METODY PRACY STOSOWANE W NASZYM

METODY PRACY STOSOWANE W NASZYM
PRZEDSZKOLU
1. Metoda Dobrego Startu dr Marty Bogdanowicz
Metoda przystosowana do pracy z dziećmi jako etap wstępny nauki czytania i pisania, oparta
na grach i zabawach z piosenką. Zdolność koncentracji i słuchania jest niezbędnym
warunkiem każdego procesu uczenia się. Rozwój tych umiejętności jest pierwszym krokiem
na drodze do rozwoju społecznego i twórczego. Gry i zabawy z piosenką rozwijają
wyobraźnię i możliwości twórcze, uczą bycia w grupie oraz integrują grupę. Rozwijają także
zdolność ekspresji i improwizacji. Wprowadzają w relaks. Zalecane są na każdym etapie
edukacji zarówno przedszkolnej jak i szkolnej. W tym celu dr hab. Marta Bogdanowicz
opracowała "Metody Dobrego Startu". Materiał graficzny zawiera 25 prostych wzorów
graficznych uporządkowanych wg stopnia trudności. Początek stanowią kropki, przecinki,
potem pojawiają się linie pionowe, poziome i faliste. Dalej znajdują się linie pionowe i
poziome o zróżnicowanej długości, odmiennie ułożone w przestrzeni oraz linie ukośne i
łamane. Następnie znajdują się linie krzyżujące się i linie krzywe tworzące figury
geometryczne: spiralę, koło, elipsę oraz połączenia linii i koła. Zestaw wzorów kończą
wielokąty: kwadrat, prostokąt, trójkąt.
Ogólne założenia Metody Dobrego Startu:
1. wielozmysłowe uczenie dziecka wykonywania ruchów zharmonizowanych w
określonej przestrzeni i czasie
2. rozwijanie podstawowych funkcji spostrzegania i motoryk
2. Metoda ruchu rozwijającego Weroniki Sherborne
Ruch jest jedną z podstawowych potrzeb człowieka. Towarzyszy mu
od chwili narodzin przejawiając się w różnych formach: w zabawie, w aktywnym
wypoczynku oraz w codziennej pracy (domowej, zawodowej). Służy do wyrażania emocji,
nawiązywania kontaktów i porozumiewania się.
Weronika Sherborne tworząc metodę Ruchu Rozwijającego opierała się przede
wszystkim na teorii R. Labana oraz na doświadczeniach z własnej długoletniej pracy z
dziećmi upośledzonymi umysłowo. Opracowany przez W. Sherborne system ćwiczeń
wywodzi się z naturalnych potrzeb dziecka, zaspokajanych w kontakcie z dorosłymi w
trakcie tzw. „baraszkowania”. Prostota i naturalność są głównymi walorami metody Weroniki
Sherborne i stanowią o jej wartości i powodzeniu.
Podstawowe założenia metody, to rozwijanie przez ruch:

świadomości własnego ciała i usprawniania ruchowego,
 świadomości przestrzeni i działania w niej,
 dzielenia przestrzeni z innymi ludźmi i nawiązywania z nimi bliskiego kontaktu.
Dziecko poznaje więc własne ciało i przestrzeń, która je otacza, spotyka w niej innego
człowieka, uczy się współpracować, zdobywa zaufanie do siebie i innych, a czując się
bezpieczne może stać się twórcze. Ruch jest zabawą, która daje przeżycie radości i dzielenia
jej z innymi, co jest bardzo ważne w nawiązywaniu kontaktów społecznych.
3. Metody aktywizujące
Metody służące do tworzenia takich sytuacji edukacyjnych w których wychowankowie
odgrywają czynną rolę w realizacji określonych zadań. Należą do nich: Burza mózgów,
Metoda projektu, Drama, Symulacje, Gry planszowe, Myślące kapelusze, Drzewko
decyzyjne, Rybi szkielet.
Burza Mózgów
Metoda ta służy rozwiązywaniu problemów w sposób twórczy, rozwijaniu sprawności
umysłowych oraz osobistych zainteresowań. Rozwija kreatywność, przełamuje opory przed
przedstawieniem własnych pomysłów, pobudza wyobraźnię. Metoda polega na podawaniu w
krótkim czasie dużej liczby różnych skojarzeń, rozwiązań, które nasuwa wyobraźnia. W
czasie burzy mózgów pracuje się indywidualnie ale na rzecz całego zespołu, którego
zadaniem jest zgromadzenie jak największej liczby pomysłów czy faktów do danego
problemu.
Metoda projektu
Jedną z kluczowych umiejętności, w jakie przedszkole wyposażyć ma dziecko to twórcze
myślenie. Taką możliwość daje metoda projektów. Polega ona na wykonaniu przez
dzieci zadań poprzez samodzielne poszukiwania pod opieką nauczyciela. Dzieci w trakcie
pracy nad projektem uczą się:




