla
każdego dziecka.
Dla porównania





W roku szkolnym 2007/2008 wady wymowy
zdiagnozowano u 23 uczniów(33,82%)
W roku szkolnym 2008/2009 wady wymowy
zdiagnozowano u 24 (36%) przebadanych dzieci
W roku szkolnym 2009/2010 wady wymowy
zdiagnozowano u 18 uczniów (25%)
W roku szkolnym 2010/2011 wady wymowy
zdiagnozowano u 24 uczniów (34,7%)
W roku szkolnym 2011/2012 wady wymowy
zdiagnozowano u 22 uczniów (49%)
Występowanie wad wymowy
w poszczególnych klasach
Klasa I A
Ogółem uczniów w klasie – 17
Liczba uczniów z wadą wymowy – 7, w tym:
Wady sprzężone – 3
Trudności dykcyjne - 4

Klasa I B
Ogółem uczniów w klasie – 16
Liczba uczniów z wadą wymowy – 9, w tym:
Seplenienie – 6
Rotacyzm – 1
Trudności dykcyjne - 2

Klasa I C
Ogółem uczniów w klasie – 15
Liczba uczniów z wada wymowy – 6, w tym:
Złożone wady wymowy – 2
Rotacyzm – 1
Trudności dykcyjne – 3

Wnioski





W porównaniu z ubiegłymi latami liczba uczniów z wadą wymowy
jest zbliżona. Ze względu na ogólną mniejszą liczbę uczniów
w pierwszych klasach, procent wad wymowy jest wyższy niż
w ubiegłych latach.
Najczęstsze wady artykulacyjne to seplenienie
i rotacyzm.
W porównaniu z ubiegłymi latami występuje duży odsetek
uczniów z trudnościami dykcyjnymi.
U 5 uczniów występują bardzo złożone wady wymowy
wymagające intensywnych ćwiczeń logopedycznych.
Wszyscy uczniowie zostali objęci pomocą logopedyczną.