przeprowadzania rozmów,
samodzielnego poszukiwania materiałów,
współdziałania w grupie,
odpowiedzialności
Drama
Jest metodą pedagogiczną, która sprzyja wydobywaniu i rozwijaniu najbardziej
pożądanych cech osobowości człowieka. Wykorzystuje ona naturalną skłonność dziecka do
naśladownictwa, sprzyja rozwijaniu aktywności intelektualnej, emocjonalnej i ruchowej.
Drama wzmacnia więź koleżeńską i grupową oraz poczucie współpracy i
współodpowiedzialności. Metoda ta odrywa dziecko od codziennej rzeczywistości,
rozładowuje kompleksy i napięcia psychiczne, pomaga w nawiązywaniu emocjonalnych
kontaktów z rówieśnikami, rozbudza wiarę we własne siły. Drama polega na wczuwaniu się
w role, na improwizacji, która angażuje ruch, gest, mowę, myśli i uczucia. Głównym
sposobem pracy w dramie jest bycie w roli. Polega ona na tym, że dziecko jest sobą w
nowej roli, nieznanej sytuacji.
Symulacje
Jest to naśladowanie rzeczywistości, odgrywanie ról, zgodnie z ich realizacją w
prawdziwym świecie. Dzieci uczą się na błędach, można powtórzyć sytuacje, nieudane
zachowania poddać korekcie. Doskonalimy w ten sposób konkretne życiowe umiejętności
naszych dzieci.
Gry planszowe
Gry i zabawy są znanym elementem zajęć w przedszkolu . Oprócz dobrej zabawy niosą
ze sobą treści dydaktyczne i wychowawcze. Uczą ścisłego przestrzegania reguł. Gry
planszowe wpływają na:







twórcze myślenie,
rozwijają wyobraźnię,
zmuszają do współdziałania,
wymuszają precyzyjne redagowanie poleceń,
są niekonwencjonalnym sposobem uczenia się,
dają satysfakcję z wykonanej pracy,
treści ujęte w grach głęboko zapadają w pamięć.
Myślące kapelusze
Jest to metoda skutecznego porozumiewania się w różnych sytuacjach prezentacji
własnego punktu widzenia, przygotowania się do publicznych wystąpień a także sztuki
dyskutowania. W tej metodzie wykorzystywanych jest pięć kolorowych kapeluszy, które
symbolizują sposoby postrzegania problemów:





kolor biały - opiera się na neutralnych faktach, liczbach, danych, argumentuje na
płaszczyźnie rzeczowej,
kolor czerwony – ukazuje emocje i uczucia, wyraża przypuszczenia,
kolor czarny – widzi same problemy, wnosi trudności, wszystko jest dla niego
niemożliwe, wydaje negatywne opinie,
kolor niebieski – oznacza się chłodnym dystansem, kontroluje i czuwa nad innymi
kapeluszami,
kolor żółty – kieruje się optymizmem, myśli pozytywnie, widzi wszystko w jasnych
barwach.
Dzieci przedstawiają swoje podejście, dyskutują i mówią o swoich odczuciach.
Drzewko decyzyjne
Ta metoda uczy efektywnego współdziałania w zespole i pracy w grupie, budowania więzi
międzyludzkich. Celem jest kształtowanie umiejętności dokonywania wyboru i
podejmowania decyzji.
Rybi szkielet
Pozwala na zaplanowanie działań zmierzających do likwidacji problemu a nawet przyczyn.
4. Metoda prof. Lwa Wygotskiego
Kluczowym elementem jego metody jest „strefa najbliższego rozwoju”. U jej podstawy
leży zabawa, która według Wygotskiego jest naturalną aktywnością dziecka, jednocześnie
stanowiąc dla niego sferę najbliższego rozwoju, dzięki czemu dziecko w trakcie zabawy
rozwija się i zwiększa swoje umiejętności i możliwości. Dodatkowo jest ona bardzo
atrakcyjna, co pozytywnie wpływa na zaangażowanie dziecka w działanie. Metoda
Wygotskiego opiera się na przekazywaniu dziecku narzędzi umysłowych, dzięki czemu staje
się ono bardziej samodzielne, wierzy we własne siły i możliwości. Ułatwia to proces uczenia
się, motywuje dziecko do aktywnego radzenia sobie w sytuacjach problemowych oraz
śmiałego podejmowania własnych działań. Metoda Lwa Wygotskiego leży u podstawy
nowatorskiego programu edukacyjnego dla dzieci w wieku 3 – 7 lat „Klucz do Uczenia Się”,
który składa się z dwunastu modułów tematycznych:
 Matematyka sensoryczna
 Logika
 Matematyka
 Program literacki
 Gry rozwijające
 Od bazgrania do pisania
 Wizualno – przestrzenny
 Kreatywne – modelowanie
 Konstrukcje
 Program badawczy
 Ruch ekspresyjny
 Ty – ja – świat
Każdy moduł, w różnych proporcjach wspomaga fundamenty wczesnego rozwoju:
komunikację, czytanie i pisanie, rozwiązywanie problemów, wyciąganie wniosków i
arytmetykę, rozwój twórczy, wiedzę o otaczającym świecie, rozwój osobisty, społeczny i
emocjonalny oraz rozwój fizyczny.
5. Metoda dr Paula Dennisona
Jest metodą wspierania naturalnego rozwoju człowieka, bez względu na jego wiek, poprzez
różne ćwiczenia ruchowe. Dr Dennison na bazie różnych dziedzin nauki, stworzył metodę
wspierającą proces uczenia. Kinezjologia Edukacyjna wykorzystuje proste ćwiczenia fizyczne
opracowane w taki sposób aby zintegrować pracę ciała i umysłu Ćwiczenia „Gimnastyki
Mózgu” są wstępem do Kinezjologii Edukacyjnej. Składają się one z ruchów, które wykonują
dzieci w pierwszych latach życia niezbędnych dla rozwoju koordynacji oczu, uszu, rąk i
całego ciała. Dzięki ćwiczeniom „Gimnastyki Mózgu” wszystkie części mózgu włączają się i
mogą ze sobą współpracować.. „Gimnastyka Mózgu” jest jednym ze sposobów na obniżenie
poziomu stresu w procesie uczenia się.
Ta uniwersalna metoda:












pokonuje stresy i napięcia wynikające z trudności życia codziennego,
poprawia ekspresję słowną i twórcze myślenie,
usprawnia percepcję wzrokową i słuchową,
ułatwia zapamiętywanie,
wzmacnia koordynację i pracę obu półkul mózgowych,
usprawnia pamięć długoterminową i krótkoterminową,
pogłębia oddech,
umożliwia rozwój abstrakcyjnego myślenia, poprawia koordynację lewej i prawej
strony ciała,
pozwala lepiej komunikować się z innymi ludźmi, uczyć się i zdawać egzaminy,
przezwycięża trudności związane z dysleksją, dysgrafią i dysortografią,
usuwa blokady ukryte w naszym ciele,
wprowadza ciało i umysł w stan optymalny do przyswajania wiedzy równoważąc
wymiar lateralizacji, koncentracji, stabilności.
Metoda Dennisona to uczenie metodami aktywizującymi włączania naturalnych
mechanizmów integracji umysłu i ciała poprzez specjalnie zorganizowane ruchy. Skierowana
jest do wszystkich osób zainteresowanych rozwojem potencjału fizycznego i umysłowego
niezależnie od wieku i zawodu. Kinezjologia edukacyjna staje się coraz bardziej popularna
w terapii dzieci ze specyficznymi trudnościami w nauce czytania.
6. Metoda Marii Montessori
Metoda ta daje dziecku szansę wszechstronnego rozwoju fizycznego i duchowego oraz
kulturowego i społecznego wspiera jego spontaniczną i twórczą aktywność.
Celem metody jest rozwijanie indywidualnych cech osobowości, w formowaniu
prawidłowego charakteru, zdobywaniu wiedzy, umiejętności szkolnych i współdziałania.
Jest to realizowane poprzez pomoc dziecku w:
 rozwijaniu samodzielności i wiary we własne siły,
 wypracowaniu szacunku do porządku i do pracy,
 wypracowaniu zamiłowania do ciszy i w tej atmosferze do pracy indywidualnej i
zbiorowej,
 osiąganiu długotrwałej koncentracji nad wykonywanym zadaniem,
 wypracowaniu podstaw posłuszeństwa opartego na samokontroli, a nie na zewnętrznym
przymusie,
 uniezależnieniu od nagrody,
 formowaniu postaw wzajemnej pomocy bez rywalizacji,
 szacunku dla pracy innych,
 rozwijaniu indywidualnych uzdolnień i umiejętności współpracy,
 osiąganiu spontanicznej samodyscypliny wynikającej z dziecięcego posłuszeństwa,
 umiłowanie do rzeczywistości i otoczenia.
Głównymi zadaniami metody Marii Montessori są:
 uczenie przez działanie
 samodzielność






koncentracja
lekcje ciszy
porządek
społeczne reguły
obserwacja
indywidualny tok rozwoju każdego dziecka
Nauczyciel będzie wspomagał samodzielne wysiłki dziecka, i pomagał w razie potrzeby ale
tylko wtedy, kiedy to rzeczywiście konieczne i zgodne z dewizą: „pomóż mi to zrobić
samemu”.
7. Metoda Celestyna Freineta
Koncepcja pedagogiczna Freineta uwzględnia wszechstronny rozwój dziecka, jego potrzeby,
możliwości i naturalny sposób życia. Szanuje jego indywidualność i odrębność.
Uczenie i wychowanie jest oparte na:





dialogu i współpracy,
odpowiedzialności i tolerancji,
rozwijaniu wewnętrznej motywacji,
samodzielnych grupowych doświadczeń,
zespoleniu ekspresji osobistej dziecka z różnymi formami pracy indywidualnej i
zbiorowej.
8. Metoda dr Ireny Majchrzak
„Nazywanie świata – odimienna metoda nauki czytania” autorstwa dr I. Majchrzak jest
metodą dzięki której dziecko uczy się czytania i pisania na podstawie, najpierw liter ze
swojego imienia a następnie imion swoich rówieśników oraz członków rodziny.
Ta odmienna metoda nauki czytania znajduje zastosowanie już w przypadku bardzo małych
dzieci (3-4 lata). Autorka wyróżnia w niej kilka etapów: Pierwszy z nich to tzw. Etap
inicjacji. Na tym poziomie dziecko otrzymuje wizytówkę ze swoim imieniem, które ma dla
niego znaczenie emocjonalne (szybsze zapamiętywanie poprzez odniesienie do emocji).
Dziecko z łatwością rozpoznaje swoje imię wśród innych imion dzieci. Następne etapy to
wiele gier i zabaw pozwalających dzieciom na poznanie pozostałych imion, wyrazów z
najbliższego otoczenia oraz poszczególnych liter alfabetu. Charakterystyczne dla tej metody
są nazwy ćwiczeń i hasła takie jak: „sprawdzanie obecności”, „ściana pełna liter”, „deszcz
imion”, „targ liter”